Rick Vermeulen. materiaal fosforescerend papier

Transcriptie

1 Iconen van de post 1988 filacept Rick Vermeulen Ter gelegenheid van de internationale postzegeltentoonstelling 'Holland Europa 88 Filacept' in Den Haag brengt de PTT in 1988 een serie van drie postzegels uit. De ontwerper van de zegels, Rick Vermeulen, wil met zijn ontwerp het verzamelen verbeelden. Hiervoor maakt hij een collage van twee serie zegels die hij over elkaar heen projecteert. Ondergrond voor de eerste serie vormt een van de oudste kaarten van Den Haag (ca ). Op de zegel van cent zien we een narcis samen met een gedicht van Jan Hanlo. De postzegel van cent is een combinatie van de Rosa Gallica en roosjes van Daan van Golden. De laatste zegel laat een blauwe zeedistel zien als botanische tekening. EIGENSCHAPPEN materiaal fosforescerend papier techniek offset afmeting 2,5 x 3,6 x 2,5 type synthetische gom druk Kon. Joh. Enschedé Security Print, Haarlem waarde cent in gebruik vanaf 1987 verkochte aantallen RICK VERMEULEN Rick Vermeulen (1950) studeert in de periode van 1967 tot 1972 aan de Academie van Beeldende Kunsten afdeling grafische vormgeving te Rotterdam. Gedurende de periode werkt hij in vaste dienst bij uitgeverij Bert Bakker. Samen met Rudo Hartman en Gerard Hadders is hij gezichtsbepalend voor de vormgeving van deze uitgeverij. In 1979 richt Vermeulen samen met de ontwerpers Gerard Hadders, Willem Kars, Henk Elenga, Tom van den Haspel en Jan Willem de Kok het tijdschrift 'Hard Werken' op. Deze ontwerpers willen los van regels en beperkingen, die opdrachtgevers met zich meebrengen, hun licht laten schijnen op het sociaal-culturele klimaat in Rotterdam. Uit dit ontwerperscollectief ontstaat in 1981 de gelijknamige ontwerpgroep 'Hard Werken Design'. Samen met Hadders, Van den Haspel en Kars runt Vermeulen dit bureau tot en met 'Hard Werken' is zowel actief op het gebied van corporate, packaging- en interieurontwerp als binnen de culturele sector. Naast zijn activiteiten voor 'Hard Werken' is Vermeulen sinds 1979 als docent grafische vormgeving verbonden aan de Willem de Kooning Akademie te Rotterdam. Tevens verzorgt hij gastcolleges over de hele wereld.

2 Het werk van Vermeulen valt meerdere malen in de prijzen; zo ontvangt hij de Werkman Prijs en de prijs voor 'De Best Verzorgde Boeken'. Zijn werk is te vinden in het Museum van het Boek, Het Stedelijk Museum Amsterdam en het MOMA te New York. Momenteel heeft Vermeulen zijn eigen bureau: 'Via Vermeulen' in Rotterdam. Hij concentreert zich voornamelijk op het ontwerpen van drukwerk, zoals museumcatalogi, tijdschriften en boeken (monografieën over architectuur) en huisstijlen. SCHETSEN Ontwerpschetsen van Rick Vermeulen voor de filacept-zegels uit VERMEULENS VERZAMELING Narcis De narcis behoort tot de bekendste bolgewassen naast de tulp en de hyacint. Narcissus stamt uit de Griekse mythologie. Het verhaal wordt daar verteld van Narkissos die verliefd wordt op zijn eigen spiegelbeeld in het water. Hij herkent zichzelf niet en dagenlang blijft hij in het water naar zijn eigen weerspiegeling kijken. Een godin krijgt medelijden met hem en verandert Narkissos in een mooie bloem: de narcis. Er bestaan ongeveer dertig soorten van het geslacht Narcissus. De Narcissus Cyclamineus is een soort uit Portugal. Het plantje wordt 15 tot 25 cm hoog. Deze narcis heeft een zure, veenachtige grond nodig, veel warmte en vocht. De bloemen, van een citroen- tot donkergele kleur, gaan open in de maanden maart en april. Jan Hanlo Op de cent-zegel staat het volgende gedicht van Jan Hanlo: "Ik noem je bloemen etc. ik noem je: bloemen ik noem je: mezelf in de vroegte ik noem je: mooi ik noem je: narcissen in de nacht waaroverheen de wind strijkt naar mij toe ik noem je: bloemen in de nacht" Jan Hanlo, Nederlandse letterkundige, wordt geboren op 29 mei 1912 te Bandoeng (voormalig Nederlandsch-Indië) en overlijdt op 16 juni 1969 te Maastricht. Hij is vooral bekend geworden door zijn klankgedicht 'Oote' uit 1952.

3 Hanlo wordt met zijn dichtbundel 'The vanished - het geverniste', eveneens uit 1952, tot de groep 'De Vijftigers' (onder anderen met Simon Vinkenoog, Hugo Claus en Paul Rodenko) gerekend. Zijn werk wordt in 1958 gebundeld in '(Verzamelde) Gedichten'. Andere stukken van Hanlo zijn: 'In een gewoon rijtuig' (1966) en 'Moelmer' (1967). Naast Jan Hanlo zijn er nog veel meer dichters geweest die de narcis hebben bezongen, vooral Engelse dichters als Shakespeare, Tennyson, Shelley en William Wordsworth ('Daffodils'). De Rosa Gallica 'Versicolor' De Rosa Gallica 'Versicolor' - ook wel Rosa Mundi genoemd - is al voor de zestiende eeuw ontstaan uit de 'officinalis', de apothekersroos. Deze rozen waren vooral in de achttiende eeuw geliefd en zijn door veel Nederlandse rozenkwekers geteeld. De oorspronkelijke soort komt uit Centraal- en Zuidoost-Europa. Men veronderstelt dat de Rosa Gallica en de 'officinalis' door de kruisvaarders naar West-Europa zijn gebracht. Daan van Golden Daniël van Golden werd op 4 februari 1936 in Rotterdam geboren. Op de technische school volgde hij een opleiding voor machinebankwerker. Van 1954 tot 1959 deed hij de avondopleiding afdeling schilderen aan de Akademie voor Beeldende Kunsten en Technische Wetenschappen te Rotterdam. Verder volgde hij enkele jaren de cursus grafische technieken. Daan van Golden maakte onder andere een wandschildering voor de Floriade te Rotterdam (1960), gouaches en schilderijen. Blauwe zeedistel De Eryngium Maritimum - de blauwe zeedistel - komt in het wild voor in Europa, Noord- Afrika en in het gebied van Klein-Azië. Deze beschermde plant komt nog vrij veel voor langs de boulevard van Katwijk en langs andere delen van het strand en de duinen in de omgeving van Den Haag. De plant kan 30 tot 60 cm hoog worden. OVER DE VORMGEVING 1980 TOT 1990 Wanneer in Nederland de KLM en de Nederlandse Spoorwegen zich al een duidelijke bedrijfsstijl hebben aangemeten, erkent ook PTT de noodzaak van de ontwikkeling van een eigen visuele stijl voor het bedrijf. De sterke expansie van PTT brengt met zich mee

4 dat er steeds meer ongecontroleerde en niet-gecoördineerde initiatieven op het gebied van vormgeving worden genomen. Daarin moet verandering komen. Een duidelijke visuele identiteit van het bedrijf is een noodzaak. PTT wil zich eind jaren zestig naar buiten toe presenteren als uniek, modern, maatschappelijk en sociaal en technologisch vooruitstrevend. Om deze abstractie om te zetten in een visuele stijl worden twee grote ontwerpbureaus ingeschakeld die veel ervaring hebben met het ontwerpen van bedrijfsstijlen. Het Amsterdamse ontwerpbureau Total Design brengt een rapport uit over alle aspecten van een bedrijfsstijl van het bestaande en komende PTT-bedrijf. Als tweede bureau wordt Tel Design uit Den Haag gevraagd mee te werken (later overgegaan naar Studio Dumbar). Beide bureaus gaan onafhankelijk van elkaar aan het werk en komen in maart 1972 met uitgewerkte voorstellen die pas in 1978 tot een gezamenlijk en definitief voorstel leiden. Op alle mogelijk manieren worden onderzoeken gedaan, bijvoorbeeld naar de leesbaarheid van de formulieren, naar het logo, naar de kleuren die gebruikt moeten worden, naar de typografie en naar alle verschillende elementen en voorwerpen binnen PTT die een nieuw uiterlijk moeten krijgen. Drie jaar later, in 1981, wordt de PTTbedrijfsstijl officieel ingevoerd. De door Total Design en Tel Design ontwikkelde huisstijl is geen dogmatisch gegeven, maar verandert mee met de veranderingen binnen het bedrijf. Zo is er in 1989 door de verzelfstandiging van de PTT een nieuwe versie van de bedrijfsstijl nodig. De belangrijkste verandering is de toevoeging van de kroon in het logo na de toekenning eind 1989 van het predikaat 'koninklijk' aan de PTT. In 1989 wordt de afdeling Kunst & Vormgeving ingesteld als afdeling van KPN en volgt hierbij het DEV op. POST & MAATSCHAPPIJ 1980 TOT 1990 Op 1 januari 1989 wordt het Staatsbedrijf der PTT omgezet in de naamloze vennootschap Koninklijke PTT Nederland (KPN), met als belangrijkste werkmaatschappijen PTT Post en PTT Telecom. Aan het nieuwe KPN worden bij wet twee exclusieve concessies verleend. Een daarvan betreft de post. De concessie legt de verplichting op om brieven en andere geadresseerde zendingen met een maximaal gewicht van 10 kilogram in het binnenland en van en naar het buitenland te vervoeren. PTT Post dient zich te houden aan de richtlijnen die de minister van Verkeer en Waterstaat vaststelt. Daartegenover staat het alleenrecht voor het vervoer van brieven tot en met 500 gram, het recht om brievenbussen langs de openbare weg te plaatsen en postzegels met de afbeelding van de koning(in) en/of de vermelding "Nederland" uit te geven. Behalve de taken die de post door de wet zijn opgelegd en die zij onder een monopolie uitvoert, ontplooit PTT Post veel commerciële activiteiten. KPN formuleert zijn doelstellingen opnieuw: het bedrijf moet meer winst maken, het dient zich meer te richten op - verwante - markten die groeimogelijkheden bieden, de klant moet centraler komen te staan en het bedrijf moet zich meer internationaal orienteren.

5 Op 1 januari 1989 wordt het Staatsbedrijf der PTT omgezet in de naamloze vennootschap Koninklijke PTT Nederland (KPN), met als belangrijkste werkmaatschappijen PTT Post en PTT Telecom. bron: TNT Post