Jaarverslag Stichting Russisch Ereveld

Transcriptie

1 Jaarverslag 2015 Stichting Russisch Ereveld

2 Onderzoek en opsporing nabestaanden Er is onderzoek verricht ten behoeve van de opsporing van nabestaanden van soldaten. Dit is in het bijzonder succesvol geweest met betrekking tot Georgische soldaten, mede dankzij de samenwerking met vrijwilliger Zaza Miladze in Georgië. Met een verslaggever van Rode Ster, een landelijke militaire krant, is veelvuldig overleg geweest over de opsporing van nabestaanden in Rusland. Dit heeft weinig resultaten opgeleverd. Ook over twee in Leeuwarden overleden Russische oorlogsslachtoffers is nader overleg geweest, onder meer met de kleindochter van de man die één van beide per abuis doodschoot. Voor de Russische handelsmissie in Amsterdam is op hun verzoek een lijst samengesteld bestaande uit opgespoorde en nog niet getraceerde families van soldaten uit Siberië. In 2015 zijn als gevolg daarvan nabestaanden opgespoord van zes in Leusden begraven oorlogsslachtoffers uit de voormalige Sovjet-Unie. Het totaal aantal in Leusden begraven soldaten van wie nabestaanden zijn getraceerd, bedraagt nu 198. Grafbezoek In mei 2015 bezochten op uitnodiging en grotendeels op kosten van onze stichting een dochter, drie kleinkinderen en een neef van vijf verschillende soldaten het graf van vader, grootvader of oom. Het was een emotionele hereniging. De nabestaanden verbleven een week in Nederland. Ze waren ondergebracht bij gastgezinnen. Allen maakten de plechtigheden op zowel 4 als 9 mei mee en ze waren de speciale gasten op onze adoptantendag, na de jaarlijkse herdenking. Het Dela Fonds heeft de resterende 6000 euro overgemaakt van het totaalbedrag dat was toegezegd voor grafbezoek. Publicaties, onder de aandacht brengen van het ereveld In april 2015 werd het boek Kind van het Ereveld in Rusland uitgebracht. De vertaling was tot stand gekomen dankzij financiële steun van de Nederlandse ambassade in Moskou in het kader van publieksdiplomatie. Remco Reiding heeft in Moskou en in Sint-Petersburg verschillende presentaties gegeven. In Sint-Petersburg waren hoogwaardigheidsbekleders van zowel het stadsbestuur als het provinciale bestuur aanwezig. Zij waren bijzonder onder de indruk, vooral door de vertoning van de documentaire Dodeweg 31 en de aanwezigheid van hoofdrolspeelster Lidia, de dochter van een soldaat uit de omgeving van Sint-Petersburg.

3 In mei 2015 stonden voor het eerst foto's van soldaten bij het graf, in totaal bijna honderd. Het overgrote merendeel van die foto's was nooit eerder gepubliceerd. Ze waren de afgelopen jaren verzameld door onderzoeker Remco Reiding, die aan door hem getraceerde familieleden van soldaten telkens om een foto vroeg. De Stichting beoogt hiermee de anonieme graven op het Russisch Ereveld in Leusden een gezicht te geven. Zo wordt inzichtelijk dat achter elke steen een mens, een slachtoffer van oorlogsleed schuil gaat. De foto's moeten een belangrijke bijdrage leveren aan de blijvende nagedachtenis aan deze oorlogsslachtoffers. Ze vormen een cruciaal onderdeel van een te maken gedenkboek of multimediaal herdenkings-, informatie- en educatieproject. Dat staat gepland in de komende jaren. De tentoonstelling in de open lucht ('100 Gezichten van het Russisch Ereveld') stond gepland van 1 t/m 31 mei 2015, maar is op verzoek en wegens de positieve reacties en grote belangstelling met een week verlengd. Het bestuur heeft tevens besloten ook in mei 2016 foto's bij de graven te plaatsen. Voor het project is samengewerkt met de fotografen Henriëtte van Breukelen en Marieke Koudstaal, met begraafplaats Rusthof en de Stichting Verenigde Adoptanten Amerikaanse Oorlogsgraven, die op de Amerikaanse begraafplaats in Margraten een soortgelijk project uitvoerde. Het fotoproject is tot stand gekomen in overleg met de Nederlandse Oorlogsgravenstichting, de beheerder van de begraafplaats, en met goedkeuring van de Ambassade van de Russische Federatie in Nederland. Het project werd mogelijk gemaakt door een bijdrage van het VSB Fonds, het V Fonds, het Wilhelmina E. Jansen Fonds, het K.F. Hein Fonds en het Carel Nengerman Fonds. Op 9 mei ontving Remco Reiding een onderscheiding van het staatshoofd van de Russische Federatie, president Vladimir Poetin. De onderscheiding in de vorm van een certificaat van dank werd uitgereikt door de ambassadeur van de Russische Federatie in Nederland. Veel landelijke media toonden hier belangstelling voor of besteedden aandacht aan het grafbezoek van nabestaanden, de publicatie van de Russische versie van het boek Kind van het Ereveld, de komst van de gouverneur van Sint-Petersburg naar het Ereveld, de verschillende herdenkingen en de opsporing van nabestaanden. Vaak werden bij die artikelen foto's van soldaten getoond, die waren opgevraagd, gescand en bewerkt als onderdeel van het fotoproject. Remco Reiding heeft verschillende rondleidingen op het Ereveld en lezingen in het land gehouden. Samenwerking met partnerorganisaties Conform de wensen van het bestuur en mede aangemoedigd door het vfonds zijn pogingen ondernomen om tot verdergaande samenwerking te komen met een aantal belangrijke partners. Met de Stichting Nationaal Monument Kamp

4 Amersfoort (SNMKA) zijn daarover afspraken op papier gezet. De nauwere samenwerking wordt kracht bijgezet door bestuurlijke uitwisseling. De toch al nauwe banden met Crematorium en Begraafplaatsen Amersfoort, waaronder begraafplaats Rusthof, is verder vorm gegeven. Doel is om een informatiecentrum te verwezenlijken met het Russisch Ereveld als speerpunt. Naar aanleiding van de bewering van de plaatsvervangend directeur van de Oorlogsgravenstichting dat het Ereveld eigendom zou zijn van de Russen, is - op verzoek van de Bergings- en Identificatiedienst van de Koninklijke Landmacht - onderzoek verricht naar de status van het Russisch Ereveld. De Oorlogsgravenstichting heeft de uitkomsten daarvan, gepubliceerd in een rapport dat is samengesteld door onze stichting, volledig onderschreven (zo ook dat het Ereveld eigendom is van het Koninkrijk der Nederlanden.) Met de Oorlogsgravenstichting is vervolgens afgesproken dat gezamenlijk een masterplan wordt gemaakt om de resterende problemen op te lossen en gewenste projecten mogelijk te maken. Het bestuur heeft het initiatief genomen tot een conferentie met aan oorlog gerelateerde partijen in Eemland. Het heeft daarbij samenwerking gezocht met de SNMKA. Dat heeft geleid tot de oprichting van het Platform Sporen van Oorlog in Eemland, waaraan zich tenminste vijftien partijen hebben verbonden, waaronder onze stichting. Het platform is tijdens een door de secretaris geleide bijeenkomst akkoord gegaan met het voorgestelde gemeenschappelijke doel en een thema voor 2018 ('Ontheemd'). Bedoeling is dat dit thema een kapstok vormt voor individuele en gezamenlijke activiteiten. Financiën Aangaande de financiële resultaten kan het volgende worden vermeld: - Het resultaat van de stichting in 2015 bedroeg 627,23 - De belangrijkste inkomsten van de stichting bestaan uit subsidies, bijdragen uit grafadoptie en incidentele donaties. - De belangrijkste uitgaven van de stichting betreffen de kosten ten behoeve van grafbezoek door familieleden en de externe onderzoeker. Aangaande de balans kan het volgende worden vermeld: De stichting heeft een eigen vermogen van 12,64 - De kosten van het fotoproject vielen hoger ( 1647,91) uit dan begroot. - De vergoeding aan de externe onderzoeker met betrekking tot werkzaamheden ten behoeve van de stichting zoals vastgelegd in Overeenkomst van Opdracht vertoont geen achterstand in betalingen meer. Kosten en baten van het boek Kind van het Ereveld (en de Russische vertaling) lopen niet via de stichting, die pas na de totstandkoming van de plannen voor het boek is opgericht. Amersfoort, 31 maart 2016

5 Voor akkoord: Alex Engbers Remco Reiding Ruud van Heel voorzitter secretaris penningmeester