O r d e v a n A r c h i t e c t e n

Transcriptie

1 O r d e v a n A r c h i t e c t e n V l a a m s e R a a d f v Gids voor de Stagiair De wet van 26 juni 1963 tot instelling van een Orde van Architecten vormt het wettelijke kader voor de organisatie van de stage. De stage verzekert de vereiste aanvullende opleiding en praktische vorming. Tijdens zijn stage zal de stagiair in staat gesteld worden om, onder leiding van de stagemeester, kennis te nemen van de verschillende facetten van het beroep om zijn professionele aansprakelijkheid te kunnen opnemen. Deze gids wil een beter inzicht geven op de inhoudelijke invulling van de stage en de vorming die door deze stage beoogd wordt. Wat kan [moet] de stagiair verwachten van zijn stage? Na de academische vorming als master in de architectuur, waarbij reeds een aantal competenties of vaardigheden verworven zijn, is de stage het verlengstuk waarbij deze vaardigheden verder verfijnd en geconcretiseerd worden. De stagiair kan van zijn stage dus een boeiend en leerzaam leervervolg verwachten, waarbij de verworven theoretische kennis getoetst en verder verfijnd wordt aan de realiteit van de praktijk en het bouwen. Het gaat in het bijzonder over de hierna volgende facetten: CULTUUR EN HUMANE WETENSCHAPPEN Dit behelst de kennis van de context en de culturele en filosofische implicaties van de architectuur (geschiedenis, theorie, ) in verhouding met andere culturele domeinen. Tijdens de stage is het belangrijk dat volgende onderdelen verder aangescherpt worden: DESIGN het vermogen om een transdisciplinair inzicht in problemen te ontwikkelen. Inzicht in de politieke, sociale, economische en administratieve context van de architectuur Design of het vermogen om creatief te denken, te improviseren, te innoveren en design leadership te waarborgen wordt gedurende de stage verder aangescherpt op volgende onderdelen: Luisteren naar de behoeften van de klant, de gebruikers en de maatschappij, deze analyseren en interpreteren. Het talent om kennis (o.a. technische, juridische, financiële, milieu-, veiligheid) naar het ontwerp te vertalen Het vermogen om uiteenlopende materialen, bouwelementen en technieken te gebruiken en te integreren Het vermogen om samen te werken met en leiding te geven aan andere specialisten

2 TECHNOLOGIE & MILIEU Deze vaardigheden situeren zich op het vlak van de technologie van het bouwen. Hierbij zal de werfervaring gedurende de stage een heel belangrijke rol spelen. Volgende onderdelen dienen hierbij zeker aan bod te komen: Kennis van de eigenschappen en het gebruik van materialen en technieken Kennis van de milieu-implicaties van bouwtechnieken Kennis van bouwprocessen en werkzaamheden op de werf (methodes, timing- en veiligheidskwesties) Kennis en vermogen om technische voorschriften toe te passen Het talent om de details uit te werken en daarbij het globale ontwerp van het project te respecteren Het vermogen om rekening te houden met de kosten van technische keuzes Het talent om verschillende bouwmaterialen en technologieën te integreren BEDRIJFS- & PROFESSIONELE ERVARING Naast de bovenvermelde algemene vaardigheden is het opdoen van ervaring van absoluut belang als aanvulling op de academische vorming. Deze ervaring moet er toe leiden dat zelfstandig een project geleid kan worden en dit in de specifieke (kantoor)organisatie waarbinnen gewerkt wordt. Praktijkervaring Vermogen om duidelijke uitvoeringsdossiers voor te bereiden en te updaten: werktekeningen, beschrijvingen, specificaties, enz. Kennis van de geldende openbare en particuliere aanbestedingsprocedures Vermogen om een aanbesteding/offerte-aanvragen voor te bereiden en te coördineren Kennis van de gezondheids- en veiligheidsvoorschriften op bouwwerven Kennis van managementtechnieken (en de opvolging daarvan) Besef van tijdrestricties (planning) Het talent om de kosten tijdens de bouwfase op te volgen en te beheren Vermogen om diensten-na-bouw te leveren (as-built tekeningen, handleidingen voor gebruik en onderhoud) Rekening houden met de belangen van derden en het vermogen om de verschillende oogmerken en belangen van de diverse actoren te integreren Praktijkbeheer Kennis van de rol en positie van de architect in het bouwproces en de bouwsector Kennis van de intellectuele eigendomsrechten Knowhow en talent op marketinggebied Kennis van de juridische en technische context van de beroepsuitoefening van de architect (fiscaliteit, financieel beheer, enz.) Kennis van HRM (Human resources) Kennis van het financiële beheer van een architectenpraktijk Notie van de algemene managementprincipes (en, meer in het bijzonder, van het beheer van een architectenpraktijk) Ethiek en deontologie Scherpzinnig zijn en kunnen adviseren ter verdediging van de klant, gebruikers en maatschappij Wetten en voorschriften kennen, begrijpen, respecteren en kunnen interpreteren en rekening houden met sociale en milieu-invloeden Accuraat kunnen evalueren van de eigen vaardigheden en beperkingen, bereid zijn om actief aan verbetering te werken, andere vaardigheden kunnen aanspreken (en de eigen beperkingen kunnen communiceren) Notie van de verschillende soorten contractuele relaties inzake architecturale diensten en het vermogen om honoraria te bepalen en te onderhandelen Vermogen om in een interdisciplinair team te werken, dit samen te stellen, te motiveren en te leiden

3 Opnemen en dekken van verantwoordelijkheden (verzekeringen) Vermogen om informatie te begrijpen, in te winnen, te verzamelen, door te geven en helder en efficiënt te beheren In staat zijn om te onderhandelen, te bemiddelen en conflicten op te lossen Het vermogen om een kwaliteitsbeleid te organiseren en op te volgen De finaliteit van een stage beoogt de vervolmaking van de theoretische competenties in al de bovenvermelde facetten. De tweejarige duur van de stage geeft de mogelijkheid deze facetten te doorlopen, hoewel deze uiteraard ook in de verdere loopbaan steeds verder verfijnd zullen moeten worden. STAGEPLAN Om zeker te zijn dat deze facetten aan bod komen binnen de stage wordt een stageplan opgemaakt. Hierin zal, in samenspraak met de stagemeester, een traject uitgestippeld worden hoe en wanneer de diverse vaardigheden best aan bod kunnen komen. Dit geeft ook een toetsingskader waarbinnen het verloop van de stage door de stagiair zelf kan geëvalueerd worden. Wat kan [moet] de stagiair verwachten van zijn Orde? De orde staat de stagiair bij doorheen de ganse stageperiode. De stagiair kan steeds terecht met praktische, organisatorische, en ook inhoudelijke vragen. Centraal aanspreekpunt is de vertegenwoordiger van de stagiairs, de stagecommissie en de secretariaten van de provinciale raden. DE STAGECOMMISSIE Elke Raad van de Orde houdt toezicht over en controleert de stage in zijn rechtsgebied. Teneinde de uitoefening van deze taak te vergemakkelijken, wijst elke Raad van de Orde in zijn schoot een stagecommissie aan. De stagecommissie organiseert informatiesessies voor de startende stagiairs voor een eerste kennismaking met de orde, de werking en de stage. De stagecommissie onderzoekt de stagecontracten en kijkt de inhoudelijke invulling van het stageplan na. De stagecommissie controleert ten minste tweemaal per jaar elke stage om zo de evolutie van de stagiair te kunnen volgen en desgevallend te kunnen bijsturen. Hiertoe worden ook de maandelijkse stagefiches en de semestriële stageverslagen van de stagiairs en stagemeesters onderzocht. Van elke stagiair wordt een stagedossier bijgehouden waarin alle -voor het beoordelen van de stage- relevante documenten bijgehouden worden. Tevens zal aan de hand van enkele bezoeken aan de stageplaats of gesprekken op de zetel dieper ingegaan worden op het inhoudelijke verloop van de stage. De stagecommissie bemiddelt bij eventuele problemen of conflicten tussen de stagiair en zijn stagemeester (prestaties van de stagiair, werkomstandigheden, betwisting in verband met de erelonen, enz. ). De stagecommissie ziet toe op de deontologisch correcte uitvoering van het eigen werk van de stagiair. Op het einde van de stage wordt de volledige stage geëvalueerd en beslist de stagecommissie over een al dan niet positief advies voor de goedkeuring van de stage.

4 Wat verwacht de Orde van zijn stagiairs en stagemeesters? De orde ziet erop toe dat de stage naar verwachting verloopt en verwacht van de stagiair en de stagemeester dat deze zich volgens de deontologie gedragen. Van de stagiair en stagemeester wordt stiptheid verwacht met betrekking tot alle administratieve verplichtingen zoals het invullen van stagefiches, het opmaken van de zesmaandelijkse verslagen en de stageplannen. Van eventuele wijzigingen in de stage dient de orde steeds onmiddelijk door de stagemeester en de stagiair op de hoogte gebracht te worden. De stagiair dient de stagemeester steeds op de hoogte te brengen van eventueel eigen opdrachten. De stagiair moet van de stagemeester de mogelijkheid krijgen om voor zijn eigen opdracht te kunnen optreden (werfcontrole administratief werk -...). Van de stagemeester wordt verwacht dat hij in dat geval ook bereid is om te antwoorden op vragen van de stagiair. De stage praktisch Typedocumenten zijn terug te vinden op de site voor stagiairs en stagemeesters Stagereglement KONINKLIJK BESLUIT VAN 13 MEI 1965 TOT GOEDKEURING VAN HET DOOR DE NATIONALE RAAD VAN DE ORDE DER ARCHITECTEN VASTGESTELD STAGEREGLEMENT - OVERZICHT Toepassingsveld Inschrijving op de lijst van de stagiairs Organisatie van de stage Rechten en verplichtingen van de stagemeester Rechten en verplichtingen van de stagiair Controle op de stage Sancties Overgangsbepaling KONINKLIJK BESLUIT VAN 13 MEI 1965 TOT GOEDKEURING VAN HET DOOR DE NATIONALE RAAD VAN DE ORDE DER ARCHITECTEN VASTGESTELD STAGEREGLEMENT Gelet op de wet van 26 juni 1963 tot instelling van een Orde der Architecten, inzonderheid op de artikelen 38 en 39; Gelet op de beslissing van 5 februari 1965 waarbij de Nationale Raad van de Orde der Architecten het stagereglement heeft vastgesteld; Gelet op de aanvraag van 10 februari 1965 geformuleerd door de Nationale Raad van de Orde der Architecten; Op de voordracht vaan Onze Minister van Middenstand en op het advies van Onze op 19 maart en 30 april 1965 in Raad vergaderde Ministers; Hebben Wij besloten en besluiten Wij: Artikel 1

5 Het op 5 februari 1965 door de Nationale Raad van de Orde der Architecten vastgesteld en in bijlage aan dit besluit gehecht stagereglement, heeft bindende kracht met ingang van de inwerkingtreding van dit besluit. Artikel 2 Onze Minister van Middenstand is gelast met de uitvoering van dit besluit. Toepassingsveld Artikel 1 Dit stagereglement is toepasselijk op alle personen die zijn ingeschreven op de door de Raden van de Orde gehouden lijsten van stagiairs. Artikel 2 Is ertoe gehouden zich op een lijst van stagiairs te laten inschrijven, elke persoon die niet op een tabel van de Orde is ingeschreven en die het beroep van architect, hetzij bestendig, hetzij tijdelijk in België wenst uit te oefenen. De aanvragen tot het bekomen van een gehele vrijstelling van stage op grond van artikel 52 van de wet van 26 juni 1963 tot instelling van een Orde der Architecten, wegens uitoefening van het beroep in het buitenland, worden gericht tot de Raad van de Orde van het gebied waarin de verzoeker voornemens is de hoofdzetel van zijn activiteit te vestigen. Wanneer de beslissing gunstig is, schrijft de Raad van de Orde de betrokken persoon aanstonds in op de tabel van de Orde. Inschrijving op de lijst van de stagiairs Artikel 3 Elke persoon die om zijn inschrijving op een lijst der stagiairs verzoekt, is ertoe gehouden te bewijzen dat hij voldoet aan de voorwaarden gesteld bij de wet van 20 februari 1939 op de bescherming van de titel en van het beroep van architect. Artikel 4 De aanvraag om inschrijving wordt gericht tot de Raad van de Orde waaronder het lid van de Orde bij wie de verzoeker voornemens is de stage door te maken behoort of in het gebied waarvan de verzoeker de stage wenst door te maken. De aanvraag vermeldt naam en adres van het lid van de Orde, dat de taak van stagemeester heeft aanvaard of bevat, bij ontstentenis, een verzoek tot de Raad van de Orde om een stagemeester aan te wijzen. De aanvraag om inschrijving gaat vergezeld van de volgende documenten: 1) een door het gemeentebestuur voor eensluidend verklaard afschrift van het diploma of van de titel waardoor de verzoeker bevoegd wordt gemaakt het beroep van architect uit te oefenen; 2) een getuigschrift van goed zedelijk gedrag; 3) een getuigschrift van nationaliteit. Artikel 5 Bij ontvangst van de aanvraag van de verzoeker, stuurt de Raad van de Orde aan deze twee exemplaren van dit stagereglement. De verzoeker zendt een door hem voor aanvaarding behoorlijk ondertekend exemplaar aan de Raad van de Orde terug. Artikel 6 Indien de stagiair tijdens de stage wordt verbonden aan de dienst van een stagemeester die ressorteert onder een andere Raad van de Orde dan die welke de lijst houdt van de stagiairs waarop hij is ingeschreven, dan richt

6 hij tot de Raad van de Orde die bevoegd wordt een aanvraag om inschrijving op de door deze laatste Raad van de Orde gehouden lijst van de stagiairs. Het dossier van de betrokken stagiair wordt dadelijk aan deze Raad van de Orde en op verzoek van deze laatste toegezonden door de tevoren bevoegde Raad van de Orde. Artikel 7 De inschrijving op een lijst van de stagiairs brengt met zich de verplichting de stage door te maken en de door de Nationale Raad van de Orde vastgestelde bijdrage te betalen. Elke stagiair die, om welke reden ook, inzonderheid wegens het vervullen van een dienstplicht, zich in de onmogelijkheid bevindt de een of andere verplichting na te komen, geeft daarvan kennis aan de Raad van de Orde die, in voorkomend geval, de betrokken stagiair van de lijst van de stagiairs zal schrappen. Organisatie van de stage Artikel 8 De duur van de stage is vastgesteld op twee jaar. Zij kan evenwel op drie jaar worden gebracht of verminderd bij beslissing van de Raad van de Orde die beschikt bij toepassing van artikel 51 of van artikel 52 van de wet van 26 juni 1963 tot instelling van een Orde der Architecten. De aanvragen om vermindering van de duur van deze stage moeten worden ingediend bij een met redenen omkleed verzoekschrift waarbij de daartoe door de wet vereiste voorwaarden worden gerechtvaardigd. Kunnen alleen in aanmerking worden genomen voor de berekening van de duur van de stage, de stageperioden waarvoor een door een Raad van de Orde erkend stagecontract geldt en die overeenkomstig het bepaalde in dit reglement zijn doorgemaakt. Artikel 9 De verzoeker die zijn stage geheel of gedeeltelijk in het buitenland wenst door te maken, richt zijn aanvraag tot de Raad van de Orde waaronder hij op het ogenblik waarop hij deze aanvraag indient behoort of, indien deze aanvraag wordt ingediend vóór de inschrijving op een lijst van de stagiairs, tot de Raad van de Orde van zijn woonplaats. Hij voegt bij zijn aanvraag alle documenten die de Raad van de Orde kunnen inlichten omtrent de beroepsbevoegdheid en -achtbaarheid van de in het buitenland gevestigde stagemeester en de waarborgen welke die stage kan bieden voor de opleiding van de verzoeker. Wanneer de beslissing gunstig is, bepaalt de Raad van de Orde de modaliteiten voor het toezicht op de stage die in het buitenland wordt doorgemaakt. Artikel 10 Afgezien van de afwijkingen door een Raad van de Orde toegestaan met het oog op het doormaken van de stage in het buitenland, moet de stage worden doorgemaakt bij een persoon die aan de wettelijke voorschriften voldoet. Artikel 11 De stagiair kiest vrij zijn stagemeester. Teneinde het zoeken van een stagemeester te vergemakkelijken houdt elke Raad van de Orde evenwel voortdurend een lijst van de leden van de Orde die aan de wettelijke voorwaarden voldoen en zich bereid verklaren zich met de opleiding van een of meer stagiairs te belasten. De Raden van de Orde kunnen weigeren op de lijst in te schrijven of kunnen van deze lijst schrappen de leden van de Orde die blijk hebben gegeven of blijk geven van nalatigheid bij het nakomen van hun verplichtingen van stagemeester. Alsdan wordt toepassing gemaakt van de bij de wet voorgeschreven beroepsprocedure. Zo nodig, nemen de Raden van de Orde alle nodige schikkingen om elke persoon die de bij de wet voorgeschreven stage wenst door te maken, een stagemeester te bezorgen. Artikel 12

7 De stagiair mag van stagemeester veranderen. Behoudens een bijzondere omstandigheid wordt het feit dat de stage gedurende een ononderbroken periode van zes maanden bij een zelfde stagemeester werd doorgemaakt beschouwd als een belangrijke voorwaarde om vruchtdragend te zijn. Artikel 13 De betrekkingen tussen de stagemeester en de stagiair worden geregeld door een «stagecontract» opgemaakt overeenkomstig een model dat vastgesteld is door de Nationale Raad van de Orde en goedgekeurd door de Minister van Middenstand. Het wordt gesteld in drie exemplaren en door beide betrokken partijen ondertekend. De stagemeester en de stagiair bewaren ieder een exemplaar ; het derde wordt door de stagiair aan de Raad van de Orde toegezonden. Binnen de kortst mogelijke termijn geeft deze zijn akkoord of maakt hij opmerkingen omtrent de bijzondere voorwaarden van het «stagecontract». Artikel 14 Het stagecontract maakt melding van de identiteit van stagemeester en stagiair en van hun wederzijdse verbintenis tot samenwerking met naleving van de voorwaarden van dit reglement. Het stelt de bijzondere voorwaarden voor deze samenwerking vast en bepaalt het minimumbedrag van de bezoldiging van de stagiair. Rechten en verplichtingen van de stagemeester Artikel 15 Door het ondertekenen van het stagecontract verbindt de stagemeester zich ertoe: - naar de mate van het mogelijke persoonlijk te waken over de opleiding van de stagiair, inzonderheid, door hem te betrekken bij het bureauwerk, de bezoeken aan werkplaatsen en de administratieve stappen; - persoonlijk te waken over het goed gedrag overeenkomstig de plichtenleer voor het beroep van architect; - de stagecommissie en de Raad van de Orde in alle objectiviteit in te lichten omtrent de beroepsgedraging van de stagiair en hen inzonderheid elke tekortkoming aan de stageverplichtingen evenals elke onderbreking in het doormaken van de stage mede te delen. Artikel 16 In principe wordt de stage gehonoreerd. In elk geval wordt de bezoldiging onder toezicht van de bevoegde Raad van de Orde vastgesteld in verhouding tot de bewezen diensten. Artikel 17 De stagemeester is niet verantwoordelijk voor beroepsdaden die de stagiair onder persoonlijke titel heeft verricht. Rechten en verplichtingen van de stagiair Artikel 18 Door het ondertekenen van het stagecontract verbindt de stagiair zich ertoe: - voor de stagemeester een gehoorzaam medewerker te zijn; - alle taken waarmede hij voor het vervolmaken van zijn beroepsopleiding wordt belast in geweten te volbrengen; - met de andere leden van het bureau te werken in een geest van volkomen samenwerking;

8 het beroepsgeheim strikt te eerbiedigen. Artikel 19 De prestaties voor de stagiair moeten in principe ten minste lopen over honderd twintig uren per maand, te spreiden volgens overeenkomst tussen de partijen. De Raad van de Orde mag evenwel de duur van deze prestaties uitzonderlijk verminderen om de stagiair in de mogelijkheid te stellen aanvullende opleidingscursussen te volgen of proeven voor te bereiden met het oog op de toekenning van de prijzen voor architectuur of op het bekomen van openbare ambten. Controle op de stage Artikel 20 Elke Raad van de Orde houdt toezicht over en controleert de stage in zijn rechtsgebied. Teneinde de uitoefening van deze taak te vergemakkelijken, wijst elke Raad van de Orde in zijn schoot een stagecommissie aan. Deze commissie is samengesteld uit het aantal leden dat door de Raad van de Orde is bepaald. De duur van de mandaten van de leden van deze commissie valt samen met de duur van de mandaten van deze leden in de Raad van de Orde. Deze duur bedraagt in principe vier jaren, behalve wanneer een vacant geworden mandaat wordt voleindigd. Artikel 21 De stagecommissie heeft tot taak: - de stagecontracten te onderzoeken; - elke stage ten minste tweemaal 's jaars te controleren; - de betwistingen die tussen een stagemeester en zijn stagiair kunnen ontstaan, te onderzoeken; - een stagedossier te houden, waarin alle voor het beoordelen van de stageuitslagen nodige documenten zijn vervat; - bij de Raad van de Orde verslag uit te brengen over de handelingen in verband met haar taak. Artikel 22 De uitslagen van de door de stagecommissie verrichte controles worden genoteerd op een fiche volgens het door de Nationale Raad voorgeschreven model. Deze fiche wordt medeondertekend door de stagemeester en de stagiair en bij het dossier van deze laatste gevoegd. Artikel 23 Bij het verstrijken van de stageperiode doet de Raad van de Orde, na verslag van de stagecommissie, uitspraak over de stageuitslagen. Indien deze uitslagen gunstig zijn, geeft hij een stagegetuigschrift af, dat het mogelijk maakt de stagiair op een tabel van de Orde in te schrijven. Indien deze uitslagen niet gunstig zijn, kan hij beslissen de duur van de stage tot drie jaren te verlengen. In dit laatste geval, moeten de in tuchtzaken voorgeschreven procedure- en beroepsregels worden toegepast. Sancties Artikel 24 Het niet-nakomen van de in dit stagereglement omschreven verplichtingen kan de toepassing van de bij de wet voorgeschreven tuchtmaatregelen op de stagemeester of op de stagiair tot gevolg hebben.

9 Overgangsbepaling Artikel 25 De Raden van de Orde kunnen met de onder dit reglement vallende stage gelijkstellen de stageperiodes die vóór de inwerkingtreding van het reglement werden doorgemaakt door personen die voldoen aan de voorwaarden gesteld bij de wet van 20 februari 1939 op de bescherming van de titel en van het beroep van architect en niet zijn ingeschreven op een tabel van de Orde. De aanvragen tot het bekomen van deze gelijkstelling moeten op straffe van uitsluiting worden ingediend binnen een termijn van één jaar te rekenen vanaf de inwerkingtreding van het koninklijk besluit tot goedkeuring van dit reglement. Aanbeveling aangaande de stage Deze aanbeveling wordt gegeven in overeenstemming met art. 3, 2de lid van het Reglement van Beroepsplichten, goedgekeurd bij K.B. van 18 april 1985 (B.S., 8 mei 1985). OVERZICHT INLEIDING 1. Stagefilosofie 2. Stagemodaliteiten 2. a) Stageduur 2. b) De onderbreking 2. c) De weglating (de tekst van het K.B. vermeldt «schrapping») 2. d) De sancties 3. Verhouding tussen stagiair en stagemeester 4. Verhouding tussen stagemeester en de Orde 5. Verhouding tussen de stagiair en de Orde 6. Plaats waar de stage wordt volbracht 7. Controle van de stage 8. Eigen werk 9. Stagevergoeding 10. Gespecialiseerde stages 11. Leergangen die als stage gelden 12. Gespecialiseerde leergangen uitgaande van de Orde 13. Overgangsstage 14. Verzekeringen 15. Slotbepalingen INLEIDING Uit de dagelijkse praktijk is gebleken dat, na 25 jaar toepassing, een aanpassing van het stagereglement aan de huidige noden van het beroep wenselijk is. Om die reden heeft de Nationale Raad een commissie belast met het opstellen van een nieuw stagereglement dat zal dienen goedgekeurd te worden bijeen in Ministerraad overlegd koninklijk besluit. Deze nieuwe aanbeveling, opgesteld overeenkomstig art. 3 (2e alinea) van het K.B. van 18 april 1985, strekt ertoe de provinciale Raden een leidraad te bieden bij de behandeling van concrete gevallen.

10 De Nationale Raad hoopt evenwel ten zeerste dat zich in alle provincies een eenvormige rechtspraak zal ontwikkelen. 1. Stagefilosofie De stage is ingesteld door de wet van 26 juni 1963 (Hoofdstuk IV) en omschreven in het K. B van 13 mei 1965 tot goedkeuring van het stagereglement, opgemaakt door de Nationale Raad van de Orde van Architecten. De stage verzekert de vereiste aanvullende opleiding en praktische vorming. De stage wordt doorgemaakt onder de leiding van een aanvaarde stagemeester, gedurende een wettelijk bepaalde periode. Tijdens zijn stage zal de stagiair in staat gesteld worden om, onder leiding van de stagemeester, kennis te nemen van de verschillende facetten van het beroep om zijn professionele aansprakelijkheid te kunnen opnemen. Deze vaardigheid zal op het einde van de stage beoordeeld worden door de Raad van de Orde. In voorkomend geval zal deze procedure worden aangepast aan de Europese richtlijnen. 2. Stagemodaliteiten 2a) Stageduur De normale stageduur is vastgesteld in artikel 50 van de wet van 26 juni Iedere wijziging van de stageduur wordt strikt in zijn toepassing beperkt door de artikels 51 en 52 van voormelde wet. De periodes die voor de stage in aanmerking dienen genomen te worden zijn uiteraard deze tijdens dewelke de stage op geldige wijze werd volbracht. 2b) De onderbreking De stage kan onderbroken worden; deze onderbreking wordt door de Raad vastgesteld. Zij wordt slechts toegestaan in geval van overmacht; ze is op generlei wijze een sanctie. Een dergelijke periode kan nochtans niet in rekening gebracht worden voor de bepaling van de stageduur. De stagiair blijft onder de controle van de Raad van de Orde die de grenzen en voorwaarden bepaalt waaronder hij zijn beroepsactiviteit in die periode uitoefent. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn voor het beëindigen van een aangevatte opdracht. Het uitoefenen van deze activiteit zal echter steeds in de tijd beperkt zijn. Het voorafgaand advies van de Raad is verplicht. De periodes van onderbreking moeten noodzakelijkerwijs van korte duur zijn en kunnen slechts ten uitzonderlijke titel toegestaan worden. 2c) De weglating (de tekst van het K.B. vermeldt «schrapping») De weglating van de lijst van stagiairs is voorzien in art. 7 van het Stagereglement; ze is op zich geen tuchtsanctie, maar het gevolg van de vaststelling dat een stagiair niet meer de wettelijke stagevoorwaarden vervult. Tot weglating wordt in beginsel slechts beslist op uitdrukkelijke vraag van de stagiair (art. 12 van het Huishoudelijk Reglement); bij gebrek aan een dergelijke vraag, dient de Raad de stagiair te herinneren aan zijn verplichtingen ter zake. Wanneer aan deze herinnering geen gevolg wordt gegeven zal de Raad op eigen initiatief moeten beslissen over de weglating van de stagiair, met inachtneming van de gewone tuchtprocedure. Deze procedure Iaat de Raad toe te vermijden een tuchtsanctie jegens een jonge confrater te moeten nemen. De weglating heft de bevoegdheid van de Raad over de stagiair op en ontneemt aan deze laatste het recht om het beroep uit te oefenen. De weglating houdt op te bestaan wanneer de Orde akte heeft kunnen nemen van het feit dat de stagiair opnieuw beantwoordt aan de wettelijke voorwaarden van de stage. 2d) De sancties In geval van onvoldoende prestaties of wanneer de stage niet verloopt binnen de opgelegde voorwaarden, mag de Raad van de Orde weigeren om ze geheel of gedeeltelijk te erkennen. De Raad kan tevens een tuchtsanctie opleggen zowel aan de stagiair als aan de stagemeester (artikel 24 van het K.B. van 13 mei 1965). Het is nuttig om de stagiair er op te wijzen dat hij, evenals ieder ander lid van de Orde, onderworpen is aan de toepassing van het Reglement van Beroepsplichten en dus een van de aldaar voorziene tuchtsancties kan oplopen.

11 3. Verhouding tussen stagiair en stagemeester De stagemeester moet waken over het goede verloop van de stage; hij zal voor de stagiair een morele steun zijn. Deze moet hem altijd om raad kunnen vragen. De stagemeester moet instaan voor de professionele vorming van de stagiair. Hij staat hem bij met zijn beroepservaring, en draagt hem die over. Hij stelt hem in de mogelijkheid deel te nemen aan alle aspecten van het beroepsleven: kantoorwerk, de bouwplaats, contacten met de administratie, met bouwheren, fabrikanten, leveranciers, de verschillende ambachtslui, enz... De stagemeester moedigt zijn stagiair aan zich te vervolmaken door hem de mogelijkheid te geven deel te nemen aan activiteiten uitgaande van de Orde, de beroepsverenigingen en de onderwijsinstellingen. De stagemeester is niet aansprakelijk voor de persoonlijke beroepsdaden van zijn stagiair, maar niettemin moet hij hem bijstaan bij zijn eerste stappen in het beroep. Bij het indienen van een visumaanvraag zal de stagiair aan zijn Raad een attest voorleggen waaruit blijkt dat zijn stagemeester over deze aanvraag werd geïnformeerd en kennis heeft genomen van het dossier (zie model in bijlage). Het stagecontract moet conform zijn aan het model bepaald door de Nationale Raad van de Orde en goedgekeurd door de Minister van Middenstand, dit overeenkomstig artikel 13 van het Stagereglement. Behoudens overeenkomst tussen partijen, kan de stageovereenkomst slechts eenzijdig worden beëindigd met inachtneming van een opzegtermijn van een maand. 4. Verhouding tussen stagemeester en de Orde De architect die stagemeester wenst te zijn of opnieuw wenst te worden, moet er zich toe verbinden in te staan voor de aanvullende professionele vorming van de stagiair. Het is op die basis dat hij zijn kandidatuur voorlegt aan de Raad die zal beslissen over het al dan niet opnemen op de lijst van de stagemeesters, overeenkomstig artikel 11 van het Stagereglement. Om het bijhouden van de lijst van stagemeesters te vergemakkelijken, zal voortaan ieder lid dat niet meer daadwerkelijk een stagiair onder zijn hoede heeft, systematisch van de lijst van stagemeesters weggelaten worden wanneer hij niet expliciet vraagt om op de lijst te blijven. Deze weglating maakt geen sanctie uit, maar is enkel een loutere vaststelling van een feitelijke situatie. De wet voorziet dat de architect, die stagemeester wenst te worden, sedert ten minste tien jaar moet ingeschreven zijn op de tabel. De Nationale Raad is in dit verband de mening toegedaan dat een inschrijving van acht jaar op de tabel, na een erkende stage van ten minste twee jaar, kan gelijkgesteld worden met de termijn van tien jaar die door de wet wordt opgelegd. In geval een tekort aan stagemeesters optreedt dienen de provinciale Raden, overeenkomstig artikel 11 van het Stagereglement, de nodige maatregelen te treffen om de kandidaat-stagiairs aan een stagemeester te helpen. Op die manier is de stage met peterschap ontstaan. Een dergelijke stage verloopt onder de morele verantwoordelijkheid van een erkende stagemeester, maar de stageprestaties worden verricht bij een lid van de Orde dat voldoet aan alle criteria om ingeschreven te worden op de lijst van stagemeesters, behoudens de anciënniteitsvereiste (10 jaar inschrijving). De aanvragen tot stage onder deze vorm zullen slechts toegestaan worden bij gebrek aan andere valabele mogelijkheden, bij uitzondering en in het rechtstreeks belang van de stagiair. Ofschoon de wet het aantal stagiairs per stagemeester niet beperkt is het evenwel hoogstnoodzakelijk dat een stagemeester zijn rol ten opzichte van de stagiair kan vervullen. Indien daartoe aangezocht, zullen de provinciale Raden, in ieder geval afzonderlijk en na onderzoek, oordelen of het aangewezen is om meerdere stagiairs toe te laten. De stagemeester moet alle documenten medeondertekenen die de stagiair, in het kader van zijn stage, aan de Raad dient toe te zenden, o.m.: het stagecontract, de maandelijkse stagefiche en het attest dat samen met de visumaanvraag van de stagiair moet voorgelegd worden. Verder zal de stagemeester aan de Raad iedere zes maanden een syntheseverslag overmaken. Bovendien moet hij zijn Raad onmiddellijk op de hoogte brengen van iedere wijziging in zijn verhouding met de stagiair, zoals een onderbreking van de stage, wijziging van statuut, einde van de stage, onmogelijkheid de stage verder te zetten, enz.

12 5. Verhouding tussen de stagiair en de Orde De stagiair is vanaf zijn inschrijving op de lijst van de stagiairs onderworpen aan het gezag van de Raad van de Orde. De Raad keurt begin- en einddatum van de stage goed. Bij de inschrijving op de lijst van stagiairs, betekent de Raad de aanvangsdatum van de stage die in aanmerking zal genomen worden bij de uiteindelijke evaluatie van de stage. De einddatum van de stage staat vast zodra de Raad de geldigheid van de stage erkent. De stagiair zal tijdig zijn aanvraag indienen tot het bekomen van het certificaat dat het einde van de stage aangeeft. Hij mag gelijktijdig zijn aanvraag tot inschrijving op de tabel van de Orde indienen bij de Raad waar hij zijn stage beëindigt, zodat hij verder het beroep kan blijven uitoefenen. De stagiair is tevens gehouden zijn Raad onmiddellijk op de hoogte te brengen van elke wijziging in zijn verhouding met de stagemeester; onderbreking van de stage, wijziging van statuut, tekortkoming in de uitvoering van de stageovereenkomst, enz... De stagiair vult regelmatig de maandelijkse fiches in die hij doorstuurt naar zijn Raad. Deze fiches moeten worden medeondertekend door de stagemeester. Ook zendt hij om de zes maanden een semestrieel verslag aan zijn Raad. 6. Plaats waar de stage wordt volbracht In beginsel is de plaats waar de stage wordt volbracht de plaats van de beroepsactiviteit van de stagemeester. Iedere afwijking van deze regel vereist het voorafgaand akkoord van de Raad. Deze moet te allen tijde in de mogelijkheid zijn om de stage effectief te controleren. De plaats waar de stage wordt volbracht mag in geen geval worden verward met de woon- of verblijfplaats van de stagiair zelf of met het kantoor van de stagiair. 7. Controle van de stage Elke provinciale Raad stelt een «stagecommissie» in en stelt er het aantal effectieve en plaatsvervangende leden van vast. Deze commissie heeft tot opdracht de stage te controleren. De stage wordt tweemaal per jaar gecontroleerd. Minstens één controle geschiedt in het kantoor van de stagemeester, de andere kan plaatsvinden op een plaats gekozen door de Raad. De stagiair noch de stagemeester kan zich aan de controle van de stage onttrekken. Om haar opdracht te vervullen beschikt de commissie over het administratief dossier van de provinciale Raad. Zij kan het persoonlijk dossier van de stagiair en van de stagemeester raadplegen. Het administratief dossier van de provinciale Raad bevat: - de stagefiche met gegevens over de stagiair en de fases van de stage; - een kopie van het stagecontract - de maandelijkse fiches ingevuld door de stagiair met het verslag van de dagelijkse activiteit en medeondertekend door de stagemeester; - de semestriële syntheseverslagen, opgemaakt door de stagemeester; - de semestriële syntheseverslagen, opgemaakt door de stagiair; - de controleverslagen. De persoonlijke dossiers Zowel de stagemeester als de stagiair stellen een stagedossier samen. Het bevat: - een kopie van het contract; - een kopie van de maandelijkse fiches; - een kopie van de semestriële verslagen; - het uurrooster van de prestaties; - de fiches met betrekking tot de stagevergoeding; - ieder ander nuttig stuk.

13 8. Eigen werk a) Belang van het eigen werk van de stagiair De stagiair die een persoonlijke opdracht aanvaardt, dient over voldoende ervaring, middelen en tijd te beschikken om ze tot een goed einde te brengen. De eigen activiteit mag in geen geval tot gevolg hebben dat de kwaliteit van de stage er onder lijdt. In feite zou een stagiair slechts ten uitzonderlijke titel een persoonlijke opdracht mogen aanvaarden. Enkel in voorgaande omstandigheden mag de stagiair een tijdelijke vereniging met een architect, andere dan zijn stagemeester, aangaan. Een dergelijke vereniging dient echter voorafgaandelijk ter goedkeuring aan de Raad van de Orde te worden voorgelegd. b) De dienstplichtige stagiair of onder verwant statuut De stagiair die zijn stage volbrengt in het kader van zijn militaire verplichtingen of onder verwant statuut blijft onderworpen aan het stagereglement. Overeenkomstig artikel 7 van het Stagereglement moet de controle effectief kunnen worden uitgevoerd. 9. Stagevergoeding Bij het vaststellen van de stagevergoeding zullen de contracterende partijen de hiernavolgende beginselen in acht nemen. Waar een meester niet verplicht is zijn leerlingen te betalen, waar een stagiair niet verplicht is zijn stagemeester te vergoeden, is de architect evenwel verplicht zijn medewerker te betalen. Maar het is niet altijd eenvoudig om te bepalen welk gedeelte als scholing moet worden beschouwd, en welk deel gepresteerd werd als medewerker. Daarom is een minimale vergoeding niet meer dan billijk. Deze vergoeding zal trouwens herzien moeten worden naarmate van het verloop van de stage. Het stagecontract dat aan de Raad van de Orde wordt voorgelegd, zal het bedrag van de vergoeding bepalen. Dit bedrag mag niet lager liggen dan hetgeen voorgeschreven is door art. 4, 1 e alinea van het Reglement van Beroepsplichten. Ieder geschil in verband met de stagevergoeding behoort tot de bevoegdheid van de Raad van de Orde. 10. Gespecialiseerde stages Onder gespecialiseerde of niet-traditionele stages verstaat men werkzaamheden in disciplines die direct in verband staan met de activiteiten van de architect, zoals stedenbouw, ruimtelijke ordening, expertises inzake gebouwen, restauratiewerken, industriële constructies, technische studiebureaus, het werk in een bouwonderneming, landschapsstudie, industrialisatie en research, enz. Behoudens voorafgaande afwijking toegestaan door de Raad, worden dergelijke gespecialiseerde stages slechts eenmaal in aanmerking genomen in de loop van de stageperiode en dit voor maximaal zes maanden. Elke niet-traditionele stage is een specifiek geval. De voorafgaande toelating van de Raad is vereist. De stage moet gesuperviseerd worden door een stagemeester. 11. Leergangen die als stage gelden a) Geval waarin de stagiair leergangen volgt tijdens de stage. Met instemming van de stagemeester en mits voorafgaande toelating van de Raad, mag een stagiair die leergangen van universitair niveau op het gebied van de architectuur volgt, zijn stage op geldige wijze voortzetten, onder een regime met beperkt uurrooster (b.v. 100 uren per maand in plaats van de vereiste 120). Deze leergangen gelden als stage. b) Geval waarin de stagiair leergangen volgt buiten de stageperiode. De Raad van de Orde kan aanvaarden dat sommige leergangen van universitair niveau op het gebied van de architectuur, gevolgd buiten de stageperiode, als stageprestatie kunnen worden aangemerkt. Op het einde van de studies moet de stagiair echter het bewijs leveren dat hij de lessen regelmatig heeft bijgewoond en in het eindexamen geslaagd is. Op basis van het effectief aantal gevolgde uren zal de Raad de stageperiode bepalen die in aanmerking genomen wordt (maximum zes maanden). 12. Gespecialiseerde leergangen uitgaande van de Orde

14 De Orde kan beslissen om bijkomende vormingscyclussen voor de stagiairs in te stellen. Deze kunnen gevolgd worden in plaats van de normale stageprestaties. De modaliteiten ervan zullen bij die gelegenheid vastgesteld worden door de Nationale Raad. 13. Overgangsstage De stage die uitsluitend in de administratie wordt gevolgd zal slechts als geldig worden erkend voor zover zij als finaliteit een beroeps loopbaan in de administratie beoogt (statuut van ambtenaar). Evenzo zal de stage die uitsluitend in het buitenland wordt gevolgd slechts als geldig worden erkend voor zover zij als finaliteit een beroepsloopbaan in het buitenland beoogt (vestiging). In het tegenovergestelde geval zal de stagiair moeten aantonen dat hij een traditionele stage, overgangsstage genaamd, heeft doorgemaakt. Deze stage, van minstens zes maanden, strekt ertoe de stagiair vertrouwd te maken met de specifieke problemen waarmee hij tijdens zijn vorige stage niet werd geconfronteerd, zoals de uitoefening van het beroep als zelfstandige, in het kader van de Belgische wetgeving. 14. Verzekeringen Artikel 15 van het Reglement van Beroepsplichten verplicht de architect-stagiair zijn eigen professionele aansprakelijkheid te dekken door een verzekering. Anderzijds moet de stagemeester zijn burgerlijke aansprakelijkheid dekken tegenover de stagiairs die voor zijn rekening optreden, en dit zowel in het kader van de professionele aansprakelijkheid als van de aansprakelijkheid voor arbeidsongevallen. 15. Slotbepalingen Deze Aanbeveling heft de voorgaande aanbevelingen («aanvullende richtlijnen bij het Stagereglement») betreffende de stage, goedgekeurd in de zittingen van 19 december 1980 en 27 mei 1983 en herbevestigd in mei 1985 op, en vervangt ze. Deze Aanbeveling treedt in werking op 1 september Goedgekeurd door de Nationale Raad in de zitting van 21 april 1989.