THUISFRONTCOMITÉ DOET GEEN BELASTINGAANGIFTES A DAY AT THE MUSEUM PETTEN SCHEEF: GEEN STIJL! WAPENROOF OPGELOST DOOR GOED SPEURWERK

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "THUISFRONTCOMITÉ DOET GEEN BELASTINGAANGIFTES A DAY AT THE MUSEUM PETTEN SCHEEF: GEEN STIJL! WAPENROOF OPGELOST DOOR GOED SPEURWERK"

Transcriptie

1 Het maandblad voor medewerkers van de marechaussee NUMMER 2 OKTOBER 2008 THUISFRONTCOMITÉ DOET GEEN BELASTINGAANGIFTES A DAY AT THE MUSEUM PETTEN SCHEEF: GEEN STIJL! WAPENROOF OPGELOST DOOR GOED SPEURWERK

2 coverstory 06 WAPENROOF OPGELOST INHOUD Van Putten reageert Hans van der Schoot neemt u mee in het recherchewerk dat is gedaan om de grootste diefstal van handvuurwapens in Nederland op te lossen. COLOFON cover EN VERDER 11 PETTEN SCHEEF: GEEN STIJL! Wat begon als een geintje liep uit op een koude douche door Geen- Stijl.nl. Collega s vertellen waar een foto op internet toe leidde. 14 Het Thuisfrontcomité van de KMar Ab Aeilkema vraagt Reinier van der Wösten de kleren van het lijf over de rol en taken van het Thuisfrontcomité. 16 A day at the museum Het Marechausseemuseum ontving onlangs haar ste bezoeker dit jaar. Carel Jonas en Johanna Heuf aan het woord over dit bijzondere museum in Buren. BELEEF HET ZELF! Als dit magazine op de deurmat valt, is het volgens de planning zaterdag 11 oktober Vandaag wordt de landelijke politiedag gehouden én start de week van de geschiedenis. Op diverse plaatsen in ons land organiseert de politie deze dag activiteiten. Er worden demonstraties verzorgd zodat mensen actief het politiewerk kunnen beleven. Vandaar het thema: Beleef het zelf! Helaas kent de Koninklijke Marechaussee nog geen eigen Open dag. We liften nu mee met de open dagen van de andere krijgsmachtdelen en zijn vandaag aanwezig op een aantal plaatsen bij de politie. We streven ernaar om in 2009 een open huis te organiseren, eerst voor en door de eigen collega s om elkaar en ons thuisfront te laten zien wat we doen. Later willen we dat uitbreiden tot een groter evenement dat toegankelijk is voor een breder publiek. Iedereen die suggesties heeft of een actieve rol wil spelen bij het organiseren van het open huis 2009 nodig ik uit zich per mail bij mij te melden. Ik hoor op veel plaatsen in de organisatie een oproep om meer te laten zien aan de samenleving wie we zijn en wat we doen en kunnen. Dat gaan we o.m. waarmaken met een Open dag KMar (in 2010?). Beleef het zelf geldt ook voor het Marechaussee Museum in Buren. Wellicht vormt de Week van de Geschiedenis een mooie aanleiding om een kijkje te nemen bij de geschiedenis van ons Wapen. Op 24 oktober vieren we de 194e verjaardag van de Koninklijke Marechaussee. Natuurlijk gaat het deze dag over het verleden en de toekomst. Arjan Erkel, die in augustus 2002 in de Russische deelrepubliek Dagestan werd ontvoerd, kwam na 607 dagen weer vrij. Hij komt zijn verhaal vertellen, en vooral over de passie in zijn leven. Ook wij hebben bezieling nodig om onze taken te verrichten. Het doet mij deugd dat de Nationale Ombudsman mijn uitnodiging heeft aanvaard om zijn bevindingen met ons te delen. Wij voeren vooral aan de grens en op Schiphol gevoelige taken uit in vaak complexe situaties. De ombudsman zal ingaan op de eisen aan het overheidsoptreden. Ons optreden moet niet alleen rechtmatig zijn, maar ook behoorlijk, dus met tact en empathie, met respect en aandacht voor de ander. KMar Magazine is een uitgave van de Afdeling Voorlichting & Communicatie i.o., Staf Commandant Koninklijke Marechaussee Hoofdredactie: Arvid Staarink (waarnemend) Eindredactie: Martijn van de Klok Kernredactie: Leo de Rooij en Pieter Smittenaar Redactie: Myranda Aanraad, Fanny Geurts, Wilfried Goos, Nicole Siekman, Eva Stapper Telefoon: (070) , MDTN * Redactieadres: Van Alkemadelaan 85, postbus 90615, 2509 LP Den Haag adres: kmar.magazine@mindef.nl Vormgeving: Grafisch Bedrijf, AVDD, Den Haag Fotografie: AVDD e.a. Druk: OBTbv, Den Haag Adreswijzigingen: Wijziging van adresgegevens kunt u niet doorgeven aan de redactie. Deze kunt u zelf wijzigen in PeopleSoft via de Startpagina SelfService en het elektronisch formulier Wijzigen persoonsgegevens. Andere wijzigingen dient u via uw eigen personeelsdienst door te geven. Het volgende nummer van KMar Magazine verschijnt op 15 november. De sluitingsdatum voor kopij is 30 oktober. Aan de inhoud kunnen geen rechten worden ontleend. Een motorrijder van een van de teams Algemene en Militaire Politiedienst (onderdeel van de brigade Krijgsmacht en Operationele Ondersteuning) tijdens de begeleiding van een militair konvooi. De teams Militaire Politiedienst, voortgekomen uit het vroegere 103 Esk., hebben een veelzijdig takenpakket. Denk daarbij aan controles van militair verkeer, het uitvoeren van patrouilles, het uitvoeren van escortes, het bezetten van een verkeerscontrolepost, het bewegwijzeren van routes. Dit alles al dan niet onder crisis- en conflictomstandigheden. Deze foto werd overigens gemaakt tijdens filmopnames voor het programma Blik op de Weg, dat aandacht zal besteden aan het werk van de verkeersbegeleiders. (Foto: Robert Koelewijn, AVDD) 04 KMARKORT 10 KMARREN MET 12 P&O KORT 13 KMAR IN DE MEDIA 18 MENSEN 20 OP DE VALREEP Ik wens u veel leesplezier, maar ook respect, aandacht, passie en plezier (RAPP-en) in uw werk. Luitenant-generaal mr. Dick van Putten Commandant Koninklijke Marechaussee KMAR MAGAZINE OKTOBER 2008 Het maandblad voor medewerkers van de marechaussee

3 KMARkort BRIGADE SPINT MEE VOOR SPIEREN WERVINGSCAMPAGNE KMAR Zaterdag 20 september 2008 hebben tien collega s van de brigade Brabant- Noord/Limburg-Noord (BNLN) mee gedaan aan de actie Spieren voor Spieren Spinningmarathon te Blerick (Venlo). Het evenement, dat dit jaar voor de tweede keer gehouden is, heeft door middel van spinnen/fietsen geld op gehaald voor de stichting Spieren voor Spieren. Deze stichting zet zich in voor mensen met een spierziekte. Geld voor deze stichting is hard nodig, spierziekten zijn meestal progressief waardoor de gevolgen steeds erger worden. Uiteindelijk werd meer meer dan ,- ingezameld, waarvan 1000 bijeen werd gebracht door personeel van de brigade Brabant-Noord/ Limburg-Noord. In 2009 zal evenement wederom een vervolg krijgen waarbij BNLN ook weer zal deelnemen. Vanaf half september zijn de nieuwe advertenties voor de werving van personeel voor de KMar in diverse media in Nederland te zien. In opdracht van de afdeling Personeelsvoorziening KMar en in samenwerking met het creatieve team van reclamebureau Propaganda zijn de nieuwe advertenties ontwikkeld. Daarbij is gekozen voor een verbeelding van het taakveld vreemdelingenwetgeving. De advertentie welkom aan boord? is geplaatst in schoolverlatersbladen, in de Spits en Metro en in de jongevrouwenbladen YES en FANCY. De advertentie De kust is veilig is onder andere te zien in De Telegraaf en het Algemeen Dagblad. NIEUWE DIRECTEUR PLANNING EN CONTROL Mevrouw drs. H.J. (Hillie) Beentjes is aangetreden als directeur Planning en Control. Beentjes is werkzaam geweest als hoofd van de afdeling begrotingsbeheer bij het ministerie van Financiën, waar zij ook andere leidinggevende functies heeft bekleed. In deze functies stonden verandermanagement, het leggen van verbindingen, zowel binnen de organisatie als in breder (inter-)departementaal verband, en de aansturing en coaching van medewerkers centraal. Voorafgaand aan haar tewerkstelling bij Financiën is zij binnen het financiële vakgebied werkzaam geweest bij de departementen van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, als ook Justitie. NIEUWE COMMANDANT DLBE In het tweede kwartaal van 2009 zal kolonel Rob Pijning aantreden als commandant van het district Landelijke en Buitenlandse Eenheden (DLBE). Hij volgt hiermee de huidige commandant, kolonel Peter Klijn op. Pijning is momenteel, vanaf april 2008, in het kader van de EU-force uitgezonden naar Kosovo. Vanaf 2005 heeft hij gefunctioneerd als Hoofd van de afdeling Integratie Beleid & Plannen respectievelijk Hoofd afdeling Bestuursondersteuning bij Staf CKMar. Eerder is Pijning op Staf KMar werkzaam geweest als Hoofd van de afdeling Personeel en als Hoofd afdeling Taakveld Rechtshandhaving. Na zijn uitzending naar Bosnië in 1995 en het behalen van het HJV-brevet heeft hij in de rang van majoor de functie vervuld van hoofd Justitiële dienst bij het district KMar Schiphol. Instructie onderdeeldagboeken vernieuwd Per 17 september 2008 is de Operationele Instructie (OI) I 3 - c Onderdeeldagboek vernieuwd. Commandanten zijn verplicht tot het bijhouden van een onderdeeldagboek. Doel van deze instructie is een eigentijdse geschiedschrijving door de verschillende lagen van de KMar te realiseren, zodat een zo goed mogelijk overzicht ontstaat van de gebeurtenissen binnen de KMar. De OI bevat richtlijnen en bepalingen met behulp waarvan deze geschiedschrijving gerealiseerd kan worden. Het Museum der Collega s in Georgië De KMar heeft sinds enkele weken twee collega s uitgezonden naar Georgië. Samen met zes civiele waarnemers vormen zij twee teams in het kader van de European Union Monitoring Mission (EUMM). Doel van de missie is toe te zien op naleving Koninklijke Marechaussee is door CKMar belast met het toezicht op de uitvoering van deze Operationele Instructie. De OI is te vinden op intranet: Koninklijke Marechaussee > Publicaties > Orders & aanwijzingen > Operationele Instructies van het zespuntenplan van het Franse voorzitterschap van de Europese Unie. De EUMM is ingesteld op 16 september 2008 voor de duur van één jaar. KMAR MAGAZINE OKTOBER 2008 Het maandblad voor medewerkers van de marechaussee

4 WAPENROOF OPGELOST De diefstal van een groot aantal Glock 17- pistolen in april 2005 vanaf vliegbasis Gilze- Rijen staat te boek als de grootste wapenroof van handvuurwapens uit de Nederlandse geschiedenis. Nu de verdachten voor de rechter zijn geweest en tot in hoger beroep Uit deze kast werden de wapens ontvreemd, waarbij kriskras gepakt werd. DOOR GOED SPEURWERK Kijkje achter de schermen bij het rechercheteam veroordeeld, blikt Hans van der Schoot, teamleider van het onderzoeksteam Baars, terug op de zaak. Ik had er vanaf het begin een goed gevoel bij. Gedegen forensisch speurwerk is op iedere Plaats Delict van groot belang (archieffoto) Dat gevoel was zelfs zo sterk aanwezig dat de teamleider aan CKMar beloofde zijn pet op te eten als de zaak niet opgelost werd. Na een paar maanden begon ik hem wel even te knijpen, toen het er naar uitzag dat we op een dood spoor zaten. Maar uiteindelijk kwam het allemaal nog goed. Na ontdekking van de diefstal, op maandagmorgen 11 april 2005, treft het rechercheteam een behoorlijk besmette Plaats Delict (PD) aan. Voordat de KMar arriveerde waren er al man KLu-personeel een kijkje gaan nemen. Schoenafdrukken in overvloed! Wat weer wel in ons voordeel werkte, was dat de PD op militair terrein lag. Daardoor gemakkelijk onder controle te houden en goed te beveiligen. Je kunt je voorstellen dat zoiets op een luchthaven als Schiphol even anders ligt Dwaalspoor Hans noemt enkele opvallende zaken die op de PD werden aangetroffen. Een openstaand raam was duidelijk een dwaalspoor om te verhullen dat men gewoon door de deur binnen was gekomen. Er was een markering aangebracht op de buitenkant van de wapenkamermuur om aan te geven waar een gat geboord moest worden. En er was gebruikt gemaakt van boren met verschillende diameters. Dat zou later een belangrijk aanknopingspunt blijken. Van der Schoot s belofte aan CKMar Beuving kwam voort uit het gegeven dat al snel duidelijk werd dat de diefstal een inside job moest zijn geweest. Doordat we het onderzoek in het begin zo breed mogelijk hielden (er werden zo n 186 getuigen gehoord! red.), kwamen we al snel uit bij drie potentiële dadergroepen binnen de poorten van de luchtmacht. Hierna zijn we de diepte in gegaan. Over het exacte aantal vermiste pistolen bestond lange tijd onduidelijkheid. De administratie van het wapenbeheer was niet op orde. De luchtmacht bracht zelf naar buiten dat er 150 wapens vermist werden. Toen er kort na de diefstal 200 werden terug gevonden leidde dat in de pers terecht tot veel vragen. Wapenbeheer en administratie hebben sindsdien krijgsmachtbreed opnieuw aandacht gekregen. In het begin van het onderzoek kwam er allerhande informatie binnen. Zo werd er een Glock aangeboden op marktplaats. nl. Bleek een grapje van een student informatica te zijn. Het college was hier op zijn minst gezegd niet blij mee en schorste de leerling dan ook ogenblikkelijk. Via Meld Misdaad Anoniem kwam een melding binnen dat op een bepaald adres de wapens in een tuin begraven lagen. Kwamen we bij een oud vrouwtje terecht dat uiteraard nergens van wist. En er kwam regelmatig informatie vanuit de CIE binnen, waaruit bleek dat verschil- KMAR magazine OKTOBER 2008 Het maandblad voor medewerkers van de marechaussee

5 liger werd veroordeeld tot 3 jaar waarvan 1 voorwaardelijk. Voor de rechtbank in Breda eiste de Officier van Justitie 2 jaar voor de vriendin en voor de broer van de militair 240 uur werkstraf. De rechter sprak de broer vrij en heropende de zaak op de vriendin met als reden nader onderzoek op de verdachte zelf. Uiteindelijk veroordeelde de rechtbank in Breda de vrouw tot zeventien maanden en twintig dagen cel, waarvan twaalf maanden voorwaardelijk, voor medeplichtigheid. heeft opgeleverd. Organisatorisch is de JD omgetoverd tot de brigade R & I en behoren bepaalde problemen die toen aan de orde waren tot het verleden. Wat dat betreft zijn we met de nieuwe structuren binnen de recherche écht op de goede weg, constateert Hans van der Schoot. En zijn tweede constatering, breeduit lachend: En mijn pet kon gelukkig aan de kapstok blijven. Baars-team: de cijfers Glock pistolen gestolen vanaf vliegbasis Gilze-Rijen wapens gedumpt op carpoolplaats langs A29-2 Plaatsen Delict (PD) - Personele inzet varieert van 9 tot 32 rechercheurs - Duur onderzoek één jaar - Telecom-project omvat nummers - 4 verdachten, meerdere veroordelingen - 6 Glocks nog altijd zoek lende criminele groeperingen verantwoordelijk gehouden konden worden voor de diefstal. Dit alles werd serieus onderzocht, maar leverde geen bruikbare aanknopingspunten op. Wapens gedumpt Het dumpen van de 200 wapens, drie dagen na de diefstal, gaf het team een tweede Plaats Delict. Naar later zou blijken werd het dumpen van de wapens ingegeven door de grote media-aandacht en de voortdurende aanwezigheid van de KMar bij de PD op de vliegbasis. De verdachte die op de vliegbasis werkte werd letterlijk kotsmisselijk van de spanning, lacht Hans. Hij verkeerde in de veronderstelling dat hij er vrij gemakkelijk mee weg zou komen. Het terugvinden van de 200 wapens nam in ieder geval, politiek gezien, behoorlijk wat druk van de ketel. De vrees immers dat deze Glocks in verkeerde handen zouden vallen, was grotendeels verdwenen. De Tweede Kamer had inmiddels de minister op het matje geroepen met de vraag hoe de diefstal had kunnen gebeuren. Deze lag in die tijd aardig onder druk n.a.v. diverse negatieve gebeurtenissen bij de krijgsmacht. Ook vanuit de Staf CK- Mar werd de zaak nauwlettend gevolgd; we hebben meerdere presentaties voor de MARRA verzorgd om hen op de hoogte te houden. Toch waren er nog steeds zes wapens zoek. Daar hebben we ons op gefocust. En natuurlijk ging het onderzoek naar de daders op volle kracht door. Oplossing Hans wijst twee deelprojecten aan die hebben geleid tot oplossing van de zaak. Telecom en gereedschap. Het eerste deelproject was onderzoek naar de De daders kwamen binnen door een gat in de muur van de wapenkamer te boren. Het gebruik van diverse boordiameters leidde uiteindelijk mede tot hun ontmaskering. gebruikte gereedschappen bij de inbraak. Alle verhuurbedrijven in de regio kregen van ons bezoek. En alsof de duvel er mee speelde: op het laatste adres was het prijs. Daar bleken boren met door ons gezochte diameters gehuurd te zijn door de vriendin van een militair, die op de vliegbasis werkzaam was. Het tweede deelproject, uitputtende analyses van telecom-gegevens afkomstig van PD en en andere bronnen, bracht ons nog dichter bij de verdachten. De twee deelprojecten gecombineerd zorgden voor de doorbraak. Er werden uiteindelijk drie verdachten gearresteerd, een wachtcommandant van de basis, een luchtmachtbeveiliger en diens vriendin. Een broer van een verdachte zou hebben geassisteerd bij het dumpen van de wapens. Veertien dagen intensief verhoor leidde tot bekentenissen en met een omvangrijk dossier werd de zaak bij de rechter voorgelegd. In Arnhem werd de wachtcommandant veroordeeld tot 4 jaar waarvan 1 voorwaardelijk en ontneming van 4500 voor de door hem verkochte 6 wapens. De luchtmachtbevei- Evaluatie Terugkijkend stipt teamleider Van der Schoot enkele belangrijke opgedane ervaringen aan. Dit onderzoek kun je best een TGO-waardig (Team Grootschalig Opsporing, red.) onderzoek noemen. Dat wil zeggen dat de structuur van werken al in die richting ging: wekelijks met elkaar terug- en vooruitblikken en scenario s bedenken in brainstormsessies waarbij alle informatie gedeeld wordt, met de bedoeling om tunnelvisie tegen te gaan. Hier werden beslissingsmomenten voortdurend getoetst door middel van tegenspraak. Dit meedenken en het geven van verantwoordelijkheid leiden écht tot meer betrokkenheid en arbeidsvreugde. Het maakt een groot verschil of ik tegen jou zeg Ga voor een buurtonderzoek langs bij die en die mensen en stel deze vragen, of dat ik jou vraag zelf een plan van aanpak te schrijven voor een buurtonderzoek en dat ook zelfstandig af te handelen. Een goede terugkoppeling en ondersteuning zijn daarbij overigens wél erg belangrijk. Verder is de meerwaarde van het rechercheren met telecom-gegevens ondubbelzinnig duidelijk geworden. Je moet er wel veel tijd en energie in steken, maar het kan veel toegevoegde waarde geven. Al met al een onderzoek met een mooi resultaat, dat verder een schat aan ervaring Technisch rechercheur Orne van Dooren (district Zuid) bezig met het veilig stellen van sporen op de PD vliegbasis Gilze-Rijen. Hans van der Schoot: We zijn met de nieuwe structuren binnen de recherche écht op de goede weg. KMAR magazine OKTOBER 2008 Het maandblad voor medewerkers van de marechaussee

6 een dagje kmarren met Mar2 Ruben Verduyn Lunel (1987) werkt als grenswachter op de brigade Grensbewaking Schiphol. Sinds juni 2007 houdt Ruben zich dagelijks bezig met het controleren van paspoorten, het afgeven van visa en het vragen naar het doel en de duur van de reis en de middelen van passagiers. Dat een dienst op de grens niet alleen bestaat uit het zitten in een paspoortbalie, bewijst Ruben wanneer we hem volgens tijdens een werkdag. De gevaren van vriendensites PETTEN GEEN STIJL In de paspoortbalie controleren we de passagiers op hun paspoort, ticket en andere documenten als dat nodig is. Als grenswachter is profiling erg belangrijk zodat je weet wanneer je extra aandacht aan een passagier moet schenken en wanneer niet. Dat fingerspitzengefuhl ontwikkel je vanzelf naarmate je langer werkzaam bent op de grens. Als we twijfelen aan een paspoort, handelen we dat in het afhandelkantoor af om de andere passagiers niet op te houden. We letten op een aantal specifieke kenmerken, waarvoor we zelf hulpmiddelen hebben zoals een loepje. Als we er zelf niet uitkomen, sturen we het paspoort met de buizenpost op naar de Falsificaten Desk, waar de experts op documentengebied werken. Daar sta je dan. Met een lollig gezicht op de website Geenstijl.nl. Maar ook met officiële defensiekleding inclusief rang- en onderscheidingstekens. De foto s gaan vergezeld van schunnige teksten, dubbelzinnige bijschriften en talloze smakeloze reacties. Het overkwam de marechaussees Hummel en Van Veen. Een reconstructie. Het is de ironie ten top. Terwijl de Markrant, de voorganger van dit blad, in editie 886 (december 2007) uitvoerig stilstond bij de gevaren van websites als Hyves, MySpace, Schoolbank.nl en YouTube, liepen zowel marechaussees Wilco Hummel (22) als Mike van Veen (21) in de val waar in het artikel voor werd gewaarschuwd: In de vijfde gedragscode van Defensie staat dat we voor een veilige werkomgeving moeten zorgen. Door onzorgvuldig om te gaan met informatie kan de eigen veiligheid, maar ook die van anderen in gevaar worden gebracht. Alles wat je op internet zet, blijft bestaan en kan vaak in een andere context terugkomen. Zo luidde de waarschuwing. dat ik op de website Geenstijl.nl stond. Ik schrok me dood. Toen ik thuiskwam ben ik direct zelf gaan kijken en ik wist werkelijk niet wat ik zag. De makers van de site hadden de bewuste foto van mijn eigen site gehaald en gepubliceerd met flauwe teksten eromheen. Sommige dingen waren zelfs ronduit schunnig. Ik heb meteen de foto van Superdude.nl verwijderd, maar dat had geen effect op Geenstijl.nl waar de foto gewoon zichtbaar bleef. Ik vond het hartstikke vervelend allemaal, niet alleen voor mijzelf maar ook voor mijn vriend en collega Mike. Ik had ook hem in een lastig parket gebracht. Meer slachtoffer dan dader Mike beaamt dat. Aanvankelijk was ik behoorlijk pissig op Wilco, maar ik begreep ook wel dat hij nooit kwaad in de zin heeft gehad. En dat vooral Geenstijl.nl verantwoordelijk was voor deze situatie. Dat er maatregelen van de leiding zouden volgen, was onvermijdelijk. Wilco heeft een ambtsbericht gekregen en ik een waarschuwing. Niet meer dan terecht, we hadden beter moeten weten en niet zo naïef moeten zijn. Overigens hebben veel mensen onder wie onze leidinggevenden zich meer gestoord aan de teksten dan aan de foto. En die teksten hadden we zelf niet geschreven. Uiteindelijk voelen we ons meer slachtoffer dan dader. Deelname aan Hyves of andere digitale vriendennetwerken is niet verboden, maar er wordt een beroep gedaan op de professionaliteit van de KMar-medewerker om hier zakelijk en professioneel mee om te gaan. Bekijk de informatie die je online zet eens door de bril van een burger of journalist: wil ik dit eigenlijk wel delen met anderen? Treffend verwoord: Met Hyves zit je in een glazen huis met een sticker op je voorhoofd waar de hele wereld naar kan kijken. Daarom nooit: Tijdens een dienst krijgen we veel te maken met zeelieden die of Nederland inreizen of doorvliegen naar andere bestemmingen om aldaar een schip te bemannen. Wij voorzien ze in de meeste gevallen van een visum, waarvoor ze zelf een aantal formulieren mee moeten brengen. Om alles goed te laten verlopen, onderhouden we contacten met bijvoorbeeld hun agentschappen en de Rivierpolitie. Sommige passagiers spreken geen Engels, wat tot communicatieproblemen kan leiden. Als we willen weten wat hij komt doen in Nederland en hij kan dat zelf niet onder woorden brengen, bellen we de Tolkendienst. Voor vrijwel alle talen hebben zij een tolk beschikbaar. Erg handig en in sommige gevallen echt noodzakelijk om de bedoelingen van de passagier te kunnen begrijpen. Melige bui Hummel: Het was als geintje bedoeld, meer niet. Mike en ik waren in een melige bui. Toen hebben we een foto van onszelf gemaakt waarop we onze petten scheef hadden. Dat was in de zomer van Een paar maandjes later heb ik die foto geplaatst op Superdude.nl, een vriendensite vergelijkbaar met Hyves. Tot zover was er niets aan de hand. De commotie ontstond pas enkele maanden later. Mijn vader belde mij op. Of ik wist 1. foto s met wapens 2. foto s van werklocatie of werkomgeving 3. foto s van personen voor wiens veiligheid je verantwoordelijk bent 4. foto s van vrienden, vriendinnen of collega s zonder hun akkoord 5. foto s van werkzaamheden 6. foto s die de privacy kunnen schaden KMAR MAGAZINE OKTOBER 2008 Het maandblad voor medewerkers van de marechaussee 11

7 P&O enzo KMar in de media Controle op gebruik P&Oselfservice De kapingsdreiging in een vliegtuig van Transavia op Rotterdam Airport en de afhandeling daarvan door de Koninklijke Marechaussee heeft eind augustus tot massale mediabelangstelling geleid. Om een goed inzicht te krijgen in het correct gebruik van P&O-selfservice worden op dit moment diverse controles uitgevoerd. Deze controles hebben betrekking op alle tussen 1 januari en 1 juli 2008 door middel van selfservice aangebrachte wijzigingen ten aanzien van eigen huishouding, adres-woonplaats, burgerlijke staat en woon-werkverkeer. Alle wijzigingen met financiële gevolgen worden gecontroleerd. De controle van de wijzigingen zonder financiële gevolgen vindt steekproefsgewijs plaats. De controles worden zo veel mogelijk geautomatiseerd uitgevoerd. Aanvullend zullen medewerkers rechtstreeks worden benaderd om eventuele bewijsstukken te overleggen. De resultaten van deze controles worden betrokken bij de evaluatie en verdere doorontwikkeling van de zogenoemde P&Ocontrolemaatregelen. Kennisweb medezeggenschap Defensie Onlangs is op het Defensie-intranet het kennisweb medezeggenschap Defensie live gegaan. Het kennisweb is het defensiebreed informatieplatform over medezeggenschap binnen Defensie. Het informeert bezoekers over medezeggenschap binnen Defensie en is ter ondersteuning van een ieder die in dagelijkse praktijk met medezeggenschap te maken heeft. Ook het definitieve Besluit medezeggenschap Defensie 2008 is hier te vinden. Zie: Portaal > Startpagina Personeel > Medezeggenschap Defensie Einddatum op NS-abonnement Medewerkers die een NS-abonnement hebben via Defensie kunnen zien dat hier een einddatum van 28 februari 2009 op staat. Deze datum is destijds vastgesteld in de werkafspraken van Defensie met de NS. Op korte termijn maakt Defensie nieuwe werkafspraken met de NS, waarbij ook de te vermelden einddatum aan de orde komt (zodat bij nieuwe abonnementen er een latere einddatum kan worden gehanteerd). Beëindiging versneld doorstroombeleid Per 1 oktober jl. is het versneld doorstroombeleid van de Koninklijke Marechaussee beëindigd. Dit in 2006 ingevoerd instrument was bedoeld om de mismatch in de personele vulling, mede ontstaan als gevolg van de KMar-brede reorganisatie, op te lossen. De versnelde doorstroom betekende concreet dat in de vacaturestelling de minimale ervaringsduur voor functies op het niveau van opperwachtmeester tot en met majoor naar beneden werd bijgesteld. Nu, medio 2008, heeft het versnelde doorstroombeleid zijn werk gedaan. Diverse collega s zijn versneld doorgestroomd naar de naasthogere rang. Aan anderen, die als interne herplaatser waren aangemerkt, kon hierdoor weer een passende functie worden toegewezen. Met de militaire vakbonden is inmiddels gesproken over aanvullende maatregelen. Voor meer informatie kunt u bellen met de Afdeling P&O Beleidsanalyse Advies & ondersteuning van de Staf CKMar op telefoonnummer Vakbondscontributie Sinds 1 januari 2008 wordt de contributie voor een vakbond/belangenvereniging ingehouden op het brutoloon van de defensiemedewerker. Omdat een inhouding op het brutoloon gevolgen heeft voor bijv. de pensioengrondslag wordt per september 2008 de medewerker de keuzemogelijkheid geboden om zelf te KMAR MAGAZINE OKTOBER 2008 Zoals gebruikelijk besteedden de media vorige maand weer veel aandacht aan de ceremoniële invulling van Prinsjesdag. Zowel tijdens de voorbereidingen als tijdens de rijtoer van de Gouden Koets was het Bereden Ere-escorte van de Koninklijke Marechaussee veelvuldig in beeld. Luitenant-generaal Van Putten werd, in zijn rol als Gouverneur der Residentie, direct na afloop van de rijtoer live geïnterviewd door de NOS. De redding door de marechaussee van twee Kameroenese verstekelingen die in de Amsterdamse Amerikahaven te water waren geraakt, zien we in diverse kranten als klein bericht opduiken. Hetzelfde geldt voor de redding door marechaussees op Schiphol van een moeder en haar peuter die met hun auto te water waren geraakt. Onder de kop Britten gedragen zich keurig op Schiphol meldt De Telegraaf eind augustus dat de keiharde aanpak van de Koninklijke Marechaussee tegen grote groepen overlast veroorzakende dronken Britten succesvol is. Drieëndertig Brazilianen worden na een bezoek aan de paus in Parijs bij terugkeer naar Nederland staande gehouden omdat ze illegaal in Nederland verbleven. Het bericht duikt in verschillende kranten op. Op 11 september presenteerde de Nationale Ombudsman een rapport waarin hij concludeert dat de marechaussee zich tijdens de aanhouding van een man op Schiphol schuldig heeft gemaakt aan discriminatie en herhaaldelijk haar bevoegdheid heeft misbruikt. Diverse landelijke kranten besteden aandacht aan het rapport. Het Dagblad van het Noorden trok op 18 september een halve pagina uit voor een verhaal over het reilen en zeilen van de brigade Drenthe-IJsselstreek. RTV Drenthe bracht een bezoek aan de brigade voor een interview met de commandant. De regionale media in Gelderland komen begin september in groten getale af op een terreuroefening van de Bijstands Eenheid in en rond het gebouw van het Kadaster in Apeldoorn. Een illegale houseparty op een defensieterrein bij Assen en de beëindiging daarvan door marechaussee en politie leidt tot veel mediabelangstelling. De aanhouding op Schiphol vorige maand van acht deelnemers van het RTL-programma So you think you can dance die al dansend in de bagagekelder terecht kwamen, wordt door vrijwel elke krant gemeld. Veelal met een knipoog. Of het nu verkeersregelaars, agenten of marechaussees zijn; het inrijden op overheidsdienaren is voor de media altijd een gebeurtenis met nieuwswaarde. Zo ook op 7 september toen in Beek (Limburg) een automobilist inreed op een patrouille van de KMar. Ook berichten over militairen die op de een of andere manier in de fout gaan, trekken doorgaans de aandacht van de media. De diefstal van militaire verbindingsapparatuur ter waarde van een kwart miljoen euro door een militair werd vorige maand dan ook breed opgepakt door de media. Ook een grote wapenvondst bij een ex-militair in Alkmaar zagen we vorige maand terug in diverse landelijke dagbladen en nieuwssites. De Stentor plaatste eind september een - voor krantenbegrippen - zeer groot achtergrondartikel met interview over het Landelijk Opleidings- en Kenniscentrum Koninklijke Marechaussee in Apeldoorn. kiezen of hij de vakbondscontributie van zijn netto inkomen of bruto inkomen wil laten inhouden. Wanneer een medewerker de contributie van het netto loon wil laten inhouden dient hij contact op te nemen met zijn vakbond en hen deze gegevens aan Defensie door te laten geven. Het maandblad voor medewerkers van de marechaussee 13

8 De ondervraging De ondervraging De ondervraging In de tweede editie van de ondervraging staat het Thuisfrontcomité (TFC) van de KMar centraal. Wachtmeester I Reinier van der Wösten (29) is sinds 2007 medewerker personeels- en thuisfrontzaken bij de Brigade Buitenland Missies. Hij beantwoordt de kritische en analytische vragen van een andere uitzend-expert: Ab Aeilkema (61). Aeilkema was van 1995 tot 2006 belast met de verzorging van uitzendingen van Nederlands politiepersoneel. Het Thuisfrontcomité doet geen belastingaangiftes Het gesprek vindt plaats in een zonnig kamp Nieuw-Milligen in Uddel, op het terras bij Gebouw 180. Aeilkema toont zich een kenner, maar laat zich tevens van zijn kritische kant zien. Militairen in het buitenland beschikken over pen, papier, , internet en mobiele telefoons. Wat is de toegevoegde waarde van het TFC? Goede vraag. Het TFC is er in ieder geval niet voor de communicatie tussen de militairen en de achtergebleven familieleden. Wij zijn geen intermediair of doorgeefluik van informatie vanuit het missiegebied. Okay het is duidelijk wat jullie niet doen, maar wat doen jullie dan wel precies? In de eerste plaats zijn wij vertegenwoordigd wanneer KMar medewerkers (en gezamenlijk uitgezonden politie-personeel) op uitzending gaan en wanneer ze terugkomen. Wij zijn dan voor de relaties van de militair aanwezig. Zij ervaren onze aanwezigheid als een belangrijke morele steun in de rug en stellen het erg op prijs. We verwelkomen ze op het vliegveld met een presentje en geven als symbool voor de steun en zorg een rode roos, die de militair aan de relatie doorgeeft. Daarnaast organiseren wij thuisfront-informatiedagen, familie-contactdagen en zijn we betrokken bij medaille-uitreikingen. Bovendien houden we belrondes met het thuisfront. We doen dat eens in de 2 à 3 maanden. Wij geven op de thuisfront-informatiedag aan dat ze door ons gebeld gaan worden, zodat ze niet direct hoeven te schrikken als er iemand van de Marechaussee aan de telefoon is. Aan het begin van het telefoongesprek kan het thuisfront aangeven of ze er wel of geen prijs op stellen. In dat zelfde gesprek maken wij vervolgens duidelijk dat ze voortaan ook zelf de telefoon mogen pakken om ons te bellen of te mailen. Het is dus tweerichtingsverkeer. Nog meer? We zijn een luisterend oor voor familieleden. Mensen kunnen bij ons hun hart luchten als het tegenzit of wanneer ze rondlopen met sombere gevoelens. Daarnaast zijn we een soort vraagbaak. Die laatste taak wordt steeds belangrijker. We krijgen de meest uiteenlopende vragen ook hele gekke. Welke vragen stellen deze mensen dan? Heb je een uurtje? Dat is echt heel divers. Veel vragen komen van echtgenotes of partners die het op maatschappelijk of administratief gebied even niet meer zien zitten. Ze worden geconfronteerd met zaken die voorheen altijd door hun partner werden geregeld, en dan bedoel ik niet het buitenzetten van de vuilnisbak. Ik heb ooit eens een dame aan de lijn gehad die vroeg of wij haar belastingaangifte wilden doen. Zover gaan wij vanzelfsprekend niet, maar we kunnen haar wel helpen zoeken naar een belastingconsulent in de buurt. Verder zijn wij vooral een luisterend oor. Mensen vinden het vaak prettig om hun verhaal te doen bij een onbekend, anoniem persoon of instantie. Er zijn veel andere instanties, bedrijven en organisaties die óók mensen in het buitenland hebben zitten zonder dat ze een thuisfrontcomité hebben. Pamperen we ons personeel niet te veel? Nee - absoluut niet. Onze militairen werken in gebieden met constante terreurdreiging. Dat is geen chique baan in een oliestaat, Londen, Brussel of de Verenigde Staten. Uitzendingen komen soms onverwacht, ongelegen en duren vaak langer dan gehoopt. Als andere organisaties geen thuisfrontcomité hebben, is dat voor hun rekening. Je kunt beter te veel doen, dan weinig, is onze opvatting. Jullie werken met vrijwilligers. Is dat niet triest? Integendeel. Daar is bewust voor gekozen. Het feit dat ons comité uit vrijwilligers bestaat, wordt juist als zeer positief ervaren. Ons team is zeer gevarieerd samengesteld en onze medewerkers zijn uiterst gedreven. Het is niet makkelijk om gekwalificeerde vrijwilligers te krijgen. Je moet veelzijdig zijn en bij voorkeur affiniteit hebben met internationale uitzendingen. Loopt het TFC het officiële lijnmanagement niet voor de voeten? Nee. We bemoeien ons niet met inhoudelijke, militaire of zakelijke kwesties. We richten ons zuiver op de zorg voor het thuisfront. Natuurlijk komt het wel eens voor dat we worden geconfronteerd met vragen over het salaris of de duur van de uitzending, maar dan zorgen we ervoor dat de persoon wordt geïnformeerd door bevoegde afdeling. Meer informatie over het Thuisfrontcomité van de Koninklijke Marechaussee is te vinden op internet: Foto s: Martijn van de Klok De ondervraging De ondervraging De ondervraging KMAR magazine OKTOBER 2008 Het maandblad voor medewerkers van de marechaussee 15

9 Vorig jaar ontvingen ze bezoekers en met onlangs de teller op gaan ze dat aantal dit jaar ook weer dik halen. De collectie groeit gestaag, er is een goede binding met de KMar en er zijn meer dan voldoende plannen. Redenen genoeg om in deze editie van KMar Magazine een praatje te maken met twee medewerkers van het Museum der Koninklijke Marechaussee in Buren. We spreken met kap b.d. Carel Jonas (62) verbonden aan het museum sinds en Johanna Heuf (44). Zij werkt dertig uur per week vanaf Heuf: Onze collectie is groot en gevarieerd. We krijgen wekelijks nieuwe dingen aangeboden: boeken, foto s, uniformen, serviezen, helmen om maar een paar voorbeelden te noemen. Vaak zijn dat spullen die tevoorschijn komen bij het opruimen van zolders en schuren veelal na het overlijden van oude mensen die een bepaalde band met de marechaussee hebben of hebben gehad. Jonas vult aan: We zijn erg blij met nieuwe attributen, maar vergis je niet in de inspanning die het kost om alles te registreren en fotograferen. We zijn een geregistreerd museum en adel verplicht. CSI in Buren Wat vindt Jonas zelf het mooiste voorwerp? Onze fotocollectie is ronduit indrukwekkend maar ook de voertuigen die in de dependance staan, zijn absoluut een bezichtiging waard. Heuf: Ik vind vooral het kinderlaboratorium een geweldige vondst. Dat maakt het voor gezinnen met kinderen nog leuker om een dag bij ons langs te komen. In het kinderlaboratorium moeten de kinderen een moord oplossen. Dat doen ze met behulp van originele en authentieke opsporingsinstrumenten van het Nederlands Forensisch Insituut. CSI in Buren dus. Kinderpartijtjes Ondanks de immense collectie en de professionaliteit, straalt het marechausseemuseum vooral intimiteit uit. Dat komt zowel door het gebouw als door het personeel. Het museum is gevestigd in een voormalig weeshuis. Heuf: Er is bij ons heel veel mogelijk. We luisteren graag naar de wensen van onze bezoekers. Niks geen ingewikkelde procedures via of internet, gewoon even de telefoon pakken en met elkaar van gedachten wisselen. Vooral kinderpartijtjes zijn fantastisch om te organiseren. Deze eindigen vanzelfsprekend met een pannenkoekenmaaltijd. Plannen Het museum is volop in beweging. Er worden speciale speurtochten georganiseerd en reünies gehouden. Het is zelfs mogelijk de huwelijksplechtigheid er te laten plaatsvinden. Ook zijn er steeds wisselende tentoonstellingen. Daarnaast dient het museum steeds vaker als decor bij representatieve aangelegenheden van de marechaussee. Zo worden er regelmatig buitenlandse marechaussees ontvangen en rondgeleid. Kortom genoeg redenen voor a day at the museum Museum der Koninklijke Marechaussee Weeshuiswal BR Buren T In het kinderlaboratorium worden moorden opgelost. A DAY at the museum KMAR magazine OKTOBER 2008 Het maandblad voor medewerkers van de marechaussee 17

10 Mensen Bevorderd (militair) DIENST VERLATEN (MILITAIR) OVERLEDEN (MILITAIR) Kolonel R. Dirkzwager (LOKKMar) Luitenant-kolonel A.G.L. Kloppenburg (DLBE), E.E. van der Molen (Defensiestaf) Kapitein J.H.G. Janssen (Schiphol) Eerste luitenant A.H. den Iseger (LOKKMar), S.P.J.M. Leijten (Zuid) Adjudant-onderofficier R. Bleeker (Schiphol), T.J. Kuster (Noord- Oost), A.A.M.E. Loupatty (DLBE), R. Westveld (Schiphol) Opperwachtmeester J.W.E. van Bueren (Zuid), W. van Gelder (DLBE), J. Kors (Schiphol), F.W.J. Korthout (Zuid), C.A. Rook (Noord-Oost), T.A.J. Selissen (Zuid), M.R.L. Tuinman (DLBE), S.M. Winterman (Schiphol) Wachtmeester der eerste klasse A.M. Bijl (Schiphol), R.M. Jansen (LOKKMar), F.B. Mühlenbruch (West) Wachtmeester C.J.C. Hes (Zuid), F.M. van Hout (West), W.J. Jozen (West) Marechaussee der eerste klasse M.L. Baas (West), A. Bleije (Schiphol), A. Danens (West), M. Dijkslag (West), J.J.T. Ebben (Zuid), D.S. Felisie (Schiphol), J.R. Klumpenaar (West), N.J.M. Körndörffer (West), M. Kroese (Noord-Oost), D.W. Lowies (Schiphol), T. Middendorp (West), J. Oolbekkink (West), I.F. Oortwijn (DLBE), R. J. Oosenbrug (West), M.M.M. Pieters (JFC-HQ Brunssum), N. Prins (Schiphol), R.G.A. Timmer (Schiphol), K.C.J. Tode (Schiphol), V.B.A. Tuk (West), R.P.A. Verkerk (Schiphol), S. Vogelesang (West), D.M.H. de Wijs (West), S W van der Wouden (Schiphol), W. Zaal (Schiphol), J.H.L. Zweers (Schiphol) Brigadegeneraal R.S. Datema (Staf CKMar) Luitenant-kolonel R. Marchal (Staf CKMar) Adjudant-onderofficier J.A. Aalders (LOKKMar), M.R. Venema (DLBE) Opperwachtmeester E.M.C. Verbruggen (LOKKMar) Wachtmeester der eerste klasse D. Ammeraal (LOKKMar), M. Boezaard (Schiphol), L.J. van Buul (Zuid), J.W.F. Overtoom (West), S.H.E. Pauw (Noord-Oost), J. Schipper (Schiphol), A. Steigenga (DCPV), A.J. Vos (DLBE) Wachtmeester A. Lachman(Schiphol) Marechaussee der eerste klasse M.B. Beekman (DLBE), L.M. Broers (West), T. de Lange (Schiphol), M. van Maenen (JFC-HQ Brunssum), A.R. Oosterbaan (Schiphol), S.J.L.A. Struijs (West) Marechaussee der tweede klasse S. ten Bhömer (LOKKMar), W. Kiel (Schiphol) Marechaussee der derde klasse P. Muilenburg (LOKKMar) Marechaussee der vierde klasse R. Boere (LOKKMar), Hernandez (LOKK- Mar), D.P.H.M. Janssens (LOKKMar), S.M. de Jong (LOKKMar), T. Schouten (LOKKMar) T.A. Dierdorp (West) BEVORDERD (BURGER) Schaal 7 W. Trampe (Staf CKMar) Schaal 5 J. Kronenburg (DLBE) DIENST VERLATEN (BURGER) Schaal 8 M.T.E. Timmermans (Schiphol) Schaal 6 A.W. van Wijk (DLBE) Schaal 5 LMA van der Vegt (West) De gegevens zijn onttrokken aan Peoplesoft. Indien een mutatie niet correct is dient u contact op te nemen met uw eigen P-dienst. Bujumbura (Burundi) Sinds 2 juli 2008 ben ik als reservist van de Koninklijke Marechaussee voor zes maanden uitgezonden naar Burundi. In Security Sector Development (Security Sector Reform) verband ben ik als adviseur toegevoegd aan de Police Nationale du Burundi en het Ministère de la Securité Publique. Mijn werkzaamheden bestaan voornamelijk uit het adviseren bij de bekendmaking en implementatie van Iets doen voor het Thuisfront? U hebt in dit nummer al over het Thuisfrontcomité van de Koninklijke Marechaussee (TFC) kunnen lezen in De Ondervraging. Op dit moment is het TFC op zoek naar een aantal vrijwilligers dat graag iets wil doen voor het thuisfront van de uitgezonden KMar-militair en politie-collega. De taken van algemeen vrijwilliger bestaan eruit zoveel mogelijk aanwezig te zijn bij de verschillende activiteiten van het TFC zoals thuisfrontinformatiedagen, vertrek en terugkeer van militairen, familiecontactdagen en medaille-uitreikingen. Ook het telefonisch onderhouden van contact met het thuisfront en bezoeken van plenaire vergaderingen behoren tot de taken. Bent u geïnteresseerd of wilt u meer informatie, dan kunt u contact opnemen met Reinier van der Wösten, medewerker Personeel en Thuisfrontzaken, tel , ra.vd.wosten@mindef.nl het strategisch plan van de Burundese politie. Daarnaast bereid ik aan Burundese zijde de onderhandelingen voor ter zake een nieuwe samenwerkingsovereenkomst tussen Burundi en Nederland. Ook werk ik mee aan een aantal projecten. Burundi is een ontzettend mooi land, dat helaas door de ingewikkelde problematiek niet echt tot ontwikkeling is gekomen. Een intrigerend land ook, door grote tegenstrijdigheden zoals de (ogenschijnlijke) rust tegenover het groot aantal weeskinderen, zieken en gehandicapten. Ondanks dat de klus hier niet zomaar geklaard zal zijn, gaat Burundi langzaam maar zeker vooruit. Dat maakt deze uitzending ook zo mooi en waardevol! Miriam Weimar SSR Burundi In memoriam Tim Dierdorp Met verbijstering werd op 17 september op de brigade Den Haag Beveiliging het bericht ontvangen dat collega Tim Dierdorp als gevolg van een motorongeluk was overleden. Tim zou die ochtend met zijn collega s uit groep 2C een vroege dienst draaien. Marechaussee-1 Tim Dierdorp was een zeer geliefde collega. Hij begon zijn loopbaan bij de Koninklijke Marechaussee in januari 2006 op het opleidingscentrum in Eefde en kwam in augustus van datzelfde jaar op de brigade Den Haag Beveiliging werken. Daar hebben ze Tim leren kennen als een integere en fijne collega die het erg naar zijn zin had in zijn groep. De afgelopen tijd en vooral na zijn bevordering tot marechaussee der eerste klasse nam Tim zijn taak als ouder groepslid en de daarbij behorende extra verwachtingen uiterst serieus. Op een positieve manier trad hij meer op de voorgrond, motiveerde hij zijn collega s en zorgde voor een goede sfeer binnen de groep. Op 22 september was de uitvaartplechtigheid met beperkte militair eer. Collega s zijn in groten getale gekomen om Tim de laatste eer te bewijzen. Vol onbegrip, maar met mooie herinneringen zal er bij die collega s een leegte blijven bestaan. KMAR magazine OKTOBER 2008 Het maandblad voor medewerkers van de marechaussee 19

11 OP de valreep KMar imponeert Maastricht De KMar heeft zich op de eerste Flikkendag in Maastricht groots laten zien. Zo n mensen kwamen naar de binnenstad om deel te nemen aan de activiteiten en de shows te bekijken van alle aanwezige hulpdiensten, waarbij de KMar zich niet onbetuigd liet. De marechaussee had de hele Vrijthof tot haar beschikking. Letterlijk, want tot op de torens van de Sint-Servaasbasiliek waren de marechaussees te vinden. Al met al een geslaagde dag waar zo n mensen op af waren gekomen. (Foto: Claire van de Broek) Moedige mannen Commandant majoor Willy Mennen en brigade-adjudant Ricardo Lijbers van de brigade Brabant Zuid leggen eind september een krans bij het verzetsmonument op de grens van Baarle-Hertog en Baarle-Nassau. Het monument toont verzetstrijdster Miet Pauw met twee moedige mannen van de Koninklijke Marechaussee: Adrianus van Gestel en Gradus Gerritsen, beiden wachtmeester en behorend tot de voormalige Brigade Baarle-Nassau. Pauw en haar twee helpers werden op 10 september 1944 door Duitse soldaten standrechtelijk, zonder vorm van proces, gefusilleerd in het Mastbos van Breda. Na de oorlog ontvingen zij postuum het Verzetsherdenkingskruis en van de Amerikaanse regering de Medal of Freedom. Prinsjesdag 2008 Een uitbundig schijnend zonnetje vormde de ideale begeleiding voor Prinsjesdag 2008, met daarin een ruime marechaussee-presentie. Zo was onder meer het Trompetterkorps der Koninklijke Marechaussee present en was Het Bereden Ere-escorte KMar zowel tijdens de voorbereidingen als tijdens de rijtoer van de Gouden Koets actief. Luitenantgeneraal Van Putten nam, in zijn rol als Gouverneur der Residentie, te paard de inspectie van de aangetreden troepen voor zijn rekening.

WAPENROOF OPGELOST DOOR GOED SPEURWERK THUISFRONTCOMITÉ DOET GEEN BELASTINGAANGIFTES A DAY AT THE MUSEUM PETTEN SCHEEF: GEEN STIJL!

WAPENROOF OPGELOST DOOR GOED SPEURWERK THUISFRONTCOMITÉ DOET GEEN BELASTINGAANGIFTES A DAY AT THE MUSEUM PETTEN SCHEEF: GEEN STIJL! HET MAANDBLAD VOOR MEDEWERKERS VAN DE MARECHAUSSEE NUMMER 2 OKTOBER 2008 THUISFRONTCOMITÉ DOET GEEN BELASTINGAANGIFTES A DAY AT THE MUSEUM PETTEN SCHEEF: GEEN STIJL! WAPENROOF OPGELOST DOOR GOED SPEURWERK

Nadere informatie

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen.

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen. De familieblues Tot mijn 15e noemde ik mijn ouders papa en mama. Daarna niet meer. Toen noemde ik mijn vader meester. Zo noemde hij zich ook als hij lesgaf. Hij was leraar Engels op een middelbare school.

Nadere informatie

Samenvatting toespraak 2 november Dames en heren, SMC-vrienden en -vriendinnen,

Samenvatting toespraak 2 november Dames en heren, SMC-vrienden en -vriendinnen, Samenvatting toespraak 2 november 2017 Dames en heren, SMC-vrienden en -vriendinnen, Mede namens de overige leden van het bestuur heet ik u allen op deze 56 ste reünie van harte welkom. Een speciaal woord

Nadere informatie

Een veteraan zei ooit tegen mij Als je er niet geweest bent, weet je ook niet wat het is, hoe het voelt. Hij heeft natuurlijk gelijk.

Een veteraan zei ooit tegen mij Als je er niet geweest bent, weet je ook niet wat het is, hoe het voelt. Hij heeft natuurlijk gelijk. Toespraak staatssecretaris Van der Knaap ter gelegenheid van de Opening van de veteranententoonstelling Veteranen. Ingezet in dienst van de vrede. Maandag 7 mei 2007, Stadskantoor Eindhoven. U weet ongetwijfeld

Nadere informatie

Interview protocol (NL)

Interview protocol (NL) Interview protocol (NL) Protocol telefoongesprek slachtoffers Goedemorgen/middag, u spreekt met (naam) van de Universiteit van Tilburg. Wij zijn op dit moment bezig met een onderzoek naar straat- en contactverboden

Nadere informatie

Weer naar school. De directeur stapt het toneel op. Goedemorgen allemaal, zegt hij. * In België heet een mentor klastitularis.

Weer naar school. De directeur stapt het toneel op. Goedemorgen allemaal, zegt hij. * In België heet een mentor klastitularis. Weer naar school Kim en Pieter lopen het schoolplein op. Het is de eerste schooldag na de zomervakantie. Ik ben benieuwd wie onze mentor * is, zegt Pieter. Kim knikt. Ik hoop een man, zegt ze. Pieter kijkt

Nadere informatie

Werkboek Het is mijn leven

Werkboek Het is mijn leven Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er

Nadere informatie

hoe we onszelf zien, hoe we dingen doen, hoe we tegen de toekomst aankijken. Mijn vader en moeder luisteren nooit naar wat ik te zeggen heb

hoe we onszelf zien, hoe we dingen doen, hoe we tegen de toekomst aankijken. Mijn vader en moeder luisteren nooit naar wat ik te zeggen heb hoofdstuk 8 Kernovertuigingen Kernovertuigingen zijn vaste gedachten en ideeën die we over onszelf hebben. Ze helpen ons te voorspellen wat er gaat gebeuren en te begrijpen hoe de wereld in elkaar zit.

Nadere informatie

Reservist bij de Koninklijke Marechaussee. De leukste baan! naast je werk of studie

Reservist bij de Koninklijke Marechaussee. De leukste baan! naast je werk of studie Reservist bij de Koninklijke Marechaussee De leukste baan! naast je werk of studie Operationeel Centrum Mobiel toezicht veiligheid Grensbewaking Schiphol Beveiliging Koninklijk Huis Als het erop aankomt

Nadere informatie

Inhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197

Inhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197 Inhoud Aan jou de keuze 7 D/2012/45/239 - isbn 978 94 014 0183 8 - nur 248 Tweede druk Vormgeving omslag en binnenwerk: Nanja Toebak, s-hertogenbosch Illustraties omslag en binnenwerk: Marcel Jurriëns,

Nadere informatie

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd 1 Joppe (13): Mijn ouders vertelden alle twee verschillende verhalen over waarom ze gingen

Nadere informatie

ANNA EN ALEX NEMEN HET OP TEGEN DE VALSEMUNTERS

ANNA EN ALEX NEMEN HET OP TEGEN DE VALSEMUNTERS HET EURO RUN-SPEL www.nieuwe-eurobankbiljetten.eu ANNA EN ALEX NEMEN HET OP TEGEN DE VALSEMUNTERS - 2 - Anna en Alex zijn klasgenoten en heel goede vrienden. Ze komen altijd in de meest angstaanjagende

Nadere informatie

ANNA EN ALEX NEMEN HET OP TEGEN DE VALSEMUNTERS

ANNA EN ALEX NEMEN HET OP TEGEN DE VALSEMUNTERS HET EURO RUN-SPEL www.nieuwe-eurobankbiljetten.eu ANNA EN ALEX NEMEN HET OP TEGEN DE VALSEMUNTERS Anna en Alex zijn klasgenoten en heel goede vrienden. Ze komen altijd in de meest angstaanjagende situaties

Nadere informatie

Dames en heren, SMC-vrienden en -vriendinnen, Mede namens de overige leden van het bestuur heet ik u allen op deze 54 ste reünie van harte welkom.

Dames en heren, SMC-vrienden en -vriendinnen, Mede namens de overige leden van het bestuur heet ik u allen op deze 54 ste reünie van harte welkom. Samenvatting toespraak 29 oktober 2015 Dames en heren, SMC-vrienden en -vriendinnen, Mede namens de overige leden van het bestuur heet ik u allen op deze 54 ste reünie van harte welkom. Een speciaal woord

Nadere informatie

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school.

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school. Voorwoord Susan schrijft elke dag in haar dagboek. Dat dagboek is geen echt boek. En ook geen schrift. Susans dagboek zit in haar tablet, een tablet van school. In een map die Moeilijke Vragen heet. Susan

Nadere informatie

Strategieles Verbanden (Relaties en verwijswoorden) niveau A

Strategieles Verbanden (Relaties en verwijswoorden) niveau A Strategieles Verbanden (Relaties en verwijswoorden) niveau A Wat doe je in deze les? Bij Nieuwsbegrip lees je altijd een tekst met het stappenplan. Je gaat vaak op zoek naar verbanden in een tekst. Wat

Nadere informatie

Voorwoord. Daarna ging ik praten met Chitra, een Tamilvrouw uit Sri Lanka. Zij zette zich in voor de Tamilstrijd.

Voorwoord. Daarna ging ik praten met Chitra, een Tamilvrouw uit Sri Lanka. Zij zette zich in voor de Tamilstrijd. Voorwoord In dit boek staan interviews van nieuwkomers over hun leven in Nederland. Ik geef al twintig jaar les aan nieuwkomers. Al deze mensen hebben prachtige verhalen te vertellen. Dus wie moest ik

Nadere informatie

FOTOREGELS. Uitleg en regels rondom het gebruik van foto s. Het auteursrecht. Als ik een foto koop, krijg ik dan ook de rechten op de foto?

FOTOREGELS. Uitleg en regels rondom het gebruik van foto s. Het auteursrecht. Als ik een foto koop, krijg ik dan ook de rechten op de foto? FOTOREGELS Uitleg en regels rondom het gebruik van foto s Over auteursrecht op foto s is bij consumenten wel eens onduidelijkheid. Soms kan dat tot vervelende situaties leiden voor zowel klant als fotograaf.

Nadere informatie

Rapport. Rapport over een klacht over de Sociale Verzekeringsbank te Zaanstad. Datum: 5 februari 2015 Rapportnummer: 2015/021

Rapport. Rapport over een klacht over de Sociale Verzekeringsbank te Zaanstad. Datum: 5 februari 2015 Rapportnummer: 2015/021 Rapport Rapport over een klacht over de Sociale Verzekeringsbank te Zaanstad. Datum: 5 februari 2015 Rapportnummer: 2015/021 2 Klacht Verzoekster klaagt erover dat de Sociale Verzekeringsbank (SVB) is

Nadere informatie

1. Hoeveel uur per week zaten jongeren op internet in 2009?

1. Hoeveel uur per week zaten jongeren op internet in 2009? Hoofdstuk 1 - Oefening 17 Leesdossier Opdracht 1 Lees de tekst Wat doen jongeren op internet? U gebruikt de leeskaart: zoekend lezen. Beantwoord daarna de vragen. Wat doen jongeren op internet? Onder 13-

Nadere informatie

Opvang na uw uitzending. Dienstencentrum Bedrijfsmaatschappelijk Werk

Opvang na uw uitzending. Dienstencentrum Bedrijfsmaatschappelijk Werk Opvang na uw uitzending Dienstencentrum Bedrijfsmaatschappelijk Werk Dienstencentrum Bedrijfsmaatschappelijk werk helpt iedereen binnen of direct rondom Defensie met problemen die voortkomen uit het werk.

Nadere informatie

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug, want ik moet even iets zeggen over

Nadere informatie

Wat kan ik voor u doen?

Wat kan ik voor u doen? 139 139 HOOFDSTUK 9 Wat kan ik voor u doen? WOORDEN 1 1 Peter is op vakantie. Hij stuurde mij een... uit Parijs. a brievenbus b kaart 2 Ik heb die kaart gisteren.... a ontvangen b herhaald 3 Bij welke...

Nadere informatie

Saskia van den Heuvel MISSCHIEN GEBEURT ER VANDAAG IETS. Gedichten. Muitgeverij. Mmarmer. m armer

Saskia van den Heuvel MISSCHIEN GEBEURT ER VANDAAG IETS. Gedichten. Muitgeverij. Mmarmer. m armer Saskia van den Heuvel MISSCHIEN GEBEURT ER VANDAAG IETS Gedichten Muitgeverij m armer Mmarmer Mmarmer M INHOUD KANTOOR Ode 13 Wat we zeiden toen we het ons nog herinnerden 14 Ze hebben het beste met ons

Nadere informatie

Hans van Rooij VERSTAG

Hans van Rooij VERSTAG Hans van Rooij VERSTAG Colofon Eindredactie Joost Pool Redactie Boris Goddijn Vormgeving Pien Vermazeren Fotografie Boris Goddijn Beeldbewerking Pien Vermazeren Copyright en disclaimer Het overnemen van

Nadere informatie

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 7-8. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 7-8. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug want ik moet even iets zeggen over

Nadere informatie

Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS)

Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS) Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS) Stel dat dat (te grote wonder) gebeurt, ik betwijfel of dat zal gebeuren, maar stel je voor dat, wat zou je dan doen dat je nu niet doet? (p36)

Nadere informatie

Meld. seksueel misbruik. aan de commissie-samson

Meld. seksueel misbruik. aan de commissie-samson Meld seksueel misbruik aan de commissie-samson Help ons Mijn naam is Rieke Samson en ik wil je vragen om ons te helpen bij het onderzoek naar seksueel misbruik van kinderen en jongeren. Zelf ben ik voorzitter

Nadere informatie

Nederlanders aan het woord

Nederlanders aan het woord Nederlanders aan het woord Veteranen en de Nederlandse Veteranendag 2014 Trends, Onderzoek en Statistiek (TOS) Directie Communicatie Documentnummer: TOS-14-066a Belangrijkste inzichten Nederlander hecht

Nadere informatie

OPA EN OMA DE OMA VAN OMA

OPA EN OMA DE OMA VAN OMA Hotel Hallo - Thema 4 Hallo opdrachten OPA EN OMA 1. Knip de strip. Strip Knip de strip los langs de stippellijntjes. Leg de stukken omgekeerd en door elkaar heen op tafel. Draai de stukken weer om en

Nadere informatie

Boek en workshop over het verlies van een broer of zus. Een broertje dood. Door Corine van Zuthem

Boek en workshop over het verlies van een broer of zus. Een broertje dood. Door Corine van Zuthem Het overlijden van een broer of zus is een ingrijpende gebeurtenis. Toch wordt het onderwerp in de rouwliteratuur doodgezwegen. Tot verbazing van Minke Weggemans. De pastoraal therapeute schreef er daarom

Nadere informatie

SPREEKBEURT POLITIE. Ga een dagje op stap met politieagent Arjan en leer meer over de politie

SPREEKBEURT POLITIE. Ga een dagje op stap met politieagent Arjan en leer meer over de politie SPREEKBEURT POLITIE Ga een dagje op stap met politieagent Arjan en leer meer over de politie Wat doet een politieagent? WELKOM DE POLITIEPRAKTIJK helpen bij een ongeluk pak de winkeldief! bekeuren en aanhouden

Nadere informatie

Uitkomsten peiling kennis en gedrag omtrent de belastingaangifte. Nibud, 2010

Uitkomsten peiling kennis en gedrag omtrent de belastingaangifte. Nibud, 2010 Uitkomsten peiling kennis en gedrag omtrent de Nibud, 2010 Inleiding In dit rapport staan de resultaten beschreven van een peiling onder lezers van De Telegraaf over hun kennis en gedrag omtrent de. De

Nadere informatie

Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp!

Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Haring! Verse haring! Wie maakt me los! Ik heb verse haring! Ha... ja, nou heb ik jullie aandacht, hè? Sorry, ik ben uitverkocht. Vandaag geen haring

Nadere informatie

werkt voor en met bewoners in wijken en buurten

werkt voor en met bewoners in wijken en buurten werkt voor en met bewoners in wijken en buurten Oma Geertje vertelt. 2 Welbions: we werken er allemaal. Wij zijn dé woningcorporatie van Hengelo en verhuren meer dan 13.000 woningen aan in totaal 25.000

Nadere informatie

Hulp aan het thuisfront. Dienstencentrum Bedrijfsmaatschappelijk Werk

Hulp aan het thuisfront. Dienstencentrum Bedrijfsmaatschappelijk Werk Hulp aan het thuisfront Dienstencentrum Bedrijfsmaatschappelijk Werk Dienstencentrum Bedrijfsmaatschappelijk werk helpt iedereen binnen of direct rondom Defensie met problemen die voortkomen uit het werk.

Nadere informatie

Een goed leven voor.

Een goed leven voor. Een goed leven voor. Juultje Holla - Perspectief - maart 2013 Als onderdeel van het ZonMW project Zeggenschap en Inclusie Met dank aan Rob, die mij hierbij enorm geholpen heeft. Een goed leven voor. Een

Nadere informatie

Kinderfolder ALS JE EEN GELEIDEHOND TEGENKOMT

Kinderfolder ALS JE EEN GELEIDEHOND TEGENKOMT Kinderfolder ALS JE EEN GELEIDEHOND TEGENKOMT ROOS Roos (27) is zeer slechtziend. Ze heeft een geleidehond, Noah, een leuke, zwarte labrador. Roos legt uit hoe je het beste met geleidehond en zijn baas

Nadere informatie

BIJLAGEN LESPAKKET 1.2

BIJLAGEN LESPAKKET 1.2 BIJLAGEN LESPAKKET 1.2 BIJLAGE 1 A4 BLADEN THEMA S BIJLAGE 2 DOMINO EMOTIES BIJLAGE 3 MATCHING OEFENING GEVOELENS BIJLAGE 4 VRAGENLIJST FILM BIJLAGE 5 VRAGENSTROOKJES HOEKENWERK BIJLAGE 6 ANTWOORDENBLAD

Nadere informatie

Krabbie Krab wordt Kapper

Krabbie Krab wordt Kapper E-boek Geschreven en Vormgeving Esther van Duin Copyright Esthers Atelier www.esthersatelier.nl email info@esthersatelier.nl Krabbie Krab wordt Kapper Krabbie krab was een kunstenaar. Hij maakte beelden

Nadere informatie

Samenvatting masterclass Arbeidsrecht

Samenvatting masterclass Arbeidsrecht Samenvatting masterclass Arbeidsrecht Samenvatting masterclass Arbeidsrecht Auteur: Jack Damen en Gerrit Jan Mulder Personeel & Organisatie Avans +, dé specialist in het ontwikkelen van mensen en organisaties.

Nadere informatie

Thema In en om het huis.

Thema In en om het huis. http://www.edusom.nl Thema In en om het huis. Les 22. Een huis zoeken Wat leert u in deze les? Praten over uw huis Informatie over het vinden van een nieuwe woning Praten over wat afgelopen is Veel succes!

Nadere informatie

Wat doen jongeren op internet?

Wat doen jongeren op internet? Hoofdstuk 1 - Oefening 17 - Leesdossier Opdracht 1 Lees de tekst Wat doen jongeren op internet? U gebruikt op de leeskaart Zoekend lezen. Beantwoord daarna de vragen. Leeskaart Zoekend lezen Wat doen jongeren

Nadere informatie

Dames en heren, SMC-vrienden en vriendinnen,

Dames en heren, SMC-vrienden en vriendinnen, Samenvatting toespraak 17 oktober 2013 Dames en heren, SMC-vrienden en vriendinnen, Mede namens de overige leden van het bestuur heet ik u allen op deze 52 ste reünie van harte welkom. Een speciaal woord

Nadere informatie

Reclasseringsmedewerkers aan het woord over 2014 Jaarverslag in het kort Reclassering Nederland

Reclasseringsmedewerkers aan het woord over 2014 Jaarverslag in het kort Reclassering Nederland Reclasseringsmedewerkers aan het woord over 2014 Jaarverslag in het kort Reclassering Nederland Reclasseringsmedewerkers aan het woord over 2014 Jaarverslag in het kort Reclassering Nederland 2 3 Inhoud

Nadere informatie

Toespraak CKMar bij ceremoniële kranslegging bij graf M.C. van Houten op 7 februari Ik sta hier vandaag voor u met een dubbele pet.

Toespraak CKMar bij ceremoniële kranslegging bij graf M.C. van Houten op 7 februari Ik sta hier vandaag voor u met een dubbele pet. Toespraak CKMar bij ceremoniële kranslegging bij graf M.C. van Houten op 7 februari 2014 Geachte aanwezigen, Van harte welkom. Ik sta hier vandaag voor u met een dubbele pet. Ten eerste als commandant

Nadere informatie

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon Op weg met Jezus eerste communieproject H. Theobaldusparochie, Overloon Hoofdstuk 5 Bidden Eerste communieproject "Op weg met Jezus" hoofdstuk 5 blz. 1 Joris is vader aan het helpen in de tuin. Ze zijn

Nadere informatie

Colofon: Inge Bramsen, Kees Willemse, Chris Kuiper & Mieke Cardol, Kenniscentrum Zorginnovatie van Hogeschool Rotterdam, 2015.

Colofon: Inge Bramsen, Kees Willemse, Chris Kuiper & Mieke Cardol, Kenniscentrum Zorginnovatie van Hogeschool Rotterdam, 2015. Colofon: Mijn Pad is gemaakt door Inge Bramsen, Kees Willemse, Chris Kuiper & Mieke Cardol (2015), Lectoraat Disability Studies; Diversiteit in Participatie, Kenniscentrum Zorginnovatie van Hogeschool

Nadere informatie

Nieuwsflits. Kalender: 15 oktober 2015. Ambrasoft/MijnKlas Thuisgebruik. Zorgvuldig omgaan met persoonlijke gegevens

Nieuwsflits. Kalender: 15 oktober 2015. Ambrasoft/MijnKlas Thuisgebruik. Zorgvuldig omgaan met persoonlijke gegevens Nieuwsflits 15 oktober 2015 Kalender: Agenda: 16 oktober t/m 23 oktober: Herfstvakantie vrijdag 23 oktober: Houtdorp vrijdag 23 oktober: Multisportevent 1 november: Peuter/kleuterkerk Maandag 2 november:

Nadere informatie

Lekker ding. Maar Anita kijkt boos. Hersendoden zijn het!, zegt ze. Die Jeroen is de ergste. Ik kijk weer om en zie hem meteen zitten.

Lekker ding. Maar Anita kijkt boos. Hersendoden zijn het!, zegt ze. Die Jeroen is de ergste. Ik kijk weer om en zie hem meteen zitten. Lekker ding Pas op!, roept Anita. Achter je zitten de hersendoden! Ik kijk achterom. Achter ons zitten twee jongens en drie meisjes hun boterhammen te eten. Ze zijn gevaarlijk, zegt Anita. Ze schudt haar

Nadere informatie

E-mailmarketing voor zorg-professionals: Reader Deel 1: Waarom is e-mail marketing belangrijk?

E-mailmarketing voor zorg-professionals: Reader Deel 1: Waarom is e-mail marketing belangrijk? Waarom is e-mail marketing belangrijk als zorg-professional? Als therapeut of coach werk je graag met mensen. Ook wil je graag genoeg verdienen om van te kunnen leven. Dat betekent dat het belangrijk voor

Nadere informatie

Gedwongen opname met een IBS of RM *

Gedwongen opname met een IBS of RM * Gedwongen opname met een IBS of RM * Informatie voor cliënten Onderdeel van Arkin Inleiding In deze folder staat kort beschreven wat er gebeurt als u gedwongen wordt opgenomen. De folder bevat belangrijke

Nadere informatie

expositie boek theater - documentaire

expositie boek theater - documentaire expositie boek theater - documentaire De tijd daarna laat het verloop van hiv en aids zien door de afgelopen jaren heen. Voor het project zijn 30 hiv dragers geïnterviewd en beschreven door Erwin Kokkelkoren.

Nadere informatie

Denkfouten. hoofdstuk 6. De pretbedervers. De zwarte bril

Denkfouten. hoofdstuk 6. De pretbedervers. De zwarte bril hoofdstuk 6 Denkfouten We hebben al gezien dat sommige van onze brandende automatische gedachten ons in de weg zitten. Ze geven ons een onprettig gevoel of weerhouden ons ervan dingen te doen. Het probleem

Nadere informatie

Rapport. Datum: 3 juni 1998 Rapportnummer: 1998/207

Rapport. Datum: 3 juni 1998 Rapportnummer: 1998/207 Rapport Datum: 3 juni 1998 Rapportnummer: 1998/207 2 Klacht Op 26 maart 1996 ontving de Nationale ombudsman een verzoekschrift van mevrouw M. te Oldenzaal met een klacht over een gedraging van het regionale

Nadere informatie

Kinderen zonder papieren

Kinderen zonder papieren VPM VPM Kinderen zonder papieren Je ziet het bijna elke dag op de tv of in de krant: beelden van landen in oorlog, mensen in armoede. Op zoek naar een betere plaats om te leven, slaan ze op de vlucht.

Nadere informatie

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

ALDUS.08. Uitzendwaardig

ALDUS.08. Uitzendwaardig NOVEMBER 2004 ALDUS.08 Uitzendwaardig PERSONAGES P: de presentator van het actualiteitenprogramma NuNieuws D: een willekeurige deskundige SITUATIE P en D zitten half tegenover elkaar in een bordkartonnen

Nadere informatie

Anna en Alex nemen het op tegen de valsemunters

Anna en Alex nemen het op tegen de valsemunters Anna en Alex nemen het op tegen de valsemunters Anna en Alex zijn klasgenoten en heel goede vrienden. Ze komen altijd in de meest angstaanjagende situaties terecht en samen hebben ze al heel wat spannende

Nadere informatie

Op zoek naar de vrouw áchter de lesbo

Op zoek naar de vrouw áchter de lesbo LANG LEVE DE DI VER SI TEIT tekst Saskia Doorschodt fotografie Dorien Grötzinger Op zoek naar de vrouw áchter de lesbo Ik ben lesbisch. Velen van ons hebben dit wel eens hardop tegen iemand anders gezegd.

Nadere informatie

Speech Voorzitter bij het afscheid van Jan de Wit op 1 april 2014

Speech Voorzitter bij het afscheid van Jan de Wit op 1 april 2014 Speech Voorzitter bij het afscheid van Jan de Wit op 1 april 2014 Geachte heer de Wit, beste Jan, Een paar weken geleden kwam je mijn kamer in lopen met een mooie bos bloemen. Voor mij! Je kwam me vertellen

Nadere informatie

U heeft bij de Nationale ombudsman een klacht ingediend. En dan?

U heeft bij de Nationale ombudsman een klacht ingediend. En dan? U heeft bij de Nationale ombudsman een klacht ingediend. En dan? U heeft bij de Nationale ombudsman een klacht ingediend. En dan? U heeft bij de Nationale ombudsman een klacht ingediend. Daarna hoort u

Nadere informatie

Wat mevrouw verteld zal ik in schuin gedrukte tekst zetten. Ik zal letterlijk weergeven wat mevrouw verteld. Mevrouw is van Turkse afkomst.

Wat mevrouw verteld zal ik in schuin gedrukte tekst zetten. Ik zal letterlijk weergeven wat mevrouw verteld. Mevrouw is van Turkse afkomst. Interview op zaterdag 16 mei, om 12.00 uur. Betreft een alleenstaande mevrouw met vier kinderen. Een zoontje van 5 jaar, een dochter van 7 jaar, een dochter van 9 jaar en een dochter van 12 jaar. Allen

Nadere informatie

Aangifte doen En dan?

Aangifte doen En dan? www.politie.nl/slachtoffer Aangifte doen En dan? 17035-1 Informatie voor slachtoffers van een misdrijf 1 Bent u slachtoffer van een misdrijf? Is er bijvoorbeeld bij u ingebroken? Of heeft iemand u mishandeld?

Nadere informatie

Ontmoeting. gezondnu.nl

Ontmoeting. gezondnu.nl Ger van der Gaast (64) weet sinds 2010 dat hij de ziekte van Alzheimer heeft. Inmiddels woont hij in een verpleeghuis in Utrecht. Als voormalig docent verpleegkunde volgt Ger zijn eigen zorg kritisch.

Nadere informatie

De laatste wens van Maarten Ouwehand

De laatste wens van Maarten Ouwehand De laatste wens van Maarten Ouwehand Een verhalend ontwerp voor CKV waarin leerlingen op school een museum ontwerpen, inrichten en openen. Gemaakt voor en door: Andreas College Katwijk en Bureau voor Educatief

Nadere informatie

Jaarverslag 2012. Sensoor Oost Nederland, waar luisteren naar elkaar nog heel gewoon is.

Jaarverslag 2012. Sensoor Oost Nederland, waar luisteren naar elkaar nog heel gewoon is. Jaarverslag 2012 Sensoor Oost Nederland, waar luisteren naar elkaar nog heel gewoon is. w m Een vrijwilliger vertelt... Werken bij Sensoor Oost Nederland geeft mij een voldaan gevoel. Het gevoel van iets

Nadere informatie

WERK EN INKOMEN VOOR JONGGEHANDICAPTEN Signalen uit de praktijk in vraag en antwoord. Breed Platform Verzekerden en Werk NUMMER 1, november 2006

WERK EN INKOMEN VOOR JONGGEHANDICAPTEN Signalen uit de praktijk in vraag en antwoord. Breed Platform Verzekerden en Werk NUMMER 1, november 2006 WERK EN INKOMEN VOOR JONGGEHANDICAPTEN Signalen uit de praktijk in vraag en antwoord Breed Platform Verzekerden en Werk NUMMER 1, november 2006 Het komend jaar werkt het BPV&W samen met NIZW aan het project

Nadere informatie

Jobbersguide - 2015. Jobbersguide 2015 0

Jobbersguide - 2015. Jobbersguide 2015 0 Jobbersguide - 2015 Jobbersguide 2015 0 Introductie Jobbersguide Om ervoor te zorgen dat jij als Jobber succesvol aan de slag kan en niet tegen verrassingen aanloopt hebben wij deze Jobbersguide gemaakt.

Nadere informatie

Ministerie van Defensie

Ministerie van Defensie Commandant Koninklijke Marechaussee MPC 58C Postbus 90615 2509 LP DEN HAAG 2 2 JUN 2010 Ambtsbericht i D1S2010008821 Op grond van artikel 36 van de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten BIJ beantwoording

Nadere informatie

E-PAPER. Drie praktische tips om je werk als apothekersassistent(e) leuker te maken!

E-PAPER. Drie praktische tips om je werk als apothekersassistent(e) leuker te maken! Dé expert in praktische apotheektrainingen E-PAPER Drie praktische tips om je werk als apothekersassistent(e) leuker te maken! 1 Inhoudsopgave De cliënt en ik 3 Weet jij nog waarom je in de apotheek wilde

Nadere informatie

Een van de agenten komt naar hem toe. Nou, het is me het dagje wel, zegt hij. Nu zijn er toch rellen in de stad.

Een van de agenten komt naar hem toe. Nou, het is me het dagje wel, zegt hij. Nu zijn er toch rellen in de stad. Een dode De voetbalwedstrijd is afgelopen. Het stadion is bijna leeg. Het is koud, de zon schijnt bleek. Munck staat op de tribune van vak H en staart naar de dode man op de bank. Wat vreselijk, denkt

Nadere informatie

Alles onder de knie? 1 Herhalen. Intro. Met de docent. 1 Werk samen. Lees het begin van de gesprekjes. Maak samen de gesprekjes af.

Alles onder de knie? 1 Herhalen. Intro. Met de docent. 1 Werk samen. Lees het begin van de gesprekjes. Maak samen de gesprekjes af. Intro Met de docent Wat ga je doen in dit hoofdstuk? 1 Herhalen: je gaat herhalen wat je hebt geleerd in hoofdstuk 7, 8 en 9. 2 Toepassen: je gaat wat je hebt geleerd gebruiken in een situatie over werk.

Nadere informatie

7 februari 2011 op TV L in Limburg Dichterbij,Ine Hellwig als lid van het reizigersoverleg Limburg.

7 februari 2011 op TV L in Limburg Dichterbij,Ine Hellwig als lid van het reizigersoverleg Limburg. Bestuurslid op de TV bij L1. 7 februari 2011 op TV L in Limburg Dichterbij,Ine Hellwig als lid van het reizigersoverleg Limburg. Begin januari werd het ROL via de provincie gevraagd een bijdrage te leveren

Nadere informatie

narratieve zorg Elder empowering the elderly

narratieve zorg Elder empowering the elderly narratieve zorg Elder empowering the elderly huisbezoek 1: KENNISMAKING - 2 - KENNISMAKING - huisbezoek 1- a kennismaking huisbezoek 1: KENNISMAKING a vertrouwelijkheid individueel in teamverband naar

Nadere informatie

Verhaal: Jozef en Maria

Verhaal: Jozef en Maria Verhaal: Jozef en Maria Er was eens een vrouw, Maria. Maria was een heel gewone jonge vrouw, net zo gewoon als jij en ik. Toch had God haar uitgekozen om iets heel belangrijks te doen. Iets wat de hele

Nadere informatie

Kennis over Kinderarbeid

Kennis over Kinderarbeid Kennis over Kinderarbeid Context onderzoek Naam: Daniël Seton Klas: G&I 1D Datum: 13 Maart 2016 Docent: Harald Warmelink Module: Pr.Context: Research Opdracht: Context Onderzoek Inleiding Uit vooronderzoek

Nadere informatie

D Artagnan gaat naar Parijs

D Artagnan gaat naar Parijs D Artagnan gaat naar Parijs Artagnan reed op zijn oude paard, een uitgeputte knol met een trieste blik. Ook al was zijn paard op zijn minst vreemd te noemen en ook al waren de kleren die hij droeg verbleekt,

Nadere informatie

Ervaringen van mensen met verstandelijke beperkingen of psychiatrische problemen met zelfstandig wonen en deelname aan de samenleving

Ervaringen van mensen met verstandelijke beperkingen of psychiatrische problemen met zelfstandig wonen en deelname aan de samenleving Een eigen huis.. Ervaringen van mensen met verstandelijke beperkingen of psychiatrische problemen met zelfstandig wonen en deelname aan de samenleving M.H. Kwekkeboom (red.) A.H. de Boer (SCP) C.van Campen

Nadere informatie

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22.

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. PAS OP! Hulp Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. Internet Wil je meer lezen? Kijk op www.jipdenhaag.nl/loverboys En test jezelf op www.loverboytest.nl Dit is een

Nadere informatie

Jezus vertelt, dat God onze Vader is

Jezus vertelt, dat God onze Vader is Eerste Communieproject 26 Jezus vertelt, dat God onze Vader is Jezus als leraar In les 4 hebben we gezien dat Jezus wordt geboren. De engelen zeggen: Hij is de Redder van de wereld. Maar nu is Jezus groot.

Nadere informatie

Ik ben David de Graaf

Ik ben David de Graaf Ik ben David de Graaf geboren in 1984. met Downsyndroom Surprise! Ook voor mijzelf Ik heb het niet alleen, maar... ik ben ook in vaste dienst van de Stichting Downsyndroom Kort: de SDS www.downsyndroom.nl

Nadere informatie

Dames en heren, Veteranen van de Koninklijke Marechaussee,

Dames en heren, Veteranen van de Koninklijke Marechaussee, Dames en heren, Veteranen van de Koninklijke Marechaussee, In de ruim zeven maanden dat ik nu Inspecteur der Veteranen ben, heb ik in ieder geval één ding geleerd: Veteranen komen vooral naar een reünie

Nadere informatie

Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.

Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen. Bidden Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.nl en kinderactiviteiten www.lambertuskerk-rotterdam.nl

Nadere informatie

Welke opdracht gaf Jakob aan zijn zonen vanwege de hongersnood?

Welke opdracht gaf Jakob aan zijn zonen vanwege de hongersnood? Jozefs broers bij de onderkoning. Welke opdracht gaf Jakob aan zijn zonen vanwege de hongersnood? Genesis 42:1-2 1 Toen Jakob zag dat er koren in Egypte was, zei Jakob tegen zijn zonen: Waarom kijken jullie

Nadere informatie

Welkom bij Centrum Jeugd. Informatie voor kinderen, jongeren en hun familieleden

Welkom bij Centrum Jeugd. Informatie voor kinderen, jongeren en hun familieleden Welkom bij Centrum Jeugd Informatie voor kinderen, jongeren en hun familieleden Welkom bij Centrum Jeugd Je gaat deelnemen aan een van de behandelingen bij Centrum Jeugd van GGz Breburg. De behandelaren

Nadere informatie

Naam: Emil Idema Klas: B1D Schooljaar: 2009/2010 Naam van de school: Jan Arentsz Titel: Stage verslag Naam en adres van het bedrijf: Hollandia

Naam: Emil Idema Klas: B1D Schooljaar: 2009/2010 Naam van de school: Jan Arentsz Titel: Stage verslag Naam en adres van het bedrijf: Hollandia Naam: Emil Idema Klas: B1D Schooljaar: 2009/2010 Naam van de school: Jan Arentsz Titel: Stage verslag Naam en adres van het bedrijf: Hollandia archeologen, Tuinstraat 27a, 1544 RS Zaandijk Inhoudsopgave

Nadere informatie

Een week varen met de morgenster. Suzanne van Tilborg.

Een week varen met de morgenster. Suzanne van Tilborg. Een week varen met de morgenster. Suzanne van Tilborg. Ik begon deze week met het gevoel ik heb er zin in en ik zie wel wat we allemaal gaat gebeuren, ik laat het wel op me afkomen. Na de eerste dag voor

Nadere informatie

Als wij dit soort vragen stellen dan gaan wij uit van de talenten en mogelijkheden van cliënten.

Als wij dit soort vragen stellen dan gaan wij uit van de talenten en mogelijkheden van cliënten. Hand-out Workshop oplossingsgericht gesprekvoeren. Wat is oplossingsgericht werken? Volgens Mahlberg&Sjöblom (2011) wordt er over het algemeen uit gegaan van een probleem gerichte benadering. Een probleem

Nadere informatie

Kinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar

Kinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar Kinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar Als je ouders uit elkaar gaan is dat heel ingrijpend. Vaak verandert er nogal wat in je leven. Een rechter wil hierover met je praten tijdens een kinderverhoor.

Nadere informatie

Vragenlijst: Wat vind jij van je

Vragenlijst: Wat vind jij van je Deze vragenlijst is bedacht door leerlingen. Met deze vragenlijst kunnen leerlingen er zelf achter kunnen komen wat andere leerlingen van hun school vinden. De volgende onderwerpen komen langs: Sfeer op

Nadere informatie

Rapport. Rapport over een klacht over de gemeente Hilversum. Datum: 28 augustus 2012. Rapportnummer: 2012/134

Rapport. Rapport over een klacht over de gemeente Hilversum. Datum: 28 augustus 2012. Rapportnummer: 2012/134 Rapport Rapport over een klacht over de gemeente Hilversum. Datum: 28 augustus 2012 Rapportnummer: 2012/134 2 Klacht 1. Verzoeker klaagt erover dat de gemeente Hilversum geen inzage heeft gegeven in het

Nadere informatie

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid 18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid Goed, gezond en gemotiveerd aan het werk tot je pensioen? Dat bereik je door kansen te pakken op het werk. Leer aan de hand van onderstaande punten hoe je

Nadere informatie

U in het middelpunt Die migraine hè Levenservaring verzilveren

U in het middelpunt Die migraine hè Levenservaring verzilveren Welzijn op recept Welkom bij SWOA. Uw huisarts heeft u met ons in contact gebracht. De dokter kan u op dit moment geen passende behandeling (meer) bieden. Toch voelt u zich niet lekker, of heeft u pijn.

Nadere informatie

MINISTERIE VAN DEFENSIE WERKGROEP STAAL EERSTE DRUK, NOVEMBER 2007 VISIE LEIDINGGEVEN

MINISTERIE VAN DEFENSIE WERKGROEP STAAL EERSTE DRUK, NOVEMBER 2007 VISIE LEIDINGGEVEN MINISTERIE VAN DEFENSIE WERKGROEP STAAL EERSTE DRUK, NOVEMBER 2007 VISIE LEIDINGGEVEN INLEIDING Voorwoord Commandant der Strijdkrachten CONTEXT De complexe omgeving waarin bij Defensie leiding wordt gegeven

Nadere informatie

Inhoud. Woord vooraf 7. Het allereerste begin 9. Oervaders 19. Israël als moeder 57. Wijsheid voor ouders en kinderen 83. Koninklijke vaders 113

Inhoud. Woord vooraf 7. Het allereerste begin 9. Oervaders 19. Israël als moeder 57. Wijsheid voor ouders en kinderen 83. Koninklijke vaders 113 Inhoud Woord vooraf 7 Het allereerste begin 9 Oervaders 19 Israël als moeder 57 Wijsheid voor ouders en kinderen 83 Koninklijke vaders 113 Profetische opvoedkunde 145 Kinderen in zijn koninkrijk 177 Leerling

Nadere informatie

Openingstoespraak Staatssecretaris Teeven tgv symposium Buiten winnen is binnen beginnen. Soesterberg, Detentiecentrum Zeist, 20 november 2014

Openingstoespraak Staatssecretaris Teeven tgv symposium Buiten winnen is binnen beginnen. Soesterberg, Detentiecentrum Zeist, 20 november 2014 Openingstoespraak Staatssecretaris Teeven tgv symposium Buiten winnen is binnen beginnen. Soesterberg, Detentiecentrum Zeist, 20 november 2014 Dames en heren, Op Youtube staat een alleraardigst filmpje.

Nadere informatie

Eerste druk, september 2009 2009 Tiny Rutten

Eerste druk, september 2009 2009 Tiny Rutten Doortje Eerste druk, september 2009 2009 Tiny Rutten isbn: 978-90-484-0769-9 nur: 344 Uitgever: Free Musketeers, Zoetermeer www.freemusketeers.nl Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgenomen

Nadere informatie

Vrijwilligerswerk Vrijwillige hulp

Vrijwilligerswerk Vrijwillige hulp Vrijwilligerswerk Mantelzorg Vrijwillige hulp Burenhulp Maak samen het verschil. Vrijwilligerswerk Vrijwilligers maken het verschil. Hun inzet op het gebied van onder andere cultuur, zorg, sport, natuur

Nadere informatie

Algemeen directeur Directeur sociale zaken

Algemeen directeur Directeur sociale zaken VOORWOORD Wanneer je aan je collega s zou vragen waarom zij naar het werk gaan, dan geven zij vast verschillende antwoorden. De één wil bijvoorbeeld veel geld verdienen, terwijl de ander het juist belangrijk

Nadere informatie