02 NEN-EN-IEC X versie 2

Transcriptie

1 02 NEN-EN-IEC X versie 2 Normatieve wijzigingen

2 Tijdschema IEC / EN / x versie 2 Project IEC EN NEN NEN-EN -IEC versie 2 is niet overgenomen door Nederland! / xxxx_d_2

3 Normatieve wijzigingen EN Versie 2 Deel 1 algemene principes

4 Nieuwe definities IEC Versie 2 De bliksemdreiging Bliksemrisico IEC IEC Termen en definities 3.41 bliksembeveiliging LP compleet systeem voor de bescherming van objecten tegen blikseminslag, inclusief de interne systemen en inhoud van het object, evenals personen, in het algemeen bestaande uit een LPS en SPM Bliksem beveiliging LPS LP SPM 3.42 bliksembeveiligingsinstallatie LPS volledig systeem dat wordt gebruikt om fysieke schade ten gevolge van blikseminslagen op een object te verminderen Opmerking Dit bestaat uit zowel externe als interne bliksembeveiliging Beschermingsmaatregelen IEC IEC beveiliging tegen LEMP SPM beschermingsmaatregelen voor interne systemen tegen de effenten van LEMP Opmerking Dit maakt deel uit van een compleet bliksembeveiligingssysteem / xxxx_d_1

5 Vergelijk EN : en EN : Sectie EN : EN : Inleiding Niiet opgenomen Samenhang tussen de verschillende delen IEC 62305

6 Vergelijk EN : en EN : Sectie EN : EN : Normatieve Verwijzigingen IEC (in Nederland nooit gehad) Dit deel is vervallen 3 Termen en definities 3.24 Te beschermen dienst 3.23 Leiding 3.24 Telecommunicatieleidingen 3.25 Elektrische leidingen 3.40 Bliksembeveiligingsinstallatie 3.49 Beveiliging tegen LEMP - LPMS 3.54 Stootstroomweerstand (bestaat niet in de Nederlandse norm) Nicht enthalten 3.41 Blilsembeveiliging LP 3.51 Beveiliging tegen LEMP SPM Niet meer opgenomen 3.56 Isolerende interfaces

7 Vergelijk EN : en EN : Sectie EN : EN : Basiscriteria voor de bescherming van objecten 8.2 Bliksembeveiligingsniveaus (LPL) Bevat geen eerste negatieve impuls 8.2 Bliksembeveiligingsniveaus (LPL): Nieuw: Eerste negatieve impuls Tabel 3 Maximumwaarden van bliksemstroomparameters voor elk LPL Eerste positieve impuls Stroomparameters Symbool Eenheid I II III IV Piekstroom I ka Impulslading QKORT C Specifieke energie W/R MJ/Ω 10 5,6 2,5 LPL Tijdparameters T1 / T2 µs / µs 10 / 350 Eerste negatieve impuls a Stroomparameters Symbool Eenheid I II III Piekstroom I ka Gemiddelde steilheid di/dt ka/µs LPL Tijdsparameters T1 / T2 µs / µs 1 / 200 Opvolgende impuls Stroomparameters Symbool Eenheid I II III IV Piekstroom I ka 50 37,5 25 Gemiddelde steilheid di/dt ka/µs LPL Tijdsparameters T1 / T2 µs / µs 0,25 / 100 Lange ontlading Stroomparameters Symbool Eenheid I II III IV Lading van de lange ontlading LPL QLANG C Tijdsparameter TLANG s 0,5 Inslag Stroomparameters Symbool Eenheid I II III IV Lading van de inslag QINSLAG C a Het gebruik van deze stroomvorm betreft alleen berekeningen en niet het beproeven LPL Nieuw is de opmerking:.voor bliksemstroomparameters die buiten dit bereik liggen, blijft een restrisico op schade bestaan.

8 Vergelijk EN : en EN : Sectie EN : EN Bijlage A Bliksemstroomparameters A.2 Bliksemstroomparameter Niet opgenomen A.2 Bliksemstroomparameter Nieuw is de opmerking: De waarde van de kans op het optreden van hogere stroomtopwaarden dan in voorafgaande beschouwing wordt weergegeven in tabal A.3. Tabel A.3 Waarden van kans P als functie van de bliksemstroom I I (ka) P ,99 5 0, ,9 20 0,8 30 0,6 35 0,5 40 0,4 50 0,3 60 0,2 80 0, , , , , , ,001

9 Vergelijk EN : en EN : Sectie EN : EN : Bijlage B Tijdsfuncties van de bliksemstroom ten behoeve van analyses Niet opgenomen Parameters Eerste positieve impuls Tabel B.1 Parameters voor vergelijking (B.1) Eerste negatieve impuls Opvolgende negatieve impulsen LPL LPL LPL I II III IV I II III - IV I II III V I (ka) ,5 25 k 0,93 0,93 0,93 0,986 0,986 0,986 0,993 0,993 0,993 T 1 (µs) ,82 1,82 1,82 0,454 0,454 0,454 T 2 (µs)

10 Vergelijk EN : en EN : Sectie EN : EN : Bijlage E Impulsen ten gevolge van bliksem op verschillende punten in de LAAGSPANNING installatie LPL (klasse) Tabel E.2 Te verwachten impulsoverstroom ten gevolge van blikseminslagen in laagspanningssystemen Laagspanningssystemen Inslag op en nabij de dienstleiding Inslag nabij het object a Inslag op het object a Bron van schade S3 (directe bliksem) b Vorm van de stroom: 10/350 µs ka Bron van schade S4 (indirecte bliksem) c Vorm van de stroom: 8/20 µs ka Bron van schade S2 (geïnduceerde stroom) Vorm van de stroom: d 8/20 µs ka Bron van schade S1 (geïnduceerde stroom) Vorm van de stroom: d III IV 5 2,5 0,1 5 8/20 µs II 7,5 3,75 0,15 7,5 I ,2 10 OPMERKING: Alle waarden hebben betrekking op elke geleider van de leiding. a Ligging en afstand van de inducerende stroom van ringleidingen beïnvloeden de waarden van de te verwachten overstroom. De waarden in tabel E.2 hebben betrekking op kortgesloten, niet-afgeschermde ringleidingen met variërende ligging in grote gebouwen (oppervlakte van de ringleiding in ordegrootte van 50 m 2, breedte = 5 m), 1 m verwijderd van de wand van het object, binnen in een nief-afgeschermd object of gebouw met een LPS (k C = 0,5). Voor andere karakteristieken betreffende ringleiding en object behoren de waarden te worden vermenigvuldigd met factoren K S1, K S2, K S3 (zie bepaling B.4 van IEC :2010). b Waarden hebben betrekking op het geval dat de inslag plaatsvindt op het laatste punt van de leiding dicht bij de verbruiker en de meervoudige (drie fasen + nul)leiding. c Waarden hebben betrekking op bovengrondse leidingen. Voor ondergrondse leidingen kunnen de waarden worden gehalveerd. d Inductantie en weerstand van de ringleiding beïnvloeden de vorm van de geïnduceerde stroom. Bij verwaarloosbare lusweerstand behoort de vorm 10/350 µs te worden aangenomen. Dit is het geval waar een SPD van een schakelend type is geïnstalleerd in het circuit waar de inductie optreedt. ka Nw Nw Nw

11 Vergelijk EN : en EN : Sectie EN : EN : Bijlage E Impulsen ten gevolge van bliksem op verschillende punten van de TELECOM installatie LPL (klasse) Tabel E.3 Te verwachten impulsoverstroom ten gevolge van blikseminslagen in telecommunicatiesystemen Telecommunicatiesystemen a Inslag op en nabij de dienstleiding Inslag nabij het object b Inslag op het object b Bron van schade S3 (directe bliksem) c Vorm van de stroom: 10/350 µs ka Bron van schade S4 (indirecte bliksem) d Vorm van de stroom: 8/20 µs ka Bron van schade S2 (geïnduceerde stroom) Vorm van de stroom: 8/20 µs ka Bron van schade S1 (geïnduceerde stroom) Vorm van de stroom: 8/20 µs ka III IV 1 0,035 0,1 5 II 1,5 0,085 0,15 7,5 I 2 0,160 0,2 10 OPMERKING: Alle waarden hebben betrekking op elke geleider van de leiding a Zie ook ITU-T Recommandation K.67 [6] voor meer informatie. b Ligging en afstand van de inducerende stroom van ringleidingen beïnvloeden de waarden van de te verwachten impulsoverstroom. De waarden in tabel E.3 hebben betrekking op kortgesloten, niet-afgeschermde ringleidingen met variërende ligging in grote gebouwen (oppervlakte van de ringleiding in ordegrootte van 50 m 2, breedte = 5 m), 1 m verwijderd van de wand van het object, binnen in een nief-afgeschermd object of gebouw met een LPS (k C = 0,5). Voor andere karakteristieken betreffende ringleiding en object dienen de waarden te worden vermenigvuldigd met factoren K S1, K S2, K S3 (zie bepaling B.4 van IEC :2010). c Waarden hebben betrekking op onafgeschermde leidingen met vele aderparen. Voor een niet-afgeschermde drop wire (aftakleiding van een bovengrondse elektriciteits- of communicatieleiding) kunnen de waarden 5 maal hoger zijn. d Waarden hebben betrekking op bovengrondse niet-afgeschermde leidingen. Voor ondergrondse leidingen kunnen de waarden worden gehalveerd. Nw Nw Nw

12 Normatieve wijzigingen IEC Versie 2 Deel 3 Fysieke schade aan objecten en letsel aan mens en dier

13 Vergelijk van EN :2006 en EN :2010 Sectie EN :2006 EN : Opvanginrichtingen Algemeen Niet opgenomen Bij alle typen onvanginrichtingen mogen alleen de werkelijke fysieke afmetingen van de metalen opvangsystemen worden gebruikt bij de bepaling van de beschermende functie. Nw

14 Vergelijk van EN :2006 en EN :2010 Sectie EN :2006 EN : Opvanginrichtingen Niet opgenomen Objecten langer dan 60 m Onderzoek wijst uit dat de kans op inslagen met lage intensiteit op de verticale zijde van een object dat lager is dan 60 m, zo klein is dat deze niet in de beschouwing behoeven te worden opgenomen. Daken en horizontaal uitstekende delen moeten worden beschermd in overeenstemming met de LPS-beveiligingsklasse die wordt bepaald door de risicobeoordeling volgens IEC Nw

15 Vergelijk van EN :2006 en EN :2010 Tabel 6 Materiaal, configuratie en minimumdoorsnede van opvangleidingen, opvangstaven, aardpennen en afgaande leidingen van opvanginrichtingen a Materiaal Configuratie Dwarsdoorsnede mm 2 Massief band 50 Koper, vertind koper Massief rond b 50 Samengeslagen b 50 Massief rond c 176 Massief band 70 Aluminium Massief rond 50 Samengeslagen 50 Massief band 50 Aluminiumlegering Massief rond 50 Samengeslagen 50 Massief rond c 176 Met koper beklede Aluminiumlegering Massief rond 50 Massief band 50 Thermisch verzinkt staal Massief rond 50 Samengeslagen 50 Massief rond c 176 Met koper bekleed staal Massief rond 50 Massief band 50 Massief band d 50 Roestvast staal Massief rond d 50 Samengeslagen 70 Massief rond c 176 IEC :2010 Gereduceerde waarde Nieuw vorige waarde: 200 vorige waarde: 200 vorige waarde : 70 vorige waarde : 200

16 Vergelijk van EN :2006 en EN :2010 Tabel 6 Materiaal, configuratie en minimumdoorsnede van opvangleidingen, opvangstaven, aardpennen en afgaande leidingen van opvanginrichtingen a Koper, vertind koper Aluminium Aluminiumlegering Materiaal Configuratie Dwarsdoorsnede mm 2 Massief band 50 Massief rond b 50 Samengeslagen b 50 Massief rond c 176 Massief band 70 Massief rond 50 Samengeslagen 50 Massief band 50 Massief rond 50 Samengeslagen 50 Massief rond c 176 Met koper beklede Aluminiumlegering Massief rond 50 Thermisch verzinkt staal Met koper bekleed staal Roestvast staal a b c d Massief band 50 Massief rond 50 Samengeslagen 50 Massief rond c 176 Massief rond 50 Massief band 50 Massief band d 50 Massief rond d 50 Samengeslagen 70 Massief rond c 176 Opmerking Bij indrijf aardpennen: Let op bescherming tegen corrosie! E Bescherming tegen corrosie: Aluminium geleiders mogen niet direct worden aangesloten op kalkhoudende oppervlakken van gebouwen, zoals beton kalksteen en gips, en mag nooit worden gebruikt in de bodem. Mechanische en elektrische eigenschappen evenals corrosiebestendigheids-eigenschappen moeten voldoen aan de eisen uit de toekomstige IEC reeks In bepaalde toepassingen waar mechanische sterkte geen essentiële eis is, mag de afmeting van 50 mm 2 (8 mm doorsnede) worden teruggebracht tot 25 mm 2. In dit geval moet aandacht worden gegeven aan het verkleinen van de afstand tussen de bevestigingsmiddelen. Van toepassing op opvangstaven en aardpennen. Voor opvangstaven waar mechanische belasting zoals belasting door wind niet kritisch is, kan een staaf van 9,5 mm doorsnede en 1 m lengte worden gebruikt. Indien thermische en mechanische overwegingen belangrijk zijn dienen deze waarden te worden vergroot tot 75 mm 2

17 Vergelijk van EN :2006 en EN :2010 Tabel 7 Materiaal, configuratie en minimumafmetingen van aardelektroden a, e Materiaal Configuratie Afmetingen Stafaardelektrode diameter mm Aardgeleider mm 2 Plaataardelektrode mm Koper Vertind koper Thermisch verzinkt staal Samengeslagen 50 Massief rond Massief band 50 Pijp 20 Massief plaat Raster plaat c Massief rond Pijp 25 Massief band 90 Massief plaat Raster plaat c Profiel d Gereduceerde waarde Vorige waarde: 16 Blank staal b Massief rond 78 Samengeslagen 70 Met koper bekleed staal Roestvast staal Massief band 75 Massief rond 14 f 50 Massief band 90 Massief rond 15 f 78 Massief band 100 a Mechanische en elektrische eigenschappen evenals corrosievastheidseigenschappen moeten voldoen aan de eisen uit de toekomstige IEC reeks. b Moeten zijn ingegoten in beton op een minimale diepte van 50 mm. c Rooster opgebouwd met een geleider van minimaal 4,8 m totale lengte. d Verschillende profielen zijn toegelaten met een doorsnede van 290 mm 2 en een minimale dikte van 3 mm, bijvoorbeeld een kruisprofiel. e Bij toepassing van een opstelling volgens type B voor het funderingsaardsysteem moet de aardelektrode op correcte wijze minimaal iedere 5 m met het wapeningsstaal verbonden te zijn f In sommige landen kan de diameter worden teruggebracht tot 12,7 mm. Nieuw

18 Vergelijk van EN :2006 en EN :2010 Sectie EN :2006 EN : Bliksempotentiaalvereffening Bliksempotentiaalvereffening voor metalen installaties Bliksempotentiaalvereffening voor metalen installaties Tabel 8 Minimumafmetingen van geleiders die de verbinding met verschillende potentiaalvereffeningsrails tot stand brengen, of van geleiders tussen potentiaalvereffeningsrails en de aardingsinstallatie Tabel 8 Minimumafmetingen van geleiders die de verbinding met verschillende potentiaalvereffeningsrails tot stand brengen, of van geleiders tussen potentiaalvereffeningsrails en de aardingsinstallatie Bliksembeveiligingsklasse Materiaal I t.m. IV Doorsnede mm 2 Koper 14 Aluminium 22 Staal 50 Bliksembeveiligingsklasse Materiaal I t.m. IV Doorsnede mm 2 Koper 16 Aluminium 25 Staal 50 Nieuw Tabel 9 Minimumafmetingen van geleiders die de verbinding tussen interne metalen installaties en de potentiaalvereffeningsrail tot stand brengen Bliksembeveiligingsklasse Materiaal I t.m. IV Doorsnede mm 2 Koper 5 Aluminium 8 Staal 16 Tabel 9 Minimumafmetingen van geleiders die de verbinding tussen interne metalen installaties en de potentiaalvereffeningsrail tot stand brengen Bliksembeveiligingsklasse Materiaal I t.m. IV Doorsnede mm 2 Koper 6 Aluminium 10 Staal 16 Nieuw

19 Vergelijk van EN :2006 en EN :2010 Sectie EN :2006 EN : Elektrische isolatie van de externe LPS Algemeen.. OPMERKING De lengte l over de opvanginrichting kan worden genegeerd in objecten met een geheel metalen dak dat dienstdoet als natuurlijke opvanginrichting. Nieuw Tabel 12 Isolatie van het extern LPS waarden van coëfficiënt k m Tabel 11 Isolatie van het extern LPS waarden van coëfficiënt k m Materiaal k m Lucht 1 Beton, baksteen 0,5 OPMERKING 1 Wanneer er verscheidene isolatiematerialen in serie zijn geschakeld, is het een gangbare praktijk om de laagste waarde voor k m aan te houden. OPMERKING 2 Het gebruik van andere isolatiematerialen is onder beschouwing. Materiaal k m Lucht 1 Beton, baksteen, hout 0,5 OPMERKING 1 Wanneer er verscheidene isolatiematerialen in serie zijn geschakeld, is het een gangbare praktijk om de laagste waarde voor k m aan te houden. OPMERKING 2 Bij gebruik van andere isolatiematerialen dienen aanwijzingen voor de bouw en de waarde van k m door de fabrikant aangegeven te worden.

20 Vergelijk van EN :2006 en EN :2010 Sectie EN :2006 EN : Beschermings maatregelen 8 Beschermingsmaatregelen tegen verwondingen van levende wezens door aanraak- en stapspanningen 8.1 Beschermingsmaatregelen tegen aanraakspanningen.. Het gevaar wordt teruggebracht tot een aanvaardbaar niveau, indien wordt voldaan aan één van de volgende voorwaarden: a) De kans dat personen in de nabijheid van afgaande leidingen kunnen komen, of de duur van hun aanwezigheid buiten het object en in de nabijheid van de afgaande leidingen, is zeer gering resp. kort. b) De natuurlijke afgaande leidingen bestaan uit verscheidene kolommen van het uitgebreide metalen raamwerk van het object of uit verscheidene pilaren van onderling verbonden staal van het object, waarbij de elektrische betrouwbaarheid van verbindingen is gewaarborgd. c) De oppervlakteweerstand van de bodem, binnen 3 m van de afgaande leiding, bedraagt niet minder dan 5 kωm. 8 Beschermingsmaatregelen tegen verwondingen van levende wezens door aanraak- en stapspanningen 8.1 Beschermingsmaatregelen tegen aanraakspanningen.. Het gevaar wordt teruggebracht tot een aanvaardbaar niveau, indien wordt voldaan aan een van de volgende voorwaarden: a) In normale omstandigheden zijn er geen personen dichter dan 3 m bij de afgaande leidingen; b) Er is een systeem met minimaal 10 afgaande leidingen toegepast, in overeenstemming met 5.3.5; Nieuw c) De contactweerstand van de bovenste laag van de bodem, binnen 3m van de afgaande leiding, bedraagt niet minder dan 100 kω.

21 Vergelijk van EN :2006 en EN :2010 Sectie EN :2006 EN :2010 Bijlage E (informatief) E Las- of klemverbindingen met de stalen wapeningsstaven.. Lasverbindingen aan de wapeningsstaven zijn slechts toegelaten indien de ontwerper civiele werken daarmee instemt. De wapeningsstaven zouden moet worden gelast over een lengte van ten minste 30 mm (zie figuur E.5). E Las- of klemverbindingen met de stalen wapeningsstaven.. Lasverbindingen aan de wapeningsstaven zijn slechts toegelaten indien de ontwerper civiele werken daarmee instemt. De wapeningsstaven zouden moeten worden gelast over een lengte van ten minste 50 mm (zie figuur E.5). Nieuw Legenda 1 Wapeningsstaven 2 Lasnaad van ten minste 30 mm lengte Figuur E.5 Lasnaden van wapeningsstaven in gewapend beton, indien toegelaten

22 Vergelijk van EN :2006 en EN :2010 Sectie EN :2006 EN :2010 Bijlage E (informatief) E Verbindingen.. Lasverbindingen binnen beton zouden ten minste 30 mm lange moeten zijn. Kruisende staven zouden zo moeten zijn gebogen dat zij ten minste vanaf 50 mm vóór de lasverbinding parallel lopen.. OPMERKING Waar lasverbindingen zijn toegelaten, zijn zowel conventioneel lassen als exothermisch lassen acceptabel alsmede geschikte lasmethoden. E Verbindingen.. Lasverbindingen tussen wapeningsstaven (zie figuur E.5) binnen beton zouden ten minste 50 mm lang moeten zijn. Kruisende staven zouden zo moeten zijn gebogen dat zij ten minste 70 mm parallel lopen voordat wordt gelast. OPMERKING Waar lassen is toegelaten voldoen zowel het conventioneel lassen als het exothermisch lassen. Nieuw Sectie EN :2006 EN :2010 Bijlage E (informatief) Veranderd in E Afgaande leidingen.. In grote objecten werkt de potentiaalvereffening als ringleiding. In dergelijke gevallen zouden steeds op een afstand van 10 m aansluitpunten naar de wapeningsstaven moeten worden gemaakt. In afwijking van de maatregelen zoals voor de kelder kunnen zijn voorgeschreven, zijn er geen andere bijzondere maatregelen noodzakelijk om de wapening van het object te verbinden met de LPS. E Potentiaalvereffening.. In grote objecten werkt de potentiaalvereffeningsrail als ringleiding. In dergelijke gevallen zouden steeds op een afstand van 10 m aansluitpunten naar de stalen wapeningsstaven moeten worden gemaakt. Er zijn geen andere maatregelen nodig voor de verbinding van de wapening van het object aan de LPS dan de maatregelen die zijn voorgeschreven voor de kelder in a.

23 Vergelijk van EN :2006 en EN :2010 Sectie EN :2006 EN :2010 Bijlage E (informatief) E Opvanginrichtingen tegen zijdelingse inslagen op hoge objecten Bij objecten hoger dan 60 m zou de bovenste 20 % van de zijvlakken moeten zijn uitgerust met opvanginrichtingen. OPMERKING Indien zich aan de buitenzijde van de muur in het bovenste deel van het gebuw gevoelige delen bevinden (bijvoorbeeld elektronische uitrusting), zouden deze moeten zijn beveiligd door speciale opvangvoorzieningen, zoals horizontale uitsteeksels, vermaasde geleiders of gelijkwaardige voorzieningen. E Opvanginrichtingen tegen zijdelingse inslagen op hoge objecten Bij objecten hoger dan 60 m zou de bovenste 20 % van de zijvlakken moeten zijn uitgerust met opvanginrichtingen. Voor het gedeelte van dit te beschermen zijvlak dat zich beneden de 60 m bevindt, kan de bescherming achterwege blijven. OPMERKING 1 Bij objecten met een hoogte tussen 60 m en 75 m behoort het beschermde gedeelte zich niet beneden de 60 m uit te strekken. OPMERKING 2 Indien zich aan de buitenzijde van de muur in het bovenste deel van het gebouw gevoelige delen bevinden (bijvoorbeeld elektronische uitrusting), zouden deze moeten zijn beveiligd door opvangvoorzieningen, zoals horizontale pieken, vermaasde geleiders of gelijkwaardige voorzieningen. Nieuw Nieuw

24 Normatieve wijzingen IEC versie 2 Deel 4 Elektrische en elektronische systemen in objecten

25 Vergelijk van EN : en EN : Sectie DIN EN : Materialen en afmetingen van componenten voor potentiaalvereffeni ng Tabel 1 Minimale doorsnede van componenten voor potentiaalvereffening De rood gemaakte secties zijn aangepast; De rood gekleurde opmerkingen waren niet opgenomen DIN EN : Tabel 1 Minimale doorsnede van componenten voor potentiaalvereffening Component voor potentiaalvereffening Potentiaalvereffeningsrails (koper, met koper bekleed staal of gegalvaniseerd staal) Verbindende geleiders van potentiaalvereffeningsrails naar het aardingssysteem of naar andere potentiaalvereffeningsrails (welke de gehele of een belangrijk deel van de bliksemstroom voeren) Verbindende geleiders van interne metalen installaties naar potentiaalvereffeningsrails (welke een deel van de bliksemstroom voert) Materiaal Doorsnede mm 2 Cu, Fe 50 Cu Al Fe Cu Al Fe Aardgeleiders naar de SPD (die de gehele of een belangrijk deel van de bliksemstroom voeren) c b c d a Klasse I Klasse II Klasse III Overige SPD s d Wanneer andere materialen worden gebruikt dan koper, zou de doorsnede equivalent moeten zijn. In enkele landen mogen kleinere geleiderdoorsnedes worden gebruikt, onder het voorbehoud dat zij voldoen aan de thermische en mechanische vereisten zie bijlage D van IEC :2010 Voor SPD s welke gebruikt worden in krachtinstallaties wordt aanvullende informatie voor de verbindende geleiders gegeven in IEC en IEC Overige SPD s omvatten ook SPD s welke gebruikt worden in telecommunicatie en signaleringssystemen Cu

26 Vergelijk van EN : en EN : Sectie EN : EN : Bijlage A Uitgangspunten voor de evaluatie van de elektromagnetische omgeving in een LPZ De bepalingen waren, tot aan de eisen van de negatieve aarde ontladingsprincipe, reeds opgenomen. De parameters behorende bij schadebronnen en materieel in de huidige bepaling, maar zijn duidelijker weergegeven. 1. IEC I 0 Tabel A.1 Parameters behorend bij schadebronnen en materieel Primaire bron van schade LEMP Bepaald op basis van parameters volgens LPL 1 t.m IV: Impuls µs 10/350 1/200 0,25/100 Amplitude voor LPL I II III - IV ka , H o Afgeleid van de bijbehorende I 0 Steilheid voor LPL I II III - IV ka/µs Relevante effecten: Partiele bliksemstroom Inductie Inductie Immuniteit van de elektrische installatie Bepaald op basis van overspanningscategoriën I t m IV voor de nominale spanningen 230/400 V en 277/480 V: IEC U W Overspanningscategorie I t m IV 6 kv 4 kv 2,5 kv 1,5 kv Immuniteit van telecommunicatie apparatuur ITU aanbevelingen K.20 [3], K.21 [4] en K.45 [5] Beproeving van materieel zonder geschikte productnormen Immuniteitsniveau van materieel gedefinieerd op basis van bliksemeffecten via galvanische geleiding (U,I) U OC impuls 1,2/50 µs 4 kv 2 kv 1 kv 0,5 kv IEC I SC impuls 8/20 µs 2 kva 1 kva 0,5 kva 0,25 ka Beproeving van materieel dat niet voldoet aan de relevante EMC productnormen Immuniteitsniveau van materieel gedefinieerd op basis van bliksemeffecten met magnetische velden (H): 5. IEC H Impuls 8/20 µs, (gedempte oscillatie 25 khz, TP = 10 µs) A/m 300 A/m 100 A/m IEC H Gedempte oscillatie 1 MHz, (impuls 0,2/0,5 µs, TP = 0,25 µs) 100 A/m 30 A/m 10 A/m

27 Vergelijk van EN : en EN : Sectie EN : DIN EN : Bijlage C (NIEUW) D.1.2 Selectie met betrekking tot locatie en ontlaadstroom. C.2.2 Selectie met betrekking tot locatie en ontlaadstroom b) Dicht bij het te beschermen materieel (op de grens LPZ 2 en hoger, bijv. bij een onderverdeelinrichting OVI, of een wandcontactdoos WCD). SPD beproefd met In (beproefd volgens klasse II) De vereiste nominale ontlaadstroom In van de SPD dient te volstaan voor het niveau van de stootstroom dat op het installatiepunt kan worden verwacht op basis van het gekozen LPL en de bijhorende stroompieken volgens E.4 van IEC :2010. OPMERKING 2 Een SPD met de eigenschappen van een beproeving volgens klasse I en klasse II mag op deze plaats gebruikt worden. SPD beproefd met een combinatiegolf UOC (beproefd volgens klasse III) Dit type SPD kan gebruikt worden wanneer de binnenkomende bekabeling geheel binnen LPZ 0B ligt of wanneer het risico op falen van de SPD ten gevolge van schadebronnen S1 en S3 verwaarloosd kan worden. De vereiste onbelaste klemspanning UOC van de SPD (waarvan de kortsluitstroom ISC bepaald kan worden omdat de klasse III beproeving uitgevoerd wordt met een combinatiegolfgenerator met een impedantie van 2 Ω) moet zo worden gekozen dat deze volstaat voor het niveau van de stootstroom dat op het installatiepunt kan worden verwacht op basis van het gekozen LPL en bijbehorende stroompieken volgens E.4 van IEC :2010.

28 Vergelijk van EN : en EN : Sectie EN : EN : Bijlage D (NIEUW) Factoren van invloed op de keuze van SPD s Deze informatieve bijlage D is gemaakt voor de tweede editie. De belangrijkste inhoud is rood gemarkeerd. Figuur D.2: Principevoorbeeld van verschillende bronnen van schade bij een object en verdeling van bliksemstromen binnen een systeem

29 Vergelijk van EN : en EN : Sectie EN : Bijlage D (NIEUW) Factoren van invloed op de keuze van SPD s Deze informatieve bijlage D is gemaakt voor de tweede editie. De belangrijkste inhoud is rood gemarkeerd. EN : D.3 Bepaling van het statistische bedreigingsniveau op een SPD D.3.1 Algemeen Er zijn vele pogingen gedaan om de elektrische omgeving en het bedreigingsniveau die een SPD ondervindt op verschillende plaatsen binnen het terrein te kwantificeren. Bijvoorbeeld, voor een SPD bij een binnenkomende dienstleiding waar een LPS voor de structuur is geïnstalleerd hangt het bedreigingsniveau af van het vereiste LPL volgens de risicoanalyse voor betreffend object, bedoeld om een dergelijk risico te beperken tot een aanvaardbare waarde (zie hoofdstuk 6 van IEC :2010). Deze norm stelt dat bij een LPL I de grootte van een directe inslag (S1) in het LPS van het object mag oplopen tot 200 ka met een golfvorm van 10/350 µs (zie 8.1 en bijlage A van IEC :2010). Echter, doordat de SPD s geselecteerd dienen te worden om aan het vereiste LPL te voldoen zoals bepaald door de risico-inventarisatie, zijn er andere factoren van invloed op de grootte van de bliksemstroom waaraan de SPD onderworpen wordt

30 Vergelijk van EN : en EN : Sectie EN : Bijlage D (NIEUW) Factoren van invloed op de keuze van SPD s Deze informatieve bijlage D is gemaakt voor de tweede editie. De belangrijkste inhoud is rood gemarkeerd. EN : D.3.2 Installatiefactoren van invloed op de stroomverdeling Als er geen specifieke berekening van de stroomverdeling wordt gemaakt (zie bijlage E.2 van IEC :2010), wordt een algemene aanname gemaakt dat 50 % van deze stroom naar het aardingssysteem van het gebouw wordt geleid en 50 % wegvloeit via door de potentiaalvereffenings SPD s. Voor LPL I betekent dit dat het deel van de aanvankelijke ontlading van 200 ka dat iedere SPD te verwerken krijgt, I imp = 25 ka bedraagt bij een driefase netvoeding met nulgeleider zie figuur D.3. Als er echter 3 metalen dienstleidingen zijn aangesloten op het object en het model van bijlage E.2 van IEC :2010 wordt toegepast, wordt de totale stroom, I imp voor iedere potentiaalvereffenings SPD in het driefasesysteem 8,3 ka. De verdeling van de bliksemstroom over het elektriciteitsnet wordt sterk beïnvloed door de wijze van aarding van de dienstleidingen die het object binnengaan. Bijvoorbeeld in een TN-C stelsel met zijn meervoudig geaarde nulgeleider is een meer directe weg met lagere impedantie naar aarde voorzien voor bliksemstromen dan in een TT stelsel.

31 Vergelijk van EN : en EN : Sectie EN : Bijlage D (NIEUW) Factoren van invloed op de keuze van SPD s Deze informatieve bijlage D is gemaakt voor de tweede editie. De belangrijkste inhoud is rood gemarkeerd. EN : D.3.2 Installatiefactoren van invloed op de stroomverdeling Vereenvoudigde aannamen van stroomverdeling zijn nuttig om het mogelijke bedreigingsniveau te beschouwen die een SPD kan ondervinden, maar het is belangrijk om de gemaakte aannames in de context mee te nemen. Bovendien is aangenomen dat de golfvorm van de stroomcomponent door de SPD(s) dezelfde is als de golfvorm van de initiële ontlading, terwijl in werkelijkheid de golfvorm veranderd kan zijn door de impedantie van de bekabeling enz. van het gebouw. Computersimulaties kunnen een nuttig hulpmiddel zijn om deze factoren te beschouwen voor een juiste keuze van SPD s. Om de verdeling van de bliksemstroom bij een complex systeem te beschouwen is het nodig om het werkelijke systeem zoals getoond in het voorbeeld van figuur D.2 te vertalen naar een equivalent elektrisch schema. Vele normen hebben echter hun beschouwingen betreffende het bedreigingsniveau op een SPD gebaseerd op in de tijd verzamelde ervaringsgegevens uit de praktijk. Tabel E.2 van IEC :2010 is in hoofdzaak gebaseerd op praktijkervaringsgegevens (zie IEEE C62.41 reeks [9] ).