Burgemeester. De demonstratie zou moeten plaatsvinden van uur tot uur.

Transcriptie

1 Burgemeester Retouradres: Postbus 12600, 2500 DJ Den Haag b - o j a / r ia Uw brief van Uw kenmerk Ons kenmerk BENW/ n ^orkiesnummer H-mailadres Aantal bijlagen Onderwerp Besluit beperking demonstratie Pro Patria Datum 10 september 2014 Op 12 augustus jl. heeft u een kennisgeving van een demonstratie gedaan. Het betreft een Mars voor de vrijheid op 20 september 2014, waarbij u een demonstratieve optocht wilt houden langs de volgende route: Koningin Julianaplein-Lekstraat-Schenkviaduct-Hoefkade-Wouwermanstraat-Fruitweg-Mazirellaan- Marktweg-Hoefkade-Schenkviaduct-Lekstraat-Koningin Julianaplein. De demonstratie zou moeten plaatsvinden van uur tot uur. U heeft aangegeven dat u de samenwerking zoekt met een aantal andere partijen, waaronder Trots op NL, Midden Noord, Dutch Defence League. Naar verwachting zullen er 500 mensen aan de demonstratie deelnemen. Demonstratiebeleid Den Haag De vrijheid van meningsuiting en in het verlengde daarvan de vrijheid van demonstratie vormen het sluitstuk van een proces van 200 jaar waarin onze democratische samenleving vorm heeft gekregen. Den Haag is de stad met veruit de meeste demonstraties van het hele land. Zo n 1500 per jaar, een kleine 30 per week. De wet staat immers in principe alle demonstraties toe. Uitgangspunt van beleid is dan ook dat iedereen die dat wil in Den Haag gebruik kan maken van het grondwettelijk beschermde recht op demonstratie. Ik beoordeel elke demonstratie op grond van de Wet openbare manifestatie (Wom). Op grond hiervan kunnen op drie gronden beperkingen worden opgelegd aan een demonstratie of kan deze preventief Inlichtingen bij Bestuursdienst, Directie Bestuurszaken Postadres: Postbus 12600, 2500 DJ Den Haag Telefoon: Bezoekadres: Spui 70, Den Haag Fax: Internetadres:

2 2 worden verboden: ter bescherming van de gezondheid, in het belang van het verkeer en/of ter bestrijding of voorkoming van wanordelijkheden. Bij de beoordeling worden alle relevante feiten en omstandigheden betrokken. Eerdere ervaringen met de organisator en de specifieke situatie op het moment en op de locatie(s) waarop men wil demonstreren worden hierbij meegewogen. Ik besluit niet lichtvaardig tot het opleggen van een beperking. In dit geval zie ik mij hier echter helaas toe genoodzaakt. Ervaring met Pro Patria Op 10 augustus jl. heeft uw organisatie ook een demonstratie gehouden, langs een traject dat vergelijkbaar is met het traject waarlangs uw organisatie op 20 september a.s. een demonstratieve optocht wil houden. Tijdens uw demonstratie van 10 augustus jl. bleek dat u een belangrijk deel van uw sympathisanten niet onder controle had. U was onvoldoende in staat om uw demonstratie ordelijk te laten verlopen. Bovendien heeft u zich niet aan de afspraken gehouden, of kunnen houden. Zo heeft de politie aan het begin de demonstratieve optocht al enige tijd moeten stilleggen, omdat er, in strijd met de afspraken, demonstranten meeliepen met gezichtsbedekking. De politie heeft u moeten vragen om de demonstranten hierop aan te spreken. Vervolgens ging op de Hoefkade, ter hoogte van de Jan Blankenstraat, een groep deelnemers van uw demonstratie een felle discussie aan met bezoekers van een koffiehuis. De politie moest hier tussenbeide komen om een verdere confrontatie te voorkomen. Op dat moment verzamelde zich op de kruising Hoefkade/Doedijnstraat ter hoogte van supermarkt Tanger een groep van ruim 100 jonge mannen uit de wijk. Deze jongeren waren mogelijk voornemens een tegengeluid te laten horen. De sfeer was hier zeer gespannen. Verderop op de Hoefkade, vlak voor de Koningstraat, trachtte een groep deelnemers van uw demonstratie door de politiebegeleiding heen te breken om de confrontatie te zoeken met de groep jongeren op de Hoefkade/Doedijnstraat. Dit kon door de politie worden voorkomen. Daarop is contact opgenomen met de locoburgemeester, die naar aanleiding hiervan besloot om de route van de demonstratieve optocht aan te passen, zodat via een kortere route teruggelopen zou worden naar het Centraal Station. Tijdens deze zeer gespannen situatie, waarbij de politie fors moest optreden om een confrontatie te voorkomen, weigerde u direct gehoor te geven aan de aanwijzingen van de locoburgemeester en de politie. Toen de groep demonstranten op de kruising met de Koningstraat kwam, weigerde een aantal van uw demonstranten conform de aangepaste route rechtsaf de Koningstraat inlopen, waarop de stoet stilhield. De deelnemers van uw demonstratie luisterden nauwelijks nog naar uw organisatie. Zij leken zich voor te bereiden op een confrontatie met de groep jongeren die zich had verzameld op de Hoefkade/Doedijnstraat. Daarop heeft de ME op de Hoefkade een linie moeten vormen om de verschillende partijen te scheiden. De politie heeft zes arrestaties moeten verrichten. De politie heeft zowel deelnemers aan uw demonstratie, als tegendemonstranten gearresteerd. Aan uw demonstratie nam een groep van ongeveer 25 ADO Den Haag supporters deel. Deze supporters staan bij de politie bekend als leden van de harde kem. Het merendeel van deze groep heeft een stadionverbod. Tijdens de demonstratie heeft deze groep negatief gedrag vertoond, hetgeen mede heeft geleid tot het ontstaan van de wanordelijkheden. Ik vind het opvallend dat u heeft aangegeven dat u tijdens de komende demonstratie opnieuw de samenwerking zoekt met Midden Noord (harde kemsupporters van ADO Den Haag).

3 3 Voorafgaand aan de demonstratie van 10 augustus jl. zijn met uw organisatie duidelijke en harde afspraken gemaakt. Ik stel vast dat u zich niet aan deze afspraken heeft gehouden, onder meer door op een cruciaal moment niet direct gehoor te geven aan de aanwijzingen van de politie. Op grond van de ervaringen van 10 augustus jl. heb ik er geen vertrouwen in dat u zich bij de komende demonstratie van 20 september wel aan de afspraken wilt of kunt houden. Dit draagt bij aan mijn vrees voor wanordelijkheden. 20 september Op 20 september 2014 is het in de gemeente Den Haag erg druk met demonstraties. Zo zijn er naast de demonstratie van Pro Patria nog vier demonstraties aangemeld: - AFA; Muslim Defence League-Holland (MDL); Nederlandse Volks-Unie (NVU); - IA W S. Het is niet toevallig dat al deze organisaties op 20 september a.s. willen demonstreren. Nadat u had aangekondigd op 20 september a.s. in de Schilderswijk te willen demonstreren, deden ook AFA (op 13 augustus) en NVU (op 15 augustus) kennisgevingen van demonstraties in de Schilderswijk, voor dezelfde datum. Ook zijn er, in reactie op de aankondigingen, berichten in de media verschenen dat sommige bewoners een spontaan tegengeluid zullen laten horen bij nieuwe demonstraties iri de Schilderswijk. De sfeer waarin de oproepen tot deelname aan de demonstraties en tegendemonstraties zijn gedaan, is die van confrontatie en provocatie. Ik acht de kans dan ook zeer groot dat de verschillende partijen eikaars demonstratie zullen proberen te verstoren, alsmede dat zij zullen proberen de confrontatie met elkaar aan te gaan. Dit maakt de kans op wanordelijkheden zeer groot. Dit geldt nog sterker in woonwijken, waarbij zich nog het extra risico voordoet dat ook omwonenden zich met de demonstraties zullen bemoeien. Zoals het recente verleden heeft uitgewezen is dit risico zeer reëel. Dit leidt ertoe dat het risico op wanordelijkheden groot is. De afgelopen maanden is de gemeente Den Haag geconfronteerd met diverse demonstraties, waarbij de emoties per demonstratie steeds hoger zijn opgelopen. In alle gevallen riepen het onderwerp van de demonstratie en de uitingen van de demonstranten heftige gevoelens op bij zowel demonstranten, tegendemonstranten, als omwonenden/omstanders. Dit heeft ertoe geleid dat er tijdens de demonstraties een vermenging van deze groepen personen heeft plaatsgevonden. Sommigen hebben daarbij strafbare feiten gepleegd, waardoor het nodig was arrestaties te verrichten. Ook zijn er onoverzichtelijke situaties ontstaan, waarin het voor de politie niet altijd duidelijk was of zij te doen had met een demonstrant, een tegendemonstrant of een omstander. Dat maakte het moeilijk goed overzicht te houden en groepen gescheiden te houden. Gebleken is dat dit de kans op wanordelijkheden zeer heeft vergroot. Hierdoor kan de veiligheid van de wijk en de demonstranten niet voldoende worden gewaarborgd. Veel bewoners en ondernemers uit deze wijk hebben mij dan ook met klem verzocht dergelijke demonstraties voorlopig niet meer in de Schilderswijk toe te staan. Ik merk op dat, wat zich in de Schilderswijk heeft voorgedaan in andere woonwijken van Den Haag evenzeer aan de orde kan zijn. Op grond van het voorgaande, stel ik vast dat de demonstraties in de afgelopen twee maanden de gemoederen zeer hebben verhit. De organisatoren van een aantal demonstraties zijn niet in staat gebleken te voorkomen dat deze ook kwaadwillenden hebben aangetrokken, die niet het doel hadden een mening te uiten maar uit waren op een confrontatie. Gebleken is voorts dat de organisatoren een belangrijk deel van hun sympathisanten niet onder controle hadden. Zij bleken niet in staat om hun demonstraties ordelijk te kunnen laten verlopen. Bovendien hebben de organisatoren zich niet aan de afspraken gehouden, of kunnen houden. Tijdens uw demonstratie van 10 augustus jl. hehben zich wanordelijkheden voorgedaan en heeft de politie ernstige wanordelijkheden, in de vorm van een fysieke confrontatie tussen demonstranten en tegendemonstranten, ternauwernood kunnen voorkomen. Gebleken is dan ook dat het risico op vermenging

4 4 van groepen in deze situatie reëel is, met alle gevaren voor de openbare orde van dien. Voorts is gebleken dat het van eminent belang is dat er tijdens demonstraties direct gehoor wordt gegeven aan aanwijzingen van het gezag. Verder is relevant dat het aantal beschikbare locaties waar op 20 september a.s. gedemonstreerd kan worden zeer beperkt is. Naast de genoemde demonstraties, is er op diezelfde dag ook sprake van een aantal (grote) publieksevenementen, zoals: de Vredesloop (locatie: omgeving Vredespaleis; aantal deelnemers: ); de Haagse najaarskermis (locatie: Malieveld); Schone Lucht Rally (locatie: Lange Voorhout); One Festival (locatie: Grote Markt; aantal bezoekers: 5.000); ADO Den Haag-Go Ahead Eagles (locatie: Kyocera stadion). Door deze publieksactiviteiten en de demonstraties zijn er veel mensen in de stad, waardoor het risico op vermenging van groepen demonstranten, tegendemonstranten, omwonenden, bezoekers van evenementen en winkelend publiek extra groot is. Ook daarom is het van belang de verschillende demonstraties voldoende (fysiek) van elkaar te scheiden. Beoordeling kennisgeving Pro Patria Op grond van voorgaande overwegingen, kom ik tot het volgende heeld: 1. De ervaring met uw organisatie wekt geen vertrouwen; 2. Voor 20 september a.s. zijn er diverse kennisgevingen gedaan voor demonstraties. De sfeer waarin de oproepen tot deze demonstraties zijn gedaan, is er een van confrontatie en provocatie. 3. De route van de door u gewenste demonstratieve optocht, loopt dwars door de Schilderswijk. Deze route loopt derhalve door hetzelfde kleine gebied, als de routes van de demonstratieve optochten die de andere organisaties hebben aangemeld. De Schilderswijk is de afgelopen tijd blootgesteld aan diverse demonstraties, waarbij de emoties hoog opliepen toen radicalen van verschillende kanten elkaar te lijf wilden gaan. Er dient derhalve ernstig rekening te worden gehouden met spontane tegendemonstraties. De demonstratie van 10 augustus jl. en de reacties in de media op uw aankondiging om op 20 september a.s. wederom in de Schilderswijk te willen demonstreren, tonen aan dat dit ook specifiek voor uw demonstratie geldt. 4. De risico s van demonstratieve optochten door een woonwijk zijn groot. Het risico op vermenging tussen demonstranten en bewoners of anderen die op de demonstratie afkomen is in woonwijken groter en bovendien moeilijker tegen te gaan. Dit geldt nog sterker, wanneer het een demonstratieve optocht betreft. Op grond van het voorgaande acht ik het houden van een demonstratieve optocht, zoals die door u voor 20 september a.s. is aangemeld, onverantwoord. Gelet op de specifieke situatie op 20 september geldt dit overigens ook voor de overige demonstraties die voor deze dag zijn aangemeld. Naast de omstandigheid dat bovenvermelde overwegingen ook van toepassing zijn op de overige demonstraties, is tevens van belang dat als één van de genoemde organisaties wel in de Schilderswijk zou mogen demonstreren, het risico dan reëel is dat de andere groepen niet op de hen toegewezen locatie zullen blijven, vooral nu is gebleken dat de kennisgevingen elkaar hebben uitgelokt. In dat geval dient er ernstig rekening mee worden gehouden dat er spontane tegendemonstraties zullen worden gehouden, om alsnog de confrontatie met elkaar aan te kunnen gaan. Tegelijkertijd hecht ik eraan dat zowel uw organisatie als de andere groeperingen die kennis hebben gegeven van een demonstratie op 20 september a.s. op deze datum kunnen demonstreren en aandacht voor hun opvattingen kunnen vragen.

5 5 Alles overziende ben ik, na overleg met het Openbaar Ministerie en de politie, gekomen tot de conclusie dat de verschillende demonstraties slechts statisch kunnen plaatsvinden op locaties die voldoende (fysiek) van elkaar gescheiden zijn en op locaties die - anders dan straten in woonwijken - goed te overzien zijn. Dit om de veiligheid van de verschillende demonstranten en het reguliere publiek in de directe omgeving te kunnen waarborgen en het risico op wanordelijkheden en verkeersproblemen te kunnen inperken. Recentelijk was dit ook van toepassing tijdens de Nuclear Security Summit. Gelet op de specifieke situatie van die dag konden toen alleen statische demonstraties worden toegestaan. Wegens de vrees voor wanordelijkheden en verkeersproblemen was het onverantwoord om demonstratieve optochten te houden. Ook geldt al jaren het beleid dat demonstraties met een tegengestelde overtuiging fysiek van elkaar worden gescheiden. Deze overwegingen hebben geleid tot de volgende indeling van de demonstraties: AFA: Plein 1813 Pro Patria: Koekamp (ter hoogte van het Koningin Julianaplein) NVU: Koekamp (ter hoogte van het Ministerie van Buitenlandse Zaken) Muslim Defence League: Spuiplein IAVVS: Koekamplaan Het gaat bij al deze locaties om centraal gelegen, in het oog springende, locaties, die geregeld tot vaak als locatie voor demonstraties worden gekozen. Gezien het aantal aangekondigde demonstraties voor dezelfde dag en het uitgangspunt dat de locaties van verschillende demonstraties met een tegengestelde overtuiging voldoende fysiek gescheiden zijn, is tot deze indeling gekomen. Voornemen en zienswijze Uit het voorgaande volgt, dat uw demonstratie geen doorgang kan vinden op de wijze zoals u dat wenst. Het gevaar voor het ontstaan van (ernstige) wanordelijkheden vind ik daarvoor te groot. Ik heb u dan ook op 2 september jl. mijn voornemen kenbaar gemaakt om uw demonstratie te beperken in de zin dat deze statisch (dus geen optocht) en op een locatie in het centrum van Den Haag (dus niet in de Schilderswijk) dient plaats te vinden. Ik heb u hierbij in de gelegenheid gesteld een zienswijze kenbaar te maken. Van deze gelegenheid heeft u gebruik gemaakt. U heeft, samengevat, het volgende aangevoerd. 1. Het niet toestaan van een optocht is een veel te vergaande inperking van het democratisch recht op demonstratie. 2. U wilt uw boodschap aan een breed publiek presenteren. Een statische demonstratie geeft u hiertoe onvoldoende mogelijkheden. 3. De Schilderswijk maakt onderdeel uit van Nederland, waar burgers ook gewoon de mogelijkheid moeten hebben tot protesteren. Reactie op zienswijze Ten aanzien van hetgeen door u is aangevoerd, overweeg ik het volgende. Uit de Wet openbare manifestaties (Wom) volgt dat ik, voor zover hier van belang, bevoegd ben om beperkingen aan een demonstratie te stellen ter bestrijding of voorkoming van wanordelijkheden. Zoals ik hiervoor uitgebreid uiteen heb gezet bestaat er een reëel gevaar voor het ontstaan van wanordelijkheden bij een demonstratieve optocht van Pro Patria op 20 september a.s. Dit gevaar is, samengevat, gelegen in: de ervaring met uw organisatie; de sfeer van provocatie en het gevaar van confrontatie met tegendemonstranten; de omstandigheid dat de aangemelde demonstratieve optochten van de verschillende organisaties alle door hetzelfde kleine gebied willen lopen; de situatie in de wijk, waaronder het risico op vermenging van groepen en de moeilijkheid voor de politie om dit tegen te gaan.

6 6 Ik acht het dan ook onverantwoord om een demonstratieve optocht van Pro Patria door de Schilderswijk te faciliteren. Bij een dergelijke demonstratie kan de veiligheid van demonstranten, tegendemonstranten en wijkbewoners/omstanders niet worden gewaarborgd en is het risico op wanordelijkheden reëel. Als burgemeester is het mijn verantwoordelijkheid om voor alle betrokkenen een veilige omgeving te waarborgen. Dit betekent dat naast uw recht op betoging, ook de andere in Den Haag manifesterende partijen recht hebben op een ongestoord verloop van hun demonstratie. Verder moet voorkomen worden dat de veiligheid van wijkbewoners, waaronder kinderen, of ondernemers die part noch deel hebben aan de demonstratie, in het geding komt. U wordt toegestaan om op 20 september a.s. op het gevraagde tijdstip in Den Haag te demonstreren op een centrale, in het oog springende locatie, de Koekamp. Dit is een bekende, centraal gelegen, demonstratielocatie. Ook op deze locatie hebt u derhalve voldoende gelegenheid om uw mening te laten horen en daarbij een groot deel van het in Den Haag aanwezige publiek te bereiken. De voorgenomen beperking maakt het recht op betogen niet illusoir. Gelet op het voorgaande ben ik van mening dat mijn voorgenomen beperking van uw demonstratie noodzakelijk is ter voorkoming van wanordelijkheden en dat deze beperking derhalve geenszins leidt tot een te vergaande inperking van uw recht op manifestatie. Uw zienswijze geeft mij onvoldoende aanleiding om van mijn voornemen af te zien. Besluit Hierbij besluit ik, op grond van artikel 5 van de Wom, de volgende beperking aan uw demonstratie op te leggen: de demonstratie mag op de door u gewenste tijden plaatsvinden, te weten van tot uur. uw demonstratie dient op 20 september a.s. statisch plaats te vinden op de Koekamp, ter hoogte van het Koningin Julianaplein.

7 7 Bent u het niet eens met dit besluit? En bent u belanghebbende? Dan kunt u een bezwaarschrift indienen. Stuur dit uiterlijk binnen zes weken na de bekendmaking van het besluit naar: Burgemeester van Den Haag AWB/bezwaar Postbus DJ DEN HAAG In het bezwaarschrift moet het volgende staan: naam en adres; de datum en handtekening; een duidelijke omschrijving van het besluit waartegen u bezwaar maakt (stuur een kopie mee of noem het kenmerk); de argumenten voor bezwaar; dient u namens iemand anders het bezwaar in? Stuur dan een volmacht mee. Op vindt u meer informatie. Via de site kunt u ook een digitaal bezwaarschrift indienen. Bij een spoedeisend belang kunt u een verzoek om voorlopige voorziening indienen bij de rechtbank Den Haag.