Integriteitsbeleid 2017 voor de raad

Transcriptie

1 Integriteitsbeleid 2017 voor de raad Aanpak voor de raad n.a.v. rapport rekenkamercommissie over integriteit beleid en werkelijkheid

2

3 Aanpak voor de raad n.a.v. rapport rekenkamercommissie over integriteit beleid en werkelijkheid Achtergrond De rekenkamercommissie heeft vorig jaar in beeld gebracht hoe het integriteitsbeleid van de gemeente Lingewaal er uit ziet, hoe het wordt uitgevoerd binnen de gemeenteraad, het college en de ambtelijke organisatie, en welke concrete verbeteringen er doorgevoerd kunnen worden. Conclusies rekenkameronderzoek over integriteit beleid en werkelijkheid De rekenkamercommissie heeft gezien dat er bestuurlijk voldoende aandacht is voor integriteit, met de burgmeester als aanjager. De rekenkamercommissie trekt in haar rapport vier conclusies, waarop al bestuurlijk is gereageerd. Een conclusie van de rekenkamercommissie is dat ons integriteitbeleid voldoet aan de gemeentewet, hoewel het integriteitsbeleid beperkt actueel is. Deze conclusie is door het college onderschreven. De tweede conclusie van de rekenkamercommissie is dat de verankering van het integriteitsbeleid minder ver gaat dan het beleid aangeeft. Het college heeft onderkend dat de implementatie van het integriteitbeleid, het borgen en periodiek bespreken minder aandacht heeft gehad bij het vaststellen van het beleid, dan beoogd in Vanwege omstandigheden die bekend zijn bij de raad, heeft het integriteitbeleid een langere periode in de schaduw gestaan van onderwerpen die dwingend de aandacht vroegen. De derde conclusie van de rekenkamercommissie is dat het begrip integriteit aandacht krijgt als er aandacht voor wordt gevraagd. Hoewel het college de mening deelt van de rekenkamercommissie dat het beleid iets minder mag en de cultuur van aanspreken iets meer, heeft naar de mening van het college de afgelopen periode zich juist gekenmerkt als een periode waar aandacht is besteed aan het aanspreekgedrag, en niet aan beleid. De vierde conclusie is dat er goede mogelijkheden zijn om het integriteitsbeleid en de uitvoering daarvan meer met elkaar in lijn te brengen. Het college heeft aangegeven voornemens te zijn, mogelijkheden om het integriteitbeleid en de uitvoering hiervan verder vorm te geven, waarbij we nieuwe papieren tijgers willen voorkomen. Aanpak gemeente Lingewaal Uitgangspunt aanpak Hoewel het integriteitbeleid voldoet aan de gemeentewet, vraagt verdere verankering van het beleid om nadere aandacht, waarbij we nieuwe papieren tijgers willen voorkomen. Hieronder wordt per onderwerp een concrete uitwerking voor de raad voorgesteld. 1. Periodiek programma voor gerichte aandacht voor integriteit Het belang van aandacht voor integriteit wordt door de raad onderkend. Het is wel belangrijk volgens de rekenkamercommissie om het signaal, dat er in het

4 afgelopen jaar teveel aandacht is geweest voor integriteit in een georganiseerde setting serieus te nemen. Inhoud periodiek programma Door een aantal thema s of onderwerpen te benoemen die in een jaarlijkse bijeenkomst worden besproken, gekoppeld aan de politieke periode, krijgt integriteit gerichte aandacht. Zo wordt voorkomen dat het weer over integriteit gaat in algemene zin en de jaarlijkse training een repeteerplaat wordt. Jaar 1 Vóór de benoeming van raadsleden wordt een antecedentenonderzoek verricht. Na de verkiezingen wordt een bijeenkomst georganiseerd binnen het inwerkprogramma, met een dilemmasessie integriteit en het vaststellen van een herijkte gedragscode. Jaar 2 en jaar 3: In het 2 e en 3 e jaar staat verdieping centraal. Er wordt een training of bijeenkomst georganiseerd over integriteit gerelateerde onderwerpen als fractievergoeding, rol- en taakopvatting, onderlinge omgangsvormen. Ook vindt periodiek onderhoud plaats, door middel van bijvoorbeeld een check op tijdige verantwoording over fractievergoedingen. Dat hoeft niet in georganiseerde setting met de hele raad/organisatie maar wel met top of mind vertegenwoordigers uit de raad/organisatie of met het college. Jaar 4 In het 4 e jaar staat evaluatie centraal. Binnen de raad, het college en de organisatie wordt geëvalueerd hoe integriteitszorg in de afgelopen 4 jaar heeft plaatsgevonden. Bovendien is er aandacht voor overdracht naar een nieuwe raad en college. Periodiek programma voor gerichte aandacht voor integriteit: 1. Een periodiek programma wordt vastgesteld ter bevordering van gerichte aandacht voor integriteit 2. Een antecedentenonderzoek wordt verricht vóór de benoeming van raadsleden, en is onderdeel van het integriteitbeleid. 2. Maak integriteit concreet en tastbaar Een belangrijke verbetersuggestie is om integriteit concreet en tastbaar te maken. Een gedragscode wordt in gemeente Lingewaal als een papieren tijger ervaren. De essentie kan worden vastleggen op bv een poster kan helpen om gouden regels en tips blijvend onder de aandacht te houden. Na het herijken van de gedragscode wordt bekeken of de essentie van de gedragscode kan worden vastgelegd op een poster en bv muismat.

5 3. Gedragscode updaten en afstemmen op lokale situatie De gedragscode van Lingewaal is inmiddels zes jaar oud en wordt in de praktijk weinig gebruikt of toegepast. Een verbetersuggestie is om deze gedragscode te herijken en de artikelen af te stemmen op de praktijk. De rekenkamercommissie raadt de gemeente aan om de gedragscode zoveel mogelijk Lingewaal eigen te maken, zodat politieke ambtsdragers daar ook op aanspreekbaar zijn. Door de gedragscode in te leiden met een krachtige en gedragen preambule/ introductie wordt het instrument gedragscode meer gefocust. 1. De gedragscode wordt herijkt aan de hand van een model gedragscode volksvertegenwoordigers van de VNG, en de duur van de gedragscode wordt gekoppeld aan de politieke periode. 2. In paragraaf 6 van de herijkte gedragscodes zijn bepalingen opgenomen betreffende de uitvoering van de gedragscodes. Met betrekking tot het onderwerp periodieke bespreking van integriteit en van de gedragscodes wordt voorgesteld om een jaarverslag op te laten stellen door de griffier waarin verslag wordt gedaan van de in de gedragscodes benoemde integriteititems en deze door middel van een raadsmededeling ter kennis te brengen van de gemeenteraad. De griffier (voor de raadsleden) en de adviseur P&O (voor burgemeester en wethouders) worden aangewezen als contactpersonen/aanspreekpunten integriteit. 3. De herijkte gedragscode wordt bij voorkeur ingeleid met een krachtige en gedragen preambule. 4. meer duidelijkheid bij de besteding van fractievergoedingen In de verordening voor de fractievergoedingen is volgens de rekenkamercommissie onvoldoende vastgelegd voor welke doeleinden de fractievergoedingen mogen worden ingezet. De rekenkamercommissie heeft een concrete lijst voorgesteld met zaken die wel en niet uit de fractievergoeding mogen worden betaald. Deze lijst kan bij de verordening voor de fractievergoedingen worden gevoegd om in de toekomst onduidelijkheid te voorkomen. De onderstaande lijst van de rekenkamercommissie wordt toegevoegd aan de verordening voor de fractievergoedingen. De verordening voor de fractievergoedingen wordt gewijzigd. Kostensoorten die niet en wel ten laste van de fractievergoeding worden gebracht: De volgende kostensoorten mogen in ieder geval niet ten laste van de

6 fractievergoeding worden gebracht: Abonnementen/tijdschriften voor de partij; Lief- en leed pot; Kosten incasso en boetes; Aanschaf digitale camera; Kerstpakketten; Sponsorkosten; Contante kasopnamen; Reis- en verblijfkosten raadslid binnen de gemeente (voor reizen buiten het grondgebied van de gemeente ter uitvoering van een beslissing van het gemeentebestuur kan, per verordening, een vergoeding worden toegekend). De volgende kostensoorten mogen wel ten laste van de fractievergoeding worden gebracht, mits de uitgave bedoeld is om de volksvertegenwoordigende, kaderstellende en controlerende rol van de fractie te versterken. Bij een aantal van die kostensoorten geldt tevens de voorwaarde dat ze slechts incidenteel ten laste van de fractievergoeding worden gedaan: Niet partijpolitiek georiënteerde functionele scholing; Fractie-excursie (programma overleggen als bewijsstuk); Laptop, pc, tablet en printer c.a. (incidenteel per bestuursperiode maximaal 1 laptop, pc of tablet (1 configuratie) en afschrijvingstermijn van 4 jaar hanteren. Is bij vertrekt uit de raad/opheffing van de fractie de afschrijvingstermijn nog niet verlopen, dan moet of het resterende deel worden betaald aan de gemeente óf de configuratie teruggegeven worden aan de gemeente); Fractie-nieuwsbrief (de inhoud moet gaan over raads- of fractienieuws en de nieuwsbrief moet openbaar beschikbaar zijn); Werkbezoek door de fractie; Fractie-website (is de website voor fractie- en partijdoeleinden, dan is het uitgangspunt 50% ten laste van de partijkas en 50% ten laste van de fractievergoeding); Zaalhuur externe locatie (incidenteel, dus geen structurele huurlasten ten laste van de fractievergoeding en het moet gaan om een vergaderlocatie); Zaalhuur bij fractie- of partijlid (mag t.l.v. de fractievergoeding wanneer het een incidenteel karakter heeft en het lid beroepsmatig zalen verhuurt b.v. als restauranthouder. De kosten van zaalhuur moeten marktconform zijn); Heisessie fractie (zijn ook bestuursleden aanwezig, dan betalen deze zelf hun kosten); Training door eigen politieke partij (mag t.l.v. de fractievergoeding wanneer de drie genoemde rollen worden versterkt en het onderwerp het lokale raadswerk betreft. Het programma van de training wordt als bewijsstuk overlegd). Telefoonkosten mogen niet t.l.v. het fractiebudget. Een uitzondering kan gemaakt worden voor de fractie assistent en bij incidentele gevallen, zoals

7 b.v. een fractievoorzitter die in het buitenland extra telefoonkosten moet maken t.b.v. het raadswerk (kosten moeten wel gespecificeerd en bewijsstukken moeten worden aangelegd).