Take-off fase 1 & 2 Haalbaarheidsstudies en Vroegefasetrajecten

Transcriptie

1 Call for proposals Take-off fase 1 & 2 Haalbaarheidsstudies en Vroegefasetrajecten Ronde 6 voorjaar 2017 Utrecht, januari 2017 NWO TTW - ZonMw

2 Inhoud 1 Inleiding Achtergrond Beschikbaar budget Geldigheidsduur call for proposals 2 2 Doel 3 3 Richtlijnen voor het aanvragen fase 1 - haalbaarheidsstudies Wie kan aanvragen Wat kan aangevraagd worden Wanneer kan aangevraagd worden Het opstellen van de aanvraag Specifieke subsidievoorwaarden Het indienen van een aanvraag 6 4 Beoordelingsprocedure fase 1 haalbaarheidsstudies Procedure Criteria 8 5 Richtlijnen voor het aanvragen fase 2 vroegefasetrajecten Wie kan aanvragen Wat kan aangevraagd worden Wanneer kan aangevraagd worden Het opstellen van de aanvraag Subsidievoorwaarden Het indienen van een aanvraag 12 6 Beoordelingsprocedure fase 2 vroegefasetrajecten Procedure Criteria 14 7 Contact en overige informatie Contact Overige informatie 16 8 Bijlagen Richtlijnen voor het opstellen van een aanvraag voor een haalbaarheidsstudie Richtlijnen voor het opstellen van een aanvraag voor een vroegefasetraject Relevante delen algemene groepsvrijstellingsverordening (AGVV) van de commissie nr. 651/ Speciale subsidievoorwaarden haalbaarheidsstudies 18

3 Hoofdstuk 1: Inleiding 1 1 Inleiding 1.1 Achtergrond Het programma Take-off richt zich op het faciliteren en stimuleren van bedrijvigheid en ondernemerschap vanuit de Nederlandse universiteiten en door NWO erkende onderzoeksinstituten. Het gaat daarbij om het creëren van innovatieve nieuwe bedrijvigheid die volgt op kennisontwikkeling en benutting door onderzoekers aan deze kennisinstellingen. De kennisinstellingen en hogescholen voeren op onderzoek uit, mede mogelijk gemaakt door onderzoeksfinanciering van NWO-domein Toegepaste en Technische Wetenschappen (hierna TTW ) en ZonMw. Waardevolle onderzoeksresultaten dreigen echter onbenut te blijven omdat kennis en innovaties lastig hun weg vinden naar de markt. Voor het starten van innovatieve, nieuwe bedrijvigheid is financiering nodig om de kloof tussen het onderzoek en de markt te kunnen overbruggen. Deze zogenaamde vroegefasefinanciering vormt een knelpunt: private investeerders en banken vinden het een te groot risico om te investeren in deze idee- en planfase. Het programma Take-off overbrugt deze funding gap in de vroege fase van een onderneming. Aan het einde van het traject zouden anderen private of publieke investeerders - bereid moeten zijn de volgende fase te financieren. Take-off is een wetenschapsbreed programma dat open staat voor aanvragen uit alle wetenschapsgebieden (bèta/techniek, life sciences en alfa/gamma). Medewerkers van NWO en ZonMw zijn betrokken bij de uitvoering. LET OP: De twee onderdelen van het programma Take-off - haalbaarheidsstudies en vroegefasetrajecten - worden beide in deze call for proposals toegelicht. Take-off is een programma voor de jaren en kent in beginsel twee rondes voor beide onderdelen per jaar. Na iedere ronde wordt het verloop ervan geëvalueerd en worden, indien nodig, onderdelen van het programma aangepast. Het onderdeel haalbaarheidsstudies wordt via NWO gefinancierd door de Staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen (OCW). Het onderdeel vroegefasetrajecten van Take-off betreft titel 3.16 Vroege Fase Financiering van de Regeling Nationale EZ-subsidies (RNES) van de Minister van Economische Zaken en wordt door TTW in mandaat uitgevoerd. De link naar de officiële publicatie van de RNES en alle bijbehorende documenten ten behoeve van de vroegefasetrajecten zijn te vinden op de Take-off-website, Beschikbaar budget Het beschikbare budget voor deze ronde van Take-off wo fase 1 - haalbaarheidsstudies is Het beschikbare budget voor Take-off wo fase 2 - vroegefasetrajecten bedraagt en komt vanuit het Innovatiefonds MKB+ van het Ministerie van Economische Zaken.

4 Hoofdstuk 1: Inleiding Geldigheidsduur call for proposals Deze call for proposals geldt voor de zesde ronde van Take-off wo. Aanvragen kunnen vanaf half januari tot uiterlijk dinsdag 28 februari :00 uur worden ingediend.

5 Hoofdstuk 2: Doel 3 2 Doel Het programma Take-off stelt middelen ter beschikking voor financiering van de vroege fase (vroegefasefinanciering) van innovatieve, nieuwe bedrijvigheid. Het betreft proof-ofprinciple-/proof-of-concept-financiering waarbij het gaat om commerciële toepassing van innovatieve kennis en de start van bedrijvigheid op basis van kennisinnovaties uit de kennisinstellingen. Het kan gaan om product-, proces-, zorg- of diensteninnovatie in de breedste zin van het woord, binnen alle wetenschapsgebieden. Take-off haalbaarheidsstudies Het Take-off programma, onderdeel haalbaarheidsstudies, verstrekt subsidies met een maximale omvang van aan onderzoekers ten behoeve van de uitvoering van haalbaarheidsstudies voor commerciële toepassing van innovatieve kennis en de start van bedrijvigheid op basis van kennisinnovaties uit de kennisinstellingen. Het gaat bij de haalbaarheidsstudie om een strategische rapportage waarbij na een systematisch opgezette en afgeronde analyse, de reële inschatting van de praktische en commerciële mogelijkheden van een start-up worden beschreven. In dit rapport dient aandacht te worden besteed aan de belangrijkste vooronderstellingen van de case, gerichte feedback uit de markt (potentiële klanten, zakelijke partners en investeerders) en een itererende ontwikkel- en ontwerpaanpak. Voorts kan de subsidie worden gebruikt voor opleiding in ondernemersvaardigheden en/of het ontwikkelen van tools die gebaseerd zijn op onderzoek (bijv. het ontwikkelen van een game). Haalbaarheidsstudies worden binnen zes maanden na honorering gestart en lopen maximaal zes maanden. De haalbaarheidsstudies kunnen bij positieve resultaten aanleiding zijn voor het indienen van een aanvraag voor een vroegefasetraject, het andere onderdeel van het programma Take-off. Take-off vroegefasetrajecten Het Take-off programma, onderdeel vroegefasetrajecten verstrekt subsidies in de vorm van een geldlening met een minimale omvang van en een maximale omvang van aan pas gestarte ondernemingen (start-ups) van onderzoekers of ondernemers ten behoeve van de financiering van de uitvoering van vroegefasetrajecten op basis van kennisinnovaties uit kennisinstellingen. LET OP: Voor Take-off vroegefasetrajecten worden subsidies in de vorm van een geldlening verstrekt, het gaat om een financieringsregeling en niet om projectsubsidie. Over de geldlening is rente verschuldigd; Het onderdeel vroegefasetrajecten is uitsluitend bedoeld voor innovatieve nieuwe bedrijvigheid. Daarbij moet nieuw begrepen worden dat de betreffende ondernemer aantoonbaar niet langer dan 5 jaar een onderneming heeft op het moment van toewijzing van zijn aanvraag, gerekend vanaf de datum van inschrijving bij de Kamer van Koophandel; Bij indiening van een aanvraag voor een vroegefasetraject dient een haalbaarheidsrapport te worden bijgevoegd. Dit rapport kan het resultaat zijn van een Take-off haalbaarheidsstudie of op andere wijze zijn verkregen. Tevens dient bij indiening van een vroegefasetraject een overeenkomst te worden bijgevoegd waaruit blijkt dat de economische activiteiten van de academische/hbo innovatieve starter voortkomen uit onderzoek van de kennisinstelling.

6 Hoofdstuk 2: Doel 4 Een vroegefasetraject bestaat uit de stappen en activiteiten om te zorgen dat het idee/concept commercieel levensvatbaar wordt, dat het proces of de dienst met succes de markt op kan en gaat, dat de onderneming zal groeien en dat er geld zal worden verdiend. In het vroegefaseplan wordt in detail uiteengezet hoe het vroegefasetraject wordt uitgevoerd, inclusief prognoses en planningen. Uit dit plan, dat bij de aanvraag moet worden overgelegd, moet blijken dat er voldoende reden is om aan te nemen dat het vroegefasetraject tot economische activiteiten zal leiden met voldoende commercieel perspectief. De lengte en de inhoud hangen onder andere af van de complexiteit van de zaken en de markt die wordt bediend. Veelal mondt een vroegefasetraject uit in de volgende resultaten: missie van de onderneming, productieproces, marktonderzoek, value chain, marketingplan, financieringsplan en SWOT-analyse. De met de vroegefasefinanciering te financieren activiteiten kunnen o.a. beslaan: de ontwikkeling van een prototype dat niet commercieel gebruikt wordt, marktverkenning en analyse met een concurrentie- en risicoanalyse, inschatting benodigd Intellectueel Eigendom (IE), inventarisatie distributiemogelijkheden, aantrekken eerste betalende klant en het voeren van onderhandelingen met potentiële investeerders, coaching en ondersteuning van de startende ondernemer etc. Activiteiten die niet in aanmerking komen zijn: verbetering van bestaande producten, commerciële exploitatie en algemene managementactiviteiten. Het doel van de vroege fase is te komen tot het punt waarop publieke en private financiers de verdere bedrijfsontwikkeling voor hun rekening willen nemen en het bedrijf klaar is de markt te betreden. Deze fase eindigt met een gevalideerde business case, op basis waarvan financiers bereidheid tonen de volgende fase te bekostigen. In feite moet er een bloeiende onderneming uit voort kunnen komen of moet een onderneming verder kunnen groeien. Dit beoogde doel moet dan ook voldoende worden onderbouwd. Vroegefasetrajecten lopen maximaal twee jaar vanaf het moment dat een uitvoeringsovereenkomst betreffende het vroegefasetraject tussen TTW en de starter gesloten is.

7 Hoofdstuk 3: Richtlijnen voor het aanvragen fase 1 - haalbaarheidsstudies 5 3 Richtlijnen voor het aanvragen fase 1 - haalbaarheidsstudies 3.1 Wie kan aanvragen Onderzoekers van de volgende kennisinstellingen kunnen aanvragen indienen: Nederlandse universiteiten (of met vergelijkbare posities aan de universitaire medische centra); KNAW- en NWO-instituten; het Nederlands Kanker Instituut (NKI); het Max Planck Instituut voor Psycholinguïstiek te Nijmegen; de Dubble-bundellijn bij de ESRF te Grenoble; NCB Naturalis; Advanced Research Centre for NanoLithography (ARCNL). NB: Take-off hbo fase 1 - haalbaarheidsstudies is een programma dat uitgevoerd wordt door het Nationaal Regieorgaan Praktijkgericht Onderzoek SIA. Alle informatie hiervoor kunt u vinden op Wat kan aangevraagd worden Verstrekt worden subsidies tot maximaal k 40 voor maximaal 100% van de gemaakte projectkosten. De volgende kostensoorten worden geaccepteerd: kosten van personeel in dienst van de universiteit (o.a. student-assistenten, technici, postdocs). Voor iedere functie hanteert TTW een vooraf bepaald vast maximumtarief per aanstellingsjaar (zie kosten van personeel in dienst van de start-up ten behoeve waarvan de haalbaarheidsstudie wordt aangevraagd (indien reeds opgericht), voor zover zij projectactiviteiten uitvoeren in opdracht van de aanvrager; kosten van derden, voor zover zij projectactiviteiten uitvoeren in opdracht van de aanvrager, maximaal 125 per uur; kosten van gebruiksgoederen, kleine instrumenten en hulpmiddelen; investeringen in apparatuur en uitrusting; reis- en verblijfskosten; kosten voor octrooibescherming gedurende de looptijd van de studie; overige direct aan het project gerelateerde kosten. Ook vallen onder deze post kosten voor opleiding in ondernemersvaardigheden. De genoemde kostensoorten dienen in de aanvraag nader gespecificeerd te worden. Niet vergoed worden: algemene bedrijfskosten (zoals oprichtings-, notaris-, accountant- en administratiekosten, etc.); kosten gemaakt voorafgaand aan de honorering. 3.3 Wanneer kan aangevraagd worden Aanvragen kunnen vanaf half januari tot uiterlijk dinsdag 28 februari :00 uur worden ingediend.

8 Hoofdstuk 3: Richtlijnen voor het aanvragen fase 1 - haalbaarheidsstudies Het opstellen van de aanvraag Uw aanvraag bestaat uit twee delen: de factsheet en het aanvraagformulier; De factsheet vult u direct in het elektronisch aanvraagsysteem ISAAC in (te bereiken via TTW Open calls Het aanvraagformulier kunt u downloaden van de website Op dit formulier kunt u uw voorkeur voor behandeling in een bepaald cluster aangeven: alfa/gamma, life sciences of bèta/techniek. Het take-off bureau beslist over de indeling van de aanvragen in de drie clusters. Dit aanvraagformulier dient u, zodra ingevuld, als pdf-bestand in via ISAAC. Het pdf-document mag op geen enkele wijze beveiligd zijn om een goede verwerking van uw aanvraag te garanderen. 3.5 Specifieke subsidievoorwaarden Op de haalbaarheidsstudies zijn de algemene voorwaarden van TTW van toepassing ( en de speciale subsidievoorwaarden haalbaarheidsstudies gegeven in bijlage 8.4. Evenzeer zijn de NWO-bezwaarregeling en de NWO Gedragscode Belangenverstrengeling van toepassing ( De hoofdaanvrager is verantwoordelijk voor de uitvoering van de studie, zowel in inhoudelijke als in financiële zin. Haalbaarheidsstudies moeten binnen zes maanden na honorering van start gaan. 3.6 Het indienen van een aanvraag Het indienen van een aanvraag kan alleen via het online aanvraagsysteem ISAAC. Aanvragen die niet via ISAAC zijn ingediend, worden niet in behandeling genomen. Een hoofdaanvrager is verplicht zijn/haar aanvraag via zijn/haar eigen ISAAC-account in te dienen. Indien de hoofdaanvrager nog geen ISAAC-account heeft, dient hij/zij dat minimaal een dag voor het indienen aan te maken. Dit om eventuele aanmeldproblemen op tijd te kunnen verhelpen. Indien de hoofdaanvrager al een account bij NWO heeft, hoeft deze geen nieuw account aan te maken om een nieuwe aanvraag in te dienen. Voor vragen van technische aard verzoeken wij u contact op te nemen met de ISAAC helpdesk, zie

9 Hoofdstuk 4: Beoordelingsprocedure fase 1 haalbaarheidsstudies 7 4 Beoordelingsprocedure fase 1 haalbaarheidsstudies 4.1 Procedure Algemeen Het Take-off-budget voor haalbaarheidsstudies valt onder mandaat van het bestuur van het NWO-domein Toegepaste en Technische Wetenschappen. Om die reden treedt het TTW- Bestuur op als besluitvormend orgaan van het Take-off programmaonderdeel haalbaarheidsstudies en vindt de uitvoering van het onderdeel plaats onder primaire verantwoordelijkheid van het TTW-Bestuur. Het TTW-Bestuur wordt ondersteund door het Take-off bureau, bestaande uit medewerkers van NWO en ZonMw. Bij de beoordeling van de aanvragen geeft de Adviescommissie vroegefasefinanciering academische/hbo innovatieve starters, hierna: de Adviescommissie, advies aan het TTW-Bestuur. De Adviescommissie wordt bij het advieswerk ondersteund door een poule van onafhankelijke deskundigen. Het betreft onder meer ondernemende wetenschappers (uit verschillende wetenschapsgebieden), ondernemers en private financiers. De onafhankelijke deskundigen en de aanvragen worden door het Take-off bureau over drie clusters verdeeld. Deze clusters zijn bèta/techniek, life sciences en alfa/gamma. Het verdelen van het budget voor haalbaarheidsstudies vindt plaats op volgorde van rangschikking per cluster Toets op ontvankelijkheid en schriftelijke beoordeling De eerste stap in de beoordelingsprocedure is een toets door het Take-off-bureau of de aanvraag in behandeling genomen kan worden (ontvankelijkheid). Hiervoor worden de voorwaarden uit paragraaf 4.2 toegepast. Vervolgens wordt door de Adviescommissie per aanvraag een rapport met schriftelijke bevindingen opgesteld aan de hand van de gestelde criteria (zie 4.2). Deze bevindingen worden naar de aanvragers gezonden. De aanvragers kunnen de bevindingen gebruiken ter voorbereiding op het interview. Hierbij wordt de Adviescommissie ondersteund door de onafhankelijke deskundigen Interviews en rangschikking In de interviewronde krijgen de aanvragers de gelegenheid om hun aanvraag te presenteren aan de Adviescommissie en de onafhankelijke deskundigen in het cluster, die daarna de gelegenheid hebben tot het stellen van vragen ter nadere toelichting van de aanvraag. De leden van de Adviescommissie en de onafhankelijke deskundigen scoren individueel de aanvragen op de rangschikkingscriteria (zie 4.2) en geven hier een korte motivering bij. De gemiddelde cijfers zijn de basis voor een rangorde aan het eind van de interviews, waarna een advies wordt gegeven of een voorstel voor honorering in aanmerking zou moeten komen. De rangorde en de adviezen worden door de Adviescommissie besproken, waarna de Adviescommissie een finale rangorde opstelt. In het uitzonderlijke geval dat er meer dan vier keer zoveel voorstellen worden ingediend als gefinancierd kunnen worden, behoudt het Take-off-bureau zich het recht voor om een aangepaste procedure uit te voeren conform de gebruikelijke NWO-standaarden. Op

10 Hoofdstuk 4: Beoordelingsprocedure fase 1 haalbaarheidsstudies 8 hoofdlijnen betekent dat dat niet alle aanvragers voor een interview worden uitgenodigd. Wel worden alle aanvragers in de gelegenheid gesteld te reageren op een voorlopige beoordeling van hun aanvraag. De Adviescommissie stelt het honoreringsadvies aan het TTW-Bestuur op met inachtneming van het voor de ronde gereserveerde budget. Het TTW-Bestuur toetst de gevolgde procedure en neemt op basis van een door de Adviescommissie opgesteld honoreringsadvies - een besluit over de aanvragen. Globaal tijdpad Half januari 2017 Openstelling indiening aanvragen 28 februari 2017, 14:00 uur Deadline indiening aanvragen 9 mei t/m 2 juni 2017 Interviews 26 juni 2017 Bekendmaking uitslag (onder voorbehoud) 4.2 Criteria Bij de ontvankelijkheid van aanvragen voor haalbaarheidsstudies wordt allereerst gekeken naar een aantal voornamelijk formele vereisten die worden gesteld aan de aanvraag: Dit zijn: de aanvraag is voor de deadline ingediend; de aanvraag is correct en volledig opgesteld; de aanvraag is volgens het opgegeven format; de aanvraag is ingediend door daartoe bevoegde instanties of personen (zie 3.1: Wie kan aanvragen); de aanvraag is gebaseerd op eerder uitgevoerd wetenschappelijk onderzoek binnen een kennisinstelling; de aangevraagde kosten mogen niet hoger zijn dan ; de tarieven overschrijden niet de daartoe gestelde maxima (zie 3.2: Wat kan aangevraagd worden). Rangschikkingscriteria 1. Kennisbasis en innovativiteit kennis die aan de basis ligt van het bedrijfsidee vernieuwende elementen; 2. Commercieel potentieel toepassingsmogelijkheden en toegevoegde waarde; markt- en commerciële perspectieven. 3. Kwaliteiten van het team wetenschappelijke expertise aanvrager(s) en ondersteunend personeel; ondernemers- en commerciële vaardigheden. 4. Projectaanpak praktische en economische aanpak; activiteitenplan; projectbegroting, opgesplitst naar projectactiviteit. De wegingsfactor van de criteria is 1:1:1:1.

11 Hoofdstuk 5: Richtlijnen voor het aanvragen fase 2 vroegefasetrajecten 9 5 Richtlijnen voor het aanvragen fase 2 vroegefasetrajecten 5.1 Wie kan aanvragen Take-off fase 2 Vroegefasetrajecten voor hbo starters is samengevoegd met de Take-off fase 2 - Vroegefasetrajecten voor academische starters en maakt onderdeel uit van deze call for proposals. Een aanvraag kan worden ingediend door een academische innovatieve starter of een hbo starter. Dat moet een natuurlijke persoon of een rechtspersoon zijn, die voldoet aan de vereisten voor een innovatieve onderneming als bedoeld in artikel 2, onderdeel 80, van de algemene groepsvrijstellingsverordening van de commissie nr. 651/2014, die tevens starter is, als bedoeld in artikel 22, tweede lid, van die verordening (zie bijlage 8.3). De academische/hbo innovatieve starter kan een persoon zijn die economische activiteiten verricht en aldus een ondernemer is, op voorwaarde dat voldaan is aan deze verordening. Het kan ook een kleine onderneming zijn die minder dan vijf jaar bestaat op het tijdstip dat de steun wordt toegekend en die innovatief is 1. De innovativiteit van de starter zal expliciet beoordeeld worden in de Take-off-aanvraagprocedure. Als de starter een verklaring speur- en ontwikkelingswerk (S&O-verklaring) van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) heeft, kan deze als bewijs van innovativiteit aan de aanvraag toegevoegd worden. LET OP: In het geval de academische/hbo innovatieve starter een natuurlijke persoon is, is de vroegefasefinanciering een persoonlijk krediet, hetgeen de financiële bewegingsvrijheid van die persoon aanmerkelijk kan belemmeren. De economische activiteiten van de academische innovatieve starter komen rechtstreeks en onmiddellijk voort uit onderzoek van één van onderstaande kennisinstellingen: Nederlandse universiteiten (waaronder academische ziekenhuizen); KNAW- en NWO-instituten; het Nederlands Kanker Instituut; het Max Planck Instituut voor Psycholinguïstiek te Nijmegen; NCB Naturalis; de Dubble-bundellijn bij de ESRF te Grenoble; Advanced Research Centre for NanoLithography (ARCNL). De economische activiteiten van de hbo innovatieve starter komen rechtstreeks en onmiddellijk voort uit onderzoek van de Nederlandse hogescholen. Deze relatie tussen de academische innovatieve starter en de kennisinstelling, respectievelijk hbo innovatieve starter met de hogeschool, blijkt uit een overeenkomst tussen beiden die bij de aanvraag dient te worden meegestuurd. De academische/hbo innovatieve starter bouwt specifiek voort op deze kennis. 1 De starter is innovatief in de zin van de algemene groepsvrijstellingsverordening blijkend uit een door een externe deskundige uitgevoerde evaluatie of als de onderzoeks- en ontwikkelingsuitgaven minstens 10% van haar totale exploitatiekosten bedragen.

12 Hoofdstuk 5: Richtlijnen voor het aanvragen fase 2 vroegefasetrajecten 10 Het is toegestaan dat op het moment van aanvraag de aanvrager een rechtspersoon in oprichting is. De overeenkomst van geldlening die TTW met de subsidieontvanger (de academische/hbo innovatieve starter) sluit wordt onder de opschortende voorwaarde aangegaan van de tijdige bekrachtiging van de daadwerkelijk opgerichte rechtspersoon. De overeenkomst van geldlening wordt toegelicht in Wat kan aangevraagd worden Verstrekt worden subsidies in de vorm van een geldlening van minimaal en maximaal ten behoeve van de financiering van het vroegefasetraject. De volgende kostensoorten die verband houden met het vroegefasetraject worden geaccepteerd: eigen arbeidskosten van de aanvrager en loonkosten van personeel in dienst van de onderneming; kosten van derden, voor zover zij activiteiten uitvoeren in opdracht van de aanvrager, maximaal 125 per uur. Hieronder vallen ook kosten te maken voor coaching en opleiding in ondernemersvaardigheden; kosten van gebruiksgoederen, kleine instrumenten en hulpmiddelen; investeringen in apparatuur en uitrusting; reis- en verblijfskosten; kosten voor octrooibescherming gedurende de looptijd van het vroegefasetraject; overige direct aan het vroegefasetraject gerelateerde kosten. Onder deze post kunnen kosten van infrastructuur en de kosten van huisvesting worden opgevoerd. De genoemde kostensoorten dienen in de aanvraag nader gespecificeerd te worden. Niet vergoed worden: algemene bedrijfskosten (o.a. oprichtings-, notaris-, accountant- en administratiekosten etc.); kosten gemaakt voorafgaand aan de indiening van de aanvraag voor een vroegefasetraject. 5.3 Wanneer kan aangevraagd worden Aanvragen kunnen vanaf half januari tot uiterlijk dinsdag 28 februari :00 uur worden ingediend. 5.4 Het opstellen van de aanvraag Uw aanvraag bestaat uit meerdere delen: een factsheet en het aanvraagformulier met bijlagen. De factsheet vult u direct in het elektronisch aanvraagsysteem ISAAC (te bereiken via TTW Open calls in.; Het aanvraagformulier kunt u downloaden van de website Op dit formulier kunt u uw voorkeur voor behandeling in een bepaald cluster aangeven: alfa/gamma, life sciences of bèta/techniek. Het Take-off bureau beslist over de indeling van de aanvragen in de drie clusters. Dit aanvraagformulier voegt u, zodra ingevuld, als PDF bestand toe aan de ISAAC factsheet. Het pdf-document mag op geen enkele wijze beveiligd zijn om een goede verwerking van uw aanvraag te garanderen; De bijlagen bestaan uit: Vroegefaseplan; Ingevuld en ondertekend formulier MKB-toets aanvrager; Overeenkomst tussen aanvrager en samenwerkende kennisinstelling; Rapport Haalbaarheidsstudie; Brieven van aanbeveling (optioneel); Verklaring speur- en ontwikkelingswerk (S&O-verklaring) van RVO (optioneel).

13 Hoofdstuk 5: Richtlijnen voor het aanvragen fase 2 vroegefasetrajecten 11 De inhoud van deze bijlagen wordt toegelicht in het aanvraagformulier. 5.5 Subsidievoorwaarden De relevante regelgeving voor de vroegefasetrajecten is de Regeling nationale EZ-subsidies met betrekking tot Vroegefasefinanciering academische en hbo-innovatieve starter en het Kaderbesluit EZ-subsidies. Deze documenten zijn te vinden op de Take-off-website ( Daarnaast zijn de NWO-bezwaarregeling en de NWO Gedragscode Belangenverstrengeling van toepassing ( Geldlening Take-off De financiering voor vroegefasetrajecten wordt verstrekt als subsidie in de vorm van geldlening (hierna te noemen: geldlening), waarover rente verschuldigd is. Er wordt geen borg, onderpand of andere zekerheid gevraagd voor de geldlening. TTW sluit een overeenkomst met de academische/hbo innovatieve starter die de economische, commerciële activiteiten ontplooit, waarin onder andere de omvang van de maximale hoofdsom, de verschuldigde rente, de aflossing en de vervroegde opeisbaarheid vastgelegd worden. Als deze overeenkomst niet tijdig tot stand komt, bijvoorbeeld omdat de subsidieontvanger en TTW geen overeenstemming bereiken, is er geen aanspraak op de subsidie mogelijk. De standaardbepalingen voor de overeenkomst van geldlening staan op de website (Regeling nationale EZ-subsidies met betrekking tot Vroegefasefinanciering academische en hbo innovatieve starter). Binnen 8 weken na honorering moet de overeenkomst van geldlening tussen TTW en de subsidieontvanger (academische/hbo innovatieve starter) getekend zijn. Uit de overeenkomst vloeit voort dat de lening moet worden terugbetaald volgens een vast schema. Dat schema houdt een jaarlijkse terugbetaling in, startend 3 jaar na inwerkingtreding van de overeenkomst. De eerste vijf jaarlijkse terugbetalingen zijn 20% van de geldlening. De zesde en laatste termijn bedraagt in principe de verschuldigde rente. De terugbetaalverplichting stopt als de financiering plus rente is terugbetaald. De rente wordt jaarlijks aan het openstaande krediet toegevoegd en bedraagt de Europese referentierente (op het moment van schrijven bedraagt deze ongeveer 0,34%) plus 5%. Versneld aflossen is mogelijk. De uitbetaling van de geldlening verloopt via twee tranches. De eerste tranche bedraagt in principe 1/3 van de totale geldlening, en wordt overgemaakt nadat TTW de overeenkomst met de academische/hbo innovatieve starter heeft gesloten en deze in werking is getreden. Voor de uitbetaling van de tweede tranche dient de academische/hbo innovatieve starter aan te tonen dat hij de begrote kosten voor de uitvoering van het vroegefasetraject grotendeels gemaakt heeft ten bedrage van de eerste tranche. Intellectueel Eigendom Voorafgaand aan de start van een vroegefasetraject dient de academische/hbo innovatieve starter overlegd te hebben met de eigenaar (de kennisinstelling of een derde) van reeds bestaand Intellectueel Eigendom (IE) dat hij van plan is te valoriseren. Deze eigenaar dient a priori bereid te zijn de academische/hbo innovatieve starter zodanige rechten op de IE te verlenen zodat dit later in het proces geen belemmering vormt. De afspraken hierover tussen de kennisinstelling en de academische/hbo innovatieve starter eventueel vastgelegd in een overeenkomst, wordt in de rangschikking van de aanvraag meegenomen. Staatssteun De subsidie voor vroegefasetrajecten houdt staatssteun in. Deze staatssteun wordt met inachtneming van de relevante vereisten van de hiervoor genoemde algemene

14 Hoofdstuk 5: Richtlijnen voor het aanvragen fase 2 vroegefasetrajecten 12 groepsvrijstellingsverordening van de commissie nr. 651/2014 (AGVV) toegekend. Voor academische/hbo innovatieve starters zijn artikel 2, onderdeel 80 (innovativiteit), en artikel 22, tweede lid (starterssteun) van die verordening relevant. LET OP: Voor de academische/hbo innovatieve starter geldt dat het maximum steunbedrag zoals benoemd in artikel 22 van de AGVV niet alleen betrekking heeft op een subsidie uit het Take-off programma, maar ook op andere mogelijke staatssteun die deze starter uit andere hoofde ontvangt als innovatieve starter. 5.6 Het indienen van een aanvraag Het indienen van een aanvraag kan alleen via het online aanvraagsysteem ISAAC. Hier dient u een account aan te maken. U wordt vervolgens gevraagd een organisatie te kiezen. Hier dient u de organisatie STW-Starter Take-off Vroegefasetraject te kiezen (acroniem STW- STOV). Dit is een voorgedefinieerd adres 2 voor dit instrument. Het adres van TTW wordt nu automatisch ingevuld. Bij contactadres kunt u nu de gegevens van uzelf als aanvragende starter opgeven. Iris bevestigt via een de ontvangst door TTW van de elektronische aanvraag. Aanvragen die niet via ISAAC zijn ingediend, worden niet in behandeling genomen. Een hoofdaanvrager is verplicht zijn/haar aanvraag via zijn/haar eigen ISAAC-account in te dienen. Indien de hoofdaanvrager nog geen ISAAC-account heeft, dient hij/zij dat minimaal een dag voor het indienen aan te maken. Dit om eventuele aanmeldproblemen op tijd te kunnen verhelpen. Indien de hoofdaanvrager al een account bij NWO heeft, hoeft deze geen nieuw account aan te maken om een nieuwe aanvraag in te dienen. Voor vragen van technische aard verzoeken wij u contact op te nemen met de ISAAC helpdesk, zie Take-off Vroegefasetrajecten is een van de weinige instrumenten waar niet universiteiten/ kennisinstellingen aanvrager zijn. De IRIS-interface is niet aangepast aan deze aparte situatie. Deze indieninstructie is een workaround.

15 Hoofdstuk 6: Beoordelingsprocedure fase 2 vroegefasetrajecten 13 6 Beoordelingsprocedure fase 2 vroegefasetrajecten 6.1 Procedure Algemeen TTW neemt namens de Minister van Economische Zaken de besluiten op de aanvragen op grond van paragraaf 4 van titel 3.16 van de RNES. Het TTW-Bestuur wordt ondersteund door het Take-offbureau, bestaande uit medewerkers van NWO en ZonMw. Bij de beoordeling van de aanvragen geeft de Adviescommissie vroegefasefinanciering academische/hbo innovatieve starters, hierna: de Adviescommissie, advies. Deze commissie bestaat uit onafhankelijke deskundigen die worden benoemd door de Minister van Economische Zaken. De Adviescommissie wordt bij het advieswerk ondersteund door een poule van onafhankelijke deskundigen. Het betreft onder meer ondernemende wetenschappers (uit verschillende wetenschapsgebieden), ondernemers en private financiers. De onafhankelijke deskundigen en de aanvragen worden door het Take-off bureau over drie clusters verdeeld. Deze clusters zijn bèta/techniek, life sciences en alfa/gamma. Het verdelen van het budget voor vroegefasefinanciering voor academische/hbo innovatieve starters vindt plaats op volgorde van rangschikking Toets op ontvankelijkheid en schriftelijke bevindingen De eerste stap in de beoordelingsprocedure is een toets of de aanvraag in behandeling genomen kan worden (ontvankelijkheid). Hiervoor wordt nagegaan of de aanvraag aan de vereisten in paragraaf voldoet. Deze toets wordt door het Take-off-bureau uitgevoerd. Per (formeel ontvankelijke) aanvraag wordt er een rapport van schriftelijke bevindingen opgesteld aan de hand van de gestelde criteria (zie en 6.2.3). Dit rapport wordt aan de aanvragers verzonden. De aanvragers kunnen de commentaren gebruiken ter voorbereiding op het interview. Hierbij wordt de Adviescommissie ondersteund door de onafhankelijke deskundigen in de clusters Interviews en rangschikking In de interviewronde krijgen de aanvragers de gelegenheid om hun aanvraag te presenteren aan de Adviescommissie en de onafhankelijke deskundigen in het cluster, die daarna de gelegenheid hebben tot het stellen van vragen ter nadere toelichting van de aanvraag. De leden van de Adviescommissie en de onafhankelijke deskundigen geven advies omtrent de afwijzing en rangschikking van de aanvragen op grond van de afwijzingsgronden en de rangschikkingscriteria (zie en 6.2.3). Met betrekking tot de rangschikking scoren zij individueel de aanvragen op de rangschikkingscriteria en geven hier een korte motivering bij. De gemiddelde cijfers zijn de basis voor een rangorde aan het eind van de interviews. Deze wordt door de Adviescommissie besproken, waarna de Adviescommissie een finale rangorde opstelt. Hierbij wordt de Adviescommissie ondersteund door de onafhankelijke deskundigen in de clusters.

16 Hoofdstuk 6: Beoordelingsprocedure fase 2 vroegefasetrajecten 14 In het uitzonderlijke geval dat er meer dan vier keer zoveel voorstellen worden ingediend als gefinancierd kunnen worden, behoudt het Take-off-bureau zich het recht voor om een aangepaste procedure uit te voeren conform de gebruikelijke NWO-standaarden. Op hoofdlijnen betekent dat, dat eerst bepaald wordt welke aanvragen op basis van de inhoudelijke toets (6.2.2) worden afgewezen, en dat dus niet alle aanvragers voor een interview worden uitgenodigd. Wel worden alle aanvragers in de gelegenheid gesteld te reageren op een voorlopige beoordeling van hun aanvraag. TTW besluit na het advies van de Adviescommissie namens de Minister van Economische Zaken op de aanvragen. Het doet dat door de afwijzing en de rangschikking van de aanvragen vast te stellen. Het budget wordt aan de hand van die rangschikking verdeeld. Globaal tijdpad Half januari 2017 Openstelling indiening aanvragen 28 februari 2017, 14:00 uur Deadline indiening aanvragen 9 mei t/m 2 juni 2017 Interviews 26 juni 2017 Bekendmaking uitslag (onder voorbehoud) Na de subsidiebeschikking dient uiterlijk 8 weken na de beschikking een overeenkomst van geldlening tussen TTW en de subsidieontvanger te zijn ondertekend (zie website Criteria Formele ontvankelijkheidseisen Bij de ontvankelijkheid van aanvragen voor vroegefasetrajecten wordt allereerst gekeken naar een aantal voornamelijk formele vereisten die worden gesteld aan de aanvraag: Dit zijn: de aanvraag is voor de deadline ingediend; de aanvraag is juist en volledig opgesteld; de aanvraag is ingediend met gebruikmaking van het voorgeschreven aanvraagformulier; de aanvraag is ingediend door daartoe bevoegde instanties of personen (zie boven onder Wie mogen er aanvragen, 5.1); de aangevraagde kosten mogen niet lager zijn dan en niet hoger dan ); de gehanteerde tarieven overschrijden niet de daartoe gestelde maxima; er is een rapport van een haalbaarheidsstudie overgelegd; de aanvraag heeft betrekking op nieuwe bedrijvigheid: In geval er sprake is van een onderneming, dan mag deze niet ouder zijn dan 5 jaar op het moment van de toewijzing, gerekend vanaf de datum van inschrijving bij de Kamer van Koophandel; het vroegefasetraject is nog niet gestart; het vroegefasetraject duurt niet langer dan 24 maanden; er is nog niet eerder door de minister van Economische Zaken subsidie verstrekt aan het vroegefasetraject; een overeenkomst tussen de academische/hbo innovatieve starter en de betrokken kennisinstelling/hogeschool is bijgesloten.

17 Hoofdstuk 6: Beoordelingsprocedure fase 2 vroegefasetrajecten Inhoudelijke toets De Adviescommissie toetst de aanvraag inhoudelijk en gaat na of de aanvraag moet worden afgewezen. Aanvragen moeten voldoen aan de volgende voorwaarden: de aanvraag is ingediend door een starter die innovatief is in de zin van de algemene groepsvrijstellingsverordening (AGVV), zie bijlage 8.3; het vroegefasetraject is gebaseerd op kennis uit de bij ad 5.1 genoemde kennisinstellingen; er bestaat voldoende vertrouwen dat de academische/hbo innovatieve starter het vroegefasetraject in uitvoeringstechnische zin zo zal kunnen voltooien dat hij financiering voor de fase na het vroegefasetraject zal kunnen verkrijgen. Hierbij wordt gekeken naar de achtergrond en de ervaring van de starter en zijn team; er bestaat voldoende vertrouwen dat de academische/hbo innovatieve starter de geldlening kan terugbetalen. Dit houdt in dat als onvoldoende aannemelijk is dat in de fase na een vroegefasetrajecten groei zal plaatsvinden, zo n traject niet in aanmerking zal komen voor subsidie; het is aannemelijk is dat de academische/hbo innovatieve starter de financiering waarvoor de aanvraag is ingediend niet zelf heeft of kan verkrijgen bij anderen Rangschikkingscriteria Aanvragen worden gerangschikt op basis van de volgende vier criteria: 1. Kennisbasis en innovativiteit van het vroegefasetraject: kennis die aan het basis ligt van het bedrijfsidee vernieuwende elementen; 2. Commercieel perspectief van het vroegefasetraject: economische activiteiten van de academische/hbo innovatieve starter; marktbehoefte; de zekerheid van terugbetaling van de geldlening (economisch perspectief, dit op basis van de verwachte introductie op de markt en de verwachte inkomsten); de positie met betrekking tot intellectuele eigendomsrechten; commerciële haalbaarheid. 3. Kwaliteit van de academische/hbo innovatieve starter en het team dat betrokken is bij het vroegefasetraject: inhoudelijke kennis en expertise; commerciële expertise; ondernemerskwaliteiten; motivatie en ambitieniveau van het betrokken wetenschappelijk team; betrokkenheid van ervaren ondernemerscoaches en geïnteresseerde financiers met relevante netwerken. 4. Kwaliteit van het vroegefasetraject projectplan: kwaliteit en haalbaarheid van het vroegefasetraject, waaronder een deugdelijk onderbouwde begroting en het financieringsplan; de begroting dient passend te zijn bij de voorgenomen activiteiten in het vroegefasetraject. De wegingsfactor van de criteria is 1:2:1:1.

18 Hoofdstuk 7: Contact en overige informatie 16 7 Contact en overige informatie 7.1 Contact Inhoudelijke vragen Voor inhoudelijke vragen over Programma Take-off en deze call for proposals neemt u contact op met: Voor het bèta/techniek cluster Program Officer: Wouter Segeth Tel: W.Segeth@nwo.nl Programma Assistent: Yvonne van Scharenburg Tel: Y.vanScharenburg@nwo.nl Voor het cluster life sciences Beleidsmedewerker: Jacqueline Selhorst Tel: selhorst@zonmw.nl Voor het alfa/gamma cluster Beleidsmedewerker: Anne Cukier Tel: a.cukier@nwo.nl Technische vragen over het online aanvraagsysteem ISAAC Bij technische vragen over het gebruik van ISAAC kunt u contact opnemen met de ISAAC helpdesk. Raadpleeg eerst de handleiding voordat u de helpdesk om advies vraagt. De ISAAC helpdesk is bereikbaar van maandag t/m vrijdag van tot uur op telefoonnummer Helaas ondersteunen niet alle buitenlandse providers het bellen naar 0900-nummers. U kunt uw vraag ook per stellen via isaac.helpdesk@nwo.nl. U ontvangt dan binnen twee werkdagen een reactie. 7.2 Overige informatie Meer informatie over het programma Take-off kunt u vinden op de websites en

19 Hoofdstuk 8: Bijlagen 17 8 Bijlagen 8.1 Richtlijnen voor het opstellen van een aanvraag voor een haalbaarheidsstudie De richtlijnen omtrent het opstellen van een aanvraag van een haalbaarheidsstudie worden opgenomen in het aanvraagformulier. Hiervoor kunt u terecht op de website Richtlijnen voor het opstellen van een aanvraag voor een vroegefasetraject Aanvrager dient gebruik te maken van het vastgestelde aanvraagformulier en de daarin gevraagde bijlagen bij zijn aanvraag te overleggen. In de toelichting op het formulier wordt toelichting op de gevraagde bijlagen gegeven. U vindt het formulier op de website Relevante delen algemene groepsvrijstellingsverordening (AGVV) van de commissie nr. 651/2014 Artikel 2, onderdeel 80: innovatieve onderneming : een onderneming: a) die aan de hand van een door een externe deskundige uitgevoerde evaluatie kan aantonen dat zij in de voorzienbare toekomst producten, diensten of procedés zal ontwikkelen die in technologisch opzicht nieuw zijn of een wezenlijke verbetering inhouden ten opzichte van de huidige stand van de techniek in deze sector, en die een risico op technologische of industriële mislukking inhouden, of b) waarvan de kosten voor onderzoek en ontwikkeling ten minste 10 % bedragen van haar totale exploitatiekosten in ten minste één van de drie jaren voorafgaande aan de toekenning van de steun of, in het geval van een startende onderneming zonder enige financiële voorgeschiedenis, bij de audit van haar lopende belastingjaar, gecertificeerd door een onafhankelijke accountant; Artikel 22 Starterssteun 1. Regelingen inzake starterssteun zijn verenigbaar met de interne markt in de zin van artikel 107, lid 3, van het Verdrag en zijn van de aanmeldingsverplichting van artikel 108, lid 3, van het Verdrag vrijgesteld, mits de in dit artikel en in hoofdstuk I vastgestelde voorwaarden zijn vervuld. 2. In aanmerking komen niet-beursgenoteerde kleine ondernemingen tot vijf jaar na hun registratie, die nog geen winst hebben uitgekeerd en niet uit een fusie zijn ontstaan. Voor in aanmerking komende ondernemingen die zich niet hoeven te laten registreren, kan de periode van vijf jaar om in aanmerking te komen, geacht worden aan te vangen op het tijdstip dat de onderneming ofwel haar economische activiteiten aanvangt of belastingplichtig wordt voor haar economische activiteiten. 3. Starterssteun heeft de vorm van: a) leningen tegen een rente die niet marktconform is, met een looptijd van tien jaar en voor een nominaal bedrag van ten hoogste 1 miljoen EUR, of 1,5 miljoen EUR voor ondernemingen gevestigd in steungebieden die aan de voorwaarden van artikel 107, lid 3, onder c), van het Verdrag voldoen, of 2 miljoen EUR voor ondernemingen gevestigd in steungebieden die aan de voorwaarden van artikel 107, lid 3, onder a), van het Verdrag voldoen. Voor leningen met een looptijd tussen vijf en tien jaar kunnen de maximumbedragen worden bijgesteld door bovenstaande bedragen te vermenigvuldigen met een ratio tien jaar/daadwerkelijke looptijd van de lening. Voor leningen met een looptijd van minder dan vijf jaar is het maximumbedrag hetzelfde als voor leningen met een looptijd van vijf jaar;

20 Hoofdstuk 8: Bijlagen 18 b) garanties met premies die niet marktconform zijn, met een looptijd van tien jaar en een gegarandeerd leningbedrag van ten hoogste 1,5 miljoen EUR, of 2,25 miljoen EUR voor ondernemingen gevestigd in steungebieden die aan de voorwaarden van artikel 107, lid 3, onder c), van het Verdrag voldoen, of 3 miljoen EUR voor ondernemingen gevestigd in steungebieden die aan de voorwaarden van artikel 107, lid 3, onder a), van het Verdrag voldoen. Voor garanties met een looptijd tussen vijf en tien jaar kan het maximaal gegarandeerde bedrag worden bijgesteld door bovenstaande bedragen te vermenigvuldigen met een ratio tien jaar/daadwerkelijke looptijd van de garantie. Voor garanties met een looptijd van minder dan vijf jaar is het maximaal gegarandeerde bedrag hetzelfde als voor leningen met een looptijd van vijf jaar. De garantie bedraagt ten hoogste 80 % van de onderliggende lening. c) subsidies, met inbegrip van eigenvermogens- of quasi-eigenvermogensinvesteringen, rentekortingen en kortingen op de garantiepremies tot maximaal 0,4 miljoen EUR bruto-subsidieequivalent, of 0,6 miljoen EUR voor ondernemingen gevestigd in steungebieden die aan de voorwaarden van artikel 107, lid 3, onder c), van het Verdrag voldoen, of 0,8 miljoen EUR voor ondernemingen gevestigd in steungebieden die aan de voorwaarden van artikel 107, lid 3, onder a), van het Verdrag voldoen. 4. Een begunstigde kan steun ontvangen via een mix van de in lid 3 van dit artikel bedoelde steuninstrumenten, mits het aandeel van de via één steuninstrument verleende steun, berekend op basis van het voor dat instrument toegestane maximale steunbedrag, in aanmerking wordt genomen voor het bepalen van het resterende deel van het maximale steunbedrag dat is toegestaan voor de overige instrumenten die onderdeel vormen van dit soort gemengde instrument. 5. Voor kleine en innovatieve ondernemingen kunnen de in lid 3 genoemde maximumbedragen worden verdubbeld. 8.4 Speciale subsidievoorwaarden haalbaarheidsstudies De algemene voorwaarden van TTW zijn van toepassing op de Take-off haalbaarheidsstudies. Takeoff haalbaarheidsstudies is een instrument gericht op het creëren van nieuwe innovatieve bedrijvigheid die het gevolg is van kennisbenutting bij universiteiten en publieke kennisinstellingen. Take-off haalbaarheidsstudies is daarmee onderscheidend en aanvullend ten opzichte van andere instrumenten van TTW. Dientengevolge gelden een aantal onderdelen van de algemene voorwaarden niet of in gewijzigde vorm. Bepalingen van de algemene voorwaarden die niet van toepassing zijn op de Take-off haalbaarheidsstudies zijn: bepalingen over Gebruikers en Gebruikerscommissie (zie artikel 3 Gebruikerscommissie en rapportage); bepalingen over Cofinanciering (zoals opgenomen in artikel 6 Cofinanciering); bepalingen over Toekennen van rechten op resultaten (zoals opgenomen in artikel 8); bepalingen over PIF (zoals in artikel 5 lid 3); bepalingen die naar hun aard of inhoud redelijkerwijs niet van toepassing zijn op de Take-off haalbaarheidsstudies; bepalingen over Voortzetting en Voortzettingsaanvraag (zoals opgenomen in artikel 3). Bepalingen van de algemene voorwaarden die in gewijzigde vorm van toepassing zijn: In afwijking van de bepalingen over de Duur van het project zoals deze zijn opgenomen in artikel 12 Duur en beëindiging geldt dat de maximale duur van een Take-off haalbaarheidsstudieproject een half (0,5) jaar is. De financiering vangt aan op de startdatum en eindigt uiterlijk in afwijking van de algemene voorwaarden een half (0,5) jaar na de startdatum; In afwijking van de algemene voorwaarden zal de startdatum van een Take-off haalbaarheidsstudieproject binnen 6 maanden na de dagtekening van het honoreringsbesluit zijn, tenzij TTW schriftelijk toestemming geeft voor een latere startdatum; Bijzondere bepalingen over financiering:

21 Hoofdstuk 8: Bijlagen 19 in afwijking van de algemene voorwaarden kunnen tijdelijke en vaste personeelsplaatsen voor financiering in aanmerking komen tot een maximum van de duur van het project; in aanvulling op de algemene voorwaarden komen out of pocket octrooikosten gemaakt voor indiening of instandhouding van (een) octrooi(aanvrage)(n) gedurende de duur van het Take-off haalbaarheidsstudieproject in aanmerking voor financiering voor zover onderdeel van de goedgekeurde begroting; in aanvulling op de algemene voorwaarden komen kosten gemaakt door derden voor zover deze projectactiviteiten betreffen die in opdracht van de projectleider door derden worden uitgevoerd in aanmerking voor financiering; in afwijking van de algemene voorwaarden rapporteert de projectleider schriftelijk eenmaal per Take-off haalbaarheidsstudieproject over de voortgang van het project, middels een eindrapport; De Take-off financiering voor haalbaarheidsstudies is een persoonsgebonden subsidie. In aanvulling op de algemene voorwaarden kan TTW de financiering tussentijds beëindigen indien de projectleider niet meer in staat is het project te leiden en er geen geschikte vervanger kan worden gevonden door de projectleider en TTW; bepalingen die naar hun aard of inhoud redelijkerwijs in gewijzigde vorm van toepassing zijn op de Take-off haalbaarheidsstudies.

22 Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek januari 2017