DE EERSTE OLYMPISCHE SPELEN

Transcriptie

1 DE EERSTE OLYMPISCHE SPELEN Afzondering Een maand voor de Spelen van start gingen, kwamen de atleten in afzondering samen en onderwierpen zich aan een regime van zware training en een streng dieet. Als eigentijdse vorm van doping aten sommigen wel gigantische porties vlees. De spelen in Olympia vonden plaats in de heetste zomermaanden op de heetste uren van de dag. Uit medeleven met de atleten was het de toeschouwers verboden een petje op te zetten. De atleten sportten altijd naakt. Om uitdroging en zonnebrand te voorkomen, masseerden ze zich met olie en bestoven ze hun huid met een fijn zand, dat als een zonnefilter diende. Na de competitie reinigden ze zich met een schraapijzer en een spons. Ze wasten zich en genoten nadien van een relaxerende massage. Sportartsen zijn trouwens geen nieuw fenomeen. Galenus was de eerste arts die verbonden was aan een sportcomplex. Deze man kafferde voortdurend op het zootje trainers en atleten, dat geen benul had van gezonde voeding, anatomie en goede trainingstechnieken.

2 Winnen Voor het begin van onze tijdrekening was sport een zaak van de elite. De gewone man nam niet deel aan de Griekse spelen. De aristocratie heeft haar privileges lang kunnen behouden, maar tegen de tweede eeuw na Christus nam ook de volksjongen deel aan de competitie en juichte de loonarbeider hem vanop de tribune toe. Hun vriendinnetjes bleven echter thuis, want vrouwen waren niet toegelaten tot de spelen, zelfs niet als toeschouwer. In Olympia was er wel een loopwedstrijd voor meisjes en vrouwen die eigenaar waren van een stal mochten aan de paardenrenen deelnemen Voorts hadden ze thuis wel wat beters te doen, oordeelden de mannen. Elke atleet vertegenwoordigde zijn stad. Als hij won, straalde zijn roem ook af op zijn familie en de hele stadsstaat. De Grieken waren trouwens geobsedeerd door de overwinning. In elke sporttak telde alleen de nummer één, de andere atleten slopen langs de achterbuurten weg uit schaamte en vernedering. De overwinnaar kreeg alleen een krans aangeboden. Terug thuis kon hij wel van vele voordelen genieten: de stad schold hem zijn belastingen kwijt, hij was de eregast bij festiviteiten, enz. Geld verdiende hij op de lokale spelen, al was de grootste eer niet van materiële aard. Wie op de Olympische spelen de overwinning kon wegkapen, kreeg de titel overwinnaar in de rondgang.

3 Millon van Kroton, de beroemdste worstelaar uit de hele Griekse oudheid, veroverde die titel zesmaal in zijn 26- jarige sportcarrière. In talrijke liederen werd zijn roem bezongen en standbeelden hielden zijn herinnering levend. Dit eerbetoon viel ook andere topsporters te beurt. De Grieken kenden geen records want ze hadden immers geen meettoestellen. Een atleet kon dus niet op zijn lauweren rusten. Als eerste de eindstreep halen, was telkens opnieuw het streefdoel. Zodra het lichaam niet meer mee wou, werd het voormalige atleet trainer of hoofd van een sportvereniging.

4 Religie (Godsdienst) Eeuwen geleden al kende Griekenland Olympische Spelen. Ze hadden wel een andere naam en ze vonden niet alleen in Olympia plaats en maakten ze deel uit van een religieuze cultus. Historici dateren de eerste Krans- of Heilige Spelen, zoals de oorspronkelijke naam luidde, in 776 voor Christus. Waarschijnlijk zijn ze ouder, maar in dat jaar tekende men voor het eerst de officiële uitslagen op. Plaats van gebeuren was Olympos. Het stadion lag er overal vlak naast de tempel van de plaatselijke godheid. Het publiek, dat van heinde en ver kwam toegestroomd, ondernam eigenlijk een bedevaartstocht.

5 Pas na het religieuze ceremonieel, waarbij men offers bracht, kon de strijd losbarsten en gaven de Grieken zich over aan spanning, emotie en plezier. Op het einde van de vierde eeuw na Christus noemde de Christelijke keizer Theodosius II de stadions broeinesten van heidendom en doekte de spelen op.

6 Bloemkooloren In Olympia kwamen de atleten oorspronkelijk alleen voor een stadionloop van ongeveer 190 meter aan de startlijn. Trompetgeschal was daarbij de voorloper van het pistoolschot. Vrij snel breidde het programma uit tot verspringen, speerwerpen, diskuswerpen, worstelen, boksen en catch. De Grieken namen geregeld een duik in de zee, maar competitiezwemmen hebben ze nooit gedaan. Ook verspringen was geen Olympische discipline en de marathon is een uitvindsel van Baron de Coubertin.

7 Vooral de gevechtssporten waren enorm populair. De vechters waren trouwens geen jongens uit de Bronx zoals nu het geval is, maar hadden een hoge sociale status en stamden uit de gegoede klasse. De sportopleiding had aanvankelijk een paramilitair karakter, dat de mannen moest voorbereiden op de strijd. Gevechtssporten droegen bij tot de lenigheid, de kracht en het tactische inzicht van de manschappen. Later maakte het beroepsleger de militaire scholing van atleten overbodig. Toch verloren de gevechtssporten niet aan belang. Soms ging het er bij het vechten erg brutaal aan toe. Op de tentoonstelling staat een bronzen bokser uit het Nationaal Museum van Rome met compleet verminkte oren. Bloemkooloren, noemden de Grieken die eigenaardigheid. Het gelaat van hun tegenstander was hun voornaamste doelwit. Ze vochten door tot de andere knock-out viel of zich overgaf door zijn vinger op te steken. De boksers wonden leren riemen om hun handen. In de Romeinse tijd stopten daar zelfs nog bronzen of ijzeren banden onder, die gezicht en oren lelijk konden toetakelen. Onder de gordel slaan was toegelaten. Qua techniek is er voorts op twee eeuwen tijd niet zoveel veranderd. De Grieken gebruikten wel extra hulpmiddelen bij het springen en het speerwerpen. Tijdens de sprong droegen ze halters in de handen, waarvan de kop zwaarder was dan de staart, zodat de atleet als het ware een eindje werd meegezogen. Bij het speerwerpen gebruikten ze leren lussen om de afstotingskracht van de speer te vergroten.