Hoekse Waardse Computer Club

Transcriptie

1 Taxi Trouw-/ Rouwrijden Rolstoelvervoer Groepsvervoer Ziekenfondsvervoer Koeriersdiensten 7 dagen per week Autoverhuur van luxe wagens, personenbusjes, bestelwagens en aanhangwagens DAG EN NACHT Oostdijk 187 Oud-Beijerland Tel.: Bgg: Fax: info@taxiduifhuizen.nl Website: Hoekse Waardse Computer Club Jaargang 29 nr. 5, december Secretariaat: Mesdagstraat 11, 3262 HM Oud Beijerland -

2 Oud-Beijerland Oostdijk 51, 3261 KC Tel Fax Uw adres voor: PC's, accessoires, supplies, netwerken en software. ADSL(2+) en SDSL abonnementen Webhosting en domeinnaamregistratie Hier had uw advertentie kunnen staan! Informeer bij voor de mogelijkheden. winkel + technische dienst

3 Inhoud 1 Inhoud en van de redactie 2 Leuke links 3 Colofon 4 Even bijpraten 6 Excel, rekenhulpje voor luie mensen procent Windows 8-gebruikers negeert Metro 23 Storing op het Web 25 Windows Movie Maker Tips en trucs Van de redactie 28 Voor al uw website hosting en domein registratie Wij verzorgen ook Zoals je ziet telt de inhoudsopgave van deze aflevering van onze Nieuwsbrief slechts 9 onderdelen. Dit wil niet zeggen dat het dit keer een dun blaadje is geworden, hij telt, zoals gewoonlijk, 28 pagina s. Dankzij een groot artikel van Kees Ammerlaan, over het toepassen van Excel bij het nemen van financiële huishoudelijke beslissingen, was het niet zo moeilijk de 28 pagina s te vullen. Dit artikel kent nog een vervolg, dat in één van de volgende edities van de Nieuwsbrief geplaatst zal worden. Volgend jaar begint de Nieuwsbrief aan de 30 e jaargang, dat wil zeggen dat de HWCC het jaar daarop (2014 dus) 30 jaar bestaat. Er is al lang van tevoren een feestcommissie in het leven geroepen, die zich bezighoudt met de voorbereidingen van de viering van dit heuglijke feit. Om aan de benodigde pecunia te komen om dit op gepaste wijze te vieren, wordt er van tijd tot tijd tijdens de clubavonden een tombola gehouden. De redactie bedankt een ieder die het afgelopen jaar de moeite heeft genomen kopij aan te leveren voor ons cluborgaan. Wij hopen dat we ook volgend jaar weer op jullie kunnen rekenen. Tenslotte wensen we je fijne feestdagen en een voorspoedig

4 Leuke links Ontdek de Discovery: Om van je angst voor spinnen af te komen: Japanners kunnen er ook wat van Een paar dure speeltjes in actie! Zijn er nog Rotterdammers in de zaal? Wie zijn hier de baas eigenlijk? Tips en trucs Reflecties Fotografeer je iets wat in een etalage of in een vitrine ligt, dan is de kans groot dat je niet ziet wat er zich achter het glas bevindt, maar juist wat zich ervoor afspeelt. Glas weerspiegelt immers. Zelf zien wij wat er voor moois is uitgestald, maar een camera kan de aandacht niet selectief ergens op richten. Zo kan plotseling te zien zijn wie er voor het raam staat en wat er zich op straat afspeelt. Op televisie kan het dan zomaar om de dader gaan, of een nog onbekende getuige met essentiële informatie. Je zult verbaasd staan wat er allemaal aan onverwachte dingen in foto's te zien kan zijn dankzij voorwerpen die weerspiegelen. Glas, metaal, spiegels, plasjes water, zelfs een oog kan leuke dingen uit de omgeving verklappen als dit maar groot genoeg in beeld is. Wil je geen detective spelen en liever zien wat er achter het glas is, dan kun je beter een Polarisatiefilter op de lens van je systeem- of spiegelreflexcamera schroeven. Daarmee kunnen de reflecties op glas en allerlei andere materialen worden opgeheven. Of een schoon hoekje uitzoeken en dan je lens zover mogelijk tegen het glas duwen, grote ISO-waarde, korte sluitertijd, scherpstellen en afdrukken maar. Grote bijlage versturen per . Je kunt bijlagen, die door de providers en clients standaard worden geblokkeerd, alsnog versturen door ze een andere, onschuldige extensie mee te geven. Het kan echter gebeuren dat de scanners van sommige providers dat alsnog achterhalen en blokkeren. Een handig, gratis alternatief is WeTransfer. Even je eigen adres en dat van de ontvanger invullen en je kunt bijlagen tot 2 GB versturen. De ontvanger krijgt dan een link doorg d waarna hij de bijlage kan ophalen bij WeTransfer. De ontvanger moet dan de bijlage uitpakken met een niet te oude versie van Winzip. 2 27

5 voor ontwikkelaars eenvoudiger geworden om verschillende soorten content in één venster te combineren. Dit komt doordat de nieuwe code voortaan alle bronnen van de videokaart die verantwoordelijk zijn voor dat specifieke venster, beheert. Dit levert snelheidswinst op bij het werken met beeld. Onhandig bij de installatie op ons testsysteem is de melding dat het.net Framework 3 nog niet aanwezig is en dit onderdeel eerst moet worden geïnstalleerd. Op dat moment wordt niet meer dan een link naar de downloadpagina geboden. Na installatie hiervan, moet de setup van Movie Maker opnieuw worden gestart. Het was gebruiksvriendelijker geweest om het onderdeel automatisch te downloaden en installeren. Redactie: Mensen die geen behoefte hebben aan veel toeters en bellen zijn beter af met dit pakket, dan met Studio van Pinnacle, waarmee je je PC of notebook meer belast en meer extra s heeft Officieel agent voor de Hoekse Waard Toyota, sterk maar waar SHOWROOM, APK-keuringsstation s-gravendeel Schenkeldijk 61, Tel. (078) DIRECTSERVICE OOK ZATERDAG VAN UUR Bezoek ook onze website op Bestuur Voorz. Erna van der Linden Secr. Tijmen Vinke (0186) Pennm. Dirk Kraak (0186) Lid Robin Mol Lid Henk van Grootveld bestuur@hwccweb.nl Secretariaat Mesdagstraat HM Oud-Beijerland secretaris@hwccweb.nl Clubavonden Elke dinsdagavond vanaf uur in Zalencentrum Maranatha Kerkstraat 57, Oud-Beijerland Tel. Zaal: (0186) Thema-avonden Deze zijn geheel gewijd aan een enkel thema. info@hwccweb.nl Lidmaatschap De contributie is per 1 januari ,- per jaar en elk extra gezinslid betaalt 15,- per jaar, te storten op: INGbank Rabobank T.n.v. HWCC Croonenburgh RD Oud-Beijerland Bezoekers Niet-leden, die een clubavond willen bijwonen, wordt een bijdrage gevraagd van 2,50. Opzegging Beëindiging van het lidmaatschap dient schriftelijk, vóór 1 december van het lopende verenigingsjaar, aan het secretariaat te worden opgegeven. Restitutie van contributie vindt niet plaats. Een opzeggingsformulier kan op de website van de HWCC worden gedownload. Mutaties Wijzigingen in je persoonlijke gegevens, zoals adres of adres kun je mailen naar: secretaris@hwccweb.nl C O L O F O N Activiteitencommissie Sonia Acton Dré Jansen act@hwccweb.nl Clubblad De Nieuwsbrief Redactie Karel Flach Louis van Duuren redactie@hwccweb.nl Kopij Kan per worden ingeleverd of op clubavonden bij een van de redactie- of bestuursleden. De redactie gaat ervan uit dat ingezonden artikelen afkomstig zijn van de inzend(st)er, tenzij uitdrukkelijk anders vermeld. De aansprakelijkheid aangaande auteursrechten ligt bij de inzend(st)er zelf. De HWCC geeft andere computerverenigingen toestemming artikelen (met bronvermelding) over te nemen, mits deze regeling wederzijds wordt aanvaard. Website HWCC website: Redactie Dirk de Zeeuw Public relations Dré Jansen webredactie@hwccweb.nl Tijmen Vinke info@hwccweb.nl Clubetiquette Software Het is volstrekt niet toegestaan om tijdens de clubavonden software of ander materiaal, waarop auteursof patentrechten gelden, te kopiëren. Beeldmateriaal Het is volstrekt niet toegestaan om tijdens de clubavonden beelden te vertonen, die in strijd zijn met de goede zeden en normen. De HWCC heeft het recht, diegenen die in strijd met deze clubetiquette handelen, de toegang tot het clublokaal te ontzeggen. 26 3

6 Even bijpraten Door Tijmen Vinke. 119 leden. Jaargang 29. De avonden zijn lekker lang en gezellig voor de meeste computeraars. Kortom een perfecte winter zal onze redactie zeggen om kopij aan te leveren voor ons clubblad. Op dinsdag 25 december 2012 en 1 januari 2013 zijn er geen clubavonden. Naast het nieuws over de vereniging nemen we in de Nieuwsbrief ook tips en trucs op. En als het even kan proberen we aandacht te schenken aan ontwikkelingen op het gebied van computers en software. Heb je zelf een leuk stukje voor de Nieuwsbrief, mail dat dan naar de redactie van de Nieuwsbrief. Wij vinden het bijzonder leuk als leden van onze vereniging een bijdrage leveren aan de inhoud van ons clubblad. Dus schroom niet en stuur je bijdrage aan de redactie van de Nieuwsbrief op! Op dinsdag 8 januari 2013 houden wij de Nieuwjaarsreceptie. Dit is een gewone clubavond met de heerlijke. Tevens zal onze voorzitter een korte toespraak houden over het afgelopen jaar en de toekomst van de HWCC. De penningmeester verzoekt, een ieder, die dit nog niet heeft gedaan, het bedrag van 35,00 onder vermelding van contributie 2013 over te maken naar: HWCC Croonenburgh RD Oud-Beijerland INGbank Rabobank Voor volgend jaar staan er 44 avonden op het programma. De kalender is nog niet bekend, maar eind december zal deze per worden verstuurd. Wel is al bekend dat de Algemene Ledenvergadering gehouden zal worden op 19 maart Windows Movie Maker 2012 Bron: Computer!Totaal In aanloop naar de uitgave van Windows 8, werd door Microsoft naarstig gewerkt aan het 'updaten' van bestaande pakketten. Ook de Essentials-suite, bestaande uit onder meer Messenger en Movie Maker, heeft een verjongingskuur gekregen. In het pakket vinden we versie 2012 van Movie Maker. Er is niets heel drastisch veranderd in Movie Maker. De veranderingen die er wel zijn, zijn deels zichtbaar aan het oppervlak, maar schuilen ook onder de motorkap. Zo is het programma geoptimaliseerd voor 8, maar draait het ook nog op Windows 7. Een nieuwe functie is beeldstabilisatie. Hiermee speelt Microsoft in op de trend waarin steeds meer video s worden geschoten met een mobiele telefoon of andere kleine camera. De functie werkt relatief eenvoudig. Selecteer de clip en kies Video stabilization. Vervolgens kun je kiezen uit drie modi. Welke correctie het meest natuurlijk oogt, is afhankelijk van het bronmateriaal. Wij hebben de functie met drie uiteenlopende video s getest, waarbij het de moeite loonde om te experimenteren voor het beste resultaat. Over het eindresultaat gesproken: video s worden voortaan standaard opgeslagen in het veelgebruikte H.264-formaat, waardoor je ze eenvoudig kunt delen via verschillende (sociale) kanalen. Geluiden Op geluidsgebied vinden we een aantal relatief kleine verbeteringen. Zo kun je aangeven welk audiospoor moet worden benadrukt, bijvoorbeeld als je een combinatie hebt tussen audio uit het filmpje en audio van achtergrondmuziek en hiertussen wil afwisselen. Prettig is de toevoeging van een derde audiokanaal, dat je kan gebruiken voor de commentaarstem. Je kan de commentaarstem uit een video toevoegen aan het aparte geluidsspoor. De nieuwe versie van Windows Movie Maker maakt gebruik van de nieuwe hardwareversnelling van Windows 8. Zo zijn verschillende onderdelen onder handen genomen, waaronder de Direct3D-technologie. In de 11.1-versie die gebruikt wordt in Windows 8, is het 4 25

7 De Thema-avond Windows 8 door Remy van den Have en Lex Kouwenberg wordt op dinsdag 29 januari gehouden. Dit is een andere datum dan eerder vermeld. De Thema-avond Sociale Media door Arie van der Giesen en Robin Mol staat voorlopig gepland op dinsdag 5 maart Er is inmiddels gestart met diverse nieuwe werkgroepen. Van video naar DVD (door Tijmen Vinke) en hoe je deze bewerkt (door Maarten Sluimer), hoe om te gaan met draadloos internet (wifi) door Remy van den Have. De werkgroep Ipod/Ipad van Dirk Kersten is even uitgesteld door omstandigheden. Eind januari 2013 starten de werkgroepen TomTom en Excel. Daarnaast blijven alle huidige werkgroepen ook doorgaan, zoals VisualBasic, PowerPoint, Foto- videobewerking. Als bestuur weten wij soms niet welke vragen en opmerkingen er zijn over clubavonden en/of thema-avonden. Wij willen deze wel graag van je weten. Sommige leden doen dit wel en wij proberen daar dan ook een oplossing voor te vinden. Elke dinsdagavond kun je ons spreken. Per mag ook natuurlijk. Een nieuw jaar 2013 met nieuwe kansen en bedreigingen. In moeilijke tijden wordt er veel gevraagd van de computeraar. Dat was ook het afgelopen jaar al het geval. Het blijft mooi en ook verrassend om te zien hoe computeraars er vaak weer in slagen om met nieuwe ideeën hun computer weer een impuls te geven. Ook zijn er ieder jaar weer mensen die de eerste stappen zetten en soms tegen de stroom in gaan om met de computer iets te gaan ondernemen. Dan blijkt vaak dat er met goede ideeën in combinatie met enthousiasme en doorzettingsvermogen best goede resultaten te boeken zijn. Voor 2013 wens ik je namens het bestuur dan ook veel goede ideeën, enthousiasme, doorzettingsvermogen en natuurlijk prettige Kerstdagen en een vlekkeloos nieuw computerjaar toe. Maar bovenal gezondheid! Tot ziens op de volgende clubavond 8 januari 2013!!! 24 5

8 Excel, rekenhulpje voor luie mensen Door Kees Ammerlaan. Inleiding Spreadsheet- (rekenblad) programma s zijn programma s voor luie mensen. Je hoeft alleen maar goed na te denken over wat je wilt uitrekenen en vervolgens kun je direct beginnen. Natuurlijk kun je ook zelf een rekenprogramma maken en dat vervolgens gebruiken om je vragen te beantwoorden. Vroeger deden we dat ook, onder leiding van Louis. Een stuk of tien andere enthousiastelingen deden mee en sleepten hun computers elke dinsdag trouw naar de HWCCbijeenkomsten. Dat was leuk, maar ook water naar de zee dragen, want het kwam nooit af. Elke keer kwam (en komt nog steeds, denk ik) Louis weer met nieuwe vraagstukken. Toen kwam Visicalc, vervolgens Lotus 1,2,3 en daarna leverde Apple, met elke nieuw aangekochte Lisa- en later Mac computer, zijn eerste geïntegreerde rekenprogramma s gratis mee (1984 was dat). Toen ben ik in spreadsheets modellen gaan bouwen. Ik werk nu met Numbers (spreadsheets om te presenteren) en met Excel en maak in deze programma s modellen om uitgaven te begroten, autokosten te berekenen en te controleren en energiebesparingsmogelijkheden voor gebouwen door te rekenen. Ook de opbouw van nieuwe recepten voor onze bieren kunnen we met what/if analyses al voor een flink stuk op de computer maken. Scheelt nogal wat proeven van nèt-niet gelukte bieren. Ook het onderzoeken van de economische verwachtingen in de toekomst is een dankbaar onderwerp voor rekenbladen. Weer zo n typisch rekenblad-probleem. Ik heb gekozen voor het omschrijven van een probleem. Vervolgens maak ik een rekenblad waarmee ik het probleem kan oplossen. We maken de berekening over een periode van 6 jaar. Jonathan en Ine Flupkens Ik wil jullie in dit artikeltje laten kennismaken met het gezin van Jonathan en Ine Flupkens. Jonathan is een goedmoedige veertiger, met een zwak voor auto s, een lekker biertje, de voetbal, maar hij houdt niet van teveel gezeur aan zijn kop. Hij zou willen dat hij zin Storing op het Web Door Dolf de Jong Wat moet ik nu beginnen, het zijn juist jullie berichten, die deze donkere dagen doen verlichten en nu komt er niets meer binnen. Het is buiten bitter koud en guur, zo zijn de dagen voor mij van lange duur. Het ziet er buiten winters uit geen vogel zingt alleen de kerkklok die luidt. Ik verlies zo mijn geduld. Alles is in nevelen gehuld zal niemand nu s maar binnen kunnen halen? Wat zal een ieder zitten te balen. Wat tikt daar zachtjes tegen het raam? Het is een postduif van de buren, die naar binnen zit te gluren hij roept mij zachtjes bij mijn naam. "Dolf, ik heb de post voor jou hier neer gelegd. Want daar een stremming op het wereld wijde web wat langer dan normaal gaat duren, heeft men besloten de mailtjes per postduif te versturen. Maar buurman blijf alert, want de post die komt van vert. Wat ik hier mee zeggen wil en aan u en iedereen wil vragen: zorg voor wat voeder in mijn til in deze koude dagen. Ik vraag u dit namens al wat vleugels heeft en bij dit weer toch buiten leeft. Vul de voederbakjes tot aan de rand wij vragen dit aan alle mensen in het land. Zodat we als wij deze winter overleven, u met onze zang, de hele zomer lang, weer vreugde kunnen geven. Als dank voor deze goede zorgen zullen wij, ook al is het land in nevelen gehuld, toch uw mailtjes dan op tijd bezorgen, wetend dat u leeft in een wereld vol van ongeduld! DdJ 6 23

9 90 procent van de gebruikers gebruikt de touch-optie van de zogeheten charms. Dit zijn navigatie-items die met een vingerveeg zijn op te roepen en waarmee instellingen zijn te wijzigen en zoekopdrachten zijn uit te voeren. De charms worden gemiddeld twee tot drie keer gebruikt per keer dat een Windows 8-PC of -tablet wordt gebruikt, aldus Microsoft. Apps-aantal verdubbeld Ongeveer de helft van de gebruikers bezoekt in de eerste periode de app-store voor Windows. Reller prijst aan dat het aantal Apps in die Windows-winkel al is verdubbeld sinds het besturingssysteem op 26 oktober is uitgebracht voor consumenten. Diverse van die Apps zijn al meer dan een miljoen keer gedownload, vertelt de marketingtopvrouw die hierbij geen App-aantallen of -namen noemt. Ook is het onbekend of dit gratis of betaalde Apps zijn, en met welke prijs. had in het bijhouden van een volkstuintje (plan van Ine), maar die zin wil maar niet komen. Wel staat hij niet alleen in de week, maar ook op zaterdag op de steigers of timmert mooie dingen in zijn schuur. Daarmee verdient hij een centje bij. Ine is een ranke den, mooi vrouwtje met een groot, sociaal hart, scherp van de tongriem gesneden. Met een zwak voor Jonathan, voor mooie spullen en voor hun twee kinderen van 8 en 10 jaar. Ze winkelt graag en kan haar portemonnee dan moeilijk in haar tas houden. Ze maakt zich de laatste maanden ongerust, omdat ze het idee heeft dat het financieel bergaf gaat met haar huishouden. Daarom maken we verder in dit stuk eerst een controleberekening. Even zien of dat gevoel klopt. Probleemomschrijving Kort door de bocht is onze taak om uit te zoeken hoe zich de financiële situatie van dit gezin van 2 ouders met twee kinderen van 10 en 12 jaar zich in de komende jaren zal ontwikkelen. Ze leefden plezierig en zonder zorgen. Dit mede doordat de overwaarde op hun woning werd omgezet in een tweede hypotheek en de aflossingsverplichtingen werden verlengd van dertig naar vijftig jaar. Het onbehaaglijke gevoel dat er problemen op de loer liggen die niet op de tot nu gebruikelijke manier kunnen worden opgelost, leidde tot steeds meer discussies. Die problemen bestaan uit toenemende rente- en aflossingsverplichtingen, terwijl de inkomsten onder druk staan. Ook de pensioenvooruitzichten worden slechter, de leeftijd waarop het pensioen ingaat staat ter discussie en de studie van de kinderen gaat meer geld kosten. De ziektekosten stijgen, dus ook de verzekeringskosten en het eigen risico. Mede door de problemen in het Midden-Oosten is een verdere stijging van de energieprijzen te verwachten. De problemen met Europa en de euro zullen volgens Ine uiteindelijk leiden tot hogere kosten van levensonderhoud door hogere belastingen of door toenemende inflatie. De toenemende discussies over duurzaam omgaan met grondstoffen en de toenemende problemen met stijgende grondstoffenprijzen zullen ook een duit in het zakje van de prijsverhogingen doen. 22 7

10 Vroeger was alles beter Er was een tijd, dat gebraden duiven rond leken te vliegen op zoek naar monden. Die tijd is voorbij. Het bijklussen lukt Jonathan niet meer zo goed. De concurrentie van bijklussende collega-bouwvakkers neemt toe, op het werk dreigen ontslagen en het werk zelf levert steeds minder plezier op door de toenemende zwaarte en grootschaligheid. Zo leerde de familie Flupkens met schade en schande dat niets zo mooi is als het lijkt, dat iemand de rekening voor leuke dingen moet betalen en dat tweede hypotheken een soort potverteren op termijn zijn, dat uiteindelijk tot armoede, verdriet, ruzie en schuld leidt. Inventarisatie van de situatie We maken eerst een eenvoudige begroting om de financiële toekomst van het gezin Jonathan en Ine Flupkens in de jaren 2012 tm 2018 wat inzichtelijk te maken. We doen dit met behulp van een rekenblad (spreadsheet). We gebruiken voor de uit te voeren berekeningen de Nederlandse versie van het programma Excel voor Mac Ik had ook Numbers onderdeel van iworks - kunnen gebruiken. Dat is eigenlijk - qua presentatie - een mooier programma, maar het is niet erg verspreid onder de computergebruikers. Excel sheets kunnen we gebruiken met Excel, maar we kunnen ze ook in Numbers inlezen. Ik ga ervan uit dat jullie het gebruik van je computer redelijk beheersen, maar ook wat afweten van Excel. Als dat laatste niet zo is, kijk dan eerst even hoe de Helpfunctie werkt. Weliswaar is in deze Helpfunctie de omschrijving van antwoorden op je vragen door techneuten geschreven (dus bijna onleesbaar), maar met een beetje goede wil en wat geduld zal het wel lukken hier wijs uit te worden. Ik gebruik Excel als gereedschap om problemen inzichtelijk te maken en oplossingen aan te geven. Ik schrijf dus als gebruiker van dit stuk gereedschap. Als je makkelijker oplossingen weet, of als je vragen of opmerkingen over mijn stukjes of over het programma Excel hebt, dan kun je die kwijt op mailadres kees@hoeksch.nl. Zo nodig en indien mogelijk beantwoord ik deze dan of ik wijs je op mogelijkheden om antwoorden op je vragen te vinden. 85 procent Windows 8-gebruikers negeert Metro Bron: Webwereld.nl, 28 november Het merendeel van Windows 8-gebruikers kan in eerste instantie niet alleen toe met de nieuwe Metro-grafische interface. Zo'n 85 procent zoekt direct de desktop op, meldt Microsoft zelf. Microsoft meet namelijk, geanonimiseerd en via opt-in, wat Windows-gebruikers zoal doen met die nieuwe software. Tot op heden heeft het bedrijf voor Windows 8 zo'n 1,5 miljard gebruikershandelingen gelogged en die geanalyseerd. Marketingtopvrouw Tami Reller heeft cijfers uit deze metingen geopenbaard op een technologieconferentie van investeringsbank Credit Suisse. 'Metro is makkelijk, en leuk' Zo'n 85 procent van de gebruikers op Windows 8 gebruikt de desktop tijdens hun eerste gebruik. De nieuwe default-interface, opgebouwd uit voor touch ontworpen tegeltjes, is niet voor alle gebruikers afdoende voor hun eerste gebruik van Windows 8. De marketingvrouw stelt dat het nieuwe besturingssysteem, met de geheel nieuwe tegeltjes-interface (voorheen Metro geheten), goed valt bij gebruikers. "Zodra mensen Windows 8 ervaren, vinden ze dat het makkelijk is om ermee te beginnen en dat het leuk is om te leren." Tegels toevoegen Het nieuwe Metro-startscherm wordt wel benut. In de eerste drie weken van gebruik voegen gebruikers 19 nieuwe tegels toe aan de set die standaard al geïnstalleerd staat. Die tegels zijn dan Apps, maar kunnen ook snelkoppelingen naar desktop-applicaties zijn. Verder installeren sommige PC-programma's, voor de traditionele desktopomgeving, meerdere tegels voor hun diverse componenten, inclusief bijvoorbeeld de deïnstalleeroptie. 8 21

11 Conclusies Excel biedt veel mogelijkheden tot het begroten en controleren van financiële plannen. De uitvoering het realiseren van de plannen is een ander verhaal. Dat moeten de gebruikers zelf doen en de voortgang controleren. We kunnen dit doen in het werkblad UIT- WERKING. Dit zullen we in een komende uitgave van dit blad laten zien. Opbouw en toepassing van Excel Er zijn tegenwoordig diverse kantoortoepassingen van spreadsheet-, tekstverwerkings- en presentatieprogramma s in gebruik, zowel bij particulieren als bij bedrijven. Deze pakketten zijn qua mogelijkheden ongeveer gelijk, zij het dat het ene pakket meer details biedt, terwijl het ander er net iets mooier uitziet of iets makkelijker werkt. Wat is Excel? Excel is onderdeel van het businesspakket Office van Microsoft. Dit pakket bestaat uit een tekstverwerker (Word), een presentatieprogramma (Powerpoint) en een rekenprogramma (Excel). Deze pakketten zijn redelijk geïntegreerd. Aanpassingen in rekenbladen kunnen worden gelinkt aan een artikel in tekstverwerker Word. 20 Werkmappen en werkbladen aanmaken Als je Excel opstart, dan opent het programma met een selectie van mogelijkheden of met een werkmap. Een werkmap is eigenlijk niet anders dan een map met een of meer rekenbladen, die op eenvoudige wijze kunnen worden uitgebreid met nieuwe bladen. Opmaak van de werkbladen wordt geregeld door de instellingen in Excel-Voorkeuren. Grafieken kun je maken op aparte bladen, maar ook in een rekenblad. Elk rekenblad bestaat uit rolmenu s (bovenaan de bladen), taakknoppen, taaklinten (onder de taakknoppen), kolommen (verticaal) en rijen (horizontaal). Kolommen dragen letters en lettercombinaties in de koppen. Rijen zijn links in het werkblad genummerd. De linten kunnen worden weggeklikt, uitgebreid of korter gemaakt. Ook de volgorde van de knoppen op de linten kan worden aangepast. Bij vergroting van het excel sheet (groot scherm) worden ook de linten langer en worden meer functies zichtbaar. Afbeelding 1: Knop om de volgorde van knoppen en de zichtbaarheid van linten aan te passen. Om het probleem van Jonathan en Ine goed inzichtelijk te kunnen maken, maken we eerst een werkmap aan met de naam Thuis, begroting (onder Bestand in de menubalk vinden we Nieuwe 9

12 werkmap). Deze map sla je op bij je financiële gegevens op je computer of in een map oefeningen. Je zult zien dat de nieuw geopende Excel werkmap een of meer werkbladen bevat. Opmaak en aantal werkbladen dat in je nieuwe werkmap aanwezig is, is afhankelijk van je voorkeursinstellingen (in Excel-voorkeuren zijn deze instellingen te wijzigen). Bovendien is er een plus zichtbaar, rechts naast de bladlabels. Met dit plusje maak je indien nodig - nieuwe werkbladen aan. Ik heb een standaard aanmaak van één werkblad per nieuwe map ingesteld, dus bij mij opent Excel met 1 werkblad. Dit blad gaan we STANDAARDEN noemen (twee keer klikken op het werkbladlabel, daarna kun je de naam STANDAARDEN invullen op het label. We hebben voorlopig naar verwachting drie rekenbladen nodig, dus klik ik twee keer op het plusje, naast mijn eerste werkblad. Een tweede en derde werkblad verschijnt. Het tweede werkblad geef ik de naam HERSCHIKKING. Het derde werkblad noem ik UITWERKING. Je kunt er ook een andere naam aan geven. In dit blad gaan we gegevens uit de bladen STANDAARDEN en HERSCHIK- KING uitwerken. We zien dit afgebeeld in Afbeelding 2 elektra naast de besparing van 1800 kwh door aanschaf van zonnepanelen. Via deze aanpassingen blijkt het resultaat over de hele looptijd tot 2020 positief te zijn. Jonathan en Ine besluiten de overschotten te gebruiken om versneld af te lossen op de lening van ,= en op de hypotheek voor de woning. Dit tot de waarde van de woning weer hoger is dat de hypotheekschuld. Het resultaat We verwerken de aanpassingen in het rekenblad in afbeelding 10. Afbeelding 10: Financieel resultaat na aanpassingen Afbeelding 2: Naamgeving rekenbladen 10 19

13 Voeding, dranken en kleding verlagen Verlaging energieverbruik door besparing van energie en installatie van zonnepanelen Vakantiebudget 2 jaar verlagen Minder privé-km maken, dus minder autokosten 4000 km x 0,19 Reserveren voor vervanging auto verlagen Hoewel de ingrepen fors zijn blijven de resultaten negatief. Deze Griekse methode werkt dus onvoldoende. Er moet meer verdiend worden of verder op de kosten bespaard of beiden. Een sterk groeiende kostenpost bestaat uit energie. Deze zouden we fors kunnen verminderen door zelf energie op te wekken. We proberen even uit, of dit voordeel brengt: Afbeelding 9: Rendementsberekening zonnepanelen Tegenover investeringskosten in zonnepanelen staan meeropbrengsten door energiebesparing. In het eerste jaar van investeren is de netto opbrengst 118,= positief. In 2020 is de opbrengst 311,= positief bij een elektraprijsverhoging van 5% per jaar. Jonathan en Ine besluiten zonnepanelen op het dak te laten installeren. Het geld besparen ze door in 2013 en 2014 niet op vakantie te gaan. Dit bespaart 5.000,=. Verder besluit Jonathan om in de vakantiedagen 10 dagen extra te werken (opbrengst 2.400,=) en nog een aantal extra werkdagen in te lassen op zaterdagen. Het gasverbruik wordt verlaagd met 500 m3 door bewuster gebruik van warmte. Het elektriciteitsverbruik wordt extra verlaagd door besparing van 400kWh via bewuster omgaan met het verbruik van Het rekenblad STANDAARDEN: de basis Onze bedoeling is om eerst al de huidige kosten en opbrengsten inzichtelijk te krijgen. Bovendien voeren we in, hoe bepaalde posten in de toekomst mogelijk zullen veranderen. Deze gegevens komen in het blad STANDAARDEN. In het blad HERSCHIKKING passen we de kosten en opbrengsten zodanig aan, dat de schulden in de toekomst afnemen. In het derde blad UITWERKING werken we de consequenties van aanpassingen uit, opgedeeld in maandelijkse posten. Dit geeft de te ondernemen actie per maand weer en maakt maandelijkse controle mogelijk. In het werkblad STANDAARDEN beginnen we met in A1 te schrijven: DATUM (grote letters). We zorgen voor automatische invulling van de datum in cel B1 (links bovenin het rekenblad), als volgt: =nu(). Hierdoor weten we van elke printafdruk de datum waarop geprint is. In cel A2 schrijven we: AANGEPAST. De datum van de laatste aanpassing (dag, week, maand, tijd) vullen we in in cel B2. Deze cel krijgt geen formule. De datum wordt alleen aangepast, als we relevante informatie toevoegen of wijzigen. Nu weten we ook wanneer het werkblad voor het laatst is bijgewerkt. We willen een globale opzet maken van kosten en opbrengsten per jaar, vanaf 2012 t/m We beginnen met het plaatsen van jaartal 2012 in B4. Vervolgens gaan we naar cel C4 en plaatsen de formule: =b4+1. Deze celinhoud kopiëren we door het blokje onder rechts van de geactiveerde cel C4, te slepen naar de cel J4. De jaren 2012 t/m 2020 staan nu op rij 4. Afbeelding 3: Basisopzet rekenblad standaarden Opbouw van gegevens en formules We maken berekeningen in Excel omdat dit tijdsbesparing oplevert en omdat het snel inzicht geeft in situaties die in matrix-achtige overzichten kunnen worden uitgebeeld. De overzichten richten we zo in, dat het ook lange tijd na de bouw van het model nog duidelijk 18 11

14 is hoe het model werkt. Met wat kleine aanpassingen kan het model ook voor andere doeleinden worden gebruikt. We gaan daar nu niet verder op in. Invullen van het rekenblad STANDAARDEN In het rekenblad STANDAARDEN gaan we inkomensontwikkeling, kostenontwikkeling en de bijzondere veranderingen gedurende de planningsperiode berekenen. Niemand kan zover vooruit kijken, hoor ik je al zeggen. Dat klopt slechts gedeeltelijk. Het bouwen van een model dwingt je tot nadenken over de materie. Vervolgens schat je in wat zal gebeuren. Dit kan, omdat inschattingsfouten als we onszelf niet bedriegen - vaak worden gecompenseerd door fouten in tegengestelde richting. We splitsen alleen die posten ver uit, die van groot belang zijn of worden, zoals energiekosten. We benoemen eerst de groep opbrengsten, vervolgens de kosten en daarna de veranderingen / Uitgangspunten. We voeren de koppen in in kolom A5 tm A45. In spreadsheetnotatie schrijven we dit als A5:A45. Deze kolom is in de standaard breedte te smal om de tekst te kunnen lezen, dus we maken kolom A breder door de cursor in de kopbalk op het lijntje tussen kolom A en kolom B te plaatsen en je muiskop licht in te drukken. Er verschijnen twee pijltjes, één naar rechts en één naar links. Bovendien verschijnen in een geel vlakje getallen. Deze geven de huidige breedte aan in twee notaties. Sleep de lijn naar rechts tot een van de getallen ±7 cm aangeeft en laat het muisvlak los. Vervolgens vullen we de waarden over 2012 in in kolom B. Voor optellingen is het gemakkelijk om de functie som te gebruiken. Dan is het altijd mogelijk achteraf bedragen te splitsen, nieuwe regels met getallen tussen te voegen, enz. Afbeelding 4: Sommatieknop Let op! Als er een lege cel tussen de getallen staat, dan wordt alleen de kolom getallen van de sommatiecel tot de lege cel opgeteld. De opbrengsten Als het netto salaris per jaar ,= bedraagt, er enige extra inkomsten zijn en een km-kostenvergoeding wordt ontvangen, dan vullen we deze bedragen in in cel B5 t/m B7. We willen ook weten Afbeelding 8: Het werkblad standaarden na gegevensinvoer Analyse van de resultaten We gaan nu de tering naar de nering zetten in werkblad HERSCHIK- KING. We zien in rij B35 (blad STANDAARDEN) dat Jonathan en Ine afstevenen op een tekort van meer dan 8.000,=. Een tekort dat in de jaren na 2020 pas weer stabiliseert rond 6.900,=. Er moet dus actie worden ondernomen om de financiën weer onder controle te krijgen. Dat kan door minder geld uit te geven (de Griekse methode) of door te investeren en te besparen om de kosten in de toekomst te verlagen. We gaan eerst kijken wat we met vermindering van de uitgaven kunnen doen. Grote posten zijn natuurlijk interessant. Die maken grote stappen mogelijk. Onder grote posten vallen vakantie en de kosten van energie. Gekozen wordt voor de volgende aanpassingen: 12 17

15 verfpot (Afbeelding 5). Nu geven we aan, dat de cellen waarin ingevoerd mag worden (gele cellen) geen beveiligingsregels van kracht zijn. We gaan naar Opmaak-Bescherming-Cellen en verwijderen de vinkjes in beide keuzevakjes en klikken op OK. We doen hetzelfde bij de te beveiligen cellen, maar daar zetten we juist wel vinkjes in beide blokjes (Afbeelding 6). Afbeelding 6: Vrij aanpasbaar maken van een deel van de cellen Afbeelding 7: Beveiligen van het werkblad standaarden hoeveel de inkomsten in totaal bedragen, dus in cel B8 plaatsen we de formule: =som(b5:b7). Vervolgens kopiëren we deze formule ook naar de cellen C8:H8 door na activering van cel B8 de knop op de rechter benedenhoek in één beweging naar cel H8 te slepen. De uitgaven Na het invullen van de uitgaven tellen we deze op in cel B34. We plaatsen de cursor in cel B34 en drukken met de cursor op de sommatieknop in de menubalk (afbeelding 4). Het totaal aan begrote uitgaven in 2012 wordt nu weergegeven in deze cel. In cel B35 vergelijken we de uitgaven met de inkomsten volgens de formule =B8-B34. Zo wordt in cel B35 het resultaat voor dat jaar getoond. We weten nu dus ruwweg al wat het resultaat zal zijn in 2012, bij ongewijzigd gedrag. Cel B34:B35 kopiëren we nu van C34:C35 naar J34:J35 door B34:B35 te activeren en met het blokje rechts beneden te slepen naar J35. Een veelgebruikte methode is ook de telling: =B10+B11+B12+B13+B14+B15+B16+B17+B18+B19+B2 0+B21+B22.+B30 Aan deze manier van tellen is een nadeel verbonden: je kunt achteraf geen nieuwe regels tussenvoegen zonder de formules aan te moeten passen. De veranderingen Inkomsten, maar ook uitgaven veranderen. Zo gaven Jonathan en Ine in de tijd tot 2006 meer uit dan ze verdienden. Dat kon door een tweede hypotheek te nemen op de overwaarde van hun huis en door de aflossingsperiode te verlengen naar 50 jaar. Doordat het nu slecht gaat in de economie, dus ook in de bouw en in de portemonnee de berekening voor 2012 en verder, tonen een groeiend structureel tekort in rij 35 - praten Jonathan en Ine al weer enige maanden over besparingsmogelijkheden. Daarbij heeft ieder zijn stokpaardje, maar Jonathan noch Ine hebben een idee hoeveel bespaard moet worden en wat de invloed van voorstellen is op de financiële situatie. Ze willen wel rekening houden met tegenslagen, zoals die, voortvloeiend uit: 16 13

16 1. Het beleid van de nieuw te formeren regering. Dat kost zeker meer geld. 2. De oninbare regeringsgaranties en -uitgaven kosten Nederlanders geld. Dit kan door de inflatie te laten oplopen, of door de belastingen te verhogen, worden geïnd. 3. De energie in Europa is in toenemende mate (nu al 75%) afkomstig uit Rusland en het Midden-Oosten. Beide partners zijn niet echt stabiele leveranciers van energie en zullen als ze mogelijkheden zien de prijzen zeker opdrijven. 4. Er is sprake van krimpende olie- en gasvoorraden. Dat zorgt ook voor stijgende energieprijzen. 5. Er is in toenemende mate kans op een verlaging in de functieindeling (demotie) als gevolg van de leeftijd van Jonathan. Dat kost geld, maar maakt werken ook lichter. Reden genoeg om kritisch naar de financiële situatie te kijken. Een vertaling van deze punten naar aanpassingen benoemen we apart in rij 37:45, onder het kopje Veranderingen/Uitgangspunten. Deze kop is geplaatst in cel A36. We maken de tekst in cel 36 vervolgens vetgedrukt door de cel te activeren en vervolgens te klikken op knop B, onder de lettertype-instelling (zie afbeelding 5). Formules in werkblad VERANDERINGEN We gaan nu de bedragen voor de volgende jaren benaderen. We gaan er vanuit dat de salarissen in de genoemde jaren zullen stijgen met iets minder dan de inflatie. De bijzondere factoren betrekken we in de berekening. We formuleren voor salaris van 2013 tot 2016 de formule: =B5+(B5*B$38*0,95)-B41+B43. En van 2017 t/m 2020: =B5+(B5*B$38)-B41+B43. Voor inkomsten uit hobby of bijbaan en voor km-vergoedingen zijn de formules eenvoudiger en wel in cel C6: =B6+(B6*B$38) en in cel C7 =B7+(B7*B$38). We doen dit omdat we de inkomsten alleen beïnvloeden door de inflatie in de formule te betrekken. Voor het rijnummer 38 plaatsen we een dollarteken omdat deze waarde aan de waarde in rij 38 (inflatie) gekoppeld is. We kunnen nu de formule kopiëren naar volgende cellen met dezelfde variabelen. Vervolgens passen we ook de uitgaven aan. De formules voor deze uitgaven (rij 11 t/m 14, 17, 24 t/m 27, 29 en 30 en 32 en 33) verbinden de waarden met de inflatie in rij 38. Dit zoals ook in rij 6 is gedaan. De energiekosten berekenen we door de begrote prijsstijging energiekosten te nemen (rij 37), in plaats van de inflatie en vullen in cel C15 de formule: =B15+(B15*B$37) en in C16 de formule: =B16+(B16*B$37) in. In cel C28 (autobrandstoffen) plaatsen we de volgende formule: =B28+(B28*B$37). Wie zijn schulden betaalt verarmt niet, dus de familie gaat door met aflossen, maar nu zonder bij te lenen om de aflossing te kunnen betalen. Hierdoor zakt hun schuld geleidelijk onder de waarde van de woning, mits meer verdiend gaat worden, of de uitgaven worden teruggebracht. Er kan vervolgens weer waarde worden opgebouwd. Nu kopiëren we de formules naar de volgende jaren: C5:C8 slepen we naar J8 C11:C35 slepen we naar J35 C37:C45 slepen we naar J45 De cellen in het gebied C5:J45 zijn nu gevuld met informatie. Enkele cellen zijn rood gekleurd. Dat zijn cellen waarin de formule in de cel afwijkt van de andere cellen in de betreffende rij. Het rekenblad STANDAARDEN is nu klaar. We maken nu een kopie van het werkblad (A1:H45 activeren, vervolgens Bewerken-Kopiëren en daarna plakken we de gekopieerde berekening door in het blad HERSCHIKKING cel A1 te activeren. Daarna Bewerken-Plakken) Nu is de berekening gekopieerd op het blad HERSCHIKKING. Hier gaan we de aanpassingen voor de toekomst invullen. Afbeelding 5: Knoppen voor lettertype, vet drukken van tekst en kleuren van cellen en letters/tekst Voordat we overgaan tot de aanpassing van rekenblad HERSCHIKKING kleuren we de invoervakken in STANDAARDEN zowel als in HERSCHIKKEN geel of een andere kleur via de keuze van een kleur in het kleurenschema dat aan de linkerkant van het lint, achter de op het lint afgebeelde 14 15