rapport Israël Facts Antisemitische denkbeelden en Anti-Israëlische uitingen met antisemitische lading op het Nederlandse internet september 2009

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "rapport Israël Facts Antisemitische denkbeelden en Anti-Israëlische uitingen met antisemitische lading op het Nederlandse internet september 2009"

Transcriptie

1 rapport Israël Facts Antisemitische denkbeelden en Anti-Israëlische uitingen met antisemitische lading op het Nederlandse internet september 2009 Introductie Dit monitorrapport heeft als doel enig inzicht te verschaffen in de wijze waarop internet in Nederland wordt gebruikt om antisemitische denkbeelden en anti- Israëlische uitingen met antisemitische lading te propageren. Het monitorwerk werd verricht in de maanden juni, juli en augustus Wij kozen voor het monitoren van Hyves, een sociaal internet netwerk gericht op Nederland, en het internetforum van de Volkskrant opiniewebsite. Hyves is het belangrijkste sociale internet netwerk in Nederland, circa negen miljoen Nederlanders zijn actief op Hyves. Een groot aantal Hyves groepen hebben het Midden- Oosten conflict als thema. De Volkskrant, een gerespecteerd dagblad, besteed op haar opiniepagina bijna wekelijks aandacht aan het Midden- Oostenconflict. Hierdoor is de Volkskrant website een plaats geworden waar een indruk gekregen kan worden over de wijze waarop het debat over het Midden- Oosten conflict in Nederland wordt gevoerd. Voor het definiëren van antisemitische of anti -Israëlische uitingen met een antisemitische lading werd de werkdefinitie van het EUMC gebruikt, in de vertaling van het Europese forum tegen antisemitisme. (zie de bijlage. ) Deze EU definitie omvat de erkenning dat antisemitisme ook de staat Israël kan omvatten. Bijvoorbeeld door te stellen dat de staat Israël een ʻracistische ondernemingʼ is. Maar ook door het - volledig ongefundeerd - voor Israël aanleggen van veel strengere morele maatstaven dan voor andere landen. Als mede door de politiek van Israël te vergelijken met die van nazi-duitsland en het gebruiken van typeringen van Israël die refereren aan de nazi tijd. Citaten zijn letterlijk gekopieerd van het internet. Hyves Monitormethode Voor het monitoren van Hyves kozen wij voor een passieve methode. We werden lid van de gesloten groepen, registreerden de inhoud van de commentaren en postten zelf geen commentaren.

2 Voor het vaststellen van de hoeveelheid groepen die bij Hyves actief zijn op het gebied van het conflict in het Midden- Oosten, gebruikten we twee zoekdefinities die ons naar de groepen moesten leiden: (Anti) Israël Hyve en Palestina Hyve. Wij kozen voor deze twee zoekwoorden omdat anti -Israël groepen op het internet ook vaak onder namen opereren waar het woord Palestina in voorkomt. In het kader van dit rapport werden de commentaren slechts geregistreerd en niet nader geanalyseerd. Over Hyves Hyves telt meer dan negen miljoen leden. Hyves zelf meldt op haar website dat 60 % van de leden hoog opgeleid is. Onder de publieke groepen op Hyves zijn 35 groepen die door onze zoekmethode gerangschikt konden worden onder anti -Israël (9) of pro-palestijns(26). Zij dragen namen als % anti Israël of Free Palestina. Deelnemers groepen Men kan lid worden van een Hyve groep met toestemming- of zonder toestemming vooraf. Iedereen kan een groep oprichten bij Hyves, sommige van de groepen in ons onderzoek telden duizenden leden. Afgaande op de beschrijving van de persoonsgegevens (profielen) lijkt de meerderheid van deze groepen te zijn opgericht door jonge allochtone Nederlanders, maar enkele ook door autochtonen. Er zijn 26 pro-palestina groepen op Hyves tegenover negen pro- Israël groepen, die actief zijn op Hyves. De grootste pro- Palestijnse groep is Stop de bezetting van Palestina met 6900 leden. Met 5300 leden is de anti-israël Hyve de grootste bij de anti-israël groepen. De grootste pro-israël groep telt 900 leden. Voorbeelden van antisemitische opmerkingen en anti -Israël uitingen met antisemitische lading op Hyves Op het merendeel van de pro-palestijnse groepen troffen wij antisemitische commentaren aan. We vonden bijvoorbeeld berichten waarin oproepen voorkwamen om Joden te vermoorden of oproepen aan Hitler om zijn werk af te maken. Op Free Palestina Hyve troffen we een bloedsprookje aan over de IDF. Een Palestijns meisje met de naam Fatma schreef het volgende: mijn vader hebben ze 's nachts opgepakt en in stukken afgeslacht ( ) Mijn lieve moeder is doodgeslagen voor mijn ogen door de Joden, de beesten ( ) Ze hebben de eer van mijn zuster wreed ontnomen, ze huilde tot ze dood ging ( ) terwijl mijn

3 familie hier in Jeruzalem één voor één als konijnen voor mijn ogen worden afgeslacht ( ) wie beschermt mijn land als ik morgen wordt doodgemarteld door de Joden (Free Palestina Hyve 21 januari 2009). In een ander verhaal werd beweerd dat Joden in het geheel niet bestaan maar in vroegere tijden christen of moslim zijn geworden. We vonden oproepen tot Jihad tegen de Joden. Andere berichten bevatten louter grove scheldwoorden aan het adres van Joden, zoals kankerjoden of vieze honden. Tot slot nog en ter verdere illustratie de letterlijke weergave van een drietal berichten dat op Hyves werd aangetroffen. Geregistreerd op de Anti-Israël Hyve : F**K al die Joden Insjallah ik hoop dat ze kanker krijgen. Dood aan de Jood ik haat ze, ik hoop dat er weer een Holocaust komt en dat er Joden vermoord worden. Ik haat ze tot de dag dat ik sterf. (bericht gepost op 19 januari en geregistreerd op 8 juli 2009) Geregistreerd op de Free Palestina Hyve : Hitler kom uit je graf en maak je werk af, hij had de hele Jodengroep moeten uitroeien. (gepost 6 juli 2009) Vieze Joden, stuur alle Joden naar de gasdouche. (gepost 24 juni 2009) Volkskrant Forum Internet Monitormethode Over een periode van twee maanden werd door ons actief deelgenomen aan de discussies. De commentaren die antisemitisch van aard waren werden slechts geregistreerd en niet nader geanalyseerd. Over Volkskrant Forum De Volkskrant publiceert regelmatig artikelen op haar opiniepagina over het

4 Israëlisch-Palestijnse conflict. De artikelen bestaan uit bijdrages van derden, waarbij de VK redactie er naar lijkt te streven om uiteenlopende visies op het conflict aan bod te laten komen. Deze artikelen kunnen zich steevast verheugen in een groot aantal reacties. Wij noteerden gemiddeld meer dan 300 reacties tegenover normaal 100 reacties.de website van de Volkskrant wordt door meer dan bezoekers per maand bezocht. Vergeleken met Hyves, kan de situatie bij de Volkskrant als beter worden aangemerkt. Regelrechte antisemitische taal en scheldwoorden werden bijvoorbeeld niet aangetroffen. Dit kan worden toegeschreven aan twee factoren: 1) Het publiek dat reageert bij de Volkskrant lijkt voor een groot deel uit geïnformeerde activisten te bestaan; 2) De Volkskrant heeft een moderatie systeem dat werkt, een lezer kan de redactie alert maken op een reactie. In de gevallen waarop wij de redactie attent maakten op een antisemitische bijdrage werd de reactie na een paar uur verwijderd. Veel deelnemers aan de discussie waren structureel aanwezig op het forum. Sommige deelnemers waren zelfs de gehele dag aanwezig voor het geven van commentaar op wat anderen schreven. De meeste pro-palestina activisten opereerden onder schuilnaam, het gros van de pro-israël activisten onder eigen naam. Antisemitische inhoud en anti-israël uitingen met antisemitische lading De meeste deelnemers aan het VK Forum zijn voorzichtig om niet de reglementen betreffende de reacties te overtreden. Niettemin werd de redactie regelmatig alert gemaakt op dubieuze opmerkingen, maar ook op opmerkingen die duidelijk antisemitisch van aard waren. Opvallend hierbij was dat, op één uitzondering na, de afwijzing van iedere verwijzing naar de Holocaust slechts afkomstig was van de pro-israël activisten op het forum. De pro- Palestijnse activisten zwegen of gaven blijk van instemming met de gewraakte opmerkingen. Jargon uit de Nazitijd of vergelijkingen tussen de huidige Israëlische politiek, en die van Nazi-Duitsland- verborgen of meer openlijk- werden door ons herhaaldelijk geregistreerd. Een artikel uit de reeks die Abdelkader Benali (Volkskrant columnist) schreef in juli en augustus 2009 met als titel Gaza is een Getto, trok deelnemers aan die tot dan toe

5 niet hadden deelgenomen aan dit soort discussies. Een van die deelnemers postte een bericht waarin het bestaan van de vernietigingskampen in twijfel werd getrokken. Hij beweerde dat Auschwitz-Birkenau in werkelijkheid werkkampen voor IG Farben - tijdens WO2 het grootste chemische bedrijf ter wereld- waren geweest waarin zeer waarschijnlijk geen gaskamer had gestaan. Later postte hij opnieuw een bericht waarin hij meldde dat de Poolse regering pas na WO2 een gaskamer op het complex van het voormalige kamp had gebouwd. De gealarmeerde Volkskrant redactie verwijderde deze berichten vervolgens. Een andere deelnemer aan de discussie plaatste een reactie waarin hij het aantal overlevenden van de Holocaust betwistte en Israël beschuldigde van Holocaust exploitatie om de misdaden tegen de Palestijnen te verdoezelen. Toen wij bewijzen - onder andere Israëlische CBS cijfers over het aantal Joodse immigranten naar Israël en de VS direct na WO2- plaatsten die aantoonden dat dit verzinselen waren, bood hij uiteindelijk zijn excuus aan. Dit was de enige keer dat wij een dergelijke reactie registreerden. Andere antisemitische uitingen in verband met Israël die wij registreerden: vergelijkingen tussen vermeende etnische zuiveringen door Israël in 1948 en de Holocaust; de superioriteitspolitiek tegen de Palestijnen door Israël in vergelijking met het gedrag van de Naziʼs tegenover de Joden. de stelling dat Joodse kinderen vanaf hun vroegste jeugd zouden worden opgevoed met een notie van superioriteit ten opzichte van niet-joden. vergelijkingen tussen de wijze waarop sommige deelnemers kritiek gaven op anti- Israël activisten en de wijze waarop de Naziʼs in Duitsland de Joden belasterden en vervolgden. Een andere regelmatige gehoorde opmerking op het Forum was de veronderstelde collaboratie van de Volkskrant redactie met de pro-israël lobby of zelfs de Mossad. Dit gebeurde voornamelijk wanneer er een bericht werd verwijderd dat in strijd was met de reglementen of wanneer de VK redactie een artikel publiceerde van een schrijver, dat niet overeen kwam met de opinies van de pro-palestijnse activisten. Deze complottheorieën kwamen in elke discussie op het forum wel een keer voor. Enkele voorbeelden van antisemitische opmerkingen in de discussie over het Midden-Oosten conflict bij de Volkskrant. A.G. Ik ben namelijk geïnteresseerd in de waarheid, wat die ook is. Er is volgens mij geen

6 overtuigend bewijs dat er ooit mensen in gaskamers zijn omgebracht, dat betekent niet dat ze er niet waren. Er is ook nooit een gaskamer aangetroffen, de huidige gaskamer in Auschwitz is na de oorlog door de communistische regering van Polen gebouwd, er staat tegenwoordig ook een bordje bij waar dat op staat. Het is met de gaskamers als met de vliegende schotels, je hoeft er maar één te hebben om aan te tonen dat ze er zijn, maar het is logisch onmogelijk aan te tonen dat ze er niet zijn. Overigens schijnt het aantal Auschwitz doden van vier miljoen nu naar gezakt te zijn, via kabbalistisch rekenen is de zes miljoen gelijk gebleven. Het probleem met het Holocaustverhaal is dat dat de morele rechtvaardiging van Israël is de Palestijnen te terroriseren, zoals ook ex- minister Van den Broek opmerkte. Daarom is het hele Holocaustverhaal ook onbespreekbaar geworden. Overigens was het zonder gaskamers al erg genoeg wat met de Europese joden gebeurde, maar zij waren niet de enige slachtoffers, er kwamen bijvoorbeeld een tien miljoen Duitsers om. J. W. Het zijn ubermenshen die Joden die zich verstoppen achter het feit dat sommige landen Israël niet wil erkennen, en Ben bang dat we dit Joden geziek nog 60 jaar moeten aan horen,ben wel blij dat Israël in het midden oosten ligt en niet in Europa B. A. 1) Naar mijn mening was Hitler een trekpop van de Rotschild bankiers. Een van de sterkste aanwijzingen daarvoor is het feit dat Hitler Zwitserland volledig ongemoeid liet (Zwitserland was en is het financieel hoofdkwartier en de schatkist van die bankiersfamilie). De officiële verklaring daarvoor was de neurale status van dat land en de sterke anti-nazi sentimenten van dat land. 2) Niemand kan mij wijs maken dat het Zwitserse leger de Duitsers had kunnen weerstaan in 1939, en niemand kan mij wijsmaken dat de Nazis niet wisten welke rijkdommen er in dat bergstaat opgeslagen lagen. Er waren tenslotte uitgebreide plannen voor een invasie van Zwitserland (Operatie Tannenbaum). 3) Een verklaring is dan dat er nog iemand boven Hitler stond die hem niet toestond aan Zwitserland te komen. 4) Volgens velen was dat de Rothschild-familie. Zij waren tenslotte ook toen al de allerrijkste familie ter wereld en tegelijkertijd de financiers van de staat Israël. 5) Niemand kan mij wijsmaken dat de Rothschilds niet hebben geweten wat Hitler van plan was met de joden. Al in de vroege jaren '30 publiceerden verschillende Duitse kranten erover. En sluw, gewetenloos en gewiekst als die bankiers altijd al waren is het geen grote stap om te denken dat ze Hitler en zijn endlösung voor hun karretje hebben gespannen. Als iemand Hitler had kunnen tegenhouden waren het

7 de Rothschilds. Ze hebben het niet gedaan. R v W. 1) ik ben en blijf van mening dat de verjaagde, beroofde, bezette en ondrukte Palestijnen recht hebben op terugkeer, rechtsherstel, herstelbetalingen en vergoedingen voor geleden schade en ellende, vergelijkbaar met wat (terecht) aan de Joden is uitgekeerd ivm wat hun door de nazi's is aangedaan. 2) Het zionistische eigen-volk-eerst project is niet meer van deze tijd, een gepasseerd station en een verloren zaak. Dat is maar goed ook. Nu alleen nog 'even afrekenen' met de (nakomelingen van de) miljoenen slachtoffers van deze historische vergissing en hun bieden waar zij menselijkerwijs en op velerlei gronden recht op hebben. Dat zal niet meevallen, maar wat moet dat moet. Fouten, schaden en schulden moeten worden ingelost. Ook Duitsland heeft dat principe ingezien, erkend en nageleefd. Er is geen enkele reden waarom Israël zich aan deze morele en juridische plichten zou mogen onttrekken. 3) Voor nabestaanden maakt het niet uit of hun vaders en broers voor de ogen van hun familie op het dorpsplein zijn vermoord door een Duits Sonderkommando of door een zionistische strijdgroep. Het maakt ook geen verschil door wie men is verdreven, van zijn huis, bezittingen en land is beroofd en door wie men wordt gediscrimineerd, bezet, onderdrukt en getreiterd. 4) Gaza is een concentratiekamp voor mensen van een bepaalde afkomst. Zij worden inderdaad niet stelselmatig door Israël uitgeroeid, zoals in de Holocaust gebeurde. Zij worden echter wel permanent afgeknepen van alles wat een leven menswaardig kan maken. Dezelfde auteur schreef later het volgende: Israël is een misplaatst land voor een misleid volk. 5) Ik heb de sfeer van deze discussie met al zijn leugenachtige, demoniserende en stereotyperende beschuldigingen aan het adres van mensen die zich consequent blijven baseren op algemene humanitaire beginselen, het internationale recht en fundamentele mensenrechten, vergeleken met de irrationale haat en razernij van antisemieten die in de beruchte Kristallnacht tot een gewelddadige uitbarsting kwamen maar geen onderdeel vormden van wat algemeen wordt aangeduid met de term 'Holocaust' (de massamisdadige vernietiging op industriële schaal van miljoenen Joodse levens. De laatste opmerking was aanleiding tot een hevige discussie over het vergelijken van Kristallnacht met de vermeende lastercampagne tegen de schrijver van dit commentaar. Geconfronteerd met de gegevens van gerespecteerde Holocaust onderzoekscentra zoals Yad Vashem,die stellen dat de Holocaust begon in 1933, verklaarde de

8 schrijver dat Yad Vashem ondanks zijn respect voor de instelling een deel was van de Holocaustindustrie en dat het een propagandainstituut is. Conclusies Internet is in toenemende mate een belangrijk medium ook in Nederland. Hyves heeft meer dan negen miljoen leden,dat is meer dan de helft van de Nederlandse bevolking. De leden die deelnemen op Hyves aan de pro-palestina en anti-israël groepen zijn voor het grootste deel jongeren. Juist bij deze mensen neemt men radicalisering waar, hetgeen valt af te lezen aan de aard van de antisemitische opmerkingen. Het moderatiesysteem bij Hyves blijkt het posten van antisemitische of anti-israël retoriek met anti semitische lading niet te voorkomen of te stoppen. Bij de Volkskrant valt enerzijds op dat de redactie probeert een evenwichtig debat te organiseren dat er toe zou kunnen leiden dat het publiek in Nederland evenwichtiger geïnformeerd raakt. Het debat zou daardoor een minder extreem karakter kunnen krijgen. Anderzijds wordt het forum bij de Volkskrant gedomineerd door activisten die aan de polarisatie van het debat bijdragen. Bij sommigen van hen ontaardt dit in antisemitisme Aanbevelingen Algemeen gesproken lijkt er een veel krachtiger bezinning te moeten plaatsvinden op antisemitische uitingen op Internet. Internet is vooral een medium dat door de jeugd als nieuwsbron wordt gebruikt. In het geval van Hyves is een ander systeem voor het toelaten van berichten noodzakelijk te achten. De gang van zaken in de groepen zal door een moderator dienen te worden beoordeeld. Die moderator dient de bevoegdheid te hebben berichten die niet in overeenstemming zijn met de reglementen van Hyves te verwijderen. Voor het Volkskrant forum zouden alle berichten vooraf door een moderator kunnen worden beoordeeld, zoals dat elders ook gebeurt. Over het algemeen zou een betere informatie over de Holocaust en een meer genuanceerde informatievoorziening over Israël en het Midden-Oostenconflict kunnen voorkomen dat er vooroordelen ontstaan.

9 Ons onderzoek had betrekking op één enkel sociaal Internetnetwerk Hyves - en op één enkele krant de Volkskrant - die ons geschikt leken om een indruk te krijgen van antisemitische uitingen op het Nederlandse Internet. Een uitgebreider onderzoek kan alleen maar helpen de omvang en ernst - van het probleem beter voor ogen te krijgen. Onderzoek en Samenstelling Leah Visser Medewerkster Educatie en Informatie Yad VaShem Holocaust Researchcentrum Jeruzalem Israël Israël Facts Monitor groep- Nederland/Israël ( Postadres: Secretariaat Israël Facts Mevr. FJ van Elteren De Vormer 30-32, 8861 KB Harlingen In samenwerking met Network on Antisemitism (NOA) info@noantisemitism.org Bijlage Werkdefinitie EUMC van antisemitisme in de vertaling van European Forum on Antisemtism WERKDEFINITIE VAN ANTISEMITISME Dit document biedt een praktische handleiding voor het herkennen van incidenten, het verzamelen van gegevens, en het ondersteunen van de invoering en handhaving van wetgeving met betrekking to antisemitisme. Werkdefinitie: Antisemitisme is een bepaald beeld van Joden, dat zich kan uiten als haat tegen Joden. Retorische en fysieke uitingen van antisemitisme worden gericht tegen Joden of niet-joden en/of hun bezittingen, tegen instellingen van de Joodse Gemeenschap en religieuze voorzieningen.

10 Deze uitingen kunnen daarbij ook gericht zijn tegen de staat Israël, die wordt gezien als een Joodse collectiviteit. In de antisemitisme overtuiging worden Joden er regelmatig van beschuldigd dat zij samenzweren met als doel de mensheid schade toe te brengen. Ook wordt antisemitisme vaak gebruikt om Joden de schuld te geven van waarom dingen verkeerd gaan. Antisemitisme uit zich in spraak, tekst, visuele vorm en in daden, waarbij gebruik wordt gemaakt van kwaadaardige stereotypes en negatieve karaktereigenschappen. Hedendaagse voorbeelden van antisemitisme in het openbare leven, de media, scholen, de werkvloer en in de religieuze sfeer kunnen, de context in overweging genomen, het volgende omvatten, maar zijn niet beperkt tot: het oproepen tot, ondersteunen of rechtvaardigen van het vermoorden of letsel toebrengen aan Joden in naam van een radicale ideologie of een extremistische religieuze levensopvatting; het uiten van leugenachtige, ontmenselijkende, demoniserende of stereotyperende beweringen over Joden in het algemeen of over de macht van Joden als collectief, met name maar niet uitsluitend de mythe van een wereldwijde Joodse samenzwering, of van Joden die de macht hebben over de media, de economie, de regering of andere instellingen binnen de samenleving; het beschuldigen van Joden dat zij als volk verantwoordelijk zijn voor echte of ingebeelde wandaden gepleegd door één Joodse persoon of groep, of zelfs voor daden gepleegd door niet-joden; het ontkennen van de genocide op het Joodse volk als geheel gepleegd door nationaalsocialistisch Duitsland en haar medestanders en handlangers gedurende de Tweede Wereldoorlog (de Holocaust), en verder de omvang, de gebruikte methodes (bv. gaskamers) en het feit dat de genocide opzettelijk werd uitgevoerd; het beschuldigen van het Joodse volk, of de staat Israël, van het verzinnen of overdrijven van de Holocaust; het beschuldigen van Joodse burgers dat hun loyaliteit meer ligt bij de staat Israël of bij de beweerde prioriteiten van Joden wereldwijd, dan bij de belangen van hun eigen land. Voorbeelden van de manieren waarop antisemitisme zich, gezien de algemene context, uit in verband met de staat Israël kunnen omvatten: het Joodse volk het recht op zelfbeschikking ontzeggen, bijvoorbeeld door te stellen dat het bestaan van de staat Israël een racistische onderneming is; het meten met twee maten door van Israël gedrag te verlangen dat niet wordt verwacht of geëist van enig andere democratische staat; het gebruiken van symbolen en beelden die verbonden zijn met klassiek antisemitisme (bv. beweren dat de Joden Jezus hebben vermoord, of het bloedsprookje) om Israël of Israëliʼs te typeren;

11 vergelijkingen trekken tussen het hedendaags Israëlische beleid en dat van de Naziʼs; Joden collectief verantwoordelijk houden voor de daden van de staat Israël. Echter, kritiek op Israël die vergelijkbaar is met kritiek tegen een ander land kan niet worden beschouwd als antisemitisch. Antisemitische daden zijn crimineel als deze als zodanig zijn gedefinieerd in de wet (zoals de ontkenning van de Holocaust of het verspreiden van antisemitisch materiaal in sommige landen). Criminele daden zijn antisemitisch wanneer het doelwit van de aanval, of het nu mensen of bezittingen zijn (zoals gebouwen, scholen, gebedsplaatsen en begraafplaatsen) gekozen zijn, omdat deze Joods zijn, zijn verbonden aan Joden of als zodanig worden gezien. Antisemitische discriminatie is het Joden ontzeggen van mogelijkheden of diensten die wel beschikbaar zijn voor anderen. Antisemitische discriminatie is in veel landen verboden. Translation by EUROPEAN FORUM ON ANTISEMITISM

tisemitismus Антисемитиз

tisemitismus Антисемитиз Αντισημιτισμό tisemitism IHRA DEFINITION OF ANTISEMITISM 1 tisemitismus Антисемитиз semitisme emitizam Antisemitizmas antisemitism emitismi ntisemitismo Antisémit ntisemitismo zemitizmus Antisemītism Antisemitiżmu

Nadere informatie

Rassenleer. Nog lager stonden volgens hem de zigeuners en vooral de joden. Dat waren geen mensen maar ongedierte, dat uitgeroeid moest worden.

Rassenleer. Nog lager stonden volgens hem de zigeuners en vooral de joden. Dat waren geen mensen maar ongedierte, dat uitgeroeid moest worden. De Holocaust Rassenleer Lang voordat Hitler de leider van Duitsland werd, schreef en vertelde hij over de rassenleer. Dat was een theorie die beweerde dat mensen waren verdeeld in rassen: zwakke, minderwaardige

Nadere informatie

Resultaten en conclusies Israël onderzoek (uitgebreid)

Resultaten en conclusies Israël onderzoek (uitgebreid) Resultaten en conclusies Israël onderzoek (uitgebreid) Hieronder volgen de resultaten van het Israël onderzoek wat de EO in de afgelopen weken heeft laten uitvoeren. Veel stellingen zijn in een 5- puntsschaal

Nadere informatie

Naam: JODENVERVOLGING Kristallnacht en Februaristaking

Naam: JODENVERVOLGING Kristallnacht en Februaristaking Naam: JODENVERVOLGING Kristallnacht en Februaristaking Jodenvervolging in Duitsland De reden dat de joden vervolgd en vermoord werden tijdens de Tweede Wereldoorlog was, dat de joden rijk en succesvol

Nadere informatie

Tijdvak I. 31 oktober 2013 8: 30-10:00.

Tijdvak I. 31 oktober 2013 8: 30-10:00. 1 SCHOOLONDERZOEK Tijdvak I GESCHIEDENIS 31 oktober 2013 8: 30-10:00. Dit onderzoek bestaat uit 38 vragen. Bij dit onderzoek behoort een antwoordblad. Beantwoord de antwoorden uitsluitend op het antwoordblad.

Nadere informatie

Na de WOI vluchtte de keizer naar Nederland

Na de WOI vluchtte de keizer naar Nederland Hoofdstuk 3 Na de WOI vluchtte de keizer naar Nederland Waarom NL? Nederland was een neutraal land. Bleef in NL tot aan zijn dood. Vrede van Versailles Vs, Eng, Fra winnaars. Duitsland als enige schuldig

Nadere informatie

Naam: NEDERLAND IN OORLOG Begin WO2 (1932 tot 1940)

Naam: NEDERLAND IN OORLOG Begin WO2 (1932 tot 1940) Naam: NEDERLAND IN OORLOG Begin WO2 (1932 tot 1940) Adolf Hitler In 1933 kwam Adolf Hitler in Duitsland aan de macht. Hij was de leider van de nazi-partij. Hij zei tegen de mensen: `Ik maak van Duitsland

Nadere informatie

Soms denk je wel eens dat gerechtigheid in deze wereld misschien helemaal niet meer bestaat.

Soms denk je wel eens dat gerechtigheid in deze wereld misschien helemaal niet meer bestaat. Soms denk je wel eens dat gerechtigheid in deze wereld misschien helemaal niet meer bestaat. De wereld op z'n kop en het bizarre is dat iedereen het ook nog heel gewoon schijnt te vinden. Voor de zoveelste

Nadere informatie

Werkstuk Engels Auschwitz birkenau

Werkstuk Engels Auschwitz birkenau Werkstuk Engels Auschwitz birkenau Werkstuk door een scholier 1715 woorden 11 oktober 2011 5,2 9 keer beoordeeld Vak Engels Inhoud Bronvermelding. Pagina: 3 Wat is Auschwitz? Pagina: 4 Wat was het doel

Nadere informatie

GELOOFSGEMEENSCHAP Reiderland - B.J.ADER EN J.A.ADER-APPELS - YAD VASHEM

GELOOFSGEMEENSCHAP Reiderland - B.J.ADER EN J.A.ADER-APPELS - YAD VASHEM GELOOFSGEMEENSCHAP Reiderland - B.J.ADER EN J.A.ADER-APPELS - YAD VASHEM Groot is de voorbije decennia de verbondenheid van de Geloofsgemeenschap Reiderland met ds. Ader, zijn vrouw en de Aderstichting

Nadere informatie

ALTERNATIEVEN 4. OBSTAKELS OP WEG NAAR VREDE 5. HOUDING VAN VS EN EUROPA 6. CONCLUSIE

ALTERNATIEVEN 4. OBSTAKELS OP WEG NAAR VREDE 5. HOUDING VAN VS EN EUROPA 6. CONCLUSIE OPZET LEZING: 1.KORT HISTORISCH OVERZICHT 2. URGENTIE VAN HET VRAAGSTUK 3. TWEE-STATENOPLOSSING EN ALTERNATIEVEN 4. OBSTAKELS OP WEG NAAR VREDE 5. HOUDING VAN VS EN EUROPA 6. CONCLUSIE 1. MANDAATGEBIED

Nadere informatie

Dodenherdenking. Beuningen, 4 mei 2015

Dodenherdenking. Beuningen, 4 mei 2015 Dodenherdenking Beuningen, 4 mei 2015 Voor het eerst in mijn leven bezocht ik twee weken geleden Auschwitz en Birkenau. Twee plekken in het zuiden van Polen waar de inktzwarte geschiedenis van Europa je

Nadere informatie

Achtergrond van het onderzoek:

Achtergrond van het onderzoek: Bureau van de Europese Unie voor de Grondrechten (FRA) MEMO / 26 januari 2010 De Holocaust bezien vanuit mensenrechtenperspectief: het eerste EU-brede onderzoek naar Holocaust-onderwijs en mensenrechtenonderwijs

Nadere informatie

Welke woorden komen bij je op als je deze beelden ziet?

Welke woorden komen bij je op als je deze beelden ziet? Welke woorden komen bij je op als je deze beelden ziet? Slavernij in de geschiedenis van Nederland 1 Een niet zo fraai verleden In de loop van de geschiedenis werden mensen vaak misbruikt. Enkele trieste

Nadere informatie

SO 1. Tijdvak II AVONDMAVO 2013-2014. Historisch Overzicht

SO 1. Tijdvak II AVONDMAVO 2013-2014. Historisch Overzicht SO 1 Tijdvak II AVONDMAVO 2013-2014 Historisch Overzicht 1. Welke doelstelling had Wilhelm II bij zijn aantreden als Keizer van Duitsland? 2. Welk land behoorde niet tot de Centralen tijdens de Eerste

Nadere informatie

Werkstuk Geschiedenis Tweede Wereldoorlog

Werkstuk Geschiedenis Tweede Wereldoorlog Werkstuk Geschiedenis Tweede Wereldoorlog Werkstuk door een scholier 1663 woorden 7 juni 2004 6,3 124 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inhoud Inleiding Hoofdstuk 1: Spanning voor de oorlog Hoofdstuk 2:

Nadere informatie

Voor de paboopleider. Werkvorm 4: voor de opleider (1) beeldgebruik

Voor de paboopleider. Werkvorm 4: voor de opleider (1) beeldgebruik Werkvorm 4: voor de opleider (1) Beelden van de Jodenvervolging in de les Bij deze werkvorm is een aantal foto s, casussen en adviezen verzameld om studenten te laten nadenken over het gebruik van beelden

Nadere informatie

Toespraak 4 mei 2010 dodenherdenking Ds. A.J. Haak 1

Toespraak 4 mei 2010 dodenherdenking Ds. A.J. Haak 1 Toespraak 4 mei 2010 dodenherdenking Ds. A.J. Haak 1 Beste mensen, De meimaand is een mooie maand. Mei betekent zon en voorjaar, het betekent weer buiten kunnen zitten. Maar de maand mei betekent ook denken

Nadere informatie

SCHOOLONDERZOEK GESCHIEDENIS

SCHOOLONDERZOEK GESCHIEDENIS SCHOOLONDERZOEK Tijdvak I GESCHIEDENIS Dit onderzoek bestaat uit 40 vragen. Bij dit onderzoek behoort een antwoordblad. Beantwoord de antwoorden uitsluitend op het antwoordblad. Meerkeuze antwoorden worden

Nadere informatie

De ander is een mens. Toespraak 4 mei 2019

De ander is een mens. Toespraak 4 mei 2019 De ander is een mens Toespraak 4 mei 2019 Zomaar een zwart wit foto, genomen vlak na de oorlog. De tijd even stil gezet. We zien een moeder, gekleed in een vrolijke zomerjurk zittend in het gras. Twee

Nadere informatie

Opstel Aardrijkskunde Conflicten in Syrie

Opstel Aardrijkskunde Conflicten in Syrie Opstel Aardrijkskunde Conflicten in Syrie Opstel door een scholier 1690 woorden 17 januari 2016 7,6 20 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Conflicten in Syrie mijn onderzoek Syrische bootvluchtelingen,

Nadere informatie

Deze PowerPoint presentatie gaat over Kerk en Israël, in het bijzonder over de Protestantse Kerk (in Nederland) en Israël. Met de naam Israël wordt

Deze PowerPoint presentatie gaat over Kerk en Israël, in het bijzonder over de Protestantse Kerk (in Nederland) en Israël. Met de naam Israël wordt Deze PowerPoint presentatie gaat over Kerk en Israël, in het bijzonder over de Protestantse Kerk (in Nederland) en Israël. Met de naam Israël wordt bedoeld: het Israël dat wij ontmoeten in de bijbel en

Nadere informatie

Toespraak van burgemeester W.M. de Jong tijdens de dodenherdenking op 4 mei 2019 te Houten

Toespraak van burgemeester W.M. de Jong tijdens de dodenherdenking op 4 mei 2019 te Houten Toespraak van burgemeester W.M. de Jong tijdens de dodenherdenking op 4 mei 2019 te Houten Zojuist waren we twee minuten stil. Dat doen we om de slachtoffers te herdenken van de Tweede Wereldoorlog die

Nadere informatie

6,5. Spreekbeurt door Een scholier 1334 woorden 28 december keer beoordeeld. Geschiedenis ANNE FRANK. Mijn hoofdstukken zijn:

6,5. Spreekbeurt door Een scholier 1334 woorden 28 december keer beoordeeld. Geschiedenis ANNE FRANK. Mijn hoofdstukken zijn: Spreekbeurt door Een scholier 1334 woorden 28 december 2004 6,5 200 keer beoordeeld Vak Geschiedenis ANNE FRANK Mijn hoofdstukken zijn: - Voor de onderduik - Tijdens de onderduik - De onderduikers - Kitty

Nadere informatie

Een brief schrijven aan Anne Frank

Een brief schrijven aan Anne Frank Thema: Bestaat vrede? Geschiedenis Belangrijke mensen Anne Frank Moeilijkheid; **** Tijd: *** Juf Yvonne Een brief schrijven aan Anne Frank Doel: Na deze opdracht weet je meer over het leven van Anne Frank.

Nadere informatie

Leila Jordens-Cotran RIMO 2013

Leila Jordens-Cotran RIMO 2013 Leila Jordens-Cotran RIMO 2013 Uitgangspunt is definitie art. 1 Verdrag status staatlozen 1954: Staatloze is een persoon die door geen enkele Staat, krachtens diens wetgeving, als onderdaan wordt beschouwd

Nadere informatie

Israël: uit het oog, uit het hart. Een onderzoek naar de houding van Nederland ten opzichte van Israel. N.a.v. 65 jaar staat Israel

Israël: uit het oog, uit het hart. Een onderzoek naar de houding van Nederland ten opzichte van Israel. N.a.v. 65 jaar staat Israel Israël: uit het oog, uit het hart Een onderzoek naar de houding van Nederland ten opzichte van Israel. N.a.v. 65 jaar staat Israel Uit het oog, uit het hart 1 op de 7 Nederlanders hee5 hart voor Israël.

Nadere informatie

Geachte gasten van de herdenkingsplechtigheid, Het is voor mij een grote eer vandaag tijdens deze. herdenkingsplechtigheid het woord te mogen voeren.

Geachte gasten van de herdenkingsplechtigheid, Het is voor mij een grote eer vandaag tijdens deze. herdenkingsplechtigheid het woord te mogen voeren. Manuscript toespraak 29-04-2013 Mevr. Dr. Eva Högl - lid van de Bondsdag, toespraak t.g.v. de Nederlandse herdenkingsplechtigheid op 4 mei 2013 Geachte heer Snep, Geachte ambassadeur, Geachte gasten van

Nadere informatie

Les 1 De feiten. Wat gebeurde er in 1995 in Srebrenica?

Les 1 De feiten. Wat gebeurde er in 1995 in Srebrenica? Les 1 De feiten Wat gebeurde er in 1995 in Srebrenica? Cry from the grave (kijk vanaf 01min48 tot en met 3min50 en van 51min tot 54min 59 ) Opdracht 2: de feiten Opdracht 2 bevat tijdsaanduidingen en

Nadere informatie

6.7. Boekverslag door X woorden 8 februari keer beoordeeld. Geschiedenis. 1: Inleiding

6.7. Boekverslag door X woorden 8 februari keer beoordeeld. Geschiedenis. 1: Inleiding Boekverslag door X. 2555 woorden 8 februari 2002 6.7 873 keer beoordeeld Vak Geschiedenis 1: Inleiding Anne frank wordt op 12 juni 1929 geboren in Frankfurt aan de main (Duitsland). Anne heeft een zusje,

Nadere informatie

Geachte burgemeester, dames en heren, beste jongens en meisjes,

Geachte burgemeester, dames en heren, beste jongens en meisjes, Toespraak Gerdi Verbeet Onthulling vernieuwd monument Voorhout, 3 mei 2017 Geachte burgemeester, dames en heren, beste jongens en meisjes, Hartelijk dank dat u mij vandaag de gelegenheid geeft iets te

Nadere informatie

kracht TWEEDE WERELDOORLOG VERSUS MENSENRECHTEN

kracht TWEEDE WERELDOORLOG VERSUS MENSENRECHTEN WERKb L a D WERKBLAD met terugwerkende kracht met terugwerkende kracht TWEEDE WERELDOORLOG VERSUS MENSENRECHTEN Dit werkblad is een voorbereiding op je bezoek aan de vaste tentoonstelling Met Terugwerkende

Nadere informatie

Arigato. opdrachtenblad. Regie: Anielle Webster Scenario: Sandra Beerends Jaar: 2012 Duur: 10 minuten

Arigato. opdrachtenblad. Regie: Anielle Webster Scenario: Sandra Beerends Jaar: 2012 Duur: 10 minuten Arigato opdrachtenblad Regie: Anielle Webster Scenario: Sandra Beerends Jaar: 2012 Duur: 10 minuten Lesuurpakket Arigato Thema s: oorlogsverleden; mensenrechten; vergeven; herdenken. Verdiepingsopdrachten:

Nadere informatie

Hitler op weg naar de macht Wie was Adolf Hitler?

Hitler op weg naar de macht Wie was Adolf Hitler? Hitler op weg naar de macht Wie was Adolf Hitler? Iedereen heeft wel eens van Adolf Hitler gehoord. Hij was de leider van Duitsland. Bij zijn naam denk je meteen aan de Tweede Wereldoorlog. Een verschrikkelijke

Nadere informatie

Wat rest is een foto

Wat rest is een foto Wat rest is een foto Serie: Verhalen kind in oorlog Tekst: Meike Jongejan Onderzoek: Mariska de Boer en Hans Groeneweg Redactie: Jan van Zijverden Vormgeving: Richard Bos 2015, Fries Verzetsmuseum, Leeuwarden

Nadere informatie

Journalistiek en radicalisering Wat is het verband?

Journalistiek en radicalisering Wat is het verband? Journalistiek en radicalisering Wat is het verband? Omgaan met radicalisering Doelen Deze aanbevelingen zijn bedoeld voor journalisten. Het is niet uw taak om de samenleving te veranderen of om radicalisering

Nadere informatie

J A N U A R I

J A N U A R I A L G E M E E N De is ontwikkeld om tussendoor of als start van een les uit te voeren. Het is een korte opdracht waarbij leerlingen en wellicht ook uzelf worden geïnspireerd om met (een onderdeel van de)

Nadere informatie

'Waarom is België hard tegen Syriëstrijders, maar laat het joden straffeloos vertrekken naar Gaza?'

'Waarom is België hard tegen Syriëstrijders, maar laat het joden straffeloos vertrekken naar Gaza?' 'Waarom is België hard tegen Syriëstrijders, maar laat het joden straffeloos vertrekken naar Gaza?' Simon Demeulemeester, Annelies Van Erp 15/08/2014, Knack 'Er zijn tussen de 50 en 100 joden uit Antwerpen

Nadere informatie

Doorbraak.eu. Boekcover

Doorbraak.eu. Boekcover Boekcover Let op, de titel van dit boek bevat spoilers. Wij weten niets van hun lot is een citaat uit het dagboek van Etty Hillesum, die als Jood in kamp Westerbork in augustus 1943 in haar dagboek over

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Rijnstraat 8 2515 XP Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Datum 16 april 2018 Betreft Beantwoording vragen

Nadere informatie

Welke wapens worden voor het eerst gebruikt in de Eerste Wereldoorlog? 1. Geweren en gifgas. 2. Machinegeweren en gifgas. 3. Gifgas en pistolen.

Welke wapens worden voor het eerst gebruikt in de Eerste Wereldoorlog? 1. Geweren en gifgas. 2. Machinegeweren en gifgas. 3. Gifgas en pistolen. Tussen welke twee landen is de Eerste Wereldoorlog begonnen? 1. Engeland en Frankrijk 2. Duitsland en Frankrijk 3. Duitsland en Engeland Nederland blijft neutraal. Wat betekent dat? 1. Nederland kiest

Nadere informatie

Joods erfgoed En blijf ons verhaal van die onvoorstelbare plundering vertellen, schrijft Avraham Roet. 8 februari 2019 Hang geroofde kunst op

Joods erfgoed En blijf ons verhaal van die onvoorstelbare plundering vertellen, schrijft Avraham Roet. 8 februari 2019 Hang geroofde kunst op AiA Art News-service 8 februari 2019 Hang geroofde kunst op Joods erfgoed En blijf ons verhaal van die onvoorstelbare plundering vertellen, schrijft Avraham Roet. Illustratie Anne Caesar van Wieren Is

Nadere informatie

1. Een jaar geleden stonden wij hier ook. De tekst die ik toen uitsprak eindigde met: Blijf herdenken en blijf meedoen. Omdat wegkijken niet helpt.

1. Een jaar geleden stonden wij hier ook. De tekst die ik toen uitsprak eindigde met: Blijf herdenken en blijf meedoen. Omdat wegkijken niet helpt. 1. Een jaar geleden stonden wij hier ook. De tekst die ik toen uitsprak eindigde met: Blijf herdenken en blijf meedoen. Omdat wegkijken niet helpt. Er is in het afgelopen jaar veel gebeurd en niet altijd

Nadere informatie

Dinsdag 3 februari 17:00 Harald Eckert Israël, de volkeren en het dal van de beslissing

Dinsdag 3 februari 17:00 Harald Eckert Israël, de volkeren en het dal van de beslissing Dinsdag 3 februari 17:00 Harald Eckert Israël, de volkeren en het dal van de beslissing Harald Eckert is voorzitter van Christians for Israel International, de internationale afdeling van Christenen voor

Nadere informatie

Bijlage 2: Notities Powerpoint

Bijlage 2: Notities Powerpoint 14 : Notities Powerpoint Bij les 1 Wie zijn Joden en wat betekent Jood zijn? Dit is best een lastige vraag. Zoals je ziet op de plaatjes zijn er heel veel verschillende Joden. Donkere, lichte, in Nederland,

Nadere informatie

DE DEMOCRATIE-INDEX GROEP 1: 1815-1848. 3. Hebben alle partijen min of meer gelijke kansen in de campagneperiode?

DE DEMOCRATIE-INDEX GROEP 1: 1815-1848. 3. Hebben alle partijen min of meer gelijke kansen in de campagneperiode? DE DEMOCRATIE-INDEX GROEP 1: 1815-1848 ACHTERGRONDINFORMATIE PERIODE 1815-1848 DE EERSTE JAREN VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN Tussen 1795 en 1813 was Nederland overheerst geweest door de Fransen. In

Nadere informatie

Tijdvak II. november 2013 8: 30-10:00.

Tijdvak II. november 2013 8: 30-10:00. SCHOOLONDERZOEK Tijdvak II GESCHIEDENIS november 2013 8: 30-10:00. Dit onderzoek bestaat uit vragen. Bij dit onderzoek behoort een antwoordblad. Beantwoord de antwoorden uitsluitend op het antwoordblad.

Nadere informatie

Opdracht Levensbeschouwing Doodstraf

Opdracht Levensbeschouwing Doodstraf Opdracht Levensbeschouwing Doodstraf Opdracht door een scholier 1930 woorden 14 maart 2003 6,2 18 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing 0. Geef een korte argumentatie waarom jij tegen of voor de doodstraf

Nadere informatie

Werkstuk Geschiedenis Joden vervolging in de 2e WO

Werkstuk Geschiedenis Joden vervolging in de 2e WO Werkstuk Geschiedenis Joden vervolging in de 2e WO Werkstuk door een scholier 1359 woorden 21 februari 2004 6,1 464 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inhoud Inleiding Wat is jodenvervolging? Verplichte

Nadere informatie

Brandaan. Geschiedenis WERKBOEK

Brandaan. Geschiedenis WERKBOEK 6 Brandaan Geschiedenis WERKBOEK 6 Brandaan Geschiedenis WERKBOEK THEMA 4 Eindredactie: Monique Goris Leerlijnen: Hans Bulthuis Auteurs: Katrui ten Barge, Wilfried Dabekaussen, Juul Lelieveld, Frederike

Nadere informatie

Toespraak burgemeester Heijmans, 4 mei 2016, nationale dodenherdenking, Weert

Toespraak burgemeester Heijmans, 4 mei 2016, nationale dodenherdenking, Weert Toespraak burgemeester Heijmans, 4 mei 2016, nationale dodenherdenking, Weert "Als de vrijheid op de proef wordt gesteld moeten we haar steviger omarmen. Dat is niet altijd even makkelijk." Dit zijn woorden

Nadere informatie

Toespraak bij de jaarlijkse 4 mei herdenking bij de Erelijst voor Gevallenen Door de Voorzitter van de Tweede Kamer, Khadija Arib

Toespraak bij de jaarlijkse 4 mei herdenking bij de Erelijst voor Gevallenen Door de Voorzitter van de Tweede Kamer, Khadija Arib Toespraak bij de jaarlijkse 4 mei herdenking bij de Erelijst voor Gevallenen Door de Voorzitter van de Tweede Kamer, Khadija Arib Het is Kerstmis, 1938. De 28-jarige Brits-Joodse effectenhandelaar, Sir

Nadere informatie

De Bijbel Open 2013 18 (11-05)

De Bijbel Open 2013 18 (11-05) 1 De Bijbel Open 2013 18 (11-05) Op 14 mei is het precies 65 jaar geleden dat in 1948 de staat Israel werd uitgeroepen. U merkt wel dat daar op allerlei manieren publiciteit aan gegeven wordt, positief

Nadere informatie

Bijlage 6: Moeilijke woorden

Bijlage 6: Moeilijke woorden 26 : Moeilijke woorden Bij les 1 en 2 Antisemieten: Ariër: Barak: Bar mitswa: Bath mitswa: Bonkaarten: BS: Bunker: Catastrofe: Concentratiekamp: Deportatie, deporteren: Deserteren: Vijanden van de Joden

Nadere informatie

Opdracht Levensbeschouwing Goed en kwaad

Opdracht Levensbeschouwing Goed en kwaad Opdracht Levensbeschouwing Goed en kwaad Opdracht door een scholier 2131 woorden 11 januari 2007 6,6 35 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Opdracht 1 Kaïn & Abel. Vraag 1: Denk jij dat er meer slechte

Nadere informatie

Adolf Hitler: Braunau am Inn, 20 april 1889 Berlijn, 30 april 1945

Adolf Hitler: Braunau am Inn, 20 april 1889 Berlijn, 30 april 1945 Adolf Hitler: Braunau am Inn, 20 april 1889 Berlijn, 30 april 1945 Hij was een in Oostenrijk geboren Duits politicus en de leider van de Nationaalsocialistische Duitse Arbeiderspartij (NSDAP). Hij was

Nadere informatie

Toetsvragen geschiedenis toelating Pabo. Tijdvak 9 Toetsvragen

Toetsvragen geschiedenis toelating Pabo. Tijdvak 9 Toetsvragen Tijdvak 9 Toetsvragen 1 De Eerste Wereldoorlog brak uit naar aanleiding van een moordaanslag in Serajewo. Maar lang daarvoor groeiden er al tegenstellingen waarbij steeds meer landen werden betrokken.

Nadere informatie

WEBQUEST L6-02 oorlog & vrede

WEBQUEST L6-02 oorlog & vrede WEBQUEST L6-02 oorlog & vrede 2.3.1. Wereldoorlog I INHOUD OEFENBOEK De Eerste Wereldoorlog 02-03 2.3.2. Wereldoorlog II De Tweede Wereldoorlog 04-05 La Vita è Bella 06-07 3.1. Geweldige personen Jezus

Nadere informatie

Doorbraak.eu. Theodor Herzl.

Doorbraak.eu. Theodor Herzl. Theodor Herzl. Strijd tegen racisme is een belangrijk onderdeel van links politiek activisme, of althans hoort dat te zijn. Daarbij gaat het om de strijd tegen Zwarte Piet, tegen de toenemende islamofobie,

Nadere informatie

Spreekbeurt Geschiedenis tweede wereldoorlog

Spreekbeurt Geschiedenis tweede wereldoorlog Spreekbeurt Geschiedenis tweede wereldoorlog Spreekbeurt door een scholier 1325 woorden 15 mei 2009 5,3 43 keer beoordeeld Vak Geschiedenis 1. Begin van de tweede wereldoorlog De tweede wereldoorlog duurde

Nadere informatie

LAAT ME MEZELF ZIJN Het levensverhaal van Anne Frank

LAAT ME MEZELF ZIJN Het levensverhaal van Anne Frank LAAT ME MEZELF ZIJN Het levensverhaal van Anne Frank KAARTEN VOOR GIDSEN historische gedeelte Kaart 1A Paneel 1-2-3 1929-1933 Geboortedatum Anne: 12 juni 1929 (in Frankfurt am Main, Duitsland). De familie

Nadere informatie

Fascisme en Nazi-Duitsland (les 22 5des) Geschiedenis 5MEVO-5EM-5EI-5IW VTI Kontich

Fascisme en Nazi-Duitsland (les 22 5des) Geschiedenis 5MEVO-5EM-5EI-5IW VTI Kontich (les 22 5des) Geschiedenis 5MEVO-5EM-5EI-5IW --- www.degeschiedenisles.com --- VTI Kontich 1. Het fascisme => Fascisme is een ideologie die streeft naar een samenleving => Fascisme > waarin de natie centraal

Nadere informatie

Wie is Wie? Zet het nummer van het bijschrift bij de goede foto.

Wie is Wie? Zet het nummer van het bijschrift bij de goede foto. Wie is Wie? Zet het nummer van het bijschrift bij de goede foto. (28 september 1942) Het benauwt me ook meer dan ik zeggen kan dat we nooit naar buiten mogen, en ik ben erg bang dat we ontdekt worden en

Nadere informatie

Het is met veel emotie dat ik u welkom heet in de Belgische Senaat.

Het is met veel emotie dat ik u welkom heet in de Belgische Senaat. 1 Toespraak van de heer Armand De Decker, Voorzitter van de Senaat, naar aanleiding van het bezoek van de heer Mahmoud Abbas, President van de Palestijnse Autoriteit 23 februari 2010 Excellenties, Beste

Nadere informatie

Anne Frank, haar leven

Anne Frank, haar leven Vragen en opdrachten bij: Anne Frank, haar leven Doe meer met Leeslicht! Bij alle boeken in de serie Leeslicht kunt u een gratis lesbrief downloaden van www.eenvoudigcommuniceren.nl. In deze lesbrief staan

Nadere informatie

Filmverslag Nederlands De tweeling

Filmverslag Nederlands De tweeling Filmverslag Nederlands De tweeling Filmverslag door een scholier 1926 woorden 10 maart 2005 6,6 402 keer beoordeeld Vak Nederlands De tweeling 1. Verklaar de titel van de film. De titel van de film is

Nadere informatie

Kijktip: Nieuwsuur in de Klas

Kijktip: Nieuwsuur in de Klas Kijktip: Nieuwsuur in de Klas Korte omschrijving werkvorm De leerlingen beantwoorden vragen over de Europese politiek aan de hand van korte clips van Nieuwsuur in de Klas. Leerdoel De leerlingen leren

Nadere informatie

Voor de paboopleider. Werkvorm 2: voor de opleider (1) Anne Frank Tijdlijn

Voor de paboopleider. Werkvorm 2: voor de opleider (1) Anne Frank Tijdlijn Werkvorm 2: voor de opleider (1) Het persoonlijke verhaal en de historische context Anne Frank is het bekendste slachtoffer van de Holocaust. Haar levensverhaal biedt een venster op de geschiedenis van

Nadere informatie

35 oefenvragen over de Tweede Wereldoorlog 1

35 oefenvragen over de Tweede Wereldoorlog 1 35 Oefenvragen over de Tweede Wereldoorlog 1. De Tweede Wereldoorlog dankt zijn naam aan: a. Het aantal landen dat erbij betrokken was b. Het feit dat de oorlog in meerdere werelddelen werd uitgevochten

Nadere informatie

Je gaat een kist inrichten met je groepje. Een presentatiekist van hout met glas ervoor

Je gaat een kist inrichten met je groepje. Een presentatiekist van hout met glas ervoor VERZET Je gaat een kist inrichten met je groepje. Een presentatie kist van hout, met glas ervoor. De kist gaat over het verzet. De volgende dingen moeten in ieder geval in de kist komen: Wat is onderduiken

Nadere informatie

Over de grens: Holocaust Memorial Day 2017

Over de grens: Holocaust Memorial Day 2017 Over de grens: Holocaust Memorial Day 2017 Op 27 januari 1945 werd het nazi-concentratiekamp Auschwitz door Sovjet-soldaten bevrijd. Tijdens de oorlogsjaren werden er in Auschwitz meer dan 1 miljoen Joden,

Nadere informatie

Instructie: Landenspel light

Instructie: Landenspel light Instructie: Landenspel light Korte omschrijving werkvorm In dit onderdeel vormen groepjes leerlingen de regeringen van verschillende landen. Ieder groepje moet uiteindelijk twee werkbladen (dus twee landen)

Nadere informatie

filosofie havo 2015-I

filosofie havo 2015-I Opgave 3 Wat is de Wat 11 maximumscore 1 Een goed antwoord bevat het volgende element: een uitleg dat Eggers zich met morele vraagstukken bezighoudt: hij vraagt zich af wat hij zelf vanuit zijn eigen normen

Nadere informatie

Toespraak Jet Bussemaker, Lid College van Bestuur van de UvA/Hva en voormalig staatssecretaris van VWS, op 11 april 2012.

Toespraak Jet Bussemaker, Lid College van Bestuur van de UvA/Hva en voormalig staatssecretaris van VWS, op 11 april 2012. Toespraak Jet Bussemaker, Lid College van Bestuur van de UvA/Hva en voormalig staatssecretaris van VWS, op 11 april 2012. Dames en heren, Op 11 april 1945, begin van de middag, werd Buchenwald door het

Nadere informatie

Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info

Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info Onderduiken Mijn spreekbeurt gaat over mensen die in de tweede wereldoorlog zijn ondergedoken. Mijn werkstuk heb ik gemaakt over Anne Frank. Anne Frank is in de tweede wereld oorlog ook ondergedoken. Vandaar

Nadere informatie

Verdriet en grote schrik

Verdriet en grote schrik Verdriet en grote schrik Het is meestal een diepe vreugde te mogen schrijven over Gods machtige daden in en voor Zijn volk Israël. Belangrijke profetische patronen en vervullingen van aloude profetieën

Nadere informatie

Percepties van jongeren over politieoptreden: ethnic profiling in België?

Percepties van jongeren over politieoptreden: ethnic profiling in België? Percepties van jongeren over politieoptreden: ethnic profiling in België? dr. Antoinette Verhage Vakgroep Criminologie, Strafrecht en Sociaal Recht Universiteit Gent VANASSCHE, N., VERHAGE, A., (2015),

Nadere informatie

Omgaan met radicalisering: Doelen

Omgaan met radicalisering: Doelen Religieuze leiders Omgaan met radicalisering: Doelen Deze aanbevelingen zijn bedoeld voor religieuze leiders die regelmatig contact hebben met leden van de gemeenschap. Doel van deze cursus is dat u: Zich

Nadere informatie

Examen HAVO. Nederlands

Examen HAVO. Nederlands Nederlands Examen HAVO Hoger Algemeen Voortgezet Onderwijs Tijdvak 2 Dinsdag 20 juni 13.30 16.30 uur 20 06 Vragenboekje Voor dit examen zijn maximaal 47 punten te behalen; het examen bestaat uit 22 vragen

Nadere informatie

In het spoor van de Shoah

In het spoor van de Shoah In het spoor van de Shoah Verslag van een beklijvende herinneringsreis - Majdanek - Studiereis Stichting Auschwitz - Auschwitz in Gedachtenis vzw - editie 2015 Verslag door Simon Schepers (Bijzonder Comité

Nadere informatie

Haat tegen Marokkanen en Antisemitisme op Twitter

Haat tegen Marokkanen en Antisemitisme op Twitter Haat tegen Marokkanen en Antisemitisme op Twitter Scanneronderzoek door het Meldpunt Discriminatie Internet (MDI) www.meldpunt.nl Meldpunt Discriminatie Internet,19 mei 2014 Samenstelling: Ronald Eissens

Nadere informatie

Tweede Wereldoorlog 1

Tweede Wereldoorlog 1 Tweede Wereldoorlog 1 Adolf Hitler 1889 1945 INHOUDSOPGAVE Tekstsamenvatting...Pagina 2 tot 4 Aantekeningen...Pagina 5 tot 6 Begrippen...Pagina 6 1 P a g e Tekstsamenvatting 1.1 Duitsland na de eerste

Nadere informatie

Fort van de Democratie

Fort van de Democratie Fort van de Democratie Stichting Vredeseducatie / peace education projects Het Fort van de Democratie WERKT! Samenvatting van een onderzoek door de Universiteit van Amsterdam naar de effecten van de interactieve

Nadere informatie

LitLab Leesclub. Schuld van Walter van den Berg. Leesclub 8: Goed & kwaad. Spelregels

LitLab Leesclub. Schuld van Walter van den Berg. Leesclub 8: Goed & kwaad. Spelregels LitLab Leesclub Leesclub 8: Goed & kwaad Schuld van Walter van den Berg Spelregels In deze leesclub discussieer je met een groepje van 4 tot 6 lezers over Schuld van Walter van den Berg. Je doet dat aan

Nadere informatie

VRAAG & ANTWOORD OVER HET CONFLICT TUSSEN ISRAËL

VRAAG & ANTWOORD OVER HET CONFLICT TUSSEN ISRAËL VRAAG & ANTWOORD OVER HET CONFLICT TUSSEN ISRAËL EN DE PALESTIJNSE GEBIEDEN 1. Waarom zijn Broederlijk Delen en Pax Christi Vlaanderen actief rond het Israëlisch-Palestijns conflict en nemen jullie het

Nadere informatie

Bijlage VMBO-KB. geschiedenis en staatsinrichting CSE KB. tijdvak 1. Bronnenboekje. KB-0125-a-17-1-b

Bijlage VMBO-KB. geschiedenis en staatsinrichting CSE KB. tijdvak 1. Bronnenboekje. KB-0125-a-17-1-b Bijlage VMBO-KB 2017 tijdvak 1 geschiedenis en staatsinrichting CSE KB Bronnenboekje KB-0125-a-17-1-b Staatsinrichting van Nederland bron 1 Een omschrijving van de eerste politieke partij: De kleine luyden

Nadere informatie

Arigato. opdrachtenblad. Regie: Anielle Webster Scenario: Sandra Beerends Jaar: 2012 Duur: 10 minuten

Arigato. opdrachtenblad. Regie: Anielle Webster Scenario: Sandra Beerends Jaar: 2012 Duur: 10 minuten Arigato opdrachtenblad Regie: Anielle Webster Scenario: Sandra Beerends Jaar: 2012 Duur: 10 minuten Lesuurpakket Arigato Thema s: oorlogsverleden; mensenrechten; vergeven; herdenken. Verdiepingsopdrachten:

Nadere informatie

een zee van tijd een zee van tijd Ze laten zien dat ze geen leger meer willen. Werkblad 12 Ω De Tweede Wereldoorlog Ω Les 1: Wat er vooraf ging Naam:

een zee van tijd een zee van tijd Ze laten zien dat ze geen leger meer willen. Werkblad 12 Ω De Tweede Wereldoorlog Ω Les 1: Wat er vooraf ging Naam: Werkblad Ω De Tweede Wereldoorlog Ω Les : Wat er vooraf ging Na de Eerste Wereldoorlog gaat het slecht met Duitsland. Het land moet veel geld Hitler betalen aan de winnaars van de oorlog. De leider van

Nadere informatie

Projectthema: De verhalenkoffer Les 1 Groeten van Leo Voorbereiding Lesdoelen Achtergrondinformatie Extra s Filmpjes Lesdoelen op het digibord

Projectthema: De verhalenkoffer Les 1 Groeten van Leo Voorbereiding Lesdoelen Achtergrondinformatie Extra s Filmpjes Lesdoelen op het digibord Voorbereiding Lesdoelen Achtergrondinformatie Extra s Knip de Mix en matchkaartjes uit (zie de laatste pagina van deze lesvoorbereiding). Zorg ervoor dat complete setjes worden uitgedeeld, anders is er

Nadere informatie

JAARVERSLAG MiND Meldpunt Internet Discriminatie

JAARVERSLAG MiND Meldpunt Internet Discriminatie 4 april 2017 Inhoudsopgave Voorwoord 3 1. Jaarcijfers 4 1.1 Meldingen per maand 4 1.2 Bron van de uitingen 6 1.3 Vervolgacties naar aanleiding van meldingen 8 2. Discriminatiegronden 9 2.1 Type discriminatiegronden

Nadere informatie

4. Wat zijn de rechten en plichten van een asielzoeker in België?

4. Wat zijn de rechten en plichten van een asielzoeker in België? 4. Wat zijn de rechten en plichten van een asielzoeker in België? Sinds 12 januari 2007 is in België de 'opvangwet' van kracht. Dit is een bundel van bepalingen die de asielopvang regelen. De opvangwet

Nadere informatie

Bronnen Noem een bron uit de tijd van de wereldoorlogen. Moet op het kaartje staan. Ooggetuigen Voedselbon Monument Museum Oorlogsgraven Filmbeelden

Bronnen Noem een bron uit de tijd van de wereldoorlogen. Moet op het kaartje staan. Ooggetuigen Voedselbon Monument Museum Oorlogsgraven Filmbeelden Bronnen Noem een bron uit de tijd van de wereldoorlogen. Moet op het kaartje staan. Ooggetuigen Voedselbon Monument Museum Oorlogsgraven Filmbeelden Bronnen Noem een museum uit die tijd. Openluchtmuseum

Nadere informatie

Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen,

Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, Afgelopen vrijdagavond verscheen ineens een bericht op mijn telefoon. Zo n alert-melding, bij een belangrijke gebeurtenis. Coup-poging in Turkije Ik

Nadere informatie

Nederlands (nieuwe stijl) en Nederlands, leesvaardigheid (oude stijl)

Nederlands (nieuwe stijl) en Nederlands, leesvaardigheid (oude stijl) Nederlands (nieuwe stijl) en Nederlands, leesvaardigheid (oude stijl) Examen VWO Vragenboekje Voorbereidend Wetenschappelijk Onderwijs Tijdvak 1 Maandag 19 mei 9.00 12.00 uur 20 03 Voor dit examen zijn

Nadere informatie

Toespraak Gerdi Verbeet. Congres Vergeten slachtoffers tijdens WOII in de GGz De Basis Doorn, 10 juni Geachte aanwezigen,

Toespraak Gerdi Verbeet. Congres Vergeten slachtoffers tijdens WOII in de GGz De Basis Doorn, 10 juni Geachte aanwezigen, Toespraak Gerdi Verbeet Congres Vergeten slachtoffers tijdens WOII in de GGz De Basis Doorn, 10 juni 2016 Geachte aanwezigen, Dank voor de uitnodiging om hier te komen spreken in Doorn, dichtbij Den Dolder

Nadere informatie

Verdieping: Waarom aftreden?

Verdieping: Waarom aftreden? Verdieping: Waarom aftreden? Korte omschrijving werkvorm Waarom hebben minister Opstelten en staatssecretaris Teeven hun ontslag aangeboden? En wat zijn eigenlijk redenen voor ministers en/of staatssecretarissen

Nadere informatie

Het hiernamaals, het leven na de dood

Het hiernamaals, het leven na de dood Het hiernamaals, het leven na de dood ] الهولندية- [ nederlands - dutch revisie: Yassien Abo Abdillah 2013-1435 الا خرة لياة بعد املوت» بالة اهلونلدية «مراجعة: ياس أبو عبد االله 2013-1435 Alle lof behoort

Nadere informatie

INHOUD. Inleiding Anne Frank Huis Boijmans Van Beuningen Corpus reis door de mens Gevangenismuseum...

INHOUD. Inleiding Anne Frank Huis Boijmans Van Beuningen Corpus reis door de mens Gevangenismuseum... INHOUD Inleiding...6 1 Anne Frank Huis...8 2 Boijmans Van Beuningen... 10 3 Corpus reis door de mens... 12 4 Gevangenismuseum... 14 5 Beeld en Geluid... 16 6 Museon... 18 7 Museum of the Image, MOTI...

Nadere informatie