Eigen eiland. laat de leerlingen zelf een begrippenlijstje maken met woorden die ze tegenkomen en niet kennen.
|
|
- Brigitta van Loon
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 7 en 8 Verhalend ontwerp Doelen Begrippen Materialen Duur De leerlingen: passen alle opgedane kennis van de afgelopen jaren toe op hun eigen duurzaam te ontwikkelen eiland. denken na over duurzame omgang met energie, water, natuur, voeding, vervoer en eventueel afval en recreatie. leven zich in in de belangen van verschillende belanghebbenden in het waddengebied, met betrekking tot duurzaamheid. Werken samen, overleggen en staan open voor elkaars argumenten om een gezamenlijk doel te bereiken. laat de leerlingen zelf een begrippenlijstje maken met woorden die ze tegenkomen en niet kennen. Brief van Texelse Thijs of brief Texelse Tim met folder. Kopieerblad 1 en 2. Optioneel. Minimaal 8 lessen van 60 minuten + huiswerk. Inleiding (20 minuten) Maak een keuze uit de twee brieven: van oud-leerling Texelse Thijs of Texelse Tim die een folder van een prijsvraag opstuurt. Lees samen de brief en/of folder: Brief van Texelse Thijs: Beste leerlingen, Mijn naam is Thijs, vroeger werd ik ook wel Texelse Thijs genoemd. Ik ben de grootvader van Texelse Tim, die jullie wel kennen. Zo n 70 jaar geleden zat ik ook op jullie school. Nu heb ik iets heel bijzonders voor jullie: een Waddeneiland. Ik heb het Inventio genoemd. Het ligt ergens op de grens van Duitsland en Nederland. Ik heb altijd de droom gehad om van Inventio een compleet duurzaam eiland te maken. Helaas, ik ben oud en dat gaat mij niet meer lukken. Jullie mogen het als klas hebben maar.. jullie krijgen het pas als je een goed plan hebt bedacht om het in te richten. Het moet helemaal duurzaam zijn. Hierbij geef ik jullie een kaartje hoe het eiland er ongeveer uitziet. Op dit moment is het nog puur natuur, onbewoond en nog niet door mensen bewerkt. Dit kaartje kun je ook gebruiken om het eiland in te richten. Natuurlijk mogen jullie er ook een eigen nieuwe naam aan geven. Veel succes ermee. Groet T.Thijs. 1
2 Brief van Texelse Tim: He hoi, Hier weer eens een berichtje van Texelse Tim. Gisteren vond ik deze folder in mijn brievenbus. Het lijkt mij hartstikke leuk om een Waddeneiland te winnen, maar wat moet ik in mijn eentje met een onbewoond Waddeneiland? Ik dacht meteen aan jullie want jullie weten natuurlijk heel veel van duurzaamheid. Ik hoop dat jullie mee gaan doen. Succes! Gr. TxT Uiteraard moet je van tevoren aangeven dat het fantasie is en een verhaal, maar is het niet leuk en uitdagend om mee te gaan in die fantasie en het verhaal? Alternatief De leerlingen kunnen ook helemaal hun eigen eiland ontwerpen en verder ontwikkelen. Dat kost minstens een les meer maar is wel leuk. Een nadeel kan zijn dat leerlingen de natuur volledig naar hun hand zetten en zich niet hoeven aan te passen aan de natuurlijke situatie. Kern (7 á 8 lessen)) Gedurende een aantal lessen (eigenlijk zelf te bepalen, maar hieronder is uitgegaan van zeven á acht lessen) kunnen de leerlingen zelfstandig werken aan het ontwikkelen van Inventio. In les 3 en 5 gebeurt er iets waardoor de klas als groep bepaalde beslissingen moet nemen. 2
3 In les 6 krijgen ze de kans om met experts te overleggen. Les 1 en 2 Vraag de leerlingen waar je allemaal aan moet denken om een eiland duurzaam te maken. Schrijf het op het bord, inventariseer en categoriseer. Uiteindelijk is het waarschijnlijk in te delen in een paar thema s: Energie Natuur Water Voedsel Vervoer Eventueel afval en recreatie Vervolgens worden de verschillende thema s kort klassikaal behandeld. Bespreek welke vragen moeten worden beantwoord om het eiland op dit aspect duurzaam te krijgen. Deze vragen worden opgeschreven. Voorbeelden van vragen per thema: Energie: Heeft het eiland een eigen energievoorziening, of niet? Is het eiland onafhankelijk van energie van de overkant? (Als leerkracht kun je ook bepalen of dat wel of niet zo moet zijn.) Welke alternatieve energiebronnen wil je gebruiken: wind, zon of water? Hoeveel energie kun je opwekken, voor hoeveel mensen? Wat is mooi, wat is storend? Hoe wordt verwarming geregeld? Natuur: Welke landschappen vind je belangrijk? Welke wil je behouden? Met welke redenen? Hoe ga je de natuur beheren? Ga je gebieden afsluiten? Waar mogen wel mensen komen en waar niet? Welke dieren en planten ga je beschermen? Water: Hoe kom je aan drinkwater? Wat doe je met afvalwater? Riolering of alternatieve vormen van WC s? Hoe ga je om met zout water? Hoe ga je om met zoet water? En brak water? Voedsel: Welke producten haal je van de overkant, of geen enkel? Hoeveel oppervlakte heb je nodig om te kunnen verbouwen voor hoeveel mensen? Wat ga je verbouwen? Kies je voor vee? 3
4 Vervoer: Hoe wordt het vervoer zo duurzaam mogelijk? Wat voor vervoer willen jullie, op het eiland en naar het eiland? Komen er havens? Afval: Wat doen jullie met het afval? Doen jullie aan afvalscheiding? Wordt het afval verwerkt op het eiland zelf, of aan de overkant? Recreatie: Wat voor overnachtingsmogelijkheden willen jullie? Waar komen de overnachtingsmogelijkheden? Welke recreatievoorzieningen komen er nog meer? Hoeveel mensen kunnen er op het eiland tegelijk overnachten? Na het opstellen van de vragen zijn er organisatorisch twee mogelijkheden: A. Met de hele klas wordt één eiland ingericht. De leerlingen worden verdeeld in groepjes en elk groepje richt zich op één van de thema s. B. De leerlingen worden verdeeld in groepjes en elk groepje ontwikkelt zijn eigen eiland. Binnen het groepje moeten de thema s dan weer verdeeld worden. Dit levert waarschijnlijk minder diepgang op maar misschien wel meer binding met het eigen eiland. Laat de groepjes onderling heel duidelijk taken verdelen. Er moet een voorzitter zijn en er moet iemand zijn die de afspraken opschrijft. Verder moeten de taken logisch verdeeld worden. Wanneer de taken verdeeld zijn proberen de leerlingen de opgestelde vragen te beantwoorden. Ze bedenk hoe ze dit op het eiland zouden willen realiseren en hoe ze de beschikbare ruimte willen gebruiken. Waar komt wat, in het ideale geval? Geef de leerlingen voldoende plattegronden van kopieerblad 1 om het eiland in te richten. In les 3 worden de plannen op elkaar afgestemd. Les 3 Doel De leerlingen zijn zich bewust van verschillende belangen die spelen bij het inrichten van een land. Ze luisteren naar elkaar en komen tot gezamenlijke oplossingen. In het geval dat de hele klas met één eiland bezig is, worden alle groepen bij elkaar geroepen. Er volgt een klassikale uitwisseling. In het geval dat elk groepje een eiland ontwerpt, krijgt elk groepje een oproep voor een uitwisseling van ideeën binnen het groepje. Het is tijd voor een vergadering over de tussenstand met bijvoorbeeld de volgende vragen: Wie heeft wat en waar nodig op het eiland? Welk stuk land? 4
5 Hoeveel oppervlakte? Wat voor soort grond? Waar gaan we wonen? Kom tot een gezamenlijke indeling van het eiland. Wanneer klassikaal aan één eiland wordt gewerkt kan dit door het eiland op het digitale schoolbord te projecteren en de indeling in te tekenen op de kaart. Zorg ervoor dat uiteindelijk elke leerling/elk groepje dezelfde indeling op papier heeft. Les 4 De leerlingen kunnen op basis van de verschillenden belangen verder met het ontwikkelen van het eiland. Doelen Les 5 De leerlingen zijn zich ervan bewust dat onderstromingen een reëel gevaar zijn in Nederland en op de Waddeneilanden. weten wat de gevolgen kunnen zijn voor mens (wonen, landbouw enz.) en natuur. weten dat je daar op verschillende manieren mee om kan gaan: hogere duinen en dijken, of plekken aanwijzen waar het regelmatig overstromen mag. Materiaal Kopieerblad 2 Inleiding Kern Er is een heftige storm geweest op het eiland. Een groot gedeelte van het eiland is ondergelopen, er is een stuk duin weggeslagen, etc. Laat het kaartje zien. Wat doen we ermee? Wat zijn de gevolgen voor de plannen tot nu toe? Willen we dat voorkomen? Laten we het op zijn beloop? Waar wel en waar niet? Wat is het effect op waterhuishouding, natuur, voedselvoorziening etc? Kom tot een gezamenlijke conclusie en laat de leerlingen hun plannen hierop aanpassen. Doel Les 6 De leerlingen: kunnen voorbereid in gesprek gaan met experts en gerichte vragen stellen om meer informatie te krijgen. Vooraf Neem contact op met organisaties (bijvoorbeeld: Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier, Staatsbosbeheer, Texel Energie, Frank Gorter van de Scholleboe, Stichting Duurzaam Texel, Stichting Boerenklasse, de VVV, of de gemeente) om een afspraak te maken voor de leerlingen, of laat de leerlingen zelf contact opnemen. 5
6 Inleiding Kern Vertel dat er mensen op Texel zijn die goed kunnen helpen bij het meedenken over het duurzaam maken van het eiland. De leerlingen krijgen de kans om een expert te bezoeken of op bezoek te krijgen. Met hun problemen, vragen, etc., kunnen ze bij deze experts terecht en deze kunnen ook weer meer uitleggen/rondleiden etc. Help de leerlingen op weg met het bedenken van vragen en laat de leerlingen hun bezoek goed voorbereiden. Les 7 De leerlingen kunnen op basis van de verschillenden belangen verder met het ontwikkelen van het eiland. Les 8 Als afsluiting van de lessenserie presenteren de leerlingen hun plannen. Er volgt een discussie over gezamenlijke belangen en tegenstrijdige belangen. In het geval de klas aan één gezamenlijk eiland werkt, worden de plannen samengevoegd tot één plan. Laat de leerlingen het plan voor het eiland presenteren in de vorm van een maquette, plattegrond, etc. Afsluitende slotvraag Wat van deze plannen is bruikbaar op Texel? Eventueel kan de stap gemaakt worden van de mooie plannen en de ideale situatie, naar het eigen leven van de leerlingen, door de ecologische voetafdruk bepalen. Vergelijk dit eventueel met vorig jaar. Gebruik de website: Extra Activiteiten: Op Inventio wordt een zonnecel-autootjes race gehouden. Zie De watergroep kan in de watertafel uitproberen hoe ze het land het best kunnen beschermen. De energiegroep doet proefjes met watermolens, windmolens, zonnepanelen, etc. De natuurgroep maakt een kijkdoos van één van de natuurlandschappen van het eiland. Hierbij maken ze zoveel mogelijk gebruik van echt natuurlijk materiaal. De vervoergroep ontwerpt duurzame vervoersmiddelen, zoals zeilboten, zeilwagens, paardenwagens, zonnecelauto s, trapauto s, etc. De voedselgroep kan proefjes doen met tuinkers op zand en tuinkers op tuinaarde, waar groeien dingen het best. En zo ook met zout water, zoet water, slootwater, kraanwater, vervuild water, etc. De afvalgroep onderzoekt welke materialen snel afbreken en welke niet. Dit kan door een bak met vochtige aarde te nemen en hier 6
7 verschillende voorwerpen in te stoppen, bijvoorbeeld: klokhuis, stukje papier, stukje karton, stukje brood, stukje plastic, stukje metaal, etc. Kijk na een week en daarna nog regelmatig. De recreatiegroep maakt een fotocollage, of folder, van duurzame recreatievoorzieningen die het eiland aantrekkelijk moeten maken. Op staat ook een helder filmpje over voetaf druk. Dit is in het (helder) Amerikaans/engels en ook bruikbaar in een Engels lesje. Wel nog wat kijkvragen bij stellen. Variaties: Richt je eigen duingebied in. Lesmateriaal: Samenhangend materiaal over bedreigde dieren, bewust winkelen en meer: Sara s wereld. Meer informatie op Praxis bulletin, januari 2010, no.5 op=op, onderdeel winst. 7
8 Beste leerlingen, Mijn naam is Thijs, vroeger werd ik ook wel Texelse Thijs genoemd. Ik ben de grootvader van Texelse Tim, die jullie wel kennen. Zo n 70 jaar geleden zat ik ook op jullie school. Nu heb ik iets heel bijzonders voor jullie: een Waddeneiland. Ik heb het Inventio genoemd. Het ligt ergens op de grens van Duitsland en Nederland. Ik heb altijd de droom gehad om van Inventio een compleet duurzaam eiland te maken. Helaas, ik ben oud en dat gaat mij niet meer lukken. Jullie mogen het als klas hebben maar.. jullie krijgen het pas als je een goed plan hebt bedacht om het in te richten. Het moet helemaal duurzaam zijn. Hierbij geef ik jullie een kaartje hoe het eiland er ongeveer uitziet. Op dit moment is het nog puur natuur, onbewoond en nog niet door mensen bewerkt. Dit kaartje kun je ook gebruiken om het eiland in te richten. Natuurlijk mogen jullie er ook een eigen nieuwe naam aan geven. Veel succes ermee. Groet T.Thijs.
9 He hoi, Hier weer eens een berichtje van Texelse Tim. Gisteren vond ik deze folder in mijn brievenbus. Het lijkt mij hartstikke leuk om een Waddeneiland te winnen, maar wat moet ik in mijn eentje met een onbewoond Waddeneiland? Ik dacht meteen aan jullie want jullie weten natuurlijk heel veel van duurzaamheid. Ik hoop dat julie mee gaan doen. Succes! Gr. TxT
10 Win een Waddeneiland! Inventio: puur natuur, onbewoond en nog niet door mensen bewerkt. Bedenk het beste plan om dit eiland zo duurzaam mogelijk in te richten en je wint deze fantastische hoofdprijs!
11 7 en 8 Kopieerblad 1
12 7 en 8 Kopieerblad 2
Texels restaurant. De leerlingen: passen de opgedane kennis uit de voorgaande lessen toe.
Tim eet op Texel 3 en 4 7 Texels restaurant Echt restaurant maken Doelen Begrippen Materialen De leerlingen: passen de opgedane kennis uit de voorgaande lessen toe. het restaurant, het diner, het menu,
Nadere informatieDe Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal!
De Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal! Hé hoi, hallo! Ik zal me even voorstellen. Ik ben Bloem. Bloem van Plastic. Maar je mag gewoon Bloem zeggen. Wow! Wat goed dat jullie even
Nadere informatiehoge stroming Fase Ontdek en onderzoek
Groep 7 & 8 Team van maximaal 4 leerlingen Leerling materiaal TECHNIEK TOERNOOI hoge stroming Fase Ontdek en onderzoek Verdeel de rollen Je werkt in een groepje van vier leerlingen. Iedereen in je groepje
Nadere informatieDuinen en mensen. In zes groepjes wordt de discussie voorbereid. De discussie is klassikaal.
2 en mensen Rollenspel Doel: Leerlingen kunnen argumenten noemen voor of tegen het openstellen van de duinen voor vrij wandelen. Ze kunnen zich inleven, in de rol van dierbeschermer, plantbeschermer, dijkwacht,
Nadere informatieDe vragen sluiten aan bij de belevingswereld van de leerlingen en zijn onderverdeeld in de volgende vijftien categorieën:
> Categorieën De vragen sluiten aan bij de belevingswereld van de leerlingen en zijn onderverdeeld in de volgende vijftien categorieën: 1 > Poten, vleugels, vinnen 2 > Leren en werken 3 > Aarde, water,
Nadere informatieSummerLabb: een leerzame combinatie van bijzondere verhalen, proefjes en interactieve experimenten. Opdracht voor in de klas: Poep is Goud
SummerLabb: een leerzame combinatie van bijzondere verhalen, proefjes en interactieve experimenten SummerLabb is een rondreizende stad van de toekomst waar thema s als duurzaamheid en innovatie worden
Nadere informatieDe waddendijk. Kringgesprek werkblad meten
Randje Texel 6 De waddendijk Kringgesprek werkblad meten Doelen Begrippen Materialen Duur De leerlingen: weten dat Texel tussen de Waddenzee en de Noordzee in ligt. weten dat de duinen ons beschermen tegen
Nadere informatieWaarom ga je schrijven? Om de directeur te overtuigen
week 17 20 april 2015 - Schrijfopdrachten niveau A, les 1 Les 1: Een overtuigende tekst schrijven Beantwoord deze vragen: Een mooie manier om te herdenken 1. Waarom is het volgens jou belangrijk om de
Nadere informatieVoorbereidend gesprek Vragen die de leerkracht kan stellen: Introductielessen Primair Onderwijs. 1.1- Introductieles 1: Schetsen voor het schoolplein
Introductielessen Primair Onderwijs 1.1- Introductieles 1: Schetsen voor het schoolplein - De leerlingen worden met kunst geconfronteerd - De leerlingen ontdekken dat kunst niet altijd in een museum staat
Nadere informatieTekst lezen en vragen stellen
1. Lees de uitleg. Tekst lezen en vragen stellen Als je een tekst leest, kunnen er allerlei vragen bij je opkomen. Bijvoorbeeld: Welke leerwegen zijn er binnen het vmbo? Waarom moet je kritisch zijn bij
Nadere informatieBasisschool de Triangel. Het houden van een spreekbeurt.
Basisschool de Triangel Het houden van een spreekbeurt. 1 INHOUDSOPGAVE SPREEKBEURT GROEP 5 1 GROEP 6 5 GROEP 7 EN 8 9 2 HOE BEREID IK MIJN SPREEKBEURT VOOR? SPREEKBEURT IN GROEP 5 Wat is een spreekbeurt?
Nadere informatieWhat s up Zuiderzeeland? aardrijkskunde, praktische opdracht
What s up Zuiderzeeland? Aardrijkskunde praktische opdracht praktisch onderzoek in zuiderzeeland 4 HV Naam: Klas: In dit onderdeel ga je zelf met je groepje op onderzoek. Je hebt geleerd dat Waterschap
Nadere informatieOpdrachten bij de tentoonstelling Foodtopia
Opdrachten bij de tentoonstelling Foodtopia HET ETEN VAN DE TOEKOMST Welkom in Foodtopia! De tentoonstelling Foodtopia richt zich op voedselinnovaties die vaak gedaan werden en worden om wereldvoedselproblemen
Nadere informatieEen goede vangst! Een goede vangst 2014 - http://omwb.braintrigger.nl
Een goede vangst! Om fijn te leven maak je veel gebruik van energie. Bijvoorbeeld om eten te koken, of om te spelen met een spelcomputer. Maar ook om het huis te verwarmen of jezelf te vervoeren. Voor
Nadere informatieKlimaat is (g)een spel. De opdracht
Klimaat is (g)een spel Onze school is één van de zeventien scholen in de provincie Utrecht die meedoet aan Klimaat is (g)een spel. Dit is een scholencompetitie over klimaat en energie. Het is de bedoeling
Nadere informatieNationaal Gevangenismuseum Gevangen in beeld
Nationaal Gevangenismuseum Gevangen in beeld Groep 8 Les 1. Boeven in beeld Les 1. Boeven in beeld Nationaal Gevangenismuseum Groep 8 120 minuten Samenvatting van de les De les begint met een klassikaal
Nadere informatie2 > Kerndoelen 11. 4 > Aan de slag 15. 5 > Introductie van de manier van werken 22. 6 > Mogelijke werkvormen en de plaats op het rooster 27
Inhoud 1 > Uitgangspunten 9 2 > Kerndoelen 11 3 > Materialen 12 4 > Aan de slag 15 5 > Introductie van de manier van werken 22 6 > Mogelijke werkvormen en de plaats op het rooster 27 7 > Waarom samenwerkend
Nadere informatieVoordoen (modelen, hardop denken)
week 11-12 maart 2012 - hardop-denktekst schrijven B Voordoen (modelen, hardop denken) Waarom voordoen? Net zoals bij lezen, leren leerlingen heel veel over schrijven als ze zien hoe een expert dit (voor)doet.
Nadere informatieWaterrijk. 1. Aanzetten. 1.a Waterrijk
1. Aanzetten Waterrijk 1.a Waterrijk Jij gaat aan de slag met het dossier Waterrijk. Welke onderdelen van het dossier ga jij maken? Overleg met je docent. GA IK DOEN STAP ONDERDEEL TIJD BESCHRIJVING 2
Nadere informatielesprogramma Duurzaamheid les 1: maken Cradle to Cradle uitgelegd voor kinderen
lesprogramma les 1: maken lesprogramma 4 lessen over duurzaamheid: Les 1: Maken Les 2: Gebruiken Les 3: Hergebruiken Les 4: Eindopdracht lesprogramma lesprogramma Les 1: Maken Hoe word ik een flesje water?
Nadere informatieElektriciteit en stroom, wat is het? Proefjes met stroom en electriciteit
Energie 5 en 6 2 Elektriciteit en stroom, wat is het? Proefjes met stroom en electriciteit Doelen Begrippen Materialen De leerlingen: begrijpen hoe elektriciteit en stroom ontstaan, als een brandstof wordt
Nadere informatieIntroductie. Lesinstructie. Lesinstructie. Leerdoelen. Introductie. Opzet. Bronnen
Introductie Introductie Gamen, Hyven, informatie zoeken, filmpjes kijken, muziek luisteren, spullen kopen of verkopen. Internetten doen we allemaal. Soms voor de lol, soms serieus, soms thuis, soms op
Nadere informatieMuseum De Buitenplaats Kijken is een kunst
Museum De Buitenplaats Kijken is een kunst Groep 5 Les 1 Ik en mijn selfie Les 1 Ik en mijn selfie Samenvatting van de les De kinderen kijken naar een selectie portretten waaronder selfies. Ze analyseren
Nadere informatieAfval scheiden. Yvonn van de Grootevheen. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/75826
Auteur Yvonn van de Grootevheen Laatst gewijzigd 25 May 2016 Licentie CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/75826 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatieHoe bereid ik een spreekbeurt voor?
Hoe bereid ik een spreekbeurt voor? Het maken van een spreekbeurt is eigenlijk niets anders dan het schrijven van een informatieve tekst (weettekst). Het is daarom handig om net zo te werk te gaan als
Nadere informatieEen overtuigende tekst schrijven
Een overtuigende tekst schrijven Taalhandeling: Betogen Betogen ervaarles Schrijftaak: Je mening geven over een andere manier van herdenken op school instructieles oefenlesles Lesdoel: Leerlingen kennen
Nadere informatieEen poster voor een goed doel maken
Een poster voor een goed doel maken Taalhandeling: Betogen Betogen ervaarles Schrijftaak: Een reclameposter voor maken voor een zelfbedacht goed doel. instructieles oefenles Lesdoel: Leerlingen kunnen
Nadere informatieIk wilde een opdracht ontwikkelen voor leerlingen die voldoet aan de uitgangspunten van competentiegericht leren.
1/5 Fase 1: Wat wilde ik bereiken? Handelen/ ervaring opdoen Ik wilde een opdracht ontwikkelen voor leerlingen die voldoet aan de uitgangspunten van competentiegericht leren. De opdracht wilde ik zo ontwikkelen,
Nadere informatieWaarom ga je schrijven? Om de directeur te overtuigen
week 17 20 april 2015 - Schrijfopdrachten niveau B, les 1 Les 1: Een overtuigende tekst schrijven Beantwoord deze vragen: Een mooie manier om te herdenken 1. Waarom is het volgens jou belangrijk om de
Nadere informatieAlgemene instructies voor de strategie: Vragen stellen. Introductiefase bij de eerste les:
Algemene instructies voor de strategie: Vragen stellen "Welkom,." Introductiefase bij de eerste les: 1. "Vandaag gaan we weer een tekst lezen. Daarbij gaan we een nieuwe strategie leren. Deze strategie
Nadere informatieDe Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal!
De Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal! Hé hoi, hallo! Ik zal me even voorstellen. Ik ben Bloem. Bloem van Plastic. Maar je mag gewoon Bloem zeggen. Wow! Wat goed dat jullie even
Nadere informatieWat en waar zijn de wadden? Les met werkblad - topografie
Les met werkblad - topografie Doel: De leerlingen kennen na afloop de namen van de waddeneilanden en de volgorde waarin ze liggen. Ze kunnen enkele belangrijke plaatsen rond het waddengebied aanwijzen
Nadere informatieLEERKRACHTGEDEELTE ACTIVITEIT HOE-FILE: HOE MAAK IK HET UIT? VAN LIEF NAAR EX.
LEERKRACHTGEDEELTE ACTIVITEIT HOE-FILE: HOE MAAK IK HET UIT? VAN LIEF NAAR EX. Omschrijving van de activiteit De leerlingen lezen tips over correct handelen als je het uitmaakt met je lief. Ze bespreken
Nadere informatieDoel van de les: Aan het eind van de les kunnen de kinderen Wordpress gebruiken om informatie weer te geven.
Een les Wordpress Studenten: Mentor: Stageschool: Groep: Datum: Doel van de les: Aan het eind van de les kunnen de kinderen Wordpress gebruiken om informatie weer te geven. Beginsituatie: In deze les word
Nadere informatieProjectintroductie e. Projectintroductie les 1
Projectintroductie les 1 Projectintroductie e Doel: De leerlingen ontdekken wat zij al weten over de Schelde. Ook ontdekken ze dat er soms andere belangen liggen vanuit deze thema s Lesduur: 50 minuten
Nadere informatieGroep 8 Verdiepingsles: Lagerhuis (dubbele les) Groep 8 Verdiepingsles: Lagerhuis voorbereiding. Leerkrachtinformatie
Leerkrachtinformatie (dubbele les) Lesduur: 2 x 50 minuten (klassikaal) Introductie van de activiteit 1. Deze klassikale les bestaat uit twee delen: Voorbereiding Uitvoering voorbereiding Lesduur: 50 minuten
Nadere informatiePerspectief 3 e editie 3 hv Project duurzaamheid
Perspectief 3 e editie 3 hv Project duurzaamheid 1. Start Duurzaam leven is belangrijk. Als we dat niet doen, is de aarde in de toekomst niet meer leefbaar. De gevolgen van onze leefstijl zijn nu al te
Nadere informatieChecklist Sollicitatiebrief schrijven 2F - handleiding
Checklist Sollicitatiebrief schrijven 2F - handleiding Inleiding De checklist Sollicitatiebrief schrijven 2F is ontwikkeld voor leerlingen die moeten leren schrijven op 2F. In deze handleiding wordt toegelicht
Nadere informatieWinkelen in het bos?
Winkelen in het bos? Natuur, tweede graad Doelstellingen Kinderen ervaren dat het bos uit verschillende delen en bewoners bestaat. Kinderen ontdekken verbanden tussen alle delen en bewoners van het bos.
Nadere informatieWhat s up Zuiderzeeland? maatschappijleer/geschiedenis praktische opdracht
What s up Zuiderzeeland? Maatschappijleer/ geschiedenis praktische opdracht, 4hv Naam: Klas: Geschiedenis Chronologie In dit onderdeel ga je zelf met je groepje op onderzoek. Je hebt geleerd dat de geschiedenis
Nadere informatieKlassengesprek - knutselen. Open de envelop, laat de foto zien en lees samen de brief:
Tim eet op Texel 3 en 4 6 Afval Klassengesprek - knutselen Doelen Begrippen Materialen Duur De leerlingen: beseffen dat er veel voedsel weggegooid wordt. beseffen dat verpakkingsmateriaal van voedsel veel
Nadere informatieWerkvorm: Bekend, Benieuwd en Bewaard.
Werkvorm: Bekend, Benieuwd en Bewaard. Doel: Eén van jullie groep gaat opschrijven wat jullie al weten over De Tweede Wereldoorlog (bekend). Daarna schrijven jullie op wat jullie graag willen weten over
Nadere informatieLESBRIEF NR 1 OPDRACHT 1 FEEST! SAMSAM = 40 JAAR! VOOR GROEP 7 + 8 +
LESBRIEF NR 1 VOOR GROEP 7 + 8 + DOWNLOAD DEZE LESBRIEF OOK OP SAMSAM.NET Wat is Samsam? Samsam is een cross-mediale methode over wereldburgerschap en kinderrechten. Het doel van Samsam is leerlingen te
Nadere informatieGroep 8 Basisles: Verschil in energiebronnen
Leerkrachtinformatie Deze basisles kunt u op verschillende manieren organiseren: A. Klassikaal (35 minuten) U verzorgt en begeleidt de les. U gebruikt hierbij deze Leerkrachtinformatie en het Werkblad
Nadere informatieDrents Archief. Meisje met de hoepel. Groep 2 Speuren in het archief
Drents Archief Meisje met de hoepel Groep 2 Les 3 Speuren in het archief Les 3 Speuren in het archief Samenvatting van de les In het Drents Archief bevindt zich een kistje dat een dubbele bodem blijkt
Nadere informatieLES 1: VOORLEZEN met STRATEGIE WEEK 1.1 0, 1, 4 en 6
LES 1: VOORLEZEN met STRATEGIE WEEK 1.1 0, 1, 4 en 6 Lesdoel: De kinderen vergroten hun tekstbegrip door interactie over het verhaal en hun metacognitieve vaardigheden door het oefenen en toepassen van
Nadere informatieDiscussiëren Kun Je Leren:
Chantal Deken Discussiëren Kun Je Leren: discussielessen voor groep 3 t/m 8; sluit aan bij referentieniveaus Mondelinge taal; versterkt 21 e -eeuwvaardigheden als communiceren en samenwerken; compleet
Nadere informatieLESBRIEF. Laat uw leerlingen 10 minuten lezen in 7Days. Uw leerlingen mogen zelf weten welke artikelen ze deze 10 minuten lezen.
Vrijdag 24 april 2015 Artikelen: Alle artikelen - 7Days week Inhoud: Leerlingen leren om kritisch te kijken naar de actuele artikelen in 7Days. Leerlingen leren vragen te stellen over een bepaald onderwerp.
Nadere informatieIn de weer voor het klimaat
6 Doelen Begrippen Materialen Duur De leerlingen: weten dat bepaalde activiteiten en producten veel energie kosten en dus zorgen voor een grote uitstoot van CO2. zijn zich bewust dat hun koop-en leefgedrag
Nadere informatiePimp een Windmolen! Droommachine http://droommachine.braintrigger.nl
Pimp een Windmolen! Windmolens wekken schone energie op. Maar sommige mensen zijn tegen windmolens. Ze vinden dat ze niet goed in de omgeving passen, dat ze het landschap verontreinigen. En ze zijn bang
Nadere informatieLesbrief bij de voorstelling Mijn vriend en ik van Soulshine Connection
Lesbrief bij de voorstelling Mijn vriend en ik van Soulshine Connection 1 Beste docent, Binnenkort gaat u samen met uw klas naar de voorstelling Mijn vriend en ik van Soulshine Connection. Deze lesbrief
Nadere informatieMaatschappelijke Zorgboerderij. Amatheon. Nikki van Berlo. Jasmijn Borms. Joy Willems T4B
Maatschappelijke Zorgboerderij Amatheon Nikki van Berlo Jasmijn Borms Joy Willems T4B Inleiding Ons groepje bestaat uit Nil
Nadere informatieIntroductieles. Tim eet op Texel. Brief - groepstekening - reactiespel
Tim eet op Texel 3 en 4 Tim eet op Texel 3 en 4 1 Introductieles Tim eet op Texel Brief - groepstekening - reactiespel Doelen Begrippen Materialen Duur De leerlingen: worden enthousiast voor het thema
Nadere informatieOntdekkersgroep dag 25 25 maart 2014
Ontdekkersgroep dag 25 25 maart 2014 Onderwijsactiviteit 11 Water Water. We denken er niet vaak over na, maar het is belangrijk voor het leven op aarde. Het is dan ook één van de vier elementen. In dit
Nadere informatieLEERKRACHTGEDEELTE DOE-ACTIVITEIT: SMS. AMIRA EN ILIAS VAN MAART TOT MEI
LEERKRACHTGEDEELTE DOE-ACTIVITEIT: SMS. AMIRA EN ILIAS VAN MAART TOT MEI Omschrijving van de activiteit De leerlingen lezen sms -jes van een verliefde jongere en bepalen aan de hand van de berichtjes het
Nadere informatie4 Vind me dan. Achtergrondinfo Planten en dieren hebben allerlei manieren om niet op te vallen. Deze kunnen onderverdeeld worden in:
4 Vind me dan Er is altijd wel een verjaardag of een ander feestje om te vieren. En bij een feestje horen cadeautjes. Maar voor het zover is, wil je het cadeautje natuurlijk zo goed mogelijk verstoppen.
Nadere informatieLesopdracht. Benodigdheden (ochtend) Leerdoelen voor de kinderen. Lesinhoud. Verteltafel rondom het prentenboek Rupsje nooit genoeg
Lesopdracht Verteltafel rondom het prentenboek Rupsje nooit genoeg Benodigdheden (ochtend) -Prentenboek: Rupsje nooit genoeg Eric Carle -Groot vel papier -Zwarte markeerstift -Diverse papiersoorten: karton,
Nadere informatieSCHRIJVEN. Instructiekaart voor de leerling nr. 5. A-vragen. Korte vragen die beginnen met Wie...? Wat...? Waar...? Wanneer...? Hoeveel...?
Instructiekaart voor de leerling nr. 5 A-vragen Formulering van de vraag Formulering van het antwoord Korte vragen die beginnen met Wie...? Wat...? Waar...? Wanneer...? Hoeveel...? Antwoord met één volledige
Nadere informatie2: vergaderen VASTE VOORZITTER EN NOTULIST
2: vergaderen Als je lid bent van een studentenraad, vergader je vaak. Je hebt vergaderen met de studentenraad, maar ook vergaderingen met het College van Bestuur en de Ondernemingsraad (OR). Gemiddeld
Nadere informatieHuiswerk Spreekbeurten Werkstukken
Huiswerk Spreekbeurten Werkstukken - 2 - Weer huiswerk? Nee, deze keer geen huiswerk, maar een boekje óver huiswerk! Wij (de meesters en juffrouws) horen jullie wel eens mopperen als je huiswerk opkrijgt.
Nadere informatieDe Veluwe Opdrachten en Overzichten voor begeleiders
De Opdrachten en Overzichten voor begeleiders Inhoud van de map ALGEMEEN Over Woordvoerders van de natuur Over de opdrachten en voorbereiding Praktisch: 2 vormen van begeleiden Overzicht opdrachten per
Nadere informatieEenzaam. De les. Inhoud. Doel. Materiaal. Belangrijk. les
8 Inhoud 1 Eenzaam De Soms ben je alleen en vind je dat fijn. Als alleen zijn niet prettig aanvoelt, als je niet in je eentje wilt zijn, dan voel je je eenzaam. In deze leren de leerlingen het verschil
Nadere informatieJe eigen nieuwjaarsbrief
Je eigen nieuwjaarsbrief Doelgroep Eerste, tweede, derde graad Aard van de activiteit De leerlingen schrijven zelf een nieuwjaarsbrief voor hun ouders. Vooraf Verzamel allerhande nieuwjaarsbrieven: tekstjes
Nadere informatieActiviteitenschema Archeologie
Activiteitenschema Archeologie Soort activiteit: Spullen opgraven uit de zandbak. Tijdsindeling: 5 Minuten de plaatjes in de zandbak verstoppen. 5 Minuten vertellen over hoe de mensen vroeger wat zochten
Nadere informatieKijken! Kijken! Niet kopen!
Kijken! Kijken! Niet kopen! 1. Aanzetten 1.a Kijken! Kijken! Niet kopen! Jij gaat aan de slag met het dossier Kijken! Kijken! Niet kopen!. Welke onderdelen van het dossier ga jij maken? Overleg met je
Nadere informatieOriëntatie. Wat??? een zeepkist??? Oriëntatie. Welke. Dit ga je doen Onderzoeken wat nu eigenlijk een zeepkist is.
Oriëntatie Dit ga je doen Onderzoeken wat nu eigenlijk een zeepkist is. Welke Dit is een groepsopdracht. Dit doe je dus met je eigen groepje waar je de zeepkist mee gaat bouwen Aan deze vaardigheden ga
Nadere informatieBouw een dijk van speelzand voor een zo groot mogelijk meer. Welk meer kan het meeste water bevatten.
Groep 1 & 2 Team van maximaal 4 leerlingen Lesbrief voor leerkracht Uitdaging Bouw een dijk van speelzand voor een zo groot mogelijk meer. Welk meer kan het meeste water bevatten. Inleiding In 2015 is
Nadere informatieEen Meet- en Ontdekpad gemaakt door Maaike Kuijer. Pabo De Eekhorst Assen.
METEN Een meet- en ontdekpad www.rekenhoek.nl 5 6 Een Meet- en Ontdekpad gemaakt door Maaike Kuijer. Pabo De Eekhorst Assen. Inhoudsopgave meet- en ontdekpad Samenvatting 2 Verantwoording 4 Gebruiksaanwijzing
Nadere informatieGrafieken. 10-13 jaar. Rekenles over het maken van grafieken. Rekenen. 60 minuten. Weerstation, data, grafieken
Grafieken Rekenles over het maken van grafieken 10-13 jaar Rekenen Weerstation, data, grafieken 60 minuten Op het digitale schoolbord bekijkt de leerkracht met de klas verschillende grafieken over het
Nadere informatieOriëntatie: Samen Scholen Beeldende Kunsteducatie. Helma Molenaars en Grada Buren.
Oriëntatie: Het doel van deze lessenserie is: bestaande foto s zoeken met een eigen verhaal erbij. Dan gaan jullie mensen deze fotoserie voorleggen en vragen welk verhaal zij erin zien. Tot slot gaan jullie
Nadere informatieWerkstukken maken op PCBO-Het Mozaiek Groep 6
We gaan een werkstuk maken en je mag het helemaal zelf doen. Het is helemaal jouw eigen werkstuk. Maar om je even goed op weg te helpen hebben we hieronder alle stapjes even op een rij gezet. Wat moet
Nadere informatieJessica Huizer. aardrijkskunde
Naam: Studentnummer: Opleiding: Klas: Vak: Docent: Jessica Huizer 0541685 Pabo 2P aardrijkskunde Vincent Bax 3 lessen * Introductie thema: Identiteit * introductie venster: Hindoeïsme * Les1: godsdiensten
Nadere informatieSOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN
SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN Dit thema is opgesplitst in drie delen; gevoelens, ruilen en familie. De kinderen gaan eerst aan de slag met gevoelens. Ze leren omgaan met de gevoelens van anderen. Daarna
Nadere informatieTeam 6: Zonnepanelen. Onderzoek naar het gebruik van zonnepanelen
Zonnepanelen op school Team 6: Zonnepanelen Onderzoek naar het gebruik van zonnepanelen Jullie gaan onderzoeken welke producten er zijn op zonnecellen 1. SAMENWERKEN IN EEN TEAM Jullie gaan samenwerken
Nadere informatieIk ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 7-8. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door
De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug want ik moet even iets zeggen over
Nadere informatieIntroductieles randje Texel. Brief - woordweb - thematafel
Randje Texel 3 en 4 1 Introductieles randje Texel Brief - woordweb - thematafel Doelen Begrippen Materialen Duur De leerlingen: worden enthousiast voor het thema en hun voorkennis wordt geactiveerd. de
Nadere informatieDifferentiatiemateriaal Hoofdstuk 4
Differentiatiemateriaal Hoofdstuk 4 Spreken, Kijken Luisteren: vergaderen Vergaderen Natuurlijk weet iedereen wat een vergadering is. Misschien heb je zelf wel eens aan een vergadering deelgenomen. Om
Nadere informatiePlant in de klas Instructieblad leerkracht Groep 6/7/8
Plant in de klas Instructieblad leerkracht Groep 6/7/8 Colofon Titel: Plant in de klas - Instructieblad leerkracht, groep 6/7/8 Auteurs: Nienke van den Berg Hilde Spitters (NIGZ) Redacteuren: John Luteijs
Nadere informatieHet g e h e i m van de w
Lessenserie over een bijzonder natuurgebied 3 8 natuur- en Het g e h e i m van de w Mieke Bon De Waddenzee... Wadlopen, zeilen, zeehon- & Janneke Bakker den spotten, de eilanden ontdekken, een weekendje
Nadere informatieSpreekbeurt, en werkstuk
Spreekbeurt, krantenkring en werkstuk Dit boekje is van: Datum spreekbeurt Datum krantenkring Inleverdatum werkstukken Werkstuk 1: 11 november 2015 Werkstuk 2: 6 april 2016 Bewaar dit goed! Hoe bereid
Nadere informatieIk ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door
De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug, want ik moet even iets zeggen over
Nadere informatieDE BIBLIOTHEEK VAN JE DROMEN? groep A
DE BIBLIOTHEEK VAN JE DROMEN? groep A 4 opdrachten! 60 minuten! Bij iedere opdracht zet iemand zijn wekker/ chronometer (op gsm of uurwerk), zodat je zeker niet veel langer dan een kwartier bezig bent.
Nadere informatieLesvoorbereiding Studie en loopbaan Keuze- en Loopbaanvaardigheden 3-4 vmbo
Lesvoorbereiding Studie en loopbaan Keuze- en Loopbaanvaardigheden 3-4 vmbo Bespreek met vakdocenten mogelijkheden om leerlingen in de vaklessen feedback over zichzelf te laten vergaren. Deel Vaardigheid:
Nadere informatiea.roland holst c ollege QUEST een avontuurlijke zoektocht...
a.roland holst c ollege QUEST een avontuurlijke zoektocht... de uitdaging... Hallo, ik ben Hanna. Dit jaar ben ik begonnen aan QUEST. QUEST past prima bij mij. Dat denk ik zelf, dat denken mijn ouders
Nadere informatieZorg dat je een onderwerp kiest, waarvan je echt meer wilt weten. Dat is interessanter, leuker en makkelijker om mee bezig te zijn.
Werkstukwijzer Deze werkstukwijzer helpt je om een werkstuk in elkaar te zetten. Je vult eerst een formulier in. Op dit formulier komt te staan waar je werkstuk over gaat en hoe je het aanpakt. Met behulp
Nadere informatieSectorwerkstuk 2010-2011
Sectorwerkstuk 2010-2011 Namen: ---------------------------------------------------------------------------------------- Klas: -------------------- Sector: --------------------------------------------
Nadere informatiePrimair Onderwijs. 6 lessen
Maak je eigen land! Voor de docent Vak(gebied) Schooltype/afdeling Oriëntatie op jezelf en de wereld, Aardrijkskunde Primair Onderwijs Leerjaar Groep 3/4 Tijdsinvestering Vakinhoud Kerndoelen 6 lessen
Nadere informatiePlan van aanpak horizon verbreden Zuid-Afrika
Plan van aanpak horizon verbreden Zuid-Afrika Welk gebied heb je gekozen? Het gekozen thema voor horizon verbreden is Zuid-Afrika. Ik ben zelf 4 keer in Zuid-Afrika geweest voor vrijwilligerswerk en ga
Nadere informatieDoor: Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud), www.nibud.nl Mei 2012
Op vakantie! Wat kost dat? Door: Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud), www.nibud.nl Mei 2012 Tijdsduur: één lesuur Werkvorm: in groepjes en bespreking klassikaal Niveau: klas 3 en 4 VMBO,
Nadere informatieInstructie voor leerlingen.. 5. Gebruik van de lesbrieven. 6. Lesbrief: Wat wil je zijn en worden.. 7. Wat wil je zijn en worden.
VOORBEELD DE KLAS ALS TEAM (LEERLINGENBOEK) INHOUDSOPGAVE Instructie voor leerlingen.. 5 Gebruik van de lesbrieven. 6 Lesbrief: Wat wil je zijn en worden.. 7 Wat wil je zijn en worden. 11 Wat wil je zijn
Nadere informatieQUESTIONBOXLES PALMOLIE
QUESTIONBOXLES PALMOLIE Colofon Auteur: Amy Beerens Contact: Maarten Reichwein, WKUU, wetenschapsknooppunt@uu.nl of 030-25 33 717 INHOUDSOPGAVE Inhoud 1 Doel van de les 2 2 Opzet lesplan 3 3 Uitwerking
Nadere informatieLesbeschrijving. Projectintroductie les 1
Lesbeschrijving Projectintroductie les 1 Doel: De leerlingen ontdekken wat zij al weten over de Schelde. Ook ontdekken ze dat er soms andere belangen liggen vanuit deze thema s Lesduur: 50 minuten Vak(ken):
Nadere informatieWERKBLAD mijn landschap
WERKBLAD mijn landschap Hoe zie jij het landschap? Wat vind je mooi of belangrijk? Ga alleen of in groepjes aan de slag en maak - een presentatie op papier of digitaal - een gedicht, een verhaal of een
Nadere informatieLesmateriaal. Waar slaat dat op! Basisonderwijs groep 5 groep 8
Lesmateriaal Waar slaat dat op! Basisonderwijs groep 5 groep 8 Inleiding Binnenkort gaat u met de klas naar de voor Waar slaat dat op!? van Het Gelders Orkest. In deze voorstelling wordt er muziek gemaakt
Nadere informatieIk ben de Bloem! De Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal! Het MILIEU 5 6 GROEP
Het MILIEU Ik ben de Bloem! De Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal! Aangeboden door Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer. www.eu.nl -> onderwijs Europese Unie Hé
Nadere informatieEen nieuwe bank. Lesvoorbereiding Crisis graad 2. Verwondering
Een nieuwe bank Lesvoorbereiding Crisis graad 2 Voorzie speelgoed - geld, echte kleine muntstukken of print het blad met de centen. Op elk blad staan 100 centen in rijen van 10. Zo kan je gemakkelijk het
Nadere informatieWerkstuk. En natuurlijk ook spreekbeurt. Gemaakt door: Dimanida Kemkievelden Groep 7abcd
Werkstuk En natuurlijk ook spreekbeurt Gemaakt door: Dimanida Kemkievelden Groep 7abcd (Op het voorblad komt de titel van je werkstuk, een foto of een plaatje van je onderwerp, je naam en je klas.) Inhoudsopgave
Nadere informatie