Feestkalender
|
|
- Lennert de Jonge
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Feestkalender - 1
2 Nieuwjaarsdag Samoa is de eerste plek ter wereld waar de champagnekurk en het vuurwerk knallen om het nieuwe jaar te verwelkomen. Dertien uur later is het pas Nieuwjaar in Nederland. Driekoningen Dit is één van de Driekoningen. Hij staat op een gebrandschilderd venster dat rond het jaar gemaakt is. Die vensters werden gemaakt van stukken gekleurd glas die aan elkaar gemaakt werden met loodstrips. De stukken glas werden, om bijvoorbeeld de plooien weer te geven, vooraf beschilderd met zwarte verf die in het vuur in het glas werd gebrand. 1 Nieuwjaarsdag Driekoningen Chinees nieuwjaar 1 1 januari Chinees nieuwjaar De Chinese kalender loopt niet gelijk met onze kalender. Chinees Nieuwjaar valt in 1 op januari. Chinezen poetsen weken van tevoren het huis, ze kopen nieuwe kleren en schoenen en ze leggen ruzies bij. Een nieuw jaar moet je met een schone lei beginnen, vinden ze. Volgens de traditie wordt het gevierd met een drakendans en een lantaarnfestival.
3 Valentijnsdag Valentijnsdag is vernoemd naar de heilige Valentinus. We weten niet zo heel veel over hem, maar waarschijnlijk stierf hij al lang geleden, in het jaar 0. Hij gaf bloemen aan verliefde stelletjes. En hij zou in het geheim huwelijken hebben geregeld. Op 1 februari kun jij je voordoen als Valentijn. Je kunt dan bloemen of een kaart sturen naar iemand die je leuk vindt of op wie je verliefd bent. Heb je al iemand in gedachten? Valentijnsdag 1 Carnaval t/m februari 1 Carnaval februari Carnaval was vroeger het laatste moment in de winter waarbij je gek kon doen, je je kon verkleden en veel kon eten. Direct na carnaval begon de vastentijd, die duurde tot aan Pasen. Dan moest je sober leven, serieus zijn en geen vlees eten.
4 Holi Phagwa Holi Phagwa is een soort nieuwjaarsfeest voor de hindoes. Ze vieren de overwinning van de lente op de winter. En van het goede op het kwade. Eerst maken ze grote vuren waar ze zand en stenen in gooien: dat zijn de kwade dingen die verbrand moeten worden. Dan gaan ze naar huis om zich te wassen en schone witte kleding aan te doen. En dan begint misschien wel het leukste onderdeel: elkaar bekogelen met gekleurd poeder. Subh Holi! (=gelukkig nieuwjaar!) 1 Aswoensdag 1 Biddag voor gewas en arbeid 1 1 Poerim/Lotenfeest 1 1 Holi Phagwa Maria Boodschap 1 maart Maria Boodschap Op maart, precies maanden vóór Kerstmis, herdenken mensen in de kerk dat Maria bezoek kreeg van de engel Gabriël. Hij vertelde Maria dat God ervoor zou zorgen dat ze een bijzondere zoon zou krijgen. Die zoon zou Jezus heten en een groot man worden
5 Pesach Vierduizend jaar geleden leidde God het joodse volk weg uit Egypte, waar het in slavernij had geleefd. Met Pesach herdenken joden deze bevrijding. God strafte Egypte voor de slavernij met tien rampen. Er kwamen o.a. plagen met kikkers en steekvliegen. De joden moesten plotseling vertrekken en hadden geen tijd om hun brooddeeg te laten rijzen. Ze namen platte, ongezuurde broden mee: matzes. Met Pesach mag er daarom niets in huis zijn dat gist of zuurdesem bevat. Veel joden die traditioneel leven, eten op alle dagen van Pesach ongezuurd brood. 1 Palmpasen 1 Pesach t/m 1 april Witte donderdag 1 1 Goede vrijdag 1 Paaszaterdag/Stille zaterdag 1 Pasen 1 1 Pasen 1 Hemelvaart van de Profeet 1 Koningsdag Pasen april Met Pasen wordt gevierd dat Jezus is opgestaan uit de dood. Christenen geloven in een eeuwig bestaan na de dood. Het leven houdt dus niet op na de dood: de dood is juist een nieuw begin. Dit kunstwerk is geschilderd in de tweede helft van de de eeuw. De drie wachters die bij het graf liggen te slapen merken niets van de opstanding van Jezus.
6 Ramadan Ramadan is de negende maand van het islamitische jaar. Moslims herdenken in deze maand dat Mohammed zijn eerste boodschap van God ontving. Alles wat God hem vertelde, is opgeschreven in de Koran. Tijdens Ramadan mag je elke dag tussen zonsopgang en zonsondergang niet eten of drinken. Maar ben je nog klein, ziek, zwanger of op reis, dan hoef je niet mee te doen. Veel kinderen proberen vanaf een jaar of tien, twaalf al wel een paar dagen mee te vasten. Dat is best moeilijk. Maar daar gaat het ook om. Op deze manier leer je jezelf te beheersen. En je voelt hoe het is om arm te zijn en geen eten of drinken te hebben. Ramadan lijkt een beetje op de vastentijd voor Pasen in het christendom. 1 Dodenherdenking Bevrijdingsdag Wesak Moederdag 1 Hemelvaart 1 Ramadan t/m juni 1 Wesak mei Wist je dat: tijdens Wesak de verjaardag, de sterfdag én de verlichting van Boeddha gevierd worden? De verlichting heeft in dit geval niets met lampjes te maken, maar betekent dat je jezelf van alle pijn en verdriet bevrijdt. Boeddhisten geloven dat dat niet in één leven kan, omdat je daar heel veel levenswijsheid voor nodig hebt. En daarom word je na je dood opnieuw geboren: om verder te werken aan je levenswijsheid en je verlichting. Calvin Chan / Shutterstock.com 1 Sjawoe ot / Wekenfeest 1
7 1 Sjawoe ot / Wekenfeest 1 Luilak 1 Pinksteren 1 Pinksteren 1 juni Suikerfeest Suikerfeest is het feest waarmee de Ramadan wordt afgesloten. Moslims hebben dan een maand gevast, en mogen nu feesten. Maar eerst gaan de mensen naar de moskee, om een feestgebed uit te spreken. Dan omhelzen ze elkaar, wensen ze elkaar een gezegend feest en kan het feest beginnen. Tijdens het feest ga je in je mooiste kleding bij familie op bezoek, maar ook bij buren en vrienden. Er wordt veel zoetigheid gegeten en er worden cadeautjes uitgewisseld. Het feest duurt drie dagen Vaderdag Suikerfeest t/m juni 1 Sjawoe ot Sjawoe ot is de Hebreeuwse naam voor Wekenfeest. Precies zeven weken na Pesach (zie April) de uittocht uit Egypte- verzamelden de joden zich aan de voet van de berg Sinaï. Daar gaf God hen de Tien Geboden. Dat zijn regels waar de joden zich aan moeten houden. Er staat onder andere in dat je je ouders moet respecteren, dat je niet mag stelen en niet mag moorden. Met Sjawoe ot herdenken de joden dat God de Tien Geboden naar de aarde stuurde.
8 Zomervakantie Plak hier je leukste vakantiefoto s juli Zomervakantie, hoera! Nu zijn er grote landbouwmachines die het werk doen, maar vroeger werkten veel mensen in de landbouw. In de zomermaanden was er extra veel werk te doen op het land. Veel kinderen moesten hun ouders helpen met dit werk. Ze gingen dan niet naar school. Er bleven zoveel kinderen weg, dat de scholen besloten de deuren maar te sluiten tijdens deze periode. Zo is de zomervakantie ontstaan. Heerlijk zes weken niet naar school, dat is voor sommigen ook een soort feest
9 Ganesh Chaturthi Ganesh Chaturthi is een feest ter ere van Ganesha, de godenzoon met een olifantenhoofd. Hij wordt aanbeden als god van de wijsheid, welvaart en goed geluk. Hindoes bidden tot Ganesha voor ze aan iets nieuws beginnen, bv een nieuwe baan of een verhuizing. De mensen die dit feest vieren nemen eerst zelf een bad om zich te reinigen, kopen dan een beeld van Ganesha en zetten dit thuis op een altaar. Daar wordt het beeld versierd. Twee keer per dag wordt het beeld aanbeden en er worden zoetigheden geofferd. Na het feest wordt het beeld naar het dichtstbijzijnde water gebracht en daar gelaten. Tegenwoordig zijn de beelden van materiaal dat slecht is voor het milieu, en sterven er veel vissen door dit feest. 1 Raksha Bandhan Maria Hemelvaart 1 Ganesh Chaturthi 1 1 augustus Raksha Bandhan Het woord Raksha betekent bescherming en het woord Bandhan betekent relatie. Samen betekent het dus zoiets als beschermende relatie. Het is een hindoefeest voor broers en zussen. De zus zoekt haar broer op en bindt een beschermkoord om zijn pols. De broer moet dan een klein kadootje geven aan zijn zus en haar alle bescherming bieden.
10 Offerfeest Het Suikerfeest en het Offerfeest zijn de belangrijkste feestdagen van het Islamitische jaar. Het Offerfeest herdenkt dat Ibrahim (Abraham) bijna zijn zoon doodde omdat hij hem aan God moest geven. Gelukkig kwam er op het laatste moment een ram uit de hemel: dat mocht van God worden geslacht in plaats van Ibrahims zoon. Om God te danken slacht elk gezin dat het kan betalen op deze dag een dier. Van het vlees maken ze feestgerechten die gedeeld worden met anderen: vrienden, buren en armen. In de moskee is er een dienst met speciale gebeden. Mensen dragen veel witte kleren. Wit is de kleur van de haddj: de heilige reis naar Mekka, in Saudi-Arabië. Het Offerfeest hoort namelijk bij die reis en elke moslim zal die eens in zijn leven moeten maken. 1 Offerfeest t/m 1 sept september
11 St Franciscus Wist je dat: Franciscus van Assisi in 1 voor het eerst een levende kerststal opstelde in het Italiaanse plaatsje Greccio? Franciscus was een groot liefhebber van alles wat God geschapen had: wind, zon, maan, sterren, bloemen en planten. Én hij was een groot dierenvriend. Volgens de legenden kon hij zelfs met dieren praten. Franciscus sterfdag wordt elk jaar herdacht op oktober. En dat is? Precies! Werelddierendag! 1 Al Hidzjra Rosh Hasjana Rosh Hasjana Werelddierendag Soekot / Loofhuttenfeest t/m okt Divali 1 Halloween Hervormingsdag Divali oktober Bij hindoes is Divali het lichtjesfeest. Alle huizen zijn dan schoongemaakt en staan vol met bloemen en lichtjes. Dit moet Lakshmi naar binnen lokken, de godin met vier armen. Zij brengt voorspoed, geluk, succes, wijsheid en welvaart.
12 Sint Maarten Sint Maarten is de viering van de naamdag van de heilige Sint Martinus. Hij werd in geboren en ging in het leger toen hij jaar was. Voor de poort van de Franse stad Amiens kwam hij een verkleumde bedelaar tegen. Martinus sneed zijn mantel doormidden en gaf de bedelaar de helft. Die nacht droomde hij dat het Jezus was aan wie hij de mantel had gegeven. Hij zag het als een teken van God en werd monnik. Later werd hij bisschop van Tours en werd hij erg bekend. Hij stichtte veel kloosters en stierf toen hij 1 jaar was. Hij is door veel bekende schilders geschilderd. 1 Allerheiligen Allerzielen Dankdag voor het gewas Sint Maarten Loi Krathong 1 november Loi Krathong Advent t/m december
13 Chanoeka Wist je dat: Chanoeka het joodse lichtjesfeest is? Joodse families steken in een speciale kandelaar op de eerste avond één kaarsje aan. Op de tweede avond steken ze het eerste én het tweede kaarsje aan en zo verder. Op de achtste dag branden alle kaarsjes. De kaarsjes worden aangestoken met een negende kaars, die een speciale plek heeft op de kandelaar. 1 Sinterklaas 1 Geboorte van de Profeet Kerstmis Chanoeka t/m 1 jan 1 Kerstmis 1 Oudjaarsdag Sinterklaas december Dit is Graaf Hendrik van den Bergh. Hij heeft in kasteel Huis Bergh gewoond. In december kreeg hij een brief en pakje van zijn nichtje Maria Elisabeth Clara. Zij had een paar wollen handschoenen voor hem gebreid, als kadootje voor Sinterklaas.
14 Tweeluikje met het leven van Jezus, gemaakt in Parijs, ca Ivoor, 1, x, cm
15 Schrijfblad Mijn leukste of mooiste feest was
16 Schrijfblad mijn naam is: ik ben naam school: adres school: klas: jaar.
Op 5 december is het Sinterklaasfeest. Hoe wordt dat gevierd? Van welke god wordt de verjaardag gevierd op Ganesj-Chaturti?
Feestentriviant voorkant vragenkaarten Op 5 december is het Sinterklaasfeest. Hoe wordt dat gevierd? Van welke god wordt de verjaardag gevierd op Ganesj-Chaturti? Hoe heet het feest ter ere van koning
Nadere informatieFeesten - Hindoeïsme. Infokaart
Feesten - Hindoeïsme Het hindoeïsme heeft heel veel feesten, elke week wel een paar. Maar het verschilt vaak per streek of groep welke feesten ze precies vieren. Er zijn eigenlijk maar een paar feesten
Nadere informatieSamenvattingen Geloof ABC
Samenvattingen Geloof ABC Info 1ABC: Wat is geloof? Het gaat in dit project om de belangrijkste wereldgodsdiensten: jodendom, christendom, islam, hindoeïsme en boeddhisme. Deze godsdiensten geven antwoorden
Nadere informatieSamenvattingen Geloof ABC
Samenvattingen Geloof ABC Info 1ABC: Wat is geloof? Het gaat in dit project om de belangrijkste wereldgodsdiensten: jodendom, christendom, islam, hindoeïsme en boeddhisme. Deze godsdiensten geven antwoorden
Nadere informatie4 mei Nationale Herdenkingsdag 1 mei Dag van de Arbeid februari/maart Carnaval maart/april Pasen. januari februari maart april mei juni
INHOUD Inleiding... Bladzijde 4 Driekoningen... Bladzijde 6 Valentijnsdag... Bladzijde 8 Carnaval... Bladzijde 10 Chinees Nieuwjaar... Bladzijde 12 Holi Phagwa... Bladzijde 14 1 april... Bladzijde 16 Pasen...
Nadere informatieRamadan in de zomer. Ervaringsuitwisseling Levensbeschouwelijke uitingen op de werkvloer
Ramadan in de zomer Ervaringsuitwisseling Levensbeschouwelijke uitingen op de werkvloer Nuttige achtergrondinfo over Ramadan, Offerfeest, Suikerfeest en het gebed. 26juni2009 Ramadan De negende maand van
Nadere informatieKerstmis. U-Les 4. Over Diwali. Diwali: het feest van licht bij de hindoes
U-Les 4 Kerstmis 1 Diwali: het feest van licht bij de hindoes Over Diwali Diwali is een vrolijk hindoefeest, het feest van de duizend lichtjes. We vieren dit feest op 14 november. Diwali is gewijd aan
Nadere informatieRAMADAN STICHTING KENNISNET/ CMO WERKBLADEN - 1
STICHTING KENNISNET/ CMO WERKBLADEN - 1 Wat is de ramadan? Allah en zijn profeet Mohammed Het is 621 na Christus. De zakenman Mohammed uit Mekka is veertig jaar geworden. Hij vindt dat het tijd is geworden
Nadere informatieDatum CALL-TO-ACTION FACEBOOK GOOGLE+ LINKEDIN TWITTER BLOG . persoonlijke foto van het bedrijf nieuws uit de branche 5 tweets
JANUARI VOORBEELD Facebook 1-1-2015 Nieuwjaarsdag link naar blog tip 1 facebook reactie 5 tweets 5 tips om meer facebook reacties te krijgen 2-1-2015 persoonlijke foto van het bedrijf nieuws uit de branche
Nadere informatieGelukkig Nieuwjaar! Leeftijd: 8-12 Soort bijeenkomst: club Soort werkvorm: heel programma Thema: Overige feestdagen Tijdsduur: 1 uur 30 min.
Gelukkig Nieuwjaar! Leeftijd: 8-12 Soort bijeenkomst: club Soort werkvorm: heel programma Thema: Overige feestdagen Tijdsduur: 1 uur 30 min. Programma over Nieuwjaarsfeesten. Oud en Nieuw... Lekker de
Nadere informatieZoals wij Jezus kennen, zo kennen zij de profeet Mohammed als verkondiger van het geloof.
Islam 1. Inhoud 1. Inleiding 2. Wat is Islam? 3. Het dagelijkse leven 4. Enkele rituelen 5. De dood 6. Feesten 7. Bibliografie 2. Wat is Islam? De Islam is één van de vijf wereldgodsdiensten. Hij is niet
Nadere informatieAchthuizen zaterd zondag: xxx. Oude-Tonge zaterd: zondag xxx. Pasen u WCV BR. Pasen u WCV BR uur Eucharistie EHC GS/BR
WEEKENDVIERINGEN APRIL 2018 Oud- Beijerland zond. 01-04 Pasen Ad Fontes maand. 02-04 Pasen Pasen 09.30 u WCV BR Pasen 11.00 u WCV BR 11.00 uur EHC GS/BR Pasen Pasen 09.30 u WCV PT zaterd. 07-04 VR VR zond.
Nadere informatie2015 VrolijkAgenda. kleur je dag. Met teksten van Anne Westerduin
2015 VrolijkAgenda kleur je dag Met teksten van Anne Westerduin notities 2015 2015 VrolijkAgenda VrolijkAgenda van: geniet van je tijd mijn pagina persoonlijke gegevens: naam adres postcode woonplaats
Nadere informatieOp 12 april kan je weer eitjes gaan zoeken in de tuin. Het is Pasen!
Bimbambeieren Vasten en Pasen Op 12 april kan je weer eitjes gaan zoeken in de tuin. Het is Pasen! Maar wat vieren we eigenlijk? Denk jij bij Pasen enkel aan eitjes en vakantie? Of wist je dat Pasen een
Nadere informatieHoe heette de reus die door David verslagen werd? Hoe heet de vrouw van Adam?
Hoe heette de reus die door David verslagen werd? Hoe heet de vrouw van Adam? Wie is de huidige paus? Ken je namen van pausen? Hoe heette de man die het volk van Israël uit de slavernij van Egypte bevrijdde
Nadere informatieJaarkalender
Jaarkalender - Adres Liesbos - SB Hoofdrp Telefoon 0 0 dependance: 0 E-il info@debosbouwers.nl Website www.debosbouwers.nl Augustus Radan (Isl. Vastenand) 0 Id-al-Fitz (Isl. Suikerfeest) September Eerste
Nadere informatieTekst: Annemarie van Heijningen-Steenbergen
V agenda 2018 V Tekst: Annemarie van Heijningen-Steenbergen V Deze agenda is van V mijn pagina PERSOONLIJKE GEGEVENS naam adres postcode woonplaats privé telefoon mobiel e-mail werk telefoon mobiel e-mail
Nadere informatievan carnaval tot kerst
vier kant reeks van carnaval tot kerst 20 feesten & dagen om te onthouden Driekoningen Driekoningen is elk jaar op 6 januari. Op deze dag wordt het bezoek van drie wijze mannen aan het pasgeboren kindje
Nadere informatieeertigdagentijd en Pasen
Naam: eertigdagentijd en Pasen V Datum: 1. Veertigdagentijd Vink twee goede antwoorden aan. De veertigdagentijd is een soort woestijntijd, omdat er veel woestijnen zijn in de landen van het Zuiden (en
Nadere informatieJanuari Maandag Dinsdag Woensdag Donderdag Vrijdag Zaterdag Zondag. Nieuwjaarsdag. Kerstvakantie BO-VO. Kerstvakantie BO-VO. Kerstvakantie BO-VO
Januari 205 2 3 4 Nieuwjaarsdag 5 6 7 8 9 0 Drie Koningen 2 3 Inwoners 4 5 6 7 8 9 20 2 22 23 24 25 MAZ / 26 27 28 3 Februari 205 2 3 4 5 6 7 8 9 0 2 3 4 5 Valentijnsdag Carnaval 6 7 8 9 20 2 22 Carnaval
Nadere informatieTL 3 PERIODE 2 DE ISLAM
TL 3 PERIODE 2 DE ISLAM OPDRACHT DE 5 ZUILEN BART SATIJN INTRODUCTIE Wat is een zuil? Waarom is dit belangrijk? Waarom zou de Islam het woord zuil gebruiken BART SATIJN OPDRACHT ZUILEN Welke 5 zuilen zijn
Nadere informatieProtocol religie en Geloofsovertuigingen Geactualiseerde versie (maar 2018), nog niet vastgesteld in de GMR
Stichting StisamO Hoendrik 9, Elst Vastgesteld GMR: Versie sept 2016 Protocol religie en Geloofsovertuigingen Geactualiseerde versie (maar 2018), nog niet vastgesteld in de GMR Protocol religie en geloofsovertuiging
Nadere informatieTekst: Annemarie van Heijningen-Steenbergen
V agenda 2018 V Tekst: Annemarie van Heijningen-Steenbergen V Deze agenda is van V mijn pagina PERSOONLIJKE GEGEVENS naam adres postcode woonplaats privé telefoon mobiel e-mail werk telefoon mobiel e-mail
Nadere informatieDAG DATUM TIJDSTIP GEBEURTENIS BIJBELTEKST 4 dagen voor Pesach
063. Tijdschema en - pagina 1 4 dagen voor 5 dagen voor 3 dagen voor 4 dagen voor 2 dagen voor 3 dagen voor 1 dag voor 2 dagen voor 1 dag voor 10 Nisan De Israëlieten moesten per gezin een gaaf, mannelijk,
Nadere informatie8 5 Allemaal mensen. Wat hoort bij onze cultuur? Zet een X bij de dingen die bij Nederland horen.
Lees het verhaal over de se cultuur. Herken jij dit? Vast wel! In fietst bijna iedereen. Fietsen hoort bij. We doen het bijna allemaal. Fietsen hoort bij onze cultuur. Dropjes kennen we ook allemaal. Wat
Nadere informatieDit thema gaat over de verschillende feestdagen en vieringen in Nederland. Onderwerpen. Wat kun je meenemen?
De feestdagen Dit thema gaat over de verschillende feestdagen en vieringen in Nederland. Onderwerpen Nationale en erkende feestdagen Overige feesten en vieringen Stap 1 Introductie Wat kun je meenemen?
Nadere informatieMocht u vragen, suggesties of ideeën hebben over de inhoud van deze activiteiten-kalender, aarzelt u dan niet om contact met ons op te nemen.
In deze kalender treft u de belangrijkste informatie aan over de school. We hopen dat het als geheugensteuntje een duidelijk herkenbare plek in uw gezin krijgt. Aanvullende informatie vindt u in onze schoolgids
Nadere informatieIn dit werkstuk beantwoorden we de 6 levensvragen van drie godsdiensten; het Christendom, Jodendom en de Islam.
Werkstuk door Een scholier 2003 woorden 11 februari 2005 6,2 1000 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing In dit werkstuk beantwoorden we de 6 levensvragen van drie godsdiensten; het Christendom, Jodendom
Nadere informatieTip! Speel de quiz klassikaal op het digitale schoolbord! Spelregels Wijs een jurylid aan: die bepaalt wie antwoord mag geven.
QUIZ Tip! Speel de quiz klassikaal op het digitale schoolbord! Spelregels Wijs een jurylid aan: die bepaalt wie antwoord mag geven. Wijs een vragensteller aan: die stelt de vraag en noemt de 3 mogelijke
Nadere informatieVrolijkAgenda
VrolijkAgenda 20 17 deze agenda is van:a mijn pagina persoonlijke gegevens naam adres postcode woonplaats privé telefoon mobiel e-mail werk telefoon mobiel e-mail IBAN rijbewijsnummer kenteken auto donor
Nadere informatiePieternel Kamphuis De Witte School (Noordwijk) groep 7
Week Thema Lesdoel(en) Materiaal/verwerking Domein Opmerking 44 Halloween, Allerheiligen en Allerzielen De leerlingen ontdekken, dat goede herinneringen niet verloren gaan. De leerlingen maken kennis met
Nadere informatieJaarkalender
Jaarkalender - Adres Liesbos - SB Hoofdrp Telefoon 0 0 dependance: 0 E-il info@debosbouwers.nl Website www.debosbouwers.nl September Eerste schooldag - opening. Luizentas weer mee naar school! Puntje v.d.
Nadere informatieWoordenschat Taal Actief groep 4 Thema 6 Les 1
Woordenschat Taal Actief groep 4 Thema 6 Les 1 een kerk Een groot gebouw. Daar komen de mensen samen die in God geloven. Er wordt gebeden en gezongen. een moskee De kerk voor de moslims. Zij geloven in
Nadere informatieWereldgodsdiensten* hv123. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/76063
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 02 May 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/76063 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein
Nadere informatieChristendom. Wat uit dit geloof spreekt je aan?
Christendom In Christendom zijn de Bijbel en Jezus het belangrijkste. In de wereld is het de grootste godsdienst, gevolgd door de Islam. In het Christendom geloven de mensen in één God, die uit Drie Personen
Nadere informatieDe exodus. Foto s van het materiaal
De exodus Focus van dit verhaal De focus van dit verhaal ligt bij de uittocht van het volk van God (Exodus 11:1 15:21). Het verhaal is één van de heilige verhalen en behoort tot de kernpresentatie. Lesdoelen
Nadere informatieAugustus 2015 Maandag Dinsdag Woensdag Donderdag Vrijdag Zaterdag Zondag 1 2
WEEK 35 WEEK 34 WEEK 33 WEEK 32 WEEK 31 Augustus 2015 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 WEEK 40 WEEK 39 WEEK 38 WEEK 37 WEEK 36 September 2015 31 augustus
Nadere informatieeertigdagentijd en Pasen
Naam: eertigdagentijd en Pasen V 1. Veertigdagentijd Datum: Vink twee goede antwoorden aan. De veertigdagentijd is een soort woestijntijd, omdat er veel woestijnen zijn in de landen van het Zuiden (en
Nadere informatieKalender 2015-2016. OBS Houtwijk
Kalender 205-206 OBS Houtwijk ma 3 juli t/m dinsdag 25 augustus Vrijdag 7 juli is het Suikerfeest. Het Suikerfeest is een islamitisch feest waarop het einde van de maand Ramadan gevierd wordt. juli 205
Nadere informatie1) de geloofsbelijdenis : Er is geen God dan Allah en Mohammed is zijn profeet
DE ISLAM 1) Ontstaan Islam betekent gehoorzaamheid of onderwerping aan de wil van Allah. Zijn volgelingen worden moslims of islamieten genoemd, zij die zich overgeven. De islam ontstond vanaf de eerste
Nadere informatieEen leerling van Jezus vertelt ('walking sermon' langs kunstwerken)
Een leerling van Jezus vertelt ('walking sermon' langs kunstwerken) Doek achter de tafel Even kijken hoor. U en jullie hebben er al naar kunnen kijken, maar ik nog niet. Nu wil ik het goed zien. Ja, zo
Nadere informatieBij de tweede Nederlandse uitgave
6 Bij de tweede Nederlandse uitgave Al gauw na verschijnen van de eerste druk werden wij als auteurs overspoeld met positieve reacties en dat is eigenlijk niet opgehouden. Op tal van terreinen blijkt het
Nadere informatie1. Jozef en Maria moesten voor een volkstelling naar Bethlehem. Dat was een opdracht van keizer: a. Augustus b. Julius Caesar c. Tiberius d.
K erstm is Kerstquiz Lezen Het kerstverhaal ken je misschien, maar hoe goed ben je op de hoogte van de geschiedenis van Kerst? En wat weet je van alle gebruiken en feestelijkheden die erbij horen? Test
Nadere informatieKerstvakantie. 8 maandag 9 dinsdag 10 woensdag 11 donderdag 12 vrijdag 13 zaterdag 14 zondag INFO (R1)
Januari 2018 1 maandag 2 dinsdag 3 woensdag 4 donderdag 5 vrijdag 6 zaterdag 7 zondag Kerstvakantie Kerstvakantie Kerstvakantie Kerstvakantie Kerstvakantie Kerstvakantie Kerstvakantie Nieuwjaarsdag Drie
Nadere informatieWitte Donderdag Duinzichtkerk, 17 april 2014
Witte Donderdag Duinzichtkerk, 17 april 2014 PROTESTANTSE WIJKGEMEENTE ARCHIPEL/BENOORDENHOUT Hartelijk welkom in de Duinzichtkerk Vandaag beginnen wij de viering van de drie dagen van Pasen. Wij gedenken
Nadere informatieAugustus 2012 Zondag Maandag Dinsdag Woensdag Donderdag Vrijdag Zaterdag Week 31 1 Vakantie
Augustus 01 Week 1 1 Week 5 9 10 11 Week Project Welkom 1 Hoofdluiscontrole 1 Eerste schooldag Godsdienst Suikerfeest 1 15 1 1 Week Project sprookjes Suikerfeest 0 sprookjes 1 5 Week 5 Wijkplatform Info
Nadere informatieDE WEEK VOOR WE HET AV0NDMAAL VIEREN
DE WEEK VOOR WE HET AV0NDMAAL VIEREN AVONDMAAL VIEREN Het Avondmaal is meer dan zomaar een maaltijd. Om dat te begrijpen, is dit boekje gemaakt. Vooral is daarbij gedacht aan de kinderen, omdat zij met
Nadere informatieJesjoea opgewekt uit de dood als eersteling Jesjoea beweegoffer van de eerstelingen 1 Korinthe 15:20-28 Eersteling Messias als Eersteling
FOB 7 9 april 2016 We zijn aan het einde van het FOB aangekomen.. dag 7 Het begon met Pesach en afgelopen donderdag herdachten we de opstandingdag. Donderdag? Op de deels herstelde Zadok kalender was dat
Nadere informatieWereldgodsdiensten hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 16 December 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/76063 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken
Nadere informatieDe grote familie. Foto s van het materiaal
De grote familie Focus van dit verhaal De focus in dit verhaal ligt bij God en het volk van God (Genesis 12 15, 24). Dit verhaal is één van de heilige verhalen en behoort tot de Kernpresentatie. Lesdoelen
Nadere informatieSchoolkalender 2017/2018
Samen Leren Samen Leven Schoolkalender 2017/2018 Klaverblad Basisonderwijs op Levensbeschouwelijke Grondslag Darlingstraat 1 1102 MX Amsterdam 020-6950062 E: directie@bsklaverblad.nl I: www.bsklaverblad.nl
Nadere informatieThema Nederlandse cultuur en gewoontes. Les 31. Feest
http://www.edusom.nl Thema Nederlandse cultuur en gewoontes Les 31. Feest Wat leert u in deze les? Informatie over het Paasfeest en ander feesten begrijpen Van twee woorden één lang woord maken Informatie
Nadere informatieInleiding Christendom
Wie zijn de grondleggers van het christendom? Jezus zei: Ga dus op weg en maak alle volken tot mijn leerlingen, door hen te dopen in de naam van de Vader en de Zoon en de heilige Geest, en hun te leren
Nadere informatieHandleiding Feest! Weet wat je viert voor groep 6, 7 en 8
Handleiding Feest! Weet wat je viert voor groep 6, 7 en 8 1. Inleiding 2. Doelgroep, doelstelling, kerndoelen 3. Opzet lesmateriaal 4. Lessen Les 1: Feest! Weet wat je viert Les 2: Feestdagen ontdekken
Nadere informatieBIJBELROOSTER GROEP 8
BIJBELROOSTER GROEP 8 HOOFDSTUK 1 HET ONTSTAAN VAN DE BIJBEL Dag 1 Schatgraven Matteüs 13 : 44 46 Dag 2 Van kleitablet tot CD-Rom Lesboek p. 4 & 5 Dag 3 De vaststelling van de canon Lesboek p. 6 Dag 4
Nadere informatieKenmerken islam hv123
Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres VO-content 07 november 2017 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/62226 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van
Nadere informatieKalender Basisschool Antares
Kalender 2018-2019 Basisschool Antares Contactgegevens Basisschool Antares Sabelhof 12b 5044JR Tilburg 0134672611 http://www.basisschoolantares.nl AUGUSTUS 2018 Zomervakantie t/m 17 augustus Zomervakantie
Nadere informatieJEZUS LEERT OOK MIJ BIDDEN. Onzevader in eerste communievoorbereiding
JEZUS LEERT OOK MIJ BIDDEN Onzevader in de voorbereiding op de eerste communie Onzevader in eerste communievoorbereiding Doelgroep: Kinderen die zich voorbereiden op de eerste communie Doelstelling: Met
Nadere informatieWat is de betekenis van urbi et orbi? Door wie is Jezus verraden? Wat vieren we op Pasen? Wanneer herdenken we het laatste avondmaal?
Wat is de betekenis van urbi et orbi? Door wie is Jezus verraden? Wat vieren we op Pasen? Wanneer herdenken we het laatste avondmaal? Wanneer herdenken we de kruisiging en dood van Jezus? Welke liturgische
Nadere informatieseptember 2014 Eerste schooldag van 8,25-15,30 u. ma 1 eerste twee lesuren met de klassenleraar - daarna gewone lessenrooster
september 2014 Eerste schooldag van 8,25-15,30 u. ma 1 eerste twee lesuren met de klassenleraar - daarna gewone lessenrooster di 2 fotograaf in de VM wo 3 do 4 AD 476: val van Rome - einde West-Romeinse
Nadere informatieVandaag is een nieuwe dag. om lief te hebben. te omarmen. te luisteren. en te vertrouwen
Vandaag is een nieuwe dag om lief te hebben te omarmen te luisteren en te vertrouwen Dagen om lief te hebben Er ligt een blanco jaar voor je; de bladzijden zijn nog maagdelijk wit. Een nieuw jaar met allemaal
Nadere informatieSeidermaaltijd met kinderen
Seidermaaltijd met kinderen pagina 1 Seidermaaltijd met kinderen Hoe leer je het meest? Door al je zintuigen te gebruiken! Met deze eenvoudige (en beperkte) Seidermaaltijd kun je je kinderen leren wat
Nadere informatieDag 1. Dag 2. Dag 3. Dag 4. Dag 1. Dag 2. Dag 3. Dag 4. Dag 1. Dag 2. Dag 3. Dag 4. Dag 1. Dag 2. Dag 3. Dag 4
HOOFDSTUK 1 HET ONTSTAAN VAN DE BIJBEL Schatgraven Matteüs 13 : 44 46 Van kleitablet tot CD-Rom Lesboek p. 4 & 5 De vaststelling van de canon Lesboek p. 6 Het ontstaan van de Bijbel Lesboek p. 7 Werkboek
Nadere informatie3. Waarom zijn er zoveel mensen in het huis? 4. Wat wil Mohammed doen?
Lees het verhaal over de profeet Mohammed. Dit is het huis van Mohammed. Hij leefde rond het jaar 600. Mohammed woonde in Mekka. Mohammed was een profeet. Een profeet is een wijze man. Het is druk in het
Nadere informatieLES 4 Ruziënde Broers
Ruziënde Broers Sabbat Doe Lees Bekijk het nieuws op de TV op welke dag dan ook en Genesis 21. je hoort dan over een verhaal over het Midden-Oosten. Dit is geen nieuw conflict. De mensen in het Midden-Oosten
Nadere informatieOp weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon
Op weg met Jezus eerste communieproject H. Theobaldusparochie, Overloon Hoofdstuk 5 Bidden Eerste communieproject "Op weg met Jezus" hoofdstuk 5 blz. 1 Joris is vader aan het helpen in de tuin. Ze zijn
Nadere informatieAbdul Fatah al-sisi 90% is moslim, 10% is christen
Hoofdstad: Regeringsleider: Godsdienst: Taal: Caïro Abdul Fatah al-sisi 90% is moslim, 10% is christen Arabisch Egypte in de Bijbel Egypte wordt heel vaak genoemd in de Bijbel. Abraham en de zonen van
Nadere informatieKenmerken islam hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 18 August 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/62226 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatieLES 1 OFFERFEEST, RITUELEN EN DE FILM GODS LAM
LES 1 OFFERFEEST, RITUELEN EN DE FILM GODS LAM Algemene opzet van de les Doelen: " Kinderen kunnen verwoorden hoe het offerfeest gevierd wordt. " Kinderen kunnen zich inleven in de personen uit de film
Nadere informatieDit werkboekje maakt onderdeel uit van
it werkboekje maakt onderdeel uit van http://pasen.yurls.net en http://werkbladen.yurls.net Wanneer is het asen? p de eerste zondag na de eerste volle maan in de lente is het asen (op zijn vroegst op 22
Nadere informatieNoorderlicht. Schooljaar 2014/2015
Kalender buitenschoolse opvang Trias Kinderopvang Noorderlicht Schooljaar 2014/2015 In deze kalender kunt u zien wat er in schooljaar 2014/2015 op het programma staat bij buitenschoolse opvang Noorderlicht.
Nadere informatieAUGUSTUS maandag dinsdag woensdag donderdag vrijdag zaterdag zondag week
AUGUSTUS 2018 week 31 1 2 3 4 5 6 week 32 7 8 9 10 11 12 13 week 33 14 15 16 17 18 19 20 week 34 21 22 23 24 25 26 Offerfeest 2018 Jacqueline jarig 27 week 35 28 29 30 31 1 e schooldag schooljaar 2018-2019
Nadere informatieDe boom van Isaï. Vragen. Lezen: Jesaja 11:1-10
1 De boom van Isaï Lezen: Jesaja 11:1-10 Heb je weleens een afgekapte boom gezien? Wat in de grond blijft zitten, noem je een tronk. De boom lijkt helemaal dood. In de Bijbel wordt de familie van Isaï
Nadere informatieEen weg door de geestelijke stromingen vragenlijst voor het jodendom. Naam:
Een weg door de geestelijke stromingen vragenlijst voor het jodendom Naam: Het jodendom Hallo, dit is de vragenlijst die hoort bij de website over geestelijke stromingen. Je kunt de website vinden op www.geloofik.nl.
Nadere informatiePreek Witte Donderdag 2017
Lieve Gemeente, Vanavond is een bijzondere avond. We vieren Avondmaal, zo maar op een doordeweekse avond. We denken daarbij aan de laatste maaltijd die Jezus heeft gehouden met zijn leerlingen. En in de
Nadere informatieNederland hindoeïsme boeddhisme islam jodendom christendom
Feestentriviant een bordspel met religieuze en kalenderfeesten als thema door Arda de Boer-van Veen voor midden- en bovenbouw DOELSTELLING De leerlingen verwerven op een speelse manier kennis over feesten,
Nadere informatieVasten Vragen en antwoorden van het stencil
Vasten Vragen en antwoorden van het stencil Doel van de les 1. Je leert meer over - vasten tijdens de maand Ramadan, - vasten in het algemeen. - de achtergronden van Saum. 2. Je krijgt onder meer begrip
Nadere informatieSINTE-WATTE? SINTE-METTE! Voorleestekst
SINTE-WATTE? SINTE-METTE! Voorleestekst 1 2 SINTE-WATTE? SINTE-METTE! Voorleestekst Simon en Anne zijn pas verhuisd. Ze wonen nu in Mechelen. De stad ziet er heel leuk uit en hun nieuwe huis is super.
Nadere informatieSofie Van Butsele Scriptie Stadsvisioenen Les 7, 2 de graad
TITEL ACTIVITEIT beschrijving: Wat geloof jij? 2 de graad Beginsituatie: De leerlingen hebben in eerdere lessen gewerkt rond geloven vroeger en nu. Daarin zijn hoogstwaarschijnlijk al verschillende godsdiensten
Nadere informatiejanuari 2015 Nieuwjaar do 1 feest van Maria, Moeder van God vr 2 za 3 zo 4 ma 5 Driekoningen di 6 wo 7 PERSONEELSVERGADERING do 8
do 1 Nieuwjaar januari 2015 feest van Maria, Moeder van God vr 2 za 3 zo 4 ma 5 1 di 6 wo 7 do 8 Driekoningen PERSONEELSVERGADERING SID-IN voor de zesde jaren ASO (vertrek met bus naar Haasrode om 9,45
Nadere informatieGenade voor de werelden
er is van Allah inderdaad een licht en een duidelijk Boek tot u gekomen (K 5:15) Mohammed. رحمة للعالمين Genade voor de werelden Al-Mawlid An-Nabawi De komst van onze profeet (v.z.m.h) Zaterdag 12 rabi
Nadere informatieGeloofsbelijdenis * (zie de drie voorbeelden) (Als de ouders een doopkaars hebben kan die nu worden aangestoken.)
Overzicht van een doopviering, waarin de doop wordt gedaan door Nel Hogervorst van Kampen, pastoraal werker. Zij vindt het prettig als er niet zoveel tekst in het boekje staat, omdat zij dan kan improviseren.
Nadere informatieInhoudsopgave: Inhoudsopgave:...1. Verlofregeling voor kinderen (Leerplichtwet)...2. 1. Vrij van school...2. 2. Vakantie onder schooltijd...
Inhoudsopgave: Inhoudsopgave:...1 Verlofregeling voor kinderen (Leerplichtwet)...2 1. Vrij van school...2 2. Vakantie onder schooltijd...2 3. Ziekte...2 4. Vijf jarigen...2 5. Vrij voor een religieuze
Nadere informatieZondag 21 februari 2016; 2 e zondag van de 40-dagen; project: zet een stap naar de A/ander; kleur Paars; ds. A.J.Wouda
Zondag 21 februari 2016; 2 e zondag van de 40-dagen; project: zet een stap naar de A/ander; kleur Paars; ds. A.J.Wouda Ex. 1 e lezing Ex. 34: 27-35 Antwoordpsalm 27: 4 2 e lezing Lucas 9: 28-36 Gemeente
Nadere informatieVerhaal- en kleurboek voor kinderen. Instituut voor Islamitische Studies en Publicaties
Verhaal- en kleurboek voor kinderen Instituut voor Islamitische Studies en Publicaties In naam van Allâh, de Weldadige, de Genadige 3 Het is half acht s avonds. Fazilah en Djamiel dekken samen de tafel.
Nadere informatieEen weg door de geestelijke stromingen vragenlijst voor de islam. Naam:
Een weg door de geestelijke stromingen vragenlijst voor de islam Naam: De islam Hallo, dit is de vragenlijst die hoort bij de website over geestelijke stromingen. Je kunt de website vinden op www.geloofik.nl.
Nadere informatieKenmerken islam hv123
Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres VO-content 17 august 2018 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie https://maken.wikiwijs.nl/62226 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van
Nadere informatieRamadan Enquête 2008
Ramadan Enquête 2008 Project 8051-I In opdracht van AT5 Raziye Simsek Jeroen Slot Weesperstraat 79 Postbus 658 1018 VN Amsterdam 1000 AR Amsterdam Telefoon 020 527 9527 Fax 020 527 9595 r.simsek@os.amsterdam.nl
Nadere informatieinvullen formulieren studietoelagen op het secretariaat tijdens de schooluren
31 augustus: Suikerfeest (= einde van de Ramadan, Islamitisch feest) september 2011 invullen formulieren studietoelagen op het secretariaat tijdens de schooluren do 1 vr 2 VM foto's leerlingen invullen
Nadere informatie6,4. Praktische-opdracht door een scholier 1951 woorden 8 april keer beoordeeld. Levensbeschouwing. Kledingvoorschriften
Praktische-opdracht door een scholier 1951 woorden 8 april 2002 6,4 105 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Kledingvoorschriften In de Islam bestaan precieze voorschriften voor kleding. Uitgangspunt
Nadere informatieSinte-watte?! Sinte-Mette! Voorleestekst
Sinte-watte?! Sinte-Mette! Voorleestekst Sinte-Mette Sinte-watte?! Sinte-Mette! 1 2 1 2 Simon en Anne zijn pas verhuisd. Ze wonen nu in Mechelen. De stad ziet er heel leuk uit en hun nieuwe huis is super.
Nadere informatieWerkstuk Levensbeschouwing Joden, volk van de Tora
Werkstuk Levensbeschouwing Joden, volk van de Tora Werkstuk door een scholier 1596 woorden 17 november 2002 6,6 87 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Volk van de Tora Leven moet je leren In het jodendom
Nadere informatieKenmerken islam hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 25 June 2015 Licentie CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/62226 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatieAugustus Maandag Dinsdag Woensdag Donderdag Vrijdag Zaterdag Zondag. Week 31. Week 32. Week 33. Week 34. Week
Week 35 Week 34 Week 33 Week 32 Week 31 Augustus 2016 4. 6. 7. 8. 9. 10. 1 1 1 14. 1 16. 17. 18. 19. 20. 2 2 2 29. 30. 3 Week 39 Week 38 Week 37 Week 36 Week 35 September 2016 4. 6. 7. 8. 9. 10. 1 Eerste
Nadere informatieLukas 22, Jezus: meer dan Pesach
Lukas 22,15-20 - Jezus: meer dan Pesach Viering Heilig Avondmaal Liturgie Voorzang Ps 81,1.2.4 Stil gebed Votum / zegengroet Zingen Ps 133,3 Gebed Lezen uit de Bijbel: - Ex 12,1-20 Zingen: Ps 105,16.17
Nadere informatie8 augustus: Suikerfeest (einde Ramadan, Islamitisch feest) september 2013
8 augustus: Suikerfeest (einde Ramadan, Islamitisch feest) zo 1 september 2013 ma 2 di 3 wo 4 Eerste schooldag van 8.25 tot 15.30 uur VM: SCHOOLFOTOGRAAF 476: val van Rome, einde van het West-Romeinse
Nadere informatie30. De koning wordt geboren 31. Blij met Jezus 32. Jezus, de koning die dient 33. Jezus sterft 34. Jezus leeft 35. Jezus en de Heilige Geest
Themaoverzicht Groep 1 1. In het begin 2. Noach 3. God belooft 4. Abraham 5. Isaak 6. Jakob en Esau 7. Jakob 8. Jozef 9. Dromen 10. Jozef de onderkoning 11. Mozes 12. Mozes naar de farao 13. God straft
Nadere informatieMon Tue Wed Thu Fri Sat Sun Vakantiebeurs. Blue Monday
Jan 2018 (Amsterdam) 1 2 3 4 5 6 7 Nieuwjaarsdag Driekoningen 8 9 10 11 12 13 14 Vakantiebeurs 15 16 17 18 19 20 21 Blue Monday 22 23 24 25 26 27 28 Voorleesontbijt Gedichtendag 29 30 31 1 2 3 4 Verjaardag
Nadere informatie6.2. Wie is een jood? Wie zijn de joden? Hoe leven joodse gezinnen? Boekverslag door M woorden 13 februari keer beoordeeld
Boekverslag door M. 1352 woorden 13 februari 2005 6.2 461 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Inhoudsopgave De jood Joodse gewoontes Joodse feestdagen Sabbat De westelijke muur De Tora en Tenach Belangrijke
Nadere informatieDe kerk is een groot gebouw. Er komen mensen samen die in god geloven. Er wordt gebeden en gezongen.
Thema 6: De kerk: De kerk is een groot gebouw. Er komen mensen samen die in god geloven. Er wordt gebeden en gezongen. De priester: De bijbel: De priester is iemand in de kerk die uit de bijbel voorleest
Nadere informatie