NATIONAAL GEOGRAFISCH INSTITUUT INSTITUT GEOGRAPHIQUE NATIONAL

Transcriptie

1 2008 JAARVERSLAGONTMOETINGEN NATIONAAL GEOGRAFISCH INSTITUUT INSTITUT GEOGRAPHIQUE NATIONAL

2 in 2008 bracht het ngi 4 nieuwe topografische kaarten op schaal 1: uit

3 VOORWOORD Beste lezer, 2008 was geen gemakkelijk jaar voor het Nationaal Geografisch Instituut. De inkrimping van de subsidie dwong ons tot moeilijke keuzes. Aanwervingen werden uitgesteld, prioriteiten werden herschikt, projecten werden teruggeschroefd. Bovendien kwam deze vermindering er in een periode waarin het NGI volop bezig is met de overgang naar nieuwe methodes voor de inzameling, de structurering en de distributie van geografische gegevens. Als gevolg van deze beide factoren waren de werkomstandigheden voor de personeelsleden verre van ideaal. Toch zijn we fier op wat we in 2008 gerealiseerd hebben. De interne verschuivingen hebben immers een nieuwe dynamiek teweeggebracht. Sommige medewerkers kregen nieuwe collega s of een nieuwe directeur, en daardoor ook een betere kijk op het werk en de inzet van deze mensen. De nieuwe contacten beperken zich echter niet tot het NGI zelf. Nationale en internationale instellingen doen graag een beroep op de deskundigheid van onze medewerkers. Ook bieden we elk jaar enkele binnen- of buitenlandse studenten de kans om bij ons praktijkervaring op te doen. Uiteraard zijn al deze ontmoetingen verrijkend voor het NGI. Ze helpen ons om onze verschillende opdrachten nog beter uit te voeren. Ze stellen ons in staat om onze nieuwe producten, waarvan u enkele foto s vindt in dit jaarverslag, nog beter af te stemmen op de wensen en de noden van de gebruikers. Wij nodigen u uit om het verhaal achter al deze ontmoetingen te ontdekken. Want laat dit duidelijk zijn, beste lezer, het Instituut is misschien wel gehuisvest in een abdij, maar onze medewerkers sluiten zich zeker niet op in hun cellen. Veel leesgenot. Ingrid Vanden Berghe Administrateur-generaal Philippe Busquin Voorzitter van het Comité van Beheer 03

4

5 KLANTEN: TESTBED, PRIJSPOLITIEK testbed testbed Sinds september 2008 staat het testbed, een soort onlinelaboratorium dat we zelf ontwikkelden, ter beschikking van onze klanten. In dit laboratorium kunnen de klanten experimenteren met geodata-services, waarmee ze online toegang kunnen krijgen tot sommige topogeografische gegevens van het NGI. Ze kunnen deze services integreren in hun eigen webtoepassingen en daarna hun suggesties voor aanpassingen en verbeteringen melden aan het NGI. Zo kunnen wij onze geodata-services nog beter afstemmen op de wensen en behoeften van onze klanten. In september vonden ongeveer 8000 gebruikers de weg naar de site, in december waren het er al bijna Daaronder bevinden zich universiteiten en administraties, maar ook binnen- en buitenlandse firma s. Wilt u het zelf eens proberen? Surf naar: combineren met andere en zo meerwaarde creëren. Bij de gebruikerslicenties hebben we ook een sterkere differentiatie naargelang van het aantal gebruikers ingevoerd, met onder andere monolicenties voor één enkele gebruiker, wat voor de meesten onder hen leidde tot een prijsdaling. Dankzij een vernieuwd aanbod, met daarbij onze lightproducten (rasterproducten met een lagere resolutie), en bijzondere aanbiedingen voor scholen, openbare instellingen en non-profitorganisaties bereiken we een steeds ruimer publiek. Meer informatie over onze nieuwe prijspolitiek vindt u op: prijsbeleid_digitale_producten.pdf prijspolitiek prijspolitiek In onze prijspolitiek voor de elektronische gegevens maken we sinds 2008 een duidelijk onderscheid tussen de gebruikerslicenties en de exploitatielicenties. Deze laatste zijn bestemd voor de Value Added Resellers (VAR), bedrijven en instellingen die onze gegevens 05

6 in 2008 bracht het ngi 2 dvd-roms uit met topografische kaarten op schaal 1: vlaanderen en brussel en wallonië en brussel

7 positioneerden we ons als de betrouwbare partner voor geografische informatie, de reclame voor het grote publiek was gekoppeld aan een promotieactie voor de driedelige topografische wandelbox, een dvd-box die we samen met uitgeverij Lannoo op de markt brachten. De advertentie werd volledig door het personeel van het Instituut gerealiseerd. We waren dan ook aangenaam verrast toe we een telefoontje kregen waarin werd gevraagd met welk reclamebureau we hadden samengewerkt. KLANTEN: EVENEMENTEN, MEDIACAMPAGNE, NIEUWSBRIEF evenementen evenementen nieuwsbrief Met de NGI-stand gaan we zelf naar onze klanten toe. Op beurzen en evenementen krijgt het grote publiek de kans om kennis te maken met onze papieren en digitale producten. In 2008 waren we aanwezig op 12 evenementen, met alles samen meer dan een half miljoen bezoekers. Nieuw in onze kalender voor 2008 waren de Adventure Affair in Gent en het wereldkampioenschap mountainbike in Houffalize. Omdat we het aangeboden assortiment telkens zo goed mogelijk aanpassen aan het doelpubliek, zijn deze evenementen niet alleen een uitstekend promotiemiddel maar ook een belangrijk verkoopkanaal. Wilt u weten op welke evenementen het NGI binnenkort aanwezig zal zijn? Surf naar: nieuwsbrief Om de twee maanden krijgen geïnteresseerde klanten onze elektronische nieuwsbrief, die inmiddels al naar 9300 adressen verstuurd wordt. Hij bevat niet alleen informatie over de nieuwe producten, maar ook over de diverse activiteiten waar het NGI op een of andere manier bij betrokken is, van vakantiebeurzen tot internationale overlegorganen. Inschrijven kan via de website: mediacampagne mediacampagne In oktober won het Instituut tijdens een studiedag een niet te versmaden prijs: een advertentie van een halve pagina in alle nationale kranten. Er werd gekozen voor twee verschillende beelden en slogans, aangepast aan het doelpubliek van de krant. Met de reclame voor onze professionele klanten 07

8 in 2008 bracht het ngi de dvd topografische fietskaarten vlaanderen uit, met daarop alle fietsknooppuntenroutes

9 ferraris ferraris cartesius cartesius De excellentiepool voor de historische cartografie die in 2007 werd opgericht door het Nationaal Geografisch Instituut, het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika, het Algemeen BINNENLAND: CARTESIUS, FERRARIS In 2004 sloot het NGI een akkoord met de afdeling Kaarten en Plannen van de Koninklijke Bibliotheek om samen een digitale versie van de kaart van Ferraris ( ) te maken. Als basis hiervoor zou de digitale kaart worden gebruikt die het NGI in 2006 publiceerde. Alle 275 kaartbladen werden gedigitaliseerd met de jumboscanner van de Koninklijke Bibliotheek. Rijksarchief en de Koninklijke Bibliotheek van België, kreeg in 2008 niet alleen een naam, Cartesius, maar ook een subsidie die werd toegekend door Mevrouw Sabine Laruelle, Minister van Wetenschapsbeleid. De vier instellingen die deelnemen aan het project willen de uitzonderlijke schat aan cartografisch materiaal waarover zij beschikken ter beschikking stellen van onderzoekers maar ook van het grote publiek. Zij zullen hun expertise inbrengen om hun cartografisch materiaal in één centrale databank te verzamelen die online geraadpleegd zal kunnen worden. De inbreng van het NGI in het project is zeer gevarieerd, maar het Instituut zal zich vooral toeleggen op de terbeschikkingstelling van de geografische inhoud van de kaarten. Via webtoepassingen waarbij historische en moderne geografische gegevens naast elkaar worden gelegd, zal het mogelijk worden de geschiedenis te reconstrueren. Ook de ervaring van het NGI met het georefereren van oude kaarten - het gebruik van beeldherkenningstechnieken om oude geografische informatie in te passen in moderne geografische-referentiesystemen - zal ongetwijfeld waardevol zijn voor het welslagen van het project. In 2008 werd een haalbaarheidsstudie uitgevoerd en op basis daarvan werd een actieplan voor de komende vier jaar opgesteld. Ook werd besloten om in 2009 een coördinator voor het project aan te werven. Ze zijn ook beschikbaar via een overzichtstabel. Op de website van het NGI kunt u de naam van een Belgische gemeente ingeven en het bijhorende blad van de Ferrariskaart op de website van de Koninklijke Bibliotheek bekijken. In 2009 wordt er ook een gedrukte versie van de atlas gepubliceerd. 09

10 in 2008 bracht het ngi 66 topografische kaarten op schaal 1: op de markt

11 mgcp mgcp mgcp (Multinational Geospatial Co-production Program) is een internationaal project voor de gezamenlijke productie van gegevens op de schalen 1: en 1: voor de verschillende nationale diensten van Defensie. De Belgische Defensie heeft zich, als lid en medeproducent van het programma, ertoe verbonden om een relatief belangrijke oppervlakte in Afrika te produceren en ze rekent op het NGI om de technische aspecten van het project te beheren. BINNENLAND: KUNST&WETENSCHAP, MGCP, BEZOEKEN kunst&wetenschap kunst&wetenschap Het NGI was, samen met talrijke andere wetenschappelijke instellingen, hogescholen en universiteiten, aanwezig op de derde editie van het evenement Art et Science op het Domein van Seneffe van 25 tot 28 september Thema dit jaar was: Voir l invisible. Onze collega Stéphanie d Hoop van de dienst beeldverwerking toonde de bezoekers hoe infrarood licht bijvoorbeeld wordt gebruikt voor het opsporen van wouden op satellietbeelden. Het publiek kreeg ook de gelegenheid om te zien hoe onder een stereoscoop het reliëf op luchtfoto s zichtbaar wordt. In de loop van 2008 heeft het NGI zijn eerste productie-eenheid voltooid. Een productieeenheid komt overeen met een vierkante graad of ongeveer km 2. Dankzij deze eerste productietest heeft het NGI de nodige kennis verworven. Op het einde van het jaar werd al een grote stap gezet in de voorbereiding van de productie van de tweede vierkante graad. Daarbij werd de nadruk gelegd op de kwaliteitscontrole en op de formalisering van de procedures. Om de technische evoluties van de specificaties van het MGCP-project te kunnen opvolgen, heeft het NGI ook een vertegenwoordiger gestuurd naar de «MGCP Technical Group Meeting» in maart te Boedapest (Hongarije) en in oktober te Piona Brasov (Roemenië). bezoeken bezoeken Elk jaar krijgt het Instituut verschillende groepen bezoekers over de vloer. In 2008 waren het er 18, goed voor 245 deelnemers. Meestal gaat het om studenten, maar we kregen ook een Chinese delegatie op bezoek met professionals uit de sector van de cartografie. 11

12 de editie 2008 van de low-airkaart, ondertussen al de zeventiende, bevat alle noodzakelijke informatie voor een veilig luchtverkeer

13 grote regio grote regio euref euref Van 17 tot 20 juni was het NGI, samen met de Koninklijke Militaire School en de Koninklijke Sterrenwacht van België gastheer voor het jaarlijkse euref symposium. euref, wat staat voor EUropean REference Frame, is een Europese subcommissie van de International Association of Geodesy en heeft als taak een geodetisch referentiekader te definiëren, uit te werken en te onderhouden. Het referentiesysteem etrs89 (European Terrestrial Reference System 1989), dat over Sinds jaren is het NGI lid van een werkgroep die bestaat uit de cartografische instellingen van de Grote Regio, een interregionale samenwerking binnen de EU van de regio s Saarland, Rheinland-Pfalz, Lotharingen, Luxemburg en Wallonië. Dit gebied met een totale oppervlakte van meer dan km 2 telt meer dan 11 miljoen inwoners. De werkgroep waar het NGI lid van is, is één van de vele werkgroepen binnen de Grote Regio, die grensoverschrijdende samenwerking bevorderen en verslag uitbrengen aan de Commissie. De activiteiten van deze BUITENLAND: EUREF, GROTE REGIO, CORINE Land Cover werkgroep concentreren zich momenteel op de voorbereiding van een GIS-portaal voor de Grote Regio. corine land cover gans Europa aanvaard is als standaard voor uitwisseling van coördinaten, is één van de belangrijkste realisaties van euref. Zo een systeem is bijvoorbeeld handig wanneer we kaartgegevens over de grensstreken uitwisselen met onze buurlanden, of voor grensoverschrijdende projecten zoals de hogesnelheidstrein. Het dagelijkse beheer van het systeem gebeurt door een indrukwekkend netwerk van permanente GPS-stations. Data en afgeleide producten van dit netwerk zijn vrij beschikbaar op internet. Meer informatie over euref: Het corine land cover (COoRdination of INformation on the Environment) project heeft betrekking op de bodembedekking in Midden- en West-Europa. Het wordt geleid door het EEA (European Environment Agency) en mee gefinancierd door de Europese Commissie en de deelnemende landen (in België ook door het Vlaamse Gewest), die elk verantwoordelijk zijn voor de productie van hun eigen grondgebied. De geografische database corine land cover is in de eerste plaats bestemd voor de milieusector, die ze gebruikt voor beheers-, observatie- en onderzoekstoepassingen. In 2008 heeft het NGI deelgenomen aan de tweede update van de database. Het kwam erop aan de zones te ontdekken waar er een verschil van meer dan 5 hectare bestond in vergelijking met de satellietbeelden van 2000 en De vergelijking gebeurde op zicht door gespecialiseerde operatoren. Vertrekkend van de gewijzigde zones en de versie corine land cover 2000 wordt in de eerste helft van 2009 een versie corine land cover 2006 geproduceerd. 13

14 de drie wandeldvd s van de ardennen zijn ook verkrijgbaar in een handige box

15 antarctica BUITENLAND: ANTARCTICA antarctica Het Belgische wetenschapsbeleid (BELSPO) heeft het NGI afgevaardigd als vertegenwoordiger van België voor de geografische aangelegenheden binnen het SC-AGI (Standing Committee on Antarctic Geographic Information), een van de verschillende permanente commissies van het SCAR (Scientific Committee for Antarctic Research). Het SCAR coördineert de wetenschappelijke activiteiten in Antarctica, en het SC-AGI doet hetzelfde op het gebied van de cartografie en het beheer van de geografische informatie, ter ondersteuning van het onderzoek op dit zeer bijzondere continent. Het NGI heeft Jean-Yves Pirlot en Yvan Van der Vennet ter kennismaking naar de jaarlijkse vergadering van het SC-AGI in Sint-Petersburg gestuurd die plaatshad op 4 en 5 juli Het was de gelegenheid voor de Belgische delegatie om zich op de hoogte te stellen van de verschillende nationale en internationale projecten die steunen op de infrastructuur voor ruimtelijke gegevens die werd ontwikkeld door het SC-AGI. Het gaat onder andere om een catalogus van alle beschikbare kaarten en een plaatsnamenregister (zie ook De Belgische deelnemers hebben eveneens de gelegenheid gehad om te overleggen met de delegaties van de andere landen. Zo konden ze zich een idee vormen van de cartografische mogelijkheden op Antarctica en van de technieken die moeten worden gebruikt. Dankzij deze medewerking kan het NGI weer aanknopen met een traditie, want in het midden van de vorige eeuw nam het Instituut al deel aan zendingen naar Antarctica. 15

16 de kaart belgium, battlefield of europe biedt een overzicht van het militair erfgoed in belgië

17 inspire inspire Nadat de Europese INSPIRE-richtlijn (Infrastructure for Spatial Information in Europe) in 2007 was goedgekeurd, werd in 2008 op verschillende niveaus hard gewerkt aan de invoering ervan en aan de omzetting in Belgisch recht. Medewerkers van het NGI namen deel aan vergaderingen van werkgroepen in binnen- en buitenland. Zo was het Nationaal Geografisch Instituut op 17 en 18 november gastheer voor een van de vergaderingen van de werkgroep Geographical names. Deze groep bestaat uit 8 internationale experts, onder wie BUITENLAND: INSPIRE werkgroep Transportation Networks die de technische specificaties - de technische beschrijvingen van de gegevensets - opstelt voor de transportnetwerken. Hierbij wordt uitgegaan van referentiemateriaal en van zogenaamde use cases. Die laatste beschrijven de toepassingen die de specificatie moet ondersteunen, bijvoorbeeld de analyse van de lawaaihinder die wordt veroorzaakt door de verschillende transportvormen. Een eerste versie werd in september afgerond en aan een interne consultatieronde onderworpen. Katleen Van Doren van het NGI, en is belast met het opstellen van de Data Specifications voor de geografische eigennamen. De werkgroep Inspire data and service sharing implementing rules, waarvan onze collega Claire Stacino deel uitmaakt, houdt zich bezig met de harmonisering van de voorwaarden voor toegang tot de ruimtelijke gegevens. De werkgroep legde in 2008 uitvoeringsbepalingen in dit verband voor aan de lidstaten en kreeg meer dan 500 opmerkingen binnen. Die worden nu verwerkt tot een tekst op basis waarvan, na een laatste ronde voor eventuele commentaren, de Europese commissie een tekst zal voorstellen. Ward Verlinden is domeinexpert bij de Op basis van de commentaren werd een tweede versie opgesteld, die klaar was In december. Voor deze tweede versie was onze collega niet alleen domeinexpert, maar ook co-editor, belast met het opstellen van een deel van de applicatieschema s en van de technische hoofdstukken van de specificatie voor transportnetwerken. De specificaties zullen nu worden geëvalueerd en tegelijkertijd wordt de technische haalbaarheid van hun implementatie getest. Meer informatie op: 17

18 in 2008 bracht het ngi 28 toeristische kaarten op de markt

19 eurogeographics eurogeographics las vegas las vegas Jean Théatre, Eric Bayers en Sara Van de Velde trokken naar Las Vegas voor de jaarlijkse User Conference van de firma Intergraph. Het Instituut gebruikt een softwareconfiguratie van de deze firma voor de update van de ITGI (Inventaire Topo-Géographique/Topogeografische Inventaris) en is daarom erg geïnteresseerd in de veranderingen en aanpassingen die we de volgende jaren mogen verwachten. Ingrid Vanden Berghe werd verkozen tot lid van de Management Board van EuroGeographics, de Europese vereniging van geografische instituten, kadasteragentschappen en landregistraties. De management board bestaat uit 9 leden die samen het bestuur van de organisatie vormen en die de verantwoordelijkheid dragen voor de financiën, de leden en de strategie van de vereniging. Eurogeographics telt intussen 52 leden, uit 43 Europese landen. Samen investeren die jaarlijks zowat 1,5 miljard euro in de ontwikkeling van geografische informatie, gebruik BUITENLAND: LAS VEGAS, EUROGEOGRAPHICS, STAGIAIRES Onze medewerkers kregen ook de kans om de behoeften van het NGI uit te leggen aan de specialisten van de firma. Die waren overigens erg onder de indruk van onze zelf ontwikkelde toepassingen voor hun software. Op de laatste dag van de conferentie gaf Eric Bayers een voordracht met als titel Topogeographical Reference data: updating and revision with ISSG die druk werd bijgewoond en heel wat reacties en vragen uitlokte. Andere bedrijven en instellingen kijken immers met belangstelling uit welke resultaten het NGI met deze nieuwe softwareconfiguratie behaalt. stagiaires makend van state-of-the-arttechnologie. De leden werken ook intensief samen om de nationale geografische gegevens te integreren tot een pan-europees raamwerk voor geografische plaatsbepaling, dat nuttig is voor een breed gamma aan toepassingen. stagiaires Als open instelling wil het NGI jaarlijks ook enkele studenten uit binnen- of buitenland de kans bieden om praktijkervaring op te doen tijdens een stage op het Instituut. In 2008 kwamen twee Franse studenten van de Ecole nationale des Sciences géographiques ons gedurende drie maanden een handje toesteken. Isabelle Cléry maakte een haalbaarheidsstudie over de update van geografische informatie op basis van inlichtingen die door het grote publiek worden doorgegeven. Jérémie LeJollec ontwikkelde een toepassing waarmee updates van de topogeografische gegevens kunnen worden weggefilterd als ze bijvoorbeeld betrekking hebben op objecten die niet in de database zijn opgenomen of 19 als het gaat om minieme wijzigingen.

20 het ngi beschikt over een omvangrijke collectie luchtfoto s. de oudste dateren uit 1947

21 De mensen beseffen onvoldoende over wat voor een schat aan informatie het NGI beschikt. Deze uitspraak komt niet van ons, maar wel van Kolonel b.d. Jean Vandenberghe, momenteel werkzaam op de dienst werken van CDSCA en verantwoordelijk voor de bouw van de nieuwe woningen. Hij kan het weten, want de historische kaarten en de luchtfoto s van het Instituut kwamen hem goed van pas in een stedenbouwkundig geschil. KLANT AAN HET WOORD: KOLONEL VANDENBERGHE kolonel vandenberghe, kunt u misschien eerst kolonel vandenberghe, kunt u misschien even uitleggen wat het probleem was? eerst even uitleggen wat het probleem was? Jean Vandenberghe: De Centrale Dienst voor Sociale en Culturele Actie (CDSCA) van het Ministerie van Defensie bouwt in de drie gewesten sociale woningen voor de militaire gemeenschap. Wij hadden een dossier ingediend voor het bekomen van de stedenbouwkundige vergunning voor de bouw van tien nieuwe woningen op het militair domein Bois de la Chise in Piétrebais. De stedenbouwkundige vergunning werd echter door de bevoegde dienst van het Waalse Gewest geweigerd, omdat dit domein beschermd was. Er staat immers een zeer oude hoeve in de onmiddellijke omgeving. Volgens de administratie zou de urbanisatie van deze zone een nefaste invloed hebben op de omgeving en een definitief verlies betekenen van dit landelijk milieu. hoe hebt u op deze weigering gereageerd? hoe hebt u op deze weigering gereageerd? JVDB: Ik wist zeker dat er op het terrein waar we wilden bouwen vroeger een gebouw had gestaan. Deze constructie was ondertussen echter afgebroken door de Genie. De advocaat die we onder de arm hadden genomen, heeft ons aangeraden zoveel mogelijk bewijsmateriaal te verzamelen om het dossier in beroep kracht bij te zetten. 21

22 bij het ngi kunt u ook scans van alle 275 kaartbladen van de ferraris-kaart kopen, op de originele schaal 1: of verkleind tot 1: c KBR

23 hoe bent u dan bij het ngi terecht gekomen?. hoe bent u dan bij het ngi terecht gekomen? welke ngi-producten hebt u uiteindelijk gebruikt? JVDB: Ik had vroeger nog samengewerkt met Jean-Yves Pirlot en ik wist dat hij inmiddels op het Nationaal Geografisch Instituut werkte. Daarom heb ik contact met hem opgenomen en hem gevraagd of het Instituut ons niet kon helpen in dit geschil. welke ngi-producten hebt u uiteindelijk gebruikt? KLANT AAN HET WOORD: KOLONEL VANDENBERGHE VDB: Aan de hand van de Ferrariskaarten, oude stafkaarten van het Institut cartographique militaire uit het begin van de twintigste eeuw en een hele reeks luchtfoto s, te beginnen met foto s uit 1947, hebben we kunnen bewijzen dat de zone vroeger al geürbaniseerd was en dat de bossen vroeger niet groter waren dan nu. Het stond ontegensprekelijk vast dat de gebouwen en de infrastructuur al bestonden nog voor het gewestplan en het beschermingsbesluit voor de historische hoeve in voege traden. Dit element was van doorslaggevend belang in het uiteindelijk bekomen van onze stedenbouwkundige vergunning. mogen wij u dan een tevreden klant noemen? mogen wij u dan een tevreden klant noemen? JVDB: Zeker en vast. De historische kaarten en foto s van het Instituut bevatten enorm veel informatie. CDSCA heeft ze voor een concreet doel gebruikt, maar ook voor historisch onderzoek zijn ze waardevol. Om maar een klein voorbeeldje te geven: op de luchtfoto s uit 1947 zie je nog de inslagen van de bommen uit de Tweede Wereldoorlog. Als je weet dat de luchtmachtbasis van Bevekom/Beauvechain vlak bij dit militair domein ligt, begrijp je ook meteen waarom er in die streek zoveel bommen werden afgegooid. Hartelijk dank voor dit gesprek 23

24 in 2008 bracht het ngi 15 topografische kaarten op schaal 1: uit

25 evolutie van het aantal personeelsleden toestand op 31 december CIJFERS Jaar Aantal financiële resultaten Balans op 31 december 2008 Vaste activa Materiële vaste activa Financiële vaste activa Vlottende activa Voorraden Vorderingen op ten hoogste één jaar Geldbeleggingen Liquide middelen Overlopende rekeningen Totaal activa (euro 000) (euro 000) Eigen vermogen Kapitaal Reserves Schulden Schulden op ten hoogste één jaar Overlopende rekeningen Totaal passiva Resultatenrekening voor het jaar 2008 Bedrijfsopbrengsten Omzet Overheidstoelage Andere bedrijfsopbrengsten Bedrijfskosten Personeelskosten Goederen en diensten Afschrijvingen op vaste activa Andere bedrijfskosten Bedrijfsresultaat Financieel resultaat Uitzonderlijk resultaat Resultaat van het boekjaar (5) (euro 000) (euro 000) (1 376) (1235)

26 de nieuwe topografische atlas op schaal 1: is met zijn handig formaat een ideale reisgezel voor automobilisten en motorrijders

27 COLOFON NATIONAAL GEOGRAFISCH INSTITUUT INSTITUT GEOGRAPHIQUE NATIONAL nationaal geografisch instituut abdij ter kameren brussel tel: o fax: website: wettelijk depotnummer D/2009/0911/02 27

28