Informatiebrochure CPAP. Continuous Positive Airway Pressure

Transcriptie

1 Informatiebrochure CPAP Continuous Positive Airway Pressure et ingt u m imelda omr zorg

2 Inhoud Inleiding Hoe werkt CPAP-therapie? Hoe wordt het CPAP-toestel geïnstalleerd? Ken uw CPAP-toestel Ken uw CPAP-masker Wat met de toebehoren? Praktische oplossingen Wat is de conventie?

3 Inleiding Welkom in het slaaplabo van het Imeldaziekenhuis. U heeft onlangs een slaaponderzoek ondergaan. Daaruit is gebleken dat u lijdt aan het obstructief slaapapnoesyndroom of OSAS. De behandeling van uw aandoening bestaat uit een CPAP-toestel. CPAP is de afkorting van Continuous Positive Airway Pressure oftewel een voortdurend positieve druk in de luchtwegen. Hoe werkt CPAP-therapie? CPAP-toestellen zijn kleine apparaten waarin zich een pomp bevindt. De pomp zuigt kamerlucht aan en zet deze lucht onder lichte druk. Deze lucht onder druk wordt via een plastic slang en een masker de neus, keel en luchtpijp ingestuurd. Door toediening van deze druk kan de keelholte niet meer toeklappen. De druk die toegediend moet worden bepaalt de behandelende arts. Door de CPAPtherapie zal u niet meer stoppen met ademen, u zult dus beter en dieper slapen en u zal zich uitgeruster voelen overdag. Hoe wordt het CPAP-toestel geïnstalleerd? Na de diagnosestelling zal u via het secretariaat van het slaaplabo een datum toegewezen krijgen waarop u moet langskomen voor de installatie van uw CPAP-toestel. Op de afgesproken datum en uur komt u rechtstreeks (zonder u te laten inschrijven) naar het slaaplabo (route 210) 3

4 Ken uw CPAP-toestel Een CPAP-toestel bevat de volgende elementen: - een AAN/UIT knop; een elektrische veiligheidszekering; een uurteller voor het onderhoud; een luchtaanvoer, beschermd door een filter om de stofdeeltjes tegen te houden; een luchtafvoer onder druk waaraan de plastic slang lekdicht op uw masker aangesloten wordt; - een indicator die de druk weergeeft. - RAMP-functie: dit laat u toe om onder een lage druk in slaap te vallen, waarna de druk geleidelijk toeneemt tot de behandelende druk. Dit proces duurt 20 minuten. Waar plaats ik mijn CPAP-toestel? 4 - Op een kastje of tafeltje naast het bed. Dichtbij, hierdoor hebt u meer vrijheid om te bewegen. Op een stofvrije plaats. In de buurt van een stopcontact. Niet in de buurt van vloeistoffen om infiltratie van water te voorkomen (risico op beschadiging van de motor). Hoe start ik het toestel op? - Druk op de AAN/UIT knop (bovenkant toestel). AANDACHT: controleer steeds of de stekker in het stopcontact steekt! Sommige toestellen zijn uitgerust met een automatische start/stop functie. Indien deze geactiveerd is start het CPAP-toestel op wanneer u het masker opzet en diep in en uit ademt. Hoe moet u het toestel onderhouden? - Wekelijks afvegen met een vochtige doek. - De filter dient om de 6 maand vervangen te worden

5 Ken uw CPAP-masker Er zal tijdens de installatie een masker aangemeten worden. In de meeste gevallen is dit een neusmasker. Indien u zich niet comfortabel voelt met dit masker dan kan de verpleegkundige u advies geven over andere vormen van maskers bv. mondneusmaskers (full face), neusdoppen. Het is van groot belang dat het masker perfect past en goed aansluit. Zoniet ontstaan er luchtlekken waardoor de effectiviteit van de behandeling verandert of verdwijnt. Hoe zet u het masker op? Er zijn twee manieren: - de riemen vast laten aan het masker en in zijn geheel over het hoofd trekken of - de onderste riemen losmaken, de riemen naar voren brengen, masker op de neus plaatsen, de riemen naar achteren brengen, de riemen op het hoofd plaatsen en de onderste riemen weer vastmaken AANDACHT: Bij aanpassing van de riemen steeds links en rechts gelijkmatig aantrekken om lekkage te voorkomen! Indien u s nachts naar het toilet moet is het makkelijker als u de plastic slang loskoppelt in plaats van het masker af te zetten. Hoe het masker correct aanspannen? - Het masker mag nooit spannen. - Indien het masker te hard spant is er een grotere kans op lekkage, huidletsels en is er een snellere slijtage van het masker omdat er plooien in de rand ontstaan. Hoe onderhoud je een masker met harnas/hoofdband? - Reinig het masker minstens twee maal per week met lauw water en een beetje zeep - Best neutrale zeep gebruiken bv. sunlight. - Gebruik nooit ontsmettingsmiddelen of detergenten. - Gebruik geen schuursponsjes (best enkel de handen gebruiken). - Laat het masker aan de lucht drogen (nooit in de zon of op de verwarming). - De hoofdband wordt op dezelfde manier gereinigd als het masker.(liefst niet in de wasmachine o.w.v. slijtage velcro) 5

6 Wat met de toebehoren? Hoe bevestigt u de plastic slang aan het toestel? - Plaats het ene uiteinde op het masker en het andere uiteinde op het CPAP-apparaat. Hoe onderhoudt u de luchtslang? - Reinig de plastic slang minstens éénmaal/maand (rokers minstens tweemaal/maand). - Reinig de plastic slang met lauw water en een neutrale zeep, nadien naspoelen met lauw water, laat de slang hangen om te drogen. AANDACHT: controleer steeds of de plastic slang voldoende droog is voor gebruik, controleer ook op scheurtjes. Wanneer is er een bevochtiger nodig? 6 Indien u regelmatig last hebt van een verstopte neus of droge neus en keel. Deze klachten kunnen in het begin van een behandeling voorkomen maar verdwijnen meestal spontaan. Indien dit niet het geval is neemt u best contact op met de behandelende arts voor een eventuele plaatsing van een bevochtiger. Hoe sluit u een bevochtiger aan op een CPAP-toestel? Wordt meestal rechtstreeks op het CPAP-toestel geplaatst. De plastic slang wordt dan aangesloten op de bevochtiger en niet op het CPAP-apparaat. Hoe vult u de bevochtiger? Meestal kunnen bevochtigers bijgevuld worden langs de opening voor de plastic slang. Vul de bevochtiger nooit hoger dan de aangeduide markering. Waarmee vult u de bevochtiger? Gebruik NOOIT leidingwater, kalk kan de bevochtiger beschadigen. Gebruik gedemineraliseerd water. Het water aanwezig in de bevochtiger moet om de twee dagen vervangen worden. Hoe zet u de bevochtiger AAN/UIT? Raadpleeg de handleiding van het toestel. Hoe onderhoudt u de bevochtiger? Om de 2 dagen al het water weggieten, de bevochtiger uit mekaar halen en afwassen in lauw water met afwasmiddel. Nadien goed spoelen en laten drogen. Het is zeer belangrijk om dit om de 2 dagen te doen om te voorkomen dat er schimmels of ziektekiemen kunnen groeien in stilstaand water. Minstens éénmaal/maand de bevochtiger gedurende 30 minuten laten weken in water met azijn.

7 Praktische oplossingen Wat als u niet kan wennen aan het toestel? Indien u vindt dat de druk te hoog is, probeer dan niet zelf de druk opnieuw in te stellen maar raadpleeg uw arts. Wat als uw masker lekt? Het ontsnappen van lucht via het masker is één van de meest voorkomende problemen. Indien er lucht in de richting van uw ogen ontsnapt kan er irritatie optreden. Een slecht aansluitend masker moet altijd gecorrigeerd of vervangen worden. Neem contact op met het slaaplabo. Wat te doen bij huidirritatie? - Kijk na of het masker en de steunbrug ter hoogte van de neus niet te hard aanspannen. - Gebruik geen make-up onder het masker. - Reinig dagelijks uw gezicht met water. - Bij kleine wondjes kan een blaarpleister (bv. Compeed ) verlichting geven. - Indien je regelmatig wondjes hebt contacteer je best het slaaplabo. Wat te doen bij verkoudheid en verstopte neus? In het begin van de behandeling komen deze klachten regelmatig voor maar verdwijnen meestal spontaan. Deze klachten ontstaan door de koude luchtstroom waardoor de neusslijmvliezen gaan zwellen. Wanneer u hier last van ondervindt, kan u de neus spoelen met een fysiologische oplossing bv. Physiomer. Als de klachten blijven aanhouden contacteer dan uw arts. Bij zware neusverkoudheden is het soms noodzakelijk de behandeling een paar dagen te stoppen. Hoe warm moet het op uw slaapkamer zijn? De ideale temperatuur is tussen de 12 C en de 18 C. Een te koude temperatuur zorgt voor een verstopte of lopende neus. Een te warme temperatuur zorgt voor een te droge neus en keel. Uw toestel of één van de toebehoren is stuk,wat nu? U neemt contact op met het secretariaat ( ) of met het slaaplabo ( ). We bespreken met u wanneer u kan langskomen voor de vervanging van het toestel. Probeer nooit ZELF uw apparaat of toebehoren te herstellen. 7

8 Praktische oplossingen Op reis met uw toestel, waaraan denken? Wanneer u op reis gaat, neemt dan uw CPAP-toestel mee in de bijgeleverde tas. Wanneer u met het vliegtuig op vakantie gaat neem dan uw toestel altijd mee als handbagage omdat sommige toestellen door de onderdruk in het bagageruim stuk of ontregeld kunnen geraken. Denk er steeds aan dat u een verklaring nodig hebt om de douane te passeren. Dit formulier wordt meegegeven na installatie van het toestel. Wat bij een ziekenhuisopname, moet uw toestel mee? Uw toestel moet steeds meegenomen worden bij een ziekenhuisopname. Verwittig bij opname uw arts en de verpleegkundige dat u gebruik maakt van een CPAP-apparaat. Bij een eventuele operatie brengt u best chirurg en anesthesist op de hoogte van uw CPAP-gebruik. Dit kan van belang zijn tijdens het ontwaken na de operatie. 8

9 Wat is de conventie? De conventie zorgt voor financiële tussenkomst via de ziekteverzekering. Hierdoor krijgt u een deel van de kosten van de behandeling terugbetaald. De terugbetaling voor de eerst aanvraag is geldig voor een periode van zes maanden, nadien volgt verlenging voor één jaar. Om opgenomen te worden in de conventie zal u een paar weken na de start van de CPAP-therapie uitgenodigd worden om naar het slaaplabo te komen voor een tweede slaapstudie waarbij gebruik gemaakt wordt van AUTO CPAP. AUTO CPAP betekent dat het toestel zoekt naar de druk die u persoonlijk nodig heeft. Dit kan meer, minder of hetzelfde zijn als thuis. Nadien wordt ook een raadpleging voorzien bij uw behandelende arts voor eventuele drukaanpassing. Vanaf nu zal u jaarlijks uitgenodigd worden voor onderhoud van uw toestel + raadpleging bij uw behandelende arts. Het is belangrijk dat u steeds uw toestel meebrengt omdat de arts via de computer uw CPAP-gebruik kan uitlezen. Dit is nodig om aangesloten te blijven in de conventie. Waar hebt u jaarlijks recht op? - 1 nieuw masker - Filters Wat dient u zelf te betalen? Er is een eigen bijdrage van 0,25 euro/da, uitgezonderd WIGW. De betaling gebeurt maandelijks via overschrijving. Materialen zoals kabels voor in de auto of mobilhome moeten zelf aangeschaft worden. Indien u gebruik maakt van een bevochtiger moet u zelf zorgen voor het gedemineraliseerd water. Wat is het nut van de jaarlijkse controle? De arts die de CPAP-therapie voorschreef zal de efficiëntie van de behandeling willen beoordelen. Voor het verlengen van de terugbetaling is het noodzakelijk dat u het CPAP-apparaat minstens drie uur/nacht gebruikt, zoals door het RIZIV bepaald 9

10 Nota s 10

11 11

12 Nuttige telefoonnummers Receptie Imeldaziekenhuis: CPAP - Con Secretariaat op werkdagen, tussen 9 en 16u u tinuo Slaaplabo tiv osi sp slaaplabo@imelda.be ay irw ea P re ss ur e ZIEKENHUIS -I me lda zie k enh u is Imeldaziekenhuis Imeldalaan Bonheiden WZC Den Olm Schoolstraat Bonheiden R01