Behandelmogelijkheden van het Obstructief Slaapapneu Syndroom (OSAS)

Transcriptie

1 Behandelmogelijkheden van het Obstructief Slaapapneu Syndroom (OSAS) Inleiding Als bij u het Obstructief Slaapapneu Syndroom (OSAS) is vastgesteld is er een aantal behandelingen mogelijk: 1. Als er sprake is van een lichte vorm van slaapapneu kunnen wij u doorverwijzen naar de KNO-arts en kaakchirurg om te beoordelen of een operatieve ingreep u kan helpen of dat u in aanmerking komt voor een MRA (gebitsbeugel). 2. Als er sprake is van een matige vorm van slaapapneu komt u in aanmerking voor CPAP-behandeling. Een behandeling met een MRA behoort ook tot de mogelijkheden maar de kosten daarvan worden door de zorgverzekeraar (nog) niet vergoed. 3. Als er sprake is van een ernstige vorm van slaapapneu bestaat de behandeling uit CPAP-herapie. Continuous Positive Airway Pressure (CPAP)-therapie U komt in aanmerking voor behandeling met Continuous Positive Airway Pressure (CPAP) als er sprake is van een matig tot ernstig OSAS. Het aantal ademstops per uur moet dan boven de 15 zijn. Om te voorkomen dat de wanden van uw keelholte samenklappen krijgt u s nachts onder lichte overdruk lucht toegediend door een masker op uw neus en/of mond. Deze lucht wordt toegediend via een CPAP-apparaat waar een slang aan verbonden is die aansluit op een CPAP-masker. Circa 95% van de patiënten met slaapapneu wordt op deze wijze behandeld. Om u in te stellen op de CPAP-therapie komt u een ochtend of middag voor behandeling in het Universitair Slaapapneu Centrum. U krijgt dan een voor u geschikt masker aangemeten. Vervolgens gaat u in een bed slapen en wordt de juiste druk ingesteld op het CPAP-apparaat. Houdt u er

2 rekening mee dat het instellen op CPAP-therapie ongeveer 2 tot 3 uur in beslag neemt. Ongeveer een week nadat u bent gestart met de CPAP belt de nurse practitioner om uw eerste ervaringen met de CPAP-therapie te bespreken. Als u bent ingesteld op de CPAP zien we u na ongeveer 4 weken terug op de polikliniek. Wij vragen u bij het eerste polibezoek, nadat u bent ingesteld op de CPAP, het CPAP-apparaat mee te nemen zodat we eventueel de druk nog wat kunnen aanpassen als dat nodig blijkt te zijn. Nadat u bij ons op de poli bent geweest gaat de zogenaamde proefplaatsing over in een definitieve behandeling en neemt de firma die u het apparaat in bruikleen geeft de verdere zorg voor apparaat, masker en slangen over. Mochten er dan problemen ontstaan met het apparaat, het masker en de slang, dan wordt u verzocht contact op te nemen met de desbetreffende firma. Op het moment dat u de proefplaatsing krijgt, heeft u de gegevens van de firma meegekregen. Uw zorgverzekeraar bepaalt via welke firma u CPAP-therapie krijgt. Na het starten van de CPAP-therapie willen we u graag een keer per jaar terugzien op de polikliniek bij de nurse practitioner. Mandibulair Repositie Apparaat (MRA) Algemene informatie Een in de mond gedragen gebitsbeugel (een zogenaamd Mandibulair Repositie Apparaat ) kan effectief zijn bij het behandelen van een lichte tot matige vorm van slaapapneu. Een gebitsbeugel werkt doordat het de onderkaak in een voorwaartse stand brengt waardoor de luchtweg tijdens de slaap open wordt gehouden. Hierdoor kunnen uw klachten van snurken en/of slaperigheid verdwijnen en kan het ontstaan van snurken of slaapapneu worden voorkomen. Een gebitsbeugel geneest uw aandoening niet maar helpt uw klachten te voorkomen. Het is dan ook belangrijk een gebitsbeugel elke nacht gedurende de slaap te dragen. Als u de gebitsbeugel niet draagt keren de klachten weer terug. Niet iedereen is gebaat bij een behandeling met een gebitsbeugel. Voor sommige patiënten kan apparatuur in de mond te hinderlijk zijn. Ook kan het gebruik van alcohol, bepaalde medicijnen of de doorgankelijkheid van neus en keel van invloed zijn op het uiteindelijke 2

3 effect van een gebitsbeugel. Tijdens de behandeling zal dan ook moeten blijken of een gebitsbeugel bij u wel of niet effectief is. Wanneer u zich na behandeling beter voelt is dit nog geen bewijs dat de behandeling afdoende werkt. Daarom is het van belang het effect van de behandeling met een slaapregistratie te controleren. In alle gevallen zal het effect van de behandeling worden gerapporteerd aan uw huisarts, tandarts en, indien van toepassing, de verwijzende specialist. Deze kunnen het nodig achten u na behandeling op te roepen voor een controle. Het uiteindelijke succes van de therapie is in sterke mate afhankelijk van uw medewerking aan de gehele behandeling. Naast het dragen van de apparatuur is het belangrijk uw gebit en de gebitsbeugel optimaal te verzorgen. Onderzoeken Als u een geschikte kandidaat voor een gebitsbeugel bent, zullen verschillende onderzoeken plaatsvinden op de afdeling Kaakchirurgie en de afdeling KNO. Om de kwaliteit van de tanden, kiezen, het kaakbot en andere structuren goed te beoordelen, wordt een röntgenfoto van uw gebit en kaken gemaakt. Verder zal er een mondonderzoek plaatsvinden waarbij gekeken wordt naar de algemene mondgezondheid, de kwaliteit van vullingen, kronen, bruggen, uitneembare gebitsprotheses en de mate van mondhygiëne. Ook wordt gekeken naar de kaakgewrichten en de kauwspieren en u moet enkele kaakbewegingstesten doen. Als de behandeling met een gebitsbeugel doorgaat, worden afdrukken gemaakt van het onder- en bovengebit en bijt u in een pasta zodat de tandarts weet hoe de tanden en kiezen op elkaar komen. Aan de hand van deze modellen wordt het MRA in een tandtechnisch laboratorium voor u vervaardigd. Behandeltraject Zitting 1: intake, overzichtsfoto, mondonderzoek, kaakgewrichtonderzoek (eventueel afdrukken maken van de boven en onderkaak). Zitting 2: afdrukken maken van boven- en onderkaak en beetregistratie (als dit niet in de eerste zitting is gebeurd). Zitting 3: plaatsen gebitsbeugel, instructie gebruik Zitting 4: controle na 1 à 2 weken na plaatsen 3

4 Neveneffecten Gebruikelijke klachten bij het dragen van een gebitsbeugel zijn: pijn aan tanden of kiezen; een overmatige speekselvloed of droge mond; gevoeligheid van kaakgewrichten of kauwspieren. Meestal ontstaan klachten in het begin van de behandeling en zijn deze van tijdelijke aard. Na het uitnemen van de gebitsbeugel bestaat vaak het gevoel dat de tanden en kiezen niet meer zo goed op elkaar passen en losstaan. Dit gevoel is veelal tijdelijk en meestal na een uur verdwenen. Een normaal gevoel van de tanden en kiezen kunt u bespoedigen door bij het opstaan de kaken een aantal keren op elkaar te klemmen en enkele oefeningen die u meekrijgt consequent te doen. In enkele gevallen kunnen bijwerkingen optreden. Zo kan in een uitzonderlijk geval een tand of vulling afbreken, een kroon of brug loskomen, problemen aan tandvlees of tandwortels ontstaan of spierkrampen en oorproblemen optreden. Ook kan de onderlinge stand tussen de tanden en kiezen in geringe mate veranderen gedurende de behandeling. Kosten De kosten voor het eerste behandeljaar zijn ongeveer euro. Er zijn echter goedkopere en duurdere gebitsbeugels waardoor de totaalkosten anders kunnen uitvallen. De kosten zijn opgebouwd uit consultkosten en de kosten voor het vervaardigen van de gebitsbeugel. De kosten worden nog niet vergoed door de ziektekostenverzekeraars, maar mogelijk komt daar per januari 2010 verandering in. Het risico blijft bestaan dat de gebitsbeugel niet aan de verwachtingen voldoet of niet 100% werkt. Operatieve ingrepen op KNO-gebied Wanneer de KNO-arts heeft vastgesteld wat de oorzaak van het snurken in combinatie met de ademstops tijdens de slaap is, kan eventueel een behandeling volgen. Soms ligt de oorzaak van snurken in de neus. Een scheef neustussenschot, een allergie of poliepen kunnen neusverstopping veroorzaken. Een allergie kan met medicijnen worden behandeld. Soms helpt een operatie aan het neustussenschot of het verwijderen van poliepen om een te nauwe neusholte ruimer te maken. 4

5 In veruit de meeste gevallen wordt snurken veroorzaakt door een te nauwe overgang van de neusholte naar de keelholte; dit is de ruimte achter het zachte gehemelte en de huig. Als er sprake is van een licht slaapapneu-syndroom kan behandeling door middel van een uvulo-palato-faryngo-plastiek (UPPP) worden verricht. Het verwijderen van het grootste deel van de huig en een deel van het zachte gehemelte gebeurt met een mes of met de laser; voor de patiënt heeft dit hetzelfde resultaat. Als er nog keelamandelen aanwezig zijn, worden deze vaak ook weggehaald. De overgang van de neus naar de keel wordt door deze operatie ruimer waardoor het snurken verdwijnt bij ongeveer negen van de tien mensen. Na een paar jaar komt het snurken bij sommige mensen helaas terug. Na vijf jaar werkt de operatie daarom nog maar bij zeven van de tien mensen. Dit komt doordat er zich langzaam weer vet ophoopt in de huig en het zachte gehemelte. 5