Het CPAP-apparaat. apneu door nasale CPAP.

Transcriptie

1 Het CPAP-apparaat B h d li b t ti Behandeling van obstructieve apneu door nasale CPAP.

2 Inhoud De CPAP-behandeling. Mijn CPAP-apparaat. Het toebehoren. Algemene vragen. De conventie.

3 De CPAP-behandeling: bh dli Wat is apneu? Wat zijn de gevolgen van apneu op de gezondheid op lange termijn? Wat is CPAP en waarvoor staat de afkorting? Waarom moet ik een CPAP-apparaat gebruiken? Wanneer moet ik mijn CPAP-apparaat gebruiken? Moet ik mijn apparaat heel mijn verdere leven gebruiken? Vanaf wanneer ondervind ik effect van de behandeling?

4 Wat is apneu? Apneu: periode waarop de ademhaling (tijdelijk) stilvalt. 2 soorten: Centrale apneu: er komt geen signaal vanuit de hersenen. Obstructieve apneu: blokkering van de ademhaling door het dichtvallen van de bovenste luchtwegen (keel).

5 Wat is apneu? Obstructieve apneu tijdens de slaap = OSAS. OSAS: Obstructief Slaap Apneu Syndroom. Gevolgen OSAS: Door de ademhalingsstop schiet je kort wakker (3 sec of langer), maar daar ben je je doorgaans niet van bewust. Je slaap is verstoord, diepe slaap wordt niet bereikt. Je bent s morgens niet uitgeslapen. Je valt door de dag makkelijk in slaap.

6 Wat zijn de gevolgen g van apneu op de gezondheid op lange termijn? Hoge bloeddruk. Hartritmestoornissen. Hartinfarct. Herseninfarct. Diabetes. Geheugenproblemen. Verkeersongevallen door g oververmoeidheid.

7 Hoe behandelen we OSAS? Behandeling OSAS: Gebruik van een CPAP-apparaat. Operatie. Gebruik van een snurkbeugel.

8 Wat is CPAP en waarvoor staat de afkorting? CPAP: Continuous Positive Airway Pressure. Voortdurende positieve druk in de luchtwegen. Er wordt continu lucht in je luchtwegen geblazen om ze open te houden. Normale ademhaling Obstructieve ademhaling Ademhaling met CPAP

9 Waarom moet ik een CPAP-apparaat gebruiken? Normale ademhaling: Bij het inademen is er negatieve druk in de luchtwegen keel valt makkelijker dicht SNURKEN + APNEU. Bij CPAP: Druk in de luchtwegen blijft positief keel blijft open.

10 Wanneer moet ik mijn CPAP-apparaat gebruiken? Iedere nacht. Gedurende de ganse nacht. Anders is de behandeling niet effectief.

11 Moet ik mijn apparaat heel mijn verdere leven gebruiken? Ja, want: Het gebruik van het toestel is een behandeling, geen genezing. Bij niet gebruik komen de symptomen dadelijk terug: Snurken. Apneu. Vermoeidheid. Maar bij sommige milde vormen volstaat Maar, bij sommige milde vormen volstaat vermagering om slaapapneu op te lossen

12 Vanaf wanneer ondervind ik effect van de behandeling? De meeste mensen ondervinden binnen de week reeds effect. Indien je veel slaapachterstand hebt, duurt het iets langer alvorens het effect maximaal is. Je lichaam moet zich soms wat aanpassen geef het tijd en zet door. Na 4 weken zou er een duidelijke Na 4 weken zou er een duidelijke verbetering moeten zijn.

13 Mijn CPAP-apparaat: Waarom krijg ik dit apparaat? Hoe zet ik het apparaat aan/uit? Waarvoor dient de Ramp -functie? Hoe en wanneer gebruik ik de Ramp - functie? Waar zet ik mijn CPAP-apparaat? Hoe onderhoud ik mijn CPAP-apparaat? Kan ik mijn CPAP-apparaat gebruiken in mijn vrachtwagen, auto of mobilhome?

14 Waarom krijg ik dit apparaat? Er zijn verschillende apparaten: Verschillende fabrikanten. Verschillende modellen. Soms bijkomende opties. Alle apparaten doen ongeveer hetzelfde en even goed. Het apparaat dat wij je bezorgen is steeds het geschikte apparaat voor je behandeling.

15 Verschillende CPAP-apparaten

16 Hoe zet ik het apparaat aan/uit? De aan/uit-knop staat op de bovenkant. Zorg er steeds voor dat de stekker g insteekt.

17 Waarvoor dient de Ramp -functie? De Ramp -functie vertrekt van een lage druk en gaat langzaam (30 min) naar de behandelingsdruk. Vb. 4 cm H ² O 30 min 9 cm H ² O Er is een apart knopje om de Ramp - functie te activeren.

18 Waarvoor dient de Ramp -functie? Je gebruikt de Ramp -functie als je moeilijk kan inslapen door de hoge behandelingsdruk: Indien nodig bij het slapen gaan. Indien nodig na nachtelijk ontwaken.

19 Waar zet ik mijn CPAP-apparaat? Op een tafeltje/kastje naast je bed. Vlakbij, dan heb je meer bewegingsvrijheid met de luchtslang. Op een stofvrije plaats. Soms is het nodig een dunne isomoplaat onder het toestel te plaatsen tegen de trillingen (gebrom). Er moet een stopcontact in de buurt zijn.

20 Hoe onderhoud ik mijn CPAP-apparaat? Wekelijks afvegen met een licht vochtige, pluisvrije doek. Nooit onderdompelen d in water.. Wekelijks het stoffiltertje reinigen: Uitnemen. Spoelen in licht zeepsopje en naspoelen met water. Laten drogen. Terugplaatsen voor gebruik van het apparaat.

21 Kan ik mijn CPAP-apparaat gebruiken in mijn vrachtwagen, auto of mobilhome? De meeste apparaten werken op 12 volt DC een speciale kabel bestaat, maar is moeilijk te krijgen en duur. In de handel (autoshop, kampeerwinkel) zijn goedkoper omvormers van 12 of 24 volt DC naar 220 volt AC met normaal stopcontact te vinden. Deze werken voor alle toestellen. Vraag na in de garage of je batterij dit aan kan.

22 Het toebehoren: bh Het masker met de hoofdband: Waarom krijg ik dit masker? Hoe zet ik mijn masker op? Moet mijn masker spannen? Hoe onderhoud ik mijn masker en hoofdband? De luchtslang: Hoe bevestig ik de luchtslang? Hoe onderhoud ik de luchtslang? Het bevochtigingsapparaat: Wanneer heb ik een bevochtigingsapparaat nodig? Hoe sluit ik het bevochtigingsapparaat aan? Hoe zet ik het bevochtigingsapparaat aan/uit? Hoe vul ik mijn bevochtigingsapparaat? g Waarmee vul ik mijn bevochtigingsapparaat? Waar plaats ik het bevochtigingsapparaat? Hoe onderhoud ik mijn bevochtigingsapparaat?

23 Waarom krijg ik dit masker? Ieder mens heeft een verschillende neus en verschillend gezicht verschillende maskers zijn nodig. Wij hebben maskers van verschillende merken en maten in voorraad. Alle maskers zijn van dezelfde, goede kwaliteit. Je krijgt steeds het masker dat voor jou Je krijgt steeds het masker dat voor jou het meest geschikt is.

24 Verschillende neuzen, verschillende maskers

25 Hoe zet ik mijn masker op? Er zijn twee manieren: Geheel over het hoofd trekken. Op de neus zetten en dan de riemen (geheel of gedeeltelijk) lijk) vastmaken. Sommige maskers hebben een klik of inhaaksysteem voor de riemen. De riemen steeds links en rechts gelijkmatig aantrekken. Tip!! Markeer de riemen bij een goed ingesteld masker makkelijk terug te zetten na reiniging. Tip!! Ga je s nachts naar het toilet, laat dan je masker aan en ontkoppel de luchtslang l aan het apparaat.

26 Moet mijn masker spannen? Het masker mag nooit spannen. De riemen zo licht mogelijk aantrekken, net genoeg dat er geen lekken zijn. Bij harder aantrekken komen er plooien in de rand van het masker: Meer lekkage. Kans op huidletsels. Snellere slijtage.

27 Hoe onderhoud ik mijn masker en hoofdband? Masker: elke 2-3 dagen. Hoofdband: elke 3-4 dagen. In een lauw sopje met neutrale zeep (nooit alcohol, ontsmettingsmiddel, detergenten, ). Enkel met de vingers, geen schuursponsje. Droogdeppen met een propere handdoek. Verder laten drogen aan de lucht (nooit in de zon of op de verwarming). Gebruik geen lotions of gezichtscrèmes Je masker is sneller vuil, huidirritatie is mogelijk. Tip!! Reinig het materiaal s morgens, dan is het s avonds droog.

28 Hoe bevestig ik de luchtslang? De luchtslang heeft 2 dezelfde uiteinden: 1 aansluiten op het masker. 1 aansluiten op het CPAP-apparaat. Tip!! Ga je s nachts naar het toilet, laat dan je masker aan en ontkoppel de luchtslang aan het apparaat, die kant gaat makkelijker los en vast.

29 Hoe onderhoud ik de luchtslang? 1 maal per maand, rokers 1 maal per week. Onderdompelen d in een bad met lauwe, neutrale zeepoplossing. Goed naspoelen met lauw water. Ophangen om te drogen. Tip!! Reinig de luchtslang s morgens, dan is hij s avonds droog. Tip!! Controleer de luchtslang bij reiniging ook op scheurtjes.

30 Wanneer heb ik een bevochtigingsapparaat g nodig? Indien je bij het gebruik van het CPAPapparaat blijvend volgende klachten hebt: Verstopte neus. Neusverkoudheid. Lopende neus. Droge neus en keel. Deze klachten komen vaak voor bij het begin van de behandeling, maar moeten na een tijd (4 weken) verdwijnen.

31 Bevochtigingsapparaten

32 Hoe sluit ik het bevochtigingsapparaat aan? De bevochtiger past rechtstreeks op het CPAP-apparaat of er is een korte verbindingsslang De luchtslang wordt op de bevochtiger aangesloten, niet op het CPAP-apparaat.

33 Hoe zet ik het bevochtigingsapparaat aan/uit? Soms is er een aparte knop op de bevochtiger om aan en uit te zetten. Andere bevochtigers worden van op het CPAP-apparaat bediend. Raadpleeg je handleiding. De instelling voor de verwarming wordt op het slaaplabo ingesteld (meestal 1), niet hoger zetten. Het stopcontact moet insteken.

34 Hoe vul ik mijn bevochtigingsapparaat? De meeste bevochtigers kunnen bijgevuld worden langs de opening voor de luchtslang. Nooit hoger bijvullen dan de markering. Tip!! Neem het reservoir uit het toestel voor het vullen, dan kan je nooit op de elektrische delen morsen.

35 Waarmee vul ik mijn bevochtigingsapparaat? Gebruik nooit leidingwater, de aanwezige kalk en andere mineralen kunnen je bevochtiger beschadigen. Gebruik: Gedemineraliseerd water (strijkijzer). Britta-filter (filter tijdig vervangen). Flessenwater (enkel in nood). Het water in het reservoir moet iedere 2 Het water in het reservoir moet iedere 2 dagen volledig vervangen worden.

36 Waar plaats ik het bevochtigingsapparaat? Meestal kan het bevochtigingsapparaat onder het CPAP-apparaat geplaatst worden. Het bevochtigingsapparaat g mag nooit hoger dan het CPAP-apparaat staan. Het bevochtigingsapparaat moet altijd lager dan je hoofd staan Anders kan water (condens) in je CPAP- Anders kan water (condens) in je CPAP apparaat of in je masker lopen.

37 Hoe onderhoud ik mijn bevochtigingsapparaat? In stilstaand t warm water kunnen ziektekiemen en schimmels kweken, daarom moet je je bevochtigingsapparaat: Alle 2 dagen goed reinigen: Het reservoir legen, demonteren en met de hand reinigen in lauw water met wat afwasmiddel. Het reservoir goed spoelen en laten drogen. Minstens 1 maal per maand de onderdelen d van het reservoir 30 min laten weken in lauw water met wat witte azijn. Na reiniging het reservoir steeds vullen met vers water.

38 Algemene vragen: Wat doen bij huidirritatie it ti onder mijn masker? Wat doen bij een verkoudheid of een verstopte neus? Mag ik met het raam open slapen? Hoe warm moet mijn slaapkamer zijn? Ik ga op reis: Waarom moet mijn CPAP-apparaat in de handbagage? Hoe geraak ik door de douane met mijn CPAP-apparaat? Wat doe ik in het hooggebergte? Wat neem ik extra mee op reis? Ik wordt opgenomen in het ziekenhuis, moet mijn apparaat mee? Moet ik voor een operatie zeggen dat ik een CPAP-apparaat gebruik? Mijn apparaat of een van de toebehoren is stuk, wat nu?

39 Wat doen bij huidirritatie onder mijn masker? Span je masker niet te strak aan. Gebruik geen cosmetica (crèmes, lotion) onder je masker. Was en droog gje gezicht goed voor het slapengaan. Een klein stukje (echt) zeemvel op de neusbrug onder de rand van het masker kan soms helpen. Bij kleine wondjes kan een stukje Compeed of beschermende film (Cavillon, Opsite..) soms helpen. Soms moet de behandeling enkele dagen gestopt worden om de wondjes te laten helen. Bij steeds terugkerende wondjes, contacteer het slaaplabo.

40 Wat doen bij een verkoudheid of een verstopte neus? Komt veel voor bij het begin van de behandeling moet na 4 weken beter zijn. Spoel de neus voor het slapengaan met een zoutoplossing (verkrijgbaar in de apotheek). Vraag gje behandelende arts om een neusspray (niet voor langdurig gebruik). Is je kamer niet te koud? Bij langdurige problemen heb je misschien een bevochtigingsapparaat nodig contacteer het slaaplabo. Bij zware neusverkoudheden is het soms nodig de behandeling enkele dagen te stoppen.

41 Mag ik met het raam open slapen? Bij een open raam is de lucht die in je neus geblazen wordt al snel te koud. Dit zorgt voor een verstopte of lopende neus. Met open raam slapen is dan ook enkel mogelijk tijdens de warme zomermaanden. De luchtslang onder de dekens leggen kan soms helpen.

42 Hoe warm moet mijn slaapkamer zijn? In een koude slaapkamer is de lucht die in de neus geblazen wordt al snel te koud. Dit zorgt voor een verstopte of lopende neus. Een te warme slaapkamer zorgt voor een droge neus en keel. Ideaal is de temperatuur tussen de 12 en de 18 C. Soms is het voldoende om de deur naar de rest van het huis open te zetten. De luchtslang onder de dekens leggen kan soms helpen.

43 Ik ga op reis: Waarom moet mijn CPAP- apparaat in de handbagage? Sommige toestellen kunnen door de onderdruk in het bagageruim stuk of ontregeld raken. Het toebehoren mag wel in de normale bagage.

44 Ik ga op reis: Hoe geraak ik door de douane met mijn CPAP-apparaat? Je hebt een (Engelstalige) verklaring van ons gekregen voor de douane. Zorg dat je deze verklaring steeds bij je toestel hebt als je op reis gaat. Bied je toestel en de verklaring spontaan aan bij de controle op de luchthaven. Soms is het goed om je luchtvaartmaatschappij op voorhand te contacteren.

45 Ik ga op reis: Wat doe ik in het hooggebergte? De meeste apparaten passen zich automatisch aan de hoogte aan. Andere apparaten moeten manueel bijgesteld worden. Raadpleeg je handleiding of contacteer het slaaplabo. De werking van de meeste apparaten is begrensd tot ongeveer 2400 m boven de zeespiegel. Verblijf op een grote hoogte (meer dan 3000m boven de zeespiegel) kan een negatief effect hebben op je slaapapneu. Raadpleeg je slaaparts indien je langere tijd op grote hoogte dient te slapen.

46 Ik ga op reis: Wat neem ik extra mee? Neem altijd je CPAP-apparaat en toebehoren mee. Soms is een verloopstekker nodig. Voorzie deze voor het vertrek. De meeste apparaten schakelen automatisch over tussen 110 en 220 volt AC. Raadpleeg je gebruiksaanwijzing. Voor auto of mobilhome kan een omvormer naar 220 volt AC nodig zijn.

47 Ik wordt opgenomen in het ziekenhuis, moet mijn apparaat mee? Neem altijd je CPAP-apparaat mee bij een ziekenhuisopname. Slaap ook in het ziekenhuis i met je CPAPapparaat. Het aansluiten van extra zuurstof op je masker is steeds mogelijk met een tussenstuk. Vertel steeds je behandelende arts voor je opname dat je een CPAP-apparaat gebruikt.

48 Moet ik voor een operatie zeggen dat ik een CPAP-apparaat gebruik? Vertel steeds op voorhand de chirurg en de anesthesist dat je een CPAP-apparaat gebruikt. Neem het CPAP-apparaat mee naar het operatiekwartier. Het kan reeds gebruikt worden in de ontwaakkamer. Als je een CPAP-apparaat gebruikt zal je na een narcose normaal een nacht ter observatie in de ontwaakzaal of op intensieve zorgen blijven.

49 Mijn apparaat of een van de toebehoren is stuk, wat nu? Indien je in de conventie zit, neem je gewoon contact op met het slaaplabo. Zij maken een afspraak voor herstelling of vervanging. Probeer nooit je apparaat of toebehoren zelf te herstellen. Wij zijn bereikbaar tijdens de kantooruren tussen maandag uur en zaterdag uur op nummer 016/ Indien je niet (of niet meer) in de conventie zit, moet je zelf zorgen voor herstelling of vervanging van je apparaat en het toebehoren.

50 De conventie: Wat is de conventie? Wat krijg ik gratis? Wat moet ik zelf betalen? Waarom moet ik ieder jaar op controle? Waarom moet ik mijn apparaat iedere nacht minstens 3 uur gebruiken? Wat indien mijn conventie gestopt of geweigerd wordt?

51 Wat is de conventie? Indien je lijdt aan ernstig slaapapneu, dan krijg je een deel van de kosten van de behandeling terug betaald door de ziekteverzekering. De ernst van je slaapapneu wordt bepaald door een slaaponderzoek in een erkend slaaplabo. Wij doen je aanvraag voor terugbetaling. De ziekteverzekering betaalt het terugbetaalde deel rechtstreeks aan ons. Je hoeft niets voor te schieten.

52 Wat krijg ik gratis? Je huurt van ons het CPAP-apparaat dat aan jouw behandeling is aangepast. De huur wordt betaald door de conventie. De keuze van het apparaat gebeurt door ons. Je krijgt de benodigde toebehoren: Een aangepast masker. Een luchtslang. Een draagtas. Eventueel een bevochtiger. Wij zorgen voor herstelling of vervanging bij defecten of slijtage. Je kan steeds telefonisch of op het slaaplabo l terecht voor vragen en ondersteuning.

53 Wat moet ik zelf betalen? Er is een eigen bijdrage van ongeveer 0.25 per dag. Extra toebehoren, zoals kabels voor in de auto of mobilhome, draagbare batterijen, verloopstekkers voor op reis,.moeten zelf aangeschaft worden. Gedistilleerd water voor de bevochtiger. Verband en medicatie bij huid- of neusproblemen.

54 Waarom moet ik ieder jaar op controle? De aanvraag voor terugbetaling (conventie) moet ieder jaar vernieuwd worden. Daarbij moet een slaaparts controleren: Of je behandeling goed werkt. Of er aanpassingen aan de behandeling dienen te gebeuren. Of je de ingestelde behandeling goed volgt.

55 Waarom moet ik mijn apparaat de ganse nacht gebruiken? Onderzoek heeft aangetoond dat te kort en onregelmatig gebruik niet effectief is. Daarom heeft de ziekteverzekering k i beslist om aan mensen die het apparaat te weinig gebruiken, de behandeling niet meer terug te betalen. Wij moeten de tellerstanden van je apparaat meesturen bij de vernieuwing van je aanvraag.

56 Wat indien mijn conventie gestopt of geweigerd wordt? Je dient je CPAP-apparaat en toebehoren aan ons terug te geven. De gratis ondersteuning valt weg. Indien je de behandeling toch wil verder zetten, moet je: Zelf een apparaat en toebehoren aankopen, dit kan niet via het slaaplabo. Zelf instaan voor herstelling en vervanging van defect toestel en toebehoren, dit kan ook niet via het slaaplabo. Het kostenplaatje loopt voor u dan wel hoog op.

57 Tips voor een goede behandeling! Gebruik je toestel elke nacht, en liefst de hele nacht. Neem het altijd mee als je elders overnacht. Onderhoud je toestel en toebehoren goed. Leid een gezond en regelmatig leven: Zorg voor een gezonde en gevarieerde voeding. Zorg elke dag voor minstens een half uur lichaamsbeweging. Let op je gewicht. Vermageren verbetert je slaapapneu. Probeer op een vast tijdstip te gaan slapen en op te staan. Stop met roken. Matig het gebruik van alcohol. Zorg voor een goede slaaphygiëne.

58 Tips voor een goede slaaphygiëne Drink geen koffie of cola (ook light) vier tot zes uur voor je gaat slapen. Gebruik geen nicotine voor je gaat slapen of tijdens de nacht. Drink geen alcohol vier tot zes uur voor je gaat slapen. Doe geen grote lichaamsoefeningen voor je gaat slapen. Ga niet met een hongergevoel of een overvolle maag naar bed. Neem je tijd om de overgang van dag naar nacht te maken. Bouw een routine op met activiteiten die je elke avond uitvoert voor je gaat slapen, bijvoorbeeld rustige muziek of een warm bad. Zo bereidt je lichaam zich voor op de komende nacht. Ga enkel slapen wanneer je echt moe bent. Behoud de slaapkamer alleen voor slapen en seks. Vermijd licht, geluid (computer, tv) en extreme temperaturen in de slaapkamer. Draai de wekker van je weg. Als je na 30 min nog niet slaapt, sta dan op en verlaat de kamer. Sta op regelmatige uren op, zowel op werkdagen als tijdens het weekend of verlof. Slaap niet overdag.

59 We wensen je veel succes met je behandeling en het apparaat! Het team van het slaaplabo