Voortgangsrapportage 7 CO2- reductiedoelstellingen scope 1 & 2 emissies 1 e helft 2014

Transcriptie

1 Voortgangsrapportage 7 CO2- reductiedoelstellingen scope 1 & 2 emissies 1 e helft 2014 BESIX Nederland Branch 6 oktober 2014 Definitief rapport

2 Definitief rapport - ii -

3 BESIX Nederland Branch Trondheim Postbus AA Barendrecht +31 (0) Telefoon +31 (0) Fax info@besix.com Internet Barendrecht KvK Documenttitel Voortgangsrapportage 7 CO 2-reductiedoelstellingen scope 1 & 2 emissies 1 e helft 2014 Verkorte documenttitel Voortgangsrapport 7 scope 1 & 2-emissies Status Definitief Datum 6 oktober 2014 Projectnaam BESIX niveau 5, specifiek scope 1 & 2 -emissies Projectnummer Opdrachtgever BESIX Nederland Branch Referentie Auteur(s) Collegiale toets M. Vijfhuizen B. van Wieringen Datum/paraaf Vrijgegeven door B. De Bruyckere Datum/paraaf Voor akkoord namens BESIX Nederland: Naam J. Philtjens Plaats / Datum Handtekening - iii -

4 INHOUDSOPGAVE Blz. 1 INLEIDING 1 2 VOORTGANG OP CO 2-REDUCTIEDOELSTELLINGEN SCOPE 1 EN (Hoofd)doelstelling BESIX t.b.v. CO2-reductie scope 1 & 2 - emissies Doelstellingen CO2-reductie scope 1& 2 -emissies Voortgang CO2-reductiedoelstellingen 3 3 CONCLUSIE(S) EN AANBEVELINGEN Conclusies Aanbevelingen en actiepunten 13 Definitief rapport - iv -

5 1 INLEIDING Hierbij vindt U de zevende tussentijdse rapportage van de voortgang op de reductiemaatregelen betreffende de scope 1 en 2 emissies voor de 1 e helft van 2014 ten opzichte van het basisjaar 2009, zoals beschreven in de rapportage van BESIX Rapportage CO 2 footprint t.b.v. niveau 5 van de CO 2-Prestatieladder d.d. 15/11/2013. Definitief rapport - 1 -

6 2 VOORTGANG OP CO 2-REDUCTIEDOELSTELLINGEN SCOPE 1 EN (Hoofd)doelstelling BESIX Nederland t.b.v. CO 2-reductie scope 1 & 2 -emissies BESIX Nederland heeft zich geconformeerd aan een verbetering van de energieefficiency van totaal 2% per jaar ten opzichte van het basisjaar 2009 (tot 2015). Dit is onder ander gebaseerd op de landelijke (Nederlandse) klimaatdoelstelling om jaarlijks 2% energie te besparen. 2.2 Doelstellingen CO 2-reductie scope 1& 2 -emissies De reductiedoelstellingen zijn opgenomen in een memo, die op 22 februari 2010 is ondertekend door de directie van BESIX Nederland. De doelstellingen en de update hiervan zijn zowel op de intranetsite als op de website van BESIX bekendgemaakt. De resultaten van energieonderzoeken kunnen leiden tot nieuwe inzichten in de haalbaarheid van reductiedoelstellingen. Zodra die resultaten bekend zijn, zullen de reductiedoelstellingen dan ook zo nodig worden aangepast. Leasewagens In de voorgaande (voortgangs)rapportages werd aangegeven dat voor BESIX NL (Barendrecht) en BESIX België (Head Office Brussel - Materiaaldienst van Saintes en Buigcentrale van Sint-Pieters-Leeuw) samen een CO 2 reductie te bereiken was van 0,66% per kilometer per jaar (ten opzichte van 2009). De CO 2-reductie wordt nu uitgedrukt in parameter per km. De hoofddoelstelling van BESIX Nederland t.b.v. CO 2-reductie scope 1 & 2 (zie 2.1.) spreekt echter over een verbetering van de energie-efficiëntie van totaal 2 % per jaar ten opzichte van het basisjaar 2009 (tot 2015). Deze energiebesparing vertaalt zich dus als zijnde 0,66% minder brandstofverbruik per km per jaar. Een lager brandstofverbruik gaat dan uiteraard ook gepaard met een CO 2 reductie gerelateerd aan het type brandstof. Daarnaast wordt de gemiddelde CO 2-waarde van het leasewagenpark voor BESIX Nederland en BESIX België geregistreerd. Deze CO 2 reducties worden vooral behaald door geleidelijke vervanging van het leasewagenpark door energiezuiniger types, het stimuleren van energiezuinig rijgedrag en het gebruik van openbaar vervoer en fiets. Maatregelen om het brandstofgebruik als gevolg van zakelijke kilometers te reduceren zijn regelmatig onderzocht en zijn onder andere beschreven in een geactualiseerde Car policy en worden verder uitgebreid. Elektriciteitsverbruik Doelstelling is om een elektriciteitsbesparing van gemiddeld 0,66% per jaar (ten opzichte van 2009) te bereiken voor vaste installaties en projectlocaties. Een CO 2 reductie wordt tevens bekomen door onder andere de inkoop van groene energie. Sinds 2010 heeft BESIX Nederland de groene energie (gelijk aan de energiebehoefte op de Nederlandse projecten) achteraf ingekocht door middel van gecertificeerde bewijzen van herkomst. In de toekomst streeft BESIX ernaar om vanaf de start van elk project groene energie in te kopen. Definitief Rapport - 2 -

7 Voor de vaste vestigingen binnen de organizational boubdary in België (Hoofdkantoor in Brussel, de IJzervlechtcentrale in Sint-Pieters-Leeuw en de Materieeldienst in Saintes) werd vanaf 2012 gefaseerd elektriciteit (hoogspanning) afkomstig van duurzame energiebronnen ingekocht. Momenteel is alle hoogspanningselektriciteit van de genoemde vestigingen afkomstig van hernieuwbare energiebronnen (wind- en waterkracht). Er wordt momenteel overwogen een contract voor de levering van duurzame elektriciteit (laagspanning) af te sluiten voor het hoofdkantoor in Brussel in Daarnaast zet BESIX op haar eigen ijzervlechtcentrale direct duurzame energie in. Met de installatie van fotovoltaïsche panelen eind 2010 was de verwachting dat 33% van de elektriciteitsbehoefte van de Materieeldienst en Buigcentrale in Sint-Pieters-Leeuw 1 (ten opzichte van 2009) geleverd kon worden door deze installatie. Analyse van de data van 2012 tonen aan dat dit percentage 23% (i.p.v. 26 % aangegeven in voortgangsrapportage 4) bedraagt. Hierbij dient rekening gehouden te worden dat de Materieeldienst in juli 2011 verhuisd is naar de locatie in Saintes, waardoor een groter deel van de niet benutte energie geïnjecteerd werd in het netwerk. Voor het jaar 2013 bedraagt dit geïnjecteerde deel 21.4 %. Overige energiedragers voor andere doeleinden dan vervoer Belangrijkste overige energiedragers in dit geval zijn gas en stookolie voor verwarming en gasolie voor het materieel op de projecten in Nederland. De doelstelling is dat hiermee gemiddeld 0,66% aan energie-verbetering kan worden bereikt. 2.3 Voortgang CO 2-reductiedoelstellingen Op basis van een analyse van de CO 2-footprint van 2009 en 2010 is besloten dat BESIX Nederland zich richt op de volgende 3 onderdelen van de footprint : - Leasewagens (woon-werk en werk-werk); - Elektriciteit t.b.v. kantoren en werven; - Gasolie t.b.v. van materieel op de werven (onderdeel van Gas en overige energiedragers). Deze 3 onderdelen samen staan in voor meer dan 80% van de CO 2-footprint van zowel het basisjaar 2009 als de hierop volgende jaren. In de voorgaande (voortgangs) rapportage werden hiervoor de volgende parameters gebruikt om ze te kunnen registeren en te vergelijken; - leaseauto s: ton CO 2/km - elektriciteitsverbruik: ton CO 2/m 2 - gasolie: ton CO 2/omzet In deze voortgangsrapportage wordt de algemene doelstelling van BESIX Nederland (2 % energiebesparing) per onderdeel (ttz lease, elektriciteit en gasolie) getoetst aan het behaalde resultaten naar energie-efficiëntie toe. 1 Sinds juli 2011, locatiewijziging van de Materieeldienst (Saintes) Definitief rapport - 3 -

8 A. Leasewagens CO2-uitstoot (ton) Afstand (km) Aantal bestuurders (informatief) Parameter (10-6 ton CO2/km) % t.o.v. eerste semester van het voorgaand jaar % t.o.v. voorgaand jaar % t.o.v. referentiejaar 2010 BESIX Nederland (basisjaar) 291, (referentiejaar) 270, , Semester , , , , ,23-7,23 Semester , ,2-8, , , ,20-11,13 Semester , ,8-20, , , ,44-21,29 Semester , ,7 +10, BESIX Nederland + België , , Semester , , , , , Semester , ,1-8, Van de leaseauto s in Nederland en België zijn geen kilometerstanden bekend voor het basisjaar Om een jaarlijkse vergelijking te kunnen maken, wordt enkel voor leasewagens het jaar 2010 als referentiejaar genomen. Vergelijkingen ten opzichte van het basisjaar 2009 zijn daarom niet mogelijk. Vanaf 2010 worden deze gegevens voor Nederland jaarlijks geregistreerd en dit enkel voor de leasewagens met tankpas. 4 Correctie van de waarde (voorheen 199,2) ten gevolge van rekenfout 5 Rekening houdend met wagenpark BESIX NL en BESIX België. Een vergelijking t.o.v. basis- en referentiejaar is hier niet relevant; echter zal een jaarlijkse vergelijking van deze gegevens in de toekomst wel mogelijk zijn ten opzichte van Correctie van de parameter (181,0 voorheen 182,1) ten gevolge van rekenfout. 7 Correctie van de CO2-uitstoot (1.390,1voorheen 1.388,4) ten gevolge van rekenfout. Definitief Rapport - 4 -

9 Voortgang naar energie-efficiëntie toe ten opzichte van de reductiedoelstellingen. De voortgang naar energie-efficiëntie wordt enkel jaarlijks uitgerekend. Behaald resultaat Voor het brandstofverbruik van de leasewagens in Nederland zet de neerwaartse trend zich in 2014 voorlopig niet door. Voor het hele leasewagenpark van BESIX NL + BESIX België bemerkte men in 2013 een anomalie (stijging in brandstofverbruik alhoewel de afgelegde kilometers verminderen). De analyse van de gegevens van het volgend halfjaar (1 e semester 2014) bevestigen deze stijgende trend al. In functie hiervan, zullen nog in 2014 acties worden bepaald en verder uitgewerkt. Overigens zijn alle medewerkers van BESIX die over een leasewagen beschikken, per e- mail herinnert aan de verplichting en het belang om hun kilometerstand bij elke tankbeurt correct te registreren. CO 2-waarde Naast het verbruik in liters brandstof wordt ook de CO2-waarde van het leasewagenpark geregistreerd. In 2012 werd t.o.v een CO2-reductie behaald van 12,9 % in Nederland, en 10,4 % in België en voor het jaar 2013 wordt een reductie van 11,5 % in Nederland, en 4 % in België behaald ten opzichte van In de 1 e helft van 2014 is t.o.v een CO2-reductie behaald van 1% in Nederland, en 2,3% in België. Year Objective CO 2 value Belgium CO 2 value Netherlands ,4 159, ,6 147, ,7 136, ,9 119, ,1 105, ,4 104,5 Definitief rapport - 5 -

10 Definitief Rapport - 6 -

11 B. Elektriciteit CO2-uitstoot (ton) Fte (informatief) Oppervlakte totaal (m²) Oppervlakte Kantoren en werkplaats (m²) Oppervlakte Keet projectlocatie (m²) Parameter (10-3 ton CO2/m²) % t.o.v. eerste semester van het voorgaand jaar % t.o.v. voorgaand jaar % t.o.v. basisjaar (basisjaar) 1.803, , , , ,11-36,11 Semester , , , , ,47-43,44 Semester , ,31-68, , , ,08-77,98 Semester , ,87 +4, , , ,17-79,56 Semester , ,14-55, Het betreft hier de elektriciteitsvoorzieningen van alle entiteiten samen : Kantoor BESIX Nederland, Franki Grondtechnieken, Hoofdkantoor BESIX Brussel, Materiaaldienst van Saintes, Buigcentrale van Sint-Pieters-Leeuw en de projecten van Nederland. 8 De reductie is te verklaren door - naast de inkoop van groene energie - het explosief gestegen oppervlakte van kantoren plus keten. Hierdoor wordt de totale CO2-uitstoot als gevolg van elektriciteitsgebruik door meer oppervlakte gedeeld. De toename van het oppervlakte is te wijten aan de gefaseerde uitbreiding van het kantoor in Brussel en meer en/of grotere keten ten behoeve van de projecten. 9 In tegenstelling tot de rapportage van voorgaande jaren, worden de semesterwaarden niet meer verdubbeld om een vergelijking met voorgaande jaarlijkse waarden te kunnen maken. Deze tabel werd in die zin dan ook uitgesplitst. 10 De reductie is te verklaren door de inkoop van groene energie voor de totale hoeveelheid elektriciteitverbruik op de projecten in Nederland en het kantoor in Brussel. Definitief rapport - 7 -

12 Voortgang naar energie-efficiëntie toe ten opzichte van de reductiedoelstellingen. De voortgang naar energie-efficiëntie wordt enkel jaarlijks berekend. Behaald resultaat Voor dit onderdeel worden de doelstellingen ruimschoots behaald. Voor 2014 is er een daling van 6,3% vastgesteld van het elektriciteitsverbruik ten opzichte van Dit kan enerzijds verklaard worden door de overgang naar de inkoop van groene energie voor de Materieeldienst. Anderzijds is door aanpassingen op het hoofdbureau in Brussel veel energie bespaard t.o.v. eerdere jaren. Opvolging van deze trend is hier aangewezen. Het uitvoeren van energie-audits (vaste vestigingen en projectgebonden locaties), implementatie van het actieplan na deze energieanalyse, worden essentieel teneinde verdere energiereducties toe te laten. Voor de projectlocaties (NL) wordt het elektriciteitsverbruik (= 100% groene stroom sinds 2010) momenteel weergegeven in aantal verbruikt KWh. Als we het elektriciteitsverbruik op de projecten nader analyseren blijken we te maken te hebben met belangrijke jaarlijkse schommelingen. Dit heeft te maken met de projectspecifieke omstandigheden (mogelijkheid om al dan niet aan te sluiten op het elektriciteitsnet, duur van het project,.) Het elektriciteitsverbruik op de projecten behelst de energievoorzieningen van de bouwkeet maar tevens het projectverbruik (werfvoorzieningen) zelf. Een berekening van het verbruikt aantal KWh ten opzichte van het oppervlakte van de bouwkeet is hier minder relevant vermits geen rekening wordt gehouden met: - aantal lopende projecten in het desbetreffend jaar - omvang van het project - projecttype (gebouw, parking, sluis, ) - Andere denkpistes moeten in 2014 verder worden onderzocht teneinde een duidelijke KPI met betrekking tot het energieverbruik van een bouwwerf te bepalen. Definitief Rapport - 8 -

13 C. Gasolie CO2-uitstoot (ton) Omzet BESIX Nederland + Franki (mio ) Parameter (ton CO2/mio ) % t.o.v. eerste semester van het voorgaand jaar % t.o.v. voorgaand jaar % t.o.v. basisjaar (basisjaar) ,6 136,1 5, ,2 122,7 10, ,2 +78,2 Semester ,4 116,4 5, ,2 116,4 7, ,2 +26,3 Semester ,6 134,5 2,92-46, ,3 134,5 6, ,6 +11,6 Semester ,4 163,0 7, , ,0 157,0 9, ,3 + 61,0 Semester ,4 108,0 2,51-64, De grote toename van de CO 2-uitstoot in 2013 is te verklaren door het hoge gasolieverbruik op het project Amazonehaven te Rotterdam. Dit project is gelegen op de afgelegen Maasvlakte waar een elektriciteitsaansluiting op het openbaar netwerk niet mogelijk was. Hierdoor was men genoodzaakt om gebruik te maken van aggregaten op gasolie. Tevens is in 2013 het gasolieverbruik van Franki verdubbeld t.o.v. 2012, wat een jaar met minder projecten in uitvoering was. Onderstaande tabel illustreert de waargenomen toename aan CO 2 voor een aanzienlijk deel toe te schrijven is aan het project Amazonehaven (nl. 53 % voor het jaar 2013). Uit de gegevens van het 1 e semester 2014 blijkt dat bovenstaande inderdaad toe te schrijven is aan het project Amazonehaven. Tevens is terug te zien in de bovenstaande tabel dat er minder projecten in uitvoering zijn (omzetdaling). Het gevolg is dan ook een veel lagere uitstoot van CO Voor de bepaling van de totale CO2 uitstoot van het gasolieverbruik ten behoeve van de projectactiviteiten in Nederland is enkel het gasolieverbruik voor deze projecten in rekening gebracht; het gasolieverbruik voor de activiteiten in de werkplaatsen in België (Sint-Pieters-Leeuw en Saintes) zijn hier niet inbegrepen. De omzet van deze werkplaatsen maakt ook geen deel uit van de omzet zoals gebruikt voor de berekening. 12 In tegenstelling tot de rapportage van voorgaande jaren, worden de semesterwaarden niet meer verdubbeld om een vergelijking met voorgaande jaarlijkse waarden te kunnen maken. Deze tabel werd in die zin dan ook uitgesplitst. Definitief rapport - 9 -

14 Gasolie zonder Amazonehaven CO2-uitstoot (ton) Omzet BESIX Nederland + Franki (mio ) Parameter (ton CO2/mio ) % t.o.v. eerste semester van het voorgaand jaar % t.o.v. voorgaand jaar % t.o.v. basisjaar (basisjaar) ,6 136,1 5, ,2 122,7 10, ,20 +78,20 Semester ,4 116,4 5, ,2 116,4 7, ,20 +26,30 Semester ,6 134,5 2,92-46, ,3 131,0 5, ,33-13,30 Semester ,4 151,0 3,10 +6, ,5 145,0 4, ,17-19,65 Semester ,4 108,0 2,51-19, Voor de bepaling van de totale CO2 uitstoot van het gasolieverbruik ten behoeve van de projectactiviteiten in Nederland is enkel het gasolieverbruik voor deze projecten in rekening gebracht; het gasolieverbruik voor de activiteiten in de werkplaatsen in België (Sint-Pieters-Leeuw en Saintes) zijn hier niet inbegrepen. De omzet van deze werkplaatsen maakt ook geen deel uit van de omzet zoals gebruikt voor de berekening. 14 In tegenstelling tot de rapportage van voorgaande jaren, worden de semesterwaarden niet meer verdubbeld om een vergelijking met voorgaande jaarlijkse waarden te kunnen maken. Deze tabel werd in die zin dan ook uitgesplitst. Definitief Rapport

15 Voortgang naar energie-efficiëntie toe ten opzichte van de reductiedoelstellingen. Uit analyse van het gasolieverbruik (in liter) op de projectlocaties blijkt men te maken te hebben met belangrijke jaarlijkse schommelingen. Dit heeft te maken met de projectspecifieke omstandigheden (mogelijkheid om al dan niet aan te sluiten op het elektriciteitsnet waardoor minder gasolieverbruik, duur van het project,.) Het gasolieverbruik op de projecten behelst immers in bepaalde gevallen de energievoorzieningen van de bouwkeet maar tevens het projectverbruik (werfvoorzieningen) zelf. Een berekening van het verbruikt aantal liter ten opzichte van het omzetcijfer is hier minder relevant vermits geen rekening wordt gehouden met : - aantal lopende projecten in het desbetreffend jaar - projectduur - omvang van het project - projecttype (gebouw, parking, sluis, ) - verbruik van de toestellen, installaties, - Andere denkpistes moeten in 2014 onderzocht worden teneinde duidelijke KPI s te kunnen bepalen met betrekking tot het energieverbruik van een bouwwerf. Definitief rapport

16 3 CONCLUSIE(S) EN AANBEVELINGEN 3.1 Conclusies Voortgang in relatie tot de reductiedoelstellingen BESIX heeft zich geconformeerd aan een verbetering van de energie-efficiency van totaal 2% per jaar ten opzichte van het basisjaar 2009 (tot 2015). Dit is onder ander gebaseerd op de landelijke (Nederlandse) klimaatdoelstelling om jaarlijks 2% energie te besparen. Op basis van een analyse op de CO 2-footprint van 2009 en 2010 is besloten dat BESIX zich richt op de volgende 3 onderdelen van de footprint - Leasewagens (woon-werk en werk-werk); - Elektriciteit t.b.v. kantoren en werven; - Gasolie t.b.v. van materieel op de werven (onderdeel van Gas en overige energiedragers). Behaald resultaat en actiepunten: Leasewagens Voor het wagenpark van BESIX NL geldt dat de resultaten in 1 e semester 2014 nog steeds passen binnen de doelstelling op de lange termijn. Niettemin blijft een sterkere focus/opvolging van het brandstofverbruik voor het hele leasewagenpark (Nederland en België) noodzakelijk om onnauwkeurigheden in de brongegevens zoveel mogelijk te beperken. Teneinde de afwijking op de ingegeven kilometerstanden zo klein mogelijk te houden werden de personeelsleden in semester 1 van 2014 per mailbericht gewezen op de noodzaak van een correcte registratie van hun kilometerstand bij elke tankbeurt. Elektriciteit De doelstellingen ruimschoots behaald ten opzichte van het referentiejaar; Voor 2014 is er een sterke daling vastgesteld van het elektriciteitsverbruik ten opzichte van 1 e semester Dit kan enerzijds verklaard worden door de overgang naar de inkoop van groene energie voor de Materieeldienst. Anderzijds is door aanpassingen op het hoofdbureau in Brussel veel energie bespaard t.o.v. eerdere jaren. Focus en opvolging zal hier noodzakelijk blijven. Het uitvoeren van energie-audits (vaste vestigingen en projectgebonden locaties), implementatie van het actieplan na deze energie-analyse, worden essentieel teneinde verdere energiereducties toe te laten. De actuele elektriciteitsgegevens voor de projecten vertonen een dalende trend. Schommelende energiegegevens (op semesterbasis) worden echter waargenomen die ondermeer te wijten zijn aan specifieke projectsituaties. Verdere denkpistes moeten onderzocht worden teneinde de vergelijking van het jaarlijks elektriciteitsverbruik van een bouwwerf mogelijk te maken. Definitief Rapport

17 Op 4 juni 2014 zijn het nieuwe kantoor en de houtzagerij van de IJzervlechtcentrale in Sint-Pieters-Leeuw officieel ingehuldigd. Deze nieuwbouw is gebouwd volgens het principe van de passieve bouw, met een gemiddelde energiebehoefte van minder dan 15 kwh/m² en een E-peil < E60. Het energiegebruik zal in vergelijking met voortgaande jaren drastisch moeten dalen. Gasolie De actuele gasoliegegevens voor de projecten vertonen een sterk dalende trend die ondermeer te wijten zijn aan specifieke projectsituaties. Voor zowel Franki Grondtechnieken als Besix geldt dat er minder projecten in uitvoering zijn, en het project Amazonehaven is afgerond. Het project Amazonehaven nam in 2013 wel 53% van de totale CO 2 uitstoot voor zich als gevolg van het dieselverbruik. Overigens was er een licht dalende trend waarneembaar voor het gasolieverbruik op de projecten, wanneer het genoemde project buiten de statistieken werd gehouden. Andere denkpistes moeten onderzocht worden teneinde de nauwkeurige vergelijking van het jaarlijks gasolieverbruik van een bouwwerf mogelijk te maken en indien nodig te reduceren. Sinds maart 2014 is de IJzervlechtcentrale aangesloten op het aardgasnetwerk en draait de verwarmingsinstallatie sinds 3 maart op aardgas. Het gebruik van diesel voor de verwarming komt hierdoor te vervallen. Diesel wordt nog wel gebruikt voor het intern transport op de site. 3.2 Aanbevelingen en actiepunten Bij de opstellen van de voortgangsanalyse is gebleken dat BESIX nu veel aandacht moet besteden aan het volgende: 1. De kilometerstanden van de leasewagens voor zowel in Nederland als België vanaf 2015 per half jaar verder opvragen bij de medewerkers en invoeren in een database zodat er een historie wordt opgebouwd. Actie werd ondernomen (mailbericht van april 2014) ter sensibilisatie van de werknemers voor de correcte registratie van de kilometerstanden. 2. Ons bedrijfswagenpark wordt stelselmatig vergroend door het leasen van kleinere en minder verbruikende auto s. Vanaf het tweede semester van 2014 zal de aanpassing van de Car Policy (in 2015) voor het Hoofdkantoor in Brussel voorbereidt worden. Het leasen van hybride/elektrische auto s, evenals het dagelijks gebruik van duurzame ( zachtere ) vervoersmiddelen naast het bedrijfswagengebruik, zal bestudeerd worden. 3. Daarnaast betrekt BESIX zijn personeel bij het reduceren van de CO 2- productie. Voor een aantal medewerkers van BESIX Nederland werden opleidingen in eco-driving georganiseerd en werd een grondige monitoring gehouden van brandstofverbruik (door DrivOlution). Daarbij werd feedback gegeven aan de werknemers. Op lange termijn blijken de effecten van eco-driving bij goede nabegeleiding en monitoring te zorgen voor een daling van het brandstofverbruik van minimaal 2,5% bij personenwagens. Definitief rapport

18 CO 2-reductie heeft zodus veel te maken met gedragsverandering. Het uitbreiden van dergelijke opleiding en begeleiding naar meerdere deelnemers en/of andere entiteiten van BESIX kan overwogen worden. Verder overleg met de directie zal hierover plaatsvinden. 4. Om het elektriciteits- en gasolieverbruik op de projecten te optimaliseren is het noodzakelijk een beter inzicht te krijgen van het energiegebruik (en dus de CO 2-uitstoot) van de keetcomplexen en het materieel van BESIX. Het invoeren van de hiervoor opgemaakte formulieren op projectniveau zou een geschikt middel zijn voor betrouwbare gegevensinzameling en de bepaling van daarmee gepaard gaande mogelijke reductiemaatregelen. Voor het project Stationpassage Tilburg (project verkregen met CO 2-gerelateerd gunningvoordeel) kadert deze registratie ondermeer binnen het CO 2- Projectplan. 5. Parallel hieraan is BESIX in een verkennende fase om in samenwerking met andere bedrijven het ketenconcept te herzien, rekening houdend met alle relevante aspecten zoals comfort, gezondheid, energieverbruik en energieprestatie. Tevens werd een student ingeschakeld teneinde een marktstudie uit te voeren van reeds bestaande energiezuinige ketens. Deze studie kadert als eindwerk binnen de opleiding Milieucoördinator. 6. BESIX heeft via een berekening het financieel voordeel en de potentiële CO 2-emissiereductie van het gebruik van LED-verlichtingsystemen i.p.v. conventionele lichtmasten kunnen aantonen. Deze LED-verlichting werd uitgetest op het project Amazonehaven in Rotterdam. Op jaarbasis betekende dit een berekende besparing van en een CO2-reductie van 70-75% voor 11 lichtmasten. Een interne communicatie hieromtrent (bvb. onder de vorm van een Lesson Learned) zal overwogen worden. 7. BESIX onderzoekt tevens verdere mogelijkheden om gebruik van deze LEDverlichtingsystemen uit te breiden naar andere bouwprojecten. LEDverlichting kenmerkt zich namelijk door een bijzonder hoge lichtopbrengst en een laag energieverbruik. Dergelijke systemen vereisen daarbij weinig onderhoud. 8. Daarnaast ontstaan om ons heen steeds meer initiatieven om de uitstoot van CO 2 te reduceren. Wij houden deze initiatieven nauwlettend in de gaten en sluiten ons waar mogelijk aan. Definitief Rapport