Th.P.M. van der Fluit. Overzicht van literatuur betreffende de Nederlandse waterstaatsgeschiedenis verschenen tussen 1991 en 2005

Transcriptie

1 Th.P.M. van der Fluit Overzicht van literatuur betreffende de Nederlandse waterstaatsgeschiedenis verschenen tussen 1991 en 2005 samenvatting van 15 bibliografieën in Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis (webversie Jan van den Noort)

2 Inhoud Inleiding 3 Nederland algemeen 4 Drenthe 19 Flevoland 21 Friesland 22 Gelderland 24 Groningen 31 Limburg 33 Noord-Brabant 35 Noord-Holland 39 Overijssel 63 Utrecht 66 Zeeland 71 Zuid-Holland 76 Watersnoodramp Th.P.M. van der Fluit, Bibliografie Waterstaatsgeschiedenis

3 Inleiding In de jaargangen 1-15 ( ) van het Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis is in aflevering 2 van iedere jaargang een Overzicht van literatuur betreffende de Nederlandse waterstaatsgeschiedenis opgenomen. Deze cumulatieve bibliografie omvat de 15 verschenen overzichten, met literatuur verschenen tussen 1991 en Hoewel van het begin af aan gestreefd is naar volledigheid, bleek dat dit streven, met name voor wat betreft de tijdschriftartikelen, niet gerealiseerd kon worden. Het is nu eenmaal aan alle bibliografieën eigen onvolledig te zijn. Een andere oorzaak daarvoor vloeit voort uit de beoordeling of een publicatie in voldoende mate waterstaatshistorisch is. Deze afweging kan niet geschieden aan de hand van een eens en voor altijd vastliggende maatstaf. Veel titels voor de bibliografie vond ik in de bibliotheek van het Rijksarchief in Noord-Holland te Haarlem (thans het Noord-Hollands Archief). Bij de samenstelling maakte ik ook gebruik van het literatuuroverzicht dat in elk nummer van het Historisch-Geografisch Tijdschrift wordt opgenomen. Jaarlijks bezocht ik het Meertens Instituut te Amsterdam, met als tweeledig doel: a) het doornemen op relevante titels van een selectie van lokale en regionale historische periodieken, b) het beoordelen en controleren van elders gevonden titels aan de hand van de tijdschriften en jaarboeken zelf. De primaire indeling is geografisch; na Nederland algemeen volgen de provincies. In tegenstelling tot de indeling in het Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis, waarin Noord-Holland en Zuid-Holland zijn samengevoegd, is hier gekozen om beide provincies apart te houden. Literatuur over Holland, het graafschap, gewest en de provincie, is bij beide provincies geplaatst. De titelbeschrijvingen zijn alfabetisch op hoofdwoord gerangschikt. Hoofdwoorden zijn bijvoorbeeld auteursnamen en namen van redacteuren en samenstellers (de laatste met de toevoeging red.). Artikelen en hoofdstukken uit bundels vindt u tussen aanhalingstekens, boektitels daarentegen zijn gecursiveerd. Alle overige informatie staat tussen rechte haken achter de titelbeschrijving. Ik dank Jan van den Noort voor zijn hulp bij het digitaliseren van de bibliografieën, voor zijn geduld en accuratesse bij het herschikken van de titelbeschrijvingen, kortom voor het omzetten van de deelbibliografieën in een geïntegreerd, doorzoekbaar en vooral online pdf-bestand. Th.P.M. van der Fluit Heiloo 2007 Th.P.M. Th.P.M. van van der der Fluit, Fluit, Bibliografie Waterstaatsgeschiedenis

4 Nederland algemeen 40 jaar werken aan land en water, Land + Water 37 (1997) nr. 6 [Jubileumnummer]. 200 jaar Rijkswaterstaat, Schylge myn lântse 19 (mei 1998) [Themanummer]. 200 jaar Rijkswaterstaat, Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 7 (1998) nr. 2 [Themanummer]. Arends, G.J., Sluizen en stuwen: de ontwikkeling van de sluis- en stuwbouw in Nederland tot 1940, Delft/ Zeist: Delftse Universitaire Pers/Rijksdienst voor de Monumentenzorg, 1994 [Bouwtechniek in Nederland; 5]. Arends, G.J., De ontwikkeling van sluisdeuren in Nederland, Erfgoed van Industrie en Techniek 3 (1994), p Arends, G.J., Waterkracht bij sluizen, Erfgoed van Industrie en Techniek 6 (1997), p Arends, G.J., Historische sluizen en stuwen: waardering en instandhouding, Utrecht: Matrijs, Arentz, B., Schadevergoeding bij militaire inundaties: van het Ontzet van Leiden tot de Tweede Wereldoorlog, Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 9 (2000), p Arps, Caroline, Ooggetuigen: de watersnoodramp van 1953, Fibula 40 (1999), p Aten, D., Leeghwater, Schabaelje en Hoejewilt: de eerste en tweede druk van Leeghwaters Kleyne Chronycke vergeleken, Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 12 (2003), p Baar, Peter-Paul de, De watermannen : onbekende Amsterdammers beroemd in Japan, Ons Amsterdam 52 (2000), p Baars, K.E., Varend vervoeren: van Amsterdam tot de Rijn, 100 jaar Merwedekanaal, Utrecht: Matrijs, Baas, Henk, Het verboden moeras, Leidijken en schansen langs de oostgrens, Waardeel. Drents Historisch Tijdschrift 17 (1997) nr. 3, p Baas, W.J., Bodemdaling in veengebieden, Landschap 18 (2001), p Bakker, M., Jacobus de Koning, , civiel-ingenieur, In: J.A.E. Kuys e.a. (red.), Biografisch Woordenboek Gelderland 2, Hilversum: Verloren, 2000, p Barelds, B., De gravers van het Merwedekanaal, Tijdschrift Historische Kring Breukelen 8 (1993), p Beekman, Frans en Bert van der Valk, Merktekens van stormvloeden aan de Nederlandse kust, Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 7 (1998), p Beenakker, J.J.J.M., De strijd tegen het water: de gevolgen voor landschap en bewoning, In: J.J.J.M. Beenakker en H.S. Danner (red.), Strijd tegen het water: het beheer van land en water in het Zuiderzeegebied, Zutphen: Walburg Pers, 1992, p. 9-20, 105. Beenakker, J.J.J.M., Geschiedenis van het Nederlandse veenlandschap, Geografie 3 (1994), p Beenakker, J.J.J.M. en H.S. Danner (red.), Strijd tegen het water: het beheer van land en water in het Zuiderzeegebied, Zutphen: Walburg Pers, Bekius, D., De waterlinie: een onderzoek naar de cultuurhistorische waarde van de Nieuwe Hollandse Waterlinie, Amsterdam, 1998 [Scriptie Faculteit der Ruimtelijke Wetenschappen Universiteit van Amsterdam]. Berkers, Eric, Wat nat en droog bindt: honderd jaar Vereniging van Personeel werkzaam op het gebied van Verkeer en Waterstaat, Den Haag: Ministerie van Verkeer en Waterstaat, Directoraat-Generaal Rijkswaterstaat, 1998 [Rijkswaterstaat-serie; 62]. Berkers, Eric, Een organisatie in verandering: de Rijkswaterstaat in de twintigste eeuw, Land + Water 38 (1998) nr. 12, p Berkers, Eric, Met nieuw elan de twintigste eeuw in: Rijkswaterstaat in de tweede helft van de negentiende eeuw, Land + Water 38 (1998) nr. 5, p Berkers, Eric, De handen van het genie : polderwerkers in de negentiende eeuw, Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 7 (1998), p Th.P.M. van der der Fluit, Bibliografie Waterstaatsgeschiedenis

5 Nederland algemeen Berkers, Eric, Technocraten en bureaucraten: ontwikkeling van organisatie en personeel van de Rijkswaterstaat, , Zaltbommel: Europese Bibliotheek, 2002 [Proefschrift Eindhoven]. Blauw, Maili, Waterstaat in kaart: geschiedenis van de Waterstaatskaart van Nederland, , Utrecht: Matrijs, Blauw, Maili, Eene aanschouwelijke voorstelling van den waterstaat, De Waterstaatskaart van Nederland, , Caert-Thresoor 24 (2005), p Blom, Jan C.A., Genealogisch en biografisch onderzoek in waterschapsarchieven, Jaarboek van het Centraal Bureau voor Genealogie 57 (2003), p Boelens, S.B. e.a. (red.), Waterstaatswetgeving: verleden, heden en toekomst: bundel ter gelegenheid van het honderdjarig bestaan van de Staatscommissie voor de Waterstaatswetgeving, Zwolle: Tjeenk Willink, Bolhuis, Peter van en Peter Vrijlandt, The future of the historical military flood defensive system, Tijdschrift voor Economische en Sociale Geografie 87 (1996), p Boonstra, J.I., Werken aan de Nederlandse rivieren in het stroomgebied van de Rijn, in historisch perspectief, Tussen de Voorn en Loevestein. Tijdschrift van de Historische Kring Bommelerwaard 27 (1991) nr. 73, p Borger, G.J., Draining-digging-dredging, The creation of a new landscape in the peat areas of the low countries, In: J.T.A. Verhoeven (red.), Fens and bogs in the Netherlands. Vegetation, history, nutrient dynamics and conservation, Dordrecht/Boston/London: Kluwer, 1992, p Borger, G.J., Dr Henk Schoorl , Historisch-Geografisch Tijdschrift 16 (1998), p Borger, G.J. en W.A. Ligtendag, Large-scale reclamation of marshes and peat bogs along the southern shore of the North Sea, Changes in the landscape and its implications for the development of settlement and agriculture, In: Michel Colardelle (red.), L homme et la nature au Moyen Age: paléoenvironnement des sociétés occidentales: actes du Ve congrès international d archéologie médiévale tenu à Grenoble (France) 6-9 octobre 1993, Paris: Errance, 1996, p Borger, G.J. en W.A. Ligtendag, The role of water in the development of The Netherlands a historical perspective, Journal of Coastal Conservation 4 (1998), p Bos, J.M., Waarom ging de mens ontginnen? Over elitenetwerken en moddersloten, Spiegel Historiael 29 (1994), p Bosch, A., W. van der Ham, Twee eeuwen Rijkswaterstaat: , Zaltbommel: Europese Bibliotheek, Bosch, A., Naar eenheid en eenvoud: de oprichting en ontwikkeling van de Rijkswaterstaat , Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 7 (1998), p Bosch, Toon, Alle begin is moeilijk: waterstaatszorg in een veranderend staatsbestel, Land + Water 38 (1998) nr. 1/2, p Bosch, Toon, Zes keer anders: de Rijkswaterstaat in de Bataafs-Franse tijd ( ), Land + Water 38 (1998) nr. 3, p Bosch, Toon, Afwijzing en acceptatie: Rijkswaterstaat onder de vleugels van de koning ( ), Land + Water 38 (1998) nr. 4, p Bosch, Toon, Om de macht over het water: de nationale waterstaatsdienst tussen staat en samenleving , Zaltbommel: Europese Bibliotheek, 2000 [Proefschrift Technische Universiteit Eindhoven]. Bosch, Toon, Stiefmoederlijk bedeeld? Rijkswaterstaat in de geschiedschrijving, In: Alex van Heezik e.a. (red.), Zoals ook zee zich terugtrekt en leegte achterlaat: vriendenbundel Pieter de Wilde, Den Haag: HNT historische producties, 2001, p , 208. Bosma, Koos, De kunstwerken van Rijkswaterstaat = The structural art works of Rijkswaterstaat, Rotterdam: Uitgeverij 010, 1993 [Fotoboek, fotografie Kim Zwarts]. Th.P.M. Th.P.M. van van der der Fluit, Fluit, Bibliografie Waterstaatsgeschiedenis

6 Nederland algemeen Boxma, Willem, Van Amersfoort tot Zwol: historisch reizigersverkeer tussen twee steden, Nederlandse Historiën. Tijdschrift voor vaderlandse (streek)geschiedenis 27 (oktober 1993) nr. 4/5. Braaksma, P., Water in de Nieuwe Hollandse Waterlinie, In: Maarten Wolsink en Michael Baumeister (red.), Van nijlpaard tot Maasbedding: verscheidenheid en samenhang in de milieugeografie, Utrecht: Van Arkel, 2003, p Brand, Rien van den, Een keizerlijk Nierskanaalplan uit 1572, De Maasgouw 123 (2004), p Brink, Paul van den, In een opslag van het oog. De Hollandse rivierkartografie en waterstaatszorg in opkomst, , Alphen aan den Rijn: Canaletto/Repro-Holland, 1998 [Proefschrift Universiteit Utrecht]. Brink, P.P.W.J. van den, De 18de-eeuwse Hollandse gedrukte rivierkartografie: de opbouw en inrichting van een kartografisch informatiebestand voor de Nederlandse rivierzorg, Kartografisch Tijdschrift 25 (1999) nr. 1, p Brink, Paul van den, River landscapes, The origin and development of the printed river map in The Netherlands, , Imago Mundi 52 (2000), p Brinke, Wilfried ten, De beteugelde rivier: Bovenrijn, Waal, Pannerdensch Kanaal, Nederrijn-Lek en IJssel in vorm, Diemen: Veen Magazines, 2005 [Wetenschappelijke Bibliotheek van Natuurwetenschap & Techniek; 81]. Brinkman, P.W.F., Historische waterwegen, Instandhouding. Jaarboek Monumentenzorg (1999), p Broeke, P.W. van den, Turfwinning en zoutwinning langs de Noordzeekust: een verbond sinds de ijzertijd?, Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 5 (1996), p Broes, D., Over schipmolens en andere onderslagmolens met in hoogte verstelbare wateras, Molenecho s 31 (2003), p Bruijn, Saartje de, De Nieuwe Hollandse Waterlinie: beschrijving van de ontstaansgeschiedenis en huidige situatie, Zeist: Rijksdienst voor de Monumentenzorg, Bruin, Dick de, Wat er staat, Den Haag: Hoofdkantoor van de Waterstaat, Directie Kennis, Cats, Jacques (red.), Ziedende zee: de ramp van 53 in breder perspectief, [Vlissingen]: [Den Boer], Cleveringa, P. e.a., So grot overvlot der watere..., Een bijdrage aan het moderne multidisciplinaire onderzoek naar de St. Elisabethsvloeden en de periode die daaraan vooraf ging, Holland 36 (2004), p Dam, Petra J.E.M. van, Een terugblik op de eerste tien jaar van de Vereniging voor Waterstaatsgeschiedenis ( ), Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 7 (1998), p Dam, Petra J.E.M. van, De rol van de warande, Geschiedenis van de inburgering van het konijn, Jaarboek voor Ecologische Geschiedenis (2000), p Dam, Petra J.E.M. van, Het onderaardse bos, Chronologische afbakeningen in de ecologische geschiedenis, Tijdschrift voor Sociale Geschiedenis 28 (2002), p Dam, Petra van en Marianne Groep-Foncke, Droge voeten in de polder: de vroege geschiedenis van de waterschappen, Fibula 45 (2004) nr. 2, p Danner, H.S. e.a. (red.), Glossarium van waterstaatstermen:......inleiding op de eerste proeve, Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 1 (1992), p [Betreft de letter k]....de letter a, Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 1 (1992), p de letter b, Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 2 (1993), p de letter d, Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 2 (1993), p de letters e, f, g, Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 3 (1994), p de letters h, i, j, Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 3 (1994), p Th.P.M. van der der Fluit, Bibliografie Waterstaatsgeschiedenis

7 Nederland algemeen...de letters c en k, Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 4 (1995), p de letters l, m, n, Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 5 (1996), p de letter o, Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 6 (1997), p de letter p, Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 6 (1997), p de letters q en r, Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 7 (1998), p de letter s: eerste gedeelte, Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 8 (1999), p de letter s: tweede gedeelte, Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 8 (1999), p de letters t en u, Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 9 (2000), p de letter v, Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 9 (2000), p de letter w, Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 10 (2001), p de letter z, Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 10 (2001), p Danner, Helga S. en Hans van Duivendijk, Een Nederlands Watermerk op het culturele erfgoed van de Europese Unie, Haarlem: Provinciaal Bestuur van Noord-Holland, Davids, Karel, Innovations in windmill technology in Europe, c , The state of research and future directions of inquiry, NEHA-Jaarboek 66 (2003), p Dekker, Jennie J.C. en Petra J.E.M. van Dam, Discussieverslag studiedag Turfwinning vóór 1530, Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 5 (1996), p Demoed, E.]., Monumentale waterschapsgebouwen, Nederlandse Historiën. Tijdschrift voor vaderlandse (streek)geschiedenis 25 (1991), p , Dijkema, K. e.a., Van landaanwinning naar kwelderwerken, Leeuwarden: Rijkswaterstaat Directie Noord-Nederland; Texel: Alterra, Disco, Cornelis, De natuur herboren: de ecologische wending in het Nederlandse waterbeheer, Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 9 (2000), p Dissel, A.M.C. van, 59 jaar eigengereide doeners in Flevoland, Noordoostpolder en Wieringermeer: Rijksdienst voor de IJsselmeerpolders , Zutphen: Walburg Pers, 1991 [Publicaties van de Stichting voor het Bevolkingsonderzoek in de Drooggelegde Zuiderzeepolders, 54. Ook verschenen als proefschrift Leiden]. Dolfing, Birgitta, De diepe gronden van het waterschap, Groniek 33 (2000) nr. 147, p Dolfing, B., Tijd voor waterkwaliteit: wetgever, waterschap en de waterkwaliteitszorg , Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 10 (2001), p Driessen, A.M.A.J., De hulpverlening door de Oeconomische Tak na de watersnood van 1784, Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 4 (1995), p Driessen, Anneke, Hulpverlening na overstromingsrampen in het Nederlands rivierengebied, Groniek 33 (2000) nr. 147, p Dun, P. van, Verouderde strategie, begrensde denkbeelden: de Nieuwe Hollandse Waterlinie onder vuur, Instandhouding. Jaarboek Monumentenzorg (1999), p L Eau et le Droit: wateringues, la construction des digues et des polders: éléments de jurisdiction (16e-20e siècles): actes des Journées Internationales d Histoire du Droit des pays flamands, picards et wallons, Dordrecht, mai 1996, Nijmegen: Gerard Noodt Instituut, 1997 [Rechtshistorische reeks van het Gerard Noodt Instituut; 37]. Elerie, J.N.H. e.a. (red.), Dollardzijlvest gepeild en aangekaart: een kartografische kijk op de geschiedenis van land en water in het oosten van Groningen en Drenthe, Groningen: Van Dijk & Foorthuis Regio Projekt, Ferguson, H.A., Dialoog met de Noordzee: tweeduizend jaar Deltawerken, Hippolytushoef: AMAboeken, Th.P.M. Th.P.M. van van der der Fluit, Fluit, Bibliografie Waterstaatsgeschiedenis

8 Nederland algemeen Filarski, R., Kanalen van de koning-koopman: goederenvervoer, binnenscheepvaart en kanalenbouw in Nederland en België in de eerste helft van de negentiende eeuw, Amsterdam: NEHA, 1995 [NEHAseries III; 21. Ook verschenen als proefschrift Leiden]. Filarski, Ruud, De kanalenbouw van koning Willem I, Kleio 39 (1997) nr. 4, p Fluit, Th.P.M. van der (red.), Overzicht van literatuur betreffende de Nederlandse waterstaatsgeschiedenis verschenen in , Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 1 (1992), p (met aanvullingen uit 1991), Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 2 (1993), p (met aanvullingen uit 1991 en 1992), Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 3 (1994), p (met aanvullingen uit 1991 en 1993), Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 4 (1995), p (met aanvullingen uit 1993 en 1994), Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 5 (1996), p (met aanvullingen uit 1995), Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 6 (1997), p (met aanvullingen uit 1995 en 1996), Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 7 (1998), p (met aanvullingen uit 1996 en 1997), Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 8 (1999), p (met aanvullingen uit 1996, 1997 en 1998), Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 9 (2000), p (met aanvullingen uit 1999), Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 10 (2001), p (met aanvullingen uit 2000), Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 11 (2002), p (met aanvullingen uit 2000 en 2001), Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 12 (2003), p (met aanvullingen uit 2001 en 2002), Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 13 (2004), p (met aanvullingen uit 2003), Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 14 (2005), p (met aanvullingen uit 2002, 2003 en 2004), Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 15 (2006). Frankema, Ewout en Peter Groote, De modernisering van het Nederlandse wegennet, Nieuwe perspectieven op de ontwikkelingen voor 1940, NEHA-Jaarboek 65 (2002), p Frederiks, Gep, Het Merwedekanaal, Spiegel der Zeilvaart 29 (2005) nr. 2, p , 29. Gasteren, L.A. van e.a. (red.), In een Japanse stroomversnelling: berichten van Nederlandse watermannen rijswerkers, ingenieurs, werkbazen , Amsterdam; Zutphen: Euro Book Productions/ Walburg Pers, Gasteren, Louis van (red.), Die eeuwige rijst met Japansche thee: brieven uit Japan van Nederlandsche watermannen , Amsterdam: Bas Lubberhuizen; Euro Book Productions, Gerding, M.A.W., Vier eeuwen turfwinning: de verveningen in Groningen, Friesland, Drenthe en Overijssel tussen 1550 en 1950, Wageningen: Afdeling Agrarische Geschiedenis Landbouwuniversiteit, 1995 [A.A.G. Bijdragen; 35. Ook verschenen als proefschrift Landbouwuniversiteit Wageningen]. Geurts, A.J., Waardering voor jong polderland, De inrichting van het landschap in negentiende- en twintigste-eeuwse droogmakerijen, NEHA-Jaarboek 65 (2002), p Geuze, Adriaan en Fred Feddes (red.), Polders! Gedicht Nederland, Rotterdam: NAi Uitgevers, Giebels, Ludy, De zaak van de abandonnerende polder en de afschaffing van de waterschapsrechtspraak in 1841, Tijdschrift voor Rechtsgeschiedenis LX (1992), p Giebels, Ludy, Waterkrijg en wie keert het water? De maatschappelijke discussie rond de verhoging van de Lekdijk Bovendams in 1880, NEHA-Jaarboek 61 (1998), p Giebels, L.A.M., De staatsrechtelijke positie van de waterschappen en de wet van 1885 Ter voorlopige voorziening in sommige waterstaatsbelangen, In: C.H.J. Jansen en M. van de Vrugt (red.), Recht en geschiedenis: bijdragen tot de rechtsgeschiedenis van de negentiende en twintigste eeuw: studiedag Utrecht 1997, Nijmegen: Ars Aequi Libri, 1999, p Goetz, H.F., Gemalen, Zeist: Stichting Projectbureau Industrieel Erfgoed, Groen, Koos, Voortbouwen kun je alleen op je verleden: tien jaar Nederlandse Gemalen Stichting, Het Waterschap 82 (1997), p Th.P.M. van der der Fluit, Bibliografie Waterstaatsgeschiedenis

9 Nederland algemeen Groote, P.D., Investeringen in waterstaatswerken in Nederland , Het Waterschap 80 (1995), p Haakman, D., Watersnoodramp 1953: langs de kust van de Zeeuwse en Zuid-Hollandse eilanden en Brabant, t Magezointje. [Tijdschrift van de] Stichting Oud Onderdijk 7 (2000) nr. 12, p Haartsen, T., W.A. Ligtendag en F. Steenhuisen, Project KUST 2000: historische reconstructie dieptelijnen Nederlandse kust, Groningen: Arctisch Centrum, Hagens, H. en W. Elling (red.), Watermolens = Wassermühlen, Oldenzaal: Witkam-de Bruyn, 1991 [Tekst in het Nederlands en het Duits. Uitg. t.g.v. de tentoonstelling Werken met Waterkracht, watermolens in Overijssel, Graafschap Bentheim, Gelderse Achterhoek, Westmünsterland in het Rijksmuseum Twenthe te Enschede, 14 september - 3 november 1991 [etc.]]. Ham, Willem van der, De opkomst van gewapend beton: Rijkswaterstaat in het begin van deze eeuw, Land + Water 38 (1998) nr. 7/8, p Ham, Willem van der, J.A. Ringers: grondlegger van de moderne waterstaat, Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 7 (1998), p Ham, Willem van der, Heersen en Beheersen: Rijkswaterstaat in de twintigste eeuw, Zaltbommel: Europese Bibliotheek, Proefschrift Technische Universiteit Delft. Ham, Willem van der, Uitzicht op waterland? Waterstaat, cultuurhistorie en het Nederlandse landschap, In: Alex van Heezik e.a. (red.), Zoals ook zee zich terugtrekt en leegte achterlaat: vriendenbundel Pieter de Wilde, Den Haag: HNT historische producties, 2001, p , 205. Ham, Willem van der, Meester van de zee: Johan van Veen ( ), waterstaatsingenieur, Amsterdam: Balans, Ham, Willem van der, Kwetsbaar Holland, Of: hoe de laagste delen van Nederland steeds net aan een ramp ontsnapten, Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 13 (2004), p Heemskerk, W.F.A., Oude molen- en stuwrechten: relicten van regalia minora, Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 1 (1992), p Heemskerk, W.F.A., Reveil van oude molen- en stuwrechten, Waterschapsbelangen 78 (1993) nr. 22, p Heemskerk, W.F.A., Water, waterkracht, watermolens en waterrecht, De Molenaar (december 1996) nr. 25, p Heezik, Alex van, 200 Jaar ramingen bij Rijkswaterstaat: een verkenning, s-gravenhage: Directoraat- Generaal Rijkswaterstaat, 1994 [Rijkswaterstaat-serie; 56]. Heezik, Alex van, Subsidiën of andere beneficiën uit de publieke schatkist: subsidieverlening voor de waterstaatszorg in de negentiende en twintigste eeuw, Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 7 (1998), p Heezik, Alex van, Subsidieverlening voor de waterstaatszorg in de 19e en 20e eeuw, Openbaar bestuur 9 (1999) nr. 3, p Heezik, Alex van e.a. (red.), Zoals ook zee zich terugtrekt en leegte achterlaat: vriendenbundel Pieter de Wilde, Den Haag: HNT historische producties, Heezik, A. van en B. Toussaint, Van spelbepaler tot medespeler: een verkennend onderzoek naar het opdrachtgeverschap van Rijkswaterstaat in de negentiende en twintigste eeuw, Den Haag: Ministerie van Verkeer en Waterstaat, Directoraat-Generaal Rijkswaterstaat, 1996 [Rijkswaterstaat-serie; 58]. Heezik, Alex van, Subsidiën of andere beneficiën uit de publieke schatkist : een verkennend onderzoek naar de betekenis van het subsidie-instrument voor de waterstaatszorg in Nederland in de negentiende en twintigste eeuw, Den Haag: Ministerie van Verkeer en Waterstaat, Directoraat-Generaal Rijkswaterstaat, 1998 [Rijkswaterstaat-serie; 60]. Th.P.M. Th.P.M. van van der der Fluit, Fluit, Bibliografie Waterstaatsgeschiedenis

10 Nederland algemeen Heide, G.D. van der, Dijken in de strijd tegen het water, In: J.J.J.M. Beenakker en H.S. Danner (red.), Strijd tegen het water: het beheer van land en water in het Zuiderzeegebied, Zutphen: Walburg Pers, 1992, p , 107. Heiningen, H. van, Diepers en delvers: geschiedenis van de zand- en grindbaggeraars, Zutphen: Walburg Pers, Henderikx, P.A., De ontginningen en de zorg voor afwatering en dijken in het Hollands-Utrechtse veengebied (tiende tot dertiende eeuw), In: D.E.H. de Boer, E.H.P. Cordfunke en H. Sarfatij, Holland en het water in de middeleeuwen: strijd tegen het water en beheersing en gebruik van het water, Hilversum: Verloren, 1997, p Henderikx, Peter A., Land, water en bewoning: waterstaats- en nederzettingsgeschiedenis in de Zeeuwse en Hollandse delta in de Middeleeuwen: keuze uit de verspreide opstellen, Hilversum: Verloren, 2001 [Amsterdamse Historische Reeks, Grote Serie; 26, bezorgd door Bas van Bavel, Gerrit van Herwijnen en Kees Verkerk]. Hendriks, J.P.C.A. e.a., Dar vordrunken 16 schone kerspele..., Introductie op het moderne interdisciplinaire onderzoek naar de St. Elisabethsvloeden, , Westerheem 53 (2004), p Hesselink, A.W., History makes a river: morphological changes and human interference in the river Rhine, The Netherlands, Utrecht: Koninklijk Nederlands Aardrijkskundig Genootschap; Faculteit Ruimtelijke Wetenschappen, Universiteit Utrecht, Proefschrift Utrecht [Nederlandse Geografische Studies; 292]. Hesselink, Annika W., Oude stroomsnelheidsmetingen in de Rijntakken, Historisch-Geografisch Tijdschrift 20 (2002) nr. 3, p Heuven-van Nes, E. van, Koning Willem III en de watersnoodramp van 1861, Jaarboek Oranje-Nassau Museum (1993), p Hoofs, Jan en Yvonne van der Pijl (red.), Kartobibliografie van de Rivierkaart ( ), Delft: Meetkundige Dienst, afd. IEBD, Hoofs, Jan en Yvonne van der Pijl (red.), Kartobibliografie van de Waterstaatskaart ( ), Delft: Meetkundige Dienst, afd. IEBD, Hordijk, L.W., Help! De dijk bezwijkt! Dijkdoorbraken en rivieroverstromingen in Nederland door de eeuwen heen, Brielle: Waterschap De Brielse Dijkring, Streekarchief Voorne-Putten en Rozenburg, Horn-van Nispen, M.L. ten, Het Rijkswegenplan 1927, De aanpak van het verkeersvraagstuk in de jaren twintig, Jaarboek voor de Geschiedenis van Bedrijf en Techniek 9 (1992), p Horn-van Nispen, Marie-Louise ten, Rijkswaterstaat en de waterschappen: wetgeving en procedures rond de verlening van vergunningen voor openbare werken, Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 7 (1998), p Horn-van Nispen, Marie-Louise ten, Een Biografisch Woordenboek van de Waterstaat van de twintigste eeuw, Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 10 (2001), p Horn-van Nispen, Marie-Louise ten, Johan van Veen..., Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 10 (2001), p Horn-van Nispen, Marie-Louise ten, Gerrit Jan van den Broek..., Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 10 (2001), p Horn-van Nispen, Marie-Louise ten, Cornelis Willem Lely..., Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 11 (2002), p Horn-van Nispen, Marie-Louise ten, Biografische schetsen van waterstaatkundigen, Jaarboek van het Centraal Bureau voor Genealogie 57 (2003), p Th.P.M. van der der Fluit, Bibliografie Waterstaatsgeschiedenis

11 Nederland algemeen Horn-van Nispen, Marie-Louise ten, Anton Adriaan Mussert..., Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 12 (2003), p Horn-van Nispen, Marie-Louise ten, Hendrik Wortman..., Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 13 (2004), p Horn-van Nispen, M.L. ten, H.W. Lintsen en A.J. Veenendaal jr. (red.), Wonderen der techniek: Nederlandse ingenieurs en hun kunstwerken: tweehonderd jaar civiele techniek, Zutphen: Stichting Historie der Techniek/Walburg Pers, Horsten, F.H., Historische wegenatlas van Nederland 16e tot 19e eeuw, [S.l.: s.n., 1992]. Proefschrift Universiteit van Amsterdam. Horsten, Frits H., Doorgaande wegen in Nederland, 16e tot 19e eeuw: een historische wegenatlas, Amsterdam: Aksant, Huisman, K., De Drususgrachten: een nieuwe hypothese, Westerheem 44 (1995), p Huisman, Pieter, Waarvan akte, Internationale verdragen nopens de Rijn, In: Alex van Heezik e.a. (red.), Zoals ook zee zich terugtrekt en leegte achterlaat: vriendenbundel Pieter de Wilde, Den Haag: HNT historische producties, 2001, p , Inventaris van de archieven van de Raad van de Waterstaat en zijn taakvoorgangers (1891) (1994), Winschoten: Centrale Archief Selectiedienst, 1997 [CAS-inventaris; 157]. Jansen, F.J., Veertig jaar rivierdijkversterking en wat daarna komt: hoe de inbreng van de RDMZ veranderde, Instandhouding. Jaarboek Monumentenzorg (1999), p Jansen, Martin, Onze strijd tegen het water, Alledaagse Dingen. Tijdschrift over volkscultuur in Nederland 2 (1993) nr. 5, p Jas, J.R., Pronk der waterschappen: het bezit van dijkgraven en hun besturen in het Zuiderzeegebied: uitg. bij de gelijknamige tentoonstelling in het Rijksmuseum Zuiderzeemuseum te Enkhuizen van 23 mei tot en met 30 augustus 1992, Enkhuizen: Rijksmuseum Zuiderzeemuseum, 1992 [met inleidingen van C. Streefkerk en R.P. Zijp]. Jeurgens, Charles, Vreemde pennen en buitenlandse handen: de Nederlandse negentiende-eeuwse openbare werken in internationaal perspectief, Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 3 (1994), p Jeurgens, Ch., Statistics as an instrument in the struggle against water , In: P.M.M. Klep en I.H. Stamhuis (red.), The statistical mind in a pre-statistical era. The Netherlands , Amsterdam: Aksant, 2002, p [NEHA-series III]. Jong, Martin de, Rijkswaterstaat ( ): na 200 jaar Frans model klaar voor een omwenteling?, B en M. Tijdschrift voor Beleid, Politiek en Maatschappij 25 (1998), p Kamphuis, H.A., Tussen algemeen en plaatselijk belang: de verwerping van Tak van Poortvliets ontwerp-kanalenwet in 1879, Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 9 (2000), p Kappers, Frederike I., Overlaten: (g)een oplossing van de problemen bij te veel water? De maatschappelijke gevolgen van de overlaten in het rivierengebied in de 18e en 19e eeuw, Historisch-Geografisch Tijdschrift 20 (2002) nr. 2, p Keunen, G.H., Stoomgemalen als industrieel erfgoed, Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 5 (1996), p Keunen, G.H., Van moeras tot welvaartsstaat: het Achtste Wereldwonder en zijn instandhouding, Instandhouding. Jaarboek Monumentenzorg (1999), p Kienhuis, J.H.M., Th.W. Westerwoudt en J.T. van der Wal, Het waterschap van oud naar nieuw, Delft: Hoogheemraadschap van Delfland, 1993 [Bundel]. Kingma, J., Overtomen in Nederland, Industriële Archeologie 11 (1991), p Th.P.M. Th.P.M. van van der der Fluit, Fluit, Bibliografie Waterstaatsgeschiedenis

12 Nederland algemeen Kingma, J., Gemalen van het oude en het nieuwe land, Cultuur Historisch Jaarboek voor Flevoland (1996), p Klerk, A.P. de en H.C. Toussaint, In memoriam ir. J.J. (Jan) Pilon (Amsterdam, 17 mei Rotterdam, 5 juli 2002), Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 11 (2002), p. 29. Knegt, Rob de, De Diepmolen, een vinding uit Hoorn: de ontwikkeling van de moddermolen, Oud Hoorn 25 (2003), p Kos, H.A., Waar gold de Ewa ad Amorem? Is het de wet uit de 9e eeuw die gold bij de Eem?, Tussen Vecht en Eem 17 (1999), p Koster, A.G.B., Eischt een bon: de Hummelo-Enschedese Kunstweg , Doetinchem: Staring Instituut, 1993 [met een bijdr. van J.J.C. van Dijk]. Kraker, A.M.J. de, Storm surges, high tides and storms as extreme weather events, their impact on the coastal zone of the North Sea and the human response, 1350 to 2000, In: B. Obrebska-Starkel (red.), Reconstructions of climate and its modelling. Images and reconstruction of weather and climate over the last Millennium, Cracow: Institute of Geography of the Jagiellonian University, 2000, p Kramers, C.J.M., Kanalen tussen Maas en Rijn, Mars et Historia 34 (2000) nr. 3, p Kuipers, Jan J.B. (red.), Sluimerend in Slik: verdronken dorpen en verdronken land in zuidwest Nederland, Middelburg: Den Boer; Vlissingen: De Ruiter, Kuys, Jan, Aflaat en waterstaat, Bekommerde paus Leo X zich om de toestand van de Nederlandse zeedijken?, Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 10 (2001), p Lambooij, Herman, Stormvloeden en menselijk falen, Alkmaar: Kring van Vrienden van de Hondsbossche, 1992 [Uitgave Kring van Vrienden van de Hondsbossche, nr. 10]. Landschap van wegen en kanalen: 75 jaar adviezen van de afdeling Verkeerswegen van het ministerie van L, N en V aan Rijkswaterstaat, Utrecht: Landinrichtingsdienst, Lauwen, T. e.a., Nederland als kunstwerk: vijf eeuwen bouwen door ingenieurs, [Rotterdam]: NAi Uitgevers, [1995]. Leenders, K.A.H.W., Noord-Vlaanderen en de Noordwesthoek: een vergelijking, Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 5 (1996), p Leijenaar, E., Het natte hart van Nederland: de geschiedenis van de Zuiderzee, Amsterdam: Omega, Lemmers, A., De waaiersluis: een omstreden octrooi uit 1808, Spiegel Historiael 27 (1992), p Ligtendag, W.A., De kust in de duistere eeuwen: een reconstructie van de zuidelijke Noordzeekust omstreeks het begin van onze jaartelling, omstreeks 800 AD en omstreeks 1300 AD, Amsterdam: Faculteit der Ruimtelijke Wetenschappen Universiteit van Amsterdam, Linden, H. van der, Een eeuw Staatscommissie voor de Waterstaatswetgeving, In: S.B. Boelens e.a. (red.), Waterstaatswetgeving: verleden, heden en toekomst: bundel ter gelegenheid van het honderdjarig bestaan van de Staatscommissie voor de Waterstaatswetgeving, Zwolle: Tjeenk Willink, 1992, p Linden, H. van der, Hollandse middeleeuwer in Duitsland geëerd, Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 2 (1993), p [Bewerkte redevoering t.g.v. de onthulling van een standbeeld dat voorstelt de priester Hendrik, die het systeem van de Hollandse cope -ontginningen in de Noordduitse laagvlakte introduceerde]. Linden, H. van der, Nederlandse waterschappen en hun recht in historisch perspectief, L Eau et le Droit: wateringues, la construction des digues et des polders: éléments de jurisdiction (16e-20e siècles): actes des Journées Internationales d Histoire du Droit des pays flamands, picards et wallons, Dordrecht, mai 1996, Nijmegen: Gerard Noodt Instituut, 1997, p Linssen, Georges, Max Bongaerts, Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 14 (2005), p Linssen, Georges, Ir. Max Bongaerts, , Spiegel van Roermond 13 (2005), p Th.P.M. van der der Fluit, Bibliografie Waterstaatsgeschiedenis

13 Nederland algemeen Lintsen, H.W., Twee eeuwen Rijkswaterstaat: een geschiedenis van drie golven van op- en neergang, Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 7 (1998), p Lintsen, Harry, Het nieuwe programma van de Historische Discipline van de Rijkswaterstaat ( ), In: Alex van Heezik e.a. (red.), Zoals ook zee zich terugtrekt en leegte achterlaat: vriendenbundel Pieter de Wilde, Den Haag: HNT historische producties, 2001, p , 209. Lintsen, H.W. e.a. (red.), Geschiedenis van de techniek in Nederland. De wording van een moderne samenleving Dl. II: Gezondheid en openbare hygiëne; waterstaat en infrastructuur; papier, druk en communicatie, [s.l.]: Zutphen: Stichting Historie der Techniek; Walburg Pers, Lintsen, Harry, Nil Disco en Frank Geels, Hoe innovatief is de Rijkswaterstaat? Een langetermijn-analyse van de wegen, rivieren en kustverdediging ( ), Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 13 (2004), p Logemann, A., Vergeten vloeiweiden als alternatief voor wateropvangbekkens, Landwerk 3 (2002), p Lups, H.M., Waterschapsarchieven, Ons Erfgoed 8 (2000), p Manten, Arie A., Keulse Vaart vervangen door het Merwedekanaal, Tijdschrift Historische Kring Breukelen 7 (1992), p Matsier, Nicolaas, Selma Schepel, Carl de Keyzer, De Nieuwe Hollandse Waterlinie, Zwolle: Waanders, Most, W.H.J. van der, Bronnenoverzicht Zuiderzee/IJsselmeergebied (na 1850): archieven, beeld en geluid, kaarten/atlassen, kranten/kranteartikelen, overige documentatie, Lelystad: Stichting voor het Bevolkingsonderzoek in de drooggelegde Zuiderzeepolders, 1992 [Flevo Documentatie; 4]. Most, W.H.J. van der, Bibliografie Zuiderzee/lJsselmeergebied 1923 t/m 1985: periodieke literatuur, Lelystad: Stichting voor het Bevolkingsonderzoek in de drooggelegde Zuiderzeepolders, Most, W.H.J. van der, Bronnenoverzicht Zuiderzee/IJsselmeergebied (voor 1850): archieven, beeld, kaarten/ atlassen, kranten, overige documentatie, Lelystad: Stichting Uitgeverij De Twaalfde Provincie, (Flevodocumentatie; 5). Neve, Roel de, Bouwers van Nederland: de waterstaatsdynastie Caland, Jaarboek van het Centraal Bureau voor Genealogie 57 (2003), p Neve, Roel de, In dienst van s-rijks Waterstaat: officieren en geëmployeerden van de Waterstaat, , Jaarboek van het Centraal Bureau voor Genealogie 57 (2003), p Nicolai, J., De RIJP, zijn voorgangers en opvolger, Lelystad: Rijkswaterstaat, Directie Flevoland, Niemeijer, A.F.J., Binnenscheepvaartwegen in Nederland tot 1940: de moeizame integratie van een netwerk, Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 3 (1994), p Nijhof, P., Dijken, Rotterdam: Duo/Duo, 1995 [Fotoboek]. Nijhof, P., Eenendertig historische gemalen in Nederland, Rotterdam: Duo/Duo, Nijhof, P., Op het gemaal: tien jaar Nederlandse Gemalenstichting , Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 7 (1998), p Nijhof, P., H. Bouwman en C.D. van Rijn, 5 jaar De Nederlandse Gemalenstichting , Leiderdorp: Nederlandse Gemalenstichting, O[osten], T.[J.], Tweehonderd jaar Rijkswaterstaat: oud, maar vitaler dan ooit, Wegen 72 (1998) nr. 5, p Ormeling, F.J., De dreigende teloorgang van de Waterstaatskaart, Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 1 (1992), p Osta, W. van, Veen, ven en Peel, Naamkunde 29 (1997), p Pater, Ben de, Vergane glorie, nieuw elan: inpoldering en beelden van de Zuiderzee, Historisch- Geografisch Tijdschrift 18 (2000), p Th.P.M. Th.P.M. van van der der Fluit, Fluit, Bibliografie Waterstaatsgeschiedenis

14 Nederland algemeen Pater, Ben de, Lobbyen voor drooglegging: de Zuiderzeevereniging, Historisch-Geografisch Tijdschrift 20 (2002) nr. 3, p Peteghem, P. van, Histoire d eaux: séparation de pays, mesurages des limites et frontières, Le gouvernement à Bruxelles et les digues de Hollande pendant le règne de Charles Quint, In: Maïté Lafourcade (red.), La Frontière des origines à nos jours. Actes des journées de la Société internationale d Histoire du droit, tenues à Bayonne, les 15, 16, 17 mai 1997, Talence: Presses Universitaires de Bordeaux, 1998, p Pieken, Heinz A., Deichrecht und Deichmauern in den Bilderhandschriften des Sachsenspiegels und in anderen Quellen, Oldenburg: Isensee, 1996 [Oldenburger Forschungen; N.F., Bd. 2]. Pieko, L.A.J., De passagie der Hessencarren: over Hessen en Hessenwegen, Oldenzaal: Twents-Gelderse Uitgeverij/Witkam-De Bruyn, Polderman, R. en C.J.M. Tak, Gemalen... het behouden waard, Arnhem: Nederlandse Gemalenstichting en Tak Architectenbureau, Pols, K. van der en J.A. Verbruggen, Stoombemaling in Nederland = Steam drainage in the Netherlands , -2e herz. dr. [S.l.]: Stichting De Cruquius; Delftse Universitaire Pers, Raadschelders, J.C.N. en Th.A.J. Toonen (red.), Waterschappen in Nederland: een bestuurskundige verkenning van de institutionele ontwikkeling, Hilversum: Verloren, Ravesteijn, Wim, Nederlandse ingenieurs overzee: de ontwikkeling van de moderne irrigatie op Java, , Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 7 (1998), p Ravesteijn, W., Een ingenieur met visie: prof.dr.ir. Willem Johan van Blommestein ( ), Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 11 (2002), p Reinders, R., Medieval water routes and harbour sites in the Netherlands, In: [Proceedings] Maritime topography in the medieval town, Kopenhagen, 1999, p Rentenaar, Rob, Dam en dijk in nederzettingsnamen, In: D.P. Blok e.a. (red.), Datum et actum: opstellen aangeboden aan Jaap Kruisheer ter gelegenheid van zijn vijfenzestigste verjaardag, Amsterdam: Meertens Instituut, 1998, p Rentenaar, Rob, Water of kunstwerk: toponiemen op zijl, Historisch-Geografisch Tijdschrift 20 (2002) nr. 3, p Rijkswaterstaat 200 jaar, De Ingenieur (3 juni 1998) [Themanummer]. Een rivier met een rijke geschiedenis, Otar. Technisch tijdschrift van de waterstaatkundige ambtenaren van de Rijkswaterstaat 77 (1992), p [Betreft de Maas]. Rossum, H. van, De Staatscommissie in een bijzondere adviserende rol; watermolens, In: S.B. Boelens e.a. (red.), Waterstaatswetgeving: verleden, heden en toekomst: bundel ter gelegenheid van het honderdjarig bestaan van de Staatscommissie voor de Waterstaatswetgeving, Zwolle: Tjeenk Willink, 1992, p Rossum, H. van, Dijken en dijkvakken: de ketting en de schakels, Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 3 (1994), p Schmeink, T., Nederland waterstaat: monumenten van het water, Amsterdam: Stichting Open Monumentendag, Schoor, M.M. e.a., Potential for floodplain rehabilitation based on historical maps and presentday processes along the River Rhine, The Netherlands, In: S.B. Marriott en J. Alexander (red.)., Floodplains: interdisciplinary approaches, London, 1999, p [Geological Society Special Publications; 163]. Schoorl, Henk, De convexe kustboog: Texel-Vlieland-Terschelling: bijdragen tot de kennis van het westelijk Waddengebied en de eilanden Texel, Vlieland en Terschelling: dl. 1: het westelijk Waddengebied en het eiland Texel tot circa 1550, Schoorl: Pirola, Th.P.M. van der der Fluit, Bibliografie Waterstaatsgeschiedenis

15 Nederland algemeen Schoorl, Henk, De convexe kustboog: Texel-Vlieland-Terschelling: bijdragen tot de kennis van het westelijk Waddengebied en de eilanden Texel, Vlieland en Terschelling: dl. 2: het westelijk Waddengebied en het eiland Texel vanaf circa 1550, Schoorl: Pirola, Schoorl, Henk, De convexe kustboog: Texel-Vlieland-Terschelling: bijdragen tot de kennis van het westelijk Waddengebied en de eilanden Texel, Vlieland en Terschelling: dl. 3: de convexe kustboog en het eiland Vlieland, Schoorl: Pirola, Schoorl, Henk, De convexe kustboog: Texel-Vlieland-Terschelling: bijdragen tot de kennis van het westelijk Waddengebied en de eilanden Texel, Vlieland en Terschelling: dl. 4: de convexe kustboog en het eiland Terschelling, Schoorl: Pirola, Schrier, D.M. van der, Wanneer de IJssel een Rijntak werd en hoe het meer Flevo afwaterde, Westerheem 53 (2004), p [Reacties: Westerheem 54 (2005), p ]. Schrier, Dirk M. van der, De archeologie van het meer Flevo en het Zwartewater, Westerheem 54 (2005), p Schroor, M., Trekvaarten in Friesland en Groningen, Noorderbreedte. Informatie over natuur, milieu en landschap van Friesland, Groningen en Drenthe 15 (1991), p Schroor, M., De waterstaat van Friesland en Groningen na de Franse tijd, Noorderbreedte. Informatie over natuur, milieu en landschap van Friesland, Groningen en Drenthe 15 (1991), p Schultz, E. [Bart], Waterbeheersing van de Nederlandse droogmakerijen, Lelystad: Rijkswaterstaat, Directie Flevoland, 1992 [Van Zee tot Land; 58. Proefschrift Delft]. Schultz B., Historie van de waterbeheersing in de Nederlandse droogmakerijen, Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 4 (1995), p Schultz, Bart, De waterbeheersing van droogmakerijen, [Den Haag]: Ministerie van Verkeer en Waterstaat, Directoraat-Generaal Rijkswaterstaat, [1996] [Rijkswaterstaat-serie; 55]. Schuppen, Steven van, De stem van het water: de ramp in ons mentale landschap, In: Adriaan Geuze en Fred Feddes (red.), Polders! Gedicht Nederland, Rotterdam: NAi Uitgevers, 2005, p Schwartz, J.H.F. (red.), Archieven van de Deltadienst van Rijkswaterstaat (1940) (1990), Middelburg: Rijksarchief in Zeeland, 1998 [samenstelling Centrale Archief Selectiedienst; Inventarisreeks Rijksarchief in Zeeland; 17]. Slaats, Kim e.a., Water in de Gelderse Vallei en het Eemland, Barneveld: Koninklijke BDU; Leusden: Waterschap Vallei & Eem, Snijdelaar, M. e.a., De waterstaatszorg in Nederland: verankerd in het verleden flexibel naar de toekomst, Den Haag: Vuga, 1993 [Op omslag: vijf opstellen ter gelegenheid van het 35-jarig bestaan van de Studiekring voor Waterstaatsrecht en Waterschapsbeheer ]. Speksnijder, Aad (red.), Sluizen, Rotterdam: Duo/Duo, 1997 [fotografie Frank van Delft en Wiesje Peels; tekst Peter Nijhoff]. Stamhuis, E., Het afsluiten van stroomgeulen in rivieren en estuaria: de ontwikkeling van deze techniek in Nederland, Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 4 (1995), p Stol, T., Overheden en het ontstaan van veenkoloniën, Historisch-Geografisch Tijdschrift 9 (1991), p Stol, Taeke, De veenkolonie Veenendaal: turfwinning en waterstaat in het zuiden van de Gelderse Vallei, , Zutphen: Walburg Pers, 1992 [Stichtse Historische Reeks; 17. Handelseditie van proefschrift. Ook verschenen als proefschrift Universiteit van Amsterdam, 1990]. Stol, Taeke, Wassend water, dalend land: geschiedenis van Nederland en het water, Utrecht/Antwerpen: Kosmos/Z & K Uitgevers, Th.P.M. Th.P.M. van van der der Fluit, Fluit, Bibliografie Waterstaatsgeschiedenis

16 Nederland algemeen Stol, Taeke, Waterstaatkundige veranderingen in de Gelderse Vallei in de eerste helft van de 18e eeuw, In: E.S.C. Erkelens-Buttinger e.a. (red.), De kerk en de Nederlanden: archieven, instellingen, samenleving: aangeboden aan prof.dr. C. Dekker bij zijn afscheid als rijksarchivaris en als hoogleraar in de archiefwetenschap alsmede de paleografie van de 14e tot en met de 17e eeuw aan de Universiteit van Amsterdam, Hilversum: Verloren, 1997, p Stol, Taeke en Gerard P. van de Ven, Twaalf eeuwen water en land in Nederland; de periode na 1800, De Ingenieur 105 (1993) nr. 10, p Streefkerk, C., In memoriam Prof.dr J.L. van der Gouw, Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 2 (1993), p Streefkerk, C., Een kunstenaar in de waterstaat: interview met cineast Louis van Gasteren, Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 6 (1997), p Strydonck, Mark en Guy de Mulder (red.), De Schelde: verhaal van een rivier, Leuven: Davidsfonds, Taverne, Ed, Weelde, wildernis en welzijn: de drooglegging van Laag-Nederland, In: Adriaan Geuze en Fred Feddes (red.), Polders! Gedicht Nederland, Rotterdam: NAi Uitgevers, 2005, p TeBrake, William H., Taming the Waterwolf: hydraulic engineering and water management in the Netherlands during the Middle Ages, Technology and Culture 43 (2002) nr. 3, p Thurkow, A.J., De overheid en het landschap in de droogmakerijen van de 16e tot en met de 19e eeuw, Historisch-Geografisch Tijdschrift 9 (1991), p Thurkow, A.J., De Friese en de Noordhollandse droogmakerijen: een vergelijking, In: J.J.J.M. Beenakker en H.S. Danner (red.), Strijd tegen het water: het beheer van land en water in het Zuiderzeegebied, Zutphen: Walburg Pers, 1992, p , 104, Thurkow, Albert J., Droogmakerijen in Nederland tot 1850: een onzeker avontuur, Geografie 6 (1997) nr. 6, p Toussaint, H.C., Van opzichter tot waterstaatkundig ambtenaar: een inleidende historische schets over de opzichters, de technisch-ambtenaren en de waterstaatkundige ambtenaren van de Rijkswaterstaat, Den Haag: Ministerie van Verkeer en Waterstaat, 1994 [Rijkswaterstaat-serie; 57]. Toussaint, H.C., Uitgemeten en uitgetekend: de geschiedenis van de Algemene Dienst van de Rijkswaterstaat, Den Haag: Ministerie van Verkeer en Waterstaat, Directoraat-Generaal Rijkswaterstaat, 1998 [Rijkswaterstaat-serie; 59]. Toussaint, H.C., Uitgetekend en uitgemeten: de Algemene Dienst van Rijkswaterstaat, Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 7 (1998), p Toussaint, Bert, Leren van geschiedenis, In: Alex van Heezik e.a. (red.), Zoals ook zee zich terugtrekt en leegte achterlaat: vriendenbundel Pieter de Wilde, Den Haag: HNT historische producties, 2001, p , Toussaint, Bert, Met subtiliteit en zoetheid: een overzicht van elf eeuwen Nederlands waterbeheer, Jaarboek van het Centraal Bureau voor Genealogie 57 (2003), p Tuin, J.D. van der, Studies naar het ontstaan van stormvloeden in Nederland: een beknopt historisch overzicht tot 1980, met biografische aantekeningen, Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 5 (1996), p Tuin, J.D. van der, Stormvloeden op de voormalige Zuiderzee, Cultuur Historisch Jaarboek voor Flevoland (1997), p Tuin, J.D. van der, Jan W. de Vries, ingenieur zonder poespas, Levend Verleden 2 (2005) nr. 2, p Turfwinning in Laag Nederland voor 1530, Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 5 (1996) nr. 2 [Themanummer] Th.P.M. van der der Fluit, Bibliografie Waterstaatsgeschiedenis

17 Nederland algemeen Twee eeuwen waterstaatswerken, Spectator waterstaatswerken (maart/april 1998) nr. 3/4 [Themanummer]. Twintig jaar Hydro-Instrumentatie (Hl), Den Haag: Rijkswaterstaat, Dienst Getijdewateren, 1992 [Brochure]. Ven, G.P. van de (red.), Leefbaar laagland: geschiedenis van de waterbeheersing en landaanwinning in Nederland, 2e gew. dr. Utrecht: Matrijs, Ven, G.P. van de e.a. (red.), Niets is bestendig...: de geschiedenis van de rivieroverstromingen in Nederland, Utrecht: Matrijs, Ven, Gerard [G.P.] van de, The Netherlands and its rivers, Tijdschrift voor Economische en Sociale Geografie 87 (1996), p Ven, Gerard [G.P.] van de, Turfwinning in Laag Nederland in de Middeleeuwen: een inleiding op het thema en enige aspecten uit de geologische geschiedenis van het kustgebied, Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 5 (1996), p Ven, G.P. van de (red.), Leefbaar laagland: geschiedenis van de waterbeheersing en landaanwinning in Nederland, 5e, geheel herz. dr. Utrecht: Matrijs, Verhoef, Frans C., Zoeken naar ruimte, Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 5 (1996), p Verkerk, C.L., Tollen en waterwegen in Holland en Zeeland tot in de vijftiende eeuw, In: D.E.H. de Boer, E.H.P. Cordfunke en H. Sarfatij, Holland en het water in de middeleeuwen: strijd tegen het water en beheersing en gebruik van het water, Hilversum: Verloren, 1997, p Verlouw, H., Dijkverbetering tussen natuur, cultuur en historie, Groen 58 (2002) nr. 1, p Ververs, Marcel en Frans Klijn, Werken noodoverloopgebieden? Lessen uit de overstromingen van 1926, Geografie 13 (2004) nr. 7, p Vervloet, J.A.J., Landsheerlijke venen: het cope-ontginningslandschap, Historisch-Geografisch Tijdschrift 16 (1998), p Volker, A., De twee belangrijkste uitdagingen in de geschiedenis van de waterbeheersing en de inpoldering in Nederland, Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 4 (1995), p Volkers, F., De A l, een weg met geschiedenis, Otar. Technisch tijdschrift van de waterstaatkundige ambtenaren van de Rijkswaterstaat 77 (1992), p Voogd, Fanta, NAP de bronzen standaard, N-H. Tweemaandelijks tijdschrift voor openbaar bestuur in Noord-Holland 7 (2003) nr. 1, p. 25. Vos, P.C., Delta 2003: 5000 jaar terugblik, Utrecht, 2002 [TNO-rapport]. Vos, Siert de, De Nieuwe Hollandse Waterlinie: een historische infrastructuur herontdekt!, Saillant. Kwartaalbericht van de Stichting Menno van Coehoorn (1999) nr. 3, p Vreugdenhil, D., Waterkracht in Nederland: van waterrad tot buisturbine, Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 1 (1992) p Vries, Marie-Louise de, Nederland Waterland: een nieuw leven voor gedempte grachten, vaarten, havens en beken, Den Haag: SDU, 1996 [CRM-reeks; 6]. Waalewijn, Dolf, Een plan dat niet doorging: de IJsselkanalisatie, In: Alex van Heezik e.a. (red.), Zoals ook zee zich terugtrekt en leegte achterlaat: vriendenbundel Pieter de Wilde, Den Haag: HNT historische producties, 2001, p Warburg, A., Beeld van een periode: de jaren zestig, In: S.B. Boelens e.a. (red.), Waterstaatswetgeving: verleden, heden en toekomst: bundel ter gelegenheid van het honderdjarig bestaan van de Staatscommissie voor de Waterstaatswetgeving, Zwolle: Tjeenk Willink, 1992, p Water Technology in the Netherlands, Technology and Culture 43 (2002) nr. 3 [Themanummer]. Th.P.M. Th.P.M. van van der der Fluit, Fluit, Bibliografie Waterstaatsgeschiedenis

18 Nederland algemeen Werken met waterkracht: catalogus, Enschede: Rijksmuseum Twenthe, 1991 [Uitg. t.g.v. de gelijknamige tentoonstelling in het Rijksmuseum Twenthe te Enschede van 14 september t/m 3 november 1991]. Westphal, Martin, Adrianus François Goudriaan ( ): biografie van een omstreden Inspecteur- Generaal uit de beginjaren van s Rijks Waterstaat, s-gravenhage: Ministerie van Verkeer en Waterstaat, Directoraat-Generaal Rijkswaterstaat, 1998 [Rijkswaterstaat-serie; 61]. Westra, F., Jan Pietersz. Dou ( ): invloedrijk landmeter van Rijnland, Caert-Thresoor 13 (1994), p Wijk, Egbert van, Een onbekend windmolentje, Molenpost 25 (1999) nr. 4, p Wilde, P.A. de, Rijkswaterstaat bestaat 200 jaar, Het Waterschap 83 (1998), p Will, Chris, Sterk water: de Hollandse Waterlinie, Utrecht: Matrijs, Woensel, J.T.W.H. van, Het Waterloopkundig Laboratorium in de Noordoostpolder, Cultuur Historisch Jaarboek voor Flevoland (1996), p Wolffram, D.J., De N.V. Maatschappij tot Uitvoering van Zuiderzeewerken; een waterbouwkundige industrie, Cultuur Historisch Jaarboek voor Flevoland (1996), p Wolffram, D.J., 70 jaar Ingenieurskunst: Dienst der Zuiderzeewerken , Lelystad: Stichting Uitgeverij De Twaalfde Provincie, 1997 [Publikaties van het Sociaal Historisch Centrum voor Flevoland; 69]. Wolffram, D.J., De staat der natie weerspiegeld; dijksluitingen en herdenkingen van het Zuiderzeeproject, Cultuur Historisch Jaarboek voor Flevoland (1997), p Woud, A. van der, De Kanalenkoning en zijn reputatie, In: C.A. Tamse en E. Witte (red.), Staats- en natievorming in Willem I s Koninkrijk ( ), Brussel: Vubpress; Baarn: Bosch & Keuning, 1992, p Een zaak van niveau: 1000 jaar Nederlandse waterhuishouding: behorend bij de gelijknamige film van Louis van Gasteren, Amsterdam: Euro Book Productions, 1991 [VHS videocassette met boek. De film werd gemaakt in 1989]. Zeiler, Frits David, Een Drusiaanse Compagnonsvaart?, Westerheem 45 (1996), p Zoetendaal, Willem van (red.), Gemalen in Nederland, Rotterdam: Duo/Duo, 1993 [fotografie Simon van Boxtel en Goos Bronkhorst; tekst Peter Nijhof] Th.P.M. van der der Fluit, Bibliografie Waterstaatsgeschiedenis

19 Drenthe Baas, H., Dijken door het moeras: leidijken in Drenthe en Westerwolde, Historisch-Geografisch Tijdschrift 13 (1995), p Coert, G.A., Stromen en schutten, vaarten en voorden: geschiedenis van de natte waterstaat in Drenthe , Meppel [etc.]: Boom, Coert, G.A., De Meppelersluis in de zeventiende- en achttiende eeuw, Oud Meppel. Mededelingenblad van de stichting Oud Meppel 13 (1991) nr. 1, p Coert, G.A., Drentsche Veen- en Midden Kanaalmaatschappij, Noorderbreedte. Informatie over natuur, milieu en landschap van Friesland, Groningen en Drenthe 15 (dec. 1991), p Coert, G.A., De Munsterse inundatie bij Coevorden in 1673, Ons Waardeel. Tijdschrift van de Drentse Historische Vereniging (1991), p Coert, G.A., De aalstallen in de Drentse riviertjes, Ons Waardeel. Tijdschrift van de Drentse Historische Vereniging (1991), p Coert, G.A., Een veerdienst tussen Hoogeveen en Meppel, Ons Waardeel. Tijdschrift van de Drentse Historische Vereniging (1991), p Coert, G.A., Een Asser willekeur over de afwatering uit 1668, Nieuwe Drentse Volksalmanak 108 (1991), p Coert, G.A., Wateroverlast in de Oosterboer, Oud Meppel. Mededelingenblad van de stichting Oud Meppel 13 (1992) nr. 4, p Coert, G.A., De zorg voor de wegen en bruggen in Drenthe in de 17e en 18e eeuw, Ons Waardeel. Tijdschrift van de Drentse Historische Vereniging (1992), p Coert, G.A., Over reewegen en kerkhoven, Nieuwe Drentse Volksalmanak 109 (1992), p [Reewegen: wegen in Drenthe waarlangs de doden naar het kerkhof werden gebracht]. Coert, G.A., Het sluisje in de Nijeveensche Grift, Oud Meppel. Mededelingenblad van de stichting Oud Meppel 15 (1993) nr. 2, p Coert, G.A., Het onderhoud van de Hoogeveensche Vaart in de zeventiende en achttiende eeuw, Ons Waardeel. Tijdschrift van de Drentse Historische Vereniging (1993), p Coert, G.A., Over voorden en bruggen, Ons Waardeel. Tijdschrift van de Drentse Historische Vereniging (1993), p Coert, G.A., Werken en wonen in de Smildervenen in de zeventiende eeuw: een mislukte kolonisatie te Hoogersmilde, Tijdschrift voor Waterstaatsgeschiedenis 2 (1993), p Coert, G.A., De reewegen in Drenthe, Asser Historisch Tijdschrift 4 (1994) nr. 3, p. 4-7 [Reewegen: wegen in Drenthe waarlangs de doden naar het kerkhof werden gebracht]. Coert, G.A., Het grensgebied tussen Drenthe en Westerwolde, Ter Apel en Roswinkel, Nieuwe Drentse Volksalmanak 111 (1994), p Coert, G.A., De stormvloed van 1825 en de maatschappelijke gevolgen voor Zuidwest-Drenthe, Nieuwe Drentse Volksalmanak 112 (1995), p Dijk, J.D.R. van en W.R. Foorthuis, Gieter- en Bonnerveen: 500 jaar veenderij op de boorden van de Hunze, Noorderbreedte. Informatie over natuur, milieu en landschap van Friesland, Groningen en Drenthe 15 (1991), p Dijk, J.D.R. van en W.R. Foorthuis, Het einde van een bedrijf, In: Vrienden luiden uit: vriendenboek Johan de Bruin, Leeuwarden: Sectie Aardrijkskunde van de Noordelijke Hogeschool, 1991, p [Over de Drentse veenderij in de 20e eeuw]. Dijk, J.D.R. van en W.R. Foorthuis, Het kanaal van Annerveenschekanaal: een Gronings kanaal in Drenthe, Noorderbreedte 19 (1995), p Foorthuis, Willem, Annerveenschekanaal, Noorderbreedte 22 (1998) nr. 6, p Th.P.M. Th.P.M. van van der der Fluit, Fluit, Bibliografie Waterstaatsgeschiedenis

20 Drenthe Goslinga, Mark, Watererfgoed in Drenthe, Waardeel. Drents Historisch Tijdschrift 24 (2004) nr. 2, p Huiskes, Gino, Anti-hygiënische toestanden: watervervuiling in Drenthe, Waardeel. Drents Historisch Tijdschrift 14 (1994) nr. 4, p Huiskes, Gino, De visschen vergeeven: geschiedenis van de watervervuiling en -zuivering in Drenthe, Amsterdam [etc.]: Boom, Huiskes, R., De Lokvaart-Boervaart, Onsen Spiker 3 (1996), p Karel, E.H., Ondernemen in de Zuidoost Drentse venen: de geschiedenis van de firma Veldkamp te Erica, , Erica: Stichting Administratiekantoor Oud-Schoonebeeker Turfstrooiselfabriek en Veenderij A. Veldkamp [etc.], Karel, E.H., Ir. Reinder Sijbolts: zijn betekenis voor de vervening in Zuidoost Drenthe, Nieuwe Drentse Volksalmanak 115 (1998), p Kruiger, J.B.T., Het Kanaal B bij Roden: stille getuige van ambitieuze plannen, Waardeel. Drents Historisch Tijdschrift 19 (1999) nr. 4, p Lanjouw, H. en H. van Westing, Voorden in Drenthe, Nieuwe Drentse Volksalmanak 112 (1995), p Oorschot, Arnim C. van, Veenlandschap op de schop in Drenthe en het Eemsland, Historisch- Geografisch Tijdschrift 14 (1996), p Stegeman, T. R., Ruinerwold en het water, In: J.R. Westerhuis en W. Nijstad (red.), Ruinerwold: rondgang door het verleden, Ruinerwold: Stichting Hist. Ruinerwold, 1991, p Timmer, K.P., Het begin van de vervening van het Gasselter Nijeveen ca , In: Vrienden luiden uit: vriendenboek Johan de Bruin, Leeuwarden: Sectie Aardrijkskunde van de Noordelijke Hogeschool, 1991, p Timmer, K.P., Het begin van de vervening van het Gasselter Nijeveen ±1600-±1700, Ons Waardeel. Tijdschrift van de Drentse Historische Vereniging (1992), p Timmer, K. P., De ontginning van de Drouwener en Buiner venen, In: R. Ootjers (red.), Geschiedenis van Borger, Meppel/Amsterdam: Boom, 1994, p Timmer, K.P., De Buinervenen: botsende belangen en veranderende inzichten, Historisch-Geografisch Tijdschrift 20 (2002) nr. 3, p Th.P.M. van der der Fluit, Bibliografie Waterstaatsgeschiedenis