TECHNISCH VAKBLAD UITGAVE VAN BERLO BEDRIJFSVLOEREN VOOR ZAKENRELATIES EN -PARTNERS

Transcriptie

1 TECHNISCH VAKBLAD UITGAVE VAN BERLO BEDRIJFSVLOEREN VOOR ZAKENRELATIES EN -PARTNERS NR 3 OKT 2016

2 Nr. 3 oktober 2016 TECHNISCH VAKBLAD VOORWOORD Zopas is de herfst aangebroken. Hoewel we het op het moment dat ik dit schrijf nog helemaal niet voelen, wacht ons weer een natte tijd met mogelijk een enkele najaarsstorm. Nu is het echter nog mooi weer en daar moeten we van profiteren. Het weer speelt soms ook een rol bij de uitvoering van verhardingen of monolietvloeren. Buitenverhardingen, parkeerplaatsen en laadkades worden altijd in de openlucht uitgevoerd. Men weet dat hier risico s aan verbonden zijn. Monolietvloeren worden, ondanks de grote risico s die men daarmee neemt, vaak ook in een half open hal uitgevoerd. Die is dan wellicht gedeeltelijk beschut voor de weersinvloeden maar de risico s die dan genomen worden zijn vaak veel groter dan voor de half afgewerkte of geborstelde buitenverhardingen. De risico s van vloerwerken in de openlucht en in half open hallen vormen ditmaal het onderwerp van dit nummer van het Technisch Vakblad. Daarnaast heeft onze man in Malta zijn wederwaardigheden in dit kleine EU-landje opgetekend en wordt een Belgisch werk aan u voorgesteld. Ir. Pieter Maas 02

3 INHOUD Voorwoord 02 Deze keer besteden we aandacht aan het effect van weersinvloeden op verhardingen en monolietvloeren. Column 04 Storten kadedek. Uitvoering van vloeren 05 Uitvoering van vloeren in openlucht of half open hal. Uitgelicht werk 11 Project Aviation Cosmetics te Malta. Project Xtratherm te Feluy. Foto: Jeroen Kuppens Fotografie 03

4 COLUMN Beste Lezers, Lange tijd geleden werd me gevraagd om een kadedek te storten en enigszins ruw af te werken. Het was een groot werk, met een lengte van ongeveer driekwart kilometer en circa vijftig meter breed. De kade bevond zich in een zeehaven waaraan zeeschepen zouden worden gelost en geladen. In de kadevloer werd een rail opgenomen waarop in de toekomst een kraan zou gaan rijden voor het transport van de goederen naar en van de schepen. De kademuur was gekromd, dus de kraanrails werd in dezelfde kromming aangebracht. De plaat was 35cm tot 50cm dik met plaatselijke verzwaringen. De wapening werd vooraf door derden geplaatst. De samenstelling van het beton werd in onderling overleg tussen hoofdconstructeur, aannemer, vloerenbedrijf en de betonleverancier vastgesteld. Tevens werd de procedure vastgelegd wat er moest gebeuren wanneer de weersomstandigheden ongunstig waren, wanneer de stort zou worden afgelast, welke technologische maatregelen er bij bepaalde weersomstandigheden zouden worden genomen en hoe de nabehandeling zou worden uitgevoerd. Alles werd uitvoerig vastgelegd en de stort ging begin september van start. Het was maar goed dat we vooraf de procedures goed hadden afgesproken want het weer zat niet erg mee. Natuurlijk was er altijd wind in de haven, maar er was ook nog een mooie najaarszon en later moesten we storm en regen doorstaan. Toch werd het werk eind november met goed gevolg afgesloten en iedereen was blij met het resultaat. Na enige weken werd de kraan aangevoerd en opgesteld. Dat was eveneens een klus van enkele weken. Daarna werd proefgedraaid. Tot grote ontzetting van iedereen bleek de kraan, na 10 meter rijden, vast te lopen in de rail. De kromtestraal van de rail was net iets kleiner dan waarop de kraan was gebouwd. Dus werd de expert van de CAR-verzekering ingeroepen. Die constateerde dat de kraan inderdaad was vastgelopen, maar vroeg daarna wat de schade dan toch wel was. Nee, schade was er niet, de rail was niet ontzet, de kraan was niet stuk, de kade was niet beschadigd. Dus er was geen schade, althans, niet voor de verzekering. Het verleggen van de kraanbaan echter, dát was pas schade. Die werd echter niet door de CAR vergoed. Verzekeringen zijn nuttig en men kan niet zonder. Toch moet men zich vooraf afvragen welke schade daarmee nu echt gedekt is. Pieter Maas 04Ir. Pieter Maas

5 Uitvoering van vloeren in openlucht of half open hal In het artikel van april 2016 is uitgebreid stilgestaan bij de kwaliteit van de ondergrond waarop bedrijfsvloeren worden aangelegd. Ditmaal zullen we kwaliteit van de omgeving waarin de vloer wordt uitgevoerd eens nader beschouwen. Zoals bekend wordt aan de opdrachtgever van het vloerenbedrijf gevraagd om de hal wind- en waterdicht te maken alvorens de vloer wordt aangelegd. De reden daarvoor is dat weersinvloeden van buiten grote invloed kunnen hebben op het uiteindelijke resultaat van de vloer. Te denken valt aan schaderisico door vorst, door regen, door wind en door zoninstraling en allerlei combinaties van deze invloeden. Het is niet voor iedereen altijd duidelijk waaruit deze risico s bestaan. Daarom zullen ze hier allemaal de revue passeren. VORST Stel u voor een mooie dag in november met s morgens een beetje mist en daarna een aangename najaarszon, windstil en een temperatuurtje van zo n 12 C. Een prachtige dag om een monolithisch afgewerkte buitenverharding te storten zou je zo denken. Om 14:00H s middags is het beton gestort en wachten de afwerkers op het tijdstip dat er afgewerkt kan worden. Dat duurt nogal even want de temperatuur zakt na de middag snel naar 4 C. Om 17:00H kan er echter begonnen worden met afwerken. De lucht blijft helder en de temperatuur zakt verder naar 0 C om 20:00H. Daarna zakt hij verder naar -4 C om 24:00H. De vloer is nog niet helemaal afgewerkt maar het oppervlak vertoont al bevriezing. s Morgens om 6:00H is het -6 C, en het oppervlak is bevroren. De temperatuur blijft dit etmaal echter onder nul, zodat de vloer niet verder afgewerkt kan worden. De vloer is dus mislukt en zal in een later stadium wellicht met een dunne (en dure) overlay moeten worden gerepareerd. DALENDE VLOERTEMPRATUUR Het vloerenbedrijf dat de bovenstaande schade had meegemaakt zon op een manier om een dergelijke schade in de toekomst te voorkomen. Het besloot om de betonspecie in dergelijke gevallen aan te passen zodat de afwerking snel na het storten kon beginnen en de vloer op het einde van de middag in ieder geval afgewerkt zou zijn, ook bij wat lagere temperaturen. De betonleverancier adviseerde daarom een forse hoeveelheid portlandcement type CEM I 52,5R te gebruiken. Zo werd begin mei dus weer een buitenverharding gestort, die niet eens glad hoefde te worden afgewerkt. De temperatuur van de betonspecie was 15, alles verliep vlotjes en de stort was om 13:00H klaar. Het bezemen van het oppervlak was om 15:00H gereed waarna de plaat werd nabehandeld met een Curing compound. s Nachts koelde het weer sterk af tot minus 5 C, maar iedereen sliep nu rustig verder, de vloer was immers gered. De volgende ochtend ging men eens kijken hoe de plaat erbij lag en tot ontsteltenis van iedereen bleken er verschillende scheuren te zijn ontstaan in allerlei willekeurige richtingen. Wat was er gebeurd? De vloer werd gemaakt met een zeer reactief cement om de op stijving van de betonspecie te versnellen. 05

6 De meest bekende oorzaak van schade aan een vloerplaat is de verregende vloer. Die versnelling was inderdaad opgetreden, de plaat was s middags om drie uur al beloopbaar en kon snel daarna worden geborsteld en worden nabehandeld. Gedurende de stort en enige uren daarna was de verhardende betonspecie echter nog iets opgewarmd door de chemische binding van cement met water. De temperatuur waarbij het beton zijn vaste vorm had aangenomen zal dus zeker wel 20 C geweest zijn. In de nacht daarna is de bovenzijde tot ca. minus 5 C afgekoeld, de onderzijde van de plaat zal wellicht slechts tot +10 C zijn afgekoeld. De afkoeling van het oppervlak was dus ca. 20 C, aan de onderzijde ca. 10 C. Ten gevolge van de afkoeling wilde de plaat verkorten maar werd daarin verhinderd door de wrijving met haar fundering. Daardoor kwamen er trekspanningen in het beton. Die trekspanningen veroorzaakten scheuren omdat het beton wel was opgesteven maar nog geen treksterkte had ontwikkeld. REGEN De meest bekende oorzaak van schade aan een vloerplaat is de verregende vloer. Een flinke stortbui op een monolietvloer in uitvoering heeft twee potentiële schaderisico s. Wanneer de regenbui op een bijna afgewerkte vloer terecht komt wordt de toplaag verzadigd met water en kan die niet glad meer worden afgewerkt. Soms wordt het overtollige regenwater afgewist, maar dan wordt met het water ook het cement van de toplaag weggewist waardoor een zachte toplaag ontstaat die snel zal afslijten. Wanneer een hevige regenbui tijdens het storten op de vloer terecht komt zal het regenwater zich vermengen met de bovenzijde van de betonspecie waardoor de water-cementfactor in de topplaag van de vloer beduidend hoger wordt en de betonkwaliteit navenant slechter. Ook dat resulteert meestal in een stoffige, snel slijtende vloer. Dan is er nog het probleem om zo n plaat netjes af te werken. De plaat kan niet vlak worden afgewerkt omdat de betonspecie niet meer gelijkmatig opstijft. Drogere vloerdelen zullen eerder opstijven dan de door regen getroffen natte gedeelten. Dat maakt dat het oppervlak niet continu afgewerkt kan worden. De natte gedeelten moeten later worden gevlinderd dan de droge gedeelten. Wanneer de droge gedeelten reeds klaar zijn, moet men met de afwerkmachines nog over deze gerede stukken heen om de later verhardende natte stukken te kunnen afwerken. De kwaliteit van het oppervlak, maar ook de vlakheid van de plaat komt dan in gevaar. Tenslotte zijn veel van deze buitenverhardingen onderhevig aan vorst- en dooizoutbelasting. Bij regenschade zal de weerstand tegen deze belasting dramatisch afnemen. Afb. 2 - Waterschade aan ondergrond in half open hal Foto: Jeroen Kuppens Fotografie 06

7 WIND EN ZONINSTRALING Wind en zoninstraling veroorzaken een uitdroging van het betonoppervlak in de periode tussen het storten van het beton en het nabehandelen van de pas afgewerkte vloer. De periode tussen het begin van de stort en de nabehandeling van (een deel van) de vloer, kan gemakkelijk 12 tot 20 uur bedragen. In die periode kan veel water uit het beton verdampen. Dat water is echter nodig voor de chemische reactie met het cement. Alweer is het resultaat dat de toplaag van het beton van minder goede kwaliteit zal zijn. Wanneer het betonoppervlak erg uitdroogt wil het bovenste laagje beton krimpen. Net zoals een uitdrogende spons wordt het volume van uitdrogende beton ook kleiner. De reeds enigszins opgesteven betonspecie die zich onder de uitdrogende laag onderliggende laag bevindt verhindert echter deze volumeverkleining waardoor er scheurtjes in de toplaag ontstaan. Dat zijn de zogenaamde windscheuren of plastische scheuren (scheuren die ontstaan wanneer het beton nog plastisch is). Deze scheurtjes ontstaan tijdens het afwerken van de vloer en worden dan in het algemeen nog mooi dicht gevlinderd. Op het moment dat de vloer wordt nabehandeld zie je deze scheurtjes niet. Wanneer de scheurtjes in de bovenste millimeters van de vloer voorkomen zullen ze effectief worden dichtgevlinderd. Wanneer de scheurtjes wat dieper reiken worden die alleen aan de bovenzijde dicht geschuurd en gaan ze weer openstaan wanneer de eerste uitdrogingskrimp plaatsvindt, dat is dan enkele weken nadat de vloer is gestort. Afb. 3 Plastische windscheuren COMBINATIES VAN FACTOREN De bovenstaande factoren komen natuurlijk ook nog in combinatie met elkaar voor. Dat maakt het risico nog groter. Mooie zomerdagen met in de avond een fikse onweersbui en hagel zijn dit jaar in Nederland ook al voorgekomen. Daarbij werden daken van huizen en kassen vernield. Maar denk eens aan de schade die optreed aan een pas gestorte monolietvloer die op een warme zomerdag is gestort in de openlucht en die s avonds getroffen wordt door een koude regen- of hagelbui. De temperatuur van de aangevoerde betonspecie was misschien al 28 C. Ten gevolge van de chemische reactie tussen cement en water is die wellicht opgelopen tot 40 C op het moment van opstijven. Afb. 4- Regendrupschade in pas aangelegde vloer 07

8 Als daar een hagelbui op terecht komt moet de bovenlaag van de vloer afkoelen tot ca. 0 C. Dat gaat gegarandeerd gepaard met oppervlaktescheuren want de toplaag wil krimpen door de grote temperatuurval, maar wordt daarin verhinderd door het onderliggend beton. Het beton heeft nog geen sterkte dus scheurt meteen. Deze temperatuurscheuren zijn s anderendaags al te zien en hebben dan vaak al een behoorlijke scheurwijdte. Tijdens de uitdrogingskrimp worden die scheuren alleen maar wijder en langer. Hoewel bijna iedereen in de praktijk deze schadebeelden al eens heeft gezien, blijkt in de praktijk dat niet iedereen de oorzaken ervan begrijpt. Soms wordt, vaak door een te krappe planning, het risico genomen om een buitenverharding uit te voeren hoewel dit met het oog op de weersverwachtingen geen goede beslissing is. Wanneer men dan de volgende dag nog geen schade ziet voelt men zich veilig. Uit het bovenstaande blijkt echter dat in veel gevallen, stoffige vloer, (dicht geschuurde) plastische of temperatuurscheuren, de schade zich pas na enkele dagen of weken manifesteert. VLOER UITVOERING HALF OPEN HAL Tot zover de risico s van een openlucht uitvoering. Veel vloeren worden echter in een half open hal uitgevoerd, waarbij het argument wordt gebruikt dat het dak en de meeste wanden rondom de uit te voeren vloerstrook, toch regendicht zijn. De kans dat de vloer door regenwater wordt bereikt zou daarom klein zijn. Men denkt zo schade te voorkomen. Helaas is dat zelden het geval. Schade door een nachtelijke temperatuurval blijft bestaan, evenals schade door wind en uitdroging van de toplaag. Ook het argument dat het regenwater niet op de vloer zal komen is vaak niet valabel. Het dak steekt dan wel vele meters voorbij het einde van de vloerstort, het einde van de dakbedekking meestal toch vele meters minder. Een gedeelte van het regenwater dat op de dakplaten komt, stroomt in de diepere kanalen van de trapeziumvormige dakplaten, onder de dakbedekking door, richting de hal. Daar sijpelt of stroomt het door de bevestigingsgaten naar beneden op de vloer. Dat levert niet alleen de bekende druppelkraters op, maar ook de toplaag rondom deze kraters kan dan van inferieure kwaliteit zijn omdat er teveel water in het beton is gedrongen. De meeste buitenverhardingen doen dienst als platform, parkeerterrein of laad- en loskade. In al deze gevallen zal het oppervlak ruw worden geborsteld om slippen van voertuigen te voorkomen. De kwaliteit van het oppervlak wordt, met uitzondering van de vorst- en dooizoutbestendigheid, dus iets minder kritisch beschouwd dan een glad afgewerkte monolietvloer. De schaderisico s van uitvoering van een monolietvloer in een half open hal zijn daarom vaak nog groter dan het uitvoeren van een geborstelde plaat in de openlucht. De toplaag van de bedrijfsvloer is het gezicht van de vloer. Oneffenheden, scheuren, zachte toplagen en onvlakheden die door weersinvloeden zijn ontstaan, worden door de opdrachtgever snel opgemerkt en kunnen het begin zijn van een verdere aftakeling van de vloer. Afb. 5- Regenschade aan pas gestorte vloer 08

9 WAAR GAAT HET DAN VAAK MIS? De zeer grote logistieke hallen van m² m² of nog groter, worden allemaal uitgevoerd vanuit één bouwrichting. De fundering, de staal- of betonconstructie, het dak en dus ook de bedrijfsvloer worden in dezelfde volgorde gebouwd en aangelegd. Wanneer de ruimten binnen het grote geheel niet worden voorzien van een sprinklerinstallatie, dan zullen de afzonderlijke ruimten een beperkt oppervlak hebben. De ruimten zullen met tussenmuren van elkaar worden gescheiden. Dat maakt het mogelijk om ook de bedrijfsvloeren uit te voeren in de gereedgekomen en afgesloten afzonderlijke ruimten met een beperkte grootte. Anders is dat voor hallen mét een sprinklerinstallatie. In die hallen kunnen de afzonderlijke compartimenten zeer groot zijn. Dat resulteert in compartimenten van 5000m2 tot m2. In die gevallen is het voor de bouwer uit planning technische overwegingen welhaast onontkoombaar om met de aanleg van de bedrijfsvloeren te starten voordat het bewuste compartiment helemaal dicht is. Men moet zich echter realiseren dat met een dergelijke beslissing grote risico s worden genomen op schade van de vloer door de omgevingsomstandigheden. Deze risico s zijn des te groter wanneer aan het oppervlak van de bedrijfsvloer extra hoge eisen worden gesteld aan bijvoorbeeld de vlakheid of de slijtvastheid. Te vaak worden deze risico s niet of nauwelijks gecalculeerd en wordt gehoopt op een goed resultaat. Omdat vooraf onvoldoende aandacht aan deze risico s wordt besteed en de verantwoordelijkheden voor de risico s onvoldoende worden vastgelegd, wordt de mogelijke schade een hete aardappel die maar al te gemakkelijk naar anderen wordt doorgeschoven. Tenslotte, zo denkt men, is er ook altijd nog de CARverzekering die de schade mogelijk zou kunnen dekken. Dat lukt bijna nooit, zie hiervoor de inzet Schade en (CAR)verzekering. Conclusie Vloeren en verhardingen in de openlucht zijn risicovol. Deze risico s kunnen in beperkte mate worden verkleind door een aantal matregelen te nemen. In de zomer kan het betonmengsel zodanig worden gewijzigd dat het de temperatuur van het opstijvende beton niet te hoog wordt. In de winter kan men het betonmengsel enigszins versnellen zodat de tijd tussen stort en nabehandeling wordt verkort en zo het risico wordt verkleind. Ook het vernevelen van water boven een stort kan in een warme periode helpen om vroege uitdroging te voorkomen. Extreme weersomstandigheden nopen echter altijd tot het uitstellen van de uitvoering van deze vloeren. Het bovenstaande geldt in nog meerdere mate voor de vloeren die glad afgewerkt moeten worden, en zeker voor de vloeren waaraan hoge vlakheideisen worden gesteld. Het vak van aannemer bestaat uit het nemen van risico s. Daar is niets mis mee zolang de risico s met beleid genomen worden en de risico s beheersbaar en calculeer baar zijn. Tenslotte moeten degenen die deze risico s nemen, de mogelijke schade die uit deze beslissing voortvloeit voor hun rekening nemen. 09

10 SCHADE EN (CAR)VERZEKERING Afb. 6 verregende buitenvloer Het bouwproces worden tijdens de bouwperiode verzekerd door middel van een CAR (Construction All Risk) verzekering. Dit type verzekering dekt schade die aan het in aanbouw zijnde gebouw optreedt tijdens het bouwproces. Uit een polis van een dergelijke verzekering komt de volgende definitie van schade: Schade: Fysieke schade bestaande uit materiële beschadiging, dat wil zeggen een blijvende verandering van vorm en/of structuur. Er moet dus een blijvende verandering zijn opgetreden aan een vorm of structuur. Bij het aanleggen van een monolietvloer verandert de structuur van plastische beton naar een verhardend beton en wordt daarna afgewerkt tot een glad en hard oppervlak is gevormd. Als dit proces, ten gevolge van de weersomstandigheden, ergens blijft steken en de uiteindelijke definitieve vorm niet tot stand is gekomen, is er dus geen schade. Het product heeft niet de beoogde vorm en structuur verkregen en dus kan er ook geen sprake zijn van schade. De verzekering zal dus niet gemakkelijk aanspreekbaar zijn. 010

11 U I T G E L I C H T Afb. 7 Hangar met staartstukopening voor grote vliegtuigen W E R K Aviation Cosmetics te Malta Zoals u wellicht heeft gelezen in de vorige uitgave van ons technisch vakblad, is van Berlo Bedrijfsvloeren bezig met het realiseren van vierkante meter betonvloer in Malta. In maart en april is de eerste fase van de buitenverharding gestort. In de weken voor de bouwvak is vierkante meter binnen vloer gerealiseerd. Het grootste deel van deze hangarvloer is 22 centimeter dik, maar er zitten ook wat stukken bij van 18 centimeter. De vloer is voorzien van een boven- en onder net. In combinatie met beton van sterkteklasse C37, is dit geheel sterk genoeg om een Airbus A380 van minimaal kilogram te kunnen dragen. Normaal gesproken is een vloer als deze een koud kunstje voor Van Berlo. Maar een aantal zaken zijn in een land als Malta toch net wat lastiger in de hand te houden dan wat dichter bij huis, dit vraagt om veel extra aandacht. Het weer, het materiaal, de manier waarop lokale mensen gewend zijn om te werken, het papierwerk, het beton en het op schema blijven zijn enkele voorbeelden van zaken waar zo ver van huis zeer moeilijk grip op te krijgen is. De rode draad van deze uitgave van het technisch vakblad: het weer en de invloeden hiervan op de vloer. Als de buitentemperatuur (al dan niet voor een langere periode) boven de 25 C komt, wordt het wat lastiger om beton goed te kunnen leveren en verwerken. Dit is in Nederland al zo. Malta in juli: 36 C in de schaduw. Eerder 45 C in de zon. Geen regen, geen wolken. Komt de wind vanuit het zuiden, dan daalt de relatieve luchtvochtigheid tot soms wel 40%. Om het verhaal compleet te maken: een UV-index van minimaal 9 of hoger. In Nederland hebben we de beschikking over 5 hoofdsoorten cement. Deze kunnen we onderverdelen in tientallen cementtypen, met tientallen verschillende eigenschappen. Hiermee kunnen ook weer combinaties gemaakt worden. Zo ziet een wintermengsel er heel anders uit dan een zomermengsel. Afb. 8 Zonsopkomst Project Aviation Cosmetics Malta

12 U I T G E L I C H T W E R K Afb. 9 Afwerken hangarvloer Aviation Cosmetics te Malta In de winter wordt beton vaak te traag hard, in de zomer gaat het vaak te snel. Met verschillende cementtypen kan hierop geanticipeerd worden. Helaas kent niet ieder land de luxe van dit ruime assortiment aan bouwmaterialen. Zo vind men op Malta maar liefst één cementsoort. Voor de kenners: CEM I 42,5 R (een snelle portlandcement). Voor de mensen die hier wat minder gevoel bij hebben: dit cement zouden we normaal toepassen als het buiten vriest. Hierdoor wordt het beton razendsnel hard. Dat betekent ook dat de stort- en afwerkploeg attent moet blijven en alle zeilen bij moet zetten, vooral bij temperaturen van rond de 40 C. Beton wacht nu eenmaal niet met uitharden: vaak is het vlug een slok water drinken en meteen weer door. Een essentieel onderdeel is goed nabehandelen. Op het juiste moment water sproeien en afdekken met folie. De dag na de stort wordt de folie verwijderd zodat de vloer in de curing kan worden gezet. Direct daarna wordt de vloer ingezaagd. Dit alles moet voor zonsopkomst plaatsvinden. Aan het beton is een vertrager toegevoegd. Daarom is op de bouwplaats het beton visueel beoordeeld. Daarnaast zijn vele zetmaten gemeten en kubussen gemaakt voor het bepalen van de druksterkte van het beton. Bij het plannen en plaatsen van de pomp is zoveel mogelijk rekening gehouden met het werken bij hoge temperaturen. Door de pomp en mixers in de schaduw te plaatsen kunnen al een aantal risico s worden beperkt. Hier is zoveel mogelijk rekening mee gehouden. De hal is winddicht, hierdoor blijft de meeste warmte buiten en komt er geen tocht over die vloer. Uiteindelijk kunnen we terugkijken op een geslaagd project. De hangarvloeren zijn gestort en afgewerkt. Inmiddels hebben deze voldoende sterkte om een vliegtuig te kunnen dragen. Momenteel wordt hard gewerkt aan de afwerking van het gebouw, zodat binnenkort de eerste vliegtuigen onder handen kunnen worden genomen in deze hangar. Jeroen van Lieshout Afb. 10 Uitvoering buitenplatform Afb. 11 Geduvelde dilatatievakken buitenverharding

13 Afb. 12 State of art production Xtratherm U I T G E L I C H T W E R K Bron: Vestigingslocaties Project Xtratherm te Feluy Het Engels-Ierse bedrijf Xtratherm heeft in Feluy een Belgische productie opgezet van isolatiematerialen. Hoofdaannemer was Bernard Construction SA, onderdeel van de groep Cordeel NV België. Het gebouw bestaat uit een productiehal gecombineerd met een opslaghal. Het gebouw en de bedrijfsvloer is op palen gefundeerd. Voor de bedrijfsvloer werd gekozen voor een fundering op MiniVibro palen. In het geotechnische rapport werd melding gemaakt van karstverschijnselen in de ondergrond, uitgespoelde kalkholten. Dat maakte de uitvoering van de MiniVibro palen tot een uitdaging. Men vreesde voor grote betonverliezen wanneer deze holten zouden moeten worden afgevuld met beton. De heimachine, die gebruik maakt van een stalen casing die ingetrild wordt, kon die casing nu ook gebruiken om vooraf de ondergrond te verkennen en deze plekken op te zoeken. Dat resulteerde weliswaar in een wat minder snelle productie, maar hiermee bleken grote verliezen van beton in deze holten te kunnen worden voorkomen. De bedrijfsvloer is uitgevoerd in gewapend beton met een hybride wapening bestaande uit een combinatie van bouwstaalnetten en staalvezels. De opdrachtgever was met deze constructie niet goed bekend en had zo haar twijfels omtrent de effectiviteit van een dergelijke wapening. Door een bezoek aan diverse werken die zo door Van Berlo reeds waren uitgevoerd, was de twijfel echter snel verdwenen. De productie van de isolatiematerialen is inmiddels gestart en wij wensen Xtratherm alle succes op het continent. Dit is een uitgave van Van Berlo Bedrijfsvloeren B.V. Het Technisch Vakblad verschijnt drie à vier keer per jaar en wordt toegestuurd aan zakenpartners. Teksten: Ir. P.A.M. Maas Dhr. J. Van Lieshout info@vanberlo.com 09