Werktuigbouwkunde De Chemische sector. Door: Klas: WP12-c

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Werktuigbouwkunde De Chemische sector. Door: Klas: WP12-c"

Transcriptie

1 2015 Werktuigbouwkunde De Chemische sector Door: Jannes Cohen Riccardo Daga Robert Dirksen Roel Daatselaar Ronaldo Stati Kenny Brandon Patrick Ceelen Reinout Coremans Klas: WP12-c

2 Voorwoord Dit rapport is samengesteld door acht eerstejaars studenten van de studie werktuigbouwkunde van De Haagse Hogeschool in Delft. Voor het vak SLB is het de bedoeling dat er een rapport wordt opgesteld over de werkgelegenheden binnen de chemische sector. Dit rapport dient als oriëntatierapport voor het vinden van een baan binnen chemische sector, wanneer de HBO studie werktuigbouwkunde is afgerond. Ten slotte willen wij dhr. Vlug van het chemisch bedrijf DSM bedanken voor het interview dat mocht worden afgenomen. Delft, oktober

3 Inhoudsopgave Voorwoord... 1 Samenvatting... 3 Hoofdstuk 1: Inleiding... 4 Hoofdstuk 2: Bedrijven in de chemische sector... 5 Hoofdstuk 3: Beroepen in de chemische sector... 7 Hoofdstuk 4: Het interview... 8 Hoofdstuk 5: Overlappingen met andere sectoren... 9 Hoofdstuk 6: Conclusie...12 Aanbevelingen...12 Bronvermelding...13 Bijlagen

4 Samenvatting Het doel van dit rapport is studenten een beeld te laten krijgen van de werkmogelijkheden binnen de chemische sector wanneer de HBO studie werktuigbouwkunde is afgerond. Tien bedrijven, waar afgestudeerde HBO werktuigbouwkundigen kunnen werken, zijn: 1. Akzo Nobel 2. DSM 3. Katwijk Chemie bv. 4. Basell 5. Royal Dutch Shell 6. ICL-IP 7. Chemtura Corporation 8. Chemours Netherlands bv 9. Frutoria 10. Huntsman Vijf beroepen, die door afgestudeerde HBO werktuigbouwkundigen kunnen worden uitgeoefend, zijn: 1. Docent scheikunde 2. Productontwikkelaar 3. Chemisch technoloog 4. Procestechnoloog 5. Plantmanager Uit het interview is naar voren gekomen dat het voor een werktuigbouwkundigen geldt dat je flexibel inzetbaar bent en ook op managementfuncties terecht kunt komen. Er zijn baanmogelijkheden in het ontwikkelen van materialen, processen en het verbeteren van processen. De chemische sector overlapt alle andere sectoren van werktuigbouwkunde, namelijk: 1. Agrarische sector 2. Offshore sector 3. Installatie sector 4. Levensmiddelen sector 5. Energievoorzienende sector 6. Transport sector 7. Machinebouw sector Concluderend kan worden gezegd, dat na de studie werktuigbouwkunde te hebben afgerond, er een groot aantal bedrijven en beroepen in de chemische sector zijn waar je kunt komen te werken. 3

5 Hoofdstuk 1: Inleiding In dit rapport wordt naar verschillende bedrijven en beroepen binnen de chemische sector gekeken, waar afgestudeerde HBO werktuigbouwkundige kunnen gaan werken. Het doel van dit rapport is studenten een beeld te laten krijgen van de werkmogelijkheden binnen de chemische sector wanneer de HBO studie werktuigbouwkunde is afgerond. In dit rapport worden allereerst enkele bedrijven in de chemische sector omschreven. Daarna zijn enkele beroepen in de chemische in kaart gebracht. In hoofdstuk 4 is een interview uitgewerkt. Vervolgens zijn de overlappingen met andere sectoren van werktuigbouwkunde weergegeven. Tot slot worden de conclusies, aanbevelingen en de gebruikte literatuur en links beschreven. 4

6 Hoofdstuk 2: Bedrijven in de chemische sector In dit hoofdstuk zijn tien bedrijven in de chemische sector weergegeven. Akzo Nobel Akzo Nobel is een Nederlandse multinational bedrijf dat actief is op het gebied van verven en specialistische chemicaliën. Tevens wereldwijd de grootste verf- en coatings producent ter wereld. Het hoofdkantoor is gevestigd in Amsterdam. Akzo Nobel is in meer dan 80 landen actief en biedt werk aan meer dan mensen. Na het fuseren van grote Nederlandse bedrijven ontstond het bedrijf AKZO. Dit bedrijf splitste uiteindelijk in twee bedrijven: Akzo Nobel en Organon Biosciences (bron 1). DSM Koninklijke DSM is een Nederlandse multinational bedrijf die actief bezig is in de chemische sector. DSM wereldwijde markten zijn voeding en voedingssupplementen, persoonlijke verzorging, medische hulpmiddelen, verven, automotief en alternatieve energie en biogebaseerde materialen. DSM en bijbehorende bedrijven realiseren een netto jaaromzet van circa 10 miljard euro, met ongeveer medewerkers. Het hoofdkantoor is gevestigd in Nederland, met vestigingen op vijf andere continenten (bron 2). Katwijk Chemie bv. Katwijk Chemie bv. is een klein Nederlands bedrijf dat fijne chemicaliën en farmaceutische producten produceert. Het werd opgericht in 1914 en is sinds die tijd altijd zelfstandig geweest. Het bedrijf levert chemicaliën over de hele wereld (bron 3). Basell Basell is een bedrijf van wereld klasse is gespecialiseerd in het produceren van polymeren, kunststoffen en katalysatoren. Basell verspreid zich over 19 verschillenden landen met meer dan medewerkers. Het bedrijf is opgericht in de jaren dertig en kwam uit een samensmelting van verschillende onderdelen van al bestaande bedrijven, zoals Shell, BASF, Akzo Nobel. Er wordt 30% van de winst geïnvesteerd in de ontwikkeling van nieuwe kunststoffen (bron 4). Royal Dutch Shell Royal Dutch Shell (Shell) behoort tot één van de grootste olie- en energiemaatschappijen van de wereld. Het bedrijf is in 140 landen gevestigd, met mensen in dienst. Nadat het bedrijf in 1890 is opgericht, werd Royal Dutch Shell gesteund door de Nederlandse overheid. Zo mochten ze in Indië naar olie boren. Dankzij deze ontwikkeling is Shell uitgegroeid tot een wereldbedrijf (bron 5). ICL-IP ICL-IP is een van de grootste broomproducenten ter wereld. Het bedrijf produceert een breed scala aan producten, waar vaak broom voor wordt gebruikt. Het hoofdkantoor van ICL- IP bevind zich in Israël. Dat is tevens het land waar het bedrijf is opgericht (bron 6). Chemtura Corporation Chemtura Corporation is een bedrijf dat specialistische chemicaliën produceert. Zo vervaardigt het bedrijf producten in 11 landen en verkopen deze producten in meer dan 80 landen. Chemtura Corporation is een wereldleider in het produceren en ontwikkelen van specialistische vetten en hot cast-elastomeren. Het hoofdkantoor bevindt zich in Philadelphia, Pennsylvania, VS, waar het bedrijf ook is ontstaan (bron 7). 5

7 Chemours Netherlands bv Chemours is een wereldwijd bedrijf dat zich bezig houdt met titanium technologieën, fluorproducten, en chemische oplossingen. Het is een bedrijf met een geschiedenis van ruim 200 jaar en is ontstaan vanuit de DuPont chemie bedrijven. Chemours Netherlands bv beschikt over duizenden werknemers en hebben 55 werkplaatsen en laboratoria. Daarnaast verkoopt het bedrijf in meer dan 130 landen (bron 8). Frutoria Frutoria is een Nederlands bedrijf dat is gespecialiseerd in de ontwikkeling en productie van kwaliteitsaroma s voor de levensmiddelen- en aanverwante industrie. Het bedrijf heeft vestigingen in Nederland, China en Nieuw-Zeeland (bron 9). Huntsman Huntsman is een wereldleider in MDI-gebaseerde polyurethanen, met meer dan 3000 klanten in meer dan 90 landen. Het bedrijf beschikt over productiefaciliteiten van wereldformaat in de VS, Nederland en China. De producten worden onder andere gebruikt in de sportschoenenbranche, bij auto interieurs en isolaties van huizen (bron 10). 6

8 Hoofdstuk 3: Beroepen in de chemische sector Hieronder staan vijf beroepen weergegeven die uitgevoerd kunnen worden in de chemische sector na de opleiding werktuigbouwkunde (HBO) te hebben afgerond. Sommige beroepen vragen naar uitbreidende studies (bron 11). Docent scheikunde Het is mogelijk om docent scheikunde te worden na de HBO studie werktuigbouwkunde. Hier zit wel een voorwaarde aan, namelijk tijdens de studie didactiek volgen. Wanneer er aan deze eisen voldaan is, mag het beroep docent scheikunde worden uitgeoefend op middelbare scholen. Productontwikkelaar Als productontwikkelaar in de chemische sector wordt er gewerkt aan nieuw chemische producten. Productontwikkelaars houden zich ook bezig met deze producten tegen acceptabele kosten op de markt te brengen. Chemisch technoloog Een chemisch technoloog houd zich vooral bezig met het toepassen van techniek in de chemische sector. Nieuwe chemische en technologische processen worden geanalyseerd en ontworpen. Procestechnoloog Als procestechnoloog worden productieprocessen ontworpen, die worden toegepast in fabrieken. Vaak wordt er hierbij samengewerkt met productontwikkelaars en kwaliteitsmedewerkers. Plantmanager Plantmanagers zorgen ervoor dat de processen in fabrieken gaande blijven. Het is de taak van plantmanagers dat alles in fabrieken wordt bijgehouden en gecontroleerd. 7

9 Hoofdstuk 4: Het interview Voor dit rapport is er contact opgezocht met een werktuigbouwkundige die al een aantal jaar voor DSM werkt. Het doel van dit interview is het verduidelijken van de baanmogelijkheden en de kansen die er zijn om carrière te maken als werktuigbouwkundige bij een bedrijf dat zich bezighoudt met chemische processen. Voor dit rapport is dhr. Vlug geïnterviewd. Om te achterhalen waarom dhr. Vlug in de chemische sector werkt is het interview begonnen met een vraag hoe hij in de sector te recht is gekomen. Hij antwoorde daarop dat hij tijdens zijn studie werktuigbouwkunde aan de Technische Universiteit Delft de onderdelen die zich bezig hielden met de procesindustrie het leukst vond en dat hij is afgestudeerd op API (Apparatenbouw voor de Proces Industrie). Dit is relevant voor het rapport omdat de geïnterviewde een bewuste keuze heeft gemaakt zich te verdiepen in de werktuigbouwkunde die nodig is om chemische processen te begeleiden, verbeteren en op te schalen. Als studenten op de opleiding werktuigbouwkunde is het ook interessant om te weten wat je baankans is en of er mogelijkheden zijn om carrière te maken binnen een bedrijf of de sector. Uit de vragen die daarop gericht waren kwam de loopbaan van dhr. Vlug naar voren. Als afgestudeerde werktuigbouwkundige is hij begonnen te werken voor het ingenieurs bureau Tebodin, waar hij aan projecten heeft gewerkt voor bedrijven in de gas, olie, levensmiddelen en farmaceutische producten. Allemaal bedrijven waar zijn kennis van werktuigbouwkunde omtrent processen van pas kwam. Vervolgens is hij overgestapt naar Gist Brocades Delft en heeft als opdrachtgever om tafel gezeten met ingenieursbedrijven. Gist Brocades Delft is overgenomen door DSM. Binnen DSM is hij verder geklommen en op dit moment is hij engineering manager en geeft hij leiding aan een afdeling van ongeveer 15 engineers. Deze taak houdt in dat hij zich met projecten bezighoudt en ook dat hij de persoon is die de juiste personen op de projecten zet. Deze mensen werken voor DSM of worden ingehuurd om projecten te doen van uit een extern ingenieurs bureau. DSM biedt ook mogelijkheden om kennis te verbreden of te verdiepen, en maakt het zo mogelijk om te blijven leren en groeien binnen het bedrijf. 8

10 Hoofdstuk 5: Overlappingen met andere sectoren Overlapping van de chemische industrie met de overige 7 sectoren: 1. Agrarische sector 2. Offshore sector 3. Installatie sector 4. Levensmiddelen sector 5. Energievoorzienende sector 6. Transport sector 7. Machinebouw sector De chemische industrie heeft een enorm reikvlak binnen alle industriesectoren. In al deze sectoren wordt onderzoek gedaan naar nieuwe materialen voor goedkoper of beter of sneller. In dit rapport gaat het onderzoek in op het werktuigbouwkundige deel van die overlappingen. Wat kenmerkt de chemische industrie? De chemische industrie houdt zich bezig met het vervaardigen van nieuwe materiaalsoorten en medicijnen. Een werktuigbouwkundige werkend binnen de sector zal zich met de behuizing van het chemisch proces bezig houden. 1. Overlappingen met de agrarische sector. Bij de agrarische sector op werktuigbouwkundig gebied is het vaak gericht op de machines die worden gebruikt op het land of in de kassen. In bijna alle landbouwgebieden worden bestrijdingsmiddelen gebruikt. Hoe deze middelen worden bewaart, vervoert of verdeeld is een gebied waar een werktuigbouwkundig ingenieur om de hoek komt kijken. Voorbeelden van toepassing van werktuigbouwkundige en chemische kennis in de agrarische sector Een groot deel van de kassen in Nederland hebben een geautomatiseerd systeem dat de gewassen van de juiste hoeveelheid water voorziet. Bij het verbouwen van die gewassen komt ook het gebruik van bestrijdingsmiddelen naar voren en in de afgelopen jaren zijn er onderzoeken naar buiten gekomen die de landbouwsector wijzen op het gevaar van het overmatig gebruik van deze middelen. Hier is er ruimte voor een werktuigbouwkundige uit de chemische industrie. Dan is er kennis nodig over hoe er een filterinstallatie kan worden gebouwd. Voor de landbouw geldt een beetje hetzelfde. Het verbeteren van landbouwgrond is vaak een proces waarbij er chemische samenstellingen worden toegevoegd aan de grond. Deze samenstelling word bepaald en vervolgt besteld of zelf gemaakt in beide gevallen komt het mengen van die chemicaliën door apparatuur die door een werktuigbouwkundige ontworpen kan worden (bron 12). 2. Offshore De offshore is een sector waar een werktuigbouwkundige heel veel werk te vinden heeft, ook hier heeft een werktuigbouwkundige met kennis omtrent omgang met chemische componenten een aandeel. Voorbeelden van toepassing van werktuigbouwkundige en chemische kennis in de offshore sector: Een bedrijf dat werkt met boorplatformen gebruikt een hele hoop machinerie en materiaal om de boor te onderhouden en ook verschillende type grondlagen om doorheen te werken. Daar gaat ook onderzoek mee gepaard, en hier komt de chemische sector weer om de hoek kijken. Op welke manier is het mogelijk om de opgeboorde gassen/vloeistoffen te scheiden van gebruikte chemicaliën tijdens het boren en de opslag en gebruik van die chemicaliën op het platform zonder verlies van kwaliteit door bijvoorbeeld oxidatie. Bij de offshore zit jammerlijk ook altijd de kant van vervuiling en ongelukken, maar juist hier is de plaats van 9

11 een werktuigbouwkundige van belang. De expertise op materiaal gebied zorgt voor betere keuzes voor het bouwen van platformen en opslagplaatsen van de chemicaliën, oliën en gassen. 3. Installatietechniek De installatietechniek is een werksector waar een werktuigbouwkundige uit kan blinken, deze sector heeft tijdens het installeren niet direct baat bij een werktuigbouwkundige met expertise op chemisch gebied. In het voorbereidend werk zijn er wel mogelijkheden te vinden en het onderzoek naar nieuwe materialen is voor elke sector nodig. Voorbeelden van toepassing van werktuigbouwkundige en chemische kennis in de installatietechniek: Productieproces van bedrading, componenten en behuizing sneller en goedkoper maken en nieuwe betere geleidende metalen te ontwikkelen. Het ontwerpen van containers waar isolatiemateriaal in kan worden opgeslagen. 4. Levensmiddelenindustrie De overlapping tussen de chemische industrie en de levensmiddelindustrie. De chemische industrie houdt in dat er door middel van chemische veranderingen in bestaande stoffen hieruit grondstoffen en producten gemaakt kunnen worden. In de chemische industrie zijn mensen dus gespecialiseerd om grondstoffen en producten te produceren uit andere stoffen. De levensmiddelindustrie houdt in dat op industriële schaal voedingsmiddelen worden verbouwd die verwerkt worden uit grondstoffen of landbouwproducten. Hierin wordt ook gewerkt met de technologie om productie, samenstelling, kwaliteit en opslag levensmiddelen uit te voeren en te verbeteren. In de levensmiddelindustrie wordt er vaak tot altijd gewerkt met chemicaliën om voedselproductie qua kwaliteit en kwantiteit te verbeteren.chemicaliën vragen om speciale slangen. Voor de chemische industrie biedt chemische industrievakmanschap werkelijk allerlei rubberen slangen, maar ook slangen van andere materialen zoals composietslangen met PTFE (polytetrafluoroethylene) binnenwand en specifieke chemicaliën bestendige rubberen en kunststof slangen (bron 13). 5. Energievoorzieningsindustrie Voor onze energievoorziening zijn we nu nog bijna volledig afhankelijk van fossiele energiebronnen als olie, gas en steenkool. Risico's hiervan zijn klimaatverandering en een toenemende afhankelijkheid van politiek instabiele regio's. Vermijden van deze risico's vraagt om een lange termijnaanpak, waarbij wordt toegewerkt naar een duurzame energievoorziening. Deze ontwikkeling biedt ook kansen voor nieuwe innovatieve ideeën-en voorzieningen. Het omzettingsrendement van energiedragers in andere energiedragers is sinds 1995 afgenomen. Dit saldo betreft onder andere de omzetting van aardgas in elektriciteit, respectievelijk elektriciteit en warmte in warmtekrachtcentrales (WKK). Om energievoorzieningen duurzamer te maker is rendement en efficiëntie van het grootste belang. Als stroom wordt opgewekt gaat er altijd een deel van het rendement verloren tijdens het geleiden. Daarom is het belangrijk dat weerstand zo laag mogelijk ligt. En daarbij komt chemische industrie ter sprake. Hierin is het mogelijk om materialen zoals stroomgeleiders te produceren om hogere rendementen qua vermogens te verwezenlijken. Dus een vermogen met een hoog rendement is altijd gunstig voor de duurzaamheid van energievoorzieningen (bron 14 en 15). 6. Transportsector Werktuigbouwkundige spelen een dominante rol in de brede transportindustrie. Gespecialiseerde gebieden omvatten dergelijke problemen zoals veiligheid, brandstofefficiëntie, maatschappelijke impact en logistieke planning, die allemaal vereisen een fundamentele achtergrond in Mechanical Engineering. Ingenieurs in deze specialisatie: Omgaan met de planning, ontwerp, de bouw en de exploitatie van wegen en andere voertuigen faciliteiten, evenals de bijbehorende fiets -en voetgangers gebieden. 10

12 Schatten het transportbehoeften van het publiek en bepalen de financiering van het project. Analyseren locaties van high traffic volumes en hoge botsingen voor de veiligheid en capaciteit. Gebruiken civiele techniek uitgangspunten om het vervoer te verbeteren. Maken gebruik van de drie ontwerp controles die de chauffeurs, de voertuigen en de wegen zelf zijn. 7. Machinebouw De machinebouw, deze sector levert voornamelijk producten aan andere sectoren. De werktuigbouwkundige met chemische expertise houdt zich bezig met chemische processen of het onderzoek naar nieuwe materialen. Als er voor de offshore sector een nieuwe scheidingsmethode wordt ontwikkeld, komt de kennis van de werktuigbouwer weer naar voren, zoals ook vermeld bij de offshore overlapping. De overlapping met deze sector is daarom ook gemengd met de andere sectoren. De machinebouw is de kern voor het ontwikkelen van nieuwe machines, die met het gebruik van kennis over chemische processen op de juiste plekken worden geïmplementeerd. Voorbeelden van toepassing van werktuigbouwkundige en chemische kennis in de machinebouw. Het gebruik van chemische producten om een coating aan te brengen die het product beschermen tegen slijtage. Onderzoek naar andere chemisch samen te stellen materialen die als coatings dienst kunnen doen. Voor farmaceutische bedrijven is het opschalen van productieprocessen van groot belang, daar zijn prototypes voor nodig, enkelstuksproducten waar de machinebouw uitstekend voor is. 11

13 Hoofdstuk 6: Conclusie Na de studie Werktuigbouwkunde op De Haagse Hogeschool zijn er een groot aantal bedrijven waar je kunt komen te werken en ook een groot aantal beroepen die je kunt gaan doen. In meerdere sectoren is er een belangrijk deel van het ontwerpproces waar kennis over chemische processen van nut is. Uit het interview is naar voren gekomen dat het voor een werktuigbouwkundigen geldt dat je flexibel inzetbaar bent en ook op managementfuncties terecht kunt komen. Er zijn baanmogelijkheden in het ontwikkelen van materialen, processen en het verbeteren van processen. Aanbevelingen Er kan meer onderzoek gedaan worden naar de eisen van vacatures. Daarnaast kan er ook meer onderzoek gedaan worden naar keuzevakken die de juiste voorkennis geven om een beroep uit te kunnen oefenen. 12

14 Bronvermelding In de volgende tabel zijn de gebruikte literatuur en links weergegeven. Tabel Gebruikte literatuur en links Bron Literatuur/ link aRCRD&vgnextchannel=5fe438f220d6d210VgnVCM aRCR D&vgnextfmt=default eit.pdf Voor de opmaak van dit rapport heb ik het volgende boek gebruikt: - Wim Hoogland, Roel Dik & Ingrid Brand (2015). Rapport over rapporteren (7e druk). Groningen/ Houten: Noordhoff Uitgevers. 13

15 Bijlagen G -interviewde: Contact gegevens voor het interview verkregen via support office: ORIGINELE INTERVIEW De vragenlijst Waarom DSM?: Waarom heeft u voor de chemische sector gekozen? Of heeft u deze keuze niet bewust gemaakt maar bent u er ingerold? 2. Ik heb voor TU werktuigbouw gekozen. Gedurende de studie kwam ik er achter dat ik de warme werktuigbouw / proces gerelateerd het leukste vond. 3. Ik ben uiteindelijk als werktuigbouwer afgestudeerd op API in Delft (Apparatenbouw voor de Proces Industrie). 4. Ik ben daarna als proces ingenieur gestart bij het ingenieurs buro Tebodin in Den Haag. Via Tebodin project bij veel verschillende bedrijven in olie/gas, food en farma gedaan. 5. Bij Tebodin andere posities gehad als project engineer en als constructie manager. Hier kwam mijn opleiding als werktuigbouwer prima van pas Waarom heeft u gekozen om voor DSM te werken? Na 10 jaar overgestapt naar Gist Brocades in Delft. Ik vond het een leuke stap om van een ingenieurs buro over te stappen naar een productie bedrijf. Zat ik bij projecten opeens aan de andere kant van de tafel als opdrachtgever naar bijv ingenieur buro s. Hier gestart als Process Engineer. Gist Brocades is overgenomen door DSM U werkt voor DSM, op welke manier bent u in aanraking gekomen met DSM? Zie boven. Carrière maken?: Op welke positie bent u begonnen met werken binnen DSM? Process engineer Op welke positie werkt u nu? Vervolg posities waren: project engineer, engineering manager, nu verantwoordelijk voor een afdeling van ca 15 engineers Welke mogelijkheden heeft u (binnen het bedrijf) om eventueel door te groeien? 8. Hangt grotendeels af van mijn eigen capaciteiten en keuzes. Er is veel mogelijk maar dan moet je hier zelf actief mee aan de slag. Kennis uitbreiding: Wat is de vooropleiding die u heeft genoten? VWO + TU Heeft u opties tot verdieping of uitbreiding van uw kennis binnen DSM? Biedt DSM u opleidingen/cursussen aan? 10. Ja, ook hier moet je zelf mee aan de slag. Wanneer je een passende training / opleiding ziet, is dat meestal wel oke. 11. Dit geeft je veel vrijheid om je eigen ontwikkeling/toekomst in te vullen. 14

16 Een dag werken bij DSM: Werkt u aan projecten voor DSM? Zo nee, dat is de volgende vraag ook niet van toepassing. 12. Ja, voor een deel van mijn tijd. Verder moet ik ervoor zorgen dat alle projecten bemand worden met de juiste engineers van DSM en van extern. Onze opleiding deelt een ontwikkelingsproces voor een product op in oriënteren, analyseren, ontwikkeling, realiseren en onderhouden Welke van deze aspecten houdt u zich mee bezig tijdens een project? Kunt u hiervan een voorbeeld geven? 13. Zou ik mondeling kunnen toelichten Komt u in een werkdag nog veel werktuigbouwkundige aspecten tegen? Regelmatig, zou ik ook kunnen toelichten. 15

Wilt u uw producten en processen slimmer, veiliger en efficiënter maken?

Wilt u uw producten en processen slimmer, veiliger en efficiënter maken? you make it work Wilt u uw producten en processen slimmer, veiliger en efficiënter maken? ERIKS levert werktuigbouwkundige componenten in alle industriële sectoren. Maar we gaan verder dan dat. Als specialist

Nadere informatie

Opdracht Beroepsoriëntatie

Opdracht Beroepsoriëntatie Opdracht Beroepsoriëntatie Sector: Offshore Auteur: Henk Yip Groep: WP11a2 Periode: Blok 1.1 Datum: Woensdag 16 oktober 2013 De Haagse Hogeschool Werktuigbouwkunde Voorwoord Ik ben Henk Yip, ik ben een

Nadere informatie

Biomethanol. Resultaten en bevindingen van project. Datum September 2010 Status Definitief. BioMCN, e.a. in opdracht van Agentschap NL

Biomethanol. Resultaten en bevindingen van project. Datum September 2010 Status Definitief. BioMCN, e.a. in opdracht van Agentschap NL Resultaten en bevindingen van project Biomethanol Dit rapport is onderdeel van de projectencatalogus energie-innovatie. Tussen 2005 en 2011 kregen ruim 1000 innovatieve onderzoeks- en praktijkprojecten

Nadere informatie

Feeding the world with solar power.

Feeding the world with solar power. Feeding the world with solar power. inteqnion-solar.com Zonne-energie. Duurzame energiebron van de toekomst. De markt voor energievoorziening is volop in beweging. Fossiele brandstoffen als gas en olie

Nadere informatie

Machinebouw Jesse van den Enden

Machinebouw Jesse van den Enden Machinebouw Jesse van den Enden 1 Machinebouw Jesse van den Enden s-gravenzande Oktober 2013 2 Voorwoord Dit rapport is geschreven als opdracht vanuit SLB om meer duidelijkheid te geven over de sector

Nadere informatie

UNIVERSITY OF EYE-OPENING SCIENCE. BACHELOR OF SCIENCE WERKTUIGBOUWKUNDE

UNIVERSITY OF EYE-OPENING SCIENCE. BACHELOR OF SCIENCE WERKTUIGBOUWKUNDE UNIVERSITY OF EYE-OPENING SCIENCE. BACHELOR OF SCIENCE BACHELORPROGRAMMA De bacheloropleiding Werktuigbouwkunde is een veelzijdige universitaire opleiding, waarin je technische kennis leert omzetten naar

Nadere informatie

Beroepsoriëntatie. Offshore. Erik Miltenburg

Beroepsoriëntatie. Offshore. Erik Miltenburg Beroepsoriëntatie Offshore Erik Miltenburg Beroepsoriëntatie Offshore Erik Miltenburg Delft 4-2-15 HHS Voorwoord Dit rapport is gemaakt voor het vak SLB. De opdracht is om een rapport te maken dat de banenmarkt

Nadere informatie

Nuon Helianthos. Een doorbraak in zonne-energie.

Nuon Helianthos. Een doorbraak in zonne-energie. Nuon Helianthos Een doorbraak in zonne-energie. 2 Nuon Helianthos Een doorbraak in zonne-energie. Nuon Helianthos 3 Een duurzame samenleving staat hoog op de politieke en maatschappelijke agenda. Een wezenlijke

Nadere informatie

Burdock, the standard in project management, recruitment & consultancy

Burdock, the standard in project management, recruitment & consultancy Burdock, the standard in project management, recruitment & consultancy Finding the optimal solution is An our open standard mind comes standard... Burdock is de verbindende schakel tussen opdrachtgevers

Nadere informatie

Persoonlijk Opleidingsplan (POP) Leerjaar 1

Persoonlijk Opleidingsplan (POP) Leerjaar 1 Persoonlijk Opleidingsplan (POP) Leerjaar 1 Student: Roy Krabbenborg Bedrijf: WSi-techniek Hogeschool: Haagse Hogeschool Opleiding: Ad Projectleider Techniek Klas: TP11 Document: POP Leerjaar 1 Versie:

Nadere informatie

Duurzame energie in balans

Duurzame energie in balans Duurzame energie in balans Duurzame energie produceren en leveren binnen Colruyt Group I. Globale energievraag staat onder druk II. Bewuste keuze van Colruyt Group III. Wat doet WE- Power? I. Globale energievraag

Nadere informatie

Compact Plus biogasinstallatie, Lierop, 600 kw

Compact Plus biogasinstallatie, Lierop, 600 kw Hoe maak je biogas? Inhoud presentatie Wie en wat is Biogas Plus? Hoe werkt een biogasinstallatie? Voor wie is een biogasinstallatie interessant? Is een biogasinstallatie duurzaam? Zijn subsidies nodig?

Nadere informatie

Kracht door samenwerking. VDL Konings

Kracht door samenwerking. VDL Konings Kracht door samenwerking VDL Konings VDL Konings VDL Konings, opgericht in 1873, is een uiterst betrouwbare co-maker en co-developer van machines, systemen en modules voor een zeer uiteenlopende reeks

Nadere informatie

Kracht door samenwerking. VDL Kunststoffen

Kracht door samenwerking. VDL Kunststoffen Kracht door samenwerking VDL Kunststoffen VDL Kunststoffen EEN PRODUCT IS NOOIT ZOMAAR EEN PRODUCT. NIET BIJ VDL KUNSTSTOFFEN TENMINSTE. WIJ VERTALEN UW VRAAG OP EEN PROFESSIONELE WIJZE IN EEN KUNSTSTOF

Nadere informatie

SHELL. April 2017 juni 2017 AVANS Hogeschool Iris Bouman

SHELL. April 2017 juni 2017 AVANS Hogeschool Iris Bouman SHELL April 2017 juni 2017 AVANS Hogeschool Iris Bouman INNOVATIEVRAAG Hierbij wordt er gekeken naar alle technologische, innovatieve, ecologische, politieke en economische aspecten. De mens beweegt immers

Nadere informatie

Algemene Vergadering van Aandeelhouders Batenburg Techniek

Algemene Vergadering van Aandeelhouders Batenburg Techniek Algemene Vergadering van Aandeelhouders Batenburg Techniek Ralph van den Broek, 23 april 2014 Inhoud 1. Focus 2014 3 2. Batenburg Techniek, huidige situatie 4 Sectoren en marktsegmenten Praktijkvoorbeelden

Nadere informatie

Industrieel reinigen van een warmtewisselaar

Industrieel reinigen van een warmtewisselaar School: Bedrijf: Titel project: 1. De opdracht Industrieel reinigen van een warmtewisselaar Opdrachtgever Wereldspeler en familiebedrijf in één Mourik is een van de grootste, zelfstandige familiebedrijven

Nadere informatie

Eekels Technology B.V. Onderdeel TBI Vestigingen Expertise INDUSTRIE & INFRA

Eekels Technology B.V. Onderdeel TBI Vestigingen Expertise INDUSTRIE & INFRA INDUSTRIE & INFRA Eekels is stevig geworteld in de regio. Dat is goed te zien aan onze opdrachtgevers en referentieprojecten. Veel traditioneel noordelijke industrieën hebben in de afgelopen decennia een

Nadere informatie

Veilig en Effectief opslaan, hoe krijg ik ze samen?

Veilig en Effectief opslaan, hoe krijg ik ze samen? Veilig en Effectief opslaan, hoe krijg ik ze samen? School: Bedrijf: Titel project: 1. De opdracht Veilig en Effectief opslaan, hoe krijg ik ze samen? Opdrachtgever Broekman Logistics streeft ernaar een

Nadere informatie

Burdock, the standard in project management, recruitment & consultancy. The perfect match is our standard

Burdock, the standard in project management, recruitment & consultancy. The perfect match is our standard Burdock, the standard in project management, recruitment & consultancy The perfect match is our standard Burdock is de verbindende factor tussen opdrachtgevers en technische specialisten in de procesindustrie.

Nadere informatie

Salespresentatie Colorex

Salespresentatie Colorex praktijkgerichte emissiebeoordeling van cleanroomvloeren Inleiding Oprichting van een alliantie Cleanroom geschikte materialen CSM alliantie: Cleanroom geschikte materialen Machines en materialen De huidige

Nadere informatie

Machinebouw. Studieloopbaan begeleiding. Mark de Vries Bart van Winden Bas van Wingerden Ferry Wever Stein Wulfers Sander de Vos

Machinebouw. Studieloopbaan begeleiding. Mark de Vries Bart van Winden Bas van Wingerden Ferry Wever Stein Wulfers Sander de Vos Machinebouw Studieloopbaan begeleiding Mark de Vries Bart van Winden Bas van Wingerden Ferry Wever Stein Wulfers Sander de Vos 1 Voorwoord In dit rapport wordt het beroepsveld en de beroepsmogelijkheden

Nadere informatie

Deze perskit bevat informatie over Ecofys, de geschiedenis van het bedrijf, de kenmerken, enkele feiten en cijfers en de belangrijkste activiteiten.

Deze perskit bevat informatie over Ecofys, de geschiedenis van het bedrijf, de kenmerken, enkele feiten en cijfers en de belangrijkste activiteiten. Ecofys Perskit Ecofys Experts in Energy Inleiding Ecofys is al meer dan 25 jaar een toonaangevend internationaal consultancybedrijf in energie en klimaatbeleid. De visie van Ecofys is "sustainable energy

Nadere informatie

Gesubsidieerd zaken doen in Duitsland. Effecten van NIOF subsidies en een nadere analyse van het vermarkten van producten binnen dat kader

Gesubsidieerd zaken doen in Duitsland. Effecten van NIOF subsidies en een nadere analyse van het vermarkten van producten binnen dat kader Gesubsidieerd zaken doen in Duitsland Effecten van NIOF subsidies en een nadere analyse van het vermarkten van producten binnen dat kader Inhoudsopgave 1. Inleiding 3. Analyse 3 3. Inzicht in Noord-Nederlandse

Nadere informatie

China Ervaringen. van

China Ervaringen. van China Ervaringen van Johan Smit en Patrick Smit Johan Smit Ervaringen opgedaan bij Philips, KeyTec en BESI Waarom naar Azië,, China Lokaal produceren voor lokale markt. Productie voor export naar het westen.

Nadere informatie

Biomassa: brood of brandstof?

Biomassa: brood of brandstof? RUG3 Biomassa: brood of brandstof? Centrum voor Energie en Milieukunde dr ir Sanderine Nonhebel Dia 1 RUG3 To set the date: * >Insert >Date and Time * At Fixed: fill the date in format mm-dd-yy * >Apply

Nadere informatie

voedselveilige machinecomponenten

voedselveilige machinecomponenten High Purity voedselveilige machinecomponenten ERIKS en High Purity Door een steeds groter wordend milieu- en gezondheidsbewustzijn heeft de voedingsen farma-industrie zich de laatste jaren meer en meer

Nadere informatie

Brandstofcel in Woning- en Utiliteitsbouw

Brandstofcel in Woning- en Utiliteitsbouw Brandstofcel in Woning- en Utiliteitsbouw Leo de Ruijsscher Algemeen directeur De Blaay-Van den Bogaard Raadgevende Ingenieurs Docent TU Delft faculteit Bouwkunde Inleiding Nu de brandstofcel langzaam

Nadere informatie

Hoe verbreed ik mijn carrièreperspectief? Met VAPRO D, de schakel van MBO naar HBO!

Hoe verbreed ik mijn carrièreperspectief? Met VAPRO D, de schakel van MBO naar HBO! Hoe verbreed ik mijn carrièreperspectief? Met VAPRO D, de schakel van MBO naar HBO! TIL JEZELF NAAR EEN HOGER NIVEAU MET VAPRO D EMPOWERING PEOPLE AND INDUSTRIES Brancheopleiding VAPRO D Waarom VAPRO D?

Nadere informatie

Productie Binnen onze productiefaciliteiten kunnen hardmetaal vormdelen engereedschappen met onderstaande maximale afmetingen worden vervaardigd ;

Productie Binnen onze productiefaciliteiten kunnen hardmetaal vormdelen engereedschappen met onderstaande maximale afmetingen worden vervaardigd ; Productie van ruwe- en op tolerantiegeslepen hardmetaal vormdelen en gereedschappen voor automobiel, luchtvaart, machinebouw, verpakking, communicatie, kunststofverwerking, elektronica, medische, recycling,

Nadere informatie

Productie Binnen onze productiefaciliteiten kunnen hardmetaal vormdelen engereedschappen met onderstaande maximale afmetingen worden vervaardigd ;

Productie Binnen onze productiefaciliteiten kunnen hardmetaal vormdelen engereedschappen met onderstaande maximale afmetingen worden vervaardigd ; Productie van ruwe- en op tolerantiegeslepen hardmetaal vormdelen en gereedschappen voor automobiel, luchtvaart, machinebouw, verpakking, communicatie, kunststofverwerking, elektronica, medische, recycling,

Nadere informatie

3KSplus. Het uitstekende systeem voor optimale beveiliging

3KSplus. Het uitstekende systeem voor optimale beveiliging 3KSplus Het uitstekende systeem voor optimale beveiliging 3KSplus gepatenteerde technologie & gebruik onder de zwaarste omstandigheden 3KSplus is het mechanische sluitsysteem met de hoogste weerstand.

Nadere informatie

Voorsprong in kabels, met de juiste oplossing voor ieder segment en elke omgeving

Voorsprong in kabels, met de juiste oplossing voor ieder segment en elke omgeving Voorsprong in kabels, met de juiste oplossing voor ieder segment en elke omgeving Welkom bij Voltec Kabels, componenten en complete systemen: Klanten van Voltec profiteren al jaren van innovatieve, betrouwbare

Nadere informatie

P R O J E C T B U R E A U STOEL

P R O J E C T B U R E A U STOEL P R O J E C T B U R E A U STOEL EI NDOPDRACHT 3 D MOD E L LER EN Student: Nikki den Hollander Student nr.: 14071479 Datum: 27 januari 2015 Docent: Dhr. L.J.M. Koeleman Vak: 3D Modelleren Versie: 1 e 1

Nadere informatie

Green Gas Technology. Duurzaam, betrouwbaar, betaalbaar. Shared Succes

Green Gas Technology. Duurzaam, betrouwbaar, betaalbaar. Shared Succes Green Gas Technology Duurzaam, betrouwbaar, betaalbaar Shared Succes Imtech en Green Gas Technology Imtech is de technologie partner voor bedrijven die biogas willen opwaarderen naar aardgaskwaliteit.

Nadere informatie

De kritische consument

De kritische consument De kritische consument Inleiding Om producten te kunnen maken heb je grondstoffen nodig. Mensen werken met deze grondstoffen en maken er producten van die we consumeren. Een ondernemer is tevreden als

Nadere informatie

LAAT DE WIND WAAIEN

LAAT DE WIND WAAIEN LAAT DE WIND WAAIEN 2019 zal worden herinnerd als het jaar waarin iets veranderde, toen kinderen staakten om volwassenen te vragen actie te ondernemen om klimaatverandering tegen te gaan. Geïnspireerd

Nadere informatie

AgriFood Capital Monitor Belangrijkste feiten en cijfers

AgriFood Capital Monitor Belangrijkste feiten en cijfers AgriFood Capital Monitor 2018 Belangrijkste feiten en cijfers Inleiding AgriFood Capital Monitor In dit boekje presenteren wij de feiten en cijfers van de AgriFood Capital Monitor 2018*. De Monitor geeft

Nadere informatie

Presentatie Climalife Groep Dehon

Presentatie Climalife Groep Dehon Presentatie Climalife Groep Dehon Samenvatting 1. Groep Dehon De kracht van de groep in dienst van het merk Climalife 2. Climalife Samensteller van duurzame en vernieuwende oplossingen voor thermische

Nadere informatie

POM Schijndel, 30 mei 2018

POM Schijndel, 30 mei 2018 Flowfirm b.v. POM Schijndel, 30 mei 2018 Find your optimum 1 Introductie Flowfirm is sinds 1 januari 2015 zelfstandig na een MBO uit het Vinci s Energie netwerk, opererend onder de merknaam Actemium 2

Nadere informatie

Samenvatting aanvraag macrodoelmatigheidstoets associate degree-opleiding Engineering

Samenvatting aanvraag macrodoelmatigheidstoets associate degree-opleiding Engineering Samenvatting aanvraag macrodoelmatigheidstoets associate degree-opleiding Engineering Saxion. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd

Nadere informatie

HET RECYCLEN VAN EEN DIGITAAL

HET RECYCLEN VAN EEN DIGITAAL Module Massaproduct blok 1.1 ONDERZOEKS RAPPORT HET RECYCLEN VAN EEN DIGITAAL FOTOLIJSTJE Rick van Dam, studentnummer: 09004610 26 oktober 2009 Voorwoord In het eerste jaar van de studie Werktuigbouwkunde

Nadere informatie

VDL Systems. Kracht door samenwerking

VDL Systems. Kracht door samenwerking VDL Systems Kracht door samenwerking VDL Systems U WEET ALS GEEN ANDER WAT NODIG IS VOOR UW PROCES. WIJ WETEN ALS GEEN ANDER HOE WE DE DAARVOOR VEREISTE MACHINES, INSTALLATIES OF SYSTEMEN MOETEN PRODUCEREN.

Nadere informatie

Contextbeschrijving. Joost van Hagen. Vonk Industrial Contracting

Contextbeschrijving. Joost van Hagen. Vonk Industrial Contracting Contextbeschrijving Vonk Industrial Contracting Joost van Hagen Opmerking [W1]: Raamwerk 2007: U kunt de opmerkingentekst (on)zichtbaar maken onder Beeld optie Opmaak. Let op! Paginanummering is al ingesteld

Nadere informatie

reating ENERGY PROGRESS

reating ENERGY PROGRESS reating ENERGY PROGRESS 2012 ENERGIE EN MILIEU: Opwarming van de aarde: Drastische vermindering CO 2 -uitstoot Energie: De energiekosten fluctueren sterk en zullen alleen maar stijgen Behoud van het milieu

Nadere informatie

Factsheet: Dong Energy

Factsheet: Dong Energy Factsheet: Dong Energy Holding/bestuurder Type bedrijf Actief in Markt Bedrijfsprofiel Dong Energy Producent/leverancier elektriciteit (en aardgas) Europa Consumenten/zakelijk - Omzet 900 miljoen (NL)/9

Nadere informatie

Crop Care Competence Centre. Kverneland Group Nieuw-Vennep

Crop Care Competence Centre. Kverneland Group Nieuw-Vennep NL Crop Care Competence Centre Kverneland Group Nieuw-Vennep onze visie Techniek maakt een betere toekomst mogelijk. Wij ontwikkelen intelligente oplossingen voor een betere oogst en een hogere opbrengst.

Nadere informatie

We willen de wereld laten zien dat je van restproducten duurzame energie kunt maken

We willen de wereld laten zien dat je van restproducten duurzame energie kunt maken We willen de wereld laten zien dat je van restproducten duurzame energie kunt maken Daarom werken wij aan de realisatie van een innovatieve installatie die biomassa (zoals afvalhout) en andere reststromen

Nadere informatie

ZA5470. Flash Eurobarometer 315 (Attitudes of European Entrepreneurs Towards Eco-innovation) Country Specific Questionnaire Belgium (Flemish)

ZA5470. Flash Eurobarometer 315 (Attitudes of European Entrepreneurs Towards Eco-innovation) Country Specific Questionnaire Belgium (Flemish) ZA5470 Flash Eurobarometer 315 (Attitudes of European Entrepreneurs Towards Eco-innovation) Country Specific Questionnaire Belgium (Flemish) FL315 Attitudes of European entrepreneurs towards eco innovation

Nadere informatie

Kracht door samenwerking VDL MPC

Kracht door samenwerking VDL MPC Kracht door samenwerking VDL MPC VDL MPC VDL Mechanische Precisie Componenten (VDL MPC) heeft meer dan 90 jaar specialistische ervaring in nauwkeurige plaatbewerking en verspaning met bijbehorende assemblage

Nadere informatie

B AT T E RY T ECHN O LOGIES BOUW UW BEDRIJF OP DE KRACHT VAN SAMENWERKING

B AT T E RY T ECHN O LOGIES BOUW UW BEDRIJF OP DE KRACHT VAN SAMENWERKING B AT T E RY T ECHN O LOGIES BOUW UW BEDRIJF OP DE KRACHT VAN SAMENWERKING Kies voor ons als leverancier van accu s en profiteer van de kracht van samenwerking. Maak gebruik van het grootste gespecialiseerde

Nadere informatie

Burdock, the standard in project management, recruitment & consultancy. knowledge comes is our standard...

Burdock, the standard in project management, recruitment & consultancy. knowledge comes is our standard... Burdock, the standard in project management, recruitment & consultancy Delivering An expert open mind knowledge comes is our standard... Burdock biedt project management, recruitment en consultancy in

Nadere informatie

We willen de wereld laten zien dat je van restproducten duurzame energie kunt maken

We willen de wereld laten zien dat je van restproducten duurzame energie kunt maken We willen de wereld laten zien dat je van restproducten duurzame energie kunt maken Daarom werken wij aan de realisatie van een innovatieve installatie die biomassa (zoals afvalhout) en andere reststromen

Nadere informatie

ENERGIE-INFRASTRUCTUUR IN HET ROTTERDAMSE HAVENGEBIED. Maart 2019

ENERGIE-INFRASTRUCTUUR IN HET ROTTERDAMSE HAVENGEBIED. Maart 2019 ENERGIE-INFRASTRUCTUUR IN HET ROTTERDAMSE HAVENGEBIED Maart 2019 Inleiding De concentratie van industrie in de Rotterdamse haven is een goede uitgangspositie voor het doen slagen van de energietransitie:

Nadere informatie

VDL Industrial Products

VDL Industrial Products VDL Industrial Products Kracht door samenwerking VDL Industrial Products Alleen het beste is goed genoeg voor uw organisatie. Daarom nodigen wij van VDL Industrial Products u uit voor een nadere kennismaking

Nadere informatie

ITBB. Toppers in Techniek

ITBB. Toppers in Techniek ITBB. Elektrotechniek Innovatie door kennisoverdracht www.itbb.nl www.zonderman.nl Elektrotechniek Meet- en regeltechniek Signalering en beveiliging Brandbeveiliging Energievoorziening Telematica/netwerken/infrastructuren

Nadere informatie

The Netherlands of 2040. www.nl2040.nl

The Netherlands of 2040. www.nl2040.nl The Netherlands of 2040 www.nl2040.nl 1 Tijden veranderen 2 Tijden veranderen 3 Nieuwe CPB scenario studie Vraag Waarmee verdienen we ons brood in 2040? Aanpak Scenario s, geven inzicht in onzekerheid

Nadere informatie

Burdock, the standard in project management, recruitment & consultancy. Continuous effort is our standard

Burdock, the standard in project management, recruitment & consultancy. Continuous effort is our standard Burdock, the standard in project management, recruitment & consultancy Continuous effort is our standard Burdock lost kennis- en capaciteitsvraagstukken op bij opdrachtgevers in de civiele techniek, infrastructuur,

Nadere informatie

JANSE ARJAN 06-22919197 AMSTERDAM ARJANJANSE@HOTMAIL.COM 16 FEB 1989, NEDERLAND 2008-2012

JANSE ARJAN 06-22919197 AMSTERDAM ARJANJANSE@HOTMAIL.COM 16 FEB 1989, NEDERLAND 2008-2012 2008-2012 2007-2008 2001-2007 HBO, Werktuigbouwkunde, Hogeschool Windesheim, Zwolle, afgerond Universiteit, Industrieel Product Ontwerpen, Universiteit Twente, Enschede, niet afgerond VWO Natuur en Techniek,

Nadere informatie

Alles van waarde beschermen en behouden

Alles van waarde beschermen en behouden Alles van waarde beschermen en behouden Rond 2050 wonen er zo n 9 miljard mensen op onze aarde. De vraag naar water, mais, olie en metaal zal dan ook drastisch toenemen. Onze aarde is niet onuitputtelijk,

Nadere informatie

Smart Industry 4.0. Edwin van Rensch/Eric Megens

Smart Industry 4.0. Edwin van Rensch/Eric Megens Smart Industry 4.0 Edwin van Rensch/Eric Megens Agenda o Introductie Hotraco Group o Introductie Smart Industry 4.0 o Data model Hotraco Product improvement Remote service Benchmark Additional service

Nadere informatie

TA3290 Life-Cycle Modeling and Economic Evaluation

TA3290 Life-Cycle Modeling and Economic Evaluation TA3290 Life-Cycle Modeling and Economic Evaluation 2011-2012 CiTG, minor Mining and Resource Engineering College 1: Inleiding en Overzicht Dr.ir. Gerard P.J. Dijkema Energy & Industry Group December 12,

Nadere informatie

Uw afval is geld waard! Duurzamer produceren bij lagere kosten.

Uw afval is geld waard! Duurzamer produceren bij lagere kosten. Uw afval is geld waard! Duurzamer produceren bij lagere kosten. Waar gehakt wordt vallen spaanders. Voor uw productiebedrijf betekent dit dat naast de gewenste producten ook afval wordt geproduceerd. Afval

Nadere informatie

Burdock, the standard in project management, recruitment & consultancy. Strong ideas are our standard

Burdock, the standard in project management, recruitment & consultancy. Strong ideas are our standard Burdock, the standard in project management, recruitment & consultancy Strong ideas are our standard Burdock is gespecialiseerd in het toeleveren van ervaren (teams van) specialisten aan de olie- en gasindustrie

Nadere informatie

HAN en duurzame energie

HAN en duurzame energie Beroepsonderwijs tijdens de energie transitie HAN en duurzame energie Van buiten naar binnen. Tinus Hammink programma-manager SEECE Hogeschool van Arnhem en Nijmegen HBO en topsectoren; keuze van HAN 1.

Nadere informatie

Geniet van uw leven op zonne-energie

Geniet van uw leven op zonne-energie Geniet van uw leven op zonne-energie Het is tijd om uw eigen elektriciteit te produceren. Gebruik zonnepanelen. Elektriciteit is de hoeksteen van het dagelijkse leven : het voorziet alle apparaten die

Nadere informatie

Een Groene Generatie met Energie voor de Toekomst. René Wijffels

Een Groene Generatie met Energie voor de Toekomst. René Wijffels Een Groene Generatie met Energie voor de Toekomst René Wijffels Inhoud Wat is Biobased Economy? De bio-economy in de VS Behoefte aan professionals in bio-based economy Een groene generatie met energie

Nadere informatie

Georg Fischer DEKA. Producent van industriële kunststof buizen

Georg Fischer DEKA. Producent van industriële kunststof buizen Georg Fischer DEKA Producent van industriële kunststof buizen Het bedrijf Voor elke industriële of chemische toepassing is wel een specifieke kunststof denkbaar. Tegenwoordig komen we dus steeds meer kunststof

Nadere informatie

De Overheidsvisie op de bio-based economy in de energietransitie

De Overheidsvisie op de bio-based economy in de energietransitie De Overheidsvisie op de bio-based economy in de energietransitie Irene Mouthaan, themaleider Bio-based Economy, directie Industrie & Handel, ministerie van LNV en IPE 0 Opbouw Presentatie Bio-based Economy

Nadere informatie

Duurzame Industrie. De overgang naar een circulaire en een CO2-vrije industrie

Duurzame Industrie. De overgang naar een circulaire en een CO2-vrije industrie Duurzame Industrie De overgang naar een circulaire en een CO2-vrije industrie De ombouw van energie-intensief naar energie-efficiënt De verduurzaming van Nederland en van de industrie vraagt onder andere

Nadere informatie

Farmacijfers 2016 België, een groeiende farmahub

Farmacijfers 2016 België, een groeiende farmahub Farmacijfers 2016 België, een groeiende farmahub 2016 in een oogopslag Groeiende en 1 2016 was opnieuw een bijzonder jaar voor de farmaceutische sector in België. Ons land versterkte haar positie als speler

Nadere informatie

Statistisch Bulletin. Jaargang

Statistisch Bulletin. Jaargang Statistisch Bulletin Jaargang 70 2014 36 4 september 2014 Inhoud 1. Arbeid en sociale zekerheid 3 Indexcijfers cao-lonen en contractuele loonkosten 3 Ontwikkeling cao-lonen en contractuele loonkosten (procentuele

Nadere informatie

Competenties Luuk van Paridon. Analyseren

Competenties Luuk van Paridon. Analyseren Competenties Luuk van Paridon Overzicht waar ik nu sta: Afbeelding 1: Spinnenweb competenties De groene lijn geeft aan welke competenties ik tot nu toe behaald heb (zie Afbeelding 1). De competenties die

Nadere informatie

Grootschalige energie-opslag

Grootschalige energie-opslag Er komt steeds meer duurzame energie uit wind Dit stelt extra eisen aan flexibiliteit van het systeem Grootschalige opslag is één van de opties om in die flexibiliteit te voorzien TenneT participeert in

Nadere informatie

Grootschalige energie-opslag

Grootschalige energie-opslag Er komt steeds meer duurzame energie uit wind Dit stelt extra eisen aan flexibiliteit van het systeem Grootschalige opslag is één van de opties om in die flexibiliteit te voorzien Uitgebreid onderzoek

Nadere informatie

Nano Green World Protect Electro

Nano Green World Protect Electro Nano Green World Protect Electro Op basis van Nanotechnologie Hoog isolerend vermogen Bescherming en reparatie Langdurige werking Behoud van geleidbaarheid Inhoud Introductie Nano Green World... 2 Voordelen

Nadere informatie

WERKEN AAN EEN GROENE TOEKOMST

WERKEN AAN EEN GROENE TOEKOMST WERKEN AAN EEN GROENE TOEKOMST GRONDSTOFFEN VOOR EEN BIOBASED ECONOMIE MIDDEN- N EDERLAND OVER WAGRO Van oorsprong een groen composteringsbedrijf met een terrein van maar liefst 11 hectare, gelegen te

Nadere informatie

We willen de wereld laten zien dat je van restproducten duurzame energie kunt maken

We willen de wereld laten zien dat je van restproducten duurzame energie kunt maken We willen de wereld laten zien dat je van restproducten duurzame energie kunt maken Daarom werken wij aan de realisatie van een innovatieve installatie die biomassa (zoals afvalhout) en andere reststromen

Nadere informatie

Samenvatting Economie Hoofdstuk 4

Samenvatting Economie Hoofdstuk 4 Samenvatting Economie Hoofdstuk 4 Samenvatting door D. 1323 woorden 7 februari 2016 1 1 keer beoordeeld Vak Economie Samenvatting Hoofdstuk 4; Aan 't werk Boek: 200% Economie 4 mavo/tl Paragraaf 1; productie

Nadere informatie

Industrie, onderzoek en onderwijs. Dat zijn de pijlers. van de chemie. Pijlers die samen sterk staan: drie delen,

Industrie, onderzoek en onderwijs. Dat zijn de pijlers. van de chemie. Pijlers die samen sterk staan: drie delen, Chemie is overal Industrie, onderzoek en onderwijs. Dat zijn de pijlers van de chemie. Pijlers die samen sterk staan: drie delen, één geheel. Die samen staan voor talloze nuttige, noodzakelijke en mooie

Nadere informatie

VERWATER INDUSTRIAL SERVICES

VERWATER INDUSTRIAL SERVICES INDUSTRIAL SERVICES Verwater Industrial Services biedt een totaalpakket aan diensten, waaronder E&I, engineering, industriële automatisering (PLC/SCADA), mechanisch onderhoud (Static & Rotating), panelenbouw,

Nadere informatie

CombiTherm centrifugaal pomp bestand tegen hoge temperaturen Werkingsprincipe Eigenschappen

CombiTherm centrifugaal pomp bestand tegen hoge temperaturen Werkingsprincipe Eigenschappen CombiTherm centrifugaal pomp bestand tegen hoge temperaturen Johnson Pump heeft haar bestaande Combi reeks centrifugaal pompen uitgebreid met een uitvoering die bestand is tegen vloeistoffen met een hoge

Nadere informatie

AquaPath Module 4 DUURZAME LEVENSSTIJLEN EN WATER

AquaPath Module 4 DUURZAME LEVENSSTIJLEN EN WATER AquaPath Module 4 DUURZAME LEVENSSTIJLEN EN WATER SAMENVATTING Weet je dat de meeste van onze dagelijkse activiteiten, inclusief voedsel, kleding en reizen, een hoog waterverbruik betekenen en daarmee

Nadere informatie

RIKILT Institute of Food Safety

RIKILT Institute of Food Safety RIKILT Institute of Food Safety In het kort Referentie instituut Metingen & Advies Onderzoek RIKILT Institute of Food Safety RIKILT Institute of Food Safety is onderdeel van de internationale kennisorganisatie

Nadere informatie

glaesum group synergy in global industry

glaesum group synergy in global industry glaesum group synergy in global industry Glaesum Group Synergy in global industry Met warmte-, metaal- en procestechniek als speerpunten voorziet de Glaesum Group de professionele, industriële markt van

Nadere informatie

Methanol. Formule. Brandalcohol, methylalcohol. Productie. (a) Productie van synthesegas. (i) Traditionele methoden

Methanol. Formule. Brandalcohol, methylalcohol. Productie. (a) Productie van synthesegas. (i) Traditionele methoden Methanol Formule CH3OH Naam Familie Productie Brandalcohol, methylalcohol Alcoholen (a) Productie van synthesegas (i) Traditionele methoden Methanol wordt vervaardigd uit synthesegas dat een mengsel is

Nadere informatie

FOSSIELE BRANDSTOFFEN

FOSSIELE BRANDSTOFFEN FOSSIELE BRANDSTOFFEN De toekomst van fossiele energiebronnen W.J. Lenstra Inleiding Fossiele energiebronnen hebben sinds het begin van de industriele revolutie een doorslaggevende rol gespeeld in onze

Nadere informatie

Net voor de Toekomst. Frans Rooijers

Net voor de Toekomst. Frans Rooijers Net voor de Toekomst Frans Rooijers Net voor de Toekomst 1. Bepalende factoren voor energie-infrastructuur 2. Scenario s voor 2010 2050 3. Decentrale elektriciteitproductie 4. Noodzakelijke aanpassingen

Nadere informatie

Recente ontwikkelingen in productie van hardmetaal tonen enerzijds het verder verbeteren van mechanische eigenschappen qua hardheid en taaiheid,

Recente ontwikkelingen in productie van hardmetaal tonen enerzijds het verder verbeteren van mechanische eigenschappen qua hardheid en taaiheid, Recente ontwikkelingen in productie van hardmetaal tonen enerzijds het verder verbeteren van mechanische eigenschappen qua hardheid en taaiheid, anderzijds de behoefte tot verhogen van corrosiebestendigheid

Nadere informatie

klimaatverandering en voedsel

klimaatverandering en voedsel klimaatverandering en voedsel Parijs; wat is er afgesproken en gaat het lukken? Wat betekent dit voor landbouw en voeding? Energie transitie als voorbeeld voor producent en consument Duurzaamheid als paradigma.

Nadere informatie

DIMAEN Brochure 2017 DIMAEN BV. 17 februari 2017 Rev.: 1.1. Page 1 of 5

DIMAEN Brochure 2017 DIMAEN BV. 17 februari 2017 Rev.: 1.1. Page 1 of 5 DIMAEN Brochure 2017 DIMAEN BV Page 1 of 5 DIMAEN BV "Connected Engineering" is onze samenvatting van het verbinden van disciplines, kennis en ervaring. Onze missie is: uitdagingen efficiënt omzetten in

Nadere informatie

Homelab 2050, serie 4: Optimaal gebruik van beschikbare energiebronnen

Homelab 2050, serie 4: Optimaal gebruik van beschikbare energiebronnen Energie en exergie in de gebouwde omgeving Door Sabine Jansen (TU Delft) 7 April 2015 Homelab 2050, serie 4: Optimaal gebruik van beschikbare energiebronnen Exergie voor de gebouwde omgeving Statements

Nadere informatie

8 Productiebeheer met Navision

8 Productiebeheer met Navision 7 Voorwoord Productiebedrijven worden geconfronteerd met steeds korter wordende levertijden en veel meer variatie in het aantal producten. Veel klanten willen dat er op klantspecificatie geleverd wordt.

Nadere informatie

De toekomst is bio-based Wat is de rol van netwerken?

De toekomst is bio-based Wat is de rol van netwerken? De toekomst is bio-based Wat is de rol van netwerken? Biobased? Het sluiten van kringlopen. Efficiënter gebruik van grondstoffen Niet meer de aarde opgebruiken maar de economie laten draaien op wat we

Nadere informatie

Perspectief voor klimaat neutraal en hernieuwbaar gas

Perspectief voor klimaat neutraal en hernieuwbaar gas Perspectief voor klimaat neutraal en hernieuwbaar gas Aardgas als transitiebrandstof of transitie van een brandstof? Marcel Weeda, ECN AkzoNobel Center, Amsterdam VEMW seminar, 22 april 2016 www.ecn.nl

Nadere informatie

HVAC (verwarming, ventilatie en airconditioning) en Koeling zijn essentiële elementen voor gezondheid, welzijn en comfort in ons dagelijks leven

HVAC (verwarming, ventilatie en airconditioning) en Koeling zijn essentiële elementen voor gezondheid, welzijn en comfort in ons dagelijks leven HVAC en Koeling HVAC (verwarming, ventilatie en airconditioning) en Koeling zijn essentiële elementen voor gezondheid, welzijn en comfort in ons dagelijks leven Huizen, commerciële en industriële gebouwen

Nadere informatie

Maquette werkend sifonsysteem voor het Stevelduct

Maquette werkend sifonsysteem voor het Stevelduct Maquette werkend sifonsysteem voor het Stevelduct School: Bedrijf: Titel project: 1. De opdracht Maquette werkend sifonsysteem voor het Stevelduct Opdrachtgever Meneer Van den Ende is innovatie-ondernemer

Nadere informatie

Nedap Varkens Prestatie Test

Nedap Varkens Prestatie Test Complete oplossingen voor varkenshouderij Nedap biedt middels elektronische individuele dieridentificatie efficiënte en slimme oplossingen voor dierverzorging in de gehele varkenshouderij. Nedap Varkens

Nadere informatie

Specialist in maatwerk oplossingen

Specialist in maatwerk oplossingen Specialist in maatwerk oplossingen ontwerpt, produceert en levert pneumatische producten Dé expert voor pneumatische oplossingen Inhoudsopgave 1 Corrosiebestendige gebufferde cilinder, T-415 / T-416 2

Nadere informatie