Rorinck, den Capittel van Oldenzel tobehorich

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Rorinck, den Capittel van Oldenzel tobehorich"

Petrus Pieters
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Najaar 2016 verschijnt het boek Rorinck, den Capittel van Oldenzel tobehorich Twee delen in één band: 1. Geschiedenis van het erve Roord of Rorink te Deurningen. 2. Kroniek van mensen die hun familienaam ontlenen aan een verdwenen boerderij. Links: familie Roord-Olde Punt uit Oldenzaal (foto omstreeks 1927), midden: zicht op het voormalige erve Grote Roord of Rorink te Deurningen, rechts: Frederik Rorink en Hermiena Spit uit Deurningen (foto omstreeks 1893). door René Rorink

2 Rorinck, den Capittel van Oldenzel tobehorich is een lijvig boek ruim zeshonderd pagina s A4-formaat en valt uiteen in twee delen. Deel 1: de boerderijgeschiedenis Het boek begint met een geschiedschrijving. Daarin wordt het erve Rorinck beschreven, een boerderij die de bakermat is geweest van een aantal boerenfamilies. De boerderij is verdwenen en lag tot in de 19 de eeuw in Deurningen in Twente, tussen Hengelo en Oldenzaal. Het erve Rorinck werd al in de 14 de eeuw genoemd in de oude registers en rekeningen van de bisschop van Utrecht, aanvankelijk als Rotharding. Het is een oud gewaard erf in de marke Deurningen geweest. Het was bovendien een hofhorig erf, eigendom van het Kapittel van de Oldenzaalse Plechelmuskerk. Daarmee hadden de horige onvrije - boeren op dit erf een bijzondere rechtspositie. Op deze boerderij heeft een aantal boerenfamilies gewoond, die wij vanaf het einde van de 16 de eeuw kunnen volgen. De auteur beschrijft hun lotgevallen, hun vreugde en verdriet. Het erve Rorinck viel aan het einde van de 17 de eeuw in twee delen uiteen. Op beide delen van het erf hadden de mensen op dat moment grote problemen met hun schuldeisers: Rorinck Hier staen twee huijzen op, ende wonen hier twee paer volk op die seer veel particuliere schulden hebben. Hier op moet andere orde worden gestelt door dien de Creditoren alles trekken.... Na de splitsing wordt gesproken over het erve Grote Roord of Rorink en het erve Kleine Roord of Rorink. Op laatstgenoemd erf werd een huis bijgebouwd dat Oude Roord of Rorink werd genoemd. In de onmiddellijke omgeving van het erf verrezen nog een huisje en een hut, die in de 18 de eeuw uitgroeiden tot de twee boerderijtjes die bij Roord of bij Rorink werden genoemd. Ondertussen verzuchtte de rentmeester van het Kapittel over het erve Grote Rorink in Deurningen: staat desolaat te worden.... In één van de verderop gelegen weilanden van de boeren werd ook nog eens een huisje gebouwd dat zich tot een boerderijtje ontwikkelde. Dat boerderijtje, De Wildbaan genoemd, is afgebroken, maar het perceel staat nog bekend als Roords Moat. Het oorspronkelijke erve Rorinck is verdwenen, na veilingen in 1868 en Het Oude Rorink is ook weg. Eén van de boerderijtjes bij Rorink bestaat nog.

3 De mensen die in al die boerderijen en huisjes woonden, werden naar Twents gebruik naar het erf dat zij bewoonden genoemd, en werden dus ook met Rorink en Roord aangeduid. Impressie van het erve Rorinck in 1832, getekend door Herman Hagens, oud-conservator van het Rijksmuseum Twenthe. Deel 2: de kroniek van de bewoners Aan het begin van de 19 de eeuw is het ook in de voormalige gemeente Weerselo, waar Deurningen toe behoorde, gekomen tot het vastleggen van de achternamen van de bewoners. Van bijna alle mensen die omstreeks 1822 op een boerderijtje woonden dat Roord of Rorink werd genoemd, is toen als vaste geslachtsnaam die naam vastgelegd. In een aantal gevallen was dat heel logisch, omdat hun voorouders al sinds mensenheugenis die naam gebruikten. Soms was het betrekkelijk toevallig, omdat ze tijdelijk een boerderijtje met die naam huurden. We volgen in het boek al die mensen, maar ook hun nakomelingen voor zover die Roord of Rorink hebben geheten, vanaf het jaar 1600 tot de dag van vandaag. Er is een aantal verschillende families Roord of Rorink geweest. We maken kennis met de familie Pol of Roord, een familie afkomstig van het Grote Roord of Rorink. Een deel van die familie heeft de naam Pol gehouden, de andere tak heet Roord. Die Roords zijn voor een deel in Bussum terechtgekomen, een familie die aanvankelijk uit schoenmakers en -verkopers heeft bestaan. Een ander deel komt terecht in Duitsland, in de buurt van Düsseldorf, om daar werkzaam te zijn als kolenhandelaar en wegwerker. Van beide takken zijn er nog nazaten die Roord heten. Links: Gerhard Roord werd geboren te Deurningen in 1848 en overleed te Haan (Duitsland) in Midden: Hermina Blokhuis-Rorink ( ) werd geboren te Deurningen en overleed te Geesteren (Ov.). Rechts: Engelbert Rohring werd geboren in Bentheim (Duitsland) in 1884, en overleed in Overdinkel in 1966.

4 Op het erve Grote Roord of Rorink zijn de boer en boerin Pol of Roord in 1815 en 1817 overleden, terwijl ze nog erg jonge kinderen hadden. De boerderij is daarom tijdelijk verhuurd aan een boerenknecht uit Saasveld. Deze Jan Hendrik Oude Hannink was voor zijn militaire dienst afgekeurd wegens fistels (pijpzweren) aan de hals. Vervolgens trouwde hij, en kreeg hij met zijn vrouw zes zonen. Een aantal van hen werd stamvader van de families Röring, Roring, Rohring, Röhring, Rohrink en Rorink. Het werden geslachten van steenhouwers, dagloners, landbouwers en fabrieksarbeiders. Ze zijn aanvankelijk terecht gekomen in Bentheim (en van daaruit in Overdinkel, Losser en Almelo) en Oldenzaal. Eén tak bleef in Deurningen achter. De familie genaamd Kleine Roord stierf in de 19 de eeuw uit. Het laatste boerengezin op het erf bestond uit een echte vrijgezellenhuishouding. Maar al eerder was uit die familie een jongere broer getrouwd met een weduwe op een boerderijtje Lubbert bij Rorink of Roord. Hun nazaten heten Roord en kwamen terecht in Oldenzaal. Er kwamen talrijke nakomelingen. Mannes Rorink of Rörink ging begin 19 de eeuw in de Eschmarke wonen. Hij was geboren in het boerderijtje Jan bij Rorink of Roord en was wever van beroep. Zijn nazaten stichtten in Enschede de machinefabriek Rörink & v.d. Broek. Het was een avontuurlijke familie, met telgen die reizen ondernamen naar de Verenigde Staten en Engeland, of die vochten in de Atjeh-oorlog in het voormalige Nederlands-Indië. De meeste van hen zijn niet overzee gebleven: na een korte of een langere tijd trok Twente weer. Wij volgen hen op hun reizen. Eén telg vond zijn laatste rustplaats in het voormalige Nederlands-Indië, een ander in Noord-Amerika. We lezen over een familielid dat er voor koos om tegen betaling mee te marcheren met het leger van Napoleon naar Rusland. Ook hij kwam nooit meer terug. De familie Rörink woont thans voornamelijk in Almelo en Hengelo (Ov.). Links: Albert Rörink met zijn echtgenote Pauline Kienitz in het voormalige Nederlands-Indië (1922). Rechts: familie Rörink-Vonder uit Hengelo (Ov.), vlak voor het vertrek van vader en de oudste zoon naar Noord-Amerika (1907). Wij volgen ook een tijdlang families die aan de bovengenoemde families verwant zijn geweest: Vasterink, Frerink, Wesselink, Oude Wesselink, Pol, Ten Brake en Oude Hollink, om de belangrijkste te noemen.

5 Staat u zelf in dit boek? Het boek is het resultaat van decennialang speurwerk. Van uren en dagen rondsnuffelen in archieven. Maar ook zijn heel veel bezoekjes aan familieleden gebracht. Met kopieën van trouwboekjes, bidprentjes en bijgemaakte foto s als resultaat. Die informatie is verwerkt in dit boek. Er zijn desondanks heel veel mensen die nog niet zijn benaderd. Zij horen echter ook thuis in dit boek. Als zij daar tenminste prijs op stellen. De auteur probeert de komende tijd met iedereen in contact te komen, met als doel toestemming te krijgen om hun gegevens en die van hun gezinsleden in het boek te vermelden. Van alle familieleden kan een (gezins) foto worden opgenomen. Het gaat dus om de mensen die met hun achter- of familienaam Roring, Röring, Röhring, Rohring, Rohrink, Rorink of Roord heten. Als op een gezinsfoto gezinsleden staan die niet zo heten, dan is dat geen enkel probleem. En: we leven in Zoals u dat wilt wordt de naam van uw partner(s) al dan niet vermeld. Het doorgeven van een beroep is welkom. Adressen worden niet opgenomen, enkel de huidige woonplaats ten tijde van het verschijnen van het boek. Een eventuele kerkelijke gezindte wordt niet meer aangegeven. Van vele familieleden is al wel informatie, vaak met foto, beschikbaar die u dan als bijlage bij deze folder kunt aantreffen ter controle en eventueel aanvulling. Mag deze foto gebruikt worden? Dat dan zekerheidshalve graag even aangeven. Ziet u liever een andere foto geplaatst: dat kan. Ruim 25 jaar geleden werd een standaardformulier verspreid en nagenoeg alle formulieren zijn toen met de hand ingevuld teruggestuurd. De tijd is niet stil blijven staan: men kan anno 2016 op een reactie plaatsen met aanvullingen en tevens foto s en ander beeldmateriaal uploaden. Wel zo praktisch! Denkt u eraan dat de foto, om een goede afdrukkwaliteit in het boek te krijgen, in een resolutie van minimaal 150 cpi wordt geüpload? Desgewenst kunt u het vragenformulier downloaden op bovengenoemde webpagina. Na deze zomer zullen de bestelformulieren worden verspreid. U ontvangt kortom nog nader bericht.

Vergelijkbare documenten

vier generaties BEUKMAN Amsterdam

vier generaties BEUKMAN Amsterdam vier generaties BEUKMAN in Amsterdam Inhoudsopgave Voorwoord...3 I. Franciscus Wessellus Josephus Beukman 1783-1867...4 Van winkelier tot handelaar in onroerend goed...7 De bezittingen van Franciscus Wessellus...10