JUBILEUM BOEKJE. Dichtbij huis. ontstressen KOM MEE NAAR BUITEN. kunst, cultuur en concerten MET VOORDEEL- BONNEN

Transcriptie

1 JUBILEUM BOEKJE Dichtbij huis ontstressen KOM MEE NAAR BUITEN MET VOORDEEL- BONNEN kunst, cultuur en concerten 1

2 Colofon Dit boekje is een uitgave van Recreatieschap Spaarnwoude Genieweg 46, 1981 LN Velsen-Zuid, , Redactie Marijke van der Weijden, Recreatieschap Spaarnwoude en Esther van der Veur, PR & Communicatie Vormgeving Icke Design, Haarlem Dit boekje is gedrukt op milieuvriendelijk papier Spaarnwoude 2010

3 Spaarnwoude, 40 jaar recreatie dichtbij huis en dat willen we u laten zien. Spaarnwoude is een veelzijdig gebied met prachtige wandel- en fietsroutes. De tochten gaan langs forten, molens, boerderijen en mooie landschappen. Limousinkoeien grazen in de wei waar ook de weidevogels broeden. In de sloten zitten spannende dieren zoals de waterschorpioen. In het pittoreske Spaarndam wordt nog steeds op ambachtelijke wijze paling gerookt. 40 Jaar geleden werden op de zolder aan de Kerkweg plannen bedacht om het recreatie gebied te maken tot wat het nu is. Een gebied met vele sportieve mogelijkheden, met kunst, de jaarlijkse Kikarun en diverse evenementen. Wist u dat er honing en biologisch vlees uit Spaarnwoude komt? We nemen u graag mee op een veelzijdige tocht door het gebied. Veel leesplezier! Recreatieschap Spaarnwoude 1

4 Inhoudsopgave Spaarnwoude, 1 40 jaar recreatie dichtbij huis Hoe het begon 4 Met het gebied meegegroeid 5 Favoriete plek van Rob Meerhof Op een zolder aan de Kerkweg 6 Schrijfster Conny Braam 6 over het Noordzeekanaal Plonsen, spetteren en lange banen 7 Schaatsen Vissen Openwater zwemwedstrijden Surfen en kanoën Zwemmen Kom mee naar buiten 8 Rust en ruimte in de Hekslootpolder Zeldzame gasten Vogels kijken Op zoek naar waterschorpioenen, paddenstoelen, vogels.. Excursies IVN Altijd iets te beleven op Zorgvrij 10 Koeien melken en schapen scheren Voor jong en oud Kaas maken Honing uit Spaarnwoude Les op de Boerderij Ontdek het voorjaar Zorgvrij zoekt foto s kraaiachtigen Forten in Spaarnwoude 14 Fort Noord in ere herstellen Kunst en muziek in Fort Zuid 8 5 Met het gebied mee gegroeid Ontdek het voorjaar 14 Kom mee naar buiten 10 Kunst en muziek in Fort Zuid 2

5 26 16 Kunst in de natuur Pittoresk Spaarndam 32 Vlees van de Koningshoeve Dichtbij huis ontstressen Meer recreatie in nieuwe gebieden Biologische boerderijen 16 De Koningshoeve en de Ettingen Vlees van de Koningshoeve Melk van Zorgvrij en de Ettingen De handen uit de mouwen steken 40 evenementen 18 Puzzel 20 Kleurwedstrijd 21 Kunst in de natuur 22 Publiek betrekken bij kunst De strijd tegen het water 24 Molen de Veer Molen de Slokop De wooden shoes van de molenaar Dichtbij huis ontstressen 26 Fietsroutes Wandelroutes Skeelerroutes Spaarnwoude belangrijk voor KiKarun Pittoresk Spaarndam 30 Ambachtelijk paling roken Klaar voor de toekomst 32 Meer recreatie in nieuwe gebieden Mysteryland nog 10 jaar in de Groene Weelde Uitdaging aan de Veerplas Plattegrond 34 Alle ondernemers op een rij 36 Voordeelbonnen 3

6 Hoe het begon Begin jaren 60 waren er de eerste plannen om nabij Haarlemmerliede en Spaarnwoude een element van formaat voor dagrecreatie aan te leggen. Het gebied moest niet alleen een recreatieve bestemming krijgen maar moest ook als groene long dienen. De verstedelijking nam toe, rond het Noordzeekanaal kwam meer industrie en dit alles bracht meer verkeer en wegen met zich mee. De lucht werd minder schoon en het aan te leggen gebied moest naast buffer tussen wonen en werken ook het milieu verbeteren. Een werkgroep met daarin vertegenwoordigers van het Rijk, de provincie Noord-Holland, de gemeenten Amsterdam, Haarlem, Haarlemmerliede, Haarlemmermeer en Velsen, het Hoogheemraadschap en Staatsbosbeheer hebben destijds een plan ontwikkeld. De meesten participeren overigens nu nog steeds in het Recreatieschap Spaarnwoude. landschap heeft het open karakter behouden. Zo is een gebied ontstaan met bossen, weilanden, oevers en plassen. De afgelopen 40 jaar heeft Spaarnwoude zich ontwikkeld tot een veelzijdig recreatiegebied met talloze mogelijkheden. Jaarlijks bezoeken vele mensen het gebied om te wandelen, te fietsen, te zwemmen, te spelen, te vliegen, te kamperen, nou ja zegt u het zelf maar. Een parkachtig landschap zou aan de wensen voldoen omdat een dergelijk landschap meer milieuwaarde heeft dan een open polderlandschap. Maar ook moesten er open delen blijven voor lig- en speelweiden. In 1970 werden de eerste bomen gepland, dichte bossen moesten de verkeersoverlast compenseren. Een deel van het 64 Komt nemen dijnen wijck, Naer t oude Sparewou Door t velt of langs den dijck

7 Met het gebied meegegroeid Als geboren en getogen IJmuidenaar kan ik mij nog goed herinneren dat veertig jaar geleden de eerste spade de grond is ingegaan, om te zorgen voor een prachtig recreatiegebied: Spaarnwoude. Daarvoor was het een open polder, waar ik samen met mijn vader regelmatig aardappelen ging halen bij een plaatselijke boer. Vanaf het begin heb ik het gebied langzaam zien transformeren tot wat het nu is. Ik ben als het ware met het gebied meegegroeid. Het gebied werd aangelegd om te voldoen aan de toenemende vraag naar recreatiemogelijkheden in de Randstad. Naast deze vraag moest het nieuwe recreatiegebied ook gaan fungeren als natuurlijke buffer tegen de voortschrijdende verstedelijking van het Noordzeekanaalgebied. De ontwerpers hebben destijds gekozen voor een parkachtig landschap: ecologisch en ruimtelijk zeer gevarieerd en daardoor heel aantrekkelijk voor mens, dier en plant. Dankzij de financiële bijdragen van het Rijk, de provincie Noord-Holland en de gemeenten Amsterdam, Haarlem, Haarlemmerliede & Spaarnwoude, Haarlemmermeer en Velsen, is in 40 jaar tijd een uniek recreatiegebied ontstaan, met ruimte, rust én recreatiemogelijkheden voor iedereen. Fietsen, wandelen, golfen, skiën, evenementen: Spaarnwoude biedt voor elk wat wils. Ook in de komende decennia wil het recreatieschap Spaarnwoude met dit gebied een bijdrage blijven leveren aan de leefbaarheid in Noord-Holland, door Mijn favoriete plek is Fort Benoorden Spaarndam, onderdeel van de Stelling van Amsterdam, een historische verdedigingslinie. Het is een ruig en mysterieus oord, vooral in de herfst- en wintermaanden. Helaas verkeert het in sterk verwaarloosde staat. We gaan het opknappen en er wordt onder andere een bezoekerscentrum van de Stelling van Amsterdam in gevestigd. Spaarnwoude krijgt er dus een recreatieve publiekstrekker bij. te blijven voorzien in een afwisselend aanbod aan recreatiemogelijkheden in een natuurlijke omgeving. Ik wens u in dit jubileumjaar en ook de jaren hierna heel veel plezier toe in ons mooie Spaarnwoude! Rob Meerhof Voorzitter Recreatieschap Spaarnwoude 5

8 Op een zolder aan de Kerkweg Hans Froentjes heeft aan de wieg gestaan van de ontwikkeling van Spaarnwoude. Eind jaren 70 startte hij bij het Recreatieschap, zijn kantoor was op zolder aan de Kerkweg. Begin jaren 80 werd hij hoofd van het recreatieschap. Hij herinnert zich nog goed de groep enthousiaste mensen met wie hij werkte. Er was een ongekend vertrouwen in het eigen kunnen. Als er campings moesten worden gerealiseerd reden we naar Zeeland om een camping te bekijken en dan realiseerden en exploiteerden we het. Datzelfde gold voor golfbanen, de kanobaan en de klimwand maar ook Informatieboerderij Zorgvrij is op deze wijze ontstaan. Bij grote evenementen sliepen medewerkers s nachts op kantoor om op tijd te beginnen met de organisatie. Kerstvieringen en personeelsmiddagen met het gezin waren op de zolder van het kantoor aan de Kerkweg, zo herinnert Froentjes zich. Het was ook een weg vinden in het politieke spel. Er waren natuurlijk tegenstrijdige belangen, de zachte sector Spaarnwoude versus de economische ontwikkeling van bijvoorbeeld Schiphol of woningbouw. Toch hebben we het voor elkaar gekregen dat er aan de rand van Spaarnwoude voorzieningen kwamen als de Westbroekplas en diverse accommodaties. Froentjes woont tegenwoordig een groot deel van het jaar in Noorwegen waar hij 10 jaar geleden een ontginningsboerderij heeft gekocht met flink wat grond, moeras en bos erom heen. De kleinkinderen zijn een voorname reden om nog regelmatig naar Nederland te komen. Het Noordzeekanaal Voor mij is het uitzichtpunt bij de klimwand een kenmerkende plek in Spaarnwoude, vertelt schrijfster Conny Braam. Vanaf hier heb je een mooi zicht op het Noordzeekanaal. Haar trilogie over de familie Abraham gaat over het ontstaan van dit kanaal. De mensen die het destijds gegraven hebben deden dit onder erbarmelijke omstandigheden. Dit heeft veel indruk op me gemaakt, aldus de IJmuidense schrijfster. De geschiedenis van deze omgeving intrigeert me en is voor mij vaak een bron om over te schrijven. Meer over Conny Braam en haar boeken kunt u lezen op Hans Froentjes in Noorwegen Oosterbroek en Buitenhuizereiland zijn voor Hans Froentjes de favoriete plekken in Spaarnwoude. Oosterbroek omdat daar zo mooi de bufferfunctie is te zien. Het oorspronkelijke landschap is er nog maar met ruimte voor dagrecreatie. Op Buitenhuizereiland is begin jaren 60 alles begonnen met het planten van het staatssecretarisbosje. 6

9 PLONSEN, SPETTEREN EN LANGE BANEN Spaarnwoude is een waterrijk gebied met vele mogelijkheden. Er zijn diverse plekken waar u goed kunt vissen. Er zijn diverse plassen om te zwemmen, te surfen of te roeien. Veel van deze plassen hebben strandjes en leuke speelvoorzieningen. Zwemvereniging Rapido organiseert in de zomer zwemwedstrijden op de kanobaan. Schaatsen In het gebied zijn twee natuurijsbanen. De ijsbaan in Oosterbroek is in beheer bij de Schaatsvereniging Velsen. De ijsbaan in Spaarndam is in beheer bij de IJsclub Nova Zembla. Op alle plassen, sloten en meren in het gebied kan vrij geschaatst worden. Surfen en kanoën In recreatiegebied Spaarnwoude kunt u prima surfen. Dit kan op De Ven, De Westbroekplas en De Grote Vijver. Spaarnwoude Resort heeft diverse kanotochten in het gebied uitgezet. Openwater zwemwedstrijden Al 34 jaar lang organiseert de Haarlemse zwemvereniging Rapido 82 openwater zwemwedstrijden op de kanobaan in Spaarwoude. Dit jaar is deze wedstrijd op 20 juni Aan de prestatietocht van 250 of 1000 meter kan iedereen die kan zwemmen meedoen. Voor meer informatie over de openwater wedstrijden zie Zwemmen Spaarnwoude heeft diverse zwemmogelijkheden. Bij de Westbroek plas, de Peddelpoel en de Veerplas zijn ondiepe delen speciaal voor kleine kinderen. Vissen Het is goed vissen in het gebied. De vissteigers aan de kop van de kanobaan, in Zijkanaal C en bij manege Spaarnwoude in Houtrak zijn speciaal aangelegd voor de hengelsport en toegankelijk met een rolstoel. U heeft wel papieren nodig om te mogen vissen. Dit zijn de sportvisakte, uitgegeven door de overheid, en de vergunning van degene die het visrecht heeft op het viswater. In Spaarnwoude zijn twee hengelsportverenigingen die het visrecht hebben gehuurd. Dit zijn: Hengelsportvereniging Haarlem en Hengelsportfede ratie Noord-West Nederland. 7

10 Kom mee Rust en ruimte in de Hekslootpolder De Hekslootpolder is eeuwenoud veenweidegebied met rietkragen en slootjes. Het gebied kent veel vogels waaronder de zeldzame roerdomp en onlangs werd een visarend gesignaleerd. Er bloeien planten als de orchidee en valeriaan. Een gebied met rust en ruimte en dat zo dicht bij de stad. De Vereniging Hekslootpolder maakt zich met succes al lange tijd hard voor het behoud van dit unieke gebied. De polder ligt tegen Haarlem aan en er zijn al diverse keren plannen geweest om er huizen en bruggen te bouwen of wegen en sportvelden aan te leggen. In de jaren tachtig hebben verontruste buurtbewoners en natuurbeschermers de Vereniging tot Behoud van de Hekslootpolder opgericht. Er zijn zo n 1200 leden die de afgelopen jaren hebben geprotesteerd tegen bouwplannen. Maar de vereniging denkt ook constructief mee. Op voorstel van de vereniging bleef in het midden het weidegebied voor de boeren en de weidevogels, en zijn er langs de randen fiets- en wandelpaden gekomen. De Hekslootpolder lijkt veilig nu is vastgesteld dat de polder naast een agrarische bestemming ook natuurwaarden en natuur moet hebben. De vereniging zit niet stil, er liggen nog diverse plannen om meer planten en vogelsoorten in het gebied te krijgen ( Zeldzame gasten De Hekslootpolder is een geliefd gebied voor vogelaars door de vele vogels die er voorkomen. Toch zijn er de laatste jaren steeds minder weidevogels. Dit komt voornamelijk doordat er vossen zitten en er steeds meer landbouw is. Vrijwilligers en boeren proberen wel om nestbescherming om de nesten van de weidevogels te plaatsen. Door de diverse slootjes komen er veel watervogels voor maar ook reigers, lepelaars en aalscholvers die gelokt worden door de vele soorten en hoge aantallen vissen in het gebied. In de rietkragen broeden een toenemend aantal rietvogels waaronder zeldzame soorten als de roerdomp, waterral, blauwborst, snor en sprinkhaanrietzanger. Ook de ganzen nemen toe in de Hekslootpolder, er broeden drie soorten en in de winter zitten er soms wel duizend. Buiten de broedtijd heeft het gebied een grote aantrekkingskracht op trekvogels en wintergasten. De Hekslootpolder heeft ook aantrekkingskracht op soorten als visarend, velduil, en slechtvalk die het afgelopen half jaar nog werden gezien. 8

11 naar buiten Excursies IVN Het IVN Zuid-Kennemerland organiseert in de Hek slootpolder diverse excursies waaronder een fietsexcursie voor volwassenen op 11 april dwars door het recreatiegebied met als thema Het landschap als geschiedenisboek, weidevogelexcursies op 2 mei en 17 oktober en een roofvogelexcursie op 5 september. De vogelexcursies zijn zeer geschikt voor beginnende vogelaars en oudere kinderen. Excursie waterbeestjes Wie op zoek wil naar de waterschorpioen moet komen naar de waterbeestjesexcursie op zondag 5 september in de Hekslootpolder. Kinderen gaan samen met hun (groot)ouders met behulp van schepnetjes op zoek naar waterbeestjes. Kijken naar diertjes in minder schoon boezemwater en in een schone sloot! Natuurexcursie Kom zondag 6 juni om uur naar Informatieboerderij Zorgvrij en ontdek de natuur in het voorjaar. Voor meer informatie zie Vogels kijken In de Oude Spaarndammerpolder ligt een kleine plas waar veel vogels zitten. Sinds kort staat er bij de plas een vogelkijkhut. Zo worden er regelmatig honderden grutto s en watersnippen geteld maar ook zeldzamere soorten als zwarte ruiter, groenpootruiter en bosruiter zijn regelmatig bij de plas te zien. Op zoek naar waterschorpioenen, paddenstoelen, vogels Wat vliegt daar voor een vogel in de lucht? Wat zijn dat voor beestjes in het water? Wie buiten komt, kinderen én volwassenen, komt altijd in de natuur iets tegen wat vragen oproept. Er valt dan ook zoveel te zien, horen, ruiken en te voelen. Het IVN Zuid-Kennemerland wil mensen graag laten genieten van de natuur en dat ook laten zien. Ook in het recreatiegebied Spaarnwoude met zijn 3500 hectare aan natuur en landschap. Ontdek zelf wat de natuur allemaal te bieden heeft en ga mee op een van de vele IVN-excursies. Tevens organiseert het IVN Zuid-Kennemerland diverse natuurwandelingen voor kinderen van 4 tot 12 jaar rond het natuurpad bij boerderij Zorgvrij. Als echte natuurvorsers gaan kinderen dan op pad. Op zoek naar de natuur... van bomen, planten, vogels en andere dieren. Kinderen kijken en leren in korte tijd wat er allemaal te beleven valt. Ze kunnen voelen aan een boombast en aan de kleine friemelbeestjes in de grond of ze ontdekken de paddenstoelen in de herfst. 9

12 Altijd iets te beleven op boerderij Zorgvrij Informatieboerderij Zorgvrij is naast boerderij ook bezoekerscentrum. Er worden veel activiteiten georganiseerd met als doel om kinderen en (groot-) ouders bewust te maken van het leven op en om de boerderij. Je kunt er zo even binnenlopen om naar de dieren te kijken. Koeien melken en schapen scheren Vroeger was de boerderij een akkerbouwbedrijf. Nu is het een melkvee- en schapenhouderij. Om aan de strenge milieueisen te voldoen is er in 2002 voor het jong vee een nieuwe stal gebouwd. De oude schuur is hierbij verbouwd tot informatiecentrum. De boeren houden op de boerderij naast koeien, een stier en de schapen, geiten, varkens, kippen en konijnen. Van november tot mei staan de koeien op stal. In het voorjaar gaan de koeien naar buiten en grazen ze van het verse gras. Dagelijks kan rond uur gekeken worden naar het melken van de koeien. De boeren vertellen u dan graag over hun werk. De boerderij heeft voornamelijk oude rassen die niet zo vaak meer in het landschap te zien zijn zoals Witrik, Blaarkop en de Lakenvelder. Zorgvrij is dan ook een erkend fokcentrum voor Lakenvelder runderen. De schapen worden in de lammerentijd van half februari tot eind maart binnen gehouden. De rest van het jaar staan ze in de weilanden van Zorgvrij. In juni komen de schapen nog één keer naar binnen om geschoren te worden. Twee keer per jaar geeft de boer een rondleiding door de stallen van Zorgvrij. Tijdens deze rondleiding krijgt u een inzicht in het boerenbedrijf en kunt u al uw vragen kwijt. 10

13 Voor jong en oud Er wordt van alles georganiseerd. Er zijn workshops cakejes bakken en kaasmaken, kinderen kunnen er terecht voor hun partijtje, er zijn diverse concerten en wisselende exposities en educatieve tentoonstellingen. Maar ook voor personeelsuitjes heeft Zorgvrij een mooi boerenprogramma. Voor scholen van zowel het basisonderwijs als het voortgezet onderwijs heeft Zorgvrij een uitgebreid lesprogramma. In de vakanties worden er seizoensgebonden knutselactiviteiten georganiseerd. In de zomermaanden zijn er rond de boerderij diverse speurtochten uitgezet. Bij de boerderij zijn twee speeltuinen en het spinnenbos waar kinderen heerlijk kunnen ravotten. Bij de boerderij ligt het pannenkoekenrestaurant Onder de Platanen waar u terecht kunt voor een hapje en een drankje. Honing uit Spaarnwoude Wim van Bergen is al zo n 50 jaar imker in Spaarnwoude. Hij begon met bijen in de boomgaarden benoorden Spaarndam en ging later naar Zorgvrij. In de boomgaard van Zorgvrij heeft hij een aantal bijenvolken. De boomgaard ligt in een goed gebied, niet alleen de fruitbomen zorgen voor nectar, rondom zijn veel bloemdragende gewassen, vertelt de imker. Als eerste is de wilg een heel belangrijke stuifmeel leverancier, daarna komen de sleedoorn, paardenbloem, pruim, peer, appel en de wegedoorn. En als laatste van de lente de braam. Kaas maken Wilt u een bijzondere workshop doen? Op Zorgvrij kunt u kaas maken. In een dagdeel leert u hoe u uw eigen babykaasje maakt. Er is een rondleiding door de stallen en u gaat boter maken. De volgende workshops zijn op vrijdag 19 november en zondag 28 november. Van te voren opgeven bij de receptie van Zorgvrij. Groepen kunnen op afspraak de workshop doen. De belangrijkste voor de zomer zijn de klaversoorten, de berenklauw, de distel, de linde en het wilgenroosje. Bijen houden is een hobby van me, het gaat me niet zozeer om de opbrengst. Ze staan in een druk bezocht gebied dus is het belangrijker dat de bijen bij storingen niet meteen gaan steken. Ik gebruik een zachtaardig ras en zoek daaruit de rustigste volken, aldus Van Bergen. Bij evenementen op de boerderij is de imker meestal aanwezig met honingprodukten. De honing wordt het hele jaar door verkocht op Informatieboerderij Zorgvrij. 11

14 s winters staan de koeien op stal iedere eerste zondag van de maand optredens koeien melken, eieren rapen en dan je eigen cakeje maken wisselende exposities op de galerij een paar keer per jaar zijn er grotere evenementen op de boerderij. Workshop kaasmaken 12

15 Les op de boerderij Vanuit Amsterdam gingen we met de bus naar Spaarnwoude. In de koeienstal overviel ons de geur maar het went snel. We zijn dat helemaal niet gewend. Er werd op een boeiende manier veel verteld over de koeien en de voortplanting. We kregen praktijk vragen en gingen zo langs alle dieren om de goede antwoorden te vinden. Onder de microscoop gingen we zaadcellen, vliegen en poppen bestuderen, heel interessant. (Havo 4 en VWO 4 van het Amstellyceum uit Amsterdam) Vanmorgen gingen we met de klas naar de boerderij. Daar hebben we gezien hoe kaas wordt gemaakt. We kregen een potje met room en dat moesten we schudden dan heb je eerst slagroom en dan boter.. (Mytylschool De Regenboog Haarlem) Ontdek het voorjaar Op zondag 6 juni organiseert het IVN Zuid Kennemerland een excursie voor kinderen van 4 tot 12 jaar. Als echte natuurvorsers gaan kinderen dan op pad. Op zoek naar de natuur...van bomen, planten, vogels en andere dieren. Om uur verzamelen op het erf van de boerderij. ( Zorgvrij is alle dagen (behalve op maandag) geopend van 9.00 uur tot uur. In de vakanties is de boerderij alle dagen open. Op de website van Spaarnwoude staan alle activiteiten van Zorgvrij. Informatieboerderij Zorgvrij, Genieweg 50 Velsen-Zuid, Zorgvrij zoekt foto s van kraaiachtigen Begin 2011 is er op Zorgvrij een tentoonstelling over kraaiachtigen. Er wordt nog gezocht naar mooie foto s. U kunt ze opsturen of mailen naar de boerderij (mshaarsma@recreatienoordholland.nl). De foto s worden eigendom van de boerderij, de mooiste foto s komen bij de expositie te hangen. 13

16 FORTEN IN In Spaarnwoude liggen delen van de Stelling van Amsterdam. De Stelling is een 135 kilo meter lange verdedigingsring op 15 tot 25 kilometer van Amsterdam. Het is grotendeels tussen 1881 en 1914 gebouwd. De gehele stelling bevatte onderwaterzettingen, forten, vestingen en batterijen. Het is destijds gebouwd zodat de koning(in), de regering en het leger zich binnen deze ring konden terugtrekken als Nederland werd aangevallen. Sinds 1996 staat de Stelling van Amsterdam op de lijst van het werelderfgoed van Unesco. In Spaarnwoude zijn meerdere forten, een liniewal en twee nevenbatterijen. 14 Fort Noord in ere herstellen Het Fort Benoorden Spaarndam is al jaren dicht en in een slechte staat. In de komende jaren wordt het fort herontwikkeld tot een toeristisch recreatieve locatie met onder andere restaurant, cafe, binnenspeeltuin en pitch & puttbaan. In het munitiebos worden ruim 80 recreatiewoningen gerealiseerd. Een gedeelte van het fort wordt ingericht als bezoekerscentrum voor de Stelling van Amsterdam. Kunst en muziek in Fort Zuid Café terras Fort Zuid is gevestigd in Fort Bezuiden Spaarndam. Fort Zuid ligt aan de rand van het pittoreske dijkdorp Spaarndam en grenst aan het Spaarne. Het ademt de sfeer uit van weleer. In het fort onder de booggewelven, waarin het café gevestigd is, zijn de oude wasgelegenheid, toiletten en resten van oude muurschilderingen bewaard gebleven. Café Fort Zuid is tevens een Kunst en Theater Café. In de centrale hal van het fort zijn wisselende exposities te zien en elke eerste zondag van de maand wordt er kunstmarkt gehouden. Verder is er regelmatig muziek en theater. Op de laatste zondag van de maand is er Ierse folk muziek, waarbij je mag mee spelen, zingen of gewoon luisteren. Het Café is tevens een open podium voor beginnende muzikanten, cabaretiers, koren, acteurs en dichters. Fort-Zuid, Boezemkade 11, Spaarndam west, , fort-zuid.nl, fort-zuid.nl

17 SPAARNWOUDE Andere forten in het recreatiegebied zijn: Fort Penningsveer Fort Liebrug en Fort aan de Liede De Krayenhoff fortenfietsroute voert door Spaarndam en langs de forten.de route is te down loaden via In september 2010 is er weer een Stellingmaand. Tijdens de weekenden in die maand zijn de meeste forten toegankelijk voor het publiek. Kijk voor actuele informatie op de website 15

18 Biologische boerderijen De Koningshoeve en de Ettingen Aan de Kerkweg in Spaarnwoude staat de biologische boerderij De Koningshoeve. Samen met boerderij De Ettingen beheren ze voor het Recreatieschap Spaarnwoude zo n 400 hectare natuurrijk weiland. Recreatiegebied Spaarnwoude is een van de meest weidevogelrijke gebieden in heel Nederland. De Koningshoeve en de Ettingen houden de weidevogelpopulatie uitstekend op peil. Met vogelvriendelijk beheer zoals het gebruik van ruige mest, nestbeschermers, uitgestelde maaidata en het laten staan van ruig gras als verstopplek voor jonge vogels. Zo kunt u genieten van de natuur op uw wandeling of fietstocht door Spaarnwoude. De boerderij heeft limousinkoeien Naast de vleeskoeien zijn er op de Koningshoeve 40 Swifter schapen en 10 stamboek Herdwick schapen. De stoer uitziende Herdwickschapen komen van oorsprong uit Engeland en zijn in Nederland een vrij zeldzaam ras. Op het erf van de boerderij lopen nog Zwientje het varken, Tommie de hond, en Iefje en Iebeltje, twee gele vlaamse reuzen. Vlees van de Koningshoeve De prachtige Limousinkoeien van het biologische zoogkoeienbedrijf grazen zomers in bloemrijke weilanden. Bijna de hele zomer lopen de moederdieren buiten met hun eigen kalveren. In de winter worden de dieren gehuisvest in warme potstallen, waar dagelijks het dikke strobed wordt aangevuld door de boer. Beter kunnen de dieren het niet hebben. Het malse rundvlees van de koeien is onder andere te koop bij Slagerij van der Gragt in Amsterdam en bij biologische specialiteiten slagerij Alkemade in Haarlem. 16

19 Melk van Zorgvrij en de Ettingen Boerderij de Ettingen is een biologische melkvee houderij met zo n 80 melkkoeien. Zij leveren de melk aan Eko Holland. Van de melk wordt onder meer de Beemsterkaas gemaakt. Boerderij Zorgvrij heeft ook melkkoeien. Deze melk gaat naar Campina die er op hun beurt lekkere zuivel producten van maken. En het wordt gebruikt voor het kaas maken. De handen uit de mouwen steken Doordat er veel met grote landbouwmachines wordt gewerkt is het te gevaarlijk om de boerderij open te stellen voor publiek. De Koningshoeve is wel open op afspraak, voor groepen, partijtjes, rondleidingen en klassen. Ze werken samen met Boerderij Educatie Amsterdam en ontvangen via hun klassen die ze in 4 uur tijd een link laten leggen tussen het eten op hun bord en de boerderij. Afhankelijk van de seizoenen gaan ze de tuin in, doen werk op het land, laten het verschil zien tussen melkkoeien en vleesvee. In de schapentijd maken de scholieren een logboekje over het lammetje, wat eet een lammetje, wat weegt hij enzovoort. Maar de kinderen gaan ook aan het werk in de stallen waar ze kunnen helpen met het voeren, uitmesten en vegen. Boerderij de Koningshoeve ligt aan de Kerkweg 33, 2064 KS in Spaarnwoude, , info@koningshoevebv.nl / 17

20 40 Evenementen Spaarnwoude is mede bekend door de vele evenementen die er in het gebied plaatsvinden. Wij hebben voor u de 40 leukste, gezelligste of spannendste evenementen geselecteerd. Kijk voor het volledige overzicht op onze website. 18 April 4 april Spaarnwoude Resort /de Watergeus Eieren zoeken en beschilderen uur 5 april Informatieboerderij Zorgvrij Hazenpad, uur 10 april Manege de Groene Heuvel Clinic door Adelinde Cornelisse, uur 17 en 18 april Golfbaan Spaarnwoude Open dagen Mei 1 mei Speeltuinvereniging Nieuw Leven Spaarndam Wandeltochten km uur 6 mei t/m 9 mei Informatieboerderij Zorgvrij Fotografie cursus 7 mei Informatieboerderij Zorgvrij Voorlezen in het weiland uur 8 en 9 mei Molen de Veer Nationaal molenweekend uur 9 mei Action Planet Carver & High tea voor moeders en dochters om uur en uur 13 mei Speeltuinvereniging Nieuw Leven Spaarndam Hemelvaartwandeltochten en fietstochten Wandelen km Fietsen km uur 14, 15 en 16 mei Saplaza Natuurlijk Varen en het Goede Leven uur 22, 23 en 24 mei Kennemer Model Boot Club Speedboot regatta 22 en 23 mei uur 24 mei: uur 24 mei Saplaza Outdoorbeurs en tentenshow uur Juni 1 t/m 4 juni Speeltuinvereniging Nieuw Leven Spaarndam Avondvierdaagse Spaarndam km 6 juni Informatieboerderij Zorgvrij Schaapscheerdag en wolmarkt uur 13 juni Kikarun Start diverse afstanden vanaf uur 13 juni Manege Spaarnwoude Dressuurwedstrijden voor pony s en paarden uur 19 en 20 juni Modelbouwvereniging het Y Modelbouwevenement 25 jarig bestaan uur 20 juni Action Planet Quad Event voor stoere vaders en zonen uur 20 juni Zwemvereniging Rapido 82 Open water prestatietochten uur

21 26 juni Awakenings 27 juni Latin Village Tussen en uur ActionPlanet Park en Lunch Juli 1 juli tot en met 4 juli Villa Westend Zomeravond concerten 12 juli tot en met 20 augustus Informatieboerderij Zorgvrij Vakantie-activiteiten uur 12 juli tot en met 20 augustus Snowplanet Coole kids weken uur 18 juli tot en met 24 juli Manege de groene heuvel Trainingsweek uur Augustus 7 augustus Dance Valley 24 augustus Action Planet Kanovaren bij volle maan Vanaf uur 28 augustus Mysteryland September 5 september Action Planet Carver Driving Day Europe uur 19 september Informatieboerderij Zorgvrij Egeldag uur 19 september Saplaza Harley Davidsondag 25 september Speeltuinvereniging Nieuw Leven Spaarndam Najaars wandeltochten km uur 26 september Recreatieschap Spaarnwoude Kunst in Spaarnwoude Oktober 3 oktober Manege Spaarnwoude Menmarathon voor 1-2 en 4-spannen 30 oktober Informatieboerderij Zorgvrij Nacht van de nacht s avonds 31 oktober Action Planet Halloween gps-wandeling uur November 7 november Informatieboerderij Zorgvrij Pompoenworkshop uur,13.00 uur en uur 18 november tot en met 21 november Pannenkoekenboerderij Onder de Platanen Kerstfair December 31 december Action Planet Oliebollenloop uur 19

22 Puzzelpagina G I U T G E I L V L E D O M S P T S N K A M P V U U R N E D A P P M T I A A R E G O L F B A A N A U I IJ E D E G O N R E M V H N V A C S D W I E L K I N U N C R O E R R T P G N F T E L E R S E N IJ E D E E A E W T S L I E O T R T R R C R M N A U E I E I M U O H G T IJ R Y O E O R B B T B R W C H F I D E L Z R U U N A S E S A A I K G E L A O E J D E W N I W D E N E E N E N R L K R A P O S T T IJ I D S E I D G E C J A A O U S E R T D I S W A V E O R G B T E D N A W E E P E P R K K K N V N I T E R P E IJ O R T IJ S W A N D E L R O U T E F R G E D N O R G E T T A L P E S T T V In elk woord zitten minstens twee letters die maar op één manier weg te strepen zijn. Als alle hieronder opgegeven woorden in de puzzel zijn weggestreept, blijven letters In elk over. woord Lees zitten deze minstens letters regel twee voor letters regel die van maar boven op naar één beneden, zo vind je de oplossing. Veel puzzel plezier. manier weg te strepen zijn. Als alle hieronder opgegeven woorden in de puzzel zijn Avonturenpark weggestreept, blijven er letters Manege over. Lees deze letters regel Spaarnwoude voor regel van Boswachter Misteryland Sport boven naar beneden, zo vind je de oplossing. Veel puzzel plezier. Eekhoorn Energie Modelvliegtuig Paardrijden Tentoonstelling Tijd Stuur Fiets uw oplossing van de puzzel Pad voor 31 december 2010, met Veertig uw naam, adres, Fietsen Paden Vrij en Goed naar: Recreatieschap Park Spaarnwoude, Postbus 2571, Vrijetijdsbesteding 2002 RB Haarlem of Golfbaan via naar: info@spaarnwoude.nl. Plattegrond Wand Golfen Pret Wandelroute Jubileum Recreatieschap Website Onder Kampvuur de goede inzenders verloten Reiger wij 10 boeken De doorsnee Wielercircuit van Holland vanaf Klimwand de havenmond van IJmuiden Route richting Amsterdam geschreven Zorgvrijdoor Koe Skeeleren Siebe Rolle en Pieter van Hove. Prijswinnaars ontvangen persoonlijk bericht en krijgen ook nog een presentje van Informatieboerderij Zorgvrij. I I Avonturenpark Boswachter Eekhoorn Energie Fiets Fietsen Goed Golfbaan Golfen Jubileum Kampvuur Klimwand Koe Manege Misteryland Modelvliegtuig Paardrijden Pad Paden Park Plattegrond Pret Recreatieschap Reiger Route Skeeleren Spaarnwoude Sport Tentoonstelling Tijd Veertig Vrij Vrijetijdsbesteding Wand Wandelroute Website Wielercircuit Zorgvrij 20