Stukadoorsbedrijf Combinatie van der Hout BV heeft alle porotherm-wanden

Transcriptie

1 Stukadoorsbedrijf Combinatie van der Hout BV heeft alle porotherm-wanden die later zijn betegeld, uitgeraapt met een bastaardmortel, verschraald vanwege de zwembadomstandigheden. 32 MEBEST juni 2016

2 DUURZAAM ZWEMBAD VOOR LEIDSCHENDAM- VOORBURG Tekst en fotograie: Jan Willem Kommer Een dik pak gevelisolatie is één van de vele onderdelen die van De Fluit een modern en duurzaam zwembad maken. Ook helemaal van deze tijd zijn de akoestische plafond- en wandsystemen, op een veilige manier gemonteerd, want dat is eigenlijk nog belangrijker dan comfort voor het gehoor. MEBEST juni

3 Een wit gepleisterde gevel is besmettelijk, maar maatregelen als waterslagen met overstek en en kopschotjes houden vervuiling lang op afstand. (foto: Jan Willem Kommer) Een stootvast oppervlak, maar wel besmettelijk Nieuwbouw goedkoper Sporten en bewegen is belangrijk, vindt de gemeente Leidschendam-Voorburg. Vandaar dat je er veel mooie en kwalitatief goede sportaccommodaties vindt. Zwembad De Fluit was dat niet echt meer. 42 jaar populariteit laat sporen na, en de eisen en wensen van de 21e eeuw zijn niet te vergelijken met die van de jaren zeventig. Het zwembad upgraden naar de maatstaven van de huidige tijd werd te kostbaar, een nieuw bad bouwen was goedkoper. Dat moest duurzaam worden, met veel energie- en waterbesparende maatregelen. Bouwen en onderhouden Leidschendam-Voorburg besloot ontwerp, bouw en onderhoud in één contract aan te besteden. Vooral het onderhoudsgedeelte van zo n DBM (design, build, maintain) -overeenkomst stimuleert een opdrachtnemer om extra goed na te denken over materialen, installaties, bouwmethode, was de filosofie achter die keuze. Anders dan bij traditionele aanbestedingen is een aannemer er met een DBM-contract immers voor een lange periode verantwoordelijk voor dat het gebouw in goede staat blijft. Wat groot onderhoud betreft dan, klein onderhoud van De Fluit is een verantwoordelijkheid van exploitant Sportfondsen. Flink pakket maatregelen De aanbesteding is in de wacht gesleept door BAM. Conform de eisen van de gemeente heeft de bouwer een flink pakket duurzaamheidsmaatregelen getroffen. Zo beschikt zwembad De Fluit over waterbesparende toiletten en ener- 34 MEBEST juni 2016

4 Over het hoofd gezien, vanaf de tribune keek je zo op de plafondeilanden. Murre - De Visser heeft er een aantal bijgezet onder een hoek van 45 graden om dat beeld af te schermen. (foto: Jan Willem Kommer) Vanaf de grond lijkt het weinig giezuinige ventilatoren en verlichting. Er wordt verwarmd met een hoogrendement cv-ketel en een houtkachel. De gevel heeft vensters met driebladige beglazing in de zwemzalen en is ingepakt met een gevelisolatiesysteem dat een Rc-waarde van vijf levert. Het gevelisolatiesysteem is aangebracht door stukadoorsbedrijf Combinatie van der Hout BV uit Den Haag. Bouwfouten in de kiem gesmoord Voor Paul Huisman, eigenaar van het Haagse stukadoorsbedrijf, betekende het DBM-contract dat hij al in een veel eerder stadium bij het project werd betrokken dan gebruikelijk. Al een jaar voor de bouw startte, zat hij met BAM om de tafel om te kijken naar het Voorlopig Ontwerp en te bespreken wat wel en niet mogelijk was. Dat was erg prettig want niet alles wat de architect had getekend, kon ook zo gemaakt worden, zegt de stukadoor. Nu waren we in staat om op tijd allerlei aansluitingen en details van het systeem door te nemen. Daarmee hebben we wel een aantal potentiële problemen kunnen voorkomen. Minimale plint Het gevelisolatiesysteem is Sto Isoned Thermo Classic, met EPS-platen van zo n twintig cm dik. Voor het plakken van de platen schakelde de stukadoor Van der Steeg Gevelisolatie in. De gevelisolatiespecialist uit Zoetermeer kreeg te maken met twee verschillende ondergronden. Het grootste gedeelte bestaat uit betonnen geveldelen, maar er is ook een luifel. Op die staalconstructie is met cementplaten een stabiele ondergrond gemaakt waarop de polystyreenpla- MEBEST juni

5 ten zijn verlijmd. Het systeem gaat niet de grond in dus er hoefde geen grindkoffer te worden aangelegd. De bestrating loopt door tot aan de gevel. Vlak daarboven zijn de EPS-platen aangebracht, op een sokkelprofiel. Er is dus een plint, maar omdat het systeem twintig centimeter dik is, zie je die niet, zegt Paul Huisman. Overstek en kopschotjes De stukadoors hebben op de isolatieplaten een Armat Classic mortelweefsellaag aangebracht en die afgewerkt met een witte sierpleister. Een stootvast oppervlak dus, maar wel besmettelijk. Last van zaken als lekstrepen kan De Fluit echter niet krijgen nu de stukadoor in een vroeg stadium details als waterslagen en dakranden onder de loep heeft genomen. Vanaf de grond lijkt het weinig want het dak zit zo n tien meter hoog, maar er is zeker wel een paar centimeter overstek, zegt Paul Huisman. Dat moet voldoende zijn om geen vuil water vanaf het dak over de gevel te laten lopen. Ook bij de ramen is volgens het boekje gewerkt. Aan de bovenzijde sluit het systeem met kunststof hoekprofielen strak aan op de kozijnen. Het merendeel van het glas in de gevel loopt door tot vlak boven het maaiveld dus daar kunnen nooit lekstrepen ontstaan. Bij de kleinere vensters hebben de kozijnen waterslagen met kopschotjes. Die afwatering zal dus ook niet voor vervuiling zorgen. Akoestische plafondeilanden en wandpanelen en een schuingeplaatste muur om de flutterecho te breken; er is veel gedaan om een zo hoog mogelijk geluidscomfort te krijgen. Het personeel van zwembad De Fluit is erg enthousiast over: Veel beter dan in het oude bad. (foto: Jan Willem Kommer) 36 MEBEST juni 2016

6 Altijd een punt van extra aandacht in zwembaden, de ophanging van plafondsystemen. Dat moet met corrosiewerend materiaal gebeuren. Dat geldt uiteraard ook voor installaties. (foto: Jan Willem Kommer) Zwemmen onder rustgevende eilanden Watervast en goed reinigbaar, dat zijn de eerste dingen waar je aan denkt bij de afwerking van vloeren en wanden in zwembaden. Dat betekent doorgaans harde en gladde oppervlakken, tegels meestal. Die zijn functioneel, maar niet bepaald een weldaad voor het oor. Daarom zijn akoestische maatregelen onontbeerlijk. Zwembad de Fluit heeft ze ook, aan de plafonds én de wanden. Murre - De Visser Afbouwsystemen monteerde ze. Zowel boven het wedstrijdbad als het doelgroepenbad maakte het bedrijf uit Middelburg akoestische eilanden met 25 millimeter dikke Rockfon Boxer tegels De eilanden zijn zo n vijf meter breed en acht meter lang. Murre - De Visser heeft er stabiliteitskruizen in gemaakt om ze goed strak te kunnen maken. Laaghangende eilanden Zoals de naam al doet vermoeden, zijn de Boxertegels stootvast. In zwembaden wordt nog wel eens met een bal gespeeld, dus dan heb je een tegel nodig die tegen een stootje kan. In het wedstrijdbad zit er zo n 7,5 meter tussen de eilanden en het water. Dat lijkt op zich een veilige hoogte, maar met waterpolo wordt er vaak behoorlijk hard gegooid. Geen risico s dus. In het doelgroepenbad is de kans dat er iets tegen de eilanden komt veel groter, daar hangen ze maar een meter of drie boven het water. We konden de eilanden niet hoger hangen, zegt Arjan Murre. Ze moesten gelijk hangen met de lichtlijnen en die hebben een uitgerekende hoogte in verband met de lichtopbrengst. Schuine eilanden Ook boven de tribune in het wedstrijdbad monteerde Murre - De Visser akoestische plafondeilanden. Die zijn wel wat hoger geplaatst, de toeschouwers zitten immers zo n vijf meter boven het water. Dat geeft ze een goed zicht op wat er in het bad gebeurt, maar ook op de akoestische eilanden; zo bleek na de montage. We hebben toen nog aparte eilanden onder een hoek van 45 graden gemonteerd om dat beeld af te schermen. Verticaal plafondsysteem Alleen plafondeilanden waren niet genoeg om de nagalmtijd voldoende terug te dringen. Daarom zijn ook op de wanden akoestische maatregelen getroffen. De onderste twee meter is tegelwerk, daarboven hebben we ook de Rockfon Boxer tegels gemonteerd. Ze zijn groter dan de tegels in de eilanden, 120 x 120 centimeter, en 40 millimeter dik. De stootvaste tegels zijn op regelwerk gemonteerd, in het VertiQ systeem van CMC/Rockfon. Eigenlijk een plafondsysteem maar dan op zijn kant, zegt Arjan Murre. De randen hebben we afgewerkt met een speciaal zetwerk dat om de tegel heen gaat. Corrosiewerend bevestigingsmateriaal Er is in de afgelopen jaren veel te doen geweest over systeemplafonds in zwembaden. In diverse baden zijn plafonds naar beneden gekomen, in een aantal gevallen met ernstige gevolgen voor de zwemmers. Onderzoek naar de oorzaak van de ongevallen bracht aan het licht dat de ophangsystemen onvoldoende bestand zijn tegen de omstandigheden in een zwembad. De temperatuur en de luchtvochtigheid zijn er hoog en samen met de chloordampen zorgt dat voor versnelde corrosie van de gegalvaniseerde ophangsystemen. Murre - De Visser heeft daarom corrosiewerend materiaal gebruikt voor de montage van de eilanden en het wandsysteem. Sommige onderdelen zijn er niet in die speciale uitvoering, die hebben we met zinkspray ingespoten, zegt Arjan Murre. Als afbouwspecialist weet hij inmiddels wel hoe je dingen veilig kunt afhangen in een zwembad. Maar hij merkt dat het geen algemene kennis is. Bij de installateur gaat het nog vaak fout. Die zie ik nog regelmatig met gegalvaniseerde draadeinden werken zonder ze in te spuiten. Ik maak me daar zorgen om. Als zo n airco-unit naar beneden komt, dan houdt een systeemplafond dat niet tegen. In de krant lees je dan weer dat het plafond naar beneden is gekomen, en dat is wat mensen onthouden. MEBEST juni

7 Zwembad De Fluit bevat tal van duurzamheidsmaatregelen. Een dik gevelisoaltiesysteem is er één van; het levert een Rc van vijf en dat helpt aanzienlijk om de stookkosten te beperken. (foto: Jan Willem Kommer) De luifel is gemaakt met een staalconstructie en cementplaten. Dilatatievoegen houden hem los van het betonnen casco om te voorkomen dat er werkingsscheuren in het gevelisolatiesysteem komen. (foto: Jan Willem Kommer) Traditioneel stukadoorswerk In het zwembad heeft Combinatie van der Hout ook gestukadoord. Dat ging om het sausklaar maken van wanden, maar vooral om het klaarzetten van wanden voor de tegelzetter. Zo n 1000 m 2 porotherm wanden hebben de stukadoors uitgeraapt; in de zwembadgedeeltes, de kleedkamers en de douches. Dat deden ze met een gewone standaard kalkcementmortel. Vanwege de zwembadomgeving met zijn chlorides hebben ze de mortel met zand afgezwakt om hem wat schraler te maken. Zoals de stukadoors dat vroeger ook deden, zegt Paul Huisman. Wat dat betreft zijn we een traditioneel bedrijf. We werken ook het liefst zonder spuit. Ik denk dat je met de hand toch wat meer kwaliteit levert. Onzichtbare decoratie De voorkeur voor traditioneel stukadoorswerk wil niet zeggen dat het Haagse stukadoorsbedrijf niet ook met moderne materialen en technieken uit de voeten kan. De wanden bij de tribune zijn, nadat ze waren uitgeraapt met de bastaardmortel, zelfs op een tamelijk onconventionele manier afgewerkt. We hebben daar Ardex B-10 voor gebruikt. Dat is een tamelijk fijne mortel om uit te vlakken, maar wij hebben hem decoratief gebruikt. Als je hem pleistert, dan krijg je een betonuitstraling. Helaas voor de stukadoors kan niemand meer genieten van hun creativiteit, de wand is wit gesausd. Ik heb steeds gedacht dat hij die betonlook moest krijgen maar later bleek dat dat sauswerk altijd al in het bestek stond. Op zich jammer maar het was nu wel een mooi gladde ondergrond voor sauswerk, bekijkt Paul Huisman de zaak van de zonnige kant. Zwembad De Fluit Opdrachtgever: Gemeente Leidschendam-Voorburg Aannemer: BAM Utiliteitsbouw, Den Haag Architect: Wehrung Architecten, Beek Gevelisolatie en stukadoorswerk: Stukadoorsbedrijf Combinatie van der Hout BV, Den Haag Plafond- en wandmontage: Murre - De Visser Afbouwsystemen BV, Middelburg 38 MEBEST juni 2016