Toleranties in de bouw: het functionele aspect moet primeren
|
|
- Matthias de clercq
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Bij de bepaling van de toleranties op ruwbouwelementen staat de functionaliteit ervan steeds centraal. Te grote afwijkingen op hun afmetingen en de positie zouden immers nadelig kunnen zijn voor de stabiliteit en de gebruiksgeschiktheid van de constructie. Dit artikel vormt een update van het gelijknamige artikel uit de thematische WTCB-Contact nr. 25 Toleranties in de bouw [53]. Toleranties in de bouw: het functionele aspect moet primeren Het uitzicht van ruwbouwelementen is slechts van belang indien deze naderhand niet door hun afwerking aan het zicht onttrokken worden. Bij het vastleggen van de toelaatbare afwijkingen op de ruwbouw, dient men niettemin ook rekening te houden met de voorziene afwerking en zal men eventueel ook eisen opleggen die strenger zijn dan noodzakelijk vanuit een functioneel oogpunt. Indien men ervoor opteert om bepaalde ruwbouwelementen zichtbaar te laten teneinde een specifiek effect te creëren, dient men in de contractuele documenten strengere (maar haalbare) eisen te specificeren voor het uitzicht ervan. Bij ontstentenis van dergelijke eisen zal men immers veronderstellen dat het gaat om een standaarduitvoering waarbij de typische uitzichtskenmerken die geassocieerd worden met ruwbouwelementen aanvaardbaar zijn. Bij gevelmetselwerk vereisen ten slotte zowel het functionele als het visuele aspect de nodige aandacht. Daarenboven dient de uitvoering van het metselwerk voldoende verzorgd te zijn om een correcte plaatsing van het schrijnwerk toe te laten. 1 Referentiedocumenten Er bestaan verschillende referentiedocumenten waarin toleranties opgegeven worden voor de fabricage, de inplanting, het stellen en de plaatsing van de bouwelementen alsook voor de uitvoering van de sparingen en de openingen. De inplantingstoleranties hebben betrekking op de maatafwijkingen die voortkomen uit de gehanteerde inplantingstechniek (bv. met een theodoliet, laserinstrument...). De opmeting van deze toleranties in gebouwen wordt besproken in de normenreeks NBN ISO 7976 [30, 31], terwijl de normen van de reeks NBN ISO 4463 [27, 28, 29] de inplantingstoleranties weergeven die van toepassing zijn op de hoofd- en hulpstelsels alsook op de stelpunten van een gebouw. We hernemen hieronder enkele belangrijke inplantingstoleranties uit deze laatste normenreeks: de tolerantie op het aanbrengen van de hulppunten bedraagt ± 4 mm voor een afstand tot 7 m en ± 1,5 L mm voor grotere afstanden (L = de afstand in m) de tolerantie op de horizontale inplanting van een stelpunt bedraagt ± 2 K 1 mm voor een afstand tot 4 m en ± K 1 L mm voor grotere afstanden (K 1 = een constante, die voor beton- en staalconstructies gelijk is aan 1,5). Wat de toleranties op structuurelementen betreft, dient men een onderscheid te maken tussen funderingen, metselwerk, beton-, hout- en metaalconstructies. Voor laatstgenoemde elementen verwijzen we naar de normen NBN EN A1 (eisen) [14], A1 (staal) [15] en (aluminium) [16]. 1.1 Funderingen en betonconstructies De norm NBN EN [22] heeft zowel betrekking op de vervaardiging van constructies uit ter plaatse gestort beton als op de uitvoering van geprefabriceerde betonelementen. Deze norm dient aangewend te worden met zijn nationale aanvulling, de prnbn B [32]. Wat de materiaalafwijkingen op geprefabriceerde betonelementen betreft, verwijzen 1 De functionaliteit staat centraal. we naar de volgende referentiedocumenten: de NBN EN [21]: algemene bepa lingen voor vooraf vervaardigde betonproducten de NBN B [6]: algemene bepalingen voor geprefabriceerde betonproducten. Nationale aanvulling bij NBN EN 13369:2004+A1:2006+AC:2006 de NBN EN [20]: geprefabriceerde betonproducten: lijnvormige dragende elementen (zie hiervoor ook de PTV 200 [42]) de NBN EN 1168+A3 [17]: geprefabriceerde betonproducten: holle vloerplaten (zie hiervoor ook de PTV 201 [43]) de NBN EN A2 [23]: geprefabriceerde betonproducten: breedplaten voor vloersystemen (zie hiervoor ook de PTV 202 [44]) de NBN EN A1 [26]: geprefabriceerde betonproducten: wandelementen (zie hiervoor ook de PTV 212 [45]) de PTV [41]: geprefabriceerde architectonische en industriële elementen van sierbeton. 1
2 Toleranties in de bouw: het functionele aspect moet primeren 1.2 Metselwerk Tabel A geeft de Europese normen weer waarin men de uitvoerings- en producteisen kan terugvinden voor metselwerk. Daarnaast wordt er in de tabel ook verwezen naar een aantal PTV-reeksen die een leidraad kunnen vormen bij de beoordeling van beschadigingen en fouten in metselstenen. 1.3 Hout Er bestaan slechts weinig Belgische referentiedocumenten met toleranties voor de plaatsing van houten ruwbouwelementen (timmerwerk, houtskelet, houten draagstructuur). Wat de toleranties op houten daktimmerwerk betreft, kan men een beroep doen op de volgende documenten: de NBN EN [18]: Eurocode 5. Ontwerp en berekening van houtconstructies. Deel 1-1: algemeen. Gemeenschappelijke regels en regels voor gebouwen (+AC:2006) de STS 31 [36]: timmerwerk. A Referentiedocumenten voor metselwerk. Normen voor het ontwerp NBN EN [19]: Eurocode 6. Ontwerp en berekening van constructies van metselwerk. Deel 2: ontwerp, materiaalkeuze en uitvoering van constructies van metselwerk (+AC:2009) Productnormen NBN EN [8]: voorschriften voor metselstenen. Deel 1: metselbaksteen NBN EN [9]: voorschriften voor metselstenen. Deel 2: kalkzandsteen NBN EN [10]: voorschriften voor metselstenen. Deel 3: betonmetselstenen (ge wone en lichte granulaten) NBN EN [11]: voorschriften voor metselstenen. Deel 4: geautoclaveerde cel lenbetonmetselstenen NBN EN [12]: voorschriften voor metselstenen. Deel 5: metselstenen van kunststeen NBN EN [13]: voorschriften voor metselstenen. Deel 6: metselstenen van natuursteen PTV [38]: betonmetselstenen (gewone en lichte granulaten). Indeling en toepassingsvoorschriften PTV [39]: geautoclaveerde cellenbetonmetselstenen. Indeling en toe passingsvoorschriften PTV [40]: metselstenen van kalkzandsteen. Indeling en toe passings voorschriften PTV [3]: technisch voorschrift voor gevelbakstenen PTV [4]: technisch voorschrift voor bakstenen voor niet-decoratief metselwerk De toleranties voor houten draagvloeren zijn op hun beurt terug te vinden in de TV 223 [50] met betrekking tot draagvloeren in niet-industriële gebouwen. Wat de toleranties voor houtskeletbouw betreft, kan men er de recentelijk gepubliceerde STS 23-1 Houtskeletconstructies [35] op naslaan. Daarnaast kan men zich baseren op de Franse normen van de reeks NF P [1, 2]: travaux de bâtiment. Construction de maisons et bâtiments à ossature à bois. De toelaatbare vervormingen voor gebouwen in het algemeen en voor houtstructuren in het bijzonder zijn dan weer opgenomen in de NBN B [5]: vervormingen van draagsystemen. Vervormingsgrenswaarden. Gebouwen. Ten slotte bestaan er ook nog een aantal Belgische productnormen die eisen vastleggen voor houten elementen of elementen op basis van hout: de NBN EN 336 [7]: hout voor dragende toepassingen. Afmetingen, toelaatbare maatafwijkingen de NBN EN [24]: houtconstructies. Gelijmd gelamineerd hout en gelijmd massief hout. Eisen de NBN EN [25]: houtconstructies. Producteisen voor vooraf vervaardigde dragende delen met hechtplaten. 2 Toleranties 2.1 Funderingen en beton constructies In de Europese norm NBN EN [22] en zijn nationale aanvulling, de prnbn B [32], wordt er een onderscheid gemaakt tussen de volgende twee soorten toleranties: normatieve toleranties: structurele toleranties die de mechanische sterkte en de stabiliteit van de constructie moeten waarborgen informatieve toleranties: deze hebben doorgaans een minder belangrijke structurele invloed. We willen erop wijzen dat de contractuele documenten steeds moeten vermelden of deze toleranties al dan niet van toepassing zijn. Verder worden in voornoemde normen twee tolerantieklassen voorzien: de tolerantieklasse 1 (normale toleranties): deze klasse is van kracht bij ontstentenis van andere bepalingen in het bijzondere bestek en maakt de toepassing van de dimensioneringshypothesen uit de Eurocode 2 mogelijk (zie tabel B, p. 3, en het WTCB-Dossier nr. 2004/4.4 [37]) de tolerantieklasse 2 (strengere toleranties): om van kracht te kunnen zijn, dient deze klasse specifiek vermeld te worden in het bijzondere bestek. Deze strengere toleranties en de bijhorende kwaliteitscontrole zijn noodzakelijk om bij een berekening volgens bijlage A van de Eurocode 2 de verlaagde partiële materiaalfactoren in rekening te kunnen brengen Peil en vlakheid De tevredenheid over de functionaliteit van een cementgebonden bedrijfsvloer hangt in grote mate af van de afwijkingen op de vlakheid en het peil van de afgewerkte vloer. We willen er in dit kader op wijzen dat voorschriften zoals perfect pas en vlak in de contractuele documenten onmogelijk kunnen nageleefd worden in de praktijk. Onder vlak en pas verstaat men bijgevolg doorgaans dat de afwijkingen op de vlakheid en het peil van de bedrijfsvloer binnen de toleranties moeten liggen. De toleranties die gelden op het peil van de afgewerkte vloer hangen onder meer af van de afstand tussen het gemeten punt en het dichtstbijzijnde peilmerk (men dient dan ook steeds voldoende peilmerken te voorzien) (zie tabel C, p. 4). 2
3 B Toleranties voor funderingen en betonconstructies ( 1 ). Afwijking op Toelaatbare afwijking volgens de norm NBN EN [22] Tolerantieklasse 1 Tolerantieklasse 2 Fundering: ± 25 mm de horizontale afstand tot de referentielijn Kolom of muur: ± 25 mm Kolom of muur: ± 10 mm voor de plaatsing van bepaalde afwerkingselementen Fundering: ± 20 mm Vloerplaat tussen de bovenste verdieping en het referentiepeil: de verticale afstand H tot het referentiepeil H 20 m: ± 20 mm H > 20 m: ± 0,5 (H + 20) mm, begrensd tot 50 mm de afstand tussen twee niveaus van opeenvolgende verdiepingen ± 20 mm ± 15 mm het niveauverschil tussen aan elkaar grenzende balken (l = tussenafstand) ± (10 + l /500) mm Voor het aanbrengen van prefabelementen: ± (10 + l /2000) mm de horizontale afstand l tussen twee aan elkaar grenzende elementen Balken: max. (± 20 mm of ± l /600), begrensd tot ± 40 mm Kolommen/muren: max. (± 20 mm of l /600), begrensd tot ± 60 mm Voor de plaatsing van prefabelementen (balken, kolommen/muren): ± 15 mm de afmetingen van de betondoorsnede (l = lengte): l 150 mm l = 400 mm l 2500 mm Balken, kolommen en platen ( 2 ): ± 10 mm ± 15 mm ± 30 mm ± 5 mm ± 10 mm ± 30 mm de vlakheid: globale vlakheid onder de lat van 2 m lokale vlakheid/oneffenheid onder de lat van 0,2 m Bekist of glad oppervlak: 9 mm / 2 m en 4 mm / 0,2 m Niet bekist oppervlak: 15 mm / 2 m en 6 mm / 0,2 m Voor bedrijfsvloeren: zie TV 204 [48] Voor de ondergrond van een dekvloer: zie TV 189 [49] Voor de ondergrond van een binnenbepleistering: zie TV 199 [46] Voor de ondergrond van een buitenbepleistering: zie TV 209 [47] de kromming van de elementen (h = hoogte, l = lengte) Kolommen en wanden: max. (± h/300 of ± 15 mm), begrensd tot ± 30 mm Balken en vloerplaten: max. (± l /600 of ± 20 mm) Kolommen en wanden: max. (± h/1000 of ± 10 mm), begrensd tot ± 20 mm de rechtheid van de randen ( l = lengte van de rand): l 1 m l > 1 m ± 8 mm ± 8 mm/m, begrensd tot ± 20 mm de orthogonaliteit (a = lengte van de doorsnede) Max. (± 0,04 a of ± 10 mm), begrensd tot ± 20 mm de scheefheid (a = hoogte, b = breedte van de doorsnede) Max. (± a/25, ± b/25), begrensd tot ± 30 mm de loodrechte stand (h = hoogte van de wand of de kolom, h i = totale hoogte van de beschouwde verdiepingen, n = aantal verdiepingen) Eén verdieping 10 m: max. (h/400 of 15 mm) Meerdere verdiepingen: min. (50 mm of h i /(200 n 1/2 ) 5 3 h Eén verdieping:. mm n h 2 Meerdere verdiepingen: min. (50 mm of ) t= de verticale uitlijning (t = gemiddelde breedte) Max. (t/30 of 15 mm), begrensd tot ± 30 mm Zichtbare prefabelementen: 10 mm de helling van de balken of platen (L = lengte van de balk of de ± (10 + L/500) mm plaat) Plaat vóór de plaatsing van de dekvloer: zie TV 189 [49] Bedrijfsvloerplaat: TV 204 [48] ± 25 mm op de positie en de afmetingen van de opening de sparingen en de openingen ± 10 mm op de diameter van een buisdoorvoer de breedte van de naden tussen de betonelementen (l = voorgeschreven breedte van de naad) De kleinste van de waarden: ± 0,7 l ± 15 mm De kleinste van de waarden: ± 0,5 l ± 10 mm de niveauverschillen ± 10 mm Max. 5 mm ( 1 ) De informatieve toleranties zijn aangeduid in het lichtgroen, de normatieve toleranties in het donkergroen. ( 2 ) Met lineaire interpolatie van de tussenliggende waarden. t 3
4 Toleranties in de bouw: het functionele aspect moet primeren C Toleranties op het peil van de afgewerkte bedrijfsvloer. Afstand d [m] tussen een punt van de vloer en het dichtstbijzijnde peilmerk d 1 1 < d 3 3 < d 6 6 < d < d 30 d > 30 Afwijking [mm] ± 6 ± 8 ± 12 ± 16 ± 20 ± 25 De vlakheid van een bedrijfsvloer is het resultaat van een aantal opeenvolgende bewerkingen (gieten, effenen, vlinderen) en wordt beïnvloed door verschillende factoren zoals: het op peil brengen van het beton het eventueel verdichten van het beton vóór het gladstrijken de vordering van de binding tijdens het gladstrijken de handigheid van de uitvoerder de gelijkmatige instrooiing van het slijtlaagmengsel over het vloeroppervlak de uitrusting waarover de uitvoerder beschikt. Tabel D geeft een overzicht van de verschillende vlakheidsklassen voor afgewerkte bedrijfsvloeren en hun bijhorende toleranties (zie ook TV 204 [48]). Bij de keuze van de vlakheidsklasse dient men voldoende rekening te houden met de voorziene toepassing van de vloer. Zo wordt voor bedrijfsvloeren die bestemd zijn voor courant gebruik meestal een vlakheidsklasse IV voorgeschreven (tolerantie van 9 mm onder de regel van 2 m). Dit is meteen ook de klasse die gehanteerd wordt bij ontstentenis van voorschriften in het bijzondere bestek. De vlakheidsklassen I, II en III dienen duidelijk opgegeven te worden in het bestek en worden enkel voorzien in bijzondere gevallen, bijvoorbeeld voor vloeren die bereden worden door vorkheftrucks met een grote stapelhoogte. Gelet op de hogere kostprijs D Toleranties op de vlakheid van een cementgebonden bedrijfsvloer. Vlakheidsklasse I (extra vlak) II III IV Tolerantie [mm] onder de regel van 2 m Beoordeling van de vlakheid van een vloer. van dergelijke vloeren kan men eventueel overwegen om enkel de zones aan te duiden waarop strengere eisen van toepassing zijn. In de omgeving van hindernissen (muren, kolommen enz.) kunnen er grotere afwijkingen ontstaan ten gevolge van een verschil in effening (intensiteit en aard) of de moeilijke toegang tot de betreffende zones (vooral bij manueel effenen, een verschil in intensiteit en/of afwerking). Om deze reden worden de meetpunten voor de vlakheidsmeting gewoonlijk gekozen op een minimale afstand van 20 cm van de hindernissen. Binnen deze zone van 20 cm wordt een vlakheid aangenomen die één klasse minder streng is dan deze, voorzien voor de centrale delen. Indien het gaat om vloeren van de vlakheidsklasse IV, zal de tolerantie in de voornoemde zone 12 mm bedragen Zichtbaar beton Zoals reeds aangegeven werd in de inleiding, is het uitzicht van ruwbouwelementen doorgaans van ondergeschikt belang, aangezien deze door de latere afwerkingen aan het zicht onttrokken worden. Er kunnen echter wel bepaalde toleranties opgelegd worden aan het uitzicht van oppervlakken uit ter plaatse gestort beton die zichtbaar gelaten worden. In afwachting van de verschijning van de nieuwe norm terzake, kan men hiervoor een beroep doen op het CIB-rapport nr. 24 [33] Tolérances sur les défauts d aspect du béton (zie ook WTCB-Dossier nr. 2007/4.4 [34]) dat eisen oplegt voor de kleurschakeringen en luchtholten in het zichtvlak, alsook voor de aanwezigheid van grindnesten en plaatselijke onvolkomenheden. Wat het uitzicht van geprefabriceerde architectonische en industriële elementen van sierbeton betreft, worden in de PTV [41] toleranties opgegeven voor de luchtholten, kleurschakeringen, roestvlekken en scheuren. De aanwezigheid van luchtholten wordt conventioneel uitgedrukt volgens de CIB-schaal, terwijl de toelaatbare kleurschakeringen in betonoppervlakken traditioneel weergegeven worden door een welbepaald aantal schaalindelingen verschil tussen twee waarden op de CIB-grijsschaal. In geval van betwisting na een visuele beoordeling kan men een kleurmeting verrichten met behulp van een colorimeter. Vervolgens kan men aan de hand van het verkregen resultaat de kleurafwijking ΔE berekenen die overeenstemt met ΔE/5,0 schaalindelingen op de CIB-grijsschaal. Verder mogen er op elementen uit sierbeton bij een beoordeling vanop een afstand van 3 m geen roestvlekken zichtbaar zijn die 4
5 E Toleranties op het uitzicht van geprefabriceerd sierbeton. Sierbetonelement Architectonisch Industrieel Oppervlak Gradatie op de CIB-schaal inzake luchtholten Glad 1 Niet glad 2 Glad 2 Niet glad 3 Toelaatbaar aantal schaalindelingen verschil op de CIB-grijsschaal 2 3 veroorzaakt werden door ijzerhoudende granulaten. Het droge oppervlak mag evenmin windbarstjes (craquelé) vertonen of scheuren breder dan: 0,05 mm voor gladde betonoppervlakken uit architectonische elementen 0,1 mm voor niet-gladde betonoppervlakken uit architectonische elementen en betonoppervlakken uit industriële elementen. 2.2 Metselwerk Indien de contractuele documenten geen specifieke eisen opleggen voor het metselwerk, zijn de toelaatbare afwijkingen uit tabel F van toepassing. Deze eisen werden overgenomen uit de Eurocode 6 en moeten hoofdzakelijk de stabiliteit van het dragende metselwerk verzekeren. Met het oog op de voorziene afwerking kunnen er eventueel strengere eisen opgelegd worden. Na de uitvoering van het gevelmetselwerk kan er op de bouwplaats discussie ontstaan omtrent de voegbreedte en de uitlijning van de (stoot)voegen. Dit geldt met name bij bepaalde types handvormsteen (zie afbeeldingen 3 en 4). In de TV 208 [51] worden toleranties opgegeven voor de voegen in gevelmetselwerk (zie tabel G, op de volgende bladzijde). Uit deze tabel blijkt dat het vooral de maattoleranties op de metselstenen en de kwaliteit van de uitvoering zijn die de toegelaten afwijkingen op de voegbreedte en de uitlijning bepalen. De toelaatbare afwijkingen op metselbakstenen komen aan bod in de productnorm NBN EN [8]. In tabel H (op de volgende bladzijde) hernemen we deze eisen voor bakstenen met hoge dichtheid (HD: droge volumieke massa > 1000 kg/m³). Hieruit kunnen we opmaken dat vooral de maatsprei- 3 en 4 Voorbeelden van gevelmetselwerk uit handvormsteen. F Plaatsingstoleranties voor metselwerk. Functioneel aspect Esthetisch aspect NBN EN [19] Afwijking op de Eurocode 6 ANB:2010 loodrechte stand: per verdieping 3 verdiepingen n verdiepingen ± 20 mm ± 50 mm ± 50 mm ± 8 mm verticale uitlijning ± 20 mm ± 20 mm vlakheid ± 10 mm / 1 m ± 50 mm / 10 m lineaire afmetingen ± 1/4 3 d ( 1 ) rechtlijnigheid (horizontaliteit en verticaliteit) ( 2 ) ± 8 mm / 2 m Bijkomende eis TV 188 [52] / TV 199 [46]: ± 1/8 3 d 4 cm ( 1 ) TV 209 [47]: ± 1/8 3 d TV 188 [52]: 1 cm ± 1/4 3 d 4 cm Openingen voor schrijnwerk: + 1/4 3 d en - 1/8 3 d TV 209 [47]: 5 mm / 2 m (klasse 1) 8 mm / 2 m (klasse 2) ( 1 ) Hierin is de waarde d gelijk aan de lineaire afmeting (in cm). ( 2 ) Bijvoorbeeld: stootvoegen, kroonlijsten, lijstwerk enz. 5
6 Toleranties in de bouw: het functionele aspect moet primeren G Toleranties voor de voegen in gevelmetselwerk. de voegbreedte Afwijking op... de rechtlijnigheid van de stootvoegen ding (*) een belangrijke invloed uitoefent op de voegbreedte en de uitlijning. De aanvullende index + staat voor een strengere eis op de hoogte van de metselsteen. Deze is bijvoorbeeld van toepassing bij gelijmd metselwerk met een voegdikte tot 3 mm. We beschouwen bij wijze van voorbeeld een muurtje uit metselwerk dat opgebouwd is uit handvormbakstenen met gedeclareerde afmetingen 220/110/69 mm en een maat- Maximumafwijkingen ± 2 mm (+ maattolerantie op de metselsteen) ± 1/4 3 d (+ maattolerantie op de metselsteen) (*) de horizontaliteit van de lintvoegen ± 1/8 3 d 4 cm (*) de rechtlijnigheid van de lintvoegen het hoogteverschil tussen twee aangrenzende metselstenen (*) d = de lengte van het beschouwde metselwerk, uitgedrukt in cm. ± 2 mm / 2 m (+ maattolerantie op de metselsteen) 2 mm (+ maattolerantie op de metselsteen) spreidingsklasse R1 (zie tabel H). Om de volledige tolerantie op het metselwerk te berekenen, dient men de maattolerantie op de individuele handvormstenen (zie tabel I) te combineren met de plaatsingstoleranties uit tabel F (p. 5). De variaties in de voegbreedte kunnen in dit geval oplopen tot 10 à 15 mm, terwijl de afwijkingen op de verticale uitlijning van de stootvoegen zo n 20 tot 25 mm per verdiepingshoogte kunnen bedragen. Bakstenen met ruime maattoleranties zijn met andere woorden minder geschikt voor metselwerk waarop strenge uitzichtscriteria van toepassing zijn (de uitlijning van de stootvoegen zou bijvoorbeeld in het gedrang kunnen komen, zie afbeelding 3). Het is overigens ook weinig zinvol om strikte toleranties op te leggen voor zichtmetselwerk waarbij een rustiek uitzicht beoogd wordt. De fabrikanten van metselbakstenen die geschikt zijn voor dunmetselen of verlijmen dienen maximale afwijkingen op te geven voor de vlakheid en de evenwijdigheid van de legvlakken. Afhankelijk van de afwijkingsklasse van de voor te schrijven metselstenen zou men de nominale voegbreedte kunnen aanpassen. Zo is het omwille van esthetische redenen raadzaam om metselstenen met belangrijke maatafwijkingen uit te voeren in een vrij of wild verband. 2.3 Hout Ondanks het feit dat er in de referentiedocumenten nauwelijks toleranties beschre- (*) De maatspreiding (R-categorieën) staat voor het verschil tussen de grootste en de kleinste gemeten afmeting van de individuele stenen die geselecteerd werden bij de genormaliseerde staalname. De toleranties op de gemiddelde maat ten opzichte van de gedeclareerde fabricagemaat worden aangeduid door de T-categorieën. I Maattolerantie op handvormbakstenen. Tolerantie op de lengte [mm] Uiterste waarden op een lengte van 220 mm Tolerantie op de hoogte [mm] Uiterste waarden op een hoogte van 69 mm ± à 229 ± 5 64 à 74 H Toleranties voor metselbakstenen met hoge dichtheid. Criterium Categorie HD (hoge dichtheid) Toleranties op de gemiddelde waarden Maatspreiding T1 T1+ T2 T2+ Tm R1 R1+ R2 R2+ Rm ± max. [0,40 fabricagemaat mm; 3 mm] Voor de lengte en de breedte van de steen: idem T1 Voor de hoogte van de steen: ± max. [0,05 fabricagemaat mm; 1 mm] ± max. [0,25 fabricagemaat mm; 2 mm] Voor de lengte en de breedte van de steen: idem T2 Voor de hoogte van de steen: ± max. [0,05 fabricagemaat mm; 1 mm] Een door de fabrikant gedeclareerde afwijking in mm (mag ruimer of strikter zijn dan de andere categorieën) 0,60 fabricagemaat mm Voor de lengte en de breedte van de steen: idem R1 Voor de hoogte van de steen: 1 mm 0,30 fabricagemaat mm Voor de lengte en de breedte van de steen: idem R2 Voor de hoogte van de steen: 1 mm Een door de fabrikant gedeclareerde maatspreiding in mm (kan ruimer of strikter zijn dan de andere categorieën) 6
7 ven worden voor houtconstructies, zal men doorgaans toch trachten om de maximale vervorming van de structuurelementen te beperken, afhankelijk van de toepassing. Indien het bijzondere bestek geen voorschriften geeft voor de toelaatbare vervorming, begrenst de norm NBN B [5] de uitgestelde vervorming van een vloer die aan minstens twee zijden ondersteund wordt, als volgt: maximum 1/350 van de overspanning voor daken die aan de binnenzijde bepleisterd worden maximum 1/250 van de overspanning indien er geen afwerking voorzien is. In voornoemde norm wordt er verder ook nog melding gemaakt van de volgende uitgestelde vervormingen: maximum 1/500 voor vloerbedekkingen met grotere afmetingen of vloerbedekkingen die stevig vastgelegd zijn maximum 1/350 voor vloerbedekkingen met kleine afmetingen of vloerbedekkingen die zodanig vastgelegd zijn dat de vervormingen van de ondergrond er niet volledig aan doorgegeven worden maximum 1/250 voor soepele be kle dingen. We willen erop wijzen dat het hier een berekende doorbuiging betreft die in aanmerking genomen wordt bij de dimensionering van de constructie. Afhankelijk van de voorziene afwerkingen en/of scheidingswanden op de vloer kunnen bijkomende eisen opgelegd worden. In tabel J zijn de toleranties betreffende houtskeletbouw uit de STS 23-1 [35] opgenomen. y Dit artikel werd opgesteld in het kader van de activiteiten van de Normen-Antenne Toleranties en uitzicht (Eye Precision). J Toleranties op houtskeletbouw volgens de STS 23-1 [35]. Bouwelement Afwijking op... Verticale wanden Vloeren de verticaliteit per verdieping de verticaliteit op de totale hoogte van het bouwwerk het niveauverschil (aansluiting) de vlakheid de gevelafmetingen Maximaal toelaatbare afwijking ± 5 mm ± 5 mm ±2 mm/2 m (max. ca. 20 mm) ± 3 mm de haaksheid van de gevel 0,5 de horizontaliteit de afstand tussen twee opeenvolgende balken de gemiddelde afstand de vlakheid van een draagvloer van klasse 1 (normale tolerantie) de vlakheid van een draagvloer van klasse 2 (ruime tolerantie) ± 5 mm/2 m ± 10 mm/10 m 1 mm/m ± 20 mm ± 5 mm ± 9 mm/2 m ± 17 mm/2 m Daken de plaatsing van de dakelementen zie STS 31 [36] 7
8 Toleranties in de bouw: het functionele aspect moet primeren Literatuurlijst Association française de normalisation 1. NF P (DTU 31.2) Travaux de bâtiment. Construction de maisons et bâtiments à ossature en bois. Partie 1: cahier des clauses techniques. Parijs, AFNOR, NF P (DTU 31.2) Travaux de bâtiment (marchés privés). Construction de maisons et bâtiments à ossature en bois. Partie 2: cahier des clauses spéciales. Parijs, AFNOR, Belgian Construction Certification Association 3. PTV Technisch voorschrift voor gevelbaksteen. Brussel, BCCA, Technische Voorschriften, nr , PTV Technisch voorschrift voor baksteen voor niet-decoratief metselwerk. Brussel, BCCA, Technische Voorschriften, nr , Bureau voor Normalisatie 5. NBN B Vervormingen van draagsystemen. Vervormingsgrenswaarden. Gebouwen. Brussel, NBN, NBN B Algemene bepalingen voor geprefabriceerde betonproducten. Nationale aanvulling bij NBN EN 13369:2004+A1:2006 +AC:2006. Brussel, NBN, NBN EN 336 Hout voor dragende toepassingen. Afmetingen, toelaatbare maatafwijkingen. Brussel, NBN, NBN EN Voorschriften voor metselstenen. Deel 1: metselbaksteen. Brussel, NBN, NBN EN Voorschriften voor metselstenen. Deel 2: kalkzandsteen. Brussel, NBN, NBN EN Voorschriften voor metselstenen. Deel 3: betonmetselstenen (gewone en lichte granulaten). Brussel, NBN, NBN EN Voorschriften voor metselstenen. Deel 4: geautoclaveerde cellenbetonmetselstenen. Brussel, NBN, NBN EN Voorschriften voor metselstenen. Deel 5: metselstenen van kunststeen. Brussel, NBN, NBN EN Voorschriften voor metselstenen. Deel 6: metselstenen van natuursteen. Brussel, NBN, NBN EN A1 Uitvoering van de staalconstructies en aluminiumconstructies. Deel 1: eisen voor het vaststellen van de conformiteit van constructieve onderdelen. Brussel, NBN, NBN EN A1 Uitvoering van staalconstructies en aluminiumconstructies. Deel 2: technische eisen voor staalconstructies. Brussel, NBN, NBN EN Het vervaardigen van staal- en aluminiumconstructies. Deel 3: technische eisen voor aluminiumconstructies. Brussel, NBN, NBN EN 1168+A3 Geprefabriceerde betonproducten. Holle vloerplaten. Brussel, NBN, NBN EN Eurocode 5. Ontwerp en berekening van houtconstructies. Deel 1-1: algemeen. Gemeenschappelijke regels en regels voor gebouwen (+ AC:2006). Brussel, NBN, NBN EN Eurocode 6. Ontwerp en berekening van constructies van metselwerk. Deel 2: ontwerp, materiaalkeuze en uitvoering van constructies van metselwerk (+ AC:2009). Brussel, NBN, NBN EN Geprefabriceerde betonproducten. Lijnvormige dragende elementen. Brussel, NBN, NBN EN Algemene bepalingen voor vooraf vervaardigde betonproducten. Brussel, NBN, NBN EN Uitvoering van betonconstructies. Brussel, NBN, NBN EN A2 Geprefabriceerde betonproducten. Breedplaten voor vloersystemen. Brussel, NBN, NBN EN Houtconstructies. Gelijmd gelamineerd hout en gelijmd massief hout. Eisen. Brussel, NBN, NBN EN Houtconstructies. Producteisen voor vooraf vervaardigde dragende delen met metalen hechtplaten. Brussel, NBN, NBN EN A1 Geprefabriceerde betonproducten. Wandelementen. Brussel, NBN, NBN ISO Meetwijze voor de bouw. Uitzetten en meten. Deel 1: planning en organisatie, meetwijzen, aanvaardingsmaatstaven. Brussel, NBN, NBN ISO Meetwijze voor de bouw. Uitzetten en meten. Deel 2: meetopstelpunten en bakens. Brussel, NBN, NBN ISO Meetwijze voor de bouw. Uitzetten en meten. Deel 3: nalooplijsten voor het verkrijgen van landmeet- en meetdiensten. Brussel, NBN, NBN ISO Maatafwijkingen voor gebouwen. Meetwijzen voor gebouwen en bouwwaren. Deel 1: werkwijze en instrumenten. Brussel, NBN, NBN ISO Maatafwijkingen voor gebouwen. Meetwijzen voor gebouwen en bouwwaren. Deel 2: ligging van meetpunten. Brussel, NBN, prnbn B Uitvoering van betonconstructies. Nationale aanvulling bij NBN EN 13670:2010. Brussel, NBN, Conseil international du bâtiment 33. Tolérances sur les défauts d aspect du béton. Rotterdam, CIB-Rapport, nr. 24, juni
9 Desmyter J., Cauberg N. en Pierard J. 34. Ter plaatse gestort zichtbeton: aandacht voor de kwaliteit. Brussel, Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf, WTCB-Dossiers, nr. 2007/4, Katern nr. 4, Federale Overheidsdienst Economie, K.M.O., Middenstand en Energie 35. STS 23-1 Houtskeletconstructies. Brussel, FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie, Eengemaakte Technische Specificaties, nr. 23-1, STS 31 Timmerwerk. Brussel, FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie, Eengemaakte Technische Specificaties, nr. 31, Pollet V. 37. Toleranties op ter plaatse gestort beton : evolutie van de specificaties. Brussel, Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf, WTCB-Dossiers, nr. 2004/4, Katern nr. 4, PROBETON 38. PTV Betonmetselstenen (gewone en lichte granulaten). Indeling en toepassingsvoorschriften. Brussel, PROBETON, Technische Voorschriften, nr , PTV Geautoclaveerde cellenbetonmetselstenen. Indeling en toepassingsvoorschriften. Brussel, PROBETON, Technische Voorschriften, nr , PTV Metselstenen van kalkzandsteen. Indeling en toepassingsvoorschriften. Brussel, PROBETON, Technische Voorschriften, nr , PTV Geprefabriceerde architectonische en industriële elementen van sierbeton. Brussel, PROBETON, Technische Voorschriften, nr , PTV 200 Geprefabriceerde structuurelementen van gewapend beton en van voorgespannen beton. Voorschriften voor de grondstoffen, de fabricage, de afgewerkte elementen en de berekening. Brussel, PROBETON, Technische Voorschriften, nr. 200, PTV 201 Geprefabriceerde holle vloerelementen van gewapend beton en van voorgespannen beton. Voorschriften voor de grondstoffen, de fabricage, de afgewerkte elementen en de berekening. Brussel, PROBETON, Technische Voorschriften, nr. 201, PTV 202 Breedplaten van gewapend beton en van voorgespannen beton. Voorschriften voor de grondstoffen, de fabricage, de afgewerkte elementen en de berekening. Brussel, PROBETON, Technische Voorschriften, nr. 202, PTV 212 Geprefabriceerde wandelementen van gewapend beton en van voorgespannen beton. Voorschriften voor de grondstoffen, de fabricage en de afgewerkte elementen. Brussel, PROBETON, Technische Voorschriften, nr. 212, Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf 46. Binnenbepleisteringen. Deel 1. Brussel, WTCB, Technische Voorlichting, nr. 199, Buitenbepleisteringen. Brussel, WTCB, Technische Voorlichting, nr. 209, Cementgebonden bedrijfsvloeren. Brussel, WTCB, Technische Voorlichting, nr. 204, Dekvloeren. Deel 1: materialen, prestaties, keuring. Brussel, WTCB, Technische Voorlichting, nr. 189, Draagvloeren in niet-industriële gebouwen. Brussel, WTCB, Technische Voorlichting, nr. 223, Opvoegen van metselwerk. Brussel, WTCB, Technische Voorlichting, nr. 208, Plaatsen van buitenschrijnwerk. Brussel, WTCB, Technische Voorlichting, nr. 188, Toleranties in de bouw. Brussel, WTCB, WTCB-Contact nr. 25 (speciale uitgave),
Dimensionale toleranties op betonconstructies
Dimensionale toleranties op betonconstructies Jörg Wijnants Afdeling Technisch Advies WTCB NBN EN 13670 en prnbn B15-400: Toleranties 06/11/2013 - Pagina 1 Inleiding Bij de bepaling van de toleranties
Nadere informatieDimensionale toleranties
Dimensionale toleranties op betonconstructies Jörg Wijnants Afdeling Technisch Advies WTCB 1 Inleiding Bij de bepaling van de toleranties op ruwbouwelementen staat vanzelfsprekend de functionaliteit ervan
Nadere informatieSpeciale uitgave : toleranties in de bouw
WTCBContact Een uitgave van het Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf Speciale uitgave : toleranties in de bouw Driemaandelijkse uitgave Nr. 25 7 e jaargang 1 e trimester 2010 Controle-instrumenten
Nadere informatieToleranties op zicht- en sierbeton
Toleranties op zicht- en sierbeton Dimensionale toleranties en kleurverschillen Jörg Wijnants Afdeling Technisch Advies WTCB 1 Inleiding 2 Inleiding In februari 2010 verscheen de Europese norm NBN EN 13670
Nadere informatieVan structureel beton naar zichtbeton
Van structureel beton naar zichtbeton Historiek, werfervaringen en meetmethoden Van structureel beton naar zichtbeton 10 oktober 2018 - Pagina 1 Beton als structureel element Uitvoeringstoleranties NBN
Nadere informatieEen nieuwe norm voor Zichtbeton
Een nieuwe norm voor Zichtbeton ir. Julie Piérard & ir. Niki Cauberg 1 [ Overzicht ]... 1. Context 2. Classificatie van zichtbeton 3. Eisen en beoordelingsmethoden Textuur Luchtbellen Homogeniteit van
Nadere informatieToleranties op ter plaatse gestort beton : evolutie van de specificaties
NORMALISERING REGLEMENTERING CERTIFICERING. Tijdens elke fase van de oprichting van een gebouw moet men bepaalde uitvoeringstoleranties respecteren om zo de stabiliteit, de prestaties, de verbinding tussen
Nadere informatieToleranties in de bouw: gecombineerde toleranties
Toleranties in de bouw: gecombineerde toleranties TC Harde muur- en vloerbekledingen Hoewel de ontwikkeling van dunbedtechnieken aanleiding gegeven heeft tot een zekere technologische vooruitgang (verbeterde
Nadere informatieToleranties in de bouw: evenwicht tussen ondergrond en afwerking
Toleranties in de bouw: evenwicht tussen ondergrond en afwerking TC Plafonneer-, voeg- en gevelwerken Om bij binnenbepleisteringen en lichte binnenwanden te kunnen komen tot een verzorgde verdere afwerking,
Nadere informatieRegels voor de goede uitvoering van beton. ir. Bram Dooms
Regels voor de goede uitvoering van beton ir. Bram Dooms 1 Context Normen betreffende Betonconstructies NBN EN 1990 (Eurocode) Ontwerp Grondslagen van het constructief ontwerp NBN EN 1992 (Eurocode 2)
Nadere informatiewelfsels tel: +32 (0)54 33 45 11 fax: +32 (0)54 32 60 47 e-mail: info@megaton.be www.megaton.be
welfsels MEGATON PREFA SYSTEMS Industriezone 2 Nederwijk-Oost 279-9400 Ninove tel: +32 (0)54 33 45 11 fax: +32 (0)54 32 60 47 e-mail: info@megaton.be www.megaton.be welfsels draagstructuur brugdekliggers
Nadere informatieBeschrijving keramische prefab wandelementen BRIXALL
Beschrijving keramische prefab wandelementen BRIXALL Keramische prefab wandelementen opgebouwd uit keramische snelbouwstenen Omschrijving De keramische muurelementen zijn uitgevoerd uit geperforeerde,
Nadere informatiebeheersorganisme voor de controle van de betonproducten Tel. (02) Fax (02) GEPREFABRICEERDE BETONNEN VEILIGHEIDSSTOOTBANDEN
PROBETON Vereniging zonder winstoogmerk beheersorganisme voor de controle van de betonproducten Aarlenstraat 53 - B9 1040 BRUSSEL Tel. (02) 237.60.20 Fax (02) 735.63.56 e-mail : mail@probeton.be website
Nadere informatieIn het huidig artikel geven we wat meer duiding bij het gebruik van akoestische bouwconcepten. Het gebruik van bouwconcepten als mogelijke oplossing
16 BOUWEN MET BAKSTEEN TECHNIEK Akoestiek Inleiding In ons artikel in BMB 145 over akoestiek hebben wij de belangrijkheid van een correcte detaillering, voor het behalen van een goede akoestische prestatie
Nadere informatiebeheersorganisme voor de controle van de betonproducten Tel. (02) Fax (02) TECHNISCHE VOORSCHRIFTEN PTV 200
PROBETON Vereniging zonder winstoogmerk beheersorganisme voor de controle van de betonproducten Aarlenstraat 53 B9 1040 BRUSSEL Tel. (02) 237.60.20 Fax (02) 735.63.56 email : mail@probeton.be website :
Nadere informatieHolle vloerplaten van spanbeton. Holle vloerplaten zijn onmisbaar bij het ontwerpen van een modern huis!
Holle vloerplaten van spanbeton Holle vloerplaten zijn onmisbaar bij het ontwerpen van een modern huis! 1. Algemeen Betonnen vloeren, die men holle vloerplaten noemt, zijn tegenwoordig onmisbare elementen
Nadere informatiebeheersorganisme voor de controle van de betonproducten Tel. (02) Fax (02)
PROBETON Vereniging zonder winstoogmerk beheersorganisme voor de controle van de betonproducten - Aarlenstraat 53 - B9 1040 BRUSSEL Tel. (02) 237.60.20 Fax (02) 735.63.56 e-mail : mail@probeton.be website
Nadere informatiebeheersorganisme voor de contro le van de betonproducten Tel. (02) Fax (02)
PROBETON Vereniging zonder winstoogmerk beheersorganisme voor de contro le van de betonproducten Aarlenstraat 53 - B9 1040 BRUSSEL Tel. (02) 237.60.20 Fax (02) 735.63.56 e-mail : mail@probeton.be website
Nadere informatieAkoestische deuren. in combinatie met brandweerstand
Akoestische deuren in combinatie met brandweerstand De Coene Products T +32 (0)56 43 10 80 Europalaan 135 F +32 (0)56 43 10 90 B-8560 Gullegem info@decoeneproducts.be www.decoeneproducts.be AKOESTISCHE
Nadere informatiePROBETON BETONSTRAATSTENEN MET GEKLIEFD ZICHTVLAK. beheersorganisme voor de controle van de betonproducten PTV 125 TECHNISCHE VOORSCHRIFTEN
PROBETON Vereniging zonder winstoogmerk beheersorganisme voor de controle van de betonproducten Aarlenstraat 53 - B9 B-1040 Brussel Tel. +32 2 237 60 20 Fax +32 2 735 63 56 e-mail : mail@probeton.be website
Nadere informatiebeheersorganisme voor de controle van de betonproducten Tel. (02) Fax (02) TECHNISCHE VOORSCHRIFTEN PTV 231
PROBETON Vereniging zonder winstoogmerk beheersorganisme voor de controle van de betonproducten Aarlenstraat 53 - B9 1040 BRUSSEL Tel. (02) 237.60.20 Fax (02) 735.63.56 e-mail : mail@probeton.be website
Nadere informatieWelfsels in spanbeton (WX) 2.5
2.5 Toepassingen WX-welfsels zijn geprefabriceerde vloerelementen. Ze worden gebruikt in toepassingen waar grote overspanningen, zware belastingen en/of kleine constructiehoogtes gevraagd worden. De onderzijde
Nadere informatieDoor palen naast elkaar uit te voeren, is het mogelijk om een wand te vormen die dienstdoet als beschoeiing (zie afbeelding 1).
Infofiche 56.4 Palenwanden. Type 2 : Naast elkaar geplaatste palen die elkaar raken (tangenspalenwanden) Verschenen : juli 2012 Deze Infofiche over palenwanden van het type 2 waarbij de palen naast elkaar
Nadere informatieInfofiche 56.3 Palenwanden. Type 1 : in elkaar geplaatste palen (secanspalenwand)
Infofiche 56.3 Palenwanden. Type 1 : in elkaar geplaatste palen (secanspalenwand) Verschenen : juli 2012 Deze Infofiche over palenwanden van het type 1 waarbij de palen in elkaar geplaatst worden, is essentieel
Nadere informatieNBN B ZICHTBETON Classificaties en specificaties. ir.arch. J. Apers
NBN B 15-007 ZICHTBETON Classificaties en specificaties ir.arch. J. Apers werkgroep Normalisatieinstituut (NBN) Belgische normcommissie : E104 Beton Binnen deze commissie verschillende werkgroepen Werkgroep
Nadere informatieDAKELEMENTEN (TT) IN VOORGESPANNEN BETON
5 DAKELEMENTEN (TT) IN VOORGESPANNEN BETON Dakelementen in voorgespannen beton (TT) 5 Algemene beschrijving De TT-dakelementen in voorgespannen beton worden gevormd door 3 ribben met een tussenafstand
Nadere informatiemegaton x-floors U zoekt voorgespannen kanaalplaatvloeren? gevonden kanaalplaatvloer INTER SHIPPING
megaton x-floors U zoekt voorgespannen kanaalplaatvloeren? gevonden kanaalplaatvloer Voorgespannen kanaalplaten Toepassingen Megaton X-Floors zijn geprefabriceerde voorgespannen vloerelementen. Ze worden
Nadere informatie5. Producteigenschappen
84 5. Producteigenschappen 5.1 Blokken en lateien 5.1.1 Blokken Cellenbetonblokken behoren tot de categorie van zeer lichte en extra lichte betonsoorten, volgens de norm NBN B 21-002: Metselstenen Specificaties
Nadere informatieEen nieuw norm over de uitvoering van betonconstructies. ir. Vinciane Dieryck
Een nieuw norm over de uitvoering van betonconstructies ir. Vinciane Dieryck 1 1. Context 2. Beheer van de uitvoering 3. Bekistingen 4. Betonstorten 5. Nabehandeling en bescherming 6. Toleranties 7. Conclusies
Nadere informatieGEWAPEND BETONSTAAL TRALIELIGGERS
OCBS Vereniging zonder winstoogmerk Pleinlaan 5 B 1050 BRUSSEL www.ocab-ocbs.com TECHNISCHE VOORSCHRIFTEN PTV 305 Herz. 3 2009/3 PTV 305/3 2009 GEWAPEND BETONSTAAL TRALIELIGGERS HERZIENING 3 Goedgekeurd
Nadere informatiebeheersorganisme voor de controle van de betonproducten Tel. (02) Fax (02)
PROBETON Vereniging zonder winstoogmerk beheersorganisme voor de controle van de betonproducten Aarlenstraat 53 - B9 1040 BRUSSEL Tel. (02) 237.60.20 Fax (02) 735.63.56 e-mail : mail@probeton.be website
Nadere informatieBETONSTAAL GERIBDE en GEDEUKTE STAVEN GERIBDE en GEDEUKTE DRAAD met hoge ductiliteit
OCBS Vereniging zonder winstoogmerk Keizerinlaan 66 B 1000 BRUSSEL www.ocab-ocbs.com TECHNISCHE VOORSCHRIFTEN PTV 302 Herz. 7 2015/6 PTV 302/7 2015 BETONSTAAL GERIBDE en GEDEUKTE STAVEN GERIBDE en GEDEUKTE
Nadere informatieDakelementen (TT) in voorgespannen beton. Willy Naessens 75
Dakelementen (TT) in voorgespannen beton Willy Naessens 75 Algemene beschrijving Waarom TT-dakelementen kiezen De TT-dakelementen in voorgespannen beton worden gevormd door 3 ribben met een tussenafstand
Nadere informatieB.1 Bestekteksten. B.1.1 Blokken
B1 Bestekteksten B1 bestekteksten 35 B.1 Bestekteksten In dit hoofdstuk zijn alle beschikbare bestekteksten opgenomen. Voor meer informatie verwijzen we naar hoofdstukken B3 Verwerking en B.4 Technische
Nadere informatiePROBETON vzw Aarlenstraat 53/B9 1040 Brussel Tel.: +32 (0)2 237 60 20 Fax : +32 (0)2 735 63 56 mail@probeton.be www.probeton.be
PROBETON vzw Beheersorganisme voor de controle van de betonproducten PROBETON vzw Aarlenstraat 53/B9 1040 Brussel Tel.: +32 (0)2 237 60 20 Fax : +32 (0)2 735 63 56 mail@probeton.be www.probeton.be TECHNISCHE
Nadere informatieSupport gevelstenen CE SPECIFICATIEFORMULIER UITLEG
Support gevelstenen CE SPECIFICATIEFORMULIER UITLEG Per 1 april 2006 dient de Europese productnorm NEN-EN 771-1 Specificaties voor metselstenen Deel 1: Baksteen gehanteerd te worden. De invoering van Europese
Nadere informatiebeheersorganisme voor de controle van de betonproducten Tel. (02) Fax (02) TECHNISCHE VOORSCHRIFTEN PTV
PROBETON Vereniging zonder winstoogmerk beheersorganisme voor de controle van de betonproducten Aarlenstraat 53 - B9 1040 BRUSSEL Tel. (02) 237.60.20 Fax (02) 735.63.56 e-mail : mail@probeton.be website
Nadere informatieKolommen in gewapend beton (KM) 2.1
2 BETONSTRUCTUREN 2.1 Toepassingen Aan de voet ingeklemde kolommen zijn bestand tegen verticale belastingen en dragen bij tot de horizontale stabiliteit van gebouwen. x y b Kolommen kunnen de hoogte van
Nadere informatieInfofiche 56.1 Berlijnse wanden. Type 1 : beschottingen aanbrengen tijdens de uitgraving
Infofiche 56.1 Berlijnse wanden. Type 1 : beschottingen aanbrengen tijdens de uitgraving Verschenen : juli 2012 Deze Infofiche over Berlijnse wanden van het type 1 waarbij de beschottingen tijdens de uitgraving
Nadere informatiebeheersorganisme voor de controle van de betonproducten Tel. (02) Fax (02) TECHNISCHE VOORSCHRIFTEN PTV
PROBETON Vereniging zonder winstoogmerk beheersorganisme voor de controle van de betonproducten Aarlenstraat 53 - B9 1040 BRUSSEL Tel. (02) 237.60.20 Fax (02) 735.63.56 e-mail : mail@probeton.be website
Nadere informatieDycore massieve plaatvloer
09/2013 Dycore massieve plaatvloer De Dycore massieve plaatvloer bestaat uit vrijdragende vloerelementen van vooraf vervaardigd voorgespannen beton. Er ontstaat een gesloten vloeroppervlak door de elementen
Nadere informatieGEWAPEND BETONSTAAL, GERIBDE WARMGEWALSTE EN GERIBDE KOUDVERVORMDE STAVEN EN DRAAD, TREKPROEF NA HEEN- EN TERUGBUIGEN
OCBS Vereniging zonder winstoogmerk Ravensteinstraat 4 B 1000 BRUSSEL www.ocab-ocbs.com TECHNISCHE VOORSCHRIFTEN PTV 310 Herz. 2 2018/5 PTV 310/2 2018 GEWAPEND BETONSTAAL, GERIBDE WARMGEWALSTE EN GERIBDE
Nadere informatieLiggers in voorgespannen beton met variabele hoogte (IV-balken)
2.3 Toepassingen IV-balken worden gebruikt als dakliggers, waarbij de helling zorgt voor de afwatering. De veranderlijke hoogte laat een belangrijke materiaalbesparing toe. Deze balken bieden de meest
Nadere informatie9. Overzicht van de eigenschappen en de voordelen van cellenbeton
114 9. Overzicht van de eigenschappen en de voordelen van cellenbeton Belangrijkste eigenschappen Prestaties voordelen Structuur uiterst kleine gesloten cellen (max. Ø 2 mm) die 80% van het volume uitmaken
Nadere informatieStation Waterlooplein
Definitief Versie 1 12 september 2014 Projectnr 30619 Documentnr 188629 Constructies Stad Station Waterlooplein Stationsrenovaties Oostlijn VO+ Beschouwing constructieve aanpassingen Auteur(s) D. in t
Nadere informatieVOORSPANSTAAL. Koudgetrokken Draad
Organisme voor de Controle van Betonstaal Vereniging zonder winstoogmerk Arianelaan B 1200 BRUSSEL www.ocab-ocbs.com PTV 1 Herz. 2 2001/11 PTV 1-2 (2001) VOORSPANSTAAL Koudgetrokken Draad HERZIENING 2
Nadere informatieMetaalstructuren 3. Inleiding. Standaardprofielen. Staalkwaliteit
3 METAALSTRUCTUREN Metaalstructuren 3 Inleiding De helft van de realisaties van Willy Naessens Industriebouw wordt gebouwd met metaalstructuren. Die worden o.a. toegepast in KMO-gebouwen, agrarische gebouwen,
Nadere informatieNieuwbouw paardenstal dhr. M. Wouters Wissengrachtweg 25 te Hulsberg Gewichts-, sterkte- en stabiliteitsberekening. 13 mei 2014
Hulsberg Pagina 2 / 12 Inhoudsopgave 1 Uitgangspunten 3 1.1 Normen & Voorschriften 3 1.2 Materialen 4 1.3 Ontwerpcriteria 4 1.4 Betondekking 4 1.5 Belastingen 5 1.6 Stabiliteit 6 1.7 Vervormingseisen 6
Nadere informatieBelgische normering op komst, evenals praktische aanbevelingen voor de uitvoering. Korte vergelijking met sierbeton.
Evolutiein zichtbeton Belgische normering op komst, evenals praktische aanbevelingen voor de uitvoering. Korte vergelijking met sierbeton. ir. Niki Cauberg, WTCB Technologisch Adviseur niki.cauberg@bbri.be
Nadere informatieANCO-TORENS TURNHOUT. VERKOOPSLASTENBOEK PARKEERGARAGE Fase
Generaal Lemanstraat 27 B-2018 Antwerpen Telefoon 03 232 08 79 Telefax 03 232 21 38 www.wilma.be ANCO-TORENS TURNHOUT VERKOOPSLASTENBOEK PARKEERGARAGE Fase 4 Versie: 30 juli 2010 anco verkoopslastenboek
Nadere informatieSchöck Isokorb type QS 10
Schöck Isokorb type Schöck Isokorb type 10 Inhoud Pagina Bouwkundige aansluitsituaties 152 Afmetingen 153 Kopplaat staalconstructie/bijlegwapening 154 Capaciteiten/Voegafstanden/Inbouwtoleranties 155 Inbouwhandleiding
Nadere informatiePROBETON vzw Aarlenstraat 53/B Brussel Tel.: +32 (0) Fax : +32 (0)
PROBETON vzw Beheersorganisme voor de controle van de betonproducten PROBETON vzw Aarlenstraat 53/B9 1040 Brussel Tel.: +32 (0)2 237 60 20 Fax : +32 (0)2 735 63 56 mail@probeton.be www.probeton.be TECHNISCHE
Nadere informatieDe waterdichte aansluiting van beglaasde balustrades op platte daken
Bij de plaatsing van beglaasde balustrades op de dakopstanden van platte daken wordt de dakafdichting doorgaans doorboord. Deze doorboring wordt dan afgedicht met een kit of met bevestigingen met een dichtingsring.
Nadere informatieOverzicht van in Nederland verkrijgbare vloersystemen
Overzicht van in Nederland verkrijgbare vloersystemen dec. 2000 Voor de gehanteerde begrippen en voor verdere informatie wordt verwezen naar het boek Jellema, deel 9, dictaat 'Draagconstructies-Basis,
Nadere informatieSTS 71-2 Systemen voor de buitenisolatie van gevels STS 71-2 Voorstelling
STS 71-2 Systemen voor de buitenisolatie van gevels 1 STS 71-2 Voorstelling STS? Onderwerp van de STS 71-2 Prestaties? Prestaties in de STS 71-2 Realisatie van prestaties op de bouwplaats 2 1 STS 71-2
Nadere informatieBelgische en Europese normen Eengemaakte Technische Specificaties (STS) Technische Voorlichtingen (TV)
Eengemaakte Technische Specificaties (STS) Technische Voorlichtingen (TV) Voor kwalitatieve bouwproducten en bouwwerken Pagina 1 Bouwsector Bouwproducten en bouwsystemen (Fabrikant) Gefragmenteerde sector
Nadere informatieBETONNEN GRACHTELEMENTEN EN TALUDGOTEN
Voor de beste betonproducten Pour les meilleurs produits en béton TECHNISCHE VOORSCHRIFTEN PTV 108 Uitgave 2 2018 BETONNEN GRACHTELEMENTEN EN TALUDGOTEN www.probeton.be INHOUD INHOUD 1 GEBRUIKTE AFKORTINGEN,
Nadere informatiebeheersorganisme voor de controle van de betonproducten Tel. (02) Fax (02) TECHNISCHE VOORSCHRIFTEN PTV 201
PROBETON Vereniging zonder winstoogmerk beheersorganisme voor de controle van de betonproducten Aarlenstraat 53 - B9 1040 BRUSSEL Tel. (02) 237.60.20 Fax (02) 735.63.56 e-mail : mail@probeton.be website
Nadere informatieSTABILITEIT. scheuren in gebouwen
STABILITEIT scheuren in gebouwen Uit analyse van de TV s (2011, zelfstandige woningen): - 27 % van de onderzochte niet-conforme woningen minstens 1 ernstig of zeer ernstig stabiliteitsprobleem; - 7 % met
Nadere informatiePassePartout. Vloer voor speciale toepassingen
PassePartout Vloer voor speciale toepassingen PARTNER IN VLOEROPLOSSINGEN VAN ONTWERP TOT REALISATIE Productomschrijving De PassePartout wordt gebruikt in combinatie met holle vloerelementen voor het realiseren
Nadere informatieBASISBOUWAKOESTIEK. Ir. Bart Ingelaere. bart.ingelaere@bbri.be - www.normen.be. http://www.bbri.be bart.ingelaere@bbri.be www.normen.
BASISBOUWAKOESTIEK Ir. Bart Ingelaere Afdeling Akoestiek Tel. 02/655.77.11 Fax 02/653.07.29 bart.ingelaere@bbri.be - www.normen.be In een wereld met toenemend lawaai zijn producten / bouwkundige oplossingen
Nadere informatieVOORSPANSTAAL - KOUDGETROKKEN DRADEN
OCBS Vereniging zonder winstoogmerk Keizerinlaan B 1000 BRUSSEL www.ocab-ocbs.com PTV 1 Herz. 2012/ PTV 1/ 2012 VOORSPANSTAAL - KOUDGETROKKEN DRADEN HERZIENING BENOR vzw Goedgekeurd door de Raad van Bestuur
Nadere informatiePlaatsingsvoorschriften DELTA -THENE: Afdichting in de spouwmuur Conform EN 14967:2006
Plaatsingsvoorschriften DELTA -THENE: Afdichting in de spouwmuur Conform EN 14967:2006 Algemene informatie: Het product is CE-gecertificeerd: prestatieverklaring op www.doerken.be. De folie beantwoordt
Nadere informatieAFIX Durmelaan 20 B-9880 Aalter Tel: 0(032) 9 / Fax: 0(032) 9 /
AFIX Durmelaan 20 B-9880 Aalter Tel: 0(032) 9 / 381.61.01 Fax: 0(032) 9 / 381.61.00 http://www.afixgroup.com BEREKENIINGSNOTA STEIGER EN 12810 2N SW12 / 257 H2 A - LA WERKHOOGTE = 38,,50 M Berekeningsnota
Nadere informatieconstructie - algemeen Nieuwbouw woonhuis Remy Loots & Elise van Dingenen Beverakkers te Biest Houtakker gew.
beton algemeen vuilwerk beton (uit het zicht): - geometrische toleranties (NEN-EN 13670-09, tabel G.10.3 t/m 6) (klasse): 1 - afwerking bekiste oppervlakten (NEN-EN 13670-09, tabel F.4): basis - afwerking
Nadere informatieBETONSTAAL MECHANISCHE VERBINDINGEN VAN BETONSTAAL
OCBS Vereniging zonder winstoogmerk Keizerinlaan 66 B 1000 BRUSSEL www.ocab-ocbs.com TECHNISCHE VOORSCHRIFTEN PTV 309 Herz. 0 2014/9 PTV 309/0 2014 BETONSTAAL MECHANISCHE VERBINDINGEN VAN BETONSTAAL HERZIENING
Nadere informatieBAKSTEEN INHOUD. Verbruik baksteen 2 Metselverbanden 3 Regels Enkele types metselverbanden Keuze van de mortel 4 Voorbeeld STEEN!
O V E R S C H I E S E W E G 3 5 B 3 0 4 4 E E R OT T E R D A M P O S T B U S 113 9 5 3 0 0 4 E J R O T T E R D A M T 0 10 4 1 5 0 5 5 9 F 010 4 1 5 6 1 4 9 E I N F O @ S T E E N 010. N L BAKSTEEN INHOUD
Nadere informatieKONINKRIJK BELGIE FEDERALE OVERHEIDSDIENST BINNENLANDSE ZAKEN
KONINKRIJK BELGIE FEDERALE OVERHEIDSDIENST BINNENLANDSE ZAKEN Ministerieel besluit van 17 mai 2013 betreffende het gebruik van de Eurocodes als berekeningsmethode voor de brandweerstand van bouwelementen.
Nadere informatieNBN EN en prnbn B Uitvoering van Betonconstructies
NBN EN 13670 en prnbn B15-400 Uitvoering van Betonconstructies Context van de norm Beheer van de uitvoering Michel Denayer NBN EN 13670 Context van de norm Belang van deze norm Normen en normalisatie Historiek
Nadere informatiebeheersorganisme voor de controle van de betonproducten Tel. (02) Fax (02) TECHNISCHE VOORSCHRIFTEN PTV
PROBETON Vereniging zonder winstoogmerk beheersorganisme voor de controle van de betonproducten Aarlenstraat 53 - B9 1040 BRUSSEL Tel. (02) 237.60.20 Fax (02) 735.63.56 e-mail : mail@probeton.be website
Nadere informatieBelgisch normatief document. stand van zaken. ir.arch. J. Apers BBG
Belgisch normatief document ZICHTBETON stand van zaken ir.arch. J. Apers BBG inhoudstafel Inleiding Studiedagen zichtbeton Toenemend aantal projecten Vaststelling problemen Werkgroep Normatief document
Nadere informatieBUtgb 04/2497. Geldig van 04.10.2004 tot 03.10.2009 B E S C H R I J V I N G
BUtgb 04/2497 Geldig van 04.10.2004 tot 03.10.2009 http://www.butgb.be Belgische Unie voor de technische goedkeuring in de bouw Federale Overheidsdist (FOD) Economie, Middstand, KMO Energie, Goedkeuring
Nadere informatieNBN EN 1991-1-4 ANB 2010 Eurocode 1 : Belastingen op constructies - Deel 1-4 : Algemene belastingen - Windbelasting - Nationale bijlage NBN EN
Eurocodes NBN EN 1990 2002 Eurocode - Grondslagen van het constructief ontwerp NBN EN 1990 ANB 2013 Eurocode 0 - Grondslag voor het constructief ontwerp - Nationale NBN EN 1990 ANB 2007 Eurocode - Grondslagen
Nadere informatieKOMO. Orion Beton B.V. kwaliteitsverklaring
KOMO kwaliteitsverklaring Nummer K810/02 Vervangt K810/01 Uitgegeven 2015-01-01 d.d. 2014-06-19 Geldig tot Onbepaald Pagina 1 van 9 Orion Beton B.V. VERKLARING VAN KIWA Deze kwaliteitsverklaring voor productcertificatie
Nadere informatieTel. +32 (0) Fax +32 (0) GEPREFABRICEERDE BETONPRODUCTEN LIJNVORMIGE DRAGENDE ELEMENTEN
PROBETON Vereniging zonder winstoogmerk beheersorganisme voor de controle van de betonproducten Aarlenstraat 53 / B9 B-1040 Brussel Tel. +32 (0)2 237 60 20 Fax +32 (0)2 735 63 56 e-mail : mail@probeton.be
Nadere informatiebeheersorganisme voor de controle van de betonproducten Tel. (02) Fax (02) TECHNISCHE VOORSCHRIFTEN PTV 203
PROBETON Vereniging zonder winstoogmerk beheersorganisme voor de controle van de betonproducten Aarlenstraat 53 - B9 1040 BRUSSEL Tel. (02) 237.60.20 Fax (02) 735.63.56 e-mail : mail@probeton.be website
Nadere informatieKOMO. Fingo N.V. kwaliteitsverklaring
KOMO kwaliteitsverklaring 8Nummer K55022/03 Vervangt K55022/02 Uitgegeven 2015-01-01 d.d. 2013-10-01 Geldig tot Onbepaald Pagina 1 van 8 Fingo N.V. VERKLARING VAN KIWA Deze kwaliteitsverklaring voor productcertificatie
Nadere informatieNieuwbouw 46 startersappartementen Constructieve Uitgangspunten Bouwaanvraag
Pieters Bouwtechniek Vlietsorgstraat 15 2012 JB Haarlem 023-5431999 Postbus 4906 2003 EX Haarlem pbt.haarlem@pieters.net www.pietersbouwtechniek.nl Nieuwbouw 46 startersappartementen Constructieve Uitgangspunten
Nadere informatieNBN EN 13670 en prnbn B15-400. Uitvoering van Betonconstructies
NBN EN 13670 en prnbn B15-400 Uitvoering van Betonconstructies Bekisting en ontkistingstermijnen Michel Denayer NBN EN 13670 Inhoudstafel NBN EN 13670 1. Toepassingsgebied 2. Normverwijzingen Bijlagen
Nadere informatieBinnenbepleistering: algemeen
Seminarie 15 juni 2017 Inge Dirkx WTCB Labo Materialen : algemeen : Algemeen Inhoud Soorten pleisters Referentiedocumenten Types Functies Beoordeling van pleisterwerk 15/06/2017 - Pagina 1 15/06/2017 -
Nadere informatieVOORSPANSTAAL - STRENGEN
OCBS Vereniging zonder winstoogmerk Ravensteinstraat 4 B 1000 BRUSSEL www.ocab-ocbs.com TECHNISCHE VOORSCHRIFTEN PTV 311 Herz. 5 2012/6 PTV 311/5 2012 VOORSPANSTAAL - STRENGEN HERZIENING 5 BENOR vzw Goedgekeurd
Nadere informatietechnische fiche gewapende holle gladde welfsels
technische fiche gewapende holle gladde welfsels Bestekomschrijving Elementen in gewapend beton met een gladde onderzijde met een hoogte van 13cm of 17cm en 60cm breed. Na plaatsing worden de voegen gevuld
Nadere informatieVloerplaten uit gewapend beton
Vloerplaten uit gewapend beton Een stevige basis voor een snelle opbouw met lage kosten Kerkstoel vloerplaten Vloerplaten zijn ideaal om betonnen draagvloeren te realiseren. Ze kunnen in alle vormen gemaakt
Nadere informatieVOORSPANSTAAL STRENGEN
Organisme voor de Controle van Betonstaal Vereniging zonder winstoogmerk Arianelaan 5 B 1200 BRUSSEL www.ocab-ocbs.com PTV 311 Herz. 3 2001/11 PTV 311-3 (2001) VOORSPANSTAAL STRENGEN HERZIENING 3 Goedgekeurd
Nadere informatieAFDEKKINGS- EN AFSLUITINGSINRICHTINGEN VAN GIETIJZER OF GIETSTAAL : EISEN
COPRO vzw Onpartijdige Instelling voor de Controle van Bouwproducten Dendermondsestraat 168-1083 BRUSSEL Tel : 02/468.00.95 Fax : 02/469.10.19 e-mail : copro@cobonet.be BTW BE 424.377.275 PCR 000-1497262-67
Nadere informatieBijzonder bestek STABILITEIT
Bijzonder bestek STABILITEIT Houtskeletbouw Studiebureau stabiliteit S.E.C. bvba Ten Bosse 106 9800 Deinze 4/12/2009 2 BOVENBOUW Pg 2/68 23 Gevelmetselwerk 23.30 Supplementen 23.31 Buitenlateien in gewapend
Nadere informatiePROBETON vzw Aarlenstraat 53/B Brussel Tel.: +32 (0) Fax : +32 (0)
PROBETON vzw Beheersorganisme voor de controle van de betonproducten PROBETON vzw Aarlenstraat 53/B9 1040 Brussel Tel.: +32 (0)2 237 60 20 Fax : +32 (0)2 735 63 56 mail@probeton.be www.probeton.be TECHNISCHE
Nadere informatieIndustriële vloeren Aandachtspunten om schade te voorkomen
Industriële vloeren Aandachtspunten om schade te voorkomen Steven Vercauteren, Hoofdadviseur, Dep. Technisch Advies en Consultancy Betonvloeren 07/11/2016 - Pagina 1 Betonvloeren 07/11/2016 - Pagina 2
Nadere informatieBrandveiligheid Brandwerende bouwelementen
Brandveiligheid Brandwerende NBN 713-020 1968 Beveiliging tegen brand - Gedrag bij brand bij bouwmaterialen en - Weerstand tegen brand van ) (met erratum) NBN 713-020/A1 1982 Beveiliging tegen brand -
Nadere informatieUitvoeringsfiche Berlijnse wanden Type 1: beschotting aangebracht tijdens de uitgraving
Uitvoeringsfiche Berlijnse wanden Type 1: beschotting aangebracht tijdens de uitgraving a. Typering van het systeem Beschoeiing, bestaande uit verticale profielen (figuur 1), die geplaatst worden voor
Nadere informatieEERSTE HULP. Bij afbraak- en stabiliteitswerken. I I Oei, het was toch een dragende muur!?!
EERSTE HULP Bij afbraak- en stabiliteitswerken Oei, het was toch een dragende muur!?! Inhoudsopgave Inleiding Een stabiliteitsingenieur beter vroeg dan laat? Screening van uw woning: Inspectie van woning/appartement
Nadere informatieRichtlijn voor het verwerken van cellenbeton- en gipsblokken
Techniek TBA-Richtlijn stukadoren 1.3 Richtlijn voor het verwerken van cellenbeton- en gipsblokken Maart 2019 Aansprakelijkheid Stichting Technisch Bureau Afbouw (TBA) en degenen die aan het opstellen
Nadere informatieGEWAPEND BETONSTAAL GERIBDE KOUDVERVORMDE DRAAD
OCBS Vereniging zonder winstoogmerk Keizerinlaan 66 B 1000 BRUSSEL www.ocab-ocbs.com TECHNISCHE VOORSCHRIFTEN PTV 303 Herz. 4 2013/12 PTV 303/4 2013 GEWAPEND BETONSTAAL GERIBDE KOUDVERVORMDE DRAAD HERZIENING
Nadere informatieGreen label Housing. BEREKENINGEN TEK paneel t.b.v platdak. Opdrachtgever. Koelmalaan 330, 1812 PS Alkmaar. Tel: (0517) KvK:
datum:17-5-013 bladzijde 1 Green label Housing Koelmalaan 330, 181 PS Alkmaar Tel: (0517) 380600 KvK: 5600335 constructeur ing. F.J. de Boer BEREKENINGEN TEK paneel t.b.v platdak Ontwerp: constr. Adviseur
Nadere informatieDetaillering Porotherm Eco-Brick
Detail 1 Aansluiting op een vloer in een skelet Als een warmtewand van Porotherm Eco-Brick in een betonskelet wordt toegepast, dient de detaillering hierop te zijn aangepast. Het toepassen van een glijlaag
Nadere informatiebeheersorganisme voor de controle van de betonproducten Tel. (02) 237.60.20 Fax (02) 735.63.56
PROBETON Vereniging zonder winstoogmerk beheersorganisme voor de controle van de betonproducten Aarlenstraat 53 - B9 B-1040 Brussel Tel. (02) 237.60.20 Fax (02) 735.63.56 e-mail : mail@probeton.be website
Nadere informatie