Welke lens kiest u? Oogheelkunde. Keuzemogelijkheden bij staaroperatie. Inleiding. Welke lens kiest u?

Transcriptie

1 Oogheelkunde Welke lens kiest u? Keuzemogelijkheden bij staaroperatie Inleiding U heeft staar/cataract. Als de staar het zien of functioneren in het dagelijks leven belemmert, adviseren wij om een staaroperatie te ondergaan. Dat betekent dat wij uw eigen troebele lens (de staar/cataract) vergruizen en opzuigen, en vervangen door een nieuwe heldere kunstlens. Deze lens komt op dezelfde plaats te zitten als uw oorspronkelijke eigen lens, namelijk in het lenszakje achter de iris(=regenboogvlies).. Door het ontwerp van de lens en de operatie zijn er meestal geen hechtingen nodig en blijft de lens in principe levenslang zitten. Meer informatie rondom de staaroperatie/cataractoperatie -ook wel phacoemulsificatie door oogartsen genoemd- kunt u lezen in de folder Staaroperatie. Welke lens kiest u? U heeft tegenwoordig een keuze welke lens er bij u geïmplanteerd wordt. Er is een standard (monofocale) lens en een premium lens. De standard lens wordt volledig vergoed door de zorgverzekering en voor de premium lenzen met de daarbij horende extra voor en nazorg geldt een eigen bijdrage. U komt eventueel in aanmerking voor: Torische lens 650 euro Multifocaal 1000 euro? Multifocaal torisch 1200 euro? Door middel van specifieke metingen wordt berekend welke lens voor u het beste resultaat kan geven, afhankelijk van uw wensen. Dat betekent dat u in de verte en/of dichtbij, afhankelijk van uw voorkeur, redelijk scherp kunt zien zonder bril. Standaard (Monofocale) lens De standaard lens noemen we een monofocale lens. Deze lens en de operatie wordt volledig vergoed door uw zorgverzekeraar (eigen risico heeft u altijd). Deze lens geeft u scherp zicht op één afstand. U heeft wel een bril nodig voor de andere afstanden. Dit komt doordat de lens niet in en uit kan zoomen(accomoderen) zoals uw lens ooit wel kon toen u jonger was. Dit is vergelijkbaar met een fototoestel die alleen op één afstand scherp kan stellen. 1

2 De torische lens Als u een cilinder (astigmatisme) heeft is een monofocale lens niet voldoende om scherp zicht te geven zonder bril. Met bril is de cilinder wel te corrigeren. Er bestaat een lens die een cilinder ingeslepen heeft. Dit noemen we een torische lens. Dan is het zien wel scherper zonder bril dan het zou zijn met een monofocale lens. Andere afstanden zoals dichtbij zijn echter onvoldoende scherp zonder bril. Dat wil zeggen dat u nog steeds een leesbril/computer bril nodig heeft. Dus als u een cilinder(astigmatisme) heeft, zal het zicht met een monofocale lens op alle afstanden enigszins onscherp zijn zonder bril maar met bril wel goed. Als u kiest voor een torische lens is de kwaliteit van het beeld zonder bril wel beter dan met een monofocale lens. U zult hiermee de bril minder nodig hebben dan voorheen of als u voor de monofocale lens zou kiezen. Deze lens gaat gepaard met een eigen bijdrage-(wordt niet vergoed door de zorgverzekeraar). Soms is er slechts in één oog een significante cilinder aanwezig en volstaat met een torische lens in één oog en een monofocale lens in het andere oog. Voordelen de kwaliteit van het beeld met een torische lens is beter dan met een monofocale lens als er sprake is van een cilinder (astigmatisme). Nadelen voor sommige afstanden heeft u nog steeds de bril nodig. Let op: De torische lens vermindert de cilinder maar er blijft vaak een rest-cilinder over. Dit is omdat het beter is om de cilinder te verminderen dan helemaal weg te krijgen of zelfs over corrigeren. Als er te veel rest-cilinder blijft kan het noodzakelijk zijn om de lens te draaien. Dit gebeurt liefst 2-4 weken na de eerste operatie in dagbehandeling. Hoe hoger de cilinder van te voren was, hoe groter het risico dat de cilinder niet perfect gecorrigeerd wordt. Let op: de cilinder vermindert wel hetgeen de kwaliteit van het zien verbetert. Prijs torische lens eigen bijdrage per oog: 650 Reststerkte Ondanks het juist berekenen en het juist plaatsen van de lens kan er een reststerkte overblijven waardoor het vertezien niet optimaal is. Dit kan ontstaan doordat de lens wordt berekend door middel van formules die niet bij iedereen perfect uitkomen. Dit kan bij elke staaroperatie gebeuren. Dan kan nalaseren een optie zijn-ook wel touchup genoemd. Dit gebeurt in een kliniek voor refractie chirurgie, namelijk het LASIK centrum in Boxtel. Hier zijn ook eigen kosten aan verbonden. Dit kan eventueel invloed hebben op het lezen. Prijs voor nalaseren per oog: ongeveer 600 2

3 De multifocale lens Als u heel graag zoveel mogelijk zonder bril zou willen zien, is de multifocale lens een mogelijkheid. Dit is een kunstlens met erin geslepen ringen die voor de multifocale werking zorgen. Er zijn meerdere multifocale lenzen, ieder met een andere voordeel en nadeel. Patiënten zijn erg tevreden over multifocale lenzen, al zal een kunststof lens niet uw eigen accommodatievermogen op jongere leeftijd kunnen evenaren en niet in alle opzichten perfectie geven. Uw oogarts kiest de multifocale lens die hij/zij het meest geschikt voor u vindt. Voordelen De patiënten die het bovenstaande hebben begrepen en heel graag een multifocale kunstlens wilden, zijn heel erg tevreden. Rond de 90% in de praktijk, en uit wetenschappelijke artikelen, gebruiken voor 90% van hun dagelijks activiteiten geen bril. Soms is een hulpbril nodig voor enkele bezigheden zoals fijn knutselen of boek met kleine letters, of juist ver autorijden in het donker. Het is dus goed om te weten waar u voor kiest en wat u kunt verwachten-dan is de tevredenheid het beste. Nadelen De multifocale lenzen kunnen halo's geven met name in het donker rondom lichtbronnen (dus als u veel 's nachts moet rijden is dit minder geschikt). Omdat het licht in focus gebracht wordt op meerdere afstanden kan er iets minder contrast zijn ten opzichte van de monofocale lens. Niet alle afstanden zullen perfect zijn: soms is de verte iets minder scherp door iets reststerkte -dan is lezen van kleine letters soms WEL beter, soms is de tussenafstand minder scherp en soms zijn de allerkleinste letters moeilijk te lezen zonder bril. Meestal is alleen één van deze dingen iets minder optimaal en daar moet u rekening mee houden. Een hulpbrilletje kan nuttig zijn voor die bezigheden op een bepaalde afstand. Het is zeldzaam dat iemand de multifocale lens niet kan accepteren maar dan kan het nodig zijn om de multifocale lens in een tweede operatie te vervangen door een monofocale lens. Prijs multifocale lens en voor/nazorg eigen bijdrage per oog: 1000 Reststerkte Ondanks het juist berekenen en het juist plaatsen van de lens kan er een reststerkte overblijven waardoor het vertezien niet optimaal is. Dit kan ontstaan doordat de lens wordt berekend door middel van formules die niet bij iedereen perfect uitkomen. Dit kan bij elke staaroperatie gebeuren. Dan kan nalaseren een optie zijn-ook wel touchup genoemd. Dit gebeurt in een kliniek voor refractie chirurgie, namelijk het LASIK centrum in Boxtel. Hier zijn ook eigen kosten aan verbonden. Dit kan eventueel invloed hebben op het lezen. Prijs voor nalaseren per oog ongeveer 600 3

4 De multifocale torische lens Als u het bovenstaande gelezen heeft en graag een multifocale lens wilt maar u blijkt ook een cilinder/astigmatisme te hebben is het noodzakelijk om dit ook te corrigeren. Als dit niet gecorrigeerd wordt werkt de multifocale lens niet optimaal en kunt u nog steeds niet goed zien zonder bril. De oogarts ziet dit aan de hand van de metingen die vooraf plaats vinden en zal deze lens dan adviseren. Hetzelfde geldt als u voor een torische lens zou willen kiezen maar niet graag een leesbril wil gebruiken. Dan heeft u een multifocale torische lens nodig. Deze vraagt ook om een eigen bijdrage. Prijs multifocale torische lens en voor/nazorg eigen bijdrage per oog: 1200 Monovisie Als u het zien ver weg en dichtbij wil verbeteren, is het voor sommige patiënten mogelijk om een oog (meestal het dominante) voor de verte scherp te laten kijken en het andere oog voor dichtbij/tussenafstand scherp te laten kijken. Nadeel hiervan is dat het diepte zien verminderd is en dat niet iedereen hieraan kan wennen. Sommige mensen die al van te voren contactlenzen gebruiken weten van zichzelf dat ze dit prima kunnen verdragen. Voor deze mensen is monovisie een uitstekende optie en is geen multifocale lens nodig. Meestal zal voor mini-monovisie gekozen worden-dan is de verte redelijk goed met twee ogen en de tussenafstanden maar voor het lezen van kleine letters en boeken is een aangepaste leesbril vaak nodig. Deze techniek kan toegepast worden in combinatie met de torische lens, de monofocale lens of de multifocale lens om de scherpte op alle afstanden te verbeteren. Let wel op-het gaat dan om het functioneren in het dagelijks leven met twee ogen. Afzonderlijk is het zicht van elk oog anders in de verte en dichtbij. Let op; u moet ook hieraan (kunnen) wennen anders geeft dit klachten. Deze klachten zijn wel met een bril op te lossen. Hiervoor zijn geen extra kosten als er een monofocale lens gebruikt wordt. Er zijn wel extra kosten als er een torische of multifocale lens gebruikt wordt. Wanneer kan een torische/multifocale lens niet gebruikt worden of is deze minder geschikt? Als u heel kritisch bent en perfectie eist. Als u extreme oogsterktes heeft - hoge plus of hoge min-sterktes- dan zijn de resultaten minder betrouwbaar/te controleren. Als u andere oogziektes heeft zoals glaucoom, macula degeneratie of irregulaire hoornvliesafwijkingen, luie oog, scheelzien. Als uw oogarts denkt dat het bij u geen goed idee is. Als de kosten een probleem zijn. Wanneer worden de torische/multifocale lenzen vergoed door de zorgverzekeraar? De multifocale lens wordt in principe niet vergoed maar soms kunt u een bijdrage krijgen. De torische lens wordt (deels) vergoed bij extreem hoge cilinder >4,5 D. Vraag altijd van te voren bij uw zorgverzekeraar of u voor vergoeding in aanmerking komt. 4

5 Hoe verder 1. Ter voorbereiding worden er extra onderzoeken en soms afspraken voor u gemaakt om te kunnen beoordelen of u geschikt bent voor een van de bovenstaande lenzen. 2. Als er voor een premium lens wordt gekozen, moet u een informed consent formulier tekenen. U ontvangt een factuur van de vakgroep oogheelkunde voor de lens die u voor de operatie dient te betalen. 3. Vlak voor de operatie wordt er bij een torische/torische multifocale lens een markering op het oog gezet in zittende houding. Dat is pijnloos. Daarna is de operatie hetzelfde als bij een standard monofocale lens. Op het einde van de operatie wordt de lens in de juiste positie geplaatst. 4. Na de operatie vindt enkele dagen later een controle plaats, zoals bij elke staaroperatie. Er is een extra controle na 1 week en de standaard controle na 4 weken. De oogarts bespreekt bij alle controles met u hoe het gaat met het zien, hoe de lens aan uw verwachtingen voldoet en hoe het verdere beloop zal zijn. Vragen Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, dan kunt u ze stellen tijdens het eerstvolgende bezoek of contact opnemen met: Polikliniek Oogheelkunde Locatie Venlo routenummer 9 (077) Locatie Venray routenummer 95 (0478) VieCuri Medisch Centrum Locatie Venlo Tegelseweg BL Venlo (077) Locatie Venray Merseloseweg CE Venray (0478) internet: VieCuri Patiëntenservicebureau 28 november 2016 bestelnummer