Snurken en slaap-apneu. Behandelmogelijkheden van de KNOarts

Transcriptie

1 Snurken en slaap-apneu Behandelmogelijkheden van de KNOarts

2 Inhoud Inleiding... 3 Wat is snurken?... 3 Multidisciplinaire zorg... 3 Diagnose... 4 Behandelingsmogelijkheden van de KNO-arts... 4 Chirurgische ingrepen... 4 Radiofrequente thermotherapie (Celon)... 5 Kosten... 6 Meer informatie... 6 p a t i ë n t e n i n f o r m a t i e 2

3 Inleiding Ieder mens snurkt wel eens. Indien echter het geluid iedere nacht aanleiding geeft tot overlast, kan er een groeiende ergernis ontstaan en soms extreme moeheid door een chronisch slaaptekort. Snurken kan ongemerkt een probleem worden voor uw partner en uw directe omgeving, zoals uw buren. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de gevolgen van een chronisch slaaptekort, zoals stemmingsverandering (depressie), verminderde concentratie en alertheid en minder goed functioneren tijdens het werk of studie. Snurken kan ook een symptoom zijn van een aandoening die gekenmerkt wordt door een frequente onderbreking van de ademhaling. Door een tijdelijke afsluiting van de luchtweg ontstaat een zuurstoftekort en daarmee een verstoring van het natuurlijke hartritme en slaappatroon. Men spreekt dan over het obstructieve slaap apneu syndroom (OSAS). De laatste jaren is er steeds meer aandacht voor de klacht snurken en/of OSAS. Men ziet ook steeds beter het verband tussen OSAS en andere gezondheidsrisico s zoals hart- en vaatziekten, diabetes mellitus, overgewicht, alcohol- en tabakgebruik. Inmiddels zijn er nieuwe mogelijkheden ter beschikking gekomen om het probleem te behandelen. Wat is snurken? Snurken is het hoorbaar worden van de ademhaling. Het geluid is het gevolg van het vibreren van de zachte weefsels in de mond en keel door de passerende lucht. De relatief nauwe neus en keelholte veroorzaken een bepaalde weerstand aan de ademlucht, waardoor er een naar binnen aanzuigend effect op de wat slappere weefsels ontstaat. Hierdoor kan de luchtweg zich nog verder vernauwen en kan dit leiden tot een tijdelijke totale afsluiting. Men spreekt dan van een apneu. Dit kan seconden tot zelfs boven een minuut duren en zeer frequent optreden. Uw hart en zenuwstelsel zal zeker hierop gaan reageren. De kans op het optreden van snurken en OSAS wordt bepaald door verschillende factoren, zoals verschillen in de lichaamsbouw, leeftijd, gewicht en het gebruik van alcohol, tabak, medicijnen en drugs. Multidisciplinaire zorg Er wordt steeds meer kennis gedeeld. In het voormalig Atrium Medisch Centrum Parkstad is enkele jaren geleden de werkgroep Slaap gerelateerde aandoeningen opgericht. Hierin werken KNO-artsen, longartsen, kaakchirurgen, tandartsen en neurologen samen op een efficiënte wijze te komen tot een goede diagnose en de juiste behandeling. p a t i ë n t e n i n f o r m a t i e 3

4 Wat kunt u zelf doen? Bij overgewicht (met een BMI groter dan 28, of halsomvang groter dan 42 cm) zult u eerst alle aandacht moeten geven aan gewichtsvermindering, zo nodig met hulp van uw huisarts en/of een diëtiste. Vrijwel alle beschikbare therapieën tegen snurken en OSAS schieten tekort, zolang er geen correctie heeft plaatsgevonden van uw gewicht en van gewoonten, samenhangend met alcohol-, tabak-, drug- en / of medicijngebruik. Diagnose U bespreekt uw klachten met de KNO-arts aan de hand van een vragenformulier, hetgeen kan worden aangevuld met informatie van uw partner. Aansluitend wordt een onderzoek verricht met speciale aandacht voor de bovenste luchtweg. Het KNOspiegelonderzoek wordt afgerond door een inspectie met een dunne buigzame kijker of endoscoop, die via een van de neusgangen meestal gemakkelijk kan worden ingebracht. Hiermee kan de achterkant van de neusholte, keel en tong worden bekeken. Ook worden gegevens verzameld zoals uw lengte, gewicht, halsomvang. Meestal wordt aan het einde van het consult een voorlopige conclusie getrokken. U krijgt advies over de noodzaak een nadere analyse uit te laten voeren van het slaappatroon, de bouw van de schedel, onder en bovenkaak, het gebit etc. Afhankelijk van de mogelijke oorzaak van uw klachten kan hierna een verwijzing plaatsvinden naar de longarts, tandarts, neuroloog, kaakchirurg en of diëtiste. Bij een sterke verdenking op OSAS wordt u verwezen naar de longarts, die de beschikking heeft over meetapparatuur om het slaappatroon vast te leggen. Dit noemt men een polysomnografie. Een andere mogelijkheid is het verrichten van een slaap-onderzoek onder narcose (slaapendoscopie). Dit kan een nuttige aanvulling zijn als het probleem op de polikliniek in eerste instantie onduidelijk blijft. Dit onderzoek vindt plaats op de operatiekamer van de KNO-arts. Hiervoor is een dagopname noodzakelijk. Behandelingsmogelijkheden van de KNO-arts De behandeling door de KNO-arts is erop gericht een voldoende ruime luchtweg te garanderen en de vibraties van de zachte weefsels in de keel te verminderen. Om dit te bereiken zijn er diverse technieken en ingrepen mogelijk. Chirurgische ingrepen Er kan een chirurgische ingreep worden uitgevoerd, zoals het rechtzetten van het neustussenschot en het verkleinen van de neusschelpen, het verwijderen van de keelamandelen, het inkorten van de huig of (incidenteel) een verkleinende tongoperatie. Zie ook en p a t i ë n t e n i n f o r m a t i e 4

5 Radiofrequente thermotherapie (Celon) De groeiende belangstelling voor snurken en het feit dat er (meestal) geen vergoeding voor de behandeling bestaat, heeft er voor gezorgd dat er behoefte is ontstaan aan een betrouwbare, eenvoudige, relatief weinig belastende behandeling. Celon is zo n methode. Het is de merknaam van een radiofrequente thermotherapie, waarbij neusschelpen en het zachte gehemelte behandeld worden. Hoe werkt het? Door een plaatselijke opwarming onder het slijmvlies van de neusschelpen of het zachte gehemelte ontstaat een verlittekening en schrompelt het weefsel. Uiteindelijk is het de bedoeling dat er een blijvend effect optreedt. Hierdoor krijgt u betere neusademhaling en een stugger gehemelte dat minder vibreert. Meestal is hiervoor een plaatselijke verdoving voldoende en de behandeling wordt poliklinisch uitgevoerd. Een behandeling onder algehele narcose behoort tot de mogelijkheden. Mogelijke risico s De directe gevolgen ( bijwerkingen ) van de behandeling met de thermotherapie van neus en keel zijn meestal licht en van korte duur. De meest voorkomende reacties zijn roodheid, zwelling, pijn, korstvorming en beperkt bloedverlies. Bij behandeling van de neusschelpen zijn er weinig tot geen nadelige effecten te zien, ook niet in de eerste weken. Wel neemt de neusverstopping eerst toe door zwelling en korstvorming. Na zes weken zijn deze klachten vrijwel geheel voorbij. Bij de anti-snurkbehandeling van het gehemelte kan een droge keel optreden en kan het tijdelijk moeilijk zijn een rollende RL uit te spreken. De zwelling van het gehemelte kan in eerste instantie toenemen en dus ook een propgevoel veroorzaken en het snurken zelfs tijdelijk verergeren. Benauwdheid komt zelden voor. Indien dit het geval is, neem dan contact op met de dienstdoende KNOarts. Tijdens kantooruren kunt u contact opnemen met de polikliniek KNO. Buiten kantooruren kunt u bellen met de Spoedeisende Hulp (SEH). De telefoonnummers vindt u achter in de brochure. Voorafgaand aan de behandeling Wij adviseren u een uur vóór de behandeling 1000 mg paracetamol in te nemen. Na het onderzoek kunt u zich wat duizelig, licht in het hoofd voelen. Wij adviseren u vervoer naar huis te regelen en niet zelf met de auto te rijden. Nazorg De eerste dagen na thermotherapie mag u maximaal 3 x 1000 mg of 6 x 500 mg paracetamol gebruiken. Indien dit voor u onvoldoende is, kunt u in overleg met uw (huis)-arts Diclofenac (Voltaren) 50 mg, 3 x daags gebruiken tot de pijn is verminderd. Als het gevoel in de keel na enkele uren is teruggekeerd kunt u weer eten en drinken. p a t i ë n t e n i n f o r m a t i e 5

6 Uw eetgewoonten kunt u beter de eerste dagen aanpassen: eet zacht voedsel in kleine porties. Het voedsel dient niet te warm of te scherp te zijn. Koolzuurhoudende drank en alcohol kunnen ook irriteren en kunnen beter vermeden worden. Follow-up Om beter inzicht te krijgen in het verloop van het herstel kunnen wij u vragen een aantal dagen uw klachten bij te houden. U krijgt hiervoor een vragenformulier uitgereikt. Met uw ervaringen kunnen wij toekomstige patiënten weer beter voorlichten en helpen. Na de behandeling krijgt u een vervolgafspraak voor de polikliniek mee. Op termijn kan het nodig zijn een tweede behandeling van de keel te ondergaan. Kosten Alle kosten die samenhangen met het stellen van de diagnose worden vergoed door de zorgverzekering. De kosten voor de behandeling van gewoon snurken worden in de regel niet vergoed door de zorgverzekering. Een uitzondering hierop vormt de therapie voor de neusschelpen. Indien de diagnose OSAS is vastgesteld worden alle kosten betaald door uw zorgverzekering. U vindt een overzicht van de kosten op de website van het Zelfstandig Behandel Centrum Mitralis ( Mitralis is opgericht om deze zorg binnen Zuyderland Medisch Centrum te kunnen leveren. Uiteraard kan er in de toekomst een wijziging in uw zorg-polis optreden. Neem vóór de behandeling altijd contact op met uw verzekeraar. Meer informatie Heeft u na het lezen van deze brochure nog vragen en/of opmerkingen dan kunt u contact opnemen met de polikliniek KNO. p a t i ë n t e n i n f o r m a t i e 6

7 C Zuyderland Medisch Centrum Heerlen Algemeen (045) Polikliniek KNO Spoedeisende Hulp (buiten kantooruren)