GROENLINKS. GroenLinks GRONINGEN STAD VERKIEZINGSPROGRAMMA

Transcriptie

1 GROENLINKS GRONINGEN STAD VERKIEZINGSPROGRAMMA GRONINGEN STAD VERKIEZINGSPROGRAMMA OF LATEN WE HET ZO? GroenLinks GRONINGEN STAD VERKIEZINGSPROGRAMMA

2 KANDIDATENLIJST VOORWOORD 1 MATTIAS GIJSBERTSEN 2 KRIS VAN DER VEEN 3 BENNI LEEMHUIS 4 GLIMINA CHAKOR 5 MARTIJN VAN DER GLAS 6 PETRA BROUWER 7 FEMKE FOLKERTS 8 ARJEN NOLLES 9 EVA VRIEZE-LIU 10 RUTGER WESSELS 11 MICHA BOON 12 GIJS VAN DER KROEF Groningen, december 2013 JEROEN VAN KOOTEN 13 NIENKE HOMAN 14 PETRA KNIP 15 HARRIE MIEDEMA 16 DJOKE HENDRIKS 17 SAKE HOLKEMA 18 DREWES DE HAAN 19 JAN VAN DEN BERG 20 WOUTER SAMWEL 21 PETER TIMMERMAN 22 MARGIEN BOUMA 23 SIEBREN HUITEMA 24 JELTJE MEULENBROEK 25 BEA MOOLENAAR 26 SASKJA TREU 27 ANNE-LIES VAN DER BAAN 28 HANS-PAUL KLIJNSMA 29 WIEBE VAN DER PLOEG 30 ANNIE POSTMA Beste lezer, 2014 is voor Groningen een belangrijk verkiezingsjaar. Groningers worden geconfronteerd met veel problemen op het gebied van financiën, werk en zorg. Tegelijkertijd gaat het in de stadspolitiek veel te veel over cijfers en veel te weinig over mensen. GroenLinks kiest voor een andere politiek. Wij willen denken vanuit de wensen en belangen van mensen. We zien een brede beweging van onderop om veel dingen anders aan te pakken: persoonlijker, kleinschaliger, groener en met meer oog voor elkaar. GroenLinksers zijn onderdeel van die beweging en willen ook in de politiek die groene, sociale en progressieve koers ondersteunen. GroenLinks laat al elke dag zien dat het anders kan. Met eerlijke politiek dichtbij mensen. Een aantal van onze resultaten vindt u in dit programma. Ik hoop van harte op uw steun en op uw stem op 19 maart. Ik sla dan heel graag de handen ineen met u en met andere mensen in de stad om de broodnodige verandering te brengen. Samen maken we het verschil! Hartelijke groet, Mattias T. Gijsbertsen De nummers 1 t/m 6 van de kandidatenlijst GroenLinks Groningen stad met vbnb en vlnr: Kris van der Veen, Benni Leemhuis, Martijn van der Glas, Petra Brouwer, Mattias Gijsbertsen en Glimina Chakor / ANNET EVELEENS

3 1 INHOUD INLEIDING: GROENLINKS... OF LATEN WE HET ZO? 5 Meedoen in een sociale stad 7 Wonen in een groene stad 7 Leven in een open stad 7 MEEDOEN IN EEN SOCIALE STAD 9 Werk maken van werk 10 GroenLinks... Of laten we het zo? GroenLinks werkt aan een toekomst waarin mensen naar elkaar omkijken en zichzelf kunnen zijn. Dat is een toekomst waarin niemand aan de kant komt te staan en iedereen hulp krijgt als dat nodig is. Die toekomst is schoon, groen en duurzaam. Zo waarborgen we ook het welzijn van volgende generaties. In dit programma laten we zien wat onze ideeën daarover zijn. We weten dat we tegen de achtergrond van de huidige crisis niet alles zullen kunnen realiseren. De overheid heeft Een stad om in te wonen 11 Zorg voor wie het nodig heeft 12 steeds minder geld om de sociale effecten van de crisis te verzachten. Toch is dat hard nodig. In plaats van passief bij de pakken neer te gaan zitten, grijpt GroenLinks alle kan- Goed onderwijs voor jong en oud 13 sen aan voor betere zorg, meer werk en schone energie. Ruimte en kansen voor jongeren 14 Veel mensen in de stad hebben vergelijkbare idealen. Ze COLOFON 2 Een stad in beweging 15 WONEN IN EEN GROENE STAD 17 Plezierig leven in een groene en aangename stad 18 Investeren in duurzame productie en consumptie 19 vergroenen hun omgeving en werken enthousiast aan een milieuvriendelijke samenleving. Ze helpen mensen die zorg nodig hebben in deze moeilijke tijd. Ze brengen mensen met elkaar in contact. Denk aan de vele groene ondernemers, lokale energiecoöperaties als Grunneger Power, buurtzorgorganisaties en andere doe-het-zelvers. Zij vinden vaak wél oplossingen waar de overheid of anderen die niet vonden. Uitgave: GroenLinks afdeling stad Groningen Ruim baan voor milieuvriendelijk vervoer 20 Een respectvolle omgang met dieren 22 GroenLinks heeft grote waardering voor al die actieve en betrokken stadjers. We willen samen met hen werken aan een duurzame en open samenleving, waarin GroenLinks raadsfractie Grote Markt HN Groningen tel: groenlinks@raad.groningen.nl 3 Op lokaal niveau bijdragen aan een leefbare wereld 23 LEVEN IN EEN OPEN STAD 25 Een gemeente van en voor ons allemaal 26 Diversiteit maakt het verschil 27 Een culturele topstad met ruimte voor iedereen gelijke kansen krijgt. Daarbij hoort niet een gemeente die particuliere initiatieven met verstikkende regelgeving frustreert. We zien een overheid voor ons die actief ruimte schept voor creatieve oplossingen van onderop, maar die ook haar eigen verantwoordelijkheden volledig blijft nakomen. Als GroenLinks staan we voor een gemeente die er écht is als dat nodig is en die mensen nooit laat vallen. Zo werken we samen aan een duurzame en sociale toekomst. Vormgeving: Petra Knip Foto omslag: Annie Postma Illustraties: Menah Drukwerk: NetzoDruk Groningen... nieuw talent 28 Groningen en de wereld OF LATEN WE HET ZO? ANNIE POSTMA GroenLinks GRONINGEN STAD VERKIEZINGSPROGRAMMA

4 Speerpunten We grijpen de nieuwe taken van de gemeente aan om persoonlijke zorg op maat te gaan leveren op wijkniveau, met zo min mogelijk bureaucratie en één duidelijk aanspreekpunt per gezin.... Veel kinderen groeien op in armoede. Groenlinks wil de financiële barrières wegnemen voor kinderen en jongeren om mee te doen op school of de sportvereniging.... We bezuinigen de stad niet kapot, maar blijven investeren in de sterke kanten van de stad, zoals duurzaamheid en toerisme. Dit levert veel banen op.... Groenlinks wil veel sterker inzetten op groene energie. Dat is belangrijk voor onze leefomgeving, voor het klimaat en zeker ook voor de werkgelegenheid. We moeten doeltreffend gebruik maken van zonne-energie, aardwarmte, energie uit biomassa, warmtekoude opslag en windenergie.... Groenlinks wil meer plek scheppen in de stad voor fietsers en voetgangers, voor groen en speelruimte. Daarom willen wij het parkeren zoveel mogelijk organiseren in parkeergarages of op eigen erf en niet op straat. Op de diepenring maken we een wandelboulevard langs het water.... Het huidige openbaar vervoer is, zeker op de lange termijn, ontoereikend. Er rijden nu feitelijk al te veel bussen over de grote markt. Groenlinks streeft naar beter openbaar vervoer door een geïntegreerd plan met vrije busbanen en het slimmer gebruiken van het treinspoor door de stad.... De aanpak van de overheid moet veel persoonlijker en flexibeler worden en aansluiten bij de behoeften en activiteiten van de mensen. Daarvoor is een grote mentaliteits- en organisatieverandering bij de gemeente nodig.... Het is belangrijk dat groningen zich kan blijven ontwikkelen als bruisende jonge stad die aantrekkelijk is voor jongeren en studenten. Groenlinks wil breed inzetten op jongerencultuur. In Het Groninger Forum dienen jongereninitiatieven bijvoorbeeld een centrale plaats te krijgen.... Een sprankelend cultureel leven is cruciaal voor de stad. We geven prioriteit aan het ondersteunen van onze culturele topsectoren Groningen Letterenstad en Groningen Popstad. Meedoen in een sociale stad De hoge werkloosheid baart GroenLinks grote zorgen. Er zijn meer banen nodig! Daarom willen we de stad niet kapot bezuinigen. Waar mogelijk blijven we investeren, bijvoorbeeld in de banenmotor van de duurzame sector. Toch zijn bezuinigingen helaas niet te vermijden. Om te garanderen dat niemand in de steek wordt gelaten willen we dat de gemeente anders gaat werken. GroenLinks wil af van de grote bureaucratie in de zorg en kiest voor persoonlijke en kleinschalige zorg op maat. Wonen in een groene stad GroenLinks heeft de afgelopen jaren veel bereikt voor groen, ecologie en duurzaamheid. Groningen is op weg energieneutraal te worden. De gemeente faciliteert duurzame vormen van vervoer zoals het fietsverkeer, maakt op innovatieve manieren bestaande en nieuwe gebouwen energiezuiniger en stimuleert de milieuvriendelijke energieopwekking. Dit soort investeringen leveren de stad nu al duizenden banen op. In de huidige recessie mag het milieu niet het kind van de rekening worden. Groen werkt. Leven in een open stad Groningen kent als universiteitsstad een rijk cultureel leven en ontspannen verhoudingen. Dat past bij de samenleving die GroenLinks voor ogen staat. Een samenleving waarin mensen zichzelf kunnen zijn, betrokkenheid tonen bij elkaar en hun omgeving en waarin initiatief wordt gewaardeerd. Een samenleving waarin alle ruimte is voor creativiteit, maar niet voor discriminatie, uitsluiting en geweld. Daarbij past een gemeente die meedenkt over de initiatieven van inwoners zelf en deze zoveel mogelijk ruimte geeft en faciliteert. Zo willen wij vorm geven aan een verdraagzame stad waarin mensen zich veilig en ontspannen voelen. En aan een bruisende stad met een bloeiende culturele sector waar de stadjers plezier aan beleven, die veel bezoekers trekt en die bedrijven verleidt zich hier te vestigen. 6 GroenLinks GRONINGEN STAD VERKIEZINGSPROGRAMMA ANNIE POSTMA GroenLinks GRONINGEN STAD VERKIEZINGSPROGRAMMA

5 Speerpunten sociaal We grijpen de nieuwe taken van de gemeente aan om persoonlijke zorg op maat te gaan leveren op wijkniveau, met zo min mogelijk bureaucratie en één duidelijk aanspreekpunt per gezin.... Veel kinderen groeien op in armoede. GroenLinks wil de financiële barrières wegnemen voor kinderen en jongeren om mee te doen op school of de sportvereniging. We bezuinigen de stad niet kapot, maar blijven investeren in de sterke kanten van de stad, zoals duurzaamheid en toerisme. Dit levert veel banen op. 1 Meedoen in een sociale stad GroenLinks wil dat iedereen zich op zijn eigen manier volledig kan ontwikkelen. Dat lukt niet altijd. Mensen die om wat voor reden dan ook in de knel raken laten we niet vallen. We willen dat niemand in een isolement belandt of in armoede leeft. Daarom stimuleren we dat iedereen kan deelnemen aan de samenleving. We ondersteunen mensen bij het vinden van betaald werk of een andere maatschappelijke bezigheid. We willen dat voor iedereen een fatsoenlijk inkomen, uitstekend onderwijs, mogelijkheden voor sport en bewegen en goede zorg bereikbaar zijn. De huidige crisis grijpt diep in het persoonlijk leven in. Veel mensen zijn hun baan kwijt geraakt of kennen mensen die dat is overkomen. Tegelijkertijd stijgen de kosten van de zorg voor ouders en kinderen en wordt steeds meer eigen inzet van mensen verwacht. Ook heeft de gemeente minder geld te besteden. Toch zijn er ook kansen. De gemeente krijgt meer te zeggen over zorg, jeugd en werk. Dat geeft de mogelijkheid voor een persoonlijker aanpak op die gebieden. GroenLinks staat voor een kleinschaliger en minder bureaucratische werkwijze. We willen een overheid die dichter bij de mensen staat en die ruimte laat voor de eigen professionele afweging van sociaal werkers. Veel mensen zijn nauw betrokken bij hun eigen omgeving en nemen daarin ook initiatieven. Buurtbewoners wisselen bijvoorbeeld onderlinge diensten uit, leggen samen een tuin aan en maken goedkope maaltijden voor elkaar. Zo ontstaat een solidaire samenleving. GroenLinks juicht dat toe en wil daarin ondersteunend en faciliterend zijn. GroenLinks juicht een solidaire samenleving toe en wil daarin ondersteunend en faciliterend zijn. 8 GroenLinks GRONINGEN STAD VERKIEZINGSPROGRAMMA MVC JASMIJN GroenLinks GRONINGEN STAD VERKIEZINGSPROGRAMMA

6 Werk maken van werk Werk verschaft mensen sociale contacten, waardevolle ervaringen en financiële onafhankelijkheid. Alleen al daarom vinden wij het belangrijk dat de Door bijstandsgerechtigden te stimuleren vrijwilligerswerk te doen, is een dubbele maatschappelijke winst mogelijk. De uitkeringsgerechtigden verkrijgen waardevolle contacten en werkervaring, hetgeen onder de huidige economische omstandigheden extra SUCCESSEN sociaal GroenLinks heeft oog voor de positie van kleine, zelfstandige ondernemers, alsook die van werknemers. Daarnaast is GroenLinks niet voor een 24/7 maatschappij. We zijn daarom tegen een uitbreiding van het aantal koopzondagen. gemeente alle uitkeringsgerechtigden blijft stimuleren regulier werk te krijgen. Voor mensen die daarop (nog) geen kans maken, zorgt zij voor voldoende aanbod van scholing, re-integratiebanen, werk-leerplekken, stageplaatsen en vrijwilligerswerk. Wij beogen hiermee een stad waarin belangrijk is, terwijl de samenleving voordeel heeft van hun bijdrage. Als vrijwilligers een uitkering van de sociale dienst hebben, dient te worden bekeken of een gedeeltelijke ontheffing van de arbeidsverplichting passend is. GroenLinks heeft laaggeletterdheid in Groningen op de kaart gezet. Zo n mensen in de stad hebben zeer GroenLinks is voorstander van zogeheten coachstagetrajecten. Bij zulke trajecten kunnen oudere, ervaren werknemers hun laatste arbeidsjaren fungeren als coach voor jongere werknemers. Zo worden deze oudere werknemers optimaal ingezet en krijgen iedereen zich deel voelt van de samenleving. Re-integratieplekken zijn bedoeld om mensen zonder Nu al vraagt de gemeente Groningen bij opdrachten en aanbestedingen van de uitvoerende bedrijven een sociale bijdrage in de vorm van stages, leer/werkplek- grote moeite met lezen en schrijven. Op initiatief van GroenLinks zijn bijvoorbeeld net afgestudeerde studenten een goede leerschool. werk naar een baan te leiden. Dankzij deze plekken kunnen mensen met behoud van uitkering werkervaring opdoen. We willen echter niet dat betrokkenen langdurig onder het minimumloon aan het werk blijven, zonder zicht op een reguliere baan. Daarom wil- ken en banen. Wij zijn voor een uitbreiding van deze vorm van social return. Zo bepleiten we het maken van structurele afspraken met werkgevers over het aannemen van langdurig werklozen. acties ondernomen om dat aantal terug te dringen, bijvoorbeeld door betere voor- en vroegschoolse educatie. Een stad om in te wonen GroenLinks heeft als uitgangspunt dat in elke wijk sprake moet zijn van een basispakket aan betaalbare en toegankelijke voorzieningen. We kunnen len we werken met behoud van uitkering alleen Als het aan GroenLinks ligt worden aanbestedingen... hierbij denken aan welzijns-, sport-, onderwijs-, en toestaan voor een korte periode in het kader van een re-integratietraject. Voor participatiebanen geldt iets anders. Deze banen zijn bedoeld om mensen zonder uitzicht op een betaalde baan te laten meedoen aan de samenleving. Het onderscheid tussen re-integra- op de terreinen van onderwijs, welzijn, re-integratie en zorg zoveel mogelijk vervangen door subsidierelaties waarin het maatschappelijk resultaat centraal staat. Waar dergelijke subsidierelaties wettelijk niet zijn toegestaan, maken we de aanbestedingsprocedu- Ook in crisistijd heeft GroenLinks altijd sociale regelingen beschermd en waar mogelijk uitgebreid. Voorbeelden zorgvoorzieningen, huishoudelijke hulp, maaltijdvoorzieningen, een buurtconciërge en een gemeentelijk informatiepunt ofwel STIP. Dankzij dergelijke voorzieningen kunnen ouderen, zieken en gehandicapten vaker en langer in hun eigen huis blijven tietrajecten en participatiebanen moet altijd duidelijk blijven. res in elk geval zo eenvoudig mogelijk. Lokale instellingen en bedrijven krijgen bij de gemeentelijke aanbestedingen zo veel mogelijk voorrang. van onze resultaten op dat gebied zijn de Stadjerspas en de witgoedregeling, wonen. GroenLinks juicht toe dat mensen zelf gezamenlijk GroenLinks maakt zich er sterk voor dat mensen die een gesubsidieerde baan hebben, in deze economisch zware tijd niet op straat komen te staan. Wij Zzp ers komen steeds vaker in de problemen, maar hebben nu vaak geen recht op financiële en andere die mensen met een uitkering in staat stelt kapot witgoed te vervangen. woningen bouwen. Dit bouwen van onderop leidt tot meer diversiteit in de woningvoorraad, houdt de bijna stilgevallen bouw op gang en versterkt de on- willen dat de mensen die onder het zogeheten 200 Banenplan vallen hun baan ook na 1 januari 2015 ondersteuning. GroenLinks bepleit een verruiming van de mogelijkheden. Wij zien een gemeente voor ons... derlinge band tussen bewoners. behouden. In onze stad zijn veel mensen actief als vrijwilliger of die starters en zzp ers actief ondersteunt, onder meer via advisering door het bedrijvenloket, door het verlenen van microkredieten, of door het aanbieden Vorig jaar startte op initiatief van GroenLinks het jongerenproject Back- Een woning is om in te wonen, niet om mee te speculeren. Deze oude wijsheid geldt voor GroenLinks nog steeds. Dit te meer nu door de crisis de woningbouw als mantelzorger. GroenLinks heeft grote waardering voor hun belangeloze inzet. Wij willen een goede ondersteuning voor vrijwilligers en voor man- van goedkope of leegstaande bedrijfsruimtes en het creëren van ondernemingsbroedplaatsen. bone050, in de Vinkenborgh in Vinkhuizen. Daar kunnen jongeren op hun eigen ma- is ingestort, terwijl de behoefte aan woonruimte in onze stad nog steeds groot is. Als woningen of andere gebouwen langdurig leeg staan, kunnen ze volgens telzorgers, bijvoorbeeld in de vorm van respijtzorg, ontmoetingsmogelijkheden, kinderopvang en collectieve verzekeringen. Voor sommige mensen zijn beschutte sociale werkplekken de enige plaats waar zij goed en veilig kunnen werken. Bij de hervorming van de sociale werkvoorziening moeten daarom hoe dan ook voldoende beschermde werkplaatsen blijven bestaan. nier bezig zijn met muziek, urban sports en andere vormen van jongerencultuur. ons vaak beter voor bewoning worden gebruikt. Daarom pleit GroenLinks voor een lage prioritering in onze gemeente voor de handhaving van het kraakverbod. Dat stimuleert eigenaren ook sneller iets zinvols met hun pand te doen. 10 GroenLinks GRONINGEN STAD VERKIEZINGSPROGRAMMA GroenLinks GRONINGEN STAD VERKIEZINGSPROGRAMMA

7 GroenLinks hecht aan nauw overleg tussen de gemeente en de woningbouwcorporaties. Goede afspraken moeten ervoor zorgen dat bijvoorbeeld ouderen, jongeren, starters en mensen met een laag inkomen sneller een passende en betaalbare woning krijgen. Ook energiebesparing moet een belangrijk punt zijn in de afspraken. De achterblijvende ontwikkeling van nieuwbouwwijk Meerstad als gevolg van de crisis stelt de gemeente voor een groot financieel probleem. Om dat het hoofd te bieden, worden de plannen voor Meerstad nu deels aangepast. Voor GroenLinks blijft belangrijk dat de nieuwe wijk duurzaam en groen wordt ingericht en dat er ruimte blijft voor sociale woningbouw, aangezien de behoefte aan groenstedelijk wonen onverminderd groot is. Door het ontwikkelen van speciale woon-zorgzones kunnen ouderen langer zelfstandig blijven. GroenLinks pleit voor de inrichting van dergelijke gebieden, waar goede ouderenwoningen, zorg en andere vormen van dienstverlening geconcentreerd aanwezig zijn. Het is van belang dat mensen prettig in hun eigen straat en buurt wonen. Er geldt nu een norm dat er maximaal 15% studentenpanden per straat mogen zijn. Dit vinden wij een discutabel instrument, omdat mensen vrij moeten zijn om te kiezen waar zij willen wonen. We blijven daarom op zoek naar een alternatief met meer maatwerk. Het kwalitatieve tekort aan jongerenwoningen willen we terugbrengen door grootschalige nieuwbouw van studentenwoningen en de ombouw van leegstaande panden. Iedereen moet in Groningen veilig kunnen leven en wonen. Daarom willen we dat de gemeente samen met bewoners, politie, welzijnsinstellingen en ondernemers voor iedere wijk een veiligheidsplan maakt. In zo n plan worden onveilige situaties gesignaleerd en oplossingen aangedragen. We bepleiten een sterke inzet op brand- en inbraakpreventie, vooral ook voor studentenwoningen, waar het risico vaak hoger is. Bij dit alles kunnen wijkagenten een belangrijke rol spelen. GroenLinks vindt dat al het mogelijke moet worden gedaan voor zo kort mogelijke aanrijtijden van de hulpdiensten. Verloedering en vernieling leiden tot gevoelens van onbehagen en onveiligheid: ze tasten het woongenot aan. We moeten er dus voor zorgen dat alle buurten in onze stad schoon en heel blijven. Door buurtbewoners in staat te stellen problemen makkelijker te melden, kan de gemeente sneller optreden. Het dumpen van afval wordt wat GroenLinks betreft zonder pardon beboet. Zorg voor wie het nodig heeft GroenLinks vindt het belangrijk dat het beleid rond zorg, welzijn, wonen en armoede goed aansluit bij de wensen en behoeften van de betrokkenen. Daarom hechten wij aan nauwe samenwerking met de bewoners en de cliëntorganisaties bij de ontwikkeling en uitvoering van dit beleid. Het WMO-platform speelt hierbij een belangrijke rol. We zorgen er verder voor dat de Sociale Dienst is vertegenwoordigd in de sociale teams die in elke wijk gaan werken. Nu steeds meer mensen rond de armoedegrens zitten, is een verdere uitbreiding van het armoedebeleid nodig. Onze speciale aandacht gaat daarbij uit naar de positie van kinderen. Zeker in deze economisch en financieel moeilijke tijden moeten wachtlijsten bij de schuldhulpverlening worden voorkomen. Dat vraagt om extra investeren in preventief budgetbeheer, budgetcoaching en nazorg. De regels zijn er voor de mensen en niet andersom. We willen daarom dat de Sociale Dienst uitkeringsaanvragen niet alleen beoordeelt op basis van de wettelijke richtlijnen, maar ook door rekening te houden met de specifieke situatie van de cliënt. Een dergelijke pragmatische souplesse tonen we ook door niet-uitkeringsgerechtigden met een laag inkomen gebruik te laten maken van de gemeentelijke sociale voorzieningen en zonodig van re-integratiemogelijkheden. Nu de gemeente nieuwe taken krijgt op het gebied van participatie en (jeugd)zorg willen we dat elk gezin één aanspreekpunt krijgt in de hulpverlening. Dat betekent dat hulpverleners een brede kennis en een ruime blik moeten hebben. Daarom is overleg nodig met de onderwijsinstellingen voor beroepsonderwijs over het vormgeven van nieuwe opleidingen en beroepen die ontstaan na de drie decentralisaties ( medewerker sociaal team ). Eenzaamheid komt bij veel Stadjers voor. We willen in onze stad meer aandacht voor dit ernstige probleem en stimuleren daarom de maatschappelijke instellingen en het onderwijs daarmee aan de slag te gaan. Ouderen verdienen hierbij bijzondere aandacht. Mensen met een beperking of een chronisch of psychosociaal probleem geven we de zorg en ondersteuning die passend is om aan de samenleving te kunnen blijven meedoen of thuis te blijven wonen. Het is belangrijk dat er voldoende maatschappelijke opvang is voor mensen die in een onacceptabele woonsituatie leven of dakloos dreigen te raken. GroenLinks wil dat er scherp op wordt toegezien dat er altijd woonplekken beschikbaar zijn waar mensen tijdelijk kunnen worden opgevangen. We streven naar een uitbreiding van het aanbod van de Stadjerspas, waarmee minima en mantelzorgers voor een klein bedrag kunnen deelnemen aan culturele, sportieve en andere activiteiten. Een digitale Stadjerspas of webshop kan een alternatief zijn voor de huidige vorm. De openbare ruimte is van ons allemaal, dus in principe moet iedereen er terechtkunnen. GroenLinks wil dat gemeentelijke gebouwen, trottoirs, winkels en overige voorzieningen fysiek goed toegankelijk zijn. Hetzelfde geldt voor het openbaar vervoer en de deeltaxivoorzieningen. Geweld achter de voordeur is een maatschappelijk probleem. De gemeente blijft actief in het bestrijden van huiselijk geweld tegen vrouwen, mannen, kinderen en ouderen. Zij werkt daarbij nauw samen met de politie en welzijnsinstellingen. In alle situaties moet een deskundige hulpverlener voor kinderen aanwezig zijn. Extra aandacht gaat uit naar eergerelateerd geweld. Mensenhandel behoort tot de grootste veiligheidsproblemen van Nederland en van onze stad. Daarom blijft de bestrijding van mensenhandel, meestal vrouwenhandel, en moderne slavernij wat Groen- Links betreft een gemeentelijke prioriteit. Goed onderwijs voor jong en oud De overgang van het onderwijs naar de arbeidsmarkt is voor GroenLinks een aandachtspunt: enerzijds heerst werkloosheid, anderzijds zijn er onvervulde vacatures. Wij beogen een convenant tussen de onderwijsinstellingen, werkgevers en de gemeente. Als de RUG, Hanzehogeschool en ROC s hun afgestudeerden goed naar werk begeleiden, kan de gemeente bijvoorbeeld stages met behoud van uitkering toestaan. Het Ondernemerstrefpunt kan ook een rol spelen bij het bereiken van een goede match tussen vraag en aanbod. We blijven investeren in Groningen als City of Talent. Het Akkoord van Groningen tussen Rijksuniversiteit, Hanzehogeschool, UMCG en Gemeente Groningen is van grote betekenis voor onze kenniseconomie. Energie en Healthy Ageing blijven de belangrijkste speerpunten van dit samenwerkingsverband. In de nieuwe Vensterschool draait het om onderwijs en kinderopvang. Zo ontstaat een plek waar kinderen de hele dag terechtkunnen. Het biedt ouders tijd voor werk of andere activiteiten. GroenLinks wil dat elke basisschool een Vensterschool is, of samenwerkt met scholen in de wijk. Wij verlangen voor de schoolgaande kinderen in onze stad kwalitatief hoogwaardige onderwijs- 12 GroenLinks GRONINGEN STAD VERKIEZINGSPROGRAMMA GroenLinks GRONINGEN STAD VERKIEZINGSPROGRAMMA

8 huisvesting. Daarnaast hechten wij aan duurzaam reserveren voor speelplekken, in het bijzonder na- Alcoholmisbruik onder jongeren is vanwege de scha- bouwen. Om deze combinatie van doelen optimaal te tuurspeelplaatsen. delijke gevolgen op korte en lange termijn een ernstig kunnen verwezenlijken, gaan we niet langer uit van maatschappelijk probleem. De gemeente Groningen de landelijke VNG-modelverordening voor onderwijshuisvesting, maar ontwikkelen we een eigen, flexibe- Nu de gemeente door het decentralisatiebeleid van het Rijk verantwoordelijk wordt voor de jeugdzorg, is een voorloper in Nederland met het voeren van preventief alcoholbeleid voor jongeren. Wij plei- ler model. moeten we er nog scherper op toezien dat iedere ten sterk voor voortzetting en verdere uitbreiding van De gemeente Groningen is succesvol in het bestrijden van schoolverzuim en voortijdig schoolverla- jongere tijdig de juiste hulp krijgt. Dat kan door te zorgen voor een nauwe samenwerking tussen alle betrokken experts en instanties zoals scholen, buurtor- dit preventiebeleid. Hierbij moeten ook de opvoeders een belangrijke rol krijgen. GroenLinks wil dat in onze stad streng wordt toegezien op de handhaving ten. GroenLinks vindt dat de inzet daarop onvermin- ganisaties, maatschappelijk werk en sportverenigin- van de leeftijdsgrens voor de verkoop van alcohol aan derd hoog moet blijven. We steunen de vele projecten gen. Met een hechte samenwerking op lokaal niveau minderjarigen. die hieraan bijdragen, zoals het Ondernemerstref- komen kinderen met ernstige problemen sneller punt, de VMBO-carrousel, Campus Diep en het Tra- in beeld. Zwaardere hulp dan nodig is onwenselijk, Groningen heeft in economisch en cultureel opzicht ject voor de Toekomst. maar de beschikbaarheid van voldoende specialisti- veel aan haar studerende inwoners te danken. De sche hulp behoort te zijn gewaarborgd. interactie tussen studenten en stadjers is echter Een veilige schoolomgeving is cruciaal voor de niet altijd makkelijk. Wij hechten aan projecten die persoonlijke ontwikkeling van jongeren. Daarom wil- Een kind mag nooit als gevolg van armoede buitenge- de goede verstandhouding bevorderen, zoals het len we pesten en uitsluiting op scholen bestrijden en sloten raken. Dat geldt ook in onze stad, waar één op initiatief waarbij corporaties studenten in ruil voor Presentatie initiatiefvoorstel voor jongeren eind 2011 met vlnr raadslid Kris van der eenzaamheid onder scholieren voorkomen. de zeven kinderen in armoede opgroeit. Daarom vrijwilligerswerk in de wijk woonruimte aanbieden. Veen, burgemeester Rehwinkel en Sherlock Telgt. ANNIE POSTMA staan wij voor een gemeentelijk armoedebeleid De Rijksoverheid is van plan om de jeugdzorg vanaf 2015 helemaal onder te brengen bij de gemeenten. Bij het herinrichten van de jeugdzorg moet nadrukkelijk aandacht zijn voor de relatie met het onderwijs. Volgens ons kan het schoolmaatschappelijk werk de gezochte schakel vormen tussen de sociale teams en het onderwijs. waarin bijzondere aandacht is voor het wegnemen van financiële barrières voor kinderen en jongeren om mee te doen op school of de sportvereniging. Dit kan bijvoorbeeld met behulp van de Stadjerspas, de tegemoetkoming ouderbijdrage schoolfonds (TOS), het Jeugdsportfonds en de Stichting Leergeld. Een stad in beweging GroenLinks vindt het belangrijk dat iedereen regelmatig op een gezonde manier in beweging kan zijn. Wij hechten aan breed toegankelijke sportmogelijkheden en willen dat de gemeente zorgt voor goede accommodaties, zoals sporthallen, speelvelden luwer te maken, door faciliteiten zoals outdoorgyms, speeltoestellen en skeelerrondjes aan te brengen en door schoolpleinen ook na schooltijd open te stellen. Ook willen we laten onderzoeken of het mogelijk is sportcomplexen intensiever en anders te gaan gebruiken. Als je kunt lezen en schrijven maakt dit het leven veel eenvoudiger. GroenLinks wil het aantal laaggeletterden in de stad omlaag brengen. Speciale aandacht gaat daarbij uit naar de voor- en vroegschoolse educatie (VVE) en de alfabetisering van inburgeraars en allochtonen zonder kwalificatieniveau. Het is belangrijk dat jongeren eigen plekken en gelegenheden hebben om onder elkaar bezig te zijn met muziek, urban sports en andere vormen van jongerencultuur. Daarnaast kan in de programmering van het Groninger Forum de jongerencultuur een centrale plek krijgen. Jongeren en studenten worden wat ons betreft een speerpunt van het Groninger Fo- en zwembaden. Topsportevenementen verdienen volgens ons alleen een gemeentelijke bijdrage als zij de breedtesport aantoonbaar stimuleren. Wij vinden dat in zowel het primair als voortgezet onderwijs sprake moet zijn van goed en veel bewegingsonderwijs, gegeven door vakleerkrachten: jong Uitzonderlijk getalenteerde jonge sporters moeten hun talenten verder kunnen ontwikkelen. Daartoe zijn er onder meer de Regionale Talentcentra (RTC s). Wij willen dat onze stad dergelijke faciliteiten voor talentontwikkeling ondersteunt. De Topsport Talentschool heeft hierbij onze speciale aandacht. Ruimte en kansen voor jongeren Het is ontzettend belangrijk dat kinderen plezierig en veilig buiten kunnen spelen. Daarom wil GroenLinks dat er in onze stad voldoende buitenspeelruimte wordt gecreëerd. Dat kan door handig gebruik te maken van de bestaande ruimte, bijvoorbeeld door het openstellen van schoolpleinen. Bij de aanleg of rum. Daarbij kan samengewerkt worden met andere projecten voor jongeren, zoals Urban House, Jimmy s en Backbone050. Ook een bruisend uitgaansleven is onderdeel van de aantrekkingskracht van Groningen, met name voor nieuwe studenten, die belangrijk zijn voor de Groningse economie en de sfeer in de stad. Groen- Links wil daarom niet tornen aan de vrije sluitingstij- geleerd is immers dikwijls oud gedaan. Op basis van ons ideaal van elke dag gym verschaffen we de scholen uitstekende sportfaciliteiten, zoals gymlokalen. Wij geloven verder dat het via een project als B-Slim of de sporthopper mogelijk is vanuit het onderwijs een brug te slaan naar allerlei buitenschoolse bewegingsprojecten, sporten en sportverenigingen. We gaan het buiten spelen en sporten aantrekke- Voor kinderen en volwassenen met een beperking zijn sport en beweging misschien nog wel belangrijker dan voor alle andere inwoners. Wij bepleiten dat de gemeente zich voor deze groep extra inspant, bijvoorbeeld door het organiseren of subsidiëren van toernooien of het instellen van een zogeheten combinatiefunctionaris voor sport in het speciaal onderwijs. herinrichting van woonwijken gaan we veel ruimte den van de horeca. lijker maken. Dat kan door de openbare ruimte auto 14 GroenLinks GRONINGEN STAD VERKIEZINGSPROGRAMMA GroenLinks GRONINGEN STAD VERKIEZINGSPROGRAMMA

9 Speerpunten GROEN GroenLinks wil veel sterker inzetten op groene energie. Dat is belangrijk voor onze leefomgeving, voor het klimaat en zeker ook voor de werkgelegenheid. We moeten doeltreffend gebruik maken van zonne-energie, aardwarmte, energie uit biomassa, warmte-koude opslag en windenergie GroenLinks wil meer plek scheppen in de stad voor fietsers en voetgangers, voor groen en speelruimte. Daarom willen wij het parkeren zoveel mogelijk organiseren in parkeergarages of op eigen erf en niet op straat. Op de diepenring maken we een Wonen in een groene stad GroenLinks maakt zich er sterk voor dat mensen kunnen leven en opgroeien in een groene en gezonde leefomgeving. Om dat ook in de toekomst mogelijk te maken, is het noodzakelijk onze samenleving te vergroenen en verduurzamen. Veel mensen doen dat gelukkig al. Ze vergroenen de buurt, schaffen zonnepanelen aan of kiezen voor de fiets in plaats van de auto. GroenLinks wil dat het makkelijker wordt om zulke duurzame keuzes te maken. Dat kan bijvoorbeeld met subsidies voor duurzame energie, via minder starre regelgeving, of door de aanleg van veilige fietspaden. GroenLinks wil de overgang teweegbrengen naar duurzame, hernieuwbare energiebronnen zoals zon, wind, aardwarmte en biobrandstoffen. Daarvoor moet de gemeente het goede voorbeeld geven en investeren in energiebesparing en het gebruik van schone energie. In een groene en duurzame stad moet je ruim baan geven aan milieuvriendelijk vervoer. We willen dat het veel aantrekkelijker wordt om de bus en de trein te nemen of op de fiets te gaan. Dat maakt de stad beter bereikbaar en zorgt ook voor schonere lucht. GroenLinks zet zich in voor een schone en veilige leefomgeving met veel ruimte voor fietsers en voetgangers en met een groene inrichting. Parken in de stad en bomen en perken in woonstraten verhogen het woongenot. Ruime aaneengesloten groengebieden zorgen bovendien voor een grotere verscheidenheid aan planten en dieren. Volgens GroenLinks is ongebruikte grond uitstekend bruikbaar voor tijdelijke natuur. wandelboulevard langs het water. Het huidige openbaar vervoer is, zeker op de lange termijn, ontoereikend. Er rijden nu feitelijk al te veel bussen over de Grote Markt. GroenLinks streeft naar beter openbaar vervoer door een geïntegreerd plan met vrije busbanen en het slimmer gebruiken van het treinspoor door de stad. Wij willen dat er bij alle bouwprojecten in de stad aandacht komt voor groen en duurzaamheid. Een voorbeeld is de vernieuwing van de Zuidelijke Ringweg. Dankzij GroenLinks verdwijnt de weg deels onder de grond en ontstaat ruimte voor een nieuw park, het Zuiderplantsoen. GroenLinks zet alles op alles om het verkeer in de stadsstraten te minimaliseren, de geluidsoverlast zoveel mogelijk terug te dringen en de luchtkwaliteit te verbeteren. 16 GroenLinks GRONINGEN STAD VERKIEZINGSPROGRAMMA ANNIE POSTMA GroenLinks GRONINGEN STAD VERKIEZINGSPROGRAMMA

10 Plezierig leven in een groene en aangename stad Een groene omgeving verhoogt het woongenot. Daarom wil GroenLinks dat er in iedere wijk voldoende markten en pleinen. We pleiten ervoor dat de Nieuwe Markt bij het Groninger Forum een groene invulling krijgt. Compacte bouw tussen de bestaande bebouwing is SUCCESSEN GROEN Investeren in duurzame productie en consumptie De afgelopen jaren hebben investeringen in duurzaamheid in onze stad maar liefst 5000 banen op- bomen, struiken en natuurlijke open ruimtes zijn. We een goede manier om het waardevolle landelijke ge- geleverd. GroenLinks wil de komende jaren blijven in- streven naar extra vergroening in de buurt overal waar dat kan. In buurten met een hoge bebouwings- bied rondom de stad te ontzien. We willen bovendien via actief beleid leegstand van bestaande bedrijfsge- Dankzij GroenLinks wordt de Zuidelijke vesteren in allerlei vormen van duurzame energie en technologie. Zo wordt een van de sterke kanten van dichtheid bieden groene daken en geveltuinen mogelijk uitkomst. We subsidiëren de aanleg daarvan. bouwen tegengaan. Door aan gebouwen een nieuwe bestemming te geven zal nieuwbouw vaak niet nodig zijn en blijft groen behouden. Ringweg voor een deel ondergronds aangelegd en op drie plaatsen overkapt. onze gemeente maximaal benut voor de ontwikkeling van de economie en werkgelegenheid. ICT, Healthy Ageing en toerisme zijn andere krachtige sectoren in We vinden het belangrijk dat de kinderen in onze stad al vroeg spelenderwijs de natuur leren kennen. Daarom vinden wij natuur- en duurzaamheidseducatie op school van grote waarde. Dit doel vraagt ook om meer schooltuintjes, groene schoolpleinen en natuurspeelplaatsen, waar kinderen veilig buiten in Groningen is een bloeiende stad met een stijgend inwonertal. Dat maakt een voortdurende verbetering van de infrastructuur, zoals wegen en spoorwegen, nodig. GroenLinks zet zich daarbij in voor behoud van aanwezige bomen, planten en natuur. Als Zo herstellen we het Sterrebos, ontstaat het nieuwe Zuiderplantsoen en maken we nieuwe verbindingen tussen wijken.... onze stad, die we verder willen uitbouwen. Met het oog op een energieneutrale toekomst is het belangrijk dat bedrijven hun productie verduurzamen. We moedigen winkeliers aan hun koelingen af te dekken en hun deuren niet permanent open te la- het groen kunnen spelen. toch groen verdwijnt, willen we dat in de directe omgeving minimaal dezelfde hoeveelheid nieuw groen Groningen wil energieneutraal zijn in ten staan. GroenLinks wil dat de gemeente zorgt voor een betere handhaving van de wettelijke verplichting Een groen centrum is een visitekaartje voor de stad. De afgelopen jaren heeft GroenLinks zich met succes sterk gemaakt voor het planten van meer bomen in de binnenstad. Ook nu zien we nog goede mogelijkheden voor het aanbrengen van extra groen op wordt aangeplant en liefst meer. Dankzij verbindingen tussen groengebieden kunnen dieren zoals eekhoorns of egels zich al tamelijk goed door grote delen van de stad bewegen. Wij pleiten voor een versterking van die verbindingen Deze hoge ambitie is het resultaat van de inspanningen van GroenLinks en heeft geleid tot allerlei activiteiten voor energiebesparing en de opwekking van voor bedrijven om alle duurzame investeringen te doen die zich in vijf jaar terugverdienen. Als producten dichtbij worden gemaakt, scheelt dat onnodig energieverbruik voor transport. Daarom is het verheugend dat al veel mensen in onze stad zich en een oplossing van de knelpunten. De stedelijke groengebieden en waterpartijen moeten liefst zoveel schone energie. bezighouden met biologische stadslandbouw en vergelijkbare initiatieven. GroenLinks draagt al deze mogelijk op elkaar aansluiten. groene initiatieven van onderop een warm hart toe Voor velen van ons is het afsteken van vuurwerk bij GroenLinks heeft jarenlang gestreden voor en wil ze verder stimuleren. We streven er bijvoorbeeld naar dat er in Groningen speciale markten voor Oud en Nieuw een leuk vermaak. Het leidt echter elk jaar weer tot gewonden, doodsbange huisdieren en extreme pieken in de luchtvervuiling. Daarom pleit het principe van groencompensatie: als bomen en struiken moeten verdwijnen, streekproducten komen. Zo krijgt de consument een directere band met zijn voedsel en de producenten ervan. GroenLinks voor een beperking op het afsteken van vuurwerk door particulieren. De gemeente bezit grote oppervlaktes ongebruikte grond, denk bijvoorbeeld aan het voormalige Suiker- dienen ze elders weer terug te komen. Inmiddels is dit een uitgangspunt in het gemeentelijk beleid. Afval kan dikwijls goed worden gebruikt voor het maken van nieuwe producten of voor energieopwekking. GroenLinks is groot voorstander van zulke vormen van hergebruik. Wij wensen dat de stad gaat samen- unieterrein. Volgens ons is deze grond uitstekend werken met de agrarische bedrijven uit de omgeving, bruikbaar voor tijdelijke natuur, of voor allerlei activi- om uit hun organische afval energie op te wekken. teiten en festiviteiten die de aantrekkelijkheid van Groen dak op vestiging Werkmancollege in het centrum. ANNIE POSTMA de stad verder verhogen. Een open houding van de gemeente voor initiatieven van onderop is hierbij Wat ons betreft zet Groningen veel sterker in op schone energie. We moeten doeltreffend gebruik gewenst. gaan maken van zonne-energie, aardwarmte, energie 18 GroenLinks GRONINGEN STAD VERKIEZINGSPROGRAMMA GroenLinks GRONINGEN STAD VERKIEZINGSPROGRAMMA

11 Wat iemand eet behoort tot zijn of haar persoonlijke door de binnenstad moet, is nu feitelijk al te groot. greerde vervoerspas waarmee bewoners een fiets levenssfeer. Tegelijk kleven aan de productie van GroenLinks wil het verblijfsklimaat in de binnenstad of auto kunnen huren en waarmee zij tevens kunnen sommige soorten voedsel grote bezwaren. Zo vergt de verbeteren door het aantal bussen op de Grote Markt reizen in het openbaar vervoer. productie van vlees erg veel grondstoffen en energie, te verminderen. Tegelijk verhogen we de kwaliteit van dit nog afgezien van het teweeggebrachte dierenleed. het busvervoer door vrije busbanen aan te leggen. Bo- De grote werkgevers van de stad, zoals RUG, UMCG, GroenLinks pleit ervoor dat Groningen, als stad met vendien pleiten we er sterk voor dat met spoed wordt Hanzehogeschool en Martiniziekenhuis en de vele de duurzaamheid hoog in het vaandel, haar inwoners gaat voorlichten over het belang van minder vlees- gewerkt aan een nieuwe integrale toekomstvisie voor beter openbaar vervoer in Groningen. werkgevers in de binnenstad moeten goed bereikbaar blijven. We kunnen daarbij niet alleen leunen op consumptie. autobereikbaarheid vanwege de beperkte ruimte en Het stationsgebied is hét openbaar vervoersknoop- negatieve milieugevolgen. De gemeente stimuleert Duurzaamheid is niet alleen een zaak van producenten en consumenten. De overheid moet zelf ook punt van de stad en provincie Groningen. Dagelijks reizen mensen met het openbaar vervoer van dat werkgevers er voor zorgen dat hun werknemers met fiets en OV naar het werk reizen of gebruik het goede voorbeeld geven. Daarom willen we dat de en naar de stad. Vanwege de aanstaande doorkop- maken van P&R-terreinen aan de rand van de stad. gemeente voortaan uitsluitend gebruik maakt van fairtrade en duurzaam geproduceerde grondstoffen, zoals bijvoorbeeld FSC-hout. We moedigen ook andere grote instellingen zoals RUG en UMCG peling van de verschillende spoorverbindingen en de door ons zeer toegejuichte beoogde aanleg van een fietstunnel onder het spoor door, is een herinrichting van het stationsgebied nodig. De kwaliteit Cruciaal is dat deze werkgevers goed met het openbaar vervoer bereikbaar zijn, ook onderling, zoals Zernike en het UMCG. aan op deze manier om te gaan met hun inkoop. van het openbaar vervoer en de toegankelijkheid en veiligheid voor voetgangers en fietsers zijn zaken die In een bewoners- en kindvriendelijke stad staan de straten niet vol geparkeerde auto s. Daarom Ruim baan voor milieuvriendelijk vervoer hierbij de hoogste prioriteit verdienen. Tevens willen wij dat bij de herinrichting het historische stationsgebouw zijn oude, centrale plaats terugkrijgt. pleiten wij voor een eigentijds parkeerbeleid. Waar het blik op de weg problemen voor de omwonenden veroorzaakt, introduceren we het betaald parkeren; Het fietsverkeer krijgt als milieu- en omgevingsvrien- in en rond de binnenstad gaan de prijzen voor het delijk vervoersmiddel voorrang van GroenLinks. De De trein is van groot belang voor de bereikbaarheid langs de straat parkeren omhoog. Door de aanleg van bestaande stedelijke hoofdfietsroutes maken we van de stad vanuit de omringende plaatsen. Volgens het liefst ondergrondse parkeergarages in de wijken, breder en we leggen nieuwe snelfietspaden aan, ons is het spoor ook goed bruikbaar voor het vervoer kunnen parkeerplaatsen langs de weg verdwijnen. Zo onder andere tussen Groningen CS en Zernike. We binnen de stad. Vanuit die gedachte willen we dat geven we de straten aan de buurtbewoners terug. zorgen ervoor dat de fietsroutes vanuit de omringen- er twee nieuwe treinstations bijkomen: één in de dorpen beter op die in de stad aansluiten. Hoogkerk en één bij de kruising van het spoor met Dankzij het autoluwe karakter heeft Groningen een Dwars-actie voor nachttrein campagne 2012 ANNIE POSTMA uit biomassa, en warmte-koude opslag. GroenLinks pleit voor een geconcentreerde plaatsing van hoge, krachtige windmolens op de Groningse bedrijventer- Op sommige plaatsen in de stad is het moeilijk een goede fietsenstalling te vinden. Dat is lastig voor fietsers, maar ook vervelend voor voetgangers en winkeliers. Daarom streven we naar meer gratis, bewaakte fietsparkeerplekken bij het hoofdstation het Reitdiep en de Friesestraatweg. GroenLinks is voorstander van een verdubbeling van het spoor naar Groningen-Noord, omdat Station Noord daardoor een belangrijk OV-knooppunt kan worden en omdat dit station, vanwege de nabijheid van Zernike en het UMCG, de reizigersdruk op het Hoofdstation kan bezoekersvriendelijk stadscentrum met veel ruimte voor recreëren en winkelen. Wij willen ook de Haddingestraat en de Pelsterstraat een meer bij fietsers en voetgangers passende herinrichting geven. Dat is goed mogelijk als de Haddingestraatgarage voortaan alleen nog maar beschikbaar wordt gesteld reinen. Zo kunnen we als stad voor een belangrijk en in de binnenstad, vooral bij de Vismarkt. verminderen. voor gebruik door omwonenden. Bovendien willen wij deel onze eigen energie opwekken. GroenLinks stelt de veiligheid van bewoners boven economisch gewin en wil daarom dat het risico op aardbevingen wordt verkleind door de gaswinning Het is wenselijk dat er in het centrum meer ruimte voor voetgangers komt, met name op zaterdag. Daarbij moet er wel voor worden gezorgd dat de binnenstad via de Grote Markt doorfietsbaar blijft. GroenLinks heeft het ideaal van een groene stad met weinig auto s. Tegelijk beseffen we goed dat veel mensen soms een auto nodig hebben. Om te zorgen dat deze mensen niet allemaal zelf een auto hoeven aan de doorgaande wegen over de noordelijke en oostelijke Diepenring versmallen tot één rijbaan aan beide zijden, zonder parkeergelegenheid. Dat schept ruimte voor een lommerrijke boulevard met volop gelegenheid voor wandelen, fietsen en allerlei activiteiten in Groningen fors terug te schroeven. De gemeente te schaffen pleiten wij voor de ontwikkeling van een langs het water. dient zich hiervoor hard te maken in Den Haag. Overigens is GroenLinks tegen de winning van schaliegas. Het huidige openbaar vervoersysteem in onze stad is op termijn niet houdbaar. Het aantal bussen dat duurzaam vervoersconcept. We zoeken aansluiting bij initiatieven voor het invoeren van een geïnte- 20 GroenLinks GRONINGEN STAD VERKIEZINGSPROGRAMMA GroenLinks GRONINGEN STAD VERKIEZINGSPROGRAMMA

12 Gezien het belang van schone lucht voor de gezondheid streven we ernaar vervuilende auto s uit de binnenstad te weren. De bevoorrading van winkels en bedrijven in het centrum willen we zo efficiënt mogelijk laten uitvoeren door milieuvriendelijke voertuigen in beperkte venstertijden. Op termijn willen wij alleen voertuigen toelaten die rijden op schone brandstof. We voorzien daarom alle benzinestations in de stad van groengas of elektrische laadpalen. Tevens stimuleren we het gebruik van schone elektrische scooters en auto s in de stad, om zo de uitstoot van fijnstof terug te dringen. De groeiende overlast van scooters pakken we aan door strengere handhaving. De aanleg en capaciteitsverhoging van autowegen heeft beslist niet onze prioriteit, maar nu de Zuidelijke Ringweg wordt aangepakt zet GroenLinks alles op alles om het verkeer in de stadsstraten te minimaliseren, de geluidsoverlast zoveel mogelijk terug te dringen en de luchtkwaliteit te verbeteren. Het is aan GroenLinks te danken dat de weg deels onder de grond verdwijnt, het Sterrebos kan worden hersteld en wijken weer met elkaar worden verbonden. PETRA KNIP In 2013 is de jaarlijkse gemeentelijke bijdrage aan vliegveld Eelde afgebouwd. De gemeente is echter nog wel aandeelhouder. Wat GroenLinks betreft blijft het uitgangspunt dat Groningen niet financieel bijdraagt aan vliegveld Eelde. Een respectvolle omgang met dieren GroenLinks pleit voor het ecologisch beheer van parken en oevers. Dat verschaft vogels goede nestgelegenheden en de overige dieren voldoende schuilplaatsen. Met faunapassages, waarschuwingsborden en andere verkeersmaatregelen maken we de verplaatsingen van de dieren door onze stad veiliger. Wij willen dat de dieren in onze stad voldoende leefruimte hebben en dat zij hun natuurlijke gedrag kunnen vertonen. Als dit gedrag, bijvoorbeeld dat van duiven, steenmarters of ganzen, overlast veroorzaakt, kiezen we voor diervriendelijke oplossingen. We vinden het inzetten van dieren voor louter vermaak ongepast en ontmoedigen dus het gebruik van dieren bij evenementen. Waar het gebruik van dieren een opvoedende waarde heeft, staat Groen- Links voor een pragmatische benadering. We willen meer aandacht voor het dierenwelzijn op kinderboerderijen. Voorkomen dient te worden dat volwassen dieren moeten worden afgemaakt omdat er te veel jonge dieren zijn gefokt. Als dieren voor voedseldoeleinden worden gehouden, moet dat op een respectvolle manier gebeuren. GroenLinks is tegen de intensieve veehouderij en de bouw van mega koeienstallen. Een basiseis bij het gebruik van dieren voor consumptie is dat zij snel en professioneel worden gedood en niet onnodig lang hoeven te lijden. Daarom pleiten wij voor een verbod in onze stad op het verkopen van levende dieren voor consumptie, zoals nog levende kreeften, krabben en palingen. Stadsimker Bart van Egteren bij het LeRoy huis in Lewenborg PETRA KNIP Regelmatig raken dieren gewond of sterven zij door visdraad en vishaken die worden achtergelaten door hengelaars. GroenLinks wil daarom dat de gemeente intensiever toezicht houdt op naleving van de visregels. Bijen zijn van groot belang voor de bestuiving van vele planten en hebben daarom indirect een rol van ongeveer 30% in de keten van al het menselijk voedsel. Het gaat echter niet goed met de bijen in Nederland en daarbuiten. Groene daken en ecologisch beheer helpen kruiden en bloemen een handje en zijn daarom van belang voor de bij. Daarnaast plaatsen we bijenkasten en zaaien we bloemenmengsels. Ook gebruiken we in onze stad geen bestrijdingsmiddelen die schadelijk zijn voor bijen of andere dieren. Op lokaal niveau bijdragen aan een leefbare wereld Nu investeren in duurzame energie is investeren in de toekomst. GroenLinks wil dat er in Groningen zo snel mogelijk uitsluitend energieneutraal wordt gebouwd. We gaan alle daken van de gemeentelijke gebouwen verduurzamen met zonnepanelen of groene daken. De opbrengsten van deze energiebesparing vloeien terug naar nieuwe energiebesparende projecten. We gaan het voor iedereen makkelijker maken duurzaam te leven. Daartoe verbeteren we de informatievoorziening en geven we onze stadsbewoners de mogelijkheid om tegen een aantrekkelijke rente een duurzaamheidslening af te sluiten, bijvoorbeeld voor de aanschaf van een zonneboiler. GroenLinks wil verder dat de gemeente bijdraagt aan energiebesparende maatregelen en groene energieopwekking in sociale huurwoningen. Ook al lijkt in Nederland het tegendeel soms waar, toch is schoon water een schaars goed. Daarom zorgen we voor goede informatievoorziening, met handige tips voor zuinig watergebruik. Het plaatsen van een regenton is zo n suggestie. Dat scheelt over de hele stad genomen in droge periodes veel water voor besproeiing. Als er meer oppervlaktewater is en we bewoners ervan kunnen weerhouden hun tuinen te betegelen, kan het overtollige regenwater makkelijker in de bodem trekken. Zo sparen we het rioolstelsel. Lichtvervuiling is schadelijk voor allerlei nachtdieren. Om deze nodeloze energieverspilling tegen te gaan, plaatsen we slimme straatverlichting met sensoren, die slechts gaat schijnen als er iemand in de buurt is. Op plaatsen waar permanente verlichting noodzakelijk is voor de veiligheid, dimmen we het licht tot een aanvaardbaar minimum en vervangen we de ouderwetse lampen door veel zuiniger ledlampen. 22 GroenLinks GRONINGEN STAD VERKIEZINGSPROGRAMMA GroenLinks GRONINGEN STAD VERKIEZINGSPROGRAMMA

13 GroenLinks wil dat mensen zichzelf kunnen zijn en dat zij zich veilig voelen. Speerpunten OPEN De aanpak van de overheid moet veel persoonlijker en flexibeler worden en aansluiten bij de behoeften en activiteiten van de mensen. Daarvoor is een grote mentaliteits- en organisatieverandering bij de gemeente nodig.... Het is belangrijk dat Groningen zich kan blijven ontwikkelen als bruisende jonge stad die aantrekkelijk is voor jongeren en studenten. GroenLinks wil breed inzetten op jongerencultuur. In het Groninger Forum dienen jongereninitiatieven bijvoorbeeld een centrale plaats te krijgen. 3 Een sprankelend cultureel leven is cruciaal voor de stad. We geven prioriteit aan het Leven in een open stad GroenLinks beoogt een open en creatieve samenleving waarin initiatief wordt gewaardeerd en gestimuleerd. Kunst, cultuur en de kennisinstellingen dragen bij aan zo n samenleving. Ze bevorderen voortdurende vernieuwing en een cultuur van openheid in de stad. Kunst en wetenschap verrijken ons leven en stellen vragen bij wat we denken zeker te weten. Een bloeiende culturele en creatieve sector maakt Groningen aantrekkelijk om in te wonen, te studeren en te ondernemen en zorgt voor extra inkomsten door cultuurtoerisme. Ook op ander vlak is initiatief waardevol. De betrokkenheid van mensen bij hun leefomgeving levert veel energie op in wijken en buurten. GroenLinks wil dat de overheid aansluit bij waar mensen mee bezig zijn. De gemeente moet flexibeler worden, meedenken en zoveel mogelijk ruimte geven voor initiatieven. Dat vraagt een grote verandering bij de gemeentelijke organisatie. GroenLinks wil zich ervoor inspannen om stadhuis en stad weer dichter bij elkaar te brengen. Het is financieel onontkoombaar dat de gemeente minder kan doen. Activiteiten van stadjers zelf kunnen helpen om de effecten hiervan te verzachten. Voorop staat dat de gemeente het welzijn van haar burgers zeker stelt. Het is belangrijk dat mensen zichzelf kunnen zijn en zich veilig voelen. De veiligheid wordt het best gewaarborgd door op tijd problemen te signaleren en in te grijpen. Het bestrijden van criminaliteit begint met preventie en voorlichting. Gelukkig is Groningen een van de veiligste steden van Nederland. Om dat zo te houden, blijven we scherp op het tegengaan van bijvoorbeeld discriminatie, uitgaansgeweld, huiselijk geweld en kindermishandeling. GroenLinks wil extra inzet op de bestrijding van mensenhandel binnen en buiten de prostitutie. ondersteunen van onze culturele topsectoren Groningen Letterenstad en Groningen Popstad. 24 GroenLinks GRONINGEN STAD VERKIEZINGSPROGRAMMA ANNIE POSTMA GroenLinks GRONINGEN STAD VERKIEZINGSPROGRAMMA

14 Een gemeente van en voor ons allemaal Te vaak sluiten politiek en overheid niet meer aan bij waar mensen zelf mee bezig zijn en behoefte SUCCESSEn OPEN mer onderzoeken. We pleiten ervoor dat de Raad, het College en de ambtelijke organisaties iedere raadsperiode in elk geval één keer hun integriteit laten doorlichten. aan hebben. Burgers lopen vast in starre regels en GroenLinks vindt dat de gemeente het goede voor- bureaucratie. GroenLinks spant zich in voor een grote mentaliteits- en organisatieverandering bij de De buurttuin Tuin in de Stad leek beeld moet geven als sociale werkgever. De huidige reorganisaties vragen veel van gemeenteambtena- gemeente. De aanpak van de overheid moet veel persoonlijker en flexibeler worden en aansluiten bij de behoeftes en activiteiten van de mensen. slachtoffer te worden van de starre gemeentelijke regelgeving. De ren. Wij willen zoveel mogelijk rust in de organisatie behouden. GroenLinks wil gedwongen ontslagen voorkomen. Het is financieel onontkoombaar dat de gemeente minder zelf gaat doen. Voor GroenLinks betekent dat initiatiefnemers moesten vertrekken, terwijl er nog geen nieuwe gebruiker Onze stadsbewoners hebben recht op een goede en begrijpelijke gemeentelijke informatievoorzie- niet dat de gemeente zomaar alles uit handen laat vallen, maar vooral dat zij een andere rol krijgt. De gemeente wordt minder vaak bedenker en uitvoerder, was voor hun grond. GroenLinks heeft dit weten te voorkomen. Het is een ning. Dat geldt ook voor laaggeletterden. Iedereen moet eenvoudig kunnen achterhalen welke ontwikkelingen spelen en welke kosten daaraan zijn ver- maar vaker verbinder en regisseur. Burgers en organisaties kunnen de expertise van de gemeente goed gebruiken. Fotomanifestatie Noorderlicht op het Suiker Unie terrein. ARJEN NOLLES Vaak leiden initiatieven van onderop tot schitte- voorbeeld van de manier waarop wij werken aan de verandering van de overheid. bonden. Ook behoort voor betrokkenen altijd helder te zijn welke mogelijkheden de gemeente hen biedt, bijvoorbeeld op het vlak van toeslagen, uitkeringen en kwijtscheldingen. Deze informatievoorziening kan deels digitaal gebeuren, maar volgens ons blijft rende resultaten. Goede voorbeelden zijn het groene... een klantvriendelijke, mondelinge uitleg ook altijd project Tuin in de Stad aan de Friesestraatweg en het Infoversum op het Ciboga-terrein. Wij willen dat de gemeente actief op zoek gaat naar zulke plannen van de stadjers zelf en dat zij de initiatiefnemers helpt bij het verwezenlijken van hun ideeën. Dan ontstaat een werkelijk creatieve wisselwerking tussen stadjers en hun lokale overheid. Jarenlange aandacht van GroenLinks voor het eens zo kale CiBoGaterrein in het Ebbingekwartier heeft bijgedragen aan de nieuwe creatieve ontwikkelingen die daar nu zo succesvol gaande zijn. belangrijk. Handhaving van de openbare orde begint met preventie. In andere hoofdstukken van dit programma zijn dan ook veel preventieve maatregelen opgenomen, bijvoorbeeld wat betreft huiselijk geweld en alcoholmisbruik. Cameratoezicht, gebiedsontzeggingen en samenscholingsverboden worden alleen onder GroenLinks denkt dat het goed is als jongeren al vroeg politiek betrokken raken. De gemeentepolitiek strenge voorwaarden toegepast en alleen in situaties waarin niets anders helpt. GroenLinks is tegen biedt hiertoe goede mogelijkheden. Wij willen initiatieven zoals de kindergemeenteraad en de politiekmaatschappelijke stage voortzetten en tegelijk Mensenhandel behoort tot de grootste veiligheidsproblemen van Nederland en preventief fouilleren en het gebruik van mosquito s. Dat laatste zijn apparaatjes die een zeer hoge toon produceren, waar alleen jongeren last van hebben. blijven zoeken naar andere goede manieren om de politieke betrokkenheid van de Groningse jongeren te stimuleren. van onze stad. Door hier voortdurend aandacht voor te vragen heeft GroenLinks Meestal zijn andere maatregelen denkbaar bij het handhaven of herstellen van de openbare orde. Transparantie en integriteit zijn noodzakelijke voorwaarden voor het vertrouwen van de burgers in bewerkstelligd dat dit schrijnende probleem meer prioriteit heeft gekregen binnen het GroenLinks wil de wietteelt legaliseren, reguleren en controleren. Het geeft de mogelijkheid om de kwaliteit van de wiet te bewaken, voorkomt brandge- Tuin in de Stad. PETRA KNIP hun overheid. Daarom laten we de effectiviteit en efficiëntie van het gevoerde beleid door de Rekenka- veiligheidsbeleid. vaarlijke illegale wietplantages en haalt de wiet uit het criminele circuit. Dat is dus goed voor de volksge- 26 GroenLinks GRONINGEN STAD VERKIEZINGSPROGRAMMA GroenLinks GRONINGEN STAD VERKIEZINGSPROGRAMMA

15 zondheid, veiligheid en bestrijding van criminaliteit. Vergelijkbaar als voor de verkoop van alcohol, verlangen wij er streng toezicht op dat aan minderjarigen geen wiet en hasj wordt verkocht. Het Rijk en de provincie sturen momenteel aan op grotere gemeenten in het licht van het groeiende takenpakket van lokale overheden en hebben de verwachting dat dit efficiënter en dus goedkoper zal zijn. Groningen staat open voor een gemeentelijke herindeling als Haren, Ten Boer en Slochteren daarvoor kiezen. Een ongedeeld Meerstad is daarbij van belang. Wij vinden het belangrijk dat onze jeugd al op jonge leeftijd een tolerante houding aanleert. Daartoe ontwikkelen we educatieprojecten voor scholen over zaken als seksuele diversiteit, pesten, discriminatie en mensenrechten. Een culturele topstad met ruimte voor nieuw talent Wij geven prioriteit aan het ondersteunen van onze culturele topsectoren, Groningen Letterenstad en Groningen Popstad. Zo bouwen we onze sterke leegstaande panden in gebruik te geven of leningen of subsidies te verstrekken voor verbouwingen. Door ervoor te zorgen dat er altijd voldoende tijdelijke en permanente ateliers beschikbaar zijn, kan Groningen zich verder ontwikkelen als broedplaats van nieuw talent. GroenLinks maakt zich hard voor het Groninger Forum als culturele hotspot, waar creatieve koplopers een kans krijgen en waar elke stadjer iets van zijn of haar gading vindt. Als van het Forum een sterke culturele dynamiek uitgaat, maakt dat de nieuwe kanten nog verder uit. GroenLinks maakt zich tevens Oostwand van de Grote Markt extra aantrekkelijk Diversiteit maakt het verschil GroenLinks beoogt een evenredige vertegenwoordiging van vrouwen, minderheidsgroepen, allochtonen en mensen met een beperking. Dit geldt voor topfuncties in de gemeentelijke organisatie alsook voor het minstens zo belangrijke vrijwilligerswerk in bijvoorbeeld sport- en buurtorganisaties. sterk voor de continuering van het succesvolle beleid ten aanzien van kunst in de openbare ruimte. Jongeren hebben de toekomst. Inzetten op de jongerencultuur is dus een keus met de blik vooruit. Wij bepleiten meer aandacht voor cultuureducatie en het instellen van een Jeugdcultuurfonds. voor investeerders. De afgelopen jaren hebben het Groninger museum en het Drents museum in nauw overleg met elkaar enkele succesvolle dubbeltentoonstellingen georganiseerd. Wij geloven in culturele samenwerking in het Noorden. Daarom bepleiten wij dat Groningen zich aansluit bij de activiteiten die in Noord-Neder- Ter versterking van de maatschappelijke positie van allochtone vrouwen gebruiken we een ketenbenadering. Deze verloopt van taallessen thuis via taal- GroenLinks beoogt een spoedige evaluatie van de huidige systematiek voor culturele subsidies, met de indeling in kernvoorzieningen, specifieke voorzieningen en een aparte categorie voor bijvoor- land gaan plaatsvinden in het kader van Leeuwarden als Culturele Hoofdstad. lessen buitenshuis naar arbeidsmarktoriëntatie en beeld festivals. Volgens ons werkt deze categorisering uiteindelijk betaalde arbeid of vrijwilligerswerk. nu als een belemmerend keurslijf voor de culturele We beschouwen zelforganisaties van minderheden als waardevolle partners bij het vormgeven van het minderhedenbeleid. Hetzelfde geldt voor vrouwenorganisaties als Jasmijn en De Boei en organisaties op het gebied van seksuele diversiteit als de Stichting LGBT en het COC. Daarom willen we dat de gemeente deze organisaties blijft ondersteunen. ANNIE POSTMA oplossing van de vaak schrijnende problematiek rond het kinderpardon en de naturalisatie van pardonners. Discriminatie en anonieme haatuitingen zijn voor ons onacceptabel. Cafés en discotheken die discrimi- instellingen en de Kunstraad. Het is onwenselijk als werknemers in de culturele sector meer tijd bezig zijn met allerlei bureaucratische procedures dan met hun eigenlijke creatieve werk. Daarom gaan we de gemeentelijke subsidieprocedures en de bijbehorende termijnen zoveel mogelijk gelijk trekken met die van de provinciale en landelijke overheid. Dat zal leiden tot een verlaging Mensen in moeilijkheden laten we niet in de kou neren aan de deur worden dus hard aangepakt, in het van de administratieve lasten van de gesubsidieerde staan. Zolang er door gaten in de vreemdelingenwet uiterste geval met sluiting. Beledigende of discrimi- instellingen. en het asielbeleid vluchtelingen op straat terechtkomen, blijft de gemeente noodopvang bieden. De kwetsbare groep van minderjarige asielzoekers (AMV s) verdient daarbij extra aandacht. GroenLinks wil dat Groningen bij de regering blijft aandringen op een humaan vluchtelingenbeleid en op een snelle nerende graffiti wordt meteen verwijderd. Wij pleiten ervoor dat de gemeente het Discriminatie Meldpunt Groningen financieel blijft ondersteunen. Behalve voor de juridische afhandeling van klachten is dit meldpunt ook uitermate geschikt voor het geven van voorlichting. Culturele initiatieven staan of vallen dikwijls met een goede huisvesting. Momenteel kampen veel culturele instellingen in onze stad met huisvestingsproblemen. Dat moet veranderen. GroenLinks wil dat de gemeente die instellingen helpt, door bijvoorbeeld Jaarlijks poëziefestival Dichters in de Prinsentuin. ARJEN NOLLES 28 GroenLinks GRONINGEN STAD VERKIEZINGSPROGRAMMA GroenLinks GRONINGEN STAD VERKIEZINGSPROGRAMMA

16 Groningen en de wereld Voor GroenLinks betekent internationalisering meer dan alleen het aangaan van economische contacten in het buitenland. Mondiale bewustwording is minstens even belangrijk. Daarom gaan we het gemeentelijke budget voor internationale samenwerking terugbrengen op het peil van voor de bezuinigingen in 2013 en daarna jaarlijks indexeren. Als het aan ons ligt, breidt de gemeente haar activiteiten op het gebied van Fair Trade verder uit. Tevens bevordert zij de kernwaarden van eerlijke handel en duurzaamheid onder haar inwoners en ondernemers. Groningen heeft een groot aantal stedenbanden. Vooral onze twee zustersteden San Carlos in Nicaragua en Moermansk in Rusland liggen ons na aan het hart. Juist ook in tijden van gespannen verhoudingen is het belangrijk dat culturele uitwisseling mogelijk blijft. Wij willen dat de gemeente facilitaire en financiële steun blijft verlenen aan de twee betrokken stedenbandstichtingen. Groningen onderhoudt ook een band met de Palestijnse stad Jabalya. GroenLinks wil, als de huidige projecten in deze stad zijn afgerond, contacten blijven onderhouden met de plaatselijke bevolking, met als uiteindelijk streven het vestigen van een derde stabiele stedenband. Initiatieven van burgers en instellingen die bijdragen aan mondiale of Europese bewustwording verdienen gemeentelijke ondersteuning. Voorbeelden zijn het Vredesinformatie Centrum en de Stichting Gered Gereedschap. De gemeente Groningen neemt verder deel aan Earth Day (22 april), de Dag van Europa (9 mei) en de Dag van de Rechten van de Mens (10 december). Internationale economische samenwerking zoeken we in eerste instantie in het noordoosten, met Duitsland en het Oostzee- of Baltische gebied. Dit samenwerkingsverband staat bekend als de Noordelijke Ontwikkelingsas. De gemeente zoekt actief naar manieren om vooral projecten in het sociale domein meer te laten profiteren van de Europese fondsen en instellingen. Groningen onderhoudt contacten over de hele wereld. GroenLinks is van oordeel dat bij die internationale contacten altijd aandacht moet zijn voor de positie van minderheden, de heersende arbeidsomstandigheden en voor de mensenrechten in het algemeen. ANNIE POSTMA GroenLinks GRONINGEN STAD VERKIEZINGSPROGRAMMA

17 Foto: Arjen Nolles