NOORDRAND ROTTERDAM DE GROENE STADSRAND

Transcriptie

1 VAN ROTTE TOT SCHIE: MEER RUIMTE VOOR NATUUR EN RECREATIE Editie #01 April, 2016 NOORDRAND ROTTERDAM DE GROENE STADSRAND POLDERPAD VAN SCHIE TOT ROTTE IN DE MAAK LUSTOORDEN AAN DE SCHIE NATUUR VERSTERKEN TEN NOORDEN VAN ROTTERDAM RIJKSMONUMENT NIEUW RHODENRIJS IN OUDE LUISTER HERSTELD Van Rotte tot Schie is een samenwerking van de gemeenten Rotterdam en Lansingerland. VANROTTETOTSCHIE.NL

2 Inhoud Rottemeren 8 Berkel en Rodenrijs 12 Bergschenhoek NATUUR VERSTERKEN TEN NOORDEN VAN ROTTERDAM POLDERPAD VAN SCHIE TOT ROTTE IN DE MAAK Hoge Bergse Bos Polderpad Lage Bergse Bos LUSTOORDEN AAN DE SCHIE RIJKSMONUMENT NIEUW RHODENRIJS IN OUDE LUISTER HERSTELD Schiebroek DE MEERWAARDE VAN NATUUR VOOR DE REGIO De Rotte Prins Alexander Hillegersberg Schie Overschie Colofon Redactie Bob Hartog, Natuurmonumenten Anne Bruin, Gemeente Rotterdam Marco Bekker, Gemeente Rotterdam Teksten Sour journalistieke producties Fotografie Ineke Key Fotografie Nathan Vink Marten van Dijl Jan van der Ploeg Simon de Winter Geurt Besselink Gerhard Kornelis Rene Koster Vormgeving CreatieCentrale Drukwerk Drukkerij van Deventer Oplage: stuks Magazine Noordrand Rotterdam, de groene stadsrand verschijnt tenminste 1 maal per jaar, en wordt verspreid onder omwonenden, belanghebbenden en relaties van project Noordrand Rotterdam.

3 Actueel Sloop kassen Fotografie Jan van der Ploeg Zowel in Schieveen als in de Vlinderstrik is de gemeente Rotterdam begonnen met een grote schoonmaakactie om het gebied voor zowel bewoners als bezoekers aantrekkelijker te maken. Het afgelopen jaar zijn enkele kassen en oude schuren gesloopt. De komende jaren zullen er op diverse locaties nog meer sloop- en saneringswerkzaamheden plaatsvinden. Fotografie Gerhard Kornelis Aankoop weidegrond Schieveen Rotterdam heeft recent ruim 18 hectare weidegrond in Schieveen gekocht van verzekeraar ASR Nederland. Het aangekochte gebied is voor beheer ondergebracht bij Natuurmonumenten. Met deze aankoop kan een nog groter poldergebied worden ingericht voor natuur en recreatie. De aankoop biedt ook ruimte om in de toekomst hier het Polderpad aan te leggen (lees ook het verhaal Polderpad in de maak, pagina 12). Graafwerkzaamheden Schieveen voor weidevogels Afgelopen maanden is in polder Schieveen gewerkt aan aanleg van een hoogpeilgebied voor de weidevogels. De werkzaamheden zijn inmiddels afgerond. Het waterpeil ter plaatse kan nu worden aangepast aan wat goed is voor de vogels. Voor Schieveen is in 2013 een natuur- en recreatieplan opgesteld door de gemeente, in samenwerking met lokale agrariërs en Natuurmonumenten. Het plan voorziet in twee hoogpeilgebieden voor de weidevogels: één aan de noordzijde van Schieveen, vlakbij natuurgebied Ackerdijkse Plassen en één aan de zuidoostzijde, bij de Oude Bovendijk. Het gebied bij de Oude Bovendijk is nu gereed. Een of enkele van de agrariërs die betrokken zijn geweest bij het opstellen van het natuurplan voor Schieveen, gaan het gebied beheren. Dit wordt gedaan onder regie van Natuurmonumenten. 4 Noordrand Rotterdam De Groene Stadsrand 5

4 Actueel Groene routes en polderverhalen op Steeds meer mensen ontdekken de groene polders tussen de gemeentes Rotterdam en Lansingerland. De nieuwe publiekswebsite biedt bezoekers nieuwe groene routes en verrassende polderverhalen. In september 2015 is de website gelanceerd. Op het Stationsplein bij Rotterdam Centraal, werd als ludieke actie een stukje van het Stationsplein die dag omgetoverd tot polderlandschap. Het Polderpad en het omringende gebied zijn nog volop in ontwikkeling. Polderpad.nl geeft een overzicht van wat er - nu en straks - te beleven is langs het fietspad. Zo komen er stadsboerderijen, diverse landwinkels en een landgoederenpark met natuuractiviteiten. Ook uitzichtpunten, speelnatuur en een netwerk aan fiets- en wandelpaden. De polderverhalen op polderpad.nl zijn verzameld en vastgelegd door Chris Vemer, bekend van het Radio Rijnmond-programma Chris Natuurlijk. Naast fietsroutes en polderverhalen bevat de nieuwe website een digitale atlas met historisch-geografische kaarten van het buitengebied tussen Lansingerland en Rotterdam. Chris Vemer van RTV Rijnmond verzamelt verhalen uit de polder. Fotografie Marten van Dijl Kom kijken in de Zuidpolder! Op de hoogte blijven? Vanaf zaterdag 30 april is bloementuin en infopunt Melkschuur Zuidpolder iedere zaterdag en zondag open van uur. Ook stelt Natuurmonumenten dan het eerste struinpad door de omliggende weilanden open. De vrijwilligers van Natuurmonumenten zijn volop bezig om de polder mooier en meer afwisselend te maken. De bermen langs het Polderpad zijn ingezaaid met een mengsel van inheemse kruiden en bloemen. Deze bloemenbermen worden door vrijwilligers onderhouden. Het nieuwe struinpad voert deels door een akker die is ingezaaid met zaad van natuurakkers van Natuurmonumenten elders in Nederland. Tussen het graan staan binnenkort de akkerbloemen in bloei. Gemeenten Lansingerland en Rotterdam hebben Natuurmonumenten gevraagd de Zuidpolder alvast leuker en toegankelijker te maken. Dit vooruitlopend op de herinrichting van polder tot natuur- en recreatiegebied. Honden zijn vooralsnog uitsluitend toegestaan op het Polderpad. Bij de herinrichting van de Zuidpolder onderzoekt de gemeente Rotterdam ook de mogelijkheden voor aanleg van een hondenlosloopveld. De locatie wordt in 2017 bepaald, in overleg met omwonenden. Nadere informatie hierover volgt. In 2017 verwacht de gemeente Rotterdam alle werkzaamheden in de Zuidpolder te hebben afgerond. Dan zal de hele polder toegankelijk zijn voor wandelaars en fietsers. Actuele informatie over de voortgang van project Noordrand Rotterdam en andere groenprojecten tussen de Rotte en de Schie, is te vinden op Wilt u actief op de hoogte worden gehouden van ons werk? Neem dan een abonnement op onze digitale nieuwsbrief, door uw naam en -adres achter te laten op de contactpagina op onder vermelding van de tekst Digitale Nieuwsbrief. Bij werkzaamheden in het projectgebied ontvangen omwonenden altijd tijdig een informatiebrief van het projectbureau Noordrand Rotterdam. Waar inspraak mogelijk is op plannen worden belanghebbenden tijdig geïnformeerd. 6 Noordrand Rotterdam De Groene Stadsrand 7

5 Natuur versterken ten noorden van Rotterdam Ten zuiden van de Ackerdijkse plassen en ten oosten van de Delftse Schie ligt de polder Schieveen. Dit is ondanks het aangrenzende vliegveld Rotterdam- The Hague Airport en de A13 van oudsher een belangrijk broedgebied voor weidevogels als grutto, kievit, scholekster en tureluur. Fotografie Rene Koster Fotografie Nathan Vink 8 Noordrand Rotterdam De Groene Stadsrand 9

6 Fotografie Marten van Dijl Ecoloog Erica Koning: Per polder heeft het landschap een eigen karakter, met andersoortige planten en dieren. De ontwikkeling en Om broedende weidevogels te ondersteunen, gaat de gemeente Rotterdam een Waar polder Schieveen vanwege de weidevogels zo zijn onder andere dwergvleermuizen gesignaleerd, net versterking van de aantal extra maatregelen treffen, zoals het verhogen van het waterpeil in het voorjaar en het minder intensief gebruiken van de weidegrond. Ecoloog Erica Koning van open mogelijk blijft, krijgt de Vlinderstrik vanaf 2016 een nat meer gemengd karakter. De Vlinderstrik is namelijk als laatvliegers en watervleermuizen. Erfvogels, zoals de boerenzwaluw, ringmus, spotvogel, putter en de natuur per polder gemeente Rotterdam zegt hierover: Om de druk van de landbouw op de ontwikkeling van het natuurgebied te verminderen, grijpen we terug naar de oude situatie van de niet geschikt als broedgebied voor weidevogels, daarvoor is het te zeer omsloten door bebouwing en door- grauwe vliegenvanger komen er ook voor. Ecoloog Erica Koning: Eigenlijk is het ongelofelijk dat tussen luistert nauw jaren vijftig van de vorige eeuw. Minder vee, het gebruik van verse mest in plaats van kunstmest en grote delen van de polder niet maaien of begrazen in het voorjaar. sneden door infrastructuur. Het open weidekarakter van de Zuidpolder en Schiebroekse Polder blijft, ondanks de de woonwijken, snelwegen, industrie en het vliegveld, de natuur ten noorden van Rotterdam weer een plek Er komt geen aanplant van bomen in de polder Schieveen om de roofvogels geen aanplant van meer bomen en struiken, gehandhaafd. krijgt. Per polder heeft het landschap een eigen karakter uitzichtplek te geven in de buurt van broedende weidevogels. Om broedende ganzen De inrichting sluit in deze vorm aan op de stadsparken met andersoortige planten en dieren. Volop afwisseling in deze polders te voorkomen, blijft het aantal meters natuurvriendelijke oever beperkt. van Rotterdam. En het gebied van het Lage en Hoge dus voor omwonenden en mensen uit de stad die hier Natuurmonumenten is in opdracht van de gemeente Rotterdam de beheerder van het Bergse Bos, de Rottemeren en het Kralingse Bos. komen genieten. Voor de natuurontwikkeling van de gebied en werkt samen met de agrariërs in de polders om de veranderingen door te Voor vogels en andere dieren betekent dit een polders is ook het verbeteren van de waterkwaliteit een voeren. Als compensatie voor de lagere productie en dus lagere opbrengsten betalen uitbreiding van hun voedsel- en nestelgebied. aandachtspunt. Evenals het vergroten van de water- de agrariërs minder pacht. In de Vlinderstrik roesten al steen- en ransuilen en bergingscapaciteit. Sloten worden verdiept en krijgen Vliegverkeer zijn er nesten van torenvalken en buizerds. Koning: We hebben daar ook kasten opgehangen voor natuurvriendelijke oevers. Vissen kunnen zo in de oevers paaien. Dit vormt ook De polder Schieveen zal zich vooral ontwikkelen als leefgebied voor weidevogels. roofvogels en uilen. Ze jagen er over de graslanden een aantrekkelijke omgeving voor jagende watervleer- Spelen met de waterstand is daarbij een belangrijk aandachtspunt. Veel open water en op zoek naar muizen en jonge vogels. muizen en amfibieën zoals kikkers en salamanders. rietgroei zou meeuwen en ganzen aantrekken die boven de 300 meter vliegen en zo Het creëren van een ecologische verbindingszone een risico vormen voor het luchtverkeer van Rotterdam Airport, dat direct ten zuiden van tussen Rottemeren, Bergse Achterplas, Ackerdijkse Schieveen ligt. Weidevogels zoals de kievit en de grutto zijn klein en vliegen bovendien lager, waardoor ze geen gevaar vormen voor opstijgende en dalende vliegtuigen. plassen en Midden Delfland is een belangrijk onderdeel van de plannen. Informatie Natte verbinding van de Rotte naar de Schie Grauwe vliegenvanger Erica Koning, Ecoloog Polder Schieveen is verreweg de grootste groene polder in de Noordrand van Bomen en struweel langs de randen van de polders zijn Rotterdam en ligt centraal in het projectgebied. Ten westen van Schieveen liggen de ook ideaal voor vleermuizen en erfvogels. In het gebied graslanden van de Schiezone en Landgoed de Tempel. Ten oosten ligt plangebied de Vlinderstrik (Zuidpolder en Schiebroekse Polder). 10 Noordrand Rotterdam De Groene Stadsrand 11

7 Polderpad van Schie tot Rotte in de maak Informatie Laurens Plender, Projectleider De polders tussen Midden-Delfland en de Rottemeren vormen een ecologische, recreatieve en stadslandbouwzone van zo n 750 hectare. Belangrijk voor de inrichting van het gebied is de aanleg van een nieuwe fietsverbinding, het zogenaamde Polderpad. Dit pad verbindt de polders met elkaar. Tussen de Vlinderstrik in de Zuidpolder en de Rodenrijseweg wordt later dit jaar een lintbebouwingssloot gegraven. De polders vormen een grote groene ruimte bij de stad, maar zijn nu voor het publiek nog nauwelijks toegankelijk, vertelt technisch projectleider Laurens Plender. Plender is namens de gemeente Rotterdam verantwoordelijk voor de technische uitvoering van dit project. De geplande regionale fietsroute (het Polderpad) en wandelpaden (struinpaden) lopen dwars door de polders heen. Hierdoor is het gebied in de nabije toekomst zichtbaar en beleefbaar voor wandelaars en fietsers, waarbij de afwisseling tussen landbouw, erfgoed en natuur het gebied meer divers maakt. Uitvoering Polderpad De aanleg van de fietsroute is een meerjarig project dat de polder stapsgewijs toegankelijk maakt. Dit voorjaar is en wordt gewerkt in de Zuidpolder en aan de Tempelweg bij begraafplaats Hofwijk. De werkzaamheden aan het Polderpad in de Zuidpolder zijn vorig jaar al begonnen. Plender: We hebben toen een voorbelasting van zand aangebracht voor de realisatie van een fietsbrug over de boezemsloot tussen de Zuidpolder en polder Schieveen. Onder het gewicht van dat zand kon de weke ondergrond (veen) inklinken. Zo wordt voorkomen dat de boel later gaat verzakken. Toen de voorbelasting voldoende lang had gelegen, kon de brug worden gebouwd. Dat is inmiddels gebeurd. Sinds begin april is het Polderpad in de Zuidpolder gereed, inclusief de fietsbruggen. Je kunt nu over het Polderpad fietsen van de Landscheiding bij metro Rodenrijs tot aan de Oude Bovendijk bij polder Schieveen. De Tempelweg bij Hofwijk is vanwege de werkzaamheden nog afgesloten tot 15 juni dit jaar. Op de Tempelweg komt het Polderpad samen met het autoverkeer. Fietsers krijgen hier meer ruimte dan voorheen het geval was. Aan beide zijden worden een fietsstrook aan de rijbaan van de Tempelweg toegevoegd. Nieuwe sloot Rodenrijsweg De aanleg van natuurvriendelijke oevers is een volgende stap om de natuur in de polders verder te versterken. Poldervogels, vlinders en bloemen hebben behoefte aan drassige grond, vooral in het voorjaar. Om dit te realiseren zijn voor de verschillende polders waterplannen gemaakt. De komende jaren worden deze plannen in fases uitgevoerd. Tussen de Vlinderstrik in de Zuidpolder en de Rodenrijseweg wordt later dit jaar een start gemaakt met het graven van een lintbebouwingssloot. Plender: De sloot is nodig om het watersysteem in de natuurweilanden te scheiden van het water langs de Rodenrijseweg. Aanleg van het natuurgebied heeft zo geen invloed op de woningen langs de Rodenrijseweg. De woningen en tuinen houden dankzij de nieuwe lintbebouwingssloot gewoon hun oude vaste waterpeil. In het natuurgebied kan de waterstand dan worden verhoogd. Het waterpeil in de natuursloten gaat ook variëren met de seizoenen. Hoger na een natte winter en dan opdrogend en lager in de zomer. De bewoners van de Rodenrijseweg worden nader geïnformeerd over aanleg van de lintbebouwingssloot. De oeverbegroeiing langs de nieuwe sloot moet zich op natuurlijke wijze ontwikkelen. 12 Noordrand Rotterdam De Groene Stadsrand 13

8 Lustoorden aan de Schie De Tempel en Nieuw Rhodenrijs behoren tot de laatste meest complete historische Rotterdamse landgoederen. Het merendeel van de landgoederen in de omgeving van Rotterdam is in de loop der jaren verdwenen. De uitgestrekte tuinen van deze naast elkaar gelegen landgoederen aan de Schie vormen - met een gezamenlijk oppervlak van bijna 13 hectare - een belangrijk onderdeel van het natuur-en recreatiegebied ten noorden van Rotterdam. De twee buitenplaatsen zijn eigendom van de gemeente Rotterdam en zijn de afgelopen dertig jaar door verschillende organisaties gebruikt. Het onderhoud van de tuinen was niet gericht op de lange termijn en dat is zichtbaar. De opgave voor nu is het wegwerken van achterstallig onderhoud, het herstellen van het oorspronkelijke tuinontwerp en het toevoegen van nieuwe functies. Landschapsarchitect Mascha Onderwater. Oudste eik van Rotterdam Landgoed De Tempel is de meest oude van de twee en sinds 1700 in gebruik als parktuin. Nieuw Rhodenrijs werd in de jaren dertig van de 20ste eeuw aangelegd en is in termen van tuinaanleg van recente datum. Dat landgoed De Tempel al eeuwenoud is, is terug te zien in de diverse historische bomen die we er aantreffen, zoals de moerbei, de ginkgo, de rode beuk en de trompetboom. Een machtige eik met grijsbruine bast met een omvang van vier meter staat in de voortuin van De Tempel. Mascha Onderwater - landschapsarchitect en betrokken bij het herstel van de tuinen van De Tempel en Nieuw Rhodenrijs - vertelt dat deze boom waarschijnlijk zo n 250 jaar oud is en daarmee wellicht de oudste eik van Rotterdam. 14 Noordrand Rotterdam Fotografie Geurt Besselink De Groene Stadsrand 15

9 Informatie Sinds kort heeft gemeente Rotterdam de openingstijden van het gemeentelijk landgoedpark verruimd. De tuin van De Tempel is nu alle dagen van de week vrij toegankelijk voor publiek, van zonsopgang tot zonsondergang. Adres: Delftweg 186, Rotterdam Meer informatie op of Versterken parkbos Het parkbos is de laatste decennia slecht onder houden. Zwakke en zieke bomen staan naast gezonde exemplaren. Lange bomen, op zoek naar licht, verdringen elkaar. De kruinen van diverse bomen kunnen niet volledig uitgroeien met als resultaat een parkbos met veel iele bomen. Er is voor het aantal bomen te weinig ruimte om mooi oud te worden constateert Onderwater. Zieke en zwakke bomen moeten plaatsmaken om betere exemplaren de ruimte te geven uit te groeien tot gezonde volwassen bomen. Ook is er dan meer ruimte voor bodembegroeiing, zodat het bos een meer gevarieerde structuur krijgt. De dikke, oudere bomen met vleermuizen in gaten en spleten worden gespaard om de vleermuizenpopulatie niet te verstoren. Vijvers en bruggen Bij het herstellen van de tuinen is ook aandacht voor de vijvers van Nieuw Rhodenrijs en De Tempel. Deze worden ook opgeknapt. Met name de fraaie historische bruggen met smeedijzeren krullen worden hersteld. Ook de oude houten knuppelbrug komt terug. Onderling verbinden Nieuw Rhodenrijs en De Tempel zijn altijd gescheiden landgoederen geweest, waarbij het onmogelijk was om van het ene park naar het andere te lopen. Nu het als één gebied gebruikt gaat worden is het logisch dat ze met een pad aan elkaar verbonden worden. Dit nieuwe pad wordt aan de achterzijde van Nieuw Rhodenrijs en De Tempel aangelegd. Door de gehele Schiezone wordt een struinpad door de polders aangelegd. Dit pad loopt ook over de landgoederen en over het park van begraafplaats Hofwijk. Met de komst van dit pad kun je helemaal naar Delft lopen. Ook kan men via de polders richting het Lage Bergse Bos lopen of fietsen. Planning De gemeente Rotterdam en Natuurmonumenten voeren het project fasegewijs uit, aldus Mascha Onderwater. Voordat alles zichtbaar groeit en bloeit, zijn we een paar jaar verder. Maar het begin is er. 16 Noordrand Rotterdam De Groene Stadsrand 17

10 Rijksmonument Nieuw Rhodenrijs in oude luister hersteld Landhuis Nieuw Rhodenrijs aan de Delftweg 166 ligt verscholen achter een rij oude bomen. Het werd in 1933 gebouwd in opdracht van de Rotterdamse redersfamilie Van Hoboken. Architect A. Van Pouderoyen ontwierp een landhuis in traditionele stijl met art-deco kenmerken. Het landhuis was dertien jaar in gebruik voor de opvang van verslaafden. Na een brand in het aangrenzende personeelsgebouw in 2010, stond het pand leeg. Het verwaarloosde landhuis werd in 2003 aangewezen als rijksmonument -niet alleen het hoofdgebouw, maar ook de garage, toegangsbrug, de duiventoren en de tuinaanleg. Een samenwerkingsverband tussen Putter Partners Architecten en het Ingenieursbureau IOB heeft geleid tot een restauratieplan voor het hoofdgebouw. Leo Zuijderwijk van Putter Partners Architecten begeleidt de uitvoering van de restauratie. 18 Noordrand Rotterdam Menig fietser zal de villa van Nieuw Rhodenrijs nooit zijn opgevallen. Leo Zuijderwijk lacht: Dat was waarschijnlijk ook de bedoeling van de familie Van Hoboken. We staan voor de smeedijzeren toegangspoort van Nieuw Rhodenrijs, passeren een laan met oude bomen, een stenen brug en staan dan voor een landhuis met een imposant rieten dak. De villa moest indruk maken op bezoekers, constateert Zuijderwijk. Brand De brand van 2010 verwoestte de personeelsvleugel van Nieuw Rhodenrijs, maar de rest van het gebouw bleef onaangetast. Achteraf gezien kan de brand een geluk bij een ongeluk worden genoemd: de gemeente Rotterdam besloot het rijksmonument in oude glorie te herstellen en maakt zo een nieuwe vorm van gebruik mogelijk. Allerlaatste landgoederen Nieuw Rhodenrijs is met 83 jaar een relatief jong monument. Zuijderwijk: Rotterdam had na het bombardement van mei 1940 niet veel oude gebouwen meer over. Bovendien behoren Nieuw Rhodenrijs en het ernaast gelegen landgoed De Tempel tot de allerlaatste meest complete landgoederen van Rotterdam. De stad is daar zuinig op. Oorsprong De gemeente Rotterdam heeft gekozen voor de oorspronkelijke indeling zoals getekend door architect Van Pouderoyen. Zuijderwijk: We handhaven de bestaande opzet zoveel mogelijk en reconstrueren deels wat is verdwenen. Van het oorspronkelijke interieur hebben we helaas geen foto s kunnen vinden. Dat zou helpen bij de restauratie. Er zijn wellicht nog fotoalbums bij de De Groene Stadsrand 19

11 Nieuw Rhodenrijs en nazaten van de familie Van Hoboken, maar die hebben we niet kunnen achterhalen. Kleuren, teruggevonden dankzij het kleurhistorisch on- bouw van een pand waarin nog eens 24 woonappar- De Tempel behoren Architectuurhistorici hebben het gebouw onder de loep genomen. Wat is origineel en wat is later toegevoegd? Ook is er kleurenonderzoek gedaan. Een plakkertje met derzoek, komen weer als oorspronkelijk terug. Het moet een feest zijn als alles is gerestaureerd. Nu staan er nog tementen in kunnen worden gemaakt. Dit pand komt op de plaats van het huidige logiesgebouw uit 1968 op tot de allerlaatste aantekeningen naast de deur van de hoofdingang verwijst naar de originele kleur van de tegeltjes: hardblauw. Later werden ze overschilderd in donkergroen. overal mannen te zagen, te metselen en te timmeren. Nieuw Rhodenrijs moet in het 2e kwartaal van 2016 landgoed De Tempel, het oude logiesgebouw wordt dan gesloopt. Die tweede fase is nog toekomstmuziek, complete landgoede- Nep worden opgeleverd aan de nieuwe huurder Golden Years. Het bedrijf zal hier een woon-zorgvoorziening aldus Zuijderwijk. Teruglopend via de toekomstige ontmoetingszaal valt een gigantische gietijzeren hanglamp ren van Rotterdam Oorspronkelijke binnendeuren zijn door eerdere verbouwingen deels verloren gegaan. In een gipsen wand is een balustrade naar de vide tevoorschijn gekomen die tot de exploiteren voor dementerende ouderen. De grote ruimten op de begane grond zijn ideaal om sa- met brede bladeren op. Het kunstwerk is nogal grof van stijl en niet helemaal passend bij de sfeer. Zuijderwijk eerste verdieping reikt. De brede gang op de eerste verdieping was opgeknipt met men te eten, elkaar te ontmoeten en voor gezamenlijke vertelt dat de lamp uit de jaren vijftig een geschenk tussenpuien, die nu weer verwijderd zijn, naar het oude ontwerp van Van Pouderoyen. activiteiten. De personeelsvleugel krijgt weer een nieuwe is van het personeel aan de familie Van Hoboken. Achter gestuukte wanden zijn de originele gele en blauwe tegelwanden (heftige kleur- kap. En er komt aan de achterzijde een kleine nieuwe Misschien geen mooie lamp, maar zeker behorend combinaties) tevoorschijn gekomen. Maar niet alles wat oud is, blijkt bij nadere be- aanbouw. In totaal worden op de begane grond en de bij de geschiedenis van het huis. studering origineel. Voor de ramen op de begane grond hangen luiken in rood, groen eerste verdieping 17 à 18 appartementen gerealiseerd, en wit. Dit zijn beschilderde kunststof platen vertelt Zuijderwijk. De oorspronkelijke voorzien van eigen douche en toilet. Elke unit is anders luiken waren ingetogen van kleur en niet meer origineel aanwezig. van vorm en oppervlakte. Er zijn kleinere units in het Jaren zeventig-hokjesgeest voorhuis en ruime appartementen met een mooi uitzicht in de personeelsvleugel. Het hele gebouw is van zijn jaren zeventig-hokjesgeest ontdaan. De ontvangstkamer, de eetzaal en de tuinkamer hebben hun oude afmetingen en daarmee ook hun allure Gietijzeren plantenlamp weer terug. Houten vloeren, berkenhouten lambriseringen en een elegante trap met Als de eerste fase in juni is afgerond en de plannen van fraaie detaillering zijn nog grotendeels aanwezig. Golden Years succesvol blijken, is er ruimte voor de Architect Leo Zuijderwijk. 20 Noordrand Rotterdam De Groene Stadsrand 21

12 Een interview met Jeroen Heuvelink De meerwaarde van natuur voor de regio Het jachtige leven in steden vraagt om tegenwicht in de vorm van natuur die zorgt voor rust, ontspanning en plezier. Meer groen en meer water aan de randen van de steden bieden inwoners ontspanning en energie. We knappen ervan op, zo blijkt uit diverse onderzoeken. Wethouder Jeroen Heuvelink van Lansingerland heeft ondermeer groen in zijn portefeuille en is ambitieus. Met zijn collega s uit Rotterdam en de provincie Zuid-Holland is zijn inzet gericht op het versterken van het groene landschap. Hij ziet die kwaliteit als een belangrijke vestigingsfactor in de concurrentie tussen steden. Wethouder Heuvelink: We bieden onze kinderen de kans te spelen en de natuur te ontdekken. Fotografie Marten van Dijl De gemeente Lansingerland is ontwikkeld als een Vinexlocatie: een stenig ge- Agrariërs veranderen in samenwerking met Natuur- bedrijven interessant, concludeert Heuvelink. Stedelijke bied, zegt wethouder Heuvelink. Groen aan de randen van de stad, zoals de monumenten stap voor stap in een ander soort vakman. gebieden zijn wereldwijd in concurrentie met elkaar. Het ontwikkeling van de Noordrand, biedt rust, ruimte en recreatie aan de bewoners Het resultaat is dat er meer harmonie komt tussen gaat niet meer alleen om aantrekkelijke belastingtarieven, van Lansingerland en Rotterdam. Het gebied trok van oudsher veel weidevogels, landbouw en groenbeheer. een goed opleidingsklimaat, innovatieve kracht van bedrij- maar de mechanisatie van de landbouw heeft de natuur deels verdreven. Met de vergroening van Schieveen en de Vlinderstrik versterken we nu weer wat van nature Rotte doortrekken naar Alphen ven en cultuur in de steden, maar ook om ecologie. Alle onderzoeken wijzen uit dat de waarde van het landschap al aanwezig was. Zijn droom is aan de randen van de stad en in voor CEO s van bedrijven steeds belangrijker wordt. Heuvelink was twintig jaar geleden al bezig met het vergroenen van het stedelijk gebied. In de jaren negentig was hij als beleidsmedewerker van de provincie Zuid-Holland betrokken bij de plannen voor groene en blauwe (water) slingers in de stedelijke gebieden. Heuvelink: Er lag een grote Vinex-opgave, maar we wilden niet alleen stenen stapelen. Er moest ook ruimte komen voor groen. De inwoners de polders groene buffers te creëren, zoals de Vlinderstrik, de polder Schieveen, het Hoekse park en het Annie M.G. Schmidtpark. Deze gebieden zijn -en worden- ingericht als recreatieve parken met fiets-, wandel- en ruiterpaden, speelweiden en visstekken. Central Park van de Randstad Wordt de groene zone tussen Rotterdam, Lansingerland, Delft, Schiedam en Hoek van Holland dan het Central Park van de zuidelijke Randstad? Dat lijkt een Wethouder Jeroen Heuvelink. van Lansingerland, kunnen nu dichtbij huis recreëren. Heuvelink: De komende vijf jaar zetten we vol in op de verre droom. Het idee van zo n Central Park is haalbaar Jachtige leven uitvoering van de groene en blauwe plannen. Maar de ontwikkelingen gaan door. Zoetermeer ontwikkelt nu bij- als we niet alleen investeren in stenen en industrie, stelt Heuvelink. Mijn angst is wel dat als alle plannen over vijf De aanwezigheid van groen wordt steeds belangrijker. Heuvelink ziet een grote voorbeeld plannen om de rivier de Rotte door te trekken jaar zijn uitgevoerd het geld op is. Daar moeten we als maatschappelijke meerwaarde van het investeren in groen. Heuvelink: Het biedt tot Alphen aan de Rijn. Voor de pleziervaart betekent dat samenwerkende partners alert op zijn. Maar nu alge- ontspanning voor het soms chaotische leven in de Randstad. Het geeft mensen een belangrijke ontsluiting. meen wordt erkend dat het landschap een belangrijke die bezig willen zijn in de natuur de ruimte. Bovendien bieden we onze kinderen de kans om te spelen en de natuur te ontdekken. Natuurmonumenten zet met de Groen als concurrerende factor factor is voor het vestigingsklimaat van deze metropoolregio, hebben we met elkaar een mooie opgave. oprichting van de Melkschuur in op milieu-onderwijs voor kinderen. De vergroening van de zuidelijke Randstad is ook voor 22 Noordrand Rotterdam De Groene Stadsrand 23

13 24 Noordrand Rotterdam Fotografie Simon de Winter