Wegwijs voor en na de bevalling

Transcriptie

1 editie 2009 Wegwijs voor en na de bevalling > de medische kant > de financiële kant > de wettelijke kant > mag ik u voorstellen

2 Inhoud De medische kant > Symptomen & zwangerschapstest 6 > Op controle 7 > Onderzoeken 8 > Werken aan uw conditie 10 > Rookvrije zwangerschap 12 > Waar bevallen? 13 > In welke houding bevallen? 14 > Weeën 15 > Uw baby onderzocht 16 > Kraamzorg 17 > Postnatale oefeningen > Meer informatie 18 De financiële kant > De verplichte ziekteverzekering 22 > KliniPlan: uw bescherming voor het hele gezin 24 > Uitgaven voor de bevalling 25 > Uitgaven na de bevalling 26 > Meer informatie 32 De wettelijke kant > Zwanger werken 36 > Kraamgeld 42 > Kinderbijslag 43 > De geboorteaangifte 44 > Extra verlof 45 > Terug aan het werk 51 > Preventieve kinderzorg 53 > Meer informatie 54 Mag ik u voorstellen de Socialistische Mutualiteiten > Onze adressen 59 > Over deze brochure Bijlage: voorbeeld van een ziekenhuisfactuur na een bevalling Nota s

3 Voorwoord U bent zwanger. Hartelijk gefeliciteerd! Natuurlijk kijkt u ongeduldig uit naar de geboorte van uw baby. Misschien staat alles al netjes klaar, te wachten op de komst van uw kleine ukkepuk. We kunnen u niet vertellen of het een jongen of een meisje wordt. We kunnen u wel vertellen wat u allemaal moet doen, voor en na de bevalling. Administratief moet er immers een en ander worden geregeld. Vervelend? Ingewikkeld? Geen nood! Wij maken u met deze brochure wegwijs en vertellen u alles wat u moet weten over de medische, de financiële en de wettelijke kant. Voor meer informatie kunt u altijd terecht in onze ziekenfondsen. Onze diensten staan graag tot uw dienst. Dr. Guy Peeters

4

5 De medische kant

6 De medische kant Bevallen is de gewoonste zaak ter wereld. Ontelbare vrouwen zijn u voorgegaan. Misschien is het voor u de eerste keer. Natuurlijk wilt u het beste voor uw kindje, en voor uzelf. In dit hoofdstuk komt u alles te weten over zwanger zijn, prenatale cursussen, de controlebezoeken, waar en hoe u kunt bevallen, weeën, kraamzorg, enz. Symptomen & zwangerschapstest Sommige vrouwen voelen dat ze zwanger zijn. Allerlei symptomen laten er geen twijfel over bestaan: > u bent over tijd hoewel u normaal een regelmatige menstruatiecyclus hebt; > uw borsten kunnen gespannen aanvoelen; > de kleur van uw tepels kan donkerder worden; > bij een lichte huidskleur kan een netwerk van bloedvaatjes op de borsten ontstaan; > misselijkheid en/of braken, vooral s morgens, maar ook op andere momenten van de dag; > vermoeidheid; > vaker plassen; > een zwaar gevoel in de onderbuik. Zwangerschapstest Een zwangerschapstest kan u vertellen of al deze gewaarwordingen echt te wijten zijn aan een zwangerschap. U kunt deze test in de apotheek kopen en zelf gemakkelijk uitvoeren. Wacht hiermee tot u minstens een week over tijd bent. Dan hebt u de meeste kans op een positief resultaat. De test reageert op de aanwezigheid van het zwangerschaps - hormoon hcg in de urine. Dit hormoon wordt aangemaakt door de bevruchte eicel in de baarmoeder en is aanwezig in urine en bloed. 6 wegwijs voor en na de bevalling

7 U bent zwanger! Op de test verschijnt een streepje. U bent zwanger. Om zeker te zijn dat alles goed verloopt, gaat u regelmatig op bezoek bij uw huisarts, vroedvrouw of gynaecoloog. Iedereen werkt nauw samen om u de beste begeleiding te geven. Voor een eerste zwangerschap zonder complicaties zijn 10 raadplegingen aan te bevelen. Bij volgende zwangerschappen zonder problemen volstaan 7 raadplegingen. Op controle Bij wie? Zolang er geen echte problemen opduiken, kan u voor de gewone controles zowel terecht bij uw huisarts of een vroedvrouw als bij een gynaecoloog. Om samen uw zwangerschap op te volgen wordt gebruik gemaakt van een zwangerschapsdossier. Wat mag de vroedvrouw doen? Begeleiding en informatie geven rond vruchtbaarheid, de zwangerschap vaststellen, de vermoedelijke datum van de geboorte uitrekenen, risico s opsporen d.m.v. een anamnese en een lichamelijk onderzoek en indien nodig doorverwijzen naar een arts, laboratoriumonderzoek uitvoeren, prenatale voorbereiding geven, het begeleiden van een normale zwangerschap en geboorte, autonoom uitvoeren van de bevalling, monitoren van hoogrisico zwangerschappen in nauwe samenwerking met de gynaecoloog en medische zorgen toedienen in de kraam - periode. Tijdens de eerste controle wordt uw medische voorgeschiedenis doorgenomen en voert men onderzoeken uit om te kijken of er bepaalde aandoeningen zijn die een invloed kunnen hebben op een normaal verloop van uw zwangerschap. Men bepaalt uw bloeddruk, lengte en gewicht en doet een urine- en bloedonderzoek. De urine wordt getest op bacteriën, suiker en eiwit. Met een bloedonderzoek bepaalt men uw bloedgroep en resusfactor en kijkt men of u geen bloedarmoede heeft. Men gaat na of u immuun bent voor syfilis, rode hond, hepatitis B, cytomegalie en toxoplasmose en men controleert uw bloed op HIV infectie. Bij besmetting zouden deze aandoeningen gevolgen kunnen hebben voor de baby. Uw vroedvrouw of arts zal u tevens aanraden foliumzuur in te nemen om zo de kans op bepaalde afwijkingen te verminderen. Extra vitamines of voedingssupplementen zijn bij een gezonde gevarieerde voeding niet nodig. U mag ze alleen innemen als uw arts of vroedvrouw ze aanbevelen. de medische kant 7

8 Tijdens de volgende bezoeken zal ook de groei en ligging en de hartslag van de baby gecontroleerd worden. Het is nuttig om bij alle zwangere vrouwen in de zesde zwangerschapsmaand een glucose-belastingstest uit te voeren om een zwangerschapsdiabetes uit te sluiten. Wanneer echter bij de eerste consultatie al blijkt dat er een risico is op zwangerschapsdiabetes, dan wordt deze test onmiddellijk gedaan. Indien nodig worden bloed- en urineonderzoeken herhaald later in de zwangerschap. Ook uw bloeddruk wordt telkens bepaald om zwangerschapsvergiftiging of pre-eclampsie tijdig op te sporen. Dit is een complicatie waarbij de bloeddruk stijgt, eiwit in de urine wordt uitgescheiden en vocht in uw lichaam wordt opgestapeld. Op het einde van de zwangerschap wordt er een uitstrijkje van de vagina en anus gemaakt om te kijken of er bij u een groep B streptokok aanwezig is. Deze kiem maakt deel uit van de normale vaginale flora bij ongeveer 15% van de vrouwen. Dit heeft geen belang voor u, maar kan ernstige infectie veroorzaken bij de boreling. Indien u draagster bent van deze kiem zal er tijdens de bevalling antibiotica toegediend worden om overdracht naar de baby te voorkomen. Onderzoeken Wellicht zal uw arts u reeds vroeg in de zwangerschap voorstellen om een (aantal) test(en) te doen om het risico op ernstige aandoeningen bij de baby zoals open ruggetje of Downsyndroom, te bepalen. Deze testen kunnen aanleiding geven tot bijkomende onderzoeken en kunnen u voor de keuze plaatsen om al dan niet de zwangerschap af te breken, als zou blijken dat de baby ernstig ziek is. Het is daarom belangrijk om de gevolgen van de testen op voorhand te bespreken met uw partner en uw arts of vroedvrouw. Hierna vindt u de meest voorkomende onderzoeken. Echografie Om de groei en de evolutie van uw baby te kunnen volgen, zal uw gynaecoloog eenmaal per kwartaal een echografie maken. Echoscopie is een techniek waarmee men organen in het lichaam via ultrageluids - golven zichtbaar maakt. De golven die uitgezonden worden door de echosonde worden teruggekaatst en omgezet in beelden. Als de baby voldoende groot is kijkt men, door met de sonde over de buik te bewegen. Soms is het nodig een vaginale sonde te gebruiken. 8 wegwijs voor en na de bevalling

9 In het eerste trimester dient de echografie om de exacte zwangerschapsduur en verwachte verlosdatum te bepalen en om het aantal foetussen na te kijken. Soms wordt in het eerste trimester ook een nekplooimeting uitgevoerd. Dit laat toe om samen met een tripple test (zie screeningstesten) het risico op afwijkingen te schatten. Tijdens het tweede trimester-echo (vijfde maand) kijkt men systematisch alle organen na op eventuele ernstige structurele afwijkingen. Op dat moment kan ook het geslacht van de baby bepaald worden. In het derde trimester dient de echo vooral om te controleren of de baby voldoende groeit en om zijn ligging en die van de placenta of moederkoek te bepalen. Screeningstesten Er bestaan een aantal screeningstesten waarmee de arts het risico dat uw baby het Downsyndroom of een neuraalbuisdefect (open ruggetje) heeft, kan bepalen. Deze testen geven op basis van het (bloed)onderzoek en andere gegevens (o.a. uw leeftijd) een risicoberekening maar geven geen zekerheid. Als uw risico verhoogd is, zal een invasieve test (vlokkentest of vruchtwaterpunctie) moeten uitmaken of uw baby inderdaad de aandoening heeft. Bespreek dit steeds uitvoerig met uw arts). Screening kan gebeuren via een nekplooimeting, tripletest of combinatietest. > Bij een nekplooimeting wordt tussen de 11e en 14e week van de zwangerschap door middel van een echo de vochtophoping in de nek van de foetus gemeten. > Bij de tripletest wordt tussen 14 en 20 weken zwangerschap het bloed van de moeder onderzocht op concentratie van een bepaald eiwit en hormoon. > De combinatietest gebruikt de gegevens van nekplooimeting, bloedtest, zwangerschapsduur en leeftijd van de moeder om de kans op een afwijking te berekenen. Deze test gebeurt tussen 11 en 14 weken zwangerschap. Vlokkentest De vlokkentest wordt uitgevoerd in de 10e tot 13e week om afwijkingen aan het genetisch materiaal (chromosomen of dna) op te sporen. Deze test geeft géén informatie over een open ruggetje. Met echografie wordt de plaats van de moederkoek bepaald en via de vagina óf de buikwand worden met een dunne naald vlokken van de moederkoek opgezogen. Na ongeveer één week is de uitslag bekend. Dit onderzoek geeft een risico op een miskraam van ongeveer 1%. de medische kant 9

10 Vruchtwaterpunctie Ook deze test wordt enkel gedaan als er een verhoogd risico is op afwijkingen. Bij moeders ouder dan 35 jaar wordt soms wel vaker een vruchtwaterpunctie voorgesteld aangezien het risico op een baby met het Downsyndroom toeneemt met de leeftijd van de moeder. Doordat het vruchtwater cellen van uw baby bevat, kunnen zo de meest voorkomende chromosomale afwijkingen en de geslachtchromosomen worden nagekeken. De arts prikt met een dunne naald door de buikwand tot in de baarmoeder en zuigt wat vruchtwater op. Het echobeeld toont aan waar dit moet gebeuren. De punctie wordt gedaan vanaf de 13e week van de zwangerschap. Pas dan zijn er voldoende cellen van de baby in het vruchtwater aanwezig. Deze cellen moeten gekweekt worden. Vandaar dat men 2 tot 3 weken moet wachten op een volledige uitslag. De kans op een miskraam ligt bij deze ingreep rond 0.5%. Meer informatie Ouders kunnen tijdens de kantooruren (9u 17u) van maandag tot donderdag telefoneren naar de Infolijn Prenatale Diagnose ( ). Hier kunnen zij terecht met vragen over prenatale testen, resultaten van die testen en beslissingen. Werken aan uw conditie De baby groeit. Uw lichaam verandert. Vooral naar het einde toe is de zwangerschap zeer belastend. Om u fysisch en ook psychisch voor te bereiden op de bevalling, kunt u kiezen uit een hele reeks cursussen. Prenatale lessen en oefeningen Fysische en psychologische voorbereiding tot de bevalling kan tijdens een reeks individuele of collectieve sessies. De vroedvrouw leert u ademhalings- en perstechnieken en u krijgt bijkomende informatie. U leert omgaan met de pijn tijdens de arbeid, relaxatieoefeningen Uw partner is op deze sessies meer dan welkom. U kunt kiezen tussen drie verschillende formules (of deze combineren): > 12 individuele sessies; > 15 collectieve sessies in groepen van maximum 5 deelneemsters; > 24 sessies in groepen van 6 tot 10 deelneemsters. 10 wegwijs voor en na de bevalling

11 Prenatale gymnastiek Deze cursus gaat uit van het principe dat angst de pijn tijdens de bevalling zal versterken. Informatie, specifieke oefeningen en massage moeten hieraan verhelpen. Deze cursus wordt vaak gegeven door een kinesist vanaf de vierde of vijfde maand van de zwangerschap. De cursus bestaat doorgaans uit een reeks van 10 lessen, waarvan er enkele besteed worden aan een theoretische uiteenzetting over het fysische verloop van de zwangerschap. De rest van de lessen bestaat uit ademhalings- en ontspanningsoefeningen en gymnastiek. Zwangerschapszwemmen Zwemmen is prettig en ontspannend. Het is goed voor uw bloeds - omloop en uw ademhaling. Het warme water versoepelt en versterkt uw spieren, wat meteen ook uw houding ten goede komt. De meeste zwembaden hebben een speciale uurregeling voor zwangere vrouwen. Tijdens die uren kunt u zwemmen met professionele begeleiding. Vaak wordt het water ook extra verwarmd. Afhankelijk van de regio organiseert het socialistisch ziekenfonds lessen zwangerschapszwemmen. In de activiteitenkalender vindt u hierover meer informatie. Zwangerschapsyoga Tijdens een cursus zwangerschapsyoga leert u ademhalingstechnieken en lichaamsoefeningen om uw zwangerschap en de bevalling zo ontspannen mogelijk te beleven. U wordt bewuster van uw lichaam en de baby in uw baarmoeder. Kinesitherapie Uw arts kan kinesitherapie voorschrijven. Normaal gezien hebt u recht op 9 sessies, die u mag spreiden voor en na de bevalling. Deze sessies worden terugbetaald. Indien nodig kan de arts u extra kinesitherapiesessies voorschrijven. de medische kant 11

12 Rookvrije zwangerschap In maart 2006 heeft het riziv een campagne opgestart die zwangere vrouwen en hun partner helpt bij het stoppen met roken. De campagne voorziet een gedeeltelijke terugbetaling van de rookstopbegeleiding bij een erkende tabakoloog, via een forfaitaire tussenkomst van 120. Wat moet u hiervoor doen? Om van deze forfaitaire tussenkomst te kunnen genieten, neemt u en eventueel ook uw partner contact op met een erkende tabakoloog/rook - stopconsulent op aanraden van uw gynaecoloog of een gezondheidsspecialist. De rookstopbegeleiding bestaat uit minimum 8 consultaties. De eerste consultatie vindt ten laatste plaats 3 maanden voor de voorziene bevallingsdatum en de laatste consultatie vindt ten vroegste 3 maanden en ten laatste 6 maanden na de bevalling plaats. Wanneer u de 8 (of meer) consultaties bij een erkende tabakoloog hebt gevolgd, kunt u een vergoeding van 120 genieten per persoon, bij afgifte van een volledig ingevulde opvolgfiche aan uw ziekenfonds. Deze opvolgfiche ligt ter beschikking bij de tabakoloog en wordt door hem/haar getekend en goedgekeurd. Extra terugbetaling medicatie voor uw partner Voor uw partner bestaat daarnaast ook de mogelijkheid om een bijkomende forfaitaire tussenkomst van 55 te krijgen indien hij/zij gebruik wil maken van nicotinevervangende middelen of andere rookstop - middelen. Dit gebeurt op advies van en in samenspraak met de rook - stopconsulent, die dit op de opvolgfiche van uw partner vermeldt. Om aanspraak te maken op de bijkomende tussenkomst van 55 moet uw partner het 2e gedeelte van de medische opvolgfiche eveneens volledig ingevuld afgeven bij het ziekenfonds. Uw partner kan slechts aanspraak maken op het bijkomende forfait van 55 indien hij/zij deelneemt aan de 8 consultaties bij een erkende tabakoloog. De terugbetaling voor medicatie is niet voorzien voor de zwangere vrouw. Waar vindt u een tabakoloog? Voor meer informatie en/of de lijst van de erkende tabakologen kunt u terecht op de website of bij uw plaatselijke ziekenfondsmedewerker. 12 wegwijs voor en na de bevalling

13 Waar bevallen? Er zijn verschillende mogelijkheden gaande van thuisbevalling, poli - klinisch bevallen tot een ziekenhuisverblijf. Alle drie hebben ze hun voor- en nadelen. Thuisbevalling In principe kunnen alle vrouwen met een normale zwangerschap thuisbevallen. Uw begeleidende arts of vroedvrouw zal er zich vooraf van vergewissen dat de bevalling normaal kan verlopen. Mocht er een risico op complicaties ontstaan, dan kan men alsnog beslissen de bevalling in het ziekenhuis te laten gebeuren. Er zijn wel een aantal voorzieningen vereist: er moet warm water zijn, de kamer waarin u bevalt, moet minstens te verwarmen zijn tot 25 C en moet bereikbaar zijn met een brancard voor overplaatsing naar het ziekenhuis indien nodig. Het kraamcentrum kan u een uitgebreid overzicht geven van al het materiaal dat u voor de thuisbevalling moet klaarzetten. Poliklinisch bevallen Wilt u de zekerheid dat er in geval van complicaties onmiddellijk medische bijstand bereikbaar is, dan kunt u kiezen voor een poliklinische bevalling. Op het moment dat de weeën elkaar voldoende snel opvolgen, gaat u naar het ziekenhuis. Na de bevalling keert u terug naar huis. Als u poliklinisch wilt bevallen, dan moet u vooraf contact opnemen met een kraamcentrum. Zo is de nazorg voor moeder en baby verzekerd. Ziekenhuisverblijf Kiest u voor het comfort van een ziekenhuisverblijf, dan gaat u, net zoals voor de poliklinische bevalling, naar het ziekenhuis op het moment dat de weeën elkaar snel opvolgen. Na de bevalling blijft u nog een vijftal dagen in het ziekenhuis. Een bevalling met ziekenhuisverblijf heeft het voordeel dat u rustig terug op kracht kunt komen, zonder de zorg voor de thuisomgeving. de medische kant 13

14 In welke houding bevallen? Weet u al in welke houding u wilt bevallen? Er zijn talrijke mogelijk - heden. Kies de manier die u het meest aanspreekt. De onderwaterbevalling In sommige ziekenhuizen kunt u kiezen voor een onderwaterbevalling. Het warme water werkt ontspannend en u kan zich vrijer bewegen. Hierdoor worden de weeën als minder pijnlijk ervaren. Bij de bevalling wordt u begeleid door een verloskundig team, dat u continu bewaakt en ondersteunt. Meestal is er aan deze wijze van bevallen een intiemere, huiselijkere sfeer gekoppeld. Zoals bij elke bevalling kan er ook bij onderwaterbevallingen iets mislopen. Laat u goed informeren en bespreek vooraf met uw gynaecoloog alle voor- en nadelen van deze bevallingswijze. Horizontaal De meeste vrouwen die horizontaal bevallen, liggen op hun rug. Voordeel is dat de verloskundige een beter zicht heeft op het verloop van de bevalling en dat u tussen de weeën door achterover kunt gaan liggen om even bij te komen. Verticaal Verticaal bevallen heeft het voordeel dat uw bekken verder opengaat en er dus meer ruimte is in het geboortekanaal. De meeste vrouwen die verticaal bevallen, doen dit op een baarkruk. Andere Ook andere houdingen zijn mogelijk: knie-ellebooghouding, zijlig 14 wegwijs voor en na de bevalling

15 Weeën Al vrij vroeg in de zwangerschap kunt u pijnloze, onregelmatige samentrekkingen van de baarmoeder hebben. Dit zijn nog geen weeën. Als u over uw buik wrijft en daardoor de baarmoeder masseert, kunt u ze vaker en sterker hebben. Tegen het einde van de zwangerschap kunt u last krijgen van oefenweeën. Deze weeën kunnen wel al pijnlijk zijn, maar ze zijn erg onregelmatig en van korte duur. Meestal stoppen ze plots. Vrouwen die al eerder zwanger waren, hebben er vaker last van. Bij echte weeën wordt de onderbuik hard en ontstaat er in de rug een knagende pijn, die zich geleidelijk naar de gehele baarmoederzone uitbreidt. De pijn die u voelt, is te vergelijken met menstruatiepijn. Als u dit soort weeën een uur lang voelt met tussenpozen van een vijftal minuten, is het tijd om naar het ziekenhuis te gaan. Is dit niet uw eerste kindje, dan vertrekt u best nog wat vroeger. Als de vliezen breken of bij overvloedig bloedverlies, moet u onmiddellijk naar het ziekenhuis vertrekken. Echte weeën zorgen voor veranderingen van de baarmoederhals. In de loop van de bevalling krijgt u drie soorten weeën. > De ontsluitingsweeën: de contracties van de baarmoeder zijn regelmatig, duren lang (ongeveer 1 minuut) en zijn hevig. Hierdoor wordt de baarmoederhals eerst soepeler en korter, om dan dunner te worden en uiteindelijk te ontsluiten. Tijdens dit proces zal uw kindje ook langzaam indalen. We spreken over volledige ontsluiting (10 cm) als de baarmoederhals ver genoeg openstaat en uw baby erdoor kan. Deze fase duurt enkele uren. > De persweeën: als u volledige ontsluiting hebt, dan gaan de ontsluitingsweeën vanzelf over in persweeën. U hebt het gevoel dat u heel erg naar het toilet moet. U hebt persdrang. Dit gevoel is zo hevig, dat u niet anders kunt dan mee persen. Op die manier duwt u als het ware uw baby naar buiten. > De nageboorteweeën: deze weeën dienen om de placenta en de vliezen naar buiten te drijven. Dit gebeurt meestal een paar minuten nadat uw baby geboren is. de medische kant 15

16 Uw baby onderzocht Na de geboorte wordt uw baby onderzocht, eenmaal na de eerste minuut en een tweede maal na vijf minuten. Bij dit onderzoek wordt gekeken naar 5 tekens, die nul, één of twee punten geven. De score wordt dus een getal tussen nul en tien. Deze score noemt men de apgar-score. Een score van 7 tot 10 is normaal, 4 tot 7 geeft aanleiding tot ingrijpen en een score van 3 of lager vereist een onmiddellijk ingrijpen. teken 0 punten 1 punt 2 punten A Activity afwezig armen en actieve (activiteit) benen beweging gebogen P Pulse afwezig onder de boven de (hartslag) 100 slagen 100 slagen per minuut per minuut G Grimace geen respons grimas niezen, (grimas) hoesten, trekken A Appearance blauwgrijs, normaal, normaal, (uiterlijk) geheel bleek behalve over heel extremen het lichaam R Respiration afwezig langzaam, goed, (ademhaling) onregelmatig huilen De 3e, 4e of 5e dag na de bevalling voert men de hielprik uit bij uw kindje. Men controleert in het labo op bepaalde aangeboren ziektes. Een snelle opsporing is van groot belang, om schade aan de lichamelijke en geestelijke ontwikkeling te voorkomen of te beperken. De ziekten zijn bij vroege ontdekking immers goed te behandelen. 16 wegwijs voor en na de bevalling

17 Kraamzorg In het ziekenhuis gebeurt de nazorg door een verpleegkundige of vroedvrouw op de materniteit. Bent u thuis of poliklinisch bevallen, kunt u specifieke hulp van de dienst Thuiszorg van uw ziekenfonds krijgen. Ook na uw bevalling in een ziekenhuis, kunt u van deze dienst gebruik maken. De kraamverzorgster staat in voor de verzorging van moeder en kind en de andere familieleden. Zij neemt de dagelijkse normale huishoudelijke taken op zich, zoals > boodschappen doen, > koken, > was- en strijkgoed, > bedden opmaken, > schoonmaak van keuken en badkamer, > opruimen, afstoffen, stofzuigen Maar let op, kraamhulp is geen poetsdienst! Kunt u geen beroep doen op een kraamverzorgster van uw ziekenfonds, dan kunt u nog altijd bij een zelfstandige vroedvrouw terecht. Postnatale oefeningen Tijdens de zwangerschap en de bevalling werd uw lichaam zwaar op proef gesteld. Vooral de buikspieren, de borsten en de spieren rond de aars, de vagina en de baarmoeder verdienen nu extra aandacht. En die krijgen ze tijdens de postnatale oefeningen. Bent u op natuurlijke wijze bevallen, dan kunt u al vanaf de eerste week na de bevalling starten met bekkenbodemspieroefeningen. Met buikspieroefeningen wacht u best tot de vijfde week na de bevalling. Werd uw baby echter met een keizersnede geboren, dan is het aan te raden hiermee tot na de tweede maand na de bevalling te wachten. Indien nodig kan uw arts u 9 sessies bij een kinesist voorschrijven die u dan helpt met uw postnatale oefeningen. de medische kant 17

18 Meer informatie Wilt u meer weten over het verloop van de bevalling en over verschil - lende manieren om te bevallen, neem dan contact op met: Provincie Oost-Vlaanderen Vzw Expertisecentrum Kraamzorg Mageleinstraat 21 g, 9000 Gent t vzw.kraamzorg@skynet.be Provincie West Vlaanderen Expertisecentrum De Wieg Noord Ezelpoort 5, 8000 Brugge Expertisecentrum De Wieg Zuid Leenstraat 31, 8800 Roeselare t info@eckdewieg.be Provincie Antwerpen Vzw De Kraamvogel Expertisecentrum Kraamzorg Antwerpen Volksstraat 7, 2000 Antwerpen t kraamvogel@skynet.be Provincie Limburg vzw Expertisecentrum Kraamzorg Limburg Midden-Noord K. Astridlaan 32, bus 3, 3500 Hasselt Vzw Expertisecentrum kraamzorg Limburg Zuid Kastanjewal 58, 3700 Tongeren t info@zwangerenbevallen.be 18 wegwijs voor en na de bevalling

19 Provincie Vlaams-Brabant vzw De Bakermat, Expertisecentrum Vlaams-Brabant Redingenstraat 27, 3000 Leuven t Brussel Expertisecentrum Kraamzorg Volle Maan Koningstraat 306, 1240 Brussel t Wilt u meer weten over kraamzorg, neem dan contact op met: Provincie Antwerpen Reddie Teddy kraamzorg De Merodelei 19, 2300 Turnhout t kraamzorg.304@reddie-teddy.be Provincie Oost-Vlaanderen Reddie Teddy kraamzorg Tramstraat 69, 9052 Gent t reddieteddy.bmovl@socmut.be Provincie West-Vlaanderen vzw Thuishulp West-Vlaanderen Pres. Kennedypark 2, 8500 Kortrijk t of t (buiten de kantooruren) ctz.wvl@socmut.be Provincie Limburg Reddie Teddy Capucienenstraat 10, 3500 Hasselt t reddieteddy. limburg@devoorzorg.be de medische kant 19

20

21 De financiële kant

22 De financiële kant Kindjes kopen kost geld. Gelukkig wordt het grootste deel van de onkosten terugbetaald door het ziekenfonds. U betaalt enkel het remgeld. Dat is het bedrag dat overblijft na terugbetaling van het ziekenfonds. Daarbovenop komen eventueel nog supplementen. We overlopen alle mogelijke uitgaven, voor en na de bevalling. Maar eerst geven we wat meer informatie over de verplichte ziekteverzekering. De verplichte ziekteverzekering Wat is de verplichte ziekteverzekering? Iedereen is verplicht een ziekteverzekering af te sluiten bij een ziekenfonds. De verplichte ziekteverzekering voorziet voor de meeste gezondheidskosten een gedeeltelijke of volledige terugbetaling. Meestal blijft er een deel dat u als patiënt uit eigen zak betaalt. Dit noemt men het persoonlijk aandeel of het remgeld. Hoe werkt de ziekteverzekering? Alle terugbetalingen in het kader van de verplichte ziekteverzekering gebeuren door het ziekenfonds. Meestal betaalt de patiënt eerst de arts of het ziekenhuis en betaalt het ziekenfonds daarna een deel hiervan terug. Daarvoor moet u een getuigschrift voor verstrekte hulp aan het ziekenfonds geven. In bepaalde gevallen echter betaalt de patiënt enkel het remgeld (en eventuele supplementen) en betaalt het ziekenfonds de rest van het verschuldigde bedrag rechtstreeks aan de zorgen - verstrekker. Bij een ziekenhuisopname en bij de apotheker wordt dit systeem verplicht toegepast. 22 wegwijs voor en na de bevalling

23 Wie heeft recht op terugbetaling van de verplichte ziekteverzekering? Iedereen die in orde is met zijn ziekteverzekering, heeft recht op terugbetaling. Of u nu ingeschreven bent als gerechtigde of ten laste staat maakt geen verschil uit, wel of u recht hebt op een verhoogde tegemoetkoming. > Gerechtigde of persoon ten laste: U kunt inschrijven als gerechtigde als u: >> werkt in loondienst of als zelfstandige; >> werkloos bent; >> een pensioen of een overlevingspensioen geniet; >> een erkenning hebt van mindervalide en ouder bent dan 15 jaar. Dit zijn maar enkele voorbeelden. U kunt inschrijven als persoon ten laste van een gerechtigde als: >> echtgeno(o)t(e); >> kind; >> ascendent; >> samenwonende. > Gewone verzekerden en verzekerden met recht op de verhoogde tegemoetkoming. Een aantal personen hebben, op basis van hun inkomen en hun sociale toestand, voor de meeste gezondheidskosten recht op een grotere terugbetaling van het ziekenfonds. Dit zijn de rechthebbenden op de verhoogde tegemoetkoming. Men spreekt hier ook wel eens van wigw (weduwen of weduwnaars, invaliden, gepensioneerden en wezen) of voorkeurtarief, maar ook andere sociale categorieën kunnen deel uitmaken van deze groep. Zo valt ook het omnio-statuut onder de verhoogde tegemoetkoming. de financiële kant 23

24 KliniPlan: uw bescherming voor het hele gezin Het is niet onze bedoeling u te verontrusten, maar evenmin willen wij u de waarheid onthouden: recente statistieken tonen aan dat 30% van de baby s in de loop van het eerste levensjaar opgenomen worden in een ziekenhuis. En ook al is de patiënt nog piepklein een ziekenhuis - opname kost geld, vaak zelfs veel geld. Met KliniPlan, de hospitalisatieverzekering van uw ziekenfonds, kunt u uw baby en gezin indekken tegen deze kosten. Een goed plan voor uw pas uitgebreid gezin KliniPlan is een volledig hospitalisatieplan dat alle vitale risico s dekt. Uit de lange lijst met dekkingen en diensten hebben we een kleine selectie gemaakt, die u als ouder zeker zal waarderen. > De bescheiden bijdrage voor een kind (t.e.m. 25 jaar) bedraagt slechts 3,26 per maand. Bent u ouder dan 25 maar jonger dan 60 jaar dan betaalt u maandelijks 8,11. > Hebt u meer dan twee kinderen ten laste dan betaalt u geen bijdrage meer voor het 3e, 4e, 5e kind. > Er is geen franchise bij een verblijf in een gemeenschappelijke kamer. > Bij hospitalisatie van een kind (tot 18 jaar) dekt KliniPlan ook de overnachtingskosten van een extra persoon op de kamer van het kind. Deze tegemoetkoming bedraagt maximaal 18,60 per dag en geldt voor een onbeperkt aantal dagen. > Pasgeboren baby s zijn onmiddellijk verzekerd zonder wachttijd en medische vragenlijst als hij/zij ten laste komt van een ouder die minstens 9 maanden aangesloten is bij KliniPlan of minstens 9 maanden aangesloten was bij een gelijkaardig hospitalisatieplan van het vorig ziekenfonds (tot de dag voorafgaand aan de aansluiting bij KliniPlan). Komt de baby ten laste te staan van een ouder die langer dan 3 maanden maar minder dan 9 maanden aangesloten is bij KliniPlan, dan valt enkel de wachttijd weg. Geïnteresseerd? Vraag dan vrijblijvend de KliniPlan-infomap aan in het plaatselijk kantoor van uw ziekenfonds. Onze loketbedienden staan steeds ter beschikking om op al uw vragen te antwoorden. Of neem een kijkje op 24 wegwijs voor en na de bevalling

25 Uitgaven voor de bevalling De opvolging van uw zwangerschap Voor de controles bij de geconventioneerde huisarts of gynaecoloog betaalt u respectievelijk 5,75 of 7,55 remgeld. Bij niet-geconventioneerde verstrekkers betaalt u daarbovenop nog een supplement. Over het onderscheid tussen geconventioneerde en niet-geconventioneerde artsen vindt u meer informatie op pagina 31. Ook voor bijkomende onderzoeken is een terugbetaling door het ziekenfonds voorzien. U kunt de zwangerschap ook laten opvolgen door een vroedvrouw. Haar verstrekkingen zijn eigenlijk kosteloos, want het ereloon wordt volledig terugbetaald door de ziekteverzekering. Enkel wanneer de vroedvrouw niet geconventioneerd is, wordt er een remgeld van 25 procent aange - rekend en komt de ziekteverzekering dus maar tussen voor 75 procent. Deze verminderde terugbetaling geldt enkel voor gewone verzekerden, rechthebbenden met verhoogde tegemoetkoming krijgen een volledige terugbetaling. Wanneer in deze brochure sprake is van remgelden voor verstrekkingen van vroedvrouwen, dan gaat het dus om verstrekkingen van niet-geconventioneerde vroedvrouwen aan gewone verzekerden. Bij opvolging door een vroedvrouw hebt u recht op een terugbetaling van 12 prenatale zittingen, waarvan 2 in de vorm van een huisbezoek. Voor de eerste zitting betaalt u 8,36 remgeld. De volgende zittingen kosten 5,97 remgeld. Bijkomende onderzoeken verricht tijdens deze raadplegingen zijn inbegrepen in het honorarium. Ze kunnen dus niet afzonderlijk worden aangerekend. de financiële kant 25