Van Klacht tot Patiënt

Transcriptie

1 Van Klacht tot Patiënt Master I-fase 1 Toelichting Achtergrondinformatie In de fase tot het doctoraal examen krijgt u een visie op de taak van de arts aangereikt, die wordt bepaald door de gedachte dat een patiënt zich met één probleem wendt tot de specialistische polikliniek. Na een hooggeschoold diagnostisch proces wordt dan tot direct curatieve behandeling overgegaan. De werkelijke context is echter veel ingewikkelder: voor de meeste klachten is ziekenhuisbehandeling niet noodzakelijk of zinvol en voor de aandoeningen waarvoor dat wel het geval is, is curatieve behandeling vaak niet mogelijk. Veel patiënten moeten met meerdere chronische aandoeningen tegelijk om leren gaan. Het is zinvol voorafgaand aan de algemene coschappen zich bewust te worden van de brede context waarin klachten en ziekten zich afspelen. Van klacht tot patiënt beoogt deze heroriëntatie te bewerkstelligen vlak voordat u de coschappen ingaat. Aan de hand van leerervaringen, opgedaan in een stage van één dag in de huisartspraktijk, bespreekt u in kleine groepen door middel van thema s de belangrijkste onderwerpen van de context van de patiënt. Doelstelling Master1-fase is gewijd aan de methode hoe de (huis)arts, uitgaande van de gepresenteerde klachten van de patiënt, uiteindelijk komt tot een probleemomschrijving of diagnose. Hierna kan de keuze van een behandeling volgen. Doelgerichte consultvoering wordt zichtbaar gemaakt en getraind: hoort de patiënt wel bij de dokter thuis, wordt er effectief gebruik gemaakt van diagnostiek, gaat de dokter wel in op de vraag en beleving van de patiënt? Behandelen wordt vaak geassocieerd met genezen en beter worden, echt genezen kan maar in een beperkt aantal gevallen. Het proces dat leidt tot een behandeling, welke werkzaam, doeltreffend (effectief in de populatie waarin de arts praktiseert) en doelmatig (kosteneffectief) is, wordt bestudeerd. Wanneer een behandeling onvoldoende met de patiënt wordt afgestemd, zal de effectiviteit ervan niet hoog zijn. Aan dit aspect wordt ruim aandacht besteed. Begeleiding van een patiënt met een al of niet te genezen aandoening is in de regel een noodzaak. Voor de meeste klachten is ziekenhuisbehandeling niet noodzakelijk of zinvol. Het is voor de arts niet altijd mogelijk het gehele geneeskundige proces van de patiënt te overzien. Redenen hiervoor kunnen zijn: niet kundig op deelfacetten, niet 24 uur per dag en 7 dagen per week beschikbaar zijn. Frequent zal een patiënt worden overgedragen, niet alleen bij verwijzing naar een specialist, maar ook tijdens weekenddiensten en afwezigheid.

2 2 / 5 Van Klacht tot Patiënt - AKTE huisartsgeneeskunde Samenwerking en verslaglegging zijn hierbij kernbegrippen en benadrukken de continuïteit van het proces, juist wanneer meerdere hulpverleners in actie komen. In deze week wordt stage gelopen bij de huisarts. Aan de hand van actuele problemen worden door middel van groepsdiscussie bovengenoemde onderdelen gedoceerd. De structuur bouwt voort op het kleinschalig medisch probleemoplossend onderwijs, waarmee u in voorgaande jaren vertrouwd bent geraakt. Literatuur De verplichte literatuur bestaat uit het volgende boek; de te bestuderen hoofdstukken staan erachter vermeld: Grundmeijer, H.G.L.M., Het geneeskundig proces, Elsevier/Bunge, Maarssen ISBN Inhoud programma maandag Praktijkstage in de huisartspraktijk U brengt één dag door bij een huisarts. Leerdoel van deze dag is dat u inzicht krijgt in menselijk gedrag in verschillende omstandigheden met name bij self-limiting diseases, chronische ziekten, probleemsituaties en andere niet primair medisch gerichte hulpvragen. Na afloop heeft u inzicht in een extramuraal spreekuur: klachtenpresentatie, aard van de klachten en de aanpak. U kunt de onderdelen van het geneeskundig proces herkennen: hulpvraag- (probleemdefiniëring), diagnose-, behandelings- en samenwerkingsfacetten. Van deze stage legt u observaties vast. U krijgt de opdracht van een aantal patiënten gegevens te noteren: de hulpvraag (waarom komen patiënten) opdracht A; welke diagnose wordt er vastgesteld (wat denkt de dokter); wordt er met andere hulpverleners bij de patiënt in kwestie samengewerkt (verwijzen) opdracht B. Dinsdagmiddag Facultair onderwijs Organisatie en zorg rondom patiënt in extramurale zorg Op een gemiddelde dag verricht de huisarts een 30-tal consulten, ongeveer 5 visites en zo n 5 telefonische consulten. Er is op de stagedag veel op u afgekomen. In de regel zal dit de eerste kennismaking zijn van de coassistent met de echte praktijk. De ervaring leert dat u een dergelijke stagedag als een dag vol met nieuwe indrukken ervaart. Het leerdoel van de stagedagen is dat u kennis neemt van het gehele geneeskundige proces van klachteninterpretatie via diagnose en behandeling tot verslaglegging en eventueel verwijzing (vaardigheden komen later aan de orde). Werkvorm Groepsdiscussie waarbij iedere student zijn ervaringen van de maandag vertelt. Hierbij is het van belang de mening, het gevoel en idee van u te weten om zodoende uw eigen normen en waarden zichtbaar te krijgen. De normen en waarden van de arts spelen een rol in hoe de dokter patiënten benadert en behandelt. Op een flip-over worden de meest kenmerkende componenten van het geneeskundig proces in de extramurale zorg genoteerd. De docent geeft in een

3 Van Klacht tot Patiënt AKTE huisartsgeneeskunde 3 / 5 interactie met de groep toelichting. Na afloop van de bijeenkomst kunt u de categorieën zichtbaar maken die van belang zijn voor: A een eerste verkenning van de door de patiënt gepresenteerde klacht: somatische aspecten: lichamelijke conditie patiënt, aard klachten; cognities van de patiënt: eerdere ervaringen, health beliefs, verwachtingen; emotionele reacties als gevolg van de klacht (onzekerheid, angst); gedragsmatige reacties als gevolg van de klacht (geneigdheid tot zelf afhandelen of hulp inroepen); sociale aspecten: bezorgdheid van naasten, werkomstandigheden; B een logische volgorde van het geneeskundig proces: van klacht naar hulpvraag; hoe tot een diagnose te komen; hoe een behandeling te kiezen; samenwerken met andere (professionele) hulpverleners kan een onderdeel zijn van het geneeskundig proces. 3 Rooster Uw weekschema (wordt per brief meegedeeld) ziet er als volgt uit: maandag stage in huisartspraktijk en dinsdag facultair onderwijs. Zie voor de inhoud van deze facultaire dag ook de informatie hierboven. 4 Praktische informatie Voor de aanvang krijgt u schriftelijk bericht in welke huisartspraktijk uw stage plaatsvindt. Daarin is ook vermeld waar het facultair onderwijs wordt gegeven en ontvangt u de opdracht voor de maandag. 5 Beoordeling De student is verplicht: aanwezig te zijn bij zowel de facultaire als de stagedag. de observatie-opdrachten invult tijdens de stagedag (opdracht A en B); in te leveren op nabespreking. interactief participeert. Indien om een goede reden een module niet kan worden bijgewoond, wordt een vervangende opdracht opgedragen.

4 4 / 5 Van Klacht tot Patiënt - AKTE huisartsgeneeskunde Opdracht A: Hulpvraag Coassistent: studentnummer: Heel vaak is niet duidelijk waarvoor de patiënt komt. Pas na doorvragen en terugkoppelen wordt de hulpvraag (mogelijk) duidelijk; of anders gezegd waarvoor de patiënt komt. Noteer van 3 patiënten aan het begin van het consult hun eerst gepresenteerde klacht en vul aan het einde in wat nu de feitelijke hulpvraag is. Zie schema 1. Schema 1 NAAM Eerst gepresenteerde klacht Hulpvraag Bijvoorbeeld: Hr.Jansen Ik ben zo misselijk Heeft u wat voor mij want ik moet morgen op vakantie? Mijn vader is overleden aan maagkanker en was ook altijd zo misselijk

5 Van Klacht tot Patiënt AKTE huisartsgeneeskunde 5 / 5 Opdracht B: Samenwerken en verwijzen Schema 2 Noteer de verwijzingen (schema 2): NAAM Verwijzing Reden Hr. P Internist Huisarts komt niet tot diagnose Mw. S Röntgen: x.thorax Ter diagnose Mw. K Chirurg Operatie appendicitis