2.500 KILOME T EEN BLIK IN HET LOGBOEK VAARTOCHT BUITENLAND

Transcriptie

1 VAARTOCHT BUITENLAND EEN BLIK IN HET LOGBOEK.500 KILOME T In acht etappes doorkruiste onze Tijgerhaai Duitsland. In even zoveel delen deed de redactie verslag van deze ruim.500 kilometer lange tocht. Met deze afsluiting zetten we de persoonlijke hoogte- (en misschien wel dieptepunten) van redacteuren op een rijtje, geven we een overzicht van benodigde documenten en besteden we aandacht aan de alternatieve route via het noorden van Nederland. Plus een aanbieding van kaarten en gidsen voor wie de tocht zelf wil maken. TEKST JAN BRIEK NOORDZEE Schwerin 4 3 El NEDERLAND 5 be 6 Hannover 8 7 Gouda Mittellandkanal BERLIJN Münster Etappe 1 El n be Rij DUITSLAND CARTOGRAPHICS 34 WATERKAMPIOEN#4 006 ANWW0604-HHH-Tijgerhaai.indd :30:48

2 E TER DOOR DUITSLAND ACHT ETAPPES IN VOGELVLUCHT WATERKAMPIOEN# ANWW0604-HHH-Tijgerhaai.indd :06:50

3 VAARTOCHT BUITENLAND ERVARINGEN VAN Jan Briek Redacteur Jan Briek voer de eerste etappe, bemande op etappe vier en deed etappe zeven. Toch heeft een van zijn mooiste ervaringen tijdens die tochten door Duitsland niets met varen te maken. Maar met vliegen ETAPPE 1 Gouda Hollandse IJssel Nieuwegein Lek NEDERLAND Nijmegen Arnhem Pannerden Emmerich Rijn km zeemijl DUITSLAND Wesel Hattern Dattelnkanal W ZW NW Z N MÜNSTER Nederrijn Wesel- Dortmund- Emskanal Datteln ZO NO O CARTOGRAPHICS EVEN voor alle duidelijkheid: varen in Duitsland is prachtig. Een geweldige combinatie van natuur, cultuur en historie. En bovendien zeer op t gemakje. Geen drukte, relatief weinig sluizen, nauwelijks beroepsvaart. Toch wil ik het dit keer eens niet over varen hebben, maar over vliegen. Over vogels in het algemeen en een paar vogels in het bijzonder. Het noordoosten van Duitsland is vogelland bij uitstek. En een motorboot met bijboot is een van de beste manieren om die vogels te ontdekken. In het Duitse merengebied kun je uren ronddobberen met de bijboot of op een stille plek voor anker. De verrekijker onder handbereik en ik geef je op een briefje dat je vogels ziet waar je in Nederland maanden zo niet jaren op moet wachten. Visarenden zag ik er in overvloed (in Nederland geeneen), net als diverse soorten wouwen en boomvalken. Tot twee keer toe vlogen kleine groepjes kraanvogels (met die mooie latijns naam grus grus) over het open dak van de Tijgerhaai. Best imposant: 1,0 meter 3 lang, spanwijdte:,0 meter. Niet te verwarren met de ooievaar trouwens die in dit gebied ook algemeen voorkomt. Maar er is er een die de kroon spant: de zeearend. De grootste roofvogel van Europa. Bijna een meter hoog, met een spanwijdte van bijna tweeënhalve meter. Een extreem zware snavel en krachtige poten (beiden heldergeel) die je al van verre ziet. Zware, sterk gevorkte vleugels geven hem zwevend boven je een rechthoekig profiel. Waardoor de zeearend door z n groeiende schare bewonderaars met een mengeling van ontzag en affectie ook wel vliegende deur wordt genoemd. Je komt deze Kaiser van het luchtruim hier veelvuldig tegen. Op de Mecklenburgische Seenplatte, maar ook op een steenworp van Berlijn. Soms in z n eentje, soms drie, vier exemplaren tegelijk. En elke keer weer is z n verschijning adembenemend. 1 Der Kaiser: de zeearend. Best algemeen in dit gebied. 1 FOTO: JAN BRIEK Niet zo groot, maar wel mooi: een jonge torenvalk. 3 Maar jonge eendjes zijn natuurlijk ook leuk. 36 WATERKAMPIOEN#4 006

4 ZW ZO O ERVARINGEN VAN Jan Fraterman Technisch redacteur Jan Fraterman nam de tweede etappe voor z n rekening. Van Münster naar Brandenburg; een afstand van ruim 430 kilometer. De tocht grotendeels over het Mittellandkanal kostte hem elf dagen waarvan de Tijgerhaai er drie stillag. ETAPPE Ems DUITSLAND Mittellandkanal Hunte OSNABRÜCK Minden Weser Weser HANNOVER WOLFSBURG Leine Aller Mittellandkanal BRAUNSCHWEIG km 0 13,5 7 zeemijl Ibbenbüren Haldensleben MAGDEBURG Elbe Brandenburg Elbe-Havelkanal W NW N NO MÜNSTER Z CARTOGRAPHICS 1 In Genthin (KM 363) beklimmen we niet alleen de watertoren met uitzicht op het Elbe-Havelkanal maar worden we ook verrast door de aanwezigheid van het grootste Europese circus met drie pistes. Historie in de supermarkt. Aan het eind van de tweede etappe bezoeken we de historische stad Brandenburg, gelegen aan de oostzijde van de Plauersee. Je kunt vlak bij het centrum afmeren en per fiets de uitgestippelde route volgen langs zeven middeleeuwse kerken. Bij het boodschappen doen in het centrum ook een ontdekking van een heel andere orde: de wanden van de Spar Super zijn door de winkelier behangen met foto s en teksten uit de jongste geschiedenis van Sovjet-Unie en DDR, met portretten van Chroetsjov, Yoeri Gagarin en boven de frisdranken alle Oost-Duitse leiders tot aan de Duitse hereniging in Haldensleben op km 300 aan het Mittellandkanal: de eerste haven die we op onze route aantreffen met een Schmutzwasser Entsorgung. Leegzuigen van de vuilwatertank gaat probleemloos, nadat we eerder op de route genoodzaakt waren de tank tijdens het varen overboord leeg te pompen. Met een mooi vuilwatersysteem doe je zoiets met tegenzin, maar als het lampje bij het toilet vol aangeeft heb je zonder walstations geen andere keuze. 4 Zonsondergang in Plau. 1 4 WATERKAMPIOEN#

5 VAARTOCHT BUITENLAND ERVARINGEN VAN Dick William Harinck en Gerhard-Paul Wisgerhof Hoofd- en nieuwsredacteur voeren in etappe drie langs de grenzen van de voormalige DDR. ETAPPE 3 WAT onze etappe bijzonder maakte? Dat wij door het voormalige grensgebied voeren. Op de scheiding tussen Oost- en West-Duitsland. Het indrukwekkendste aan onze tocht waren die paar wachtposten uit de DDR-tijd. We voeren er stapvoets langs op de Elbe, in doodse stilte. Dat gaf een heel bijzondere sfeer, best angstig eigenlijk. Je ziet vanuit de verte al zo n lelijke ongeverfde betonnen uitkijkpost, sommige nog met een gigantisch zoeklicht op het dak. In je gedachten zie je zo n licht in het donker over het water strijken, op zoek naar mensen die de Oostduitse vrijheid wilden ontvluchten. Daar word je wel even stil van. Verder was onze etappe in twee woorden: ontzettend mooi. Prachtige natuur. Niet heel bijzonder overigens veel stukken deden ons erg aan Nederland denken. Op een ding na: de stilte. Je vaart daar grotendeels in je eentje. Na een paar dagen noem je het al een gekkenhuis als je twee, drie schepen tegenkomt. t Was echt heerlijk om er even uit te zijn, uit het jachtige leven. Om vervolgens ondergedompeld te worden in stilte. Onthaasten in optima forma. Maar op een gegeven moment ben je dan ook wel weer blij als je eens ergens een mens ziet, of een stadje zoals Havelberg. Hoogtepunt van de tocht was Schwerin. Eén dag zijn we er geweest. Langer kon niet, omdat we de Tijgerhaai naar het opstap- punt van de volgende ploeg moesten varen. Maar dat is zo n mooie stad op vakantie kun je het daar wel twee weken volhouden. 1 Beklemmend: wachttorens uit de voormalige DDR langs de Elbe. Rust en ruimte 3 Maar t is ook leuk om af te meren in een plaatsje. Zoals hier in Grabow, waar we de markt bezochten WATERKAMPIOEN#4 006

6 W Z O ERVARINGEN VAN Jeannine van Tienen en Mirjam Busko Jeannine van Tienen (voormalig eindredacteur) en Mirjam Busko (bureauredacteur) verwachtten tijdens de vierde etappe een soort Valkenburg. Die verwachting kwam niet uit. ETAPPE 4 Parchim Neuberg Elde Mecklenburger kanal Malchow Plau Müritzsee Fleesensee Kölpinsee Seenplatte Waren km zeemijl Plauersee Müritz National Park Wesenberg Mirow Neustrelitz CARTOGRAPHICS Rheinsberg ZW NW N NO ZO WIL je varen met de Tijgerhaai door Duitsland? Mijn antwoord op deze vraag was een volmondig ja. Ik zat net in mijn tweede week bij de Waterkampioen, ik was nog helemaal bleu, had nog nooit echt gevaren. Van de eerste tot de laatste dag heb ik genoten. En ik was nog eens extra trots op het feit dat ik in dit prachtige land ben geboren. Het meest genoten heb ik van de rust, want waar vind je die nog in Nederland? Soms voeren we helemaal alleen door de bossen. Het enige dat we hoorden waren de vogels, de wind en het opspattende water. Bossen werden afgewisseld met wonderbaarlijke huisjes, tuintjes en sluisjes. De tuinen waren heel anders dan bij ons. Tot in de puntjes verzorgd met allemaal kitscherige beeldjes tuinkabouters vinden hier 3 gretig aftrek vrolijke bloempotten en uitnodigende bankjes. Onze etappe ging van meer naar meer. Zo waren we voortdurend nieuwsgierig wat er na de bocht te zien zou zijn. De ene keer pietepeuterige huisjes op palen aan het water waar mannen stonden te vissen en een andere keer een meertje waar een zeearend zojuist een vis ving. Want dat was echt een hoogtepunt tijdens deze etappe. Het voortdurend vol spanning in de lucht kijken of je een zeearend zag. Een stad zoals Waren was een welkome afwisseling. We hebben daar ons bourgondische hart kunnen ophalen voor een zacht prijsje. Beklim ook de kerktoren in Waren goed om de schnitzels er weer af te trainen en kijk of je je boot ziet liggen in de haven. We gingen terug met een ervaring rijker en vooral een vooroordeel minder. Duitsland is namelijk een hartstikke leuk vakantieland. 1 Bijna helemaal alleen door het groen. Zoek de Tijgerhaai! 1 3 Huisjes op palen met vissende man. WATERKAMPIOEN#

7 VAARTOCHT BUITENLAND ERVARINGEN VAN Jim Post ETAPPE 5 Vakantieplannen? Dan kun je kiezen voor cultuur of natuur. Of beide, zoals technisch redacteur Jim Post gedurende etappe vijf van Rheinsberg naar Neuruppin ontdekte. EEN speels ingericht landschap met korenvelden, landweggetjes gegarneerd met klaprozen en door bossen omzoomde meren. Volgens geografen is dat wat wij gewone stervelingen fraaie natuur noemen, maar al te vaak grotendeels cultuur. Het landschap is ingericht door de mens. Ook in Pruisen zie je dat de mens flink bezig is geweest. Met een beladen, maar zeer boeiende historie als gevolg, die reikt tot ver voor de Tweede Wereldoorlog. En die cultuurhistorie staat niet alleen in het museum, die zie je ook op straat en op het water. Het landschap, de bouwwerken en de mensen. s Avonds laat fietsend door de stad ruik ik oliekachels en waan me terug in de tijd. Ook hier heeft men inmiddels geld om stomdronken over straat te kunnen zwalken, ook hier wordt de mannenliefde inmiddels op straat gepraktiseerd. Aan de andere kant: uit een Opel Manta klinkt housemuziek met een slaapverwekkend aantal beats per minuut. Voor ons alweer jaren geleden. Alsof ik beland ben in de nieuwste uit de filmserie Back to the Future. De voormalige Ossies willen graag mee met het westen, maar zijn er nog lang niet. Bovendien betwijfel ik of het oude Pruisen ooit echt passé is. Achter die rustige gezichten schuilt ook onvrede. En trots, heel veel trots. En dàt maakt Pruisen boeiend. Dit is niet zomaar een stukje Duitsland. Er broeit nog steeds iets in Pruisen. 1 FOTO: JIM POST 1 Nu nog lege terrassen. Neuruppin staat op het punt ontdekt te worden. Het prachtige Ruppiner Gewässer. Varen wordt hier spelevaren. 40 WATERKAMPIOEN#4 006

8 ERVARINGEN VAN Hanneke Spijker ETAPPE 6 Eindredacteur Hanneke Spijker bezocht met de Tijgerhaai Berlijn. Zij vertelt wat ze niet zag. IK was nooit in Oost-Duitsland. Niet voor de Wende. Erna bezocht ik eens een zeilevenement net onder de grens met Polen en het was fascinerend hoe anders de mensen er nog steeds waren. In die korte tijd dat Oost- Duitsland bestond leek het gras er ook anders te zijn gaan groeien, het licht verschilde en de sfeer helemaal. De tocht met de Tijgerhaai was een buitenkans om te zien of oost en west al weer wat dichter bij elkaar waren gekomen en een bezoek aan Berlijn leek me geweldig. Dat was het ook, in alle opzichten. We voeren over een prachtig meer, door ondiepe sloten en hoorden vogels die we niet zagen. Mensen waren er ook weinig. Als we ze zagen, stonden ze onbeweeglijk aan de waterkant of ze zaten te zwijgen op een bank. Ik had het niet anders gewild. Ook in Berlijn keek ik mijn ogen uit. Alle clichés kwamen uit; het voormalige oosten was nog steeds ongezellig, een beetje kaal en volgebouwd met communistische flats en West-Berlijn stond vol met winkelcentra en vreetschuren. En wat is die stad groot! Een actieve, jonge, vriendelijke stad. De muur was nagenoeg onvindbaar, er staan nog kleine stukjes, als monumenten. Maar in het museum herleefde de geschiedenis, als een spannende film. Je kon er boeken kopen met de tien spectaculairste ontsnappingen uit Oost-Berlijn en hartverscheurende interviews lezen. Het mooie van mijn tocht vond ik de onderhuidse spanning van het verleden, nu nog. Alles wat je weet, maar niet ziet... Communistische flat met een mevrouw voor het raam WATERKAMPIOEN#

9 VAARTOCHT BUITENLAND ERVARINGEN VAN Jeffrey Hollestelle Technisch redacteur Jeffrey Hollestelle sloot de Duitslandreis van de Tijgerhaai af. Vijf van de zeven dagen kwam het bij bakken uit de hemel. Een tocht die in het water viel? Köpenick Dahme- Wasserstrasse Grosser Müggelsee Kleiner Müggelsee Klein Venedig Kanal Gossener NW N NO W O Restaurant Zeuthen Zeuthener See Zeuthen ZW D U I Z ZO Dolgensee Dahme- Wasserstrasse T S L A N Sluis Neue Muhle D ETAPPE 8 Gussow Prieros km 0 1,5 3 zeemijl WAT een geweldige week! Onthaasten in het merengebied ten zuidoosten van Berlijn; we hadden niet verwacht dat het ons zo goed zou bevallen. Eigenlijk zijn Marjolein en ik ruimwaterzeilers. Onder de indruk raken van een tochtje door Duitsland? Kalme watertjes met begroeide oevers; als je beide armen strekte, kon je bij wijze van spreken de kant aanraken. Wel even anders dan uren geen land zien aan boord van je zeilboot. En toch een tevreden gevoel. CARTOGRAPHICS Onvoorstelbaar hoe relaxed zo n tochtje is. In een omgeving zoals wij die nauwelijks meer kennen. Rustig, groen en met ruimte voor jezelf. Eén ding viel wat tegen: het slapen. Wij zijn met vier volwassenen en een peuter gaan varen. Op zich geen probleem, we kunnen heel goed met Marlies, David en neefje Jason door een deur. Maar het slapen, wat een drama! Of liever gezegd, het niet slapen. De Tijgerhaai is een geweldige boot, maar 3,5 slaapplaats met z n vijven bleek te weinig. Elke avond zaten we schema s te tekenen; zoekend naar de beste manier om ons over de boot te verdelen. Versie één: neefje Jason eerst in het vooronder, later, als wij naar bed gingen, verhuisden we hem naar een campingbedje in de stuurhut. Resultaat de volgende morgen: vier paar ogen met reusachtige wallen en een humeurige peuter. Twee: Jason direct in het campingbed in de stuurhut. Jammer genoeg stond hij uren later nog rechtop, stiekem te draaien aan het stuurwiel waar hij net bij kon. Marjolein en ik doken wederom in het veel te kleine vooronder en David en Marlies in de salon. Jason sliep uiteindelijk met mama op de bank. De wallen onder onze ogen werden grotesk! Uiteindelijk belandde David op een matje in de stuurhut, lag Jason met ma in het vooronder en wij in de salon. Het was Jasons laatste nacht aan boord, maar de eerste die we sliepen 3 1 De Dolgensee in de avondschemering. Volkomen puur en sereen. Mooier wordt het niet. We hebben nogal wat regen gehad. Zo erg dat we er zelfs in willen poseren. Maar je ziet het: vijf brede grijnzen op de gezichten. 1 3 In de sluis. 4 WATERKAMPIOEN#4 006

10 ERVARINGEN VAN Bertel Kolthof ETAPPE 7 Als fotograaf was Bertel Kolthof op bijna alle etappes wel een paar dagen aan boord. Hij vertelt hoe goed dat beviel. TOEN we op 17 mei vanuit Gouda, mijn woonplaats, vertrokken, wist ik het na een uur al zeker: dit wordt een geweldige reis. Berlijn, here we come. Het liefst was ik zonder stoppen doorgevaren tot we er waren. Gelukkig gaat een boot niet zo hard en gaan bruggen niet altijd open wanneer jou dat uitkomt. Het duurde drie dagen voordat we via de Rijn Duitsland binnenvoeren. Drie prachtige dagen met eenzelfde aantal te vervangen brandstoffijnfilters per dag. Lang leve de biodiesel. Het was stroomopwaarts op de Rijn tussen Lobith en Wesel best spannend. Wanneer stopt onze motor er weer mee? Gelukkig elke keer vlak bij een grindgat waar we dan op ons gemak een filtertje konden wisselen. Eenmaal op de Duitse kanalen waren alle zorgen voorbij. Jan Briek en ik hadden de hele route in februari 005 met de auto verkend. Ik weet nog dat de kanalen toen een troosteloze en vooral eindeloze indruk op mij maakten. Hoe anders was dat nu. Tachtig kilometer Dortmund Ems kanal; de motor snorde, de geur van een vers bakkie kwam uit de kombuis en met de traagheid van een in slow motion afgespeelde film schoven de damwanden aan weerszijden aan ons voorbij. Vrede op aarde. Heerlijk! Die middag kwam Jan Fraterman ons aflossen om 80 kilometer Mittellandkanal te gaan varen. Eerst leek het me een vreselijk stuk, maar nu wilde ik zelfs mee. Eén troost, ik moest van bijna alle nog te varen etappes twee dagen mee om te fotograferen. Waaronder Berlijn en Potsdam; ik kon niet wachten. Toen zeven weken later de Tijgerhaai in Berlijn lag, had ik er nog geen genoeg van. Dus ging de Tijgerhaai niet op de dieplader op weg naar Nederland, maar scheepte ik in de vakantie met mijn gezin in om de boot van Berlijn naar Wolfsburg terug te varen. Daarvandaan nam Jan Fraterman de rest van de terugreis voor z n rekening. En?... ik zou zo weer gaan! t Beviel zó goed dat we in de vakantie met de familie inscheepten om een stukje van de terugreis voor onze rekening te nemen. WATERKAMPIOEN#

11 VAARTOCHT BUITENLAND DE ALTERNATIEVE ROUTES NA De route naar het Mittellandkanal via de Rijn zal verschillende motorbootschippers niet aanspreken. Het varen op de Rijn kan een belemmering zijn, maar het is natuurlijk ook mogelijk dat je vanuit het noorden van Nederland vertrekt. Motorbootvaarder Henk Flapper uit Amsterdam trok inmiddels vier keer op eigen kiel naar het oosten. Onderstaand geeft hij meer informatie over de routes via Noord- Nederland naar het begin van het Mittellandkanal. WADDEN- ZEE WIL je per motorboot naar Duitsland dan heb je de keuze uit drie grensovergangen: via de Rijn bij Lobith over Wesel, via de Dollard bij Delfzijl over Herbrum en via het Haren-Rütenbrock-kanaal bij Ter Apel. Vanuit het Noorden van Nederland zijn er dan weer vier routes om vanuit Groningen het begin van het Mittellandkanal te bereiken. 1: De Delfzijlroute over Herbrum : De Veendamroute over Ter Apel 3: De Pekelaroute over Ter Apel 4: De Bourtangeroute over Ter Apel 1 DE DELFZIJLROUTE OVER HERBRUM Vanuit Groningen over het Eemskanaal 6 kilometer naar Delfzijl. Bruggen worden vlot op afstand bediend. De zeesluis in Delfzijl wordt dag en nacht bediend. Vanuit Delfzijl naar Herbrum, vertrek 1 uur na hoogwater met 6 tot 10 kilometer stroomsnelheid. Eerst kilometer over de Dollard (koers west), vervolgens 40 kilometer (koers zuid) over de Ems naar de sluis bij Herbrum. Vlak na de sluis is een restaurant met aanlegsteigers. Voor de terugweg vertrek je na hoogwater uit Herbrum, dat is 3,5 uur na hoogwater in Delfzijl. Van Herbrum naar Haren 35 kilometer over het Dortmund- Emskanal via vier sluizen. Van Haren naar het begin van het Mittellandkanal 70 kilometer over het Dortmund-Emskanal via 11 sluizen. Een aardige stopplaats onderweg is bij KM 145 de oude stadshaven van Lingen. De sluizen zijn 160 meter lang met een stijging van 3 tot 8 meter. Tijdig aanmelden per marifoon of achter een vrachtschip blijven varen verkort de wachttijd. VAARTIJD Van Groningen naar het Mittellandkanal 190 kilometer; reken op 3 tot 4 dagen. OPMERKINGEN In tijd is dit de kortste route, maar je mist de sfeer van de tientallen bruggen en de kleine sluizen in Oost-Groningen. Bovendien kan het tijdstip van hoogwater in Delfzijl soms ongelukkig uitkomen. Bij sterke wind is het varen over de Dollard niet aan te raden. Hollandse IJssel UTRECHT Gouda Nieuwegein Arnhem Lek IJSSEL- MEER NEDERLAND Nederrijn Pannerden DE VEENDAMROUTE Vanuit Groningen over het Winschoterdiep en voorbij Zuidbroek 8 kilometer naar Veendam. Van Veendam naar Bareveld aan het begin van het Stadskanaal; een traject van maar 7 kilometer, maar wel met dertig beweegbare bruggen en drie sluizen. Vanaf de sluis in Veendam worden boten begeleid door drie brugwachters die op de fiets de bruggen openen en de sluizen bedienen. Van Bareveld naar Ter Apel over het Stadskanaal en het Musselkanaal. Een afstand van 31 kilometer, maar ook met dertig bruggen en zeven sluizen. In drie opeenvolgende trajecten bedienen brugwachters met auto de bruggen en de sluizen. Van Ter Apel naar Haren aan het Dortmund-Emskanal over het Haren-Rütenbrock-kanaal; een traject van 14 kilometer met vier sluizen en zes bruggen. Sluizen en bruggen worden automatisch op afstand bediend door de brugwachter in de sluis van Haren. Van Haren naar het begin van het Mittellandkanal; 70 kilometer. 44 WATERKAMPIOEN#4 006

12 ZW ZO AR HET MITTELLANDKANAL Delfzijl Stadskanaal Eemskanaal 1 Winschoten Groningen Veendam 3 Ter Apel Dollard Oude Pekela Emden Bourtange 4 Ems Haren Leer Herbrum Küstenkanal Hunte BREMEN DUITSLAND Weser Tijgerhaai route Alternatieve routes 1 Delfzijlroute Veendamroute 3 Pekelaroute 4 Bourtangeroute Ems Meppen Hunte W NW N NO O Lingen Ems Mittellandkanal Ibbenbürren OSNABRÜCK Minden HANNOVER Z 0 5 km MÜNSTER Dortmund-Emskanal Rijn Wesel Wesel- Dattelnkanal Datteln BEDIENINGSTIJDEN Van tot 1.00 uur en van tot uur. Op zonen feestdagen worden de bruggen en sluizen niet bediend. VAARTIJD Van Groningen naar het Mittellandkanal 150 kilometer; reken op 4 tot 6 dagen. OPMERKINGEN In konvooi met maximaal vier boten is het nog relaxed varen, maar met een groter konvooi wordt het dringen in de sluizen. De sluizen zijn 35 tot 40 meter lang, de sluiskolk is breder dan de sluisdeur en dat maakt het in- en uitvaren met veel boten erg onrustig. WATERKAMPIOEN#

13 VAARTOCHT BUITENLAND 3 DE PEKELAROUTE Vanuit Groningen over het Winschoterdiep en voorbij Winschoten 45 km naar Oude Pekela. Voor de eerste sluis is een passantenhaven met restaurant. Vanuit Oude Pekela over het Pekelerhoofddiep 8 kilometer naar het Stadskanaal met dertig bruggen en vier sluizen. Begeleide konvooivaart in de ochtend en de middag. Vanaf het eind van het Pekelerhoofddiep naar Ter Apel over het Stadskanaal en het Musselkanaal; een afstand van 6 kilometer maar met 5 bruggen en vijf sluizen. In drie opeenvolgende trajecten bedienen brugwachters met auto de bruggen en de sluizen. Vanaf Ter Apel: zie Veendamroute. BEDIENINGSTIJDEN Van tot 1.00 uur en van tot uur. Op zonen feestdagen worden de bruggen en sluizen niet bediend. VAARTIJD Van Groningen naar het Mittellandkanal 160 kilometer; reken op 4 tot 6 dagen. OPMERKINGEN Ook voor dit traject geldt: in konvooi met maximaal vier boten is het nog relaxed varen, maar met een groter konvooi wordt het dringen. Op de Pekelaroute varen echter aanzienlijk minder boten dan op de Veendamroute. 4 DE BOURTANGEROUTE Vanuit Groningen over het Winschoterdiep en de Westerwoldse Aa 48 kilometer naar Veendiep (met passantenhaven). Let op: in deze route zijn de vaste bruggen,40 meter hoog. Van Veendiep over het B.L. Tijdenskanaal 10 kilometer naar de vesting Bourtange (met passantenhaven). Bruggen en drie sluizen moet je zelf bedienen met de Groninger sleutel (Voor zelfbedieningsbruggen en -sluizen in Groningen is een speciale sleutel nodig. Deze is tegen betaling van een borgsom van 0 euro verkrijgbaar bij VVV kantoren, jachthavens en brugwachters van bediende bruggen. Daar kan je hem ook weer inleveren en krijg je de borg terug). Van Bourtange over het Ruiten-Aa Kanaal 0 kilometer naar Ter Apel. Bruggen en vier sluizen zelf te bedienen met Groninger sleutel. Vanaf Ter Apel: zie Veendamroute. aan het Dortmund-Emskanal het Küstenkanal op. Het Küstenkanal voert je naar de Weser. Dan is het ongeveer 35 kilometer de Weser op richting Bremen. Vanaf Bremen worden waterdiepte en stroomsnelheid uin de Weser met sluizen in de hand gehouden. Voor je bij Minden het Mittellandkanal opkunt, ben je acht sluizen verder. De totale afstand van deze alternatieve route is zo n 80 kilometer. Ter vergelijking: de afstand Haren Minden bedraagt slechts 170 kilometer en telt 11 sluizen. De route via het Küstenkanal is dus wat betreft tijd geen alternatief. DOCUMENTEN Ook naar Duitsland via de binnenwateren? Houd er dan rekening mee dat de volgende zaken in elk geval verplicht zijn: - Een ICP (Internationaal Certificaat Pleziervaartuigen); - Een ICC (Internationaal Certificaat van Competentie) voor alle boten met een motorvermogen hoger dan 5 pk (3,7 kw). Dat zijn dus alle motorjachten waarmee je deze tocht kunt maken, maar bijvoorbeeld ook grotere bijboten. Het Nederlandse Vaarbewijs wordt overigens ook erkend; - Op de Rijn (en strikt genomen ook op de Unterweser, Elbe en Oder) voor schepen van 15 tot 5 meter een Sportschifferpatent. Voor schepen groter dan 5 meter een Klein Patent; - Voor schepen van 0 meter of langer een Scheepsattest. Dit wordt afgegeven door de Scheepvaart Inspectie. Het is mogelijk dat er wordt gevraagd om een bewijs dat de BTW is betaald; dit komt zelden voor. Een verzekering is niet verplicht, maar natuurlijk wel verstandig. De Duitse wet schrijft tenslotte voor dat buitenlandse schepen hun nationale vlag voeren. Een gastenvlag (aan stuurboord) wordt op prijs gesteld. Meer informatie: ANWB, afdeling Watersport t (070) e watersportinfo anwb.nl BEDIENINGSTIJDEN Van tot 0.00 uur; ook op zon- en feestdagen. VAARTIJD Van Groningen naar het Mittellandkanal 160 kilometer; reken op 4 tot 6 dagen. OPMERKINGEN Op deze route ben je op het traject in Nederland niet afhankelijk van brugwachters. Het zelf bedienen van de bruggen en sluizen is leuk en relaxed. DE ALTERNATIEVE ROUTE IN DUITSLAND Je bent niet gebonden aan het Mittellandkanal om naar het oosten te reizen. Er bestaat ook de mogelijkheid om de Noord-Duitse route te nemen. In dat geval ga je bij Dörpen 46 WATERKAMPIOEN#18 005