Pinksteren Lezen: Genesis 1:1 en 2: 4b-7

Transcriptie

1 Thema: VERANDEREN Pinksteren 2016 Lezen: Genesis 1:1 en 2: 4b-7 In het begin schiep God de hemel en de aarde. 2 De aarde was nog woest en doods, en duisternis lag over de oervloed, maar Gods geest zweefde over het water. In de tijd dat God, de Heer, aarde en hemel maakte,5 groeide er op de aarde nog geen enkele struik en was er geen enkele plant opgeschoten, want God, de Heer, had het nog niet laten regenen op de aarde, en er waren geen mensen om het land te bewerken; 6 wel was er water dat uit de aarde opwelde en de aardbodem overal bevloeide. 7 Toen maakte God, de 'Heer', de mens. Hij vormde hem uit stof, uit aarde, en blies hem levensadem in de neus. Zo werd de mens een levend wezen. Lezen: Johannes 20: Op de avond van die eerste dag van de week waren de leerlingen bij elkaar; ze hadden de deuren afgesloten, omdat ze bang waren voor de Joden. Jezus kwam in hun midden staan en zei: Ik wens jullie vrede! 20 Na deze woorden toonde hij hun zijn handen en zijn zijde. De leerlingen waren blij omdat ze de Heer zagen. 21 Nog eens zei Jezus: Ik wens jullie vrede! Zoals de Vader mij heeft uitgezonden, zo zend ik jullie uit. 22 Na deze woorden blies hij over hen heen en zei: Ontvang de heilige Geest. 23 Als jullie iemands zonden vergeven, dan zijn ze vergeven; vergeven jullie ze niet, dan zijn ze niet vergeven. Overdenking door ds. Jan Bos Lieve mensen van de Hofkerk, gasten, gemeente van Jezus Christus, 1) De Geest in de bijbel Als de vrienden van Jezus de Geest van God over zich heengeblazen krijgen, dan is dat voor hen een nieuw begin. Maar de Geest zelf is niet nieuw, die is er altijd al geweest. Kijk maar naar die twee lezingen uit Genesis, over de wording van de aarde en de wording van de mens, Adam. "De Geest van God zweefde over de wateren" "God blies de mens de levensadem in de neus". 1

2 Dat blazen van God, die Geest van God is er altijd al geweest. Het is in heel de bijbel het symbool voor die onzichtbare energie die mensen tot mens maakt. Die hen een ziel geeft. Met lucht re-animeer je iemand die bewusteloos is, met lucht zing je en blaas je op de trompet en de ramshoorn, met lucht komt het orgel tot leven! Al vanaf het begin is de heilige Geest aanwezig. Niet alleen vanaf Pinksteren. In Genesis 1 zweeft die Geest nog boven de wateren. Ik vind dat een facinerend beeld! Ik vind het geruststellend. Boven al het water dat symbool staat voor chaos en dood, zweeft de Geest van God. Die laat zich niet kopje onder duwen, die is niet dood te krijgen. Sterker nog: die verschaft zichzelf een plek om voet aan de grond te zetten: er zij licht en land. Gods Geest schept de aarde, ruimte en licht. En als dan de mens wordt gemaakt zet de Geest nog specifieker voet aan de grond: een homp aarde wordt tot een levend wezen. Ik vind dat zulke mooie beelden! Een mens is pas een mens door zijn anima, zijn ziel, de geest die in hem of haar zit. Die Geest, die ziel ontwaar ik in ieder mens. Het is de zin om er iets van te maken, de onverklaarbare drang om de werdeld beter te maken, de onstuitbare aandrang om lief te hebben. Die aandrang bedenk je niet zelf. Die is er. Wij bedenken God niet, God bedenkt ons. We scheppen onszelf niet, God schept ONS! dat gaat buiten ons om. Net als de hartspier van een embryo in een ondeelbaar ogenblik begint te bewegen! Dat is onvoorstelbaar! 2) Johannes 20 Ook in het evangelie van de Pinksterdag komt de inspiratie van buitenaf. De discipelen zitten als dode vogels in hun huis. Ze zijn bang, staat er. Ze hebben de deuren gesloten. De heilige Geest kan er dan wel altijd zijn, vanaf het begin van de wereld al, maar die Geest is ook wel eens erg afwezig, lijkt het. Je kunt verdrietig worden van de wereld, je kunt stil worden van een kleiner wordende kerk, je kunt bang worden in je eigen leven en de deuren en ramen van je leven dicht doen, uit angst... Wat moet er dan gebeuren om er verandering in te krijgen? 2

3 Wat kunnen we doen? In het evangelie-gedeelte doen de vrienden van Jezus eigenlijk niet veel. Jezus komt het huis binnen, dwars door de dichte deuren heen. Hij wenst ze vrede, tot twee keer toe! Hij geeft hen een opdracht: ik zend jullie uit. En Hij blaast op hen en zegt: ontvang de heilige Geest. Het initiatief tot de verandering ligt dus bij Jezus. Hij blaast zijn vrienden weer nieuwe moed in. Hij bezielt hen opnieuw! Het enige wat de discipelen hoeven doen is het ondergaan en ontvangen. Dat is mooi, maar ook moeilijk voor ons. Wij houden alles liever zelf in de hand. We zijn bang om de touwtjes van ons leven uit handen te geven. Maar de kunst is om te beginnen bij het begin: bij de Geest. Anders loop je hartstikke leeg. Natuurlijk moeten we ook zelf wat doen: Jezus geeft ons zelfs opdracht daartoe. Maar het begint bij die adem van God, de klop op onze gesloten deuren: "Mag Ik bij je binnenkomen, wil je je trots laten varen, mag ik je wonden helen, mag ik je vergeven, mag ik je zachtheid wekken?. De Geest van God zweeft boven ons leven, zoals de duif van Noach boven de zondvloed. En hij vliegt net zolang door tot er een plek is in ons leven om te landen. 3) Verandering Dat blijft een ingewikkeld iets. Het samenspel van God en mens. De Geest van God die onze ziel raakt. Ten diepste hangt er weinig van ons af, omdat wij onszelf niet hebben geschapen, ook niet onze zin om te leven.. Maar waarom voelen we die Geest dan soms helemaal niet en zijn we uitgeblust en moedeloos? Hoe kan dat Veranderen? Het troost me dat Jezus in het verhaal verschijnt met de tekens van zijn lijden in zijn handen. Het leed van de wereld, de pijn van de mensen, de wreedheid en de waanzin zijn niet weg met Pinksteren, maar er wordt wel weer nieuw leven in geblazen! Dorre doodsbeenderen komen weer tot leven. Hoe kan die verandering in ons leven gestalte krijgen? Moeten wij ook hopen dat Jezus hier de Hofkerk binnen komt lopen en over ons heen blaast? Ik wil daar een aantal dingen over zeggen. Ten eerste denk ik en geloof ik dat God mensen inderdaad onverwacht en ongehoord kan overvallen. 3

4 Soms gebeurt er iets in het leven van mensen waardoor ze het gevoel hebben bij de kladden gegrepen te zijn. Ze hadden alles zo keurig gepland, of ze hadden alles eigenlijk wel opgegeven ten diepste. Maar toen gebeurde er iets onverwachts: een gebeurtenis, een mens, een Licht, een gevoel. De Geest breekt hun leven in. Ten tweede denk ik dat wij kunnen meewerken aan die verandering van de Geest. Door je af te stemmen op die Geest. Door ruimte in je leven te maken waar de duif van de Geest met dat groene takje kan landen. Je kunt het vergelijken met het zoeken van een radiostation, waar je op moet afstemmen. Soms moet je lang zoeken voordat het geluid helder is en zonder ruis... Geduld hebben dus. Totdat je duidelijk hoort: vrede zij met je. Ik zend je op weg. Ontvang mijn Geest. Vergeef. Dat kan door de stilte zoeken, te zingen, te bidden, naar de kerk te gaan. Ten derde denk ik zelfs dat je Gods Geest kunt afdwingen. Dat lijkt cru gezegd. Als het geloof een beetje schraal is helpt het soms door gewoon aan het werk te gaan. Door een steen te verleggen, door iets te doen voor een ander. En dan begint de wind vanzelf weer te waaien. "Veeg het wit van een zeil in het blauw van de lucht en de zee en de wind steekt op", zegt een gedicht van Willem Hussem. Ten vierde veranderen wij door gehoor te geven aan een opdracht. De stem die zegt "Vrede, het is goed. Ik ben er bij, Vrede" diezelfde stem geeft een opdracht: ik zend jullie op weg. Wat houdt die zending dan in? In de tekst wordt alleen gepraat over vergeving. Ik vind dat trouwens een vreemde slotzin in het evangelie van Johannes. Maar ik denk dat we daaraan toe kunnen voegen dat wij mensen elkaar proberen nieuw leven in te blazen. dat wij de gesloten deuren van het leven van de ander open breken, net als Jezus, dat wij nieuw leven inblazen, vrede wensen, present zijn. Dat wij blijven kloppen op de deuren van elkaars leven en zeggen: ik wens je vrede, mag ik binnenkomen? 4) Sagrada Familia Lieve mensen, ik wil deze Pinksteroverdenking eindigen met een beeld. Ik was twee weken geleden in Barcelona en bezocht de beroemde kerk de Sagrada Familia. Aan deze enorme kerk wordt al vanaf 1882 gewerkt. Over 10 jaar moet het klaar zijn, dat is het 100-ste sterfjaar van de architect Antoni Gaudi. Ik was ontroerd door het geloof en de hoop die uit deze kerk sprak. Symbool voor geloof, voor humaniteit. Zuilen in de vorm van bomen, lichtinval, kleuren, muziek en drie ingangen die de geboorte, het lijden en de glorie van Jezus moesten voorstellen. De gids leidde ons rond en eindigde bij de vruchten van Geest op het dak die net af waren (voorkant) Druiventrossen van zachtmoedigheid en vrede 4

5 appels van liefde en zelfbeheersing etc. Die kerk ademde de heilige Geest. Die kerk inspireerde mij op dat moment. Vanuit die Geest mogen wij leven. De Geest die wij onverwacht ontvangen. De Geest waar wijzelf een plek voor kunnen creeren, De Geest die ons op weg stuurt. Amen. 5