Septumablatie (PTSMA)

Transcriptie

1 Septumablatie (PTSMA)

2 Wanneer neemt u contact op met het secretariaat cardiologie? Heeft u in de tijd tussen de aanvraag van het onderzoek en het daadwerkelijke onderzoek één van de onderstaande problemen gehad? Neem dan contact op met het secretariaat cardiologie. Telefoon verkoudheid; griep; Alleen het aangevinkte is voor u van toepassing Datum/tijd opname: / /20 ;..:.. uur Datum: / / 20.. ; Sintrom/Marcoumar stoppen Melden bij afdeling.. Licht ontbijt (bijvoorbeeld thee met een beschuit) Medicijnen innemen/meenemen Bloedprikken dag voor opname (bloedafname, straat 2) ECG (hartfilmpje); balie polikliniek Cardiologie, straat 5 2

3 INHOUDSOPGAVE Wat is hypertrofische obstructieve cardiomyopathie (HOCM)? 5 Complicaties 5 Voorbereiding thuis 6 Heeft u diabetes? 6 De dag van de behandeling 7 Wie werken er op de hartkatheterisatiekamer? 7 Hoe lang duurt de behandeling? 7 Hoe gaat de behandeling? 8 Wat gebeurt er na de behandeling? 10 De dagen na de behandeling 11 Weer thuis 12 Instructie zelfoplossend plugje 12 Wanneer moet u contact opnemen? 13 Controleafspraak 13 3

4 U bent bij uw cardioloog geweest in verband met hartklachten. Na verschillende onderzoeken is bij u de diagnose hypertrofische obstructieve cardiomyopathie (afgekort HOCM) vastgesteld. De cardioloog heeft u geïnformeerd over de behandelmogelijkheden en u heeft samen afgesproken dat u een septumablatie of percutane transluminale septum myocard ablatie (PTSMA) zult ondergaan. Bij een septumablatie wordt de verdikking van het tussenschot tussen de hartkamers opgeheven, waardoor het bloed uit uw hart beter naar de grote lichaamsslagader (aorta) kan stromen. Normaal Hart HCM Hart Verdikte hartspier Rechter kamer Linker kamer 4

5 Wat is hypertrofische obstructieve cardiomyopathie (HOCM)? Het hart is een spier. Elke spier bestaat uit cellen die in ontspannen toestand lang zijn en bij het samentrekken kort worden, als een stuk elastiek. Door ziekte van de cellen kan de hartspier niet goed ontspannen of samentrekken, waardoor het hart niet goed kan pompen. De algemene term voor deze aandoeningen is cardiomyopathie. Meer informatie over cardiomyopathie kunt u lezen in de brochure Cardiomyopathie van de Nederlandse Hartstichting, zie de website Er zijn verschillende vormen van cardiomyopathie. Een vorm is de hypertrofische obstructieve cardiomyopathie. Hierbij is er sprake van een aandoening waarbij de hartspier asymmetrisch verdikt is, met name het tussenschot ter hoogte van de hartkamers en de wanden van de linker hartkamer. De inhoud van de linker hartkamer wordt kleiner en de hartkamerwanden worden minder elastisch. Er ontstaat dan een belemmering van de normale bloedstroom binnen het hart en naar de grote lichaamsslagader (aorta). De oorzaak van HOCM is meestal een erfelijke afwijking. Andere mogelijke oorzaken zijn vet- en eiwitstapeling, ijzerstapeling, alcoholmisbruik en virusinfecties. Complicaties Zoals bij iedere ingreep kunnen ook bij een septumablatie complicaties optreden. Gelukkig komen deze niet vaak voor en kunnen ze meestal verholpen of behandeld worden. De meest voorkomende complicaties zijn: overgevoeligheid voor de gebruikte medicijnen of materialen, zoals contrastvloeistof, pleisters en ECG plakkers; bloeding uit de prikplaatsen; bloeduitstorting rondom de prikplaatsen; infectie van de prikplaatsen; beschadiging van een bloedvat in de lies; 5

6 hartritmestoornissen als gevolg van het verschrompelen van het harttussenschot. Bij ongeveer 5% van de patiënten is een blijvende pacemaker noodzakelijk; een zeer kleine kans op overlijden. Voorbereiding thuis Medicatie die u thuis gebruikt Neem een overzicht van al uw medicijnen mee. Dit overzicht kunt u ophalen bij uw eigen apotheek. Zo nodig kan iemand anders dit voor u doen. De apotheek mag in verband met uw privacy uw medicatieoverzicht niet zomaar aan iemand anders meegeven. U geeft daarom aan degene die dit voor u haalt een ondertekende verklaring mee met uw toestemming. Neem uw medicijnen in de originele verpakking mee. Gebruik uw medicijnen op de dag van het onderzoek zoals u gewend bent. Tenzij u iets anders met uw cardioloog afgesproken heeft. Bloedverdunnende medicijnen Acenocoumarol (Sintrommitis ) moet u 3 dagen van te voren stoppen. Fenprocoumon (Marcoumar ) moet 5 dagen voor de ingreep gestopt worden. Direct erna kan het weer hervat worden. Wat neemt u mee? Voor een septum ablatie wordt u een paar dagen opgenomen. Neemt u daarom mee: nachtkleding; toiletartikelen. Heeft u diabetes? Heeft u diabetes (suikerziekte), geef dit dan door aan de verpleegkundige bij opname in ons ziekenhuis. 6

7 De dag van de behandeling Waar moet u zich melden? De secretaresse van de polikliniek Cardiologie heeft u laten weten of u voor de opname eerst nog bloed moet laten prikken (bloedafname, straat 2) en/of er een hartfilmpje gemaakt moet worden (balie functiecentrum, tussen straat 5 en 7). Is dit niet nodig dan, dan kunt u zich direct melden op de afdeling hartbewaking (W37). Hier wordt u ontvangen door de verpleegkundige, die u zal voorbereiden op de behandeling. Voorbereiding op de behandeling De verpleegkundige op de afdeling bereidt u voor op de behandeling. U mag 2 uur voor de behandeling mag niet meer eten. U mag wel drinken. Er wordt een infuusnaald ingebracht en u krijgt als het nodig is een kalmerend middel om beter te kunnen ontspannen. Ga voor het onderzoek eerst nog naar het toilet. Bent u ergens allergisch voor? Geef dit aan de verpleegkundige door. U krijgt een operatiejasje van het ziekenhuis aan (uw onderbroek en sokken mag u aanhouden) en u kunt in bed gaan liggen. Wie werken er op de hartkatheterisatiekamer? Een interventiecardioloog en meerdere laboranten doen de voorbereiding, het onderzoek en de nazorg. Een interventiecardioloog is een cardioloog die gespecialiseerd is in het uitvoeren van verschillende ingrepen aan het hart en de bloedvaten rondom het hart. Hoe lang duurt de behandeling? De totale behandeling duurt ongeveer anderhalf uur. 7

8 Hoe gaat de behandeling? U wordt op het afgesproken tijdstip naar de hartkatheterisatiekamer gebracht, waar de behandeling plaatsvindt. Tijdens de behandeling wordt de werking van uw hart en het effect van de behandeling voortdurend gecontroleerd via een echo. Dit is een pijnloos onderzoek met behulp van geluidsgolven. Eenmaal binnen in de hartkatheterisatiekamer vragen wij u om over te stappen op een röntgentafel. U ligt op uw rug op deze tafel. De laborant desinfecteert uw liezen en bedekt u met een blauw steriel laken met een gat op de plek waar de katheters (dunne slangetjes) worden ingebracht. U wordt door middel van elektrodes op uw borst aangesloten op speciale hartritmeregistratieapparatuur. Uw beide liezen worden plaatselijk verdoofd. De bloedvaten worden aangeprikt met een naald. Vervolgens plaatst de interventiecardioloog in elk gaatje een inbrenghuls. Door deze huls schuift de cardioloog de katheters naar het hart, tot de plaats waar hij ze wil hebben. U bent tijdens de gehele ingreep bij kennis. Van het verschuiven van de katheters in uw bloedvaten naar het hart voelt u niets, omdat er geen zenuwen in bloedvaten zitten. Er wordt ook een uitwendige pacemaker aangesloten via een bloedvat in uw lies. Deze wordt uit voorzorg bij u ingebracht. Met behulp van röntgenopnames wordt op de monitor gecontroleerd of de katheters de goede weg afleggen. De gebruikte hoeveelheid röntgenstralen is niet schadelijk voor u, maar kan dat wel zijn voor een ongeboren kind. Daarom wordt er geen septumablatie uitgevoerd bij zwangere vrouwen. Via de lieskatheter schuift de cardioloog een slangetje met ballon naar één van de bloedvaten van uw hart die het tussenschot van bloed voorziet. Om te controleren of het ballonnetje op de goede plaats zit, spuit de cardioloog contrastvloeistof in via de katheter en maakt hij röntgenfoto s. 8

9 Zit het ballonnetje goed, dan spuit de arts via dezelfde katheter een bepaalde hoeveelheid alcohol in. Vervolgens wordt het ballonnetje gedurende een korte tijd opgeblazen zodat de alcohol niet terug kan lopen en goed kan inwerken. De alcohol veroorzaakt ter plaatse van het tussenschot een klein hartinfarct waardoor de verdikking gaat verschrompelen. Omdat in het tussenschot de bundel van His zit, die de prikkels van het hart geleidt, en deze tijdelijk kan uitvallen door de alcoholinjectie, bent u aangesloten aan een uitwendige pacemaker. Zo nodig neemt de uitwendige pacemaker het hartritme dan over. De behandeling met alcohol kan pijnlijk zijn. Daarom krijgt u via het infuusnaaldje een pijnstillend middel toegediend voordat de arts de alcohol inspuit. Blijft u pijn houden, meldt dit dan aan de arts, zodat u eventueel meer medicijnen kunt krijgen. Is de alcohol goed ingewerkt, dan wordt het effect van de behandeling bepaald aan de hand van drukmetingen in uw hart. Van deze metingen voelt u niets. Als de behandeling klaar is, worden de katheters uit uw liezen verwijderd en alle apparatuur afgesloten. Wanneer merkt het effect van de behandeling? Het effect van de behandeling is snel merkbaar. Het meeste effect wordt bereikt in de eerste dagen na de behandeling. Maar ook daarna kan nog verdere verbetering optreden, soms nog maanden tot zelfs een jaar na de behandeling. 9

10 Wat gebeurt er na de behandeling? De insteekopeningen in de slagaders worden hersteld Dit kan op verschillende manieren: Handmatig (bij gebruik van liesslagader of elleboogslagader). Een laborant drukt met de hand de slagader dicht. Vervolgens wordt er een drukverband aangelegd. U ligt een aantal uren ontspannen en plat in bed. Hierna mag u weer voorzichtig lopen. Wel zijn er voor de dagen na het onderzoek regels om de lies wat te ontzien (geen zwaar werk, niet sporten, niet autorijden). Via een vaatafsluitsysteem (alleen bij gebruik van de liesslagader mogelijk) Met behulp van dit systeem wordt de insteekopening in de liesslagader gesloten door een zelfoplossend plugje te plaatsen. Bij alleen een hartkatheterisatie mag u na 1 tot 2 uur plat liggen weer voorzichtig lopen. Wanneer er ook gedotterd is, is de tijd dat u plat moet blijven liggen afhankelijk van de medicatie die u tijdens de ingreep hebt gekregen. Deze tijd hoort u van de verpleegkundige op de afdeling. Ook nu zijn er regels voor de komende dagen. Hiervoor krijgt u een instructiekaart en informatie van een verpleegkundige op de afdeling. U gaat weer terug naar de verpleegafdeling Na de behandeling : brengt de verpleegkundige u terug naar de afdeling hartbewaking, waar u in ieder geval 2 dagen opgenomen blijft; wordt u verbonden met een monitor die uw hartritme bewaakt. blijft de externe pacemaker zitten. mag u gewoon eten en drinken. moet u plat in bed blijven liggen en mag u de benen niet optrekken. Hoe lang u zo moet liggen, is afhankelijk van de dikte van de katheters die gebruikt zijn. Dit varieert van één tot enkele uren. De verpleegkundige vertelt u hoelang u plat moet liggen en legt uit hoe u in deze houding het 10

11 best kunt eten, drinken en urineren. wordt er een hartfilmpje gemaakt en uw bloeddruk, hartritme en de liezen worden regelmatig gecontroleerd. wordt regelmatig bloedonderzoek bij u gedaan. Aangezien er een kleine beschadiging (hartinfarct) in uw hartspier is gemaakt om de verdikking te laten verschrompelen. De dagen na de behandeling De dag na de behandeling mag u meestal even uit bed. Dit is wel afhankelijk van uw conditie en of uw hartritme afhankelijk is van de uitwendige pacemaker. Heeft u geen hartritmestoornissen gekregen, dan wordt de uitwendige pacemaker na ongeveer twee dagen verwijderd. Omdat uw hartritme nog onder controle moet blijven, blijft u nog enkele dagen in het ziekenhuis. Mogelijk wordt u in de loop van uw ziekenhuisopname van de afdeling hartbewaking overgeplaatst naar de afdeling cardiologie (W38). Daar wordt uw hartritme bewaakt door middel van een zender en monitor (telemetrie). De monitor staat op een centrale plaats op de hartbewaking. Op deze manier zijn de verpleegkundigen in staat om uw hartritme voortdurend te bewaken. U mag zichzelf verzorgen en op de afdeling wandelen. De verpleegkundige vertelt u wat wel en niet is toegestaan met de telemetrie. Worden er blijvende ritmestoornissen geconstateerd, waarvoor u een inwendige pacemaker nodig heeft, dan blijft u langer opgenomen in het ziekenhuis. Een inwendige pacemaker wordt geplaatst voordat u met ontslag gaat. De behandelend arts informeert u hierover. De kans op een pacemakerimplantatie is slechts gering, ca. 5%. Uiteraard is het vervelend als er na een septumablatie enkele dagen later nog een pacemaker ingebracht moet worden. Maar uiteindelijk is dit niet ongunstig, omdat een pacemaker op de ziekte zelf een positief effect heeft en ook als een mogelijke behandelmethode geplaatst kan worden. De verpleegkundige vertelt u over de gang van zaken rondom deze behandeling. 11

12 De arts spreekt voor ontslag met u af of u nog andere medicijnen nodig heeft in verband met de behandeling die u heeft ondergaan. Uw huisarts en eventueel verwijzend arts wordt na enige tijd geïnformeerd over de uitslag van uw behandeling. Wij vragen u van tevoren uw vervoer naar huis te regelen. Door de behandeling is zelfstandig naar huis reizen per auto, fiets of openbaar vervoer onverantwoord. Weer thuis Nazorg Zorg dat de plek waar de katheters zijn ingebracht schoon en droog blijft, zolang er kans is op infectie. U mag na de ingreep weer douchen. U kunt uw dagelijkse bezigheden hervatten, maar doe het de eerste week wel rustig aan. U mag u gedurende 4 weken na de ingreep niet zelf autorijden. Voor het CBR (Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen) is iemand na een hartinfarct in ieder geval vier weken ongeschikt om auto te rijden. Is er een inwendige pacemaker bij u geplaatst, dan wordt u voor ontslag uit het ziekenhuis ingelicht over de leefregels thuis met betrekking tot deze ingreep. Instructie zelfoplossend plugje Zijn er na de septumablatie zelfoplossende plugjes in uw liezen ingebracht? Dan krijgt u een kaartje mee met aanwijzingen. Wij adviseren u deze zorgvuldig op te volgen. De verpleegkundige zal u vertellen hoe lang u dit kaartje bij u moet dragen. 12

13 Wanneer moet u contact opnemen? Bij het optreden van problemen met de lies (bloeding, zwelling en pijn) of andere plotselinge klachten moet u contact opnemen: tijdens kantooruren met de polikliniek Cardiologie, telefoon Buiten kantooruren en in het weekend met de Centrale Huisartsenpost Emmen, telefoon Controleafspraak De nacontrole op de polikliniek vindt ongeveer vier tot zes weken na de ingreep plaats. Er wordt dan eerst een hart echo bij u gemaakt. De afspraken hiervoor krijgt u bij ontslag uit ons ziekenhuis mee of worden thuisgestuurd. Tijdens de nacontrole wordt het resultaat van de behandeling met u besproken. Tot slot Heeft u nog vragen? Voor en tijdens het onderzoek kunt u uw vragen stellen aan de verpleegkundigen, cardioloog of laboranten. U kunt ook bellen met de polikliniek Cardiologie op werkdagen tussen 8.30 uur en uur, telefoon Bron: Medisch Spectrum Twente en de Nederlandse Hartstichting 13

14 14

15 15

16 16 MA v1 - H