BTW-COMPENSATIE: ONTWIKKELINGEN EN CONSEQUENTIES

Transcriptie

1 BTW-COMPENSATIE: ONTWIKKELINGEN EN CONSEQUENTIES Inleiding In deze nota gaan wij achtereenvolgens in op de volgende onderwerpen: 1. Waarom een BTW-compensatiefonds en werking? 2. Financiële resultaten in de afgelopen jaren 3. Europese subsidies 4. Nettering specifieke uitkeringen 5. Verzekeringen 6. Investeringswerken 7. BTW-compensatiefonds en de ILG 8. Opheffen of doorgaan? 1. Waarom een BTW-compensatiefonds en hoe werkt het? Als provincies, gemeenten en WGR-regio's (voorheen kaderwetgebieden) werk uitbesteden, betalen zij BTW. Hierdoor wordt het uitbesteden van werkzaamheden al snel duurder dan het zelf uitvoeren van werkzaamheden, zoals onderhoud van straten, kanalen, wegen etc. De BTW verhoogt de kostprijs en beïnvloedt daarmee de doelmatigheidsafweging van de gemeente of provincie. Het BTWcompensatiefonds (afgekort BCF) beoogt het kostprijsverhogende effect van BTW in de afweging van uitbesteden of zelf doen te neutraliseren, door die te compenseren. De door gemeenten, provincies gedeclareerde BTW wordt door het Rijk weer gekort op Gemeente- en Provinciefonds, respectievelijk de uitkering aan de WGR-regio's. Hoewel waterschappen ook worden gerekend tot de lagere overheden, hebben zij geen recht op BTW-compensatie gelet op het feit dat er tussen het Rijk en de waterschappen geen rechtstreekse budgettaire relatie bestaat. Wil er sprake zijn van compensabele BTW dan dient aan minimaal de volgende eisen te zijn voldaan: de nota waarop de BTW voorkomt dient op naam van de provincie of gemeente gesteld te zijn de prestatie (waarvan de nota het gevolg is) dient geleverd te zijn aan de provincie of gemeente. het dient te gaan om prestaties die de gemeenten en provincies verrichten als overheid (en niet als ondernemer). Provincies en gemeenten hebben vaak samenwerkingsverbanden opgericht om gezamenlijke taken uit te voeren. Een samenwerkingsverband voor de provincies is bijvoorbeeld het IPO. Een ander voorbeeld is het Convenant Regiovisie Groningen-Assen De samenwerkingsverbanden die de gezamenlijke activiteiten uitvoeren, kunnen onder bepaalde voorwaarden, de BTW die zij in rekening gebracht krijgen, doorschuiven aan de deelnemende provincies/gemeenten. Die provincies/gemeenten kunnen dan de doorgeschoven BTW weer declareren bij het BCF. Een voorwaarde voor het kunnen toepassen van deze "doorschuiffaciliteit" is dat het samenwerkingsverband zelfstandig staat ten opzichte van de deelnemers, terwijl de deelnemers moeten bestaan uit publiekrechtelijke partijen en/of rechtspersonen die volledig worden beheerst door een publiekrechtelijk lichaam. Ten slotte (maar dat spreekt ook wel voor zich) dient het samenwerkingsverband zich bezig te houden met de uitvoering van overheidstaken. Het komt vooral bij provincies nog wel eens voor dat zij het initiatief nemen om in een bepaalde regio iets van de grond te krijgen. Daarvoor wordt vaak een soort

2 "samenwerkingsverband"in het leven geroepen, waaraan behalve de provincie ook wel wordt deelgenomen door gemeenten, waterschappen, particuliere stichtingen etc. In veel gevallen treedt de provincie daarbij op als "penvoerder". Hoewel de bovenbeschreven "doorschuiffaciliteit" dan niet kan worden toegepast bestaat er wel een mogelijkheid om de BTW te declareren bij het BCF. Dat gaat dan via de methode van de "kosten voor gemene rekening". De provincies hebben een voorkeur voor de mogelijkheid om de penvoerder alle BTW te laten declareren bij het BCF en zullen dit punt inbrengen in de evaluatie van het BCF, die dit najaar gaat beginnen.(zie paragraaf 8 van deze nota). Aan de invoering van het BCF is een onderzoek vooraf gegaan door het onderzoeksbureau CEBEON. De bedoeling van dat onderzoek was om na te gaan hoe groot de uitname uit het Gemeente-respectievelijk het Provinciefonds zou moeten zijn. Het CEBEON heeft daarbij gekeken naar de bruto-uitgaven van provincies en gemeenten. Anders gezegd: of een bepaalde uitgave wordt betaald uit de algemene middelen of uit een specifieke uitkering is niet van belang. De BTW die zit begrepen in de uitgaafposten is bepalend voor de uitname uit het Provinciefonds. Voor de provincies is bij de start van het BCF in 2004 een korting doorgevoerd van 124 mln. In een later stadium is wederom door CEBEON onderzocht of de werkelijke declaraties overeenstemmen met het onderzoek dat aan de vorming van het BCF ten grondslag lag. Daaruit is naar voren gekomen dat het bedrag van 124 mln. een goed uitgangspunt was. In de korting op het Provinciefonds is dan ook geen wijziging aangebracht. Provincies ontvangen voor bepaalde welomschreven taken van het Rijk in sommige gevallen een zogenaamde specifieke uitkering. Voor Groningen en Friesland bijvoorbeeld de uitkering hoofdkanalen. In die specifieke uitkering zit ook BTW begrepen. Via de korting op het Provinciefonds is die BTW als het ware al meegenomen. Indien de specifieke uitkering netto verstrekt zou worden, zou de provincie als het ware nog een keer worden gekort. Vandaar dat bij de start van het BCF de bestaande specifieke uitkeringen inclusief BTW verstrekt worden. Wanneer er na de invoering van het BCF nieuwe specifieke uitkeringen komen, worden die netto verstrekt. Tot slot: het is mogelijk dat er meer gedeclareerd wordt dan de korting op het Provinciefonds. Dat houdt in dat het Rijk meer BTW ontvangt. Het meerdere wordt in het BCF gestort. Dat loopt als het ware budgettair neutraal. De provincies zijn al tegenstribbelend uiteindelijk akkoord gegaan met de oprichting van het BCF, behalve Groningen die van meet af aan tegen is geweest en gebleven. Teneinde de overgang naar het BCF aantrekkelijk te maken, is door het Rijk een verevening doorgevoerd. De declaraties van de provincies worden tot 96% uitgekeerd. De resterende 4% blijft bij het Rijk in kas om verdeeld te worden onder die provincies die met te grote overgangsverschillen te maken krijgen. De door de provincies/gemeenten en kaderwetgebieden gedeclareerde BTW wordt gecontroleerd door de verschillende inspecties van de belastingdienst. Daarop worden correcties toegepast, waarbij afgeweken kan worden van de opgaven van de provincies. Het gaat om correcties in negatieve zin, dat wil zeggen dat de ingediende declaraties niet volledig worden gehonoreerd. Een negatieve bijstelling van de gedeclareerde bedragen 2003 zal moeten leiden tot een lagere uitname uit de fondsen. In een overleg met de fondsbeheerders op 9 april j.l. is de afspraak gemaakt om de uitname uit Gemeente- en Provinciefonds niet te wijzigen als gevolg van (1) de compensabele BTW en Europese subsidies, (2) de correcties van de belastingdienst en (3) de verhoging van het BTW-tarief van 19 naar 20%. Nu de verhoging van het BTW-tarief per van de baan is hebben de 2

3 provincies en gemeenten bij de fonsbeheerders de vraag neergelegd alsnog over te gaan tot verlaging van de uitname uit het Provinciefonds als gevolg van de oorzaken (1) en (2). Daarover is inmiddels afgesproken dat de verlaging van de uitname Provinciefonds wegvalt tegen een taakstelling op het gebied van de bestuurskosten(als gevolg van een vermindering van het aantal Statenleden) 2. Financiële resultaten in de afgelopen jaren. Bij de start van het BCF is afgesproken dat er na verloop van tijd een evaluatie zal plaats vinden. Het meest aangelegen punt op korte termijn was de vraag of op basis van de werkelijke declaraties bij het BCF er een wijziging doorgevoerd zou moeten worden in de kortingen op Gemeente- en Provinciefonds. Teneinde daarop voldoende voorbereid te zijn heeft het IPO gedurende drie jaren een monitor bijgehouden. Het jaar 2003 wordt aangehouden als basisjaar. Het volgende beeld ontstaat: Totaal compensabele BTW Financiering uit OV-gelden 2 2 BTW samenwerkingsverb Resteert via korting Prov.f Het bedrag van 124 mln. uit 2003 is gekort op de Provinciefondsuitkering Jaarlijks wordt de uitkering Provinciefonds geïndexeerd. Dat brengt met zich mee dat een rechtstreekse vergelijking tussen de in enig jaar gedeclareerde bedragen en de uitname uit het Provinciefonds niet 1 op 1 met elkaar zijn te vergelijken. Dat neemt niet weg dat de conclusie is gerechtvaardigd dat de declaraties van de gezamenlijke provincies de korting op het Provinciefonds te boven gaan. Voor het Rijk is dat een budgettair neutrale aangelegenheid, want zij krijgen ook meer BTW binnen en storten dat in het BCF. Teneinde voorbereid te zijn op de discussie over de definitieve uitname uit het Provinciefonds, hebben de provincies gedurende een aantal jaren bijgehouden hoeveel BTW er is gedeclareerd bij het BCF. Uit die IPO-monitoren over de jaren 2003 t/m/ 2005 valt overigens op te maken dat de sterke toename van de gedeclareerde bedragen vooral een gevolg is van toegenomen investeringen. Opvallend is bijvoorbeeld dat het investeringsaandeel in de declaratie van de provincie Groningen van 2004 op 2005 is gestegen van 36% naar 52%. Alleen de provincie Limburg ligt hoger, want daar is het investeringsaandeel gestegen van 55% naar 60%. De sterke stijging bij de provincie Groningen is in belangrijke mate het gevolg van de declaraties inzake de Blauwe Stad. Mocht het BCF ophouden te bestaan dan zal de korting weer teruggedraaid worden, maar de kosten zullen meer toenemen, omdat de gedeclareerde BTW (die qua omvang groter is dan de doorgevoerde korting) weer tot de kosten gaat behoren. Voorts is gebleken dat de provincies geen beroep doen op de verevening. Dat zou moeten inhouden dat de bij het Rijk aanwezige middelen (het verschil tussen de 100% van de declaraties en de werkelijk uitgekeerde bedragen van 96 ) terug moeten naar de provincies. Afgesproken is echter dat het ministerie van Financiën deze bedragen (in totaal 20 mln.) mag behouden. Een citaat uit de begroting 2009 van het BCF: "Gemeenten declareren in absolute zin meer BTW bij het BCF dan provincies. Dit declaratiepatroon ligt in het verlengde van de ruimtere budgettaire mogelijkheden van gemeenten ten opzichte van provincies, het Gemeentefonds is namelijk groter dan het Provinciefonds. In relatieve zin declareren de provincies meer bij het BCF. De provincies zijn vooral 3

4 actief op het gebied van verkeer en vervoer, een uitgavencategorie die veelal voor compensatie in aanmerking komt." 3. Europese subsidies Tot halverwege 2007 konden subsidieaanvragen bij de Europese Commissie (EC) voor bepaalde projecten ingediend worden inclusief BTW. Na de introductie van het BCF is daarover discussie ontstaan. Die discussie heeft er toe geleid dat het ministerie van Financiën zich garant stelde voor de BTW, indien "Brussel"die BTW niet meer zou willen vergoeden. Dat is vastgelegd in een brief van? mei 2004, waaruit de volgende zinsnede is gehaald: Met het oog daarop delen wij u nogmaals mee dat de BTW die voor compensatie uit het BTW-compensatiefonds in aanmerking komt, deel uit mag maken van de betalingsaanvragen aan de Europese Commissie. EU-subsidieontvangers lopen geen budgettair risico voor het BTW-deel van EU-subsidies, voorzover samenhangend met het compensabel zijn bij het BTW-compensatiefonds. Het Rijk neemt het budgettaire risico aangaande het deel van de betalingsaanvraag dat betrekking heeft op de bij het BTW-compensatiefonds te compenseren BTW op zich. Bij brief van 18 juni 2007 laat het ministerie van Financiën de gemeente- en provinciebesturen weten dat aan die situatie een einde komt omdat de EC van mening is dat de huidige praktijk niet langer in overeenstemming is met een bepaalde verordening. Het gevolg daarvan is dat BTW-uitgaven die gedekt worden door het BCF niet langer deel mogen uitmaken van EU-subsidies na 18 juni Het IPO heeft daarop ogenblikkelijk gereageerd door aan de minister van Financiën te vragen aan te geven op welke wijze de toezegging uit de brief van mei 2004, ook in de toekomst, gestand zal worden gedaan. Het ministerie van Financiën reageert bij brief van 26 juli 2007 als volgt:"de garantstelling van het Rijk kan het beste worden toegelicht aan de hand van de volgende drie situaties. Situatie 1. Op basis van de brief van 18 juni 2007 is voor beschikkingen afgegeven na 18 juni 2007 de garantstelling van het Rijk op compensabele BTW niet van toepassing. Situatie 2. Projecten die voor 18 juni 2007 zijn beschikt en waarvoor alle betaalaanvragen ook voor 18 juni 2007 zijn ingediend vallen onder de garantstelling van het Rijk op compensabele BTW. Situatie 3 omvat projecten die voor 18 juni 2007 positief zijn beschikt maar waarvoor de betaalaanvragen slechts voor een deel voor 18 juni 2007 zijn ingediend bij Brussel. Een deel van de betaalaanvragen zal dus nog na die datum worden ingediend. Over deze situatie bestaan de meeste vragen. Voor deze aanvragen geldt dat ze exclusief moeten worden ingediend bij de EC. Wij (lees de minister van Financiën) beseffen echter dat richting projectbegunstigden vaak compensabele BTW is gecommitteerd. Daarom stellen wij ons voor deze BTW ook garant. Wij hopen hiermee de vragen die gerezen zijn over de garantstelling van het Rijk op compensabele BTW te hebben opgehelderd. Het ministerie van Financiën heeft aan het onderzoeksbureau CEBEON opgedragen na te gaan om welke bedragen het hier gaat. Enerzijds is onderzocht welke subsidies de provincies over de jaren 2003 t/m 18 juni 2007 hebben ontvangen en hoeveel compensabele BTW daarmee is gefinancierd. Dat is nodig om na te gaan tot welke bedragen de garantstelling van het ministerie van Financiën oploopt. Anderzijds moet worden nagegaan welke bedragen de provincies structureel mislopen, omdat er na 18 juni 2007 geen BTW meer kan worden gedeclareerd bij de EC. Dat zal moeten leiden tot een aanpassing (verlaging) van de uitname uit het Provinciefonds. 4

5 Al eerder in deze nota is vermeld dat aan de inwerkingtreding van het BCF door het bureau CEBEON een onderzoek is uitgevoerd naar de mogelijk te verwachten effecten. Indien en voor zover de provincies werken hebben uitgevoerd waarvoor ook EU-subsidies werden verkregen, hebben die provincies de BTW over die projecten ook opgegeven aan CEBEON. In de uitnameformules is dat dus meegenomen. In 2006 is in een bestuurlijk overleg afgesproken dat de gedeclareerde BTW over het jaar 2003 bepalend is voor de definitieve uitname uit het Provinciefonds. Dat heeft er toe geleid dat voor alle provincies gezamenlijk het Provinciefonds is gekort met 124 mln. Nu de BTW over de projecten niet meer uit "Brussel" komt, dient de korting op het Provinciefonds verlaagd te worden met een bedrag dat gelijk is aan de gedeclareerde BTW bij het BCF betreffende de projecten die ook gefinancierd worden met EU-gelden. Al eerder is aangegeven dat de verlaging van de korting op het Provinciefonds, tezamen met de verlaging van de uitname die het gevolg zou moeten zijn van de uitkomsten van de controles door de belastingdienst is weggevallen tegen een taakstelling op het gebied van de bestuurskosten. 4. Nettering specifieke uitkeringen. Bij de introductie van het BCF is er ten aanzien van de specifieke uitkeringen sprake van twee situaties, te weten: bestaande specifieke uitkeringen werden inclusief BTW verstrekt nieuwe specifieke uitkeringen (na de inwerkingtreding van het BCF) werden exclusief BTW verstrekt. In de praktijk van alle dag levert dat verwarring op. Vandaar dat besloten is om te onderzoeken of het mogelijk is voortaan alle specifieke uitkeringen netto te verstrekken. Ook daarnaar heeft het CEBEON onderzoek gedaan. Voorgesteld is voortaan alle specifieke uitkeringen voortaan netto te verstrekken. Indien de specifieke uitkeringen die eerst nog inclusief BTW werden verstrekt, voortaan netto (exclusief de BTW) worden verstrekt, wordt de korting op de uitkering Provinciefonds voor een deel weer teruggedraaid en wel met een bedrag van 8,6 mln. Daarover zijn in het bestuurlijk overleg met de fondsbeheerders afspraken gemaakt. 5. Verzekeringen. Indien aan een provinciaal object schade wordt toegebracht komt het in toenemende mate voor dat verzekeraars zich op het standpunt stellen dat zij de BTW niet hoeven te betalen omdat die al uit het BCF komt. De werkelijkheid is als volgt. Bij de bepaling van het uitnamebedrag uit Gemeente- en Provinciefonds (aan de hand van de declaraties 2003) is de gedeclareerde BTW over schades ook meegenomen. Dat houdt dus in dat in de uitname uit het Provinciefonds rekening is gehouden met BTW over schades. Indien een schade wordt toegebracht aan een provinciaal eigendom, zal de provincie meestal opdracht gegeven de schade te herstellen. De BTW die op de nota's voorkomt en door de provincie is betaald wordt gedeclareerd bij het BCF. Per saldo dus geen rechtstreekse BTW-lasten. In de korting Provincefonds zit een klein gedeelte BTW- voortkomend uit schades. Daartegenover komt te staan de bijdrage van de verzekeraar. Per saldo dus eveneens 0. Geconstateerd moet worden dat er weliswaar een verband bestaat tussen de BTW voorkomend op nota's van bedrijven die schades aan provinciale eigendommen hebben hersteld en de uitname uit het Provinciefonds. Die relatie is echter niet rechtstreeks, maar indirect. Gelet op het feit dat er niet sprake is van een rechtstreekse relatie tussen de korting op het Provinciefonds en de BTW over een schade die is toegebracht en hersteld, is het naar de mening van de deskundigen die zijn geraadpleegd, zeer twijfelachtig of een rechter in een eventuele rechtszaak het bewijs voldoende acht. De VNG heeft inmiddels het standpunt ingenomen dat 5

6 het dossier verzekeringen en bcf als gesloten te beschouwen. Het IPO heeft inmiddels dat standpunt overgenomen (BOAG-Middelen 3 september 2009). Afgesproken is dat het IPO dit punt gaat inbrengen in de discussie over de evaluatie van het BCF. Overigens moet wel worden bedacht dat het in het algemeen gesproken niet om heel grote bedragen gaat, maar voor de provincie Groningen is in dit verband wel sprake van een uitzonderlijke situatie. Zoals bekend worden de schades die ontstaan door bodemdaling vergoed door de NAM. Ook de NAM is van mening dat zij de BTW niet hoeven te betalen, omdat de provincie die vergoed krijgt uit het BCF. Maar ook hier geldt dat in de korting op het Provinciefonds rekening is gehouden met BTW die voortkomt uit het herstellen van bodemdaling door de aardgaswinning. Immers: de provincie Groningen heeft in het jaar 2003 bij het BCF de BTW in rekening gebracht over de schades door bodemdaling. 6. Investeringswerken. In het bovenstaande is al naar voren gekomen dat de gedeclareerde BTW over het jaar 2003 bepalend is voor de uitname uit Gemeente- en Provinciefonds. De uitgaven van de provincies en gemeenten waarop die declaraties betrekking hebben betreffen zowel uitgaven in de exploitatiesfeer als uitgaven in de investeringssfeer. Of bij die investeringen wel of geen subsidies van derden ontvangen zijn doet niets ter zake, er is gewerkt met bruto bedragen. De korting op het Provinciefonds is daarvan afgeleid. Anders gezegd in de korting op het Provinciefonds zit een bedrag dat voortvloeit uit provinciale investeringen. Om budgettair neutraal te kunnen werken wordt enerzijds de BTW gedeclareerd bij het BCF en anderzijds bij de subsidiërende instanties, zoals Rijkswaterstaat (RWS). Anders gezegd: de BTW over investeringen door de provincies is zowel declarabel (bij het BCF) als subsidiabel. Dat heeft een aantal jaren goed gelopen, maar met ingang van het jaar 2008 geeft dat problemen. RWS is van mening dat met de netteringsoperatie (zie paragraaf 4 uit deze nota) ook de BTW over de investeringsuitgaven niet meer subsidiabel is. Wij zijn het daarmee niet eens en hebben, in samenwerking met RWS, het ministerie van Financiën om opheldering gevraagd. Het overleg met het Ministerie van Financien heeft tot nu toe echter nog niet geleid tot een heldere richtiggevende uitspraak. Overigens moet wel worden bedacht dat indien en voor zover de subsidie van het Rijk in investeringsprojecten wordt bekostigd uit een specifieke uitkering, er geen recht meer bestaat op een vergoeding in de subsidiabele sfeer. 7. Het BCF en de ILG In december 2006 zijn er tussen de provincies en het ministerie van LNV bestuursovereenkomsten gesloten betreffende de uitvoering van de WILG. Voor alle provincies gezamenlijk is daarmee een bedrag gemoeid van 3,2 mrd. Gelet op het feit dat bij de instelling van het BCF in 2003 hiervan nog geen sprake was, is 3,7% ingehouden en gestort in het BCF. De gedachte daarachter is dat de provincies de opdrachtgevers zijn voor de herinrichting van de aan te kopen dan wel aangekochte gronden. Na de herinrichtingswerkzaamheden worden de gronden overgedragen aan derden, zoals recreatieschappen, particulieren e.d. Het idee dat de provincies de BTW over de herinrichtingskosten kunnen declareren bij het BCF is gebaseerd op de gedachte dat de provincies deze taak uitvoeren als overheid. Het feit dat de aangekochte gronden die zijn ingericht, worden overgedragen aan derden brengt met zich mee dat de BTW niet declarabel is bij het BCF, want dan is art. 4 uit de Wet op het BCF van toepassing. 6

7 Dat artikel luidt als volgt: Artikel 4 1. Het recht op een bijdrage wordt uitgesloten voor de omzetbelasting op de in artikel 3 bedoelde goederen en diensten welke gebezigd worden: a. om verstrekt, verleend of ter beschikking gesteld te worden aan een of meer individuele derden; b. voor het aan het personeel van het publiekrechtelijk lichaam of het regionaal openbaar lichaam verlenen van huisvesting, uitkering van loon in natura, geven van gelegenheid tot sport, ontspanning of privé-vervoer, dan wel voor andere persoonlijke doeleinden van het personeel of c. voor het verrichten van prestaties, al dan niet tegen vergoeding, die, indien zij door een ondernemer worden verricht, zijn vrijgesteld ingevolge artikel 11 van de Wet op de omzetbelasting Een bijkomend probleem is dat de DLG (die de regeling voor de provincies deels uitvoert) niet de beschikking heeft over een BTW-administratie en ook niet van plan is een dergelijke administratie op te zetten, zolang er geen duidelijkheid is over de vraag of de BTW wel of niet compensabel is. Teneinde de omvang van het probleem in beeld te brengen is op verzoek van het IPO in de provincie Gelderland een aantal projecten nagelopen, waarbij de vraag telkens was of hier sprake is van compensabele BTW. De uitkomsten van het onderzoek in Gelderland zijn vervolgens gerelateerd aan de begroting van LNV en de conclusie is dat: de provincies wel de BTW over de voorbereidingskosten kunnen declareren bij het BCF, maar niet de BTW over de herinrichtingwerken. gemeenten bij de opdrachten tot herinrichting van een bepaald gebied vaak een grotere rol spelen Op basis van deze uitkomsten is het genoemde percentage van 3,7% teruggebracht naar 0,4%. Naar schatting is hiermee een bedrag gemoeid van 100 mln. Dat bedrag is inmiddels overgeheveld van de begroting van het BCF naar de begroting van het ministerie van LNV. Hoewel het dus middelen zijn waarop de provincies recht hebben, is het genoemde bedrag van 100 mln. nog niet overgeboekt door LNV naar de ILG-middelen. Het ligt in de bedoeling dat te doen met de zogenaamde mid-term revieuw van het ILG in BCF: opheffen of doorgaan. Bij de start van het BCF is onder meer afgesproken na verloop van tijd te evalueren of het BCF aan de doelstellingen waarvoor het is opgericht, heeft voldaan. Met die evaluatie zal in deze herfst (2009) worden begonnen. Lange tijd heeft binnen de provincies het idee geleefd dat we het BCF maar beter kunnen opheffen, want het is administratief vrij intensief, waarbij met vele afzonderlijke afspraken rekening moet worden gehouden. Te constateren is dat er sinds de inwerkingtreding van het BCF meer gedeclareerd is. De vraag waar het echter om gaat is of dat te verklaren is door het feit dat er een BCF bestaat of dat hier sprake is van een min of meer autonome ontwikkeling. Die vraag is moeilijk te beantwoorden. Wat wel vast staat is dat het BTW-bewustzijn bij de provincies behoorlijk is toegenomen. De belastingdienst ontvangt meer BTW, dat staat vast. Het meerdere wordt in het BCF gestort. Toch kunnen wij ons niet aan de indruk onttrekken dat het Rijk momenteel meer belang heeft bij de afschaffing van het BCF. De provincies zijn in het algemeen van mening dat nu het BCF bestaat en wij er aan gewend zijn, er geen reden meer is om tot opheffing over te gaan. FC/CJ/