Influenza A(H1N1)- Mexicaanse griep: organisatorische maatregelen in de kinderopvang

Transcriptie

1 Hallepoortlaan 27 B-1060 BRUSSEL Telefoon: Fax: info@kindengezin.be MEDEDELING - Mexicaanse griep: organisatorische maatregelen in de kinderopvang onze referentie datum AMDJ juli 2009 t.a.v. de verantwoordelijke info te bekomen bij Kind en Gezin-Lijn doelgroep Alle opvangvoorzieningen Korte inhoud Op 15 juli 2009 verspreidde Kind en Gezin een eerste mededeling over de Mexicaanse griep, met informatie over het virus, de algemene hygiënische maatregelen om de verspreiding er van te beperken en de nieuwe aanpak die in ons land geldt. In deze aanvullende mededeling krijg je informatie over de organisatorische maatregelen die je vooraf en tijdens de piek van de grieppandemie moet nemen en de wijze waarop Kind en Gezin hier mee zal omgaan. 1. Bereid je nu reeds voor op de piek van de grieppandemie Sinds eind april wordt de verspreiding van Influenza A (H1N1), beter gekend als de Mexicaanse griep, nauw opgevolgd in alle landen. Het virus is intussen ruim verspreid over alle continenten. We spreken dan ook van een pandemie. Wetenschappers voorspellen een piek van de grieppandemie in ons land tijdens de komende maanden. Hoewel het bijzonder moeilijk is om te voorspellen hoeveel personen besmet zullen worden en wanneer, werd op basis van ervaring met vorige pandemieën een algemene raming gemaakt. Waarschijnlijk wordt over de gehele periode van de grieppandemie gespreid 15 tot 35 % van de actieve bevolking op een gegeven ogenblik ziek. Mogelijk zal het afwezigheidspercentage dubbel zo hoog liggen omdat mensen ook thuis zullen blijven om bv. voor zieke gezinsleden te zorgen. Ook klanten en leveranciers zullen massaal afwezig en/of ziek zijn.

2 30 juli 2009 Alle opvangvoorzieningen Blz :2 Een pandemie duurt ongeveer 12 weken. Besmette personen zijn gemiddeld 7 dagen ziek. Het spreekt voor zich dat de piek tijdens de komende maanden ook invloed kan hebben op jouw kinderopvang. Verschillende kinderen zullen tijdelijk niet naar de opvang kunnen komen wegens ziekte. De kans bestaat dat je zelf ziek wordt en/of dat je in je voorziening met gebrek aan personeel geconfronteerd wordt. Het is dan ook belangrijk om vooraf goed na te denken hoe je hiermee kunt omgaan. Kind en Gezin geeft je enkele nuttige tips: - Informeer je grondig over de Mexicaanse griep. Je kan hiervoor terecht op of bij het Call Center Influenza op het nummer Denk na over de maatregelen die je zal nemen om jezelf, je medewerkers of je inwonende gezinsleden zo weinig mogelijk bloot te stellen aan het griepvirus. Strikte hygiëne is daarbij het uitgangspunt. Je leest hierover meer in punt 2 op blz Werk een noodscenario uit voor het geval je zelf ziek wordt of als één of meer van je medewerkers afwezig zijn. Als zelfstandige onthaalouder kan je de afspraak maken met collega-onthaalouders of opvangvoorzieningen in je buurt, dat zij in geval van nood tijdelijk enkele van je kinderen opvangen. Informeer je grondig over hun manier van werken. Wellicht verschilt hun uurregeling, kostprijs, enz. van die van jou. Het is belangrijk dat je dit aan je ouders kunt meedelen. Als dienstverantwoordelijke kan je deze oefening maken voor en met je aangesloten onthaalouders. Als verantwoordelijke van een voorziening kan je mogelijk ook een beroep doen op ouders of andere vrijwilligers om een handje toe te steken wanneer een deel van je personeel ziek is. Houd er rekening mee dat tijdens de piek van de grieppandemie ook minder kinderen in je opvang aanwezig zullen zijn. Wees je er van bewust dat de veiligheid van de opgevangen kinderen niet in het gedrang mag komen en dat je de pedagogische kwaliteit moet kunnen blijven garanderen. In punt 6 op blz. 6 lees je meer over de wijze waarop Kind en Gezin zal omgaan met tijdelijke overbezetting en de wettelijke voorwaarden voor het personeel. - Zorg er voor dat iedereen in de opvang weet op welke manier omgegaan moet worden met een kind dat plots ziek wordt in de opvang. Je vindt de aanbeveling van Kind en Gezin in punt 3 op blz Zorg er voor dat iedereen in de opvang weet op welke manier gehandeld moet worden wanneer blijkt dat iemand in de opvang de Mexicaanse griep heeft. Uitgangspunt daarbij is dat zieke kinderen en medewerkers per definitie niet thuis horen in de opvang. Je vindt de aanbeveling van Kind en Gezin in punt 4 op blz 5.

3 30 juli 2009 Alle opvangvoorzieningen Blz :3 - Informeer de ouders die gebruik maken van je opvang vooraf over bovenstaande maatregelen en je aanpak. Het modeldocument van Kind en Gezin, dat je in bijlage van deze mededeling vindt, kan je hierbij inspireren. Blijf te allen tijde met hen communiceren in een open en positieve sfeer. 2. Besteed verhoogde aandacht aan hygiëne Om de verspreiding van het virus van de A/H1N1 griep zo veel mogelijk te voorkomen is strikte hygiëne uiterst belangrijk. Het virus wordt immers vooral overgebracht via speekseldruppeltjes die vrijkomen door te hoesten of te niezen. Via de lucht komen virusdeeltjes ook terecht op allerlei voorwerpen die dan besmettelijk zijn bij aanraking. Het speeksel wordt ook overgedragen door de handen en via voorwerpen die erdoor aangeraakt zijn. In de vorige mededeling heeft Kind en Gezin de hygiënische maatregelen al eens toegelicht. Aangezien blijvende verhoogde aandacht absoluut noodzakelijk is zowel bij jezelf als bij je medewerkers of inwonende gezinsleden zetten we ze nogmaals op een rij: - Algemene hygiëne Reinig zichtbaar vervuilde omgevingen en voorwerpen regelmatig en grondig. Reinig het speelgoed, de speelmatten, de vloer, enz. regelmatig en grondig. Reinig de verzorgingskussens, de thermometers, enz. na elk gebruik. Reinig voorwerpen welke frequent worden aangeraakt door verschillende personen, zoals telefoontoestellen, deurklinken, lichtschakelaars, liftknoppen, trapleuningen. Meer informatie vind je op blz. 9 van de Infectieziekteklapper. In je opvang beschik je over een papieren exemplaar van dit werkinstrument. Je kan de Infectieziekteklapper ook downloaden op Surf naar Professionals/Handige weetjes/infectieziekteklapper. - Ademhalingshygiëne Bedek je neus en mond bij het niezen en hoesten met een papieren zakdoekje en werp het zakdoekje weg na gebruik. Vermijd contact met ogen, mond en neus nadat je een (ziek) persoon hebt aangeraakt Meer informatie vind je op blz. 8. van de Infectieziekteklapper. Het gebruik van mondmaskers is niet van toepassing voor de kinderopvang. Ze zijn enkel bedoeld voor patiënten die besmet zijn met de Mexicaanse griep en voor de personen die deze besmette patiënten behandelen en verzorgen.

4 30 juli 2009 Alle opvangvoorzieningen Blz :4 - Handhygiëne Contacten via de handen zijn onvermijdelijk in de opvang. Om overdracht van ziektekiemen via de handen te vermijden moet je je handen regelmatig wassen, zeker na het verluieren van een kind, na hoesten of niezen, bij zichtbare bevuiling en na een toiletbezoek. Correct je handen wassen doe je als volgt: was je handen met warm stromend water en zeep, spoel ze af en droog ze goed af, bij voorkeur met papieren wegwerpdoekjes. Raak na het wassen en drogen van je handen de kraan niet meer aan, maar gebruik het doekje om de kraan te sluiten. Handalcohol (concentratie alcohol tussen 60 en 80 ) is doeltreffend tegen griepvirussen en kan het wassen van de handen vervangen wanneer deze niet zichtbaar vuil zijn. Neem een hoeveelheid van 3 cc en wrijf hiermee de handen volledig in tot deze zijn drooggewreven. Het dragen van juwelen, in het bijzonder ringen, armbanden en polshorloges, wordt sterk afgeraden in de opvang. Nagels dienen kort gehouden te worden. Nagellak moet verwijderd worden. Kunstnagels worden afgeraden. Meer informatie vind je op blz. 7 en 8 van de Infectieziekteklapper. In bijlage vind je schema s voor handen wassen en handen ontsmetten met handalcohol om op te hangen op een duidelijk zichtbare plaats in je opvang. Het correct toepassen van hygiënische maatregelen vraagt een voortdurende inspanning en discipline van iedereen in de opvang. Herinner je medewerkers of inwonende gezinsleden er dan ook regelmatig aan. 3. Volg de aanbeveling van Kind en Gezin over het omgaan met een kind dat ziek wordt in de opvang Uiteraard kan het gebeuren dat een kind plots ziek wordt in je opvang. Het is op dat moment niet duidelijk of het kind het Mexicaanse griepvirus heeft of een ander ziektebeeld vertoont. Kind en Gezin adviseert in dit geval om - zoals steeds de aanbeveling over het omgaan met een kind dat ziek wordt in de opvang toe te passen: - Breng de ouders telefonisch op de hoogte en vraag of zij hun kind komen afhalen. - Vraag aan de ouders om de behandelende arts te raadplegen. Vraag hen ook dat ze je op de hoogte brengen van het resultaat van de raadpleging (welk ziektebeeld?). De meeste ouders zullen hiertoe bereid zijn. Uiteraard ga je vertrouwelijk om met deze informatie. Het is belangrijke informatie, opdat je indien nodig aanvullende maatregelen zou kunnen nemen in je opvang.

5 30 juli 2009 Alle opvangvoorzieningen Blz :5 - Als een kind plots ernstig ziek wordt, en de ouders niet bereikbaar zijn of hun kind niet kunnen ophalen, roep dan zelf een arts op om ter plaatse te komen. Dit moet je altijd doen in een acute situatie. Let op: het is niet nodig dat de arts die ter plaatse komt alle aanwezige kinderen onderzoekt. Aangezien een kind niet onmiddellijk na overdracht van een virus ziek wordt, maar hier vaak enkele dagen overheen gaan, heeft dit geen zin. Bovendien hangt aan dergelijk grootschalig onderzoek een kostenplaatje vast. Niet alle ouders zullen bereid zijn om dit te betalen. Bovendien geven heel wat ouders de voorkeur aan een onderzoek door de eigen behandelende arts, waarbij ze kunnen aanwezig zijn. 4. Volg de aanbeveling van Kind en Gezin over het omgaan met een besmetting met Mexicaanse griep in de opvang Als blijkt dat een kind uit de opvang of een begeleider het Mexicaanse griepvirus heeft, adviseert Kind en Gezin het volgende: - Als een kind besmet is met de Mexicaanse griep, vraag dan aan de ouders om het advies van de behandelende arts strikt op te volgen, vooraleer hun kind terug te brengen naar de opvang. Zieke kinderen horen immers niet thuis in de opvang. Dit om te voorkomen dat andere kinderen of opvangmedewerkers besmet zouden worden. Als het kind genezen is, kan het terugkomen. Dit hoeft niet gestaafd te worden met een medisch attest. Kind en Gezin benadrukt nogmaals dat dergelijke attesten geen nut hebben en een administratieve overlast vormen voor de artsen, de ouders én de opvang. - Ook onthaalouders, begeleiders en verantwoordelijken die griepsymptomen vertonen horen niet thuis in de opvang. Zij moeten onmiddellijk contact opnemen met hun behandelende arts, zijn diagnose afwachten en strikt zijn advies opvolgen, vooraleer zij terug aan het werk kunnen gaan in de opvang. - Besteed verhoogde aandacht aan de hygiënische maatregelen uit punt 2 op blz. 3. Herinner iedereen in de opvang en de ouders die gebruik maken van je dienstverlening aan deze maatregelen. - Breng de ouders op de hoogte dat hun kind mogelijk in contact is geweest met het griepvirus en dat er mogelijk overdracht geweest is. Doe dit met respect voor de privacy van de betrokken zieke persoon. Adviseer de ouders dat zij hun kind nauwgezet observeren. Als hun kind tekenen van griep vertoont, vanaf de laatste dag van mogelijk contact met de zieke persoon + 7 dagen, moeten zij hun behandelende arts raadplegen. Informeer hen dat de kans op besmetting het grootst is bij kinderen en begeleiders die nauw contact gehad hebben met de zieke persoon: bv. kinderen en begeleiders uit dezelfde leefgroep, kinderen die een slaapkamer delen,

6 30 juli 2009 Alle opvangvoorzieningen Blz :6 - De behandelende arts van de zieke persoon zal contact opnemen met Toezicht Volksgezondheid als dat nodig is. Je hoeft dit als opvang niet zelf te doen. Je kan hen echter wel contacteren als je vragen hebt over aanvullende maatregelen. Vraag je hun advies, volg dat dan ook strikt op. De contactpersonen van Toezicht Volksgezondheid zijn: Antwerpen Dr. Koen De Schrijver Limburg Dr. Annemarie Forier Oost-Vlaanderen Dr. Ruud Mak Vlaams-Brabant Dr. Annemarie Forier West-Vlaanderen Dr. Ruud Mak Buiten de kantooruren kan je terecht op het permanentienummer Voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest wordt niet Toezicht Volksgezondheid gecontacteerd, maar wel volgende nummers: of Moet je je opvang sluiten als iemand besmet is met de Mexicaanse griep? Wanneer in je opvang iemand besmet is met de Mexicaanse griep moet je in principe niet sluiten, tenzij Toezicht Volksgezondheid dit beslist. Kind en Gezin heeft geen bevoegdheid om bij infecties een opvangvoorziening te sluiten. 6. Op welke wijze zal Kind en Gezin tijdens de piek van de grieppandemie omgaan met de wettelijke voorwaarden? Elke onthaalouder en elke voorziening moet voldoen aan verschillende wettelijke voorwaarden. Een uitbraak van Mexicaanse griep in de opvang wijzigt dit uitgangspunt in principe niet. In het bijzonder mag de veiligheid van de opgevangen kinderen niet in het gedrang komen en moet de pedagogische kwaliteit te allen tijde gegarandeerd worden. In het belang van het kind zal Kind en Gezin hierop geen uitzonderingen toestaan. Gezien de noodsituatie kan Kind en Gezin voor de duur van de piek van de pandemie een afwijking toestaan wat betreft een aantal wettelijke voorwaarden. Op dit moment kan niemand de duur van de piek definiëren. Dit wordt reactief bepaald aan de hand van het aantal zieken. In overleg met Volksgezondheid zal Kind en Gezin opvolgen wanneer de piek wordt bereikt en hoe lang die duurt. De afwijkingen zullen in die periode worden toegestaan. Kind en Gezin zal de sector op dat moment informeren.

7 30 juli 2009 Alle opvangvoorzieningen Blz :7 Het betreft volgende mogelijke afwijkingen: - het aantal begeleiders per aanwezige kinderen Dit betekent dat een kortdurende, tijdelijke overbezetting wordt gedoogd. Het is daarbij de expliciete verantwoordelijkheid van de opvang om de veiligheid van de kinderen en de pedagogische kwaliteit te waarborgen. - de wettelijke voorwaarden waaraan onthaalouders, medewerkers en verantwoordelijken moeten voldoen Dit betekent concreet dat tijdelijk een beroep kan gedaan worden op ouders, familieleden, vrijwilligers, om een handje toe te steken. Opgelet: er moet wel altijd een persoon aanwezig zijn bij de kinderen die aan alle wettelijke voorwaarden voldoet. Alle personen die een handje komen toesteken moeten meerderjarig zijn. Als onthaalouder of verantwoordelijke van een opvangvoorziening blijf jij de verantwoordelijkheid dragen voor een veilige en kwalitatieve opvang van de kinderen. - de minimale bezetting Als blijkt dat een voorziening de minimale bezetting zoals opgenomen in de desbetreffende regelgeving niet gehaald heeft omwille van de grieppandemie, dan zal Kind en Gezin hier zoveel mogelijk rekening mee houden. - de forfaitaire compensatie voor ziektedagen van kinderen binnen het IKGsysteem Wat betreft zelfstandige voorzieningen die gebruik maken van het IKG-systeem zal mede afhankelijk van het ontstaan van een piek van de pandemie, geëvalueerd worden aan de hand van algemene ziektecijfers of de forfaitaire compensatie van 5 % voor ziektedagen van kinderen moet verhoogd worden. 7. Meer info Voor inhoudelijke vragen over influenza A/H1N1 verwijst Kind en Gezin naar de website of het Call Center Influenza op het nummer , van maandag tot en met vrijdag tussen 8 uur en 17 uur en tijdens het weekend tussen 9 uur en 17 uur. Heb je na het lezen vragen over deze mededeling dan kan je contact opnemen met de Kind en Gezin-lijn op het nummer , elke werkdag van 8 uur tot 20 uur. Voor actuele informatie over de Mexicaanse griep in relatie tot de kinderopvang kan je steeds terecht op luik Professionals. Will Verniest Afdelingshoofd Kinderopvang