Aan de leden van de verenigde vergadering. Rotterdam, 19 juni 2012 V.V.: 27 juni versie 2.0. behoeve van de VV

Transcriptie

1 Aan de leden van de verenigde vergadering Rotterdam, 19 juni 2012 V.V.: 27 juni 2012 Onderwerp: Beschouwingen ten behoeve van de VV versie 2.0 Voorstel Wij stellen u voor kennis te nemen van bijgaande beschouwingen naar aanleiding van de commissievergaderingen op 8 juni jongstleden en deze te betrekken bij de bespreking van de voorstellen in uw vergadering van 27 juni Wijziging agenda De bespreking in de beide commissies geeft aanleiding tot het volgende: agendapunten B.3 (Audit verbetermogelijkheden projecten) en B.4 (Audit afhandeling bezwaarschriften) gaan naar de hamerstukken en de agendapunten H.3 (Beleid waterberging bij ruimtelijke ontwikkelingen & Beleid alternatieve vormen van water vasthouden en bergen), H.6 (Vaststellen leggers van de oppervlaktewatersystemen in de Krimpenerwaard en de Tweemanspolder) en H.11 (Voorbereiden aanpassen gemaal Schilthuis) plaatsen we bij de bespreekstukken. Het agendapunt K.1 (Onderhoudskosten natuurvriendelijke oevers) schuift door naar september 2012 en worden derhalve van de agenda van de juni-vv afgevoerd. Audioinstallatie vv-zaal Tijdens de vergadering van de commissie AZM werd er plotseling ingebroken op de frequentie van de draadloze microfoons, waardoor er storende geluiden van buiten de zaal werden weergegeven over de installatie. Op het moment zelf was onbekend waar dit vandaan kwam. Een onderzoek heeft uitgewezen dat dit werd veroorzaakt door een evenement bij de Oude Haven. Advisering van de commissies De commissies adviseerden positief op de voorstellen, met uitzondering van de coalitie ongebouwd, die wel positief, maar onder voorbehoud van nadere inlichtingen adviseert bij agendapunt H.6 (Vaststellen leggers van de oppervlaktewatersystemen in de Krimpenerwaard en de Tweemanspolder), onder voorbehoud bij agendapunten H.11 (Voorbereiden aanpassen gemaal Schilthuis) en negatief bij agendapunt B.2 (Voorjaarsnota 2012). Hierna maken wij bij een aantal agendapunten enkele beschouwende opmerkingen. De overige agendapunten geven naar aanleiding van de behandeling in de commissies geen aanleiding tot nadere beschouwingen.

2 Agendapunt B.1: Jaarrekening en jaarverslag 2011 a) Naar aanleiding van een vraag van de heer Luigies, gesteld in de commissie IWV, heeft de voorzitter toegezegd in de beschouwingen terug te komen op eventuele belemmeringen van de uitvoering van het Bestuursakkoord Water door aanbestedingsregels; b) In de commissie IWV gaf de heer Prinsen aan dat de som van de bedragen, zoals genoemd op pagina 33 (Aanleg en onderhoud wegen), niet overeenkomt met het totaalbedrag; c) De heer Heemskerk vroeg in de commissie AZM waar de verschillen in het aantal jaar afschrijving in het overzicht Materiële vaste activa op pagina 60 in de jaarrekening op gebaseerd zijn, met name in de post Centrale werkplaatsen (40 jaar) en Loodsen (25 jaar). Verder vroeg hij of de afschrijving in de post Kunstwerken waterkering inclusief de beschoeiing is. Ad a) Bestuursakkoord Water en aanbestedingsregels Bij het onderzoek naar de mogelijke verdergaande samenwerking met de gemeente Capelle aan den IJssel op het onderdeel beheer en onderhoud van de technische installaties (gemalen en persleidingen) in de gemeente zou sprake zijn van de overdracht van personeel (zo'n 5 à 6 fte). Deze situatie gaf aanleiding te opteren voor afspraken met de gemeente, die voor de zeer lange termijn zouden gelden. Tijdens het onderzoek is advies gevraagd aan Deloitte over de verrekening van omzetbelasting en aan de landsadvocaat over de juridische aspecten rond de voorgenomen uitbesteding van de werkzaamheden door de gemeente. Het belastingadvies luidde dat verrekening van omzetbelasting mogelijk is. Het hoogheemraadschap kan de gemeente inclusief btw factureren en de gemeente kan de betaalde btw compenseren via het btw-compensatiefonds. In dit geval wordt het hoogheemraadschap beschouwd als ondernemer. De landsadvocaat gaf aan dat juist vanwege de daarbij behorende ondernemerschap de gemeente de dienstverlening moet aanbesteden, dit volgt ook uit het aanbestedingsreglement van de gemeente. Gelet op het niveau van de kosten die gemoeid zijn met deze dienstverlening, het beheer en onderhoud (meer dan een miljoen euro), moet daarbij tevens rekening worden gehouden met een verplichte Europese aanbesteding. Slechts in het geval de beide partijen ten behoeve van deze werkzaamheden een aparte entiteit oprichten, bijvoorbeeld in de vorm van een gemeenschappelijke regeling, kan van de aanbestedingsplicht worden afgeweken. Het is dus niet zozeer de Europese regelgeving die ons hier belemmert, maar de plicht tot aanbesteding van de dienst in het algemeen, en Europees omdat het bedrag de drempelwaarde voor Europese aanbesteding overschrijdt. Aanbesteding draagt het risico in zich dat niet wordt uitgekomen bij de voorkeurspartner. De gemeente lijkt evenwel vooralsnog geen voorstander te zijn van de instelling van een gemeenschappelijke regeling. Dit punt zullen wij in het bestuurlijk overleg met de gemeente aan de orde stellen. Ad b) optelsom bedragen wegen Het betreft een optelling van een aantal kleinere posten waarop meer is uitgegeven ( euro) en niet begrote subsidie-inkomsten als bijdrage in het onderhoud van nieuw aangelegde fietspaden vanuit het Fietspadenplan van de Provincie Zuid-Holland ( euro). De berekening is als volgt: Totaal meerkosten: = Totaal minderkosten/ extra inkomsten: = Verschil =

3 Ad c) afschrijvingstermijnen In de jaarrekening 2011 is abusievelijk de post loodsen met een afschrijvingstermijn van 25 jaar opgenomen. De loodsen vallen echter onder de categorie bedrijfsgebouwen met een afschrijvingstermijn van 40 jaar. Met dank aan de heer Heemskerk verzoeken wij u dit als gewijzigd te beschouwen. De post kunstwerken waterkering is exclusief beschoeiingen. De beschoeiingen vallen onder overige waterkeringen met een afschrijvingstermijn van 10 jaar. In de verenigde vergadering van september 2011 is de aangepaste nota afschrijvingsbeleid 2012 vastgesteld. Agendapunt B.2: Voorjaarsnota 2012 a) In de commissie AZM merkte de heer Heemskerk op dat in de tabel van programma 2: Oppervlakte en grondwater de verschillen VJN/Begroting 2012 niet kloppen. De heer Van der Klugt gaf al aan dat dit te maken heeft met afrondingsverschillen; b) Verder vroeg de heer Hardijzer in de commissie AZM of er in de stedelijke waterplannen rekening wordt gehouden met baggerdepots. Zijn er reacties ingekomen op de oproep om land beschikbaar te stellen voor de tijdelijke opslag van bagger? Ad a) afrondingsverschillen De tabellen in de voorjaarsnota (en de programmabegroting) worden niet handmatig ingevuld, maar automatisch overgenomen uit andere bronnen. Dat gebeurt via een koppeling met achterliggende excelbestanden. In die excelbestanden vinden allerlei berekeningen plaats op basis van volledige cijfers, die voor de leesbaarheid worden afgerond in de tabellen. Dit geeft kleine afrondingsverschillen, zoals terecht door de heer Heemskerk en andere leden opgemerkt. Het is in principe wel mogelijk om de tabellen achteraf alsnog handmatig na te lopen en de automatisch gegenereerde afrondingsverschillen eruit te halen, maar dit heeft enkele grote nadelen. Ten eerste zouden we dan eerst kopieën moeten maken van de oorspronkelijke tabellen. Immers, de originele tabellen zijn automatisch gekoppeld aan de excelbestanden en kunnen niet handmatig worden aangepast. Vervolgens moeten dan elke tabel stuk voor stuk nalopen en dusdanig aanpassen dat alle cijfers, inclusief de (deel)totalen, vrij zijn van afrondingsverschillen. Als er later in de brongegevens iets verandert, moeten vervolgens alle tabellen opnieuw kopiëren en handmatig aanpassen, iets dat nu automatisch gebeurt vanwege de rechtstreekse koppeling. De nadelen zijn ten eerste een aanzienlijke kans op foutjes en ten tweede een grote administratieve last, met bijbehorende kosten. Om die reden stellen wij voor de afrondingsverschillen te accepteren. Wel zullen we in het vervolg bij de tabellen een noot opnemen waarin staat dat er afrondingsverschillen mogelijk zijn. Ad b) baggerdepots In zijn antwoord in de commissie gaf de portefeuillehouder al aan dat een reactie van de gemeente nog niet heeft plaatsgevonden. Wellicht dat we u hierover in de commissie in september kunnen berichten. Tot het zover is, laten we het punt staan op de toezeggingenlijst van de commissie AZM. Agendapunt B.4: Audit afhandeling bezwaarschriften De heer Van den Eijnden vroeg in de commissie AZM om een overzicht van bezwaarschriften die rechtstreeks bij de bestuursrechter terecht zijn gekomen. Vanaf 2006 tot heden heeft eenmaal een bezwaarde verzocht om rechtstreeks beroep bij de administratieve rechter. Wij hebben met dat verzoek ingestemd. Overigens is de betreffende 3

4 procedure bij de rechtbank door bezwaarde beëindigd en is alsnog de bezwaarprocedure gevolgd. Uiteindelijk is het bezwaarschrift ingetrokken omdat na overleg tussen partijen de gevraagde vergunning alsnog kon worden verleend. Agendapunt H.3: Beleid Waterberging bij ruimtelijke ontwikkelingen & Beleid Alternatieve vormen van water vasthouden en bergen In de commissie IWV is het volgende aan de orde gekomen: a) De heer De Rooij mist de kwaliteitseisen in het voorgestelde beleid; b) De heer Bruil vraagt of, gelet op de toenemende betegeling van particuliere tuintjes, de normen voor bruto en netto verharding moeten worden aangepast; c) De heer Paulusma vraagt of de uitgangspunten, om het tegengaan van versnippering bij alternatieve systemen te voorkomen, niet te strak zijn geformuleerd; d) De heer Luigies informeert of de recente uitspraak inzake Aa en Maas (LJN: BV7368, Rechtbank 's-hertogenbosch, AWB 11/1377) nog aanleiding geeft tot het aanpassen van deze nota; e) De heer Boer vraagt om een nadere specificatie van de kavelpaden; f) De heer Boer geeft aan dat enkele begrippen naar zijn mening niet juist zijn omschreven en dat hij dit buiten de vergadering met de heer Vink (afdelingshoofd Watersystemen) zal bespreken; g) De heer Vonk Noordegraaf zou graag een beeld willen van de toename van de waterberging door afkalving en erosie, mede in relatie tot de compensatie die wordt gevraagd voor verharding; h) De heer Vonk Noordegraaf zou tevens graag aan het beleid voor alternatieve vormen van water vasthouden en bergen onderwaterdrainage willen toevoegen. Ad a) kwaliteitseisen De eisen die Schieland en de Krimpenerwaard stelt aan het watersysteem in het kader van waterkwaliteit en ecologie zijn vastgelegd in algemene wet- en regelgeving en in het waterbeheerplan van het hoogheemraadschap. Deze zijn niet nogmaals weergegeven in het beleid Waterberging bij ruimtelijke ontwikkelingen, omdat het algemeen geldende wet- en regelgeving is, geldig voor alle watersystemen in beheer en onderhoud bij Schieland en de Krimpenerwaard. Deze kaders zijn dus niet verder gespecificeerd voor nieuw aan te leggen waterberging. Alleen bij alternatieve vormen van waterberging wordt een stand-still principe specifiek genoemd voor het bestaande ontvangende watersysteem van Schieland en de Krimpenerwaard in het kader van waterkwaliteit (bladzijde 14), omdat hierbij specifiek sprake is van kunstmatige systemen. Ad b) normen voor verharding Er wordt rekening gehouden met de verharding. In het nieuwe beleid wordt gerekend met een vast percentage verhard oppervlak, waarbij voor dicht stedelijke gebieden een hogere verhardingsgraad wordt gehanteerd (onder meer in Rotterdam vanwege betegelde tuinen en verdichting van de bebouwing). Ad c) uitgangspunten voor het tegengaan van versnippering Naar aanleiding van de opmerking van de heer Paulusma hebben wij de tekst op dit punt opnieuw in beschouwing genomen, met als uitkomst dat we de tekst willen aanpassen. Het uitgangspunt wordt in het vast te stellen beleid aangepast naar: versnippering van de alternatieve systemen is niet toegestaan, tenzij bij grotere ontwikkelingen (zoals woonwijken) verschillende systemen naast elkaar een hoger rendement kunnen opleveren. 4

5 Ad d) uitspraak rechtbank s-hertogenbosch De uitspraak van de rechtbank refereert aan een zaak waarbij het waterschap de initiatiefnemer is van het gewenste bergingsgebied en de eigenaren van het perceel, waarop het bergingsgebied is gesitueerd, protest aantekenen tegen de aanleg van de berging. Het waterschap wordt door de rechter in het gelijk gesteld voor het keurig opvolgen van de vereisten uit de waterwet, met betrekking tot de aanwijzing en aanleg van een bergingsgebied. De aanwijzing en inrichting van een bergingsgebied is niet van toepassing op het beleid waterberging bij ruimtelijke ontwikkelingen, omdat de compensatie in de vorm van open water wordt aangelegd en daarmee (in)direct onderdeel is van het bestaande watersysteem. In het beleid Alternatieve vormen van water vasthouden en bergen is een alternatieve voorziening beschreven als een bergingsgebied, zoals bedoeld in de Waterwet. De vereisten uit de Waterwet zijn: 1. Het wijzigen van de functie in het bestemmingsplan en opnemen in de legger als bergingsgebied. Dit is overeenkomstig de randvoorwaarden uit het beleid Alternatieve vormen van water vasthouden en bergen; 2. Het vaststellen van een projectplan waarin een gespecificeerde beschrijving is te vinden van de omvang van de berging, de werking van de berging, het beheer en het onderhoud van de berging. In het beleid Alternatieve vormen van water vasthouden en bergen is het projectplan de aangevraagde watervergunning (deze is juridisch gelijkwaardig). De uitspraak leidt dus niet tot een wijziging van het voorgestelde beleid. Ad e) kavelpaden Verharde kavelpaden van normale afmetingen vallen binnen de grens van 500 m 2 verharding en hoeven niet gecompenseerd te worden. Verharde kavelpaden groter dan 500 m 2 hebben een aantoonbaar negatief effect op het watersysteem en dienen daarom net als in het staand beleid gecompenseerd te worden in de vorm van waterberging. Bij deze en alle andere afwegingen zal rekening gehouden worden met de mate van verharding van het gebruikte materiaal, zie pagina 11 van het beleid Waterberging bij ruimtelijke ontwikkelingen. Ad f) begrippen: drainage, drooglegging en functie. Een begrippenlijst geeft een handvat om documenten waarin deze lijst is opgenomen te kunnen lezen en begrijpen, zoals de schrijvers van deze documenten de inhoud bedoeld hebben. De begrippenlijst in de bijlagen van de beleidstukken is de begrippenlijst die gehanteerd wordt door beleidsprogramma 1 van HHSK bij het opstellen van beleid, peilbesluiten en leggers. Deze begrippenlijst is afgestemd op de begrippenlijsten uit de kaderstellende wet- en regelgeving (zoals de Waterwet en de provinciale waterverordening). Het begrip drainage bleek bij nadere bestudering inderdaad een verouderde beschrijving te hebben in het beleid Waterberging bij ruimtelijke ontwikkelingen. Dit is in de versie ter vaststelling aangepast, met dank aan de heer Boer. De begrippen drooglegging en functie zullen niet aangepast worden, omdat ze overeenkomen met begrippenlijsten van de kaderstellende overheden en cultuurtechnische literatuur. Ad g) afkalving en erosie Afkalving en erosie van de oevers leidt enerzijds tot een groter wateroppervlak en daarmee een grotere berging, maar anderzijds tot aanwas van grond op de bodem van waterlopen en de vorming van bagger. Hierdoor neemt het afvoerend profiel af en wordt het eventuele voordeel van de ontstane waterberging teniet gedaan. Dit leidt tot verhoogde kosten voor het beheer en onderhoud van het watersysteem voor het hoogheemraadschap en daarmee dus voor de maatschappij. Dit is één van de redenen waarom agrariërs zelf verantwoordelijk zijn 5

6 voor het tegengaan van afkalving van hun percelen. Als de waterlopen volgens de legger op diepte onderhouden worden, voldoet de waterdiepte (weer) en kan bij het ongemoeid laten van de afgekalfde oevers, inderdaad een vergrote waterberging zijn ontstaan. Dit is dan wel op kosten van de onderhoudsplichtige en het hoogheemraadschap. Als we de extra kosten voor het hoogheemraadschap terzijde schuiven, omdat in een kunstmatig aangestuurd poldersysteem in het veenweidegebied altijd een bepaalde mate van afkalving zal plaatsvinden, geldt dat het nieuwe beleid betrekking heeft op de netto toename van de te compenseren verharding. Stel, dat kan worden bewezen door de initiatiefnemer dat sinds 2003 (vaststelling Nationaal Bestuursakkoord Water) er afkalving van de oevers heeft plaatsgevonden en dit niet heeft geleid tot een verkleining van het afvoerend profiel, dan zal in overleg maatwerk kunnen worden toegepast. Hierbij zal dan het werkelijk afgekalfde oppervlak in mindering kunnen worden gebracht op de te compenseren verharding, waardoor de netto compensatie lager kan uitvallen. Door de bovengenoemde nadelen, de specifieke geohydrologische afwijkingen per perceel en de bijkomende kosten voor de administratie (per perceel, de eigenaar en de verleende vergunning), wordt dit echter niet als standaard verwerkt in het beleid. Het is maatwerk wat de vergunningverlener en de adviseur van Schieland en de Krimpenerwaard op basis van het voorgestelde beleid in de praktijk (op aanvraag) kunnen verlenen. Ad f) onderwaterdrainage Wetenschappelijk is nog niet bewezen dat onderwaterdrainage een invloed heeft op het vergroten van de waterberging. Het komt daarom nog niet in aanmerking voor het beleid Alternatieve vormen van water vasthouden en bergen. Er zijn wel andere vormen van drainage, zoals peilgestuurde drainage, die in aanmerking kunnen komen als compenserende maatregel. De drooglegging en het bodemtype ter plaatse moeten hier echter wel voldoende ruimte voor bieden. Helaas is de drooglegging in een groot deel van het beheersgebied beperkt. Daarnaast is het overheersende bodemtype veen, waardoor de maatregel in de praktijk niet vaak zal kunnen worden goedgekeurd als compensatie voor verharding. Agendapunt H.6: Vaststellen leggers van de oppervlaktewatersystemen in de Krimpenerwaard en de Tweemanspolder In de commissie IWV stelde de heer Boer vragen bij de minimale breedte en diepte van de watergangen. Voor de smalle slootjes stelde hij voor 1,20 meter aan te houden, in plaats van 1,60 meter. Verder informeerde hij naar de afmetingen van de bruggen in de hoofdwatergangen en naar de LNC-waarden van de waterscheidingen rond de peilvakken. Minimale afmetingen van de overige watergangen Het verschil tussen de Krimpenerwaard en de Tweemanspolder is historisch gegroeid en te verklaren vanuit grondslag en drooglegging. Bij een kleinere drooglegging is een grotere waterbreedte nodig om evenveel ruimte voor waterberging te krijgen. Overigens is het ruimtebeslag per overige watergang in de Krimpenerwaard kleiner dan dat in de Tweemanspolder: In het veengebied van de Krimpenerwaard is de drooglegging gering. In het kleigebied van Schieland (waartoe de Tweemanspolder ligt) is de drooglegging groot. Een drooglegging van 1,00 m en een waterbreedte van 1,20 m leiden bij een talud van 1:1 tot een ruimtebeslag van 3,20 m voor een overige watergang in de Tweemanspolder. Een overige watergang in de Krimpenerwaard heeft met een drooglegging van 0,60 m en een waterbreedte van 1,60 m een ruimtebeslag van 2,80 m. Een legger dient om het watersysteem zoals het aanwezig is te beschermen. De minimale afmetingen voor overige watergangen zijn daarnaast van belang bij de aanleg van nieuwe wateren. Veranderingen in beleid worden via de daartoe geëigende wegen bewerkstelligd. De resultante daarvan wordt uiteindelijk geformaliseerd en daarmee beschermd in de legger. Bovenstaande verschillen 6

7 kunnen derhalve niet zondermeer worden geharmoniseerd. Dat kan slechts via beleidswijzigingen worden bewerkstelligd. Er is momenteel geen aanleiding om beleidswijzigingen op deze aspecten door te voeren. Vaste bodem Indien de vaste bodem hoger ligt dat de leggermaat aangeeft, wordt per situatie een afweging gemaakt. Een belangrijke overweging hierbij is het risico van opbarsting van de waterbodem. Afmetingen van bruggen in hoofdwatergangen De minimale hoogte voor de bruggen in hoofdwatergangen in de Krimpenerwaard blijft 0,65m boven schouwpeil. Voor een groot aantal hoofdwatergangen is een algemene regel in de maak, om de aanleg van bruggen van 0,65 m hoog, 2,00 breed en 1,00 waterdiepte meldingsplichting te maken. In de belangrijkere hoofdwatergangen (Vlieten, Ringvaart, enzovoorts) blijven de bruggen vergunningsplichtig. Dit zijn ook de watergangen waarbij een grotere doorstroombreedte van de brug wordt geëist. Ook de algemene regel voor (doorvaarbare) duikers in hoofdwatergangen in de Krimpenerwaard zal worden aangepast. Landschap-, natuur- en cultuurwaarden van waterscheidingen Een waterscheiding als zodanig heeft een functie in het oppervlaktewatersysteem en heeft van zichzelf geen waarde met betrekking tot landschap, natuur of cultuur. Overigens hebben veel waterkeringen in het beheersgebied van Schieland en de Krimpenerwaard naast een waterkerende tevens een water-(peil-)scheidende functie. Er zijn waterkeringen met een landschappelijke, natuur- of cultuurhistorische waarde. Deze zijn te vinden op de cultuurhistorische kaart van de provincie Zuid-Holland. Indien het relevant is voor een peilbesluit zijn de betreffende linten ook weergegeven op een kaartbijlage bij een peilbesluit. Agendapunt H.8: Informatisering en automatisering De heer Verdoold vroeg in de commissie AZM om een specificatie van posten met een bedrag boven ,- (hardware/software/onderhoud/personeel). Er is één post met een bedrag van meer dan , namelijk het doel "Optimaliseren processen met digitale ondersteuning" van ,-. Dit bedrag is als volgt opgebouwd: - hardware ,- - software ,- - inhuur/advies ,- In dit bedrag zijn geen onderhoudskosten opgenomen. Deze investering heeft geen wijziging van de expoitatielasten tot gevolg. Onderhoud wordt opgevangen binnen de huidige exploitatie. Agendapunt H.10: Aankoop gronden van Grondbank RZG t.b.v. de verbreding van de Derde en Vierde Tocht in de Zuidplaspolder De heer Hardijzer stelde in de commissie AZM de vraag of in de genoemde benodigde gronden voor de realisatie van de verbreding van de Derde en Vierde Tocht ook de gronden van het Bureau Beheer Landbouwgronden zijn begrepen. Ja, in dit voorstel tot aankoop van gronden van de Grondbank RZG ten behoeve van de verbreding van de Derde en Vierde Tocht in de Zuidplaspolder zijn de aangegeven gronden van het Bureau Beheer Landbouwgronden inbegrepen. 7

8 Rondvraag In de rondvraag van de commissie IWV informeerde de heer Nauta of de concentraties van het bestrijdingsmiddel imidacloprid bekend zijn en wat Schieland en de Krimpenerwaard hieraan doet. We meten al jaren imidacloprid in het oppervlaktewater en bij de afvalwaterzuiveringsinstallaties. De norm voor imidacloprid in oppervlaktewater in 0,013 ug/l. Deze norm wordt regelmatig ruim overschreden. We drukken de concentraties over het algemeen uit in maximale overschrijdingsfactor die we in een jaar waarnemen. De laatste jaren hebben we de volgende maximale overschrijdingsfactoren gemeten: Jaar Max. overschrijding van de norm* Max. vastgesteld concentratie in het oppervlaktewater (ug/l) , , , , , , ,6 * in minimaal één van de metingen in dat jaar is een piekconcentratie vastgesteld. De genoemde factor geeft aan hoeveel keer de norm (0,0134 ug/l) is overschreden. Het lijkt in de loop van de tijd beter te gaan. In 2011 is het relatief goed gegaan. De eerste metingen van 2012 laten ook lagere concentraties zien. Deze lagere concentraties in het oppervlaktewater lijken het gevolg van het aanleggen van riolering in het glastuinbouwgebied rond Moerkapelle en Waddinxveen. De riolering is hier eind 2010 gerealiseerd. Het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard is al jaren actief om de normoverschrijdingen van gewasbeschermingsmiddelen (waaronder imidacloprid) in het oppervlaktewater terug te brengen. In het Emissiebeheersplan, dat dit voorjaar is gepresenteerd, wordt nadrukkelijk aandacht gegeven aan gewasbeschermingsmiddelen. Voor het aanpakken van de problematiek zetten we een breed scala aan instrumenten in. Deze zijn ook verwoord in het Emissiebeheersplan. Op het gebruik van imidacloprid kunnen we niet ingrijpen. Dit middel heeft een toelating: het wordt in de land- en tuinbouw gebruikt en dat is toegestaan. Zoals opgenomen in het Emissiebeheersplan, worden de volgende stimuleringsactiviteiten ontplooid om de emissies van gewasbeschermingsmiddelen te verminderen: - Druk op en samenwerking met de sector voor de ontwikkeling van oplossingen om emissies van gewasbeschermingsmiddelen te voorkomen; - Inzetten op het sluiten van de waterketen bij glastuinbouwbedrijven, onder druk van het instellen van emissienormen voor glastuinbouwbedrijven in het Activiteitenbesluit; - Aanleg van riolering glastuinbouw voor ontlasting van het oppervlaktewatersysteem; - Communicatie over de resultaten van monitoring met het oog op gedragsverandering; - Monitoring van gewasbeschermingsmiddelen om toestand en trends te bewaken; - Betrokkenheid bij de ontwikkeling van nieuwe zuiveringsmethoden en -technieken ten behoeve van emissiebeperking; - Onderzoek naar een handhavingsaanpak op basis van de resultaten van monitoring; - Beleidsontwikkeling en handhaving met betrekking tot de ondergrondse opslag in het hemelwater; - Geen gebruik van gewasbeschermingsmiddelen door Schieland en de Krimpenerwaard zelf. 8

9 Tot slot melden wij dat in de afgelopen uniecommissie CWE dit ook een agendapunt geweest. Het middel imidacloprid heeft in verband met bijensterfte aandacht van de Tweede Kamer en staat in de top-10 van gewasbeschermingsmiddelen die de waterkwaliteitsnormen overschrijden. De Unie zal bij de behandeling van de nieuwe Nota duurzame gewasbeschermingsmiddelen in de Tweede Kamer aandacht vragen voor de overschrijding van de waterkwaliteitsnorm door imidacloprid. Dijkgraaf en hoogheemraden van Schieland en de Krimpenerwaard, secretaris-directeur, dijkgraaf, M.J.H. van Kuijk mr. J.H. Oosters 9