Beleidslijn van de gemeente Alkmaar voor milieu in het kader van de Wet BIBOB

Transcriptie

1 1. Inleiding Op 1 juni 2003 is de Wet BIBOB van kracht geworden (Wet Bevordering Integriteitsbeoordelingen door het Openbaar Bestuur). Met de Wet BIBOB wordt het openbaar bestuur in staat gesteld zich te beschermen tegen het risico dat criminele activiteiten worden gefaciliteerd bij het verlenen van vergunningen en subsidies en het gunnen van opdrachten in het kader van aanbestedingen. Het college van burgemeester en wethouders heeft op 7 december 2004 de algemene beleidslijn BIBOB vastgesteld. Deze is op 1 januari 2005 in werking getreden. Voor een verdere toelichting en de achtergronden over de invoering van de Wet BIBOB wordt verwezen naar deze algemene beleidslijn. Onze gemeente heeft gekozen voor gefaseerde invoering van de Wet BIBOB op basis van beleidslijnen voor deelgebieden. Eveneens op 7 december 2004 heeft het college als eerste deelgebied de beleidslijn voor horeca-, prostitutie- en speelautomalenhalbranche vastgesteld. Ook deze beleidslijn is per 1 januari 2005 in werking getreden. De Wet BIBOB geeft bestuursorganen de mogelijkheid zich te beschermen tegen het risico dat ongewild criminele activiteiten worden gefaciliteerd. Bestuursorganen verlenen immers vergunningen en verstrekken subsidies aan burgers en bedrijven. Het kan gebeuren dat deze besluiten worden misbruikt voor criminele activiteiten of worden gebruikt om uit criminele activiteiten verkregen vermogen te benutten. Ook bij haar wettelijke taak bij de beoordeling en afgifte van milieuvergunningen aan personen en/of bedrijven kan de gemeente te maken krijgen met criminele activiteiten doordat de aanvrager criminele activiteiten heeft ontplooid en geld wit wil wassen of met vergunningen criminele activiteiten wil gaan ontplooien. De gemeente wil de Wet BIBOB voor het deelgebied Milieu toepassen om het faciliteren van criminele activiteiten effectief tegen te gaan. Het is de eigen verantwoordelijkheid en beslissing van het gemeentebestuur om het BIBOBinstrument toe te passen. Dit geldt ook voor de samenwerking met het landelijk Bureau BIBOB. De gemeente kan in bepaalde gevallen ook zelfstandig, zonder tussenkomst van het landelijk bureau, een milieuvergunning weigeren of intrekken op basis van de wet BIBOB. Om willekeur bij de beoordeling van vergunningaanvragen te voorkomen heeft de gemeente de beleidslijn opgesteld. Daarin is vastgelegd wanneer en op welke wijze de toetsing van bedrijven en vergunninghouders zal plaatsvinden. Daarnaast wordt bepaald in welke gevallen advies zal worden gevraagd aan het landelijk Bureau BIBOB. De opbouw van deze beleidsnota is als volgt. Paragraaf 1 Inleiding Paragraaf 2 Reikwijdte Paragraaf 3 Eigen onderzoek, proportionaliteit en subsidiariteit Paragraaf 4 Algemene beleidsuitgangspunten Paragraaf 5 Advies Bureau BIBOB 1

2 2. Reikwijdte De reikwijdte van de Wet BIBOB strekt zich uit voor zover van belang voor de lokale overheid tot de vergunningverlening in het kader van de milieuwetgeving, de Woningwet (bouwvergunning) en de Drank- en Horecawet. Ook in verordeningen opgenomen vergunningstelsels voor de exploitatie van horeca-inrichtingen, prostitutiebedrijven, coffeeshops en speelautomatenhallen vallen onder het regime van de Wet BIBOB. Hetzelfde geldt voor gemeentelijke aanbestedingen op het gebied van bouw, ICT en milieu en onder bepaalde omstandigheden kunnen ook gemeentelijke subsidieregelingen onder het toepassingsbereik van de Wet BIBOB vallen. Het college van burgemeester en wethouders heeft ervoor gekozen de Wet BIBOB gefaseerd in te voeren. Na de invoering van de Wet BIBOB voor vergunningen op het gebied van horecabedrijven, seksinrichtingen, coffeeshops en kansspelautomatenhallen is thans de keuze gevallen op het deelgebied milieu. Deze beleidslijn beschrijft hoe het college van burgemeester en wethouders het BIBOB -instrumentarium zal toepassen met betrekking tot vergunningen in het kader van de Wet milieubeheer. Vergunningen in het kader van deze beleidslijn In deze beleidslijn gaat het om de vergunningen in het kader van de Wet milieubeheer (Wm). Op grond van de Wm is de minister van VROM of EZ, het college van Gedeputeerde Staten of het college van Burgemeester en Wethouders het bevoegde gezag voor vergunningverlening en handhaving. Het Inrichtingen- en vergunningenbesluit milieubeheer (Ivb) geeft aan wie het bevoegde gezag is t.a.v. welke categorie. Vergunningverlening is door Burgemeester en Wethouders gemandateerd aan de Milieudienst Regio Alkmaar (MRA). Advies aanvragen in het kader van de Wet BIBOB zal voorbehouden blijven aan het Burgemeester en Wethouders. Huidige situatie Een aanvraag voor een milieuvergunning wordt thans beoordeeld op grond van de toetsingscriteria zoals aangegeven in de Wm en het Milieubesluit. Bij de beoordeling van de vergunningaanvraag wordt uitsluitend gekeken naar de belangen van de bescherming van het milieu. Er vindt derhalve uitsluitend een toetsing plaats op milieutechnische en/of juridische aspecten. Een beoordeling op het risico dat de gevraagde beschikking mede zal worden gebruikt voor het benutten van voordelen uit strafbare feiten, of het plegen van strafbare feiten dan wel de aanwezigheid van een redelijk vermoeden dat er een strafbaar feit is gepleegd teneinde de beschikking te verkrijgen vindt thans niet plaats. Gewijzigde situatie na implementatie van de Wet BIBOB voor het deelgebied Milieu De Wet BIBOB is door de wetgever onder andere van toepassing verklaard op vergunningen in de zin van artikel 8.1 van de Wm. Dit artikel bepaalt dat het verboden is zonder daartoe verleende vergunning een inrichting op te richten, te veranderen of de werking daarvan te veranderen of in werking te hebben. De vergunningplicht geldt niet voor inrichtingen die bij algemene maatregel van bestuur (AmvB) krachtens artikel 8.40 zijn aangewezen, want hiervoor geldt slechts een meldingsplicht. In deze zogenaamde 8.40 AMvB s staat expliciet aangegeven welke 2

3 inrichtingen/bedrijven meldingsplichtig zijn. In Alkmaar zijn circa 1600 bedrijven die onder de Wm vallen en daarvan zijn er 170 vergunningplichtig. Het merendeel van de bedrijven in Alkmaar valt onder een AmvB en deze inrichtingen kunnen volstaan met een melding i.p.v. een vergunning. Al deze bedrijven vallen derhalve buiten het bereik van de Wet BIBOB en op gemeentelijk niveau is dan ook sprake van een beperkt toepassingsbereik van de Wet BIBOB. Het BIBOB-instrumentarium dient gezien te worden als een aanvullend middel. Wanneer gebleken is dat de bestaande weigerings- en intrekkingsgronden van de Wm niet toereikend zijn en daardoor het eventuele misbruik van de vergunning niet kan worden voorkomen, zal toepassing van de Wet BIBOB een logische volgende stap zijn. Zoals gezegd waren tot het ogenblik van de inwerkintreding van de Wet BIBOB de enige gronden om een milieuvergunning te weigeren of in te trekken die van het belang van de bescherming van het milieu. Daarbij komt dat de milieuvergunning in principe inrichtingsgebonden is en niet ziet op de integriteit van de aanvrager. In die zin vereist de introductie van de Wet BIBOB als extra instrument om een milieuvergunning te weigeren of in te trekken een cultuuromslag van de behandelend ambtenaar. In artikel 8.10, lid 3 Wm respectievelijk artikel 8.25, lid 1 f Wm is nu geregeld dat een milieuvergunning kan worden geweigerd respectievelijk ingetrokken in het geval en onder de voorwaarden als bedoeld in artikel 3 van de Wet BIBOB. Dit artikel bepaalt dat een bestuursorgaan een beschikking (vergunning of subsidie) kan weigeren of intrekken als er sprake is van een ernstig gevaar dat de beschikking gebruikt zal worden voor het benutten van voordelen uit strafbare feiten, het plegen van strafbare feiten of het vermoeden dat voor het verkrijgen van de beschikking strafbare feiten zijn gepleegd. Een andere wijziging van de Wet milieubeheer betreft de verplichting voor de vergunninghouder om op het moment dat de vergunning wordt overgedragen aan een ander dit aan het bevoegd gezag te melden. De melding dient te geschieden onder vermelding van de bij algemene maatregel van bestuur aangegeven gegevens (art. 8.20, lid 2 Wm juncto art (nieuw) Ivb). Ook dit kan reden zijn voor een interne toets op grond van de Wet BIBOB. De afgelopen jaren zijn verschillende onderzoeken gedaan naar criminaliteit binnen de milieubranche, zoals de Parlementaire Enquetecommissie Van Traa, het onderzoek Schijn bedriegt en een onderzoek door het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatie Centrum. Uit deze onderzoeken, alsmede uit enkele grote strafzaken, blijkt dat het werkveld milieu wel degelijk uitermate gevoelig is voor criminele handelingen. Dit kan variëren van het overtreden van milieuregels, een combinatie van overtreding van milieuregels en commune delicten, tot het gebruiken van bedrijven als dekmantel voor criminele handelingen. Het is dus zeer wenselijk dat ook onze gemeente het BIBOB-instrument kan inzetten binnen het werkveld milieu. Voorbeelden van bedrijven die onder het bereik vallen van de Wet BIBOB zijn: afvalbe- en verwerkingsbedrijven chemische bedrijven, zeefdrukkerijen en metaalbewerkingsbedrijven 3

4 autosloperijen en autoschadebedrijven vuurwerkopslagplaatsen schietbanen. In bovengenoemde gevallen moet naast het onderzoek of er sprake is van vergunningplichtige bedrijven óók altijd worden gekeken wie het bevoegde gezag in concreto is. In een aantal gevallen is dit niet de gemeente, maar de provincie of zelfs het Rijk. Uit de praktijk blijkt dat - gegevens afkomstig van andere gemeenten (o.a. gemeente Amsterdam) en bureau BIBOB - dat misbruik van vergunningen m.n. bij afvalbe- en verwerkingsbedrijven plaatsvindt. 3. Eigen onderzoek, subsidiariteit en proportionaliteit Volgens de Memorie van Toelichting zijn de beginselen van subsidiariteit en proportionaliteit belangrijke uitgangspunten van de Wet BIBOB. Het bestuursorgaan dient eerst te bekijken of bestaande weigerings- c.q. intrekkingsgronden van de Wet milieubeheer mogelijkheden bieden om een vergunning te weigeren of in te trekken. In het kader van handhaving is het volgende van belang. Op grond van artikel 8.20, lid 2 Wm dient de vergunninghouder onder vermelding van de gegevens vereist in artikel 5.20 (nieuw) Ivb het bevoegde gezag te melden, in het geval de vergunning voor een ander zal gaan gelden. Indien blijkt dat er een nieuwe vergunninghouder is en dat de oude zich niet heeft gemeld op grond van genoemd artikel, is de oude vergunninghouder in overtreding. Daarnaast kan tijdens controlebezoeken worden gecontroleerd of de vergunninghouder dezelfde is als de aanvrager van de milieuvergunning. Als dit niet het geval is, dient de nieuwe vergunninghouder een aanvullend aanvraagformulier (inclusief BIBOB-vragen) zoals omschreven in artikel 30 Wet BIBOB in te vullen. Op de tweede plaats dient het bestuursorgaan d.m.v. onderzoek eerst zelf te proberen te achterhalen of zij de Wet BIBOB kan toepassen. Dit onderzoek vindt plaats met behulp van het vragenformulier Milieu en BIBOB. Artikel 30 Wet BIBOB maakt het in dit verband mogelijk om bij de formulieren die gehanteerd worden voor het aanvragen van een vergunning extra vragen op te nemen over de financiering en zeggenschapstructuur van de aanvrager of houder van de milieuvergunning. De beoordeling van de antwoorden op het vragenformulier vindt mede plaats aan de hand van de indicatorenlijst die als Bijlage 3 bij de beleidslijn is gevoegd. Beantwoording van deze vragen door een vergunninghouder kan door een bestuursorgaan ook worden verlangd, indien dit bestuursorgaan overweegt de betreffende vergunning in te trekken. Als een bestuursorgaan zelf voldoende informatie heeft weten te verzamelen waaruit blijkt dat er sprake is van een situatie als omschreven in artikel 3 Wet BIBOB kan het bestuursorgaan rechtstreeks overgaan tot weigering of intrekking van de vergunning. Het niet meewerken aan het invullen van het BIBOB-vragenformulier mag door het bestuursorgaan worden uitgelegd als een ernstig gevaar op crimineel misbruik en kan dus direct leiden tot intrekking of weigering van de vergunning. In dit formulier wordt onder meer gevraagd wie de financier(s) van betrokkene(n) is (zijn), wie de leidinggevende(n) is (zijn) en wie de feitelijk gebruiker is. In dit kader wordt opgemerkt dat de beoordeling 4

5 van de vergunningaanvraag op grond van de Wet BIBOB slechts een aanvullende is op de reeds gangbare beoordeling op grond van de Wm. Kortom, alvorens advies wordt aangevraagd aan het landelijk Bureau BIBOB, dienen eerst de gangbare minder vergaande mogelijkheden te zijn benut. De Wet BIBOB is door de wetgever vanwege het ingrijpende karakter daarvan nadrukkelijk bedoeld als ultimum remedium. Pas als de reguliere weigerings- en intrekkingsgronden geen soelaas bieden, kan toepassing van de Wet BIBOB in beeld komen. 4. Algemene beleidsuitgangspunten Op jaarbasis worden er bij de gemeente Alkmaar circa aanvragen om een milieuvergunning ingediend. Er is voor gekozen om bij de beoordeling op grond van artikel 3 Wet BIBOB al dan niet een vergunning te verlenen of in te trekken, een onderscheid te maken tussen een lichte en een diepgaande toets. Met een lichte toets wordt bedoeld een globaal onderzoek door de uitvoerende dienst van de antwoorden op de vragen van het aanvullende aanvraagformulier (inclusief BIBOBvragen) en van de overgelegde bescheiden. Indien de beantwoording en een globale check van de ingeleverde bescheiden twijfels doen rijzen, zal door de uitvoerende dienst (eventueel in overleg met het BIBOB-coördinatiepunt) een diepgaande toets worden uitgevoerd. De diepgaande toets houdt een gerichte verificatie van deze antwoorden en bescheiden in door door te vragen en de gegevens nauwkeurig te onderzoeken. Mocht de gemeente bij een vergunningbeoordeling na eigen onderzoek en diepgaande toets nog vragen onbeantwoord zien, kan een beroep worden gedaan op het landelijk Bureau BIBOB via een adviesaanvraag. Het bureau heeft toegang tot gesloten bronnen, zoals politieregisters en de Belastingdienst, waardoor een brede screening van vergunninghouder en overige zakelijke partners mogelijk is. De vorenstaande werkwijze komt op het volgende neer. 1) Globaal BIBOB-onderzoek door de uitvoerende dienst: Bij alle aanvragen om een milieuvergunning, indien de Wet BIBOB op de categorie van het bedrijf van toepassing is, worden de aangeleverde gegevens d.m.v. het BIBOB-vragenformulier Milieu (zie Bijlage 2) waarin o.m. gegevens over financiering en bedrijfsactiviteiten worden opgevraagd, globaal onderzocht Bij alle bedrijven waarvan de milieuvergunninghouder wijzigt, indien de Wet BIBOB op de categorie van het bedrijf van toepassing is, worden de aangeleverde gegevens i.c. aanvraagformulier en bescheiden over financiering en bedrijfsactiviteiten globaal onderzocht. 2) Diepgaand BIBOB-onderzoek in overleg met coördinatiepunt BIBOB: Als er na het globale onderzoek nog vragen/onduidelijkheden bestaan m.b.t. de integriteit van de aanvrager/houder Ingeval de officier van justitie de gemeente tipt (zie: Algemene beleidslijn). Indien er n.a.v. de beoordeling van het vragenformulier nog vragen of onduidelijkheden bestaan over de integriteit van de aanvrager, de houder of diens zakelijke partners wordt een diepgaander onderzoek gedaan. 5

6 3) Aanvraag advies bij landelijk Bureau BIBOB 1 Als er na het diepgaande onderzoek nog vragen blijven bestaan over de bedrijfsstructuur Als er na het diepgaande onderzoek nog vragen blijven bestaan over de bedrijfsfinanciering Als er na de diepgaande toets nog vragen blijven bestaan over omstandigheden in de persoon van de aanvrager, de financier van de inrichting of de eigenaar van het bedrijfsterrein en/of bedrijfspand waarop c.q. waarin de inrichting is/wordt gevestigd Indien de officier van justitie de gemeente adviseert om in bepaald geval het landelijk bureau BIBOB advies te vragen. 5. Advies Bureau BIBOB Het Bureau BIBOB, dat deel uitmaakt van het Ministerie van Justitie, heeft als taak het op verzoek van bestuursorganen adviseren over de mate van gevaar van misbruik van vergunningen voor criminele doeleinden. De adviezen van het Bureau worden gebaseerd op bronnenonderzoek. Daarbij kan het Bureau naast openbare bronnen (bijvoorbeeld Kadaster en Kamer van Koophandel) ook gesloten registraties, zoals die van politie, justitie en fiscus, raadplegen. Het Bureau beperkt zich niet alleen tot de aanvrager of houder van de vergunning maar onderzoekt ook of deze (rechts)persoon in relatie staat tot anderen die betrokken zijn (geweest) bij strafbare feiten als bedoeld in de Wet BIBOB. Dus ook andere (rechts)personen kunnen worden betrokken in het onderzoek. Het advies van het Bureau kan drie uitkomsten hebben met betrekking tot de mate van gevaar in de zin van artikel 3 van de Wet BIBOB: - er is geen sprake van ernstige mate van gevaar - er is sprake van een mindere mate van gevaar - er is sprake van een ernstige mate van gevaar. Het bestuursorgaan kan het advies al dan niet gebruiken ter motivering van een besluit. Het ligt voor de hand dat de vergunning in het eerste geval zal worden verleend, dan wel niet zal worden ingetrokken. In het tweede geval kan worden overwogen om extra voorschriften te verbinden aan de vergunning gericht op het wegnemen of beperken van het gevaar dat de vergunning voor criminele doeleinden wordt misbruikt (artikel 3, lid 7 Wet BIBOB). In het geval van een ernstige mate van gevaar kan het bestuursorgaan overwegen om een aangevraagde vergunning te weigeren of een verleende vergunning in te trekken. De beslissing van een bestuursorgaan om een adviesaanvraag bij het Bureau in te dienen is geen besluit ingevolge de Awb. Hiertegen kan daarom geen bezwaar en in 1 Het eigen onderzoek zal niet altijd toereikend zijn om het gepleegd hebben van strafbare feiten of de aanwezigheid van gevaar op crimineel misbruik onomstotelijk vast te stellen. De meeste bestuursorganen beschikken niet over een Wettelijke basis om bepaalde informatie (justitieel, financieel) te achterhalen. De Algemene Wet bestuursrecht (Awb) verplicht bestuursorganen echter wel om het intrekken of weigeren van vergunningen grondig te motiveren. Wanneer het eigen onderzoek naar het oordeel van het bestuursorgaan vragen open laat over de integriteit van de aanvrager of diens zakelijke relaties, kan er vervolgens een beroep worden gedaan op het landelijke Bureau BIBOB. De aanvrager of vergunninghouder moet hiervan vooraf in kennis worden gesteld. 6

7 een later stadium beroep worden ingediend. Wel is het de aanvrager van een vergunning te allen tijde toegestaan om zich terug te trekken uit de aanvraagprocedure. Het Bureau dient het advies uit te brengen binnen vier weken nadat de adviesaanvraag door het bestuursorgaan is ingediend. Het Bureau kan deze periode eenmaal met maximaal vier weken verlengen. Artikel 31 Wet BIBOB bepaalt in dit verband dat de termijn waarbinnen door het bestuursorgaan op de aangevraagde vergunning waarover een BIBOB-advies wordt aangevraagd moet worden beslist wordt opgeschort voor de periode, die ligt tussen de dag waarop het advies is aangevraagd en dag waarop deze wordt ontvangen. Voor iedereen die krachtens de Wet BIBOB de beschikking krijgt over gegevens met betrekking tot een derde geldt een geheimhoudingsplicht. Dit betekent dat een bestuursorgaan een BIBOB-advies niet aan anderen mag doorgeven behoudens een aantal in de Wet BIBOB genoemde uitzonderingen. Een bestuursorgaan zal, indien het voornemen bestaat een negatieve beslissing te nemen op grond van een BIBOB-advies, de aanvrager/houder in de gelegenheid moeten stellen zijn zienswijze over te voornemen naar voren te brengen. Het BIBOBadvies kan dan worden ingezien. Eventuele derden die in dit advies worden genoemd zijn belanghebbenden in de zin van artikel 4:8 Awb en moeten, indien te verwachten is dat zij tegen het voornemen tot weigeren of intrekken van de vergunning bedenkingen hebben, ook in de gelegenheid worden gesteld hun zienswijze kenbaar te maken. Derden hebben overigens niet het recht om het advies in zijn geheel in te zien, maar alleen dat deel dat betrekking op hen heeft. Indien er aanleiding voor het aanvragen van een advies bij het Bureau BIBOB bestaat zal het BIBOB-coördinatiepunt ervoor zorgdragen dat B&W als bevoegd orgaan advies bij Bureau BIBOB aanvraagt en op basis van dit advies vervolgens tot besluitvorming. Financiën De kans dat er een aanvraag wordt gedaan ter verkrijging van een advies van Bureau BIBOB is gering, maar mochten er (geringe) kosten worden gemaakt voor het indienen daarvan komen die ten laste van het reguliere budget van de sector Stadsontwikkeling. Periodiek zal het BIBOB-beleid worden geëvalueerd. Bij die evaluatie wordt ook meegenomen of de kosten eventueel op een andere manier gedekt dienen te worden. Daarbij kan, in combinatie met het beleid voor de andere deelgebieden, gedacht worden aan een apart BIBOB-budget. 7

8 BIJLAGE 1: Overzicht Alkmaarse situatie milieuvergunningen De aanleiding om een milieuvergunning aan te vragen kan zijn: - een ondernemer gaat een nieuw bedrijf bouwen, er ligt een wettelijke koppeling tussen aanvraag bouwvergunning en milieuvergunning; - een ondernemer gaat een bedrijf vestigen in een bestaand pand; - een ondernemer wijzigt het bedrijf of breidt uit; - tijdens een milieucontrole wordt geconstateerd dat de milieuvergunning niet meer toereikend is, vanuit initiatief bevoegd gezag aanvraag om nieuwe vergunning voorbereiden. Een milieuvergunning kon alleen geweigerd worden in belang bescherming milieu. Artikel 8.10 Wm (weigeringsgronden) is onlangs uitgebreid met een verwijzing naar de Wet BIBOB. In het Inrichtingen- en vergunningenbesluit milieubeheer (IVB) worden categorieën van inrichtingen genoemd waarop de Wet milieubeheer van toepassing is en tevens wie het bevoegd gezag is, gemeente, provincie of rijk. In ieder geval moet het gaan om een door de mens bedrijfsmatig of in een omvang alsof zij bedrijfsmatig was, ondernomen bedrijvigheid die binnen een zekere begrenzing pleegt te worden verricht. Uit het IVB zijn een aantal categorieën te selecteren die van belang kunnen zijn voor de Wet BIBOB: - afvalverwerkers; - autosloperijen; - autoschadebedrijven; - horeca, met name de harde horeca; - schietbanen. Van de genoemde categorieën zijn er een aantal die per definitie onder een algemene maatregel van bestuur vallen de zogenaamde Wm 8.40 bedrijven. Deze bedrijven kennen geen vergunningplicht. Het oprichten of veranderen van deze bedrijven moet wel gemeld worden bij het bevoegd gezag. Afvalverwerkers: Het gaat altijd om vergunningplichtige inrichtingen. Indien de opslag- en/of verwerkingscapaciteit van het bedrijf boven de 35 m3 afval is dan is de provincie het bevoegd gezag in het kader van de Wet milieubeheer. Denk hierbij aan de Huisvuilcentrale, IJzerwerf Overdie en G.P. Groot. Autosloperijen: Autosloperijen zijn vergunningplichtig. De provincie is het bevoegd gezag als er meer dan 5 sloopauto s worden opgeslagen. Een voorbeeld is Autosloperij Schermereiland. 8

9 Autoschadebedrijven: Deze inrichtingen vallen onder het Besluit inrichtingen voor motorvoertuigen en kennen dan ook geen vergunningplicht. De gemeente is bevoegd gezag. Horeca: Het gaat dan met name om cafés en disco s, de gemeente is het bevoegd gezag en voor deze inrichtingen geldt geen vergunningplicht. Van toepassing is het Besluit Horeca- Sport- en Recreatie inrichtingen. Speelautomatenhallen vallen niet per definitie onder de Wet milieubeheer. Schietbanen: Alkmaar kent één schietbaan aan de Hertog Aalbrechtweg als onderdeel van de trainingslocatie politie. Voor een schietbaan geldt de vergunningplicht. De gemeente is bevoegd gezag. Handhaving De milieu-inspecteurs van de Regionale Milieudienst Alkmaar (MRA) zijn aangewezen als toezichthouder. Zij hebben geen opsporingsbevoegdheid en daarvoor wordt een beroep gedaan op de handhavingpartners zoals politie en inspecteurs van het Hoogheemraadschap. Optreden vanuit de opsporingsbevoegdheid mag alleen bij het vermoeden van een strafbaar feit. Optreden vanuit de toezichthoudende bevoegdheid mag altijd en geeft ruime bevoegdheden tot onderzoek, controle en bestuurlijke handhaving. De bevoegdheden van een toezichthouder zijn onder andere: - toegang tot een bedrijf; - inzage in boeken voor milieu-relevante informatie; - het gebruik van meet- en registratie apparatuur; - laten vergezellen door deskundigen of politie; - een ondernemer is verplicht medewerking te verlenen. Bedrijvenbestand Alkmaar Het bedrijvenbestand van Alkmaar is digitaal opgenomen in Gmis, een programma dat beheerd wordt door de regionale milieudienst. De volgende informatie geeft de stand van zaken weer op 1 april Het aantal bedrijven dat: onder het regiem van de Wet milieubeheer valt is: 1611 binnen de Wm valt onder de zgn AMvB s is: 1442 binnen de Wm een vergunningplicht heeft, is: 169 onder bevoegd gezag van de gemeente valt: 149 onder het bevoegd gezag van de provincie valt: 17 onder bevoegd gezag van het rijk valt: 3 De meest voorkomende branches waarvoor de gemeente bevoegd gezag is; - metaal- en elektrotechnische industrie - chemische- en farmaceutische industrie 9

10 - tankstations met LPG - groothandel in oa verf en aanverwante aretikelen - kunststof verwerkende bedrijven - grafische industrie en drukkerijen - levensmiddelenindustrie. De branches waarvoor de provincie bevoegd gezag is betreffen: - afvalverwerkende bedrijven - autosloop inrichtingen. Het ministerie van Economische Zaken (Dienst voor het mijnwezen) is bevoegd gezag voor de opslag en behandeling van aardgas. Van de onder gemeentelijk bevoegd gezag genoemde branches is niet op voorhand aan te geven dat hiervoor de Wet BIBOB relevant is. 10

11 BIJLAGE 2: BIBOB-vragenformulier Milieu BIBOB-vragenformulier Milieu gemeente Alkmaar 11

12 B. I. Algemene vragen op grond van artikel 30 van de Wet BIBOB 1. Dit formulier betreft een vergunning inzake: art. 8.1 Wet Milieubeheer 2. Gegevens aanvragende rechts- of natuurlijke persoon (hierna aanvrager) Is de aanvrager een: Natuurlijke persoon/éénmanszaak: Adresgegevens aanvrager: Achternaam (indien van toepassing, eigen naam en naam echtgeno(o)t(e) invullen): Voornamen (volledig):... Woonadres:... Postcode:... Plaats:. BSNnr:.. B.V. N.V. Vennootschap onder firma Stichting Coöperatieve Vereniging Rechtspersoon naar buitenlands recht, Zo ja, welk land?... En met welke rechtsvorm? Anders, namelijk... Statutaire naam van de aanvrager:... Statutaire vestigingsplaats van de aanvrager 2 :... Feitelijk vestigingsadres:... Straat:... Huisnummer:... Postcode:... Plaats:... Nummer van inschrijving Kamer van Koophandel (Handelsregister)... De handelsnaam of handelsnamen waarvan de aanvrager gebruikt maakt:... De handelsnaam of handelsnamen waarvan de aanvrager de laatste vijf jaar gebruik heeft gemaakt:... 2 Statutaire vestigingsplaats is de plaats die vermeld staat op de akte van oprichting. 12

13 13

14 3. Leidinggevenden 3 Wie geven momenteel leiding en wie hebben in de afgelopen drie jaar leiding gegeven aan de aanvrager? Voeg in ieder geval bij een lijst met leidinggevende personen (bestuurders, commissarissen, procuratiehouders, gevolmachtigden) waarop de namen, geboortedata, functie en periode staan vermeld. U dient hierbij aan te geven dat deze lijst dient als bijlage bij vraag 3 van dit vragenformulier. 4. Zeggenschap 4 Wie hebben momenteel zeggenschap over en wie hebben in de afgelopen drie jaar zeggenschap gehad over de aanvrager? Voeg in ieder geval een lijst bij waarop voor de natuurlijke personen (aandeelhouders) de namen en geboortedata en voor de rechtspersonen de statutaire naam en het inschrijvingsnummer van de Kamer van Koophandel staan vermeld. U dient hierbij aan te geven dat deze lijst dient als bijlage bij vraag 4 van dit vragenformulier. 5. Financiers Wie verschaffen momenteel vermogen en wie hebben in de afgelopen drie jaar vermogen verschaft aan de aanvrager? Wijze van financiering Hoe worden de activiteiten van de onderneming, waarvoor de vergunning wordt gevraagd, gefinancierd? Met eigen vermogen Met vreemd vermogen, bijvoorbeeld via een bankinstelling Anders (zie hieronder) Indien anders, dan hieronder de gegevens van de financier vermelden: Achternaam (indien van toepassing, eigen naam en naam echtgeno(o)t(e) invullen): Voornamen:... Woonadres:... Postcode:... Plaats:... of: Naam onderneming:... 3 Een leidinggevende (of bestuurder) van een onderneming is belast met de leiding over de dagelijkse gang van zaken binnen die onderneming. Leidinggevenden kunnen onder meer ook natuurlijke of rechtspersonen zijn zoals bestuurders, commissarissen, procuratiehouders, gevolmachtigden, beheerders. 4 Zeggenschap is het recht om daadwerkelijk invloed uit te oefenen op het te voeren beleid van de onderneming. Natuurlijke of rechtspersonen die zeggenschap hebben over de aanvrager zijn onder meer: aandeelhouders, zij hebben zeggenschap middels de vergadering van aandeelhouders. 14

15 Correspondentieadres:... Postcode:... Plaats:... U wordt verzocht de financiering aan te tonen en alle relevante bewijsstukken, waaronder de getekende financieringsovereenkomst, hiervan bij dit formulier te voegen. In geval van financiering door eigen geld dienen als bewijsstukken in elk geval afschriften van bank- of spaarrekeningen en door een accountant gecontroleerde jaarstukken te worden overlegd alsmede de belastingaangifte over het voorgaande belastingjaar. U dient hierbij aan te geven dat deze bewijsstukken dienen als bijlage bij vraag 6 van dit vragenformulier. 7. Gegevens van degene die het formulier heeft ingevuld: Achternaam (indien van toepassing, eigen naam en naam echtgeno(o)t(e) invullen):... Voornamen:... Woonadres:... Postcode:... Plaats:... Functie en/of relatie tot de aanvrager:... II. Aanvullende vragen 8. Gegevens aanvrager: Fiscaalnummer:... Indien B.V. of N.V.: Onder welk nummer is destijds de verklaring van geen bezwaar verleend 5? 9. Betrokkenheid bij andere ondernemingen Geef aan op welke manier de aanvrager in de laatste vijf jaar voorafgaand aan de datum van ondertekening van dit formulier hier te lande betrokken is of is geweest bij andere ondernemingen, bijvoorbeeld NV/BV, Stichting, Coöperatieve Vereniging, Vennootschap onder Firma, of een rechtspersoon naar buitenlands recht. En welke functie (bestuurder, aandeelhouder, vennoot) heeft/had de aanvrager in deze rechtspersoon. Geef nadere gegevens hiervan aan op bijlage 1 Opgave functies in andere ondernemingen. 10. Schulden/faillissementen/uitstel van betalingen a) Heeft de aanvrager nu of in de laatste drie jaar voorafgaand aan de datum van ondertekening van dit formulier te maken of te maken gehad met een of meer van de volgende situaties? Aankruisen wat van toepassing is: Uitstel van betaling Staat van faillissement Geen van voorgaande mogelijkheden zijn van toepassing 5 Dit gegeven is te vinden in de oprichtingsakte of de akte van statutenwijziging. 15

16 Zo ja, dan de vestigingsplaats van de rechtbank en de datum waarop de uitspraak werd gedaan hier vermelden: Rechtbank te:... Datum:... Naam curator:... Huidige status:... b) Heeft de aanvrager schulden aan de belastingdienst? Ja Nee Zo ja, wat voor schulden?... 16

17 11. Andere vergunningen a) Heeft de aanvrager in de laatste vijf jaar voorafgaand aan de datum van ondertekening van dit formulier bij enige overheidsinstantie één of meerdere van de volgende vergunningen aangevraagd: in het kader van de Wet Milieubeheer Bouwvergunning Vergunning voor de Horeca-, prostitutie en/of speelautomatenhallenbranche Ja Nee Zo ja, om wat voor soort vergunning(en) ging het toen? Bij welke instantie(s) aangevraagd: Instantie... Datum... Instantie... Datum... Graag een kopie van deze verleende vergunning(en) bijvoegen en daarop vermelden dat het gaat om bijlage(n) bij vraag 11A. b) Heeft de aanvrager m.b.t. een (of meerdere) van de vergunning(en) zoals vermeld bij a) in de laatste vijf jaar voorafgaand aan de datum van ondertekening van dit formulier te maken gehad met de volgende situaties? Aankruisen wat van toepassing is: Weigering van de aanvraag Intrekking van de vergunning Verstrekking onder beperkende voorwaarden Aanvraag, die nog in behandeling is Oplegging van een bestuurlijke boete Bij/door welke overheidsinstantie(s): Instantie... Datum... Instantie... Datum... Indien van toepassing, graag een kopie van deze beslissing(en)/ vergunning(en)/boete(s) bijvoegen en daarop vermelden dat het gaat om bijlage(n) bij vraag 11B. 17

18 Verklaring: De ondergetekende(n) verklaart/verklaren in hun hoedanigheid van bestuurder(s) van de aanvrager dat dit formulier naar waarheid is ingevuld, danwel dat degene die dit formulier namens de aanvrager heeft ingevuld, dit op instructie van de bestuurders en namens de aanvrager heeft gedaan en dat ondergetekende(n) weet/weten volledig verantwoordelijk te zijn voor de inhoud van de gegeven antwoorden. Datum: Plaats: Handtekening(en) en namen van de bestuurders van de aanvrager : Aanwezige bijlagen: Bijlagen bij vraag 3 Ja Nee Aantal: 4 Ja Nee Aantal: 6 Ja Nee Aantal: 9 Ja Nee Aantal: 11A Ja Nee Aantal: 11B Ja Nee Aantal: 18

19 Bijlage A behorend bij vragenformulier BIBOB en Milieu, vraag 9: OPGAVE FUNCTIES IN ANDERE ONDERNEMINGEN 1. Van: (dag-maand-jaar) tot:.(dag-maandjaar) Statutaire naam van de onderneming:... Statutaire vestigingsplaats:... Feitelijk adres:... Straat:... Huisnummer:... Postcode:... Plaats:... Ingeschreven in het Handelsregister bij de Kamer van Koophandel te:... Onder nummer:... In welke functie is of was de aanvrager bij deze onderneming betrokken 6? Van: (dag-maand-jaar) tot:.(dag-maandjaar) Statutaire naam van de onderneming:... Statutaire vestigingsplaats:... Feitelijk adres:... Straat:... Huisnummer:... Postcode:... Plaats:... Ingeschreven in het Handelsregister bij de Kamer van Koophandel te:... Onder nummer:... In welke functie is of was de aanvrager bij deze onderneming betrokken? Van: (dag-maand-jaar) tot:.(dag-maandjaar) Statutaire naam van de onderneming:... Statutaire vestigingsplaats:... Feitelijk adres:... Straat:... Huisnummer:... Postcode:... Plaats:... 6 Bijvoorbeeld bestuurder, aandeelhouder, vennoot. 19

20 Ingeschreven in het Handelsregister bij de Kamer van Koophandel te:... Onder nummer:... In welke functie is of was de aanvrager bij deze onderneming betrokken?... 20

21 BIJLAGE 3: Aanvraagindicatoren voor de milieubranche Dit document is bedoeld voor intern gebruik bij het bestuursorgaan om te bepalen of het zinvol is om ten aanzien van de vergunningaanvrager een BIBOB-advies aan te vragen. De indicatoren die in deze checklist zijn opgenomen, zijn opgesteld aan de hand van expertmeetings met branchespecialisten en vergunningverleners van bestuursorganen. Deze indicatoren hebben onder andere betrekking op de organisatie en de persoon. Daarnaast zijn ook meer algemene indicatoren in deze checklist ingebracht. De opzet van de checklist is dat de ambtenaar die de aanvraag behandelt onderstaande checklist invult en beoordeelt of de aanvrager integer overkomt. Het is op voorhand niet eenduidig te zeggen of het voldoen aan één of meer indicatoren voldoende is om een BIBOB-advies aan te vragen, aangezien dit per aanvraag kan verschillen en ook het gevoel per aanvraag kan verschillen. Het is vooralsnog niet mogelijk om vast te stellen welke indicatoren voldoende reden kunnen zijn om een BIBOB-advies aan te vragen en blijft derhalve mede afhankelijk van het oordeel van de behandelend ambtenaar. In de checklist worden de indicatoren ondergebracht in categorieën. Deze categorieën zijn de bedrijfsstructuur, de financiering, omstandigheden in de persoon van de aanvrager en algemeen geldende en beleidsindicatoren. De laatst categorie algemeen geldende en beleidsindicatoren bevat indicatoren die zijn vastgelegd in het beleid van het bestuursorgaan of zijn indicatoren die door het bestuursorgaan zelf kunnen worden afgehandeld. Komt de indicator voor? 1. De bedrijfsstructuur Inrichting/organisatie onduidelijke, ondoorzichtige organisatiestructuur Meerdere schakels van de afvalverwerkingsketen in 1 hand Monopoliepositie vanhet bedrijf Meerdere soorten (mengbaar) afval bij 1 bedrijf niet duidelijk wie uiteindelijk verantwoordelijk is onderneming biedt infrastructuren aan het illegale circuit Bedrijf heeft contact met bekende foute bedrijven a-typische activiteiten vinden plaats in en rond de inrichting Geen recent uittreksel KvK onduidelijk ondernemingsplan 21

22 2. De financiering verdachte financiering ongebruikelijke financieringsstructuur, afwijkend van de gangbare wijze van financieren Slechte economische situatie bedrijf Slechte bedrijfsvoering De organisatie krijgt, voordat de uitvoering is gedaan, eerst inkomsten Afwijkende prijsstelling ten opzichte van de branche Ondoorzichtige wijze van administreren 3. Omstandigheden in de persoon van de aanvrager a-typische personen vragen vergunning aan a-typische aanvraag voor de aanvrager aanvrager heeft geen vakkennis aanvrager is bekend uit criminele circuit, eventueel politieinformatie aan de aanvrager is al vaker een vergunning geweigerd Binnen de gemeente gebruikt de aanvrager het lobbycircuit Illegale arbeiders in dienst formulieren onvolledig ingevuld aanvrager is een buitenlandse rechtspersoon 4. Algemeen geldende en beleidsindicatoren Milieuvergunningaanvraag binnen een kwetsbare branche zoals autosloperijen, autospuiterijen of autoherstelinrichtingen, vuurwerk, afvalstoffenverwerking, bodemsanering, autobanden, jachthavens Mishandeling en/of bedreiging (behandelend) ambtenaar valsheid in geschrifte bij aanvraag fraude (valse diploma s, id-papieren, huurcontracten) steekpenningen, omkoping van ambtenaar Geringe pakkans bij overtreding Behandelend ambtenaar voelt zich bedreigd (subjectief) Als een aanvrager of de inrichting waarvoor de vergunning wordt aangevraagd aan één of meerdere van de hier geformuleerde indicatoren voldoet, kan dat aanleiding zijn om een BIBOB-advies aan te vragen. Het is aan het oordeel van de door het 22

23 bestuursorgaan aangewezen functionaris die de indicatorenlijst invult of de indicator voldoende grond is om een advies aan Bureau BIBOB te vragen. 23