Deze uitgave is mogelijk gemaakt door TENA in samenwerking met Oxfam Novib

Transcriptie

1 OMSLAG

2 Colofon Halima, het ongelofelijke verhaal van jonge moeders in Niger Deze uitgave is mogelijk gemaakt door TENA in samenwerking met Oxfam Novib Tekst Tessa Jol en Peter Heres Fotografie Tessa Jol en Peter Heres Concept en realisatie Xplore groep bv Hoevelaken Vormgeving Hilfert Bottenheft 2010 Copyright Xplore groep bv, All rights reserved. Voor meer informatie:

3 Voorwoord Beste lezer(es), U hebt een bijzonder boek gekregen. Een boek, waarin mevrouw Traoré Salamatou vertelt over haar levenswerk: de Dimol-organisatie in Niamey, de hoofdstad van Niger. Hieronder vindt u haar voorwoord, waarin ze uitleg geeft over de situatie in haar land en meer specifiek over de problematiek waaraan zij werkt. Daarna vertelt ze aan de hand van indrukwekkende foto s het verhaal van Halima, een van de meisjes uit haar opvanghuis en van andere vrouwen, die het geluk hadden deze sterke, vastbesloten en warme vrouw tegen te komen. Wij, mensen van Oxfam Novib en TENA, ondersteunen mevrouw Salamatou bij haar belangrijke werk. Wanneer u informatie wilt over hoe u eventueel zelf kunt bijdragen, kunt u die vinden op onze websites: en/of Niger is een arm land met een hoge schuldenlast. Op dit moment verkeert het land in een moeilijke situatie op gezondheidsgebied: alle seinen staan op rood, en de rechten van de vrouw worden met voeten getreden. De vertraging in de besluitvorming, de ontoegankelijkheid van medische opleidingen, de slechte staat van het gezondheidssysteem en de slechte kwaliteit van de gynaecologische noodzorg vormen de vier achterstanden die de oorzaak zijn van de hoge sterfte van moeders en van het optreden van aandoeningen zoals de fistel. De obstetrische fistel is een letsel met vernietigende gevolgen als gevolg van een bevalling. Fistels treden op bij moeilijke bevallingen en als er geen obstetrische noodzorg voorhanden is. Door de voortdurende druk van het hoofdje van de baby op het bekken van de moeder ontstaat er een scheur tussen de vagina en de blaas en/of het rectum, met een permanente incontinentie van urine en/of ontlasting tot gevolg. De baby overlijdt vrijwel altijd tijdens de bevalling. Soms sterft de moeder tijdens de bevalling. Als dit niet het geval is, krijgt ze te maken met grote lichamelijke, economische, sociale en emotionele problemen. De vrouwen die het meest vatbaar zijn voor deze aandoening zijn jonge vrouwen die voor het eerst bevallen, oudere vrouwen die al veel kinderen gekregen hebben en jonge meisjes die het slachtoffer zijn geweest van genitale verminking. Deze aandoening, de fistel, maakt de meeste van deze vrouwen invalide voor het leven, want zelfs als ze genezen, is het feit dat ze door hun gemeenschap zijn verstoten de ergste straf voor deze vrouwen. Het verbeteren van de gezondheidssystemen, het terugdringen van de armoede, het verbeteren van de transportsystemen, het opleiden van meisjes en het respecteren van de rechten van de vrouw zijn allemaal noodzakelijke maatregelen om te zorgen dat fistels niet meer voorkomen. Om bij te dragen aan het terugdringen van fistels steunt TENA in samenwerking met OXFAM NOVIB de NGO (Non Gouvermentele Organisatie) Dimol door het financieren van preventieve activiteiten: bewustwordingscampagnes van de bevolking, een mediacampagne om de rechten van de vrouw te stimuleren, het opleiden van gezondheidswerkers en vroedvrouwen in het bekwaam en efficiënt begeleiden van zwangere vrouwen; lichamelijke verzorging in geval van fistels; ontvangst, huisvesting, herstel, verzorging van kleine aandoeningen; sociale re-integratie; opleidingen met als doel het uitvoeren van inkomstengenererende activiteiten, stimuleren van leiderschap door vrouwen, het verlenen van starterskredieten. Op deze plaats wil ik namens de begunstigde vrouwen en hun families TENA en OXFAM NOVIB bedanken voor hun onvermoeibare inspanningen om de acties van Dimol voor het terugdringen van fistels te ondersteunen. Daarnaast wil ik het personeel en de leden van de NGO Dimol bedanken voor hun ondersteuning bij de problematiek als gevolg van fistels. De initiatiefneemster van de NGO Dimol, Mevrouw Traoré Salamatou

4 Halima Niger Het ongelofelijke verhaal van jonge moeders in Niger

5 Halima is sinds vier jaar weer opgenomen in haar dorpsgemeenschap nadat zij verstoten werd als onreine vrouw.

6 Na alle ontberingen van de afgelopen jaren heeft Halima een gezond en gelukkig bestaan. Naast de opvoeding van haar zoontje Alkaïrou, houdt zij zich bezig met huishoudelijk werk en heeft ze haar sociale leven weer opgebouwd. Niamey

7 Niger is 37 keer groter dan Nederland. Het heeft 15,2 miljoen inwoners en slechts drie ziekenhuizen in de grote steden (Hospitaliers nationaux) en zeven regionale ziekenhuizen (Hospitaux régionaux). Heb je medische hulp nodig op het platteland? Dan is het vrijwel onmogelijk om een gezondheidspost te bezoeken, laat staan een ziekenhuis. Als je geluk hebt, is er een houten ossenkar om je te vervoeren. Zo niet, dan moet je dagenlang lopen.

8

9 vervloekt zou zijn door Allah. Bij toeval ontmoet ze een ambassadrice van Dimol. Die vertelt haar dat het helemaal geen vloek is, maar puur een medisch probleem. Dat er in Niamey mensen zijn die haar kunnen helpen herstellen en op krachten komen, zowel psychisch als fysiek. Ook zal ze daa leren lezen en een vak leren waardoor haar leven er uiteindelij op vooruit gaat. Halima is in de gelukkige positie dat de hulp van Dimol haar op tijd heeft bereikt, het had heel goe anders kunnen aflopen. De openverbinding verhoogd namelijk oo het infectie gevaar, waardoor veel meisjes zonder behandeling uiteindelijk ziek worden en sterven. Nu is ze door een half durende operatie weer gezond en heeft ze een zoontje gekreg nlangs vertelde ze haar aangrijpende levensverhaal in Londen New York om de aandacht voor de fistel problematiek in haa land aan de kaak te stellen. Op 75 kilometer afstand van Niamey ligt het dorpje Yérimaday. Er wonen mensen. In het dorp zelf is geen school, geen gezondheidspost, zelfs geen vroedvrouw. Yérimaday functioneert autonoom met hardwerkende mensen die dagelijks moeten overleven onder primitieve omstandigheden. Vrouwen zorgen vooral voor het eten en de kinderen. De mannen werken op het land, hoeden het vee en besturen het dorp. een open verbinding, waar permanent urine uit sijpelt. Het

10 Regelmatig bezoeken mijn ambassadrices dorpen om voorlichting te geven over de zwangerschapsproblematiek. Het hele dorp komt samen op het dorpsplein. De Dimol-medewerksters vertellen bevlogen en overtuigend over de gevaren van een te vroege zwangerschap. De oudere vrouwen van het dorp bevestigen dat.

11

12 ... jaar. Nadat uwen met een nger. Toen de e hut van haar om te bevallen. oorstelbare pijn, nier geboren te buiten, werd d en kwam ze ad aan bij de r, nog verpleegster. oren. Door de enorme aby die geboren wilde erd. Ze ontwikkelt ine uit sijpelt. Het rdoezelen. Vanaf dat ing een vieze vrouw bevalling en het verlies verbannen omdat ze al ontmoet ze een haar dat het helemaal probleem. Dat er in elpen herstellen en op fysiek. Ook zal ze daar aar leven er uiteindelijk kkige positie dat de reikt, het had heel goed ing verhoogd namelijk ook eisjes zonder behandeling u is ze door een half uur t ze een zoontje gekregen. levensverhaal in Londen e stel problematiek in haar Daar was geen dokter, nog verpleegster. Uiteindelijk wordt haar kindje dood geboren. Door de enorme krachten van de weeën en de duwende baby die geboren wilde worden, blijkt haar onderlichaam geruïneerd. Ze ontwikkelt een open verbinding, waar permanent urine uit sijpelt. Het is onmogelijk om de geur daarvan te verdoezelen. Vanaf dat moment is ze voor haar man en omgeving een vieze vrouw geworden. Na het trauma van de helse bevalling en het verlies van haar kindje, wordt ze nu ook nog verbannen omdat ze vervloekt zou zijn door Allah. Bij toeval ontmoet ze een ambassadrice van Dimol. Die vertelt haar dat het helemaal geen vloek is, maar puur een medisch probleem. Dat er in Niamey mensen zijn die haar kunnen helpen herstellen en op krachten komen, zowel psychisch als fysiek. Ook zal ze daar leren lezen en een vak leren waardoor haar leven er uiteindelijk op vooruit gaat. Halima is in de gelukkige positie dat de hulp van Dimol haar op tijd heeft bereikt, het had heel goed anders kunnen aflopen. De openverbinding verhoogd namelijk ook het infectie gevaar, waardoor veel meisjes zonder behandeling uiteindelijk ziek worden en sterven. Nu is ze door een half uur durende operatie weer gezond en heeft ze een zoontje gekregen. nlangs vertelde ze haar aangrijpende levensverhaal in Londen en New York om de aandacht voor de fistel problematiek in haar land aan de kaak te stellen. Daar was geen dokter, nog verpleegster. Uiteindelijk wordt haar kindje dood geboren. Door de enorme krachten van de weeën en de duwende baby die geboren wilde worden, blijkt haar onderlichaam geruïneerd. Ze ontwikkelt Halima luistert met haar zoontje naar de voorlichting Na terugkomst in haar dorp werd ook Halima een belangrijke ambassadrice voor mijn project. Als ervaringsdeskundige bezoekt ze naburige dorpen en vertelt ze over haar traumatische verleden én over de opvang en behandeling in ons opvanghuis. Haar levensverhaal bracht haar zelfs naar Londen en New York om aandacht te vragen voor de fistelproblematiek in Niger. In haar dorp is dit onderwerp geen taboe meer. Onder leiding van de dorpsoudste wordt openlijk gesproken over de oorzaak van fistels en mogelijke oplossingen.

13

14 Dimol is de organisatie waaraan ik mijn leven te danken heb! Ik ben 24 jaar, getrouwd en moeder van twee kinderen. Mijn eerste kindje stierf tijdens de geboorte. Heel jong werd ik gedwongen te trouwen. Ik raakte al snel zwanger. Toen de weeën begonnen, wilde ik in de hut van mijn ouders bevallen. Na vier dagen weeën en ondraaglijke pijn, bleek mijn kind niet op de natuurlijke manier geboren te kunnen worden. Volkomen uitgeput werd ik op een houten ossenkar naar de gezondheidspost vervoerd. De reis ging over een 12 kilometer lang zandpad vol kuilen. Mijn kindje was intussen overleden en werd uiteindelijk via een keizersnee gehaald. Door de constante en langdurige druk van de baby tegen mijn bekken, bleek mijn onderlichaam geruïneerd. Er ontstond een open verbinding waardoor ik permanent urine lekte. Het is onmogelijk om de geur daarvan te verdoezelen. Vanaf dat moment was ik voor mijn man en omgeving een onreine vrouw. Na deze traumatische bevalling en het verlies van mijn kindje, werd ik ook nog verbannen omdat ik vervloekt zou zijn door God. D U k w e i m g

15 iteindelijk wordt haar kindje dood geboren. Door de enorme rachten van de weeën en de duwende baby die geboren wilde orden, blijkt haar onderlichaam geruïneerd. Ze ontwikkelt en open verbinding, waar permanent urine uit sijpelt. Het s onmogelijk om de geur daarvan te verdoezelen. Vanaf dat oment is ze voor haar man en omgeving een vieze vrouw eworden. Na het trauma van de helse bevalling en het verlies van haar kindje, wordt ze nu ook nog verbannen omdat ze vervloekt zou zijn door Allah. Bij toeval ontmoet ze een ambassadrice van Dimol. Die vertelt haar dat het helemaal geen vloek is, maar puur een medisch probleem. Dat er in Niamey mensen zijn die haar kunnen helpen herstellen en op krachten komen, zowel psychisch als fysiek. Ook zal ze daar leren lezen en een vak leren waardoor haar leven er uiteindelijk op vooruit gaat. Halima is in de gelukkige positie dat de hulp van Dimol haar op tijd heeft bereikt, het had heel goed anders kunnen aflopen. De openverbinding verhoogd namelijk ook het infectie gevaar, waardoor veel meisjes zonder behandeling uiteindelijk ziek worden en sterven. Nu is ze door een half uur durende operatie weer gezond en heeft ze een zoontje gekregen. nlangs vertelde ze haar aangrijpende levensverhaal in Londen en New York om de aandacht voor de fistel problematiek in haar land aan de kaak te stellen. Daar was geen dokter, nog verpleegster. Uiteindelijk wordt haar kindje dood geboren. Door de enorme krachten van de weeën en de duwende baby die geboren wilde worden, blijkt haar onderlichaam geruïneerd. Ze ontwikkelt een open verbinding, waar permanent urine uit sijpelt. Het is onmogelijk om de geur daarvan te verdoezelen. Vanaf dat moment is ze voor haar man en omgeving een vieze vrouw geworden. Na het trauma van de helse bevalling en het verlies

16

17 Halima: Bij toeval ontmoette ik een ambassadrice van het project van Madame Traoré Salamatou. Die vertelde mij dat het helemaal geen vloek is, maar puur een medisch probleem. En dat er in Niamey mensen zijn die mij konden helpen, zowel psychisch als fysiek. Daar kon ik leren lezen en heb ik een vak geleerd, waardoor mijn leven een positieve wending kreeg. Gelukkig ben ik na deze traumatische ervaringen relatief snel opgevangen, want het had heel anders kunnen aflopen. Nu ben ik door een eenvoudige operatie weer hersteld, heb ik een gezond zoontje gekregen en ben ik weer volwaardig lid van mijn gemeenschap. Als ambassadrice voor Dimol bezoek ik andere dorpen om voorlichting te geven over de fistelproblematiek. Ik vind het heel belangrijk om mijn verhaal te vertellen, zodat ook andere meisjes door Dimol geholpen kunnen worden.

18 Ondanks de kleine, bedompte ruimte en zonder enige vorm van privacy werken de jonge vrouwen aan hun herstel en toekomst. Door hun grote kracht en optimisme weten ze de moed erin te houden. Zo helpen ze elkaar door deze moeilijke tijd heen.

19

20 Luierbroekjes van oude lappen en vulling. Na gebruik worden die gewassen in kokend water en aan de waslijn gedroogd.

21 Niger is een van de drie armste landen ter wereld. De levensverwachting is laag. Een Nigerijnse vrouw krijgt gemiddeld zeven kinderen, het hoogste aantal ter wereld. In Niger overlijdt 1 op de 7 vrouwen tijdens de zwangerschap of bevalling. (In Nederland: 1: ). Oorzaken? Vrouwen worden jong zwanger; verafgelegen ziekenhuizen; gebrekkig vervoer over slechte wegen en achterhaalde medische tradities. Maar ook: vrouwen in Niger hebben geen macht om beslissingen te nemen, waardoor ze op te jonge leeftijd trouwen, zwanger worden en vaak meerdere bevallingen hebben die elkaar snel opvolgen. De plattelandsmeisjes in Niger treden - door armoede gedwongen - veel te jong in het huwelijk. 49% van de vrouwen trouwt voor hun vijftiende levensjaar. De meerderheid is voor de eerste keer zwanger vóórdat hun eigen groei voltooid is. Daardoor verloopt de bevalling gecompliceerd. Zonder vakkundige begeleiding lopen de meisjes interne verwondingen op en wordt de baby vaak dood geboren.

22 De inwendige beschadigingen - de zogenaamde fistel - worden veroorzaakt door de constante en langdurige druk van het hoofd van het ongeboren kind tegen het bekken. Dit leidt tot een perforatie in de wand van de urineblaas. Hierdoor komt de blaas en/of het rectum met de vagina en soms zelfs met de baarmoeder in verbinding te staan. Exacte cijfers ontbreken, maar geschat wordt dat jaarlijks tot meisjes en vrouwen door deze beschadiging permanent incontinent worden. De open verbinding brengt ook infectiegevaar met zich mee. Zonder medische behandeling kan dit tot de dood leiden. Vrouwen met fistels hebben een onaangename geur. Ze druppelen permanent urine en in de ergste gevallen ook ontlasting. Daarom worden zij door hun echtgenoten en vaak ook door de gemeenschap verstoten. Zo raken zij in een isolement en is het leven van deze vrouwen geruïneerd.

23 Madame Traoré Salamatou, initiatiefneemster en drijvende kracht van de Dimol-organisatie

24 Halima: De dappere strijd van Madame Traoré Salamatou redt vele vrouwen in Niger. Het is heel goed dat zij met de steun van TENA en Oxfam Novib het werk van Dimol kan voortzetten en uitbreiden. Zij heeft kennis van zaken en draagt haar boodschap op charismatische wijze uit. Ondanks het grote taboe - er wordt over de fistelproblematiek nauwelijks gesproken - durft Madame Traoré Salamatou misstanden openlijk aan de kaak te stellen. In mijn werk onderhoud ik contacten met politici en journalisten, maar ook met traditionele en religieuze leiders. Ooit was ik vroedvrouw van beroep. Toen heb ik gezien hoezeer de verloskundige hulp vaak tekortschiet in Niger en tot welke ellende dit leidt: sterfte in het kraambed van moeder en kind en fysieke en mentale beschadiging van vrouwen. In 1998 richtte ik Dimol ( waardigheid in de lokale taal) op, waarmee we zaken rondom seksualiteit, anticonceptie, zwangerschap en geboorte willen verbeteren. In het traditionele Niger zijn deze onderwerpen taboe. Mijn organisatie Dimol zet zich in voor uitbanning van de fistels. Dat gebeurt op twee manieren. Ten eerste door een operatie. Meisjes en vrouwen kunnen dan volledig van de fistel genezen. Ten tweede door preventie, want als meisjes op latere leeftijd voor het eerst bevallen en er meer tijd tussen de zwangerschappen zit, kan het probleem voor een groot deel worden uitgebannen. Dit is de boodschap waarmee Dimol de bevolking van Niger benadert. De genezen meisjes en vrouwen worden door Dimol opgeleid als ambassadrice en ingezet bij voorlichtingscampagnes.

25

26

27

28 De jonge Khatoumi heeft het geluk dat ze niet werd verstoten door haar man en zijn familie. Zij hielpen haar om naar het Dimol-centrum te gaan. Daar werd ze geholpen met een tijdelijke catheter tegen urineverlies, totdat ze sterk genoeg was om de uiteindelijke operatie te ondergaan. Nu komt ze af en toe bij haar vriendinnen in Dimol op bezoek. De bewoonsters hebben een band voor het leven.

29

30 Ik ben Halima Kalla, 65 jaar oud. Op mijn 15e ben ik getrouwd met mijn neef en we hadden een goed leven tot de geboorte van mijn vierde kind. De bevalling duurde vier dagen en er was geen hulp. De baby was dood en na een paar weken liep de urine langs mijn benen en ik kon het niet stoppen. Ik voelde mij vies en schaamde me voor de geur die ik verspreidde. De mensen in mijn dorp waren nieuwsgierig, ook omdat het de eerste keer was dat er iemand met een fistel was. Ik huilde constant, dag en nacht. Mijn man en de andere echtgenote van mijn man wilden niet voor mij zorgen, dat vond ik het ergste van alles. Mijn kinderen hebben mij geholpen om in Maradi te komen. Daar hebben ze een eerste operatie gedaan, die helaas is mislukt. Moedeloos en gestrest ging ik weer naar mijn dorp. Een vrouw vertelde over Dimol, een NGO die gericht is op het helpen van vrouwen met fistels. Ik moest een paar geiten en schapen verkopen om de reis naar Dimol te kunnen betalen. In Dimol voelde ik mij welkom. Drie maanden later ben ik succesvol geopereerd. Ik ben zo blij dat ik hersteld ben en dat ik weer een vrouw ben. Ik kan weer lopen en genieten van een praatje met mijn kinderen en vrienden. Tijdens mijn verblijf in Dimol heb ik geleerd om sieraden te maken en te naaien, daarmee verdien ik nu mijn geld.

31

32 Steeds meer vrouwen hebben ook na hun bevalling hoop op een gezond en gelukkig leven. Dankzij de hulp van Dimol worden fistelslachtoffers geholpen en nieuwe gevallen voorkomen.

33

34 Met een eenvoudige operatie wordt het leven van een Nigerijnse vrouw gered!

35

36

37 De rivier de Niger, vruchtbare bron en levensstroom. Kinderen zijn de toekomst.

38 Halima: Ik heb de wens dat ik het geluk dat me nu toekomt kan delen met alle meisjes van mijn leeftijd en de toekomstige generaties. Met de hoop op een betere toekomst voor de vrouwen van Niger, met goede kraamzorg en een hogere huwbare leeftijd.

39

40 OMSLAG