Alle ruimte voor flora en fauna in de Groene Grens.

Transcriptie

1 nieuwsbrief 3, SEPTEMBER 2012 Alle ruimte voor flora en fauna in de Groene Grens. Wethouder Arianne Hollander De Groene Grens is een uniek gebied waar de gemeenten Veenendaal en Ede - tegen de landelijke trend in - investeren in de natuur. Dat zegt Arianne Hollander die als Veenendaalse wethouder bestuurlijk verantwoordelijk is voor de ontwikkeling van het gebied. We geven flora en fauna weer volop de ruimte. We maken groene stapstenen en werken zo aan een ecologische hoofdstructuur van boven de A12 tot in het Binnenveld. Ooievaars hebben het gebied al weer gevonden en de verwachting is dat we er veel meer dieren zullen terugzien. Bijzondere situatie Het is een bijzondere situatie waarin twee gemeenten (Veenendaal en Ede) en twee provincies (Utrecht en Gelderland) intensief samenwerken. De gemeente Ede heeft grondgebied afgestaan aan de gemeente Veenendaal ten behoeve van de ontwikkeling van Veenendaal-Oost en beperkte woningbouw in de Groene Grens (de Balkons). Als tegenprestatie ontwikkelt Veenendaal het overgrote deel van de Groene Grens tot een prachtig natuurgebied. Het eerste resultaat van onze investering in de natuur is inmiddels te zien, zegt Arianne Hollander. In het noordelijk deel, niet ver van de Dragonderweg, is door Ede een zogenaamde faunatoren gebouwd, een bijzondere toren die een thuis kan gaan bieden voor heel veel verschillende dieren. Professioneel beheer Alle ruimte dus voor de natuur in de Groene Grens, maar de mens krijgt ook de gelegenheid daarvan te genieten. Er komt zo n 50 hectare natuur met daarbij ongeveer 20 hectare voor dagrecreatie en waterberging, zegt Arianne Hollander. Je moet overigens niet denken aan uitgebreide recreatiemogelijkheden. Rond de plekken waar woningen worden gebouwd, moet je een mooie wandeling kunnen maken. Er komt een ruiterpad en verder zal er - net als bij de Wageningse Blauwe Kamer - een aantal doodlopende wandelpaden komen. Het beheer van het natuurgebied wil de gemeente graag in professionele handen leggen. Waarschijnlijk wordt dat Staatsbosbeheer. Daarmee zorgen we ervoor dat het gebied zich na de eerste aanleg goed kan blijven ontwikkelen. Groene grens en de faunatoren Op zaterdag 15 september openen we de faunatoren aan de Dragonderweg. Deze dag vormt tevens het startsein voor de werkzaamheden voor de aanleg van de Groene Grens. U bent van harte welkom om deze start en de opening mee te komen vieren!

2 U bent van harte welkom op 15 september! Start aanleg Groene Grens en opening faunatoren U komt toch ook? Ooievaars, steenuilen, kerkuilen, spreeuwen, ringmussen, huismussen, koolmezen, pimpelmezen, vlinders, vleermuizen, metselbijen en zelfs torenvalken en gekraagde roodstaarten: ze vinden allemaal onderdak in de faunatoren die aan de Dragonderweg is opgetrokken. De toren wordt officieel geopend door de Veenendaalse wethouder Arianne Hollander en wethouder Roel Kremers uit Ede. Bent u benieuwd naar de ins en outs van de faunatoren? Wilt u weten welke functie het vervult voor de Groene Grens? Bent u nieuwsgierig naar hoe de Groene Grens verder ontwikkeld wordt? Kom dan naar de feestelijke bijeenkomst op 15 september. Tijdens een hapje en een drankje kunt u genieten van een roofvogeldemonstratie. Er zijn rondleidingen waarbij u kennis kunt maken met de bijzondere huisvesting die de toren aan heel veel dieren te bieden heeft. En er zijn verschillende activiteiten voor de kinderen. Alle reden dus om er bij te zijn. Laat u even weten of u komt? U bent van harte welkom vanaf uur, het programma start om uur. Opening faunatoren Zaterdag 15 september 2012 van tot uur Locatie: Faunatoren aan de Dragonderweg in Veenendaal, schuin tegenover de manege. Aanmelden kan via jorinde.de.wit@veenendaal.nl.

3 Deze dieren kunt u vinden in de faunatoren nest ooievaar steenuil en kerkuil torenvalk spreeuw spreeuw torenvalk gekraagde roodstaart ringmus ringmus vleermuizen ingang winterverblijf vleermuizen huismus huismus koolmees/pimpelmees koolmees/pimpelmees vlinders metselbijen inspektieluik binnenkern ingang kleine dieren Gevel Noord Gevel Oost Gevel Zuid Gevel West

4 Wilde oerpony s binnenkort in de Groene Grens Het Przewalskipaard kennen we allemaal, al was het maar van het Groot dictee der Nederlandse taal. De Exmoorpony geniet veel minder bekendheid en toch is dit paardenras minstens zo bijzonder. De Exmoorpony en het Przewalskipaard zijn de enige typen wilde paarden die niet zijn uitgestorven. En de Exmoorpony is de laatst levende wilde voorouder van de paarden die door mensen worden gehouden. Binnenkort zijn deze mooie, bijzondere dieren ook te bewonderen in de Groene Grens. We hebben eerder al twee merries en een hengst uitgezet in een natuurgebied bij Veenendaal-De Klomp, vertelt Hans Hovens van ecologisch adviesbureau Faunaconsult en van het Samenwerkingsverband Exmoorpony. Het doel daar is natuurbegrazing, net als in de Groene Grens. De paarden houden het gras kort, ze knagen aan de bomen en op hun mest komen allerlei beestjes af. Heel goed voor de natuur dus. Voor ons als samenwerkingsverband is het belangrijk dat de Exmoorpony s een goede plek krijgen zodat we dit mooie, oorspronkelijke ras in stand kunnen houden. DNA-onderzoek Nog niet zo lang geleden werd aangenomen dat de Europese Exmoorpony s waren uitgestorven maar niets bleek minder waar. De pony s kwamen onder andere in Frankrijk en Engeland voor en zijn tegenwoordig vernoemd naar het Engelse Exmoor, waar zij de laatste eeuwen in het wild hebben overleefd. Uitgebreid en heel specifiek DNA-onderzoek heeft aangetoond dat de Exmoorpony de enige nog levende West-Europese oerpony is, vertelt Hans Hovens. In veel natuurgebieden zien we tegenwoordig Konikpaarden maar dat is geen oorspronkelijk ras. De Exmoorpony s zijn dat dus wel. We schatten dat er wereldwijd zo n 3000 Exmoorpony s leven. In Nederland en Vlaanderen zijn dat er iets meer dan 200. Daarvan is 95 procent lid van het stamboek dat wij beheren. Bedreigde diersoort Omdat er wereldwijd nog maar zo weinig Exmoorpony s voorkomen, zijn deze dieren meer bedreigd dan bijvoorbeeld de orang-oetan en de tijger. Het Samenwerkingsverband Exmoorpony heeft daarom een eigen fokprogramma om de pony s voor uitsterven te behoeden. We willen daarbij de wilde eigenschappen van de Exmoorpony behouden, vertelt Hans Hovens. Dat doen we door bij de keuze van de fokdieren de natuurlijke selectie na te bootsen. Pony s met slechte hoeven, met een slechte weerstand tegen ziekten en ook de tammere dieren worden dus niet gebruikt bij de fok. En doordat de meeste Exmoorpony s in natuurgebieden lopen, vindt er vanzelf al enige natuurlijke selectie plaats. Bij een moeilijke bevalling is er immers niet altijd een veearts aanwezig. Binnenkort dus te zien in de Groene Grens: de laatste wilde voorouder van het door mensen gehouden paard. Als u meer wilt weten over dit bijzondere ras, kijk dan op de website van het samenwerkingsverband: Daar vindt u ook het You Tube filmpje over het uitzetten van de Exmoorpony s bij Veenendaal-De Klomp. Exmoorpony s

5 Eerste werkzaamheden binnenkort van start Ruimte voor natuur, wandelaars, ruiters én een kalkmoeras Begin september gaat de eerste spa de grond in, zegt Marc van Rossum van de afdeling Wijk- en Stadsbeheer van de gemeente Veenendaal. Voornamelijk in het zuidelijk deel van de Groene Grens en in een heel klein stukje in het noorden. We gaan de natuur ontwikkelen en paden voor wandelaars en ruiters aanleggen. Bovendien komt er een veld waar honden vrij mogen rennen. Voor het noordelijk en het zuidelijk deel zijn inmiddels inrichtingsplannen uitgewerkt, vertelt Marc van Rossum. Voor het midden is vooralsnog alleen een inrichtings visie opgesteld. We beginnen in zuid. Faunaduikers en amfibiegoten De eerste werkzaamheden in de Groene Grens zijn er vooral op gericht de natuur weer volop de ruimte te geven. Na jarenlang gebruik voor landbouw is de bovenlaag van de grond nogal vet geworden, legt Marc van Rossum uit. Die vette bovenlaag wordt op veel plaatsen helemaal afgegraven, uiteindelijk gaat dat om zo n kuub grond. Daardoor ontstaat een ander soort microklimaat waarin veel planten en dieren goed gedijen. De gemeente gaat ook poelen graven. Daarmee bieden we amfibieën de kans zich van noord naar zuid door het gebied te verplaatsen. Er komt geen ecologische hoofdstructuur voor herten en andere grote dieren, maar met zogenoemde faunaduikers en amfibiegoten helpen we kleine dieren wel de A12 en andere grote wegen in het gebied te passeren. Zo ontstaat een ecologische structuur van boven de A12 naar andere natuurgebieden zoals de Hellen en de Bennekomse Meent. Houtwallen en singel Tussen de woningbouw in Balkon-zuid en de Groene Grens komt een natuurlijke barrière in de vorm van een nieuwe watergang die aangelgd gaat worden. Een mooi water waarover uiteindelijk bruggetjes komen waardoor de bewoners van het gebied ook makkelijk de Groene Grens in kunnen, vertelt Marc van Rossum. Daar kunnen zij al wandelend genieten van de natuur. Soms op heel eenvoudige paden, zegt Van Rossum, soms ook iets verhoogd, op zogenaamde knuppelpaden, met een ondergrond van houten planken. Verder komen er onder meer houtwallen en -singels die de beleving van de natuur nog mooier maken. Een ruiterpad is inmiddels aangelegd. Kalkmoeras In het noorden worden sommige delen zo diep afgegraven dat het grondwater er de overhand krijgt. Je creëert eigenlijk een soort polder, legt Marc van Rossum uit. Dit gebied gaan we daarom met een door wind aangedreven watermolen bemalen om de waterstand op peil te houden. Heel bijzonder in het noordelijk deel van de Groene Grens is het kalkmoeras dat ecologen daar hebben aangetroffen. De aanwezigheid daarvan is vrij uniek voor deze regio, vertelt Van Rossum. Ook dit gebied gaan we afgraven zodat de bijzondere kwaliteiten daarvan weer volledig tot hun recht komen.

6 Bestemmingsplannen: inzien, inspreken en vaststellen Te paard op pad... In het Groene Grensgebied zijn veel paarden en paardenliefhebbers. Alle reden om ook hen de mogelijkheid te bieden van de mooie omgeving te genieten. En dus komen er op den duur enkele mooie ruiterpaden door het gebied. Voor wie niet kan wachten komt er deze zomer al een ruiterpad, waarmee de liefhebbers de Groene Grens kunnen doorkruisen van Zuiderkade (ingang tussen huisnummers 22 en 24) tot Dragonderweg. Verder kunt u bijvoorbeeld ook vlonderpaden verwachten in het gebied. Balkon-zuid is het deel van de Groene Grens waar in de toekomst woningen gebouwd gaan worden. Met de opbrengst van de grondverkoop betaalt de gemeente Veenendaal de ontwikkeling van het natuurgebied. Het ontwerp bestemmingsplan voor Balkon-zuid geeft duidelijke kaders voor de woningen die in het gebied gebouwd kunnen worden. Het plan heeft in Veenendaal ter inzage gelegen en daarop zijn reacties (zienswijzen) gekomen die nu in het plan worden verwerkt. Naar verwachting wordt het plan in oktober door de gemeenteraad van Veenendaal vastgesteld. Daarna is er nog een beroepstermijn van zes weken en als tijdens die periode geen verdere bezwaren volgen, is het bestemmingsplan onherroepelijk. De Groene Grens is grondgebied van de gemeente Ede en dus is het bestemmingsplan hiervoor - op 14 juni - in Ede ter inzage gelegd. De bedoeling is dat de Edese gemeenteraad het bestemmingplan in de tweede helft van dit jaar vaststelt. Ondertussen beginnen in september al wel de eerste werkzaamheden in het gebied. Deze eerste fase van de ontwikkeling loopt vooruit op de vaststelling van het bestemmingplan. De gemeente Ede en de provincie Gelderland hebben hiervoor de nodige vergunningen gegeven. Meer informatie over het bestemmingsplan Balkon-zuid, over de procedure en hoe u bezwaar kunt maken, vindt u de aankomende periode op en op de gemeentepagina s in de Veenendaalse Krant. Dezelfde informatie over het bestemmingsplan Groene Grens vindt u op en op de gemeentepagina s in Ede Stad. Meer informatie Kijk voor meer informatie op: U kunt ook bellen met de Afdeling Projecten van gemeente Veenendaal, telefoon (0318) Voor meer informatie over verkoop van grond aan de gemeente kunt u contact opnemen met Aernout van Lon via of aernout.van.lon@veenendaal.nl. Nieuwsbrief De Groene Grens Een gezamenlijke uitgave van de gemeenten Ede en Veenendaal. Deze nieuwsbrief is milieuvriendelijk gedrukt op FSC -gecertificeerd papier Tekst en fotobijdragen Communicabel, Veenendaal Ontwerp Okkerreclame, Veenendaal