KNO. Spraak-, stem- en taalstoornissen bij kinderen
|
|
- Sylvia Fien van de Brink
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 KNO Spraak-, stem- en taalstoornissen bij kinderen
2
3 Inhoudsopgave Inleiding... 4 Hoe belangrijk is spreken?... 4 Spraakstoornissen... 5 Articulatieproblemen...5 Stotteren...6 Stemstoornissen... 7 Kinderheesheid...7 Taalstoornissen...8 Informatie en toestemming... 9 WGBO jaar jaar jaar en ouder...11 Vragen rond wgbo...11 Slotwoord
4 Inleiding Deze brochure heeft tot doel u informatie te geven over spraak-, stem- en taalstoornissen bij kinderen en de daarbij behorende klachten. Hoe belangrijk is spreken? Spreken is voor kinderen al vrij snel een belangrijk communicatiemiddel. Kinderen die slecht spreken kunnen zich vaak niet goed uiten. In ernstige geval-len kan dit tot moeilijk gedrag of driftbuien leiden. Wanneer een kind begint met leren, dan wordt taal heel belangrijk: de meeste kennis verwerft een kind door informatie via taal. Maar niet alleen spraak en taal zijn van belang. Ook een afwijkende stem kan een kind slecht verstaanbaar maken; hierdoor kan dus eveneens het contact met de omgeving bemoei-lijkt worden. Het geluid van de stem wordt gemaakt in het strot-tenhoofd (herkenbaar aan de adamsappel) door het trillen van de stembanden. Dit zijn plooien, die naar elkaar toe bewogen kunnen worden en dan in trilling worden gebracht door de uitademingslucht. Van het geluid dat in het strottenhoofd gemaakt wordt, maken we klanken door bewegingen van mond en keel. Strottenhoofd, mond en keel vormen tezamen onze spraakorganen. 4
5 Spraakstoornissen Articulatieproblemen Bij afwijkingen in de mond of de keel kan een kind bepaalde klanken soms niet goed vormen. Uw KNO-arts zal daarom de spraakorganen van uw kind onderzoeken. Wanneer er afwijkingen gevonden worden, zal worden besproken wat er aan gedaan kan worden. Heeft uw kind bijvoorbeeld een grote neusamandel, waardoor het oor de neus (gesloten nasaal) praat, dan kan uw KNO-arts voorstellen de neusamandel te verwijderen. Het kan ook zijn dat het verhemelte van uw kind aan de korte kant is; dan praat het ook door de neus (dit keer open nasaal, neuslek ). Meestal worden er echter geen afwijkingen aan de spraakorganen gevonden, maar ligt de oorzaak van de spraakstoornis aan een onjuist gebruik van deze organen. Het kan bijvoorbeeld zijn, dat een kind de gewoonte heeft om de mond open te houden, waar-door de lipspieren verslapt zijn. Uw KNO-arts kan u in dat geval adviseren over eenvoudige spelle-tjes, waardoor uw kind zijn spieren oefent. Helpt dit niet voldoende of zijn de problemen wat ingewikkelder, dan kan uw kind verwezen worden naar een logopedist(e) voor gerichte oefentherapie. 5
6 Overigens hoeft een kind bepaalde klanken, zoals sch of de r, pas met zeven jaar te beheersen. Tevens zal uw KNO-arts er altijd op letten of uw kind goed hoort. Een slecht gehoor kan ook een oorzaak van niet goed spreken zijn. Stotteren Stotteren komt veel voor. Lang niet alle kinderen, die als kleuter stotteren, blijven dit doen. Kleine kinderen hebben vaak veel te vertellen, maar zijn nog niet zo bedreven in het spreken en gaan dan stotteren. Als ouder hoeft u zich hier niet ongerust over te maken. Sommige kinderen hebben meer aanleg voor stotteren dan anderen. Komt stotteren in de familie voor, dan is de kans groter dat kinderen blijven stotteren. In dit geval is het wel verstandig om vroeg aan de bel te trekken. Dat moet u ook doen, wanneer u merkt dat het kind zelf door heeft dat het niet goed uit zijn woorden kan komen. Ook wanneer uw kind dingen gaat vermijden of wanneer het lichamelijk reageert tijdens het stotteren, bijvoorbeeld door het maken van bewegingen of door transpireren. Uw KNO-arts zal u na een gesprek en na onder-zoek van uw kind wellicht kunnen geruststellen en u enige adviezen geven over uw manier van praten met uw kind. Het is ook mogelijk dat voor verdere begeleiding een doorverwijzing naar een logope-dist(e) / stottertherapeut noodzakelijk is. 6
7 Stemstoornissen Kinderheesheid Wanneer er afwijkingen zijn van de stembanden, dan is het niet mogelijk een goed geluid te maken. Uw KNO-arts zal de stembanden proberen te onderzoeken met een spiegeltje dat in de mond van het kind gehouden wordt. Wanneer dit moeilijk gaat, dan kan zonodig met een dun slangetje geke-ken worden. Het slangetje wordt via de neus in de keelholte van het kind gebracht. In enkele gevallen kan verder onderzoek in narcose nodig zijn. Meestal worden aan de stembanden van het kind geen afwijkingen gevonden, maar blijken de stem-banden bij spreken niet goed te sluiten, waardoor er teveel lucht bij spreken ontsnapt. Dit horen wij dan als heesheid. Een kind kan leren de stem beter te gebruiken. Dit is voor de meeste kinderen wel heel moeilijk, voor-al omdat zij zelf vaak geen last van de heesheid hebben. Uw KNO-arts zal u vertellen hoe dit verbeterd kan worden. Wanneer u en uw kind hiervoor voelen, dan kunt u verwezen worden naar een logopedist(e) bij u in de buurt. Bij verkeerd stemgebruik kunnen de stembanden plaatselijk dikker worden. Er ontstaan dan zoge- naamde stemband knobbeltjes, die bij een beter gebruik van de stem weer verdwijnen. 7
8 Gelukkig gaan de meeste kinderen hun stem na de puberteit vanzelf beter gebruiken, de stembanden zijn dan gegroeid en - de nu langere stembanden - worden makkelijker gebruikt. Het is belangrijk, dat een kind bij heesheid zijn stem niet forceert door veel schreeuwen en gillen of door het maken van rare stemmetjes. Taalstoornissen Een kind leert zijn moedertaal al heel vroeg. In het eerste jaar oefent het al bepaalde klanken en de zin-melodie van de moedertaal. Rond de eerste verjaar-dag moet een kind zijn eerste woordjes gaan spreken (vaak mama). Als een kind twee jaar is moeten er zinnetjes van twee woordjes gesproken worden. Tot circa zes jaar is een kind gevoelig voor het leren van taal, het leert dit veel makkelijker dan een volwassene. Voor ouders is het vaak moeilijk om te weten of hun kind voldoende spreekt. Vergelijking met andere kinderen, de mening van een peuterspeelzaalleidster of van de consultatiebureauarts kan u dan helpen. Wanneer u zich zorgen maakt over de taalontwikkeling van uw kind, dan zal de KNO-arts uw kind onderzoeken om een oorzaak voor een achterstand in taal- ontwikkeling te vinden. Vooral het gehoor van uw kind krijgt aandacht. Slechthorendheid, ook als dit tijdelijk is, kan de oorzaak zijn van een slechte taalontwikkeling. Uw KNO-arts kan, afhankelijk van wat er gevon-den is, een bepaalde therapie voorstellen, bijvoor-beeld het plaatsen van trommelvliesbuisjes. Misschien moet er nog meer onderzoek gebeuren, zoals een taaltest, zodat beter bekend wordt hoe 8
9 de taal- ontwikkeling van uw kind is. Ook is het mogelijk, dat doorverwezen wordt naar een team met meer specialisten. Misschien acht uw KNO-arts het raadzaam de taal van uw kind door een logopedist(e) te laten stimuleren. Informatie en toestemming In Nederland zijn wetten. Een wet is een soort regel. In een wet staat geschreven wat wel en wat niet mag. Er zijn veel soorten wetten. Deze wetten staan opgeschreven in een wetboek. Er is ook een speciale wet voor zieke mensen in het ziekenhuis. Deze wet heet de WGBO. WGBO WGBO betekent: Wet op de Geneeskundige Behandelings Overeenkomst. In deze wet staat onder andere geschreven dat zieke mensen recht hebben op informatie en dat ze toestemming moeten geven voor een behandeling. Voor kinderen is de wet net iets uitgebreider en hangt het toestemming geven af van je leeftijd. Er zijn drie leeftijdsgroepen: 0-12 jaar jaar 16 jaar en ouder 9
10 0-12 jaar Aan jou en aan je ouders moet verteld worden wat er aan de hand is, en wat er aan gedaan kan worden. Je ouders moeten die toestemming geven voor een behandeling of onderzoek. Wat als je het niet met je ouders eens bent? Er zal geprobeerd worden jou alles uit te leggen en er zal ook naar jou geluisterd worden, maar het zijn uiteindelijk je ouders die beslissen jaar De wet zegt: zowel jij als je ouders hebben recht op informatie. Zowel jij als je ouders moeten toestem-ming geven voor een behandeling of onderzoek. Zowel jijzelf als je ouders mogen het medisch dossier inzien. Wettelijk gezien moet jij dus toe-stemming geven, maar het kan ook gewoon fijn zijn om je ouders te laten beslissen. Wat als je het niet met je ouders eens bent? Allereerst is het belangrijk dat je samen met de dokter en je ouders in gesprek gaat en blijft en dat geprobeerd wordt er samen uit te komen. Lukt dit echt niet, dan zal de dokter eerst bekijken of de behandeling of onderzoek noodzakelijk is en eventueel uitgesteld kan worden tot na je 16e jaar. Mocht uitstel niet lukken dan zal de dokter beoor-delen of hij vindt dat jij alles snapt en of je oud en wijs genoeg bent om zelf te beslissen. Dan zal de dokter naar jou luisteren. 10
11 16 jaar en ouder Als je 16 jaar en ouder bent, dan heb jij alleen recht op informatie, alleen jij beslist of je een behande-ling wel of niet wilt, alleen jij mag het medisch dossier inzien. Volgens de wet hebben je ouders geen recht op informatie, maar als jij geen bezwaar hebt, zullen zij ook uitgebreid geïnformeerd worden. Hebben je ouders op dit gebied nu niets meer te zeggen? Het is een feit dat de beslissing nu aan jou is, maar het is goed om bepaalde zaken met je ouders te bespreken, het kan soms om moeilijke beslissingen gaan en dan is samen beslissen vaak makkelijker. Vragen rond wgbo Als je nog meer vragen hebt over de wgbo, dan kan je: je vraag stellen aan de verpleegkundige, je vraag stellen aan de dokter. Of kijk op internet:
12 Slotwoord Heeft u na het lezen van deze brochure nog vragen, dan kunt u op werkdagen, tijdens spreekuren, telefonisch contact opnemen met de afdeling Keel-, Neus- en Oorheelkunde, telefoonnummer (0341)
13 13
14 14
15 Copyright 2003 Nederlandse Vereniging voor Keel-Neus-Oor-heelkunde en Heelkunde van het Hoofd-Halsgebied. Uitgave: Patiëntencommunicatie Harderwijk, februari 2013 CAZ KN
16 Ziekenhuis St Jansdal Wethouder Jansenlaan DG Harderwijk Postbus AC Harderwijk Telefoon (0341)
Stem-, spraak- en taalstoornissen
KNO-HEELKUNDE Stem-, spraak- en taalstoornissen Oorzaken en behandeling van vertraagde taalontwikkeling bij kinderen U bent bij de kno-arts geweest i.v.m. stem- of spraakproblemen van uw kind. Deze folder
Nadere informatieSpraak-, stem- en taal- stoornissen bij kinderen
Spraak-, stem- en taal- stoornissen bij kinderen Deze folder geeft u informatie over stemproblemen bij kinderen. Als u recent bij een keel-, neus- en oorarts (kno-arts) bent geweest wegens spraak- of stemproblemen
Nadere informatieSPRAAK-, STEM- EN TAALSTOORNISSEN BIJ KINDEREN
SPRAAK-, STEM- EN TAALSTOORNISSEN BIJ KINDEREN 541 Inleiding U bent op de polikliniek Keel-, Neus- en Oorheelkunde wegens spraak- of stemproblemen van uw kind. Kinderen die slecht spreken kunnen zich vaak
Nadere informatieSpraak-, stem- en taalstoornissen
Informatie voor patiënten Spraak-, stem- en taalstoornissen Informatie voor patiënten G456-C CWZ / 09-04 Canisius-Wilhelmina Ziekenhuis Uw behandelend arts heeft voorgesteld om vanwege uw spraak- en/of
Nadere informatieInhoudsopgave. Neuscoagulatie...4. Wat is een neusbloeding?...4. Wat is de oorzaak?...4. Afspraak met anesthesist...5. Voorbehoud...
Neuscoagulatie Inhoudsopgave Neuscoagulatie...4 Wat is een neusbloeding?...4 Wat is de oorzaak?...4 Afspraak met anesthesist...5 Voorbehoud...5 Informatie en toestemming/ WGBO...5 Welke voorbereidingen
Nadere informatieStemproblemen bij volwassenen
KNO-heelkunde Stemproblemen bij volwassenen Oorzaken en behandeling van een hese stem U bent bij de KNO-arts geweest i.v.m. stemproblemen. In deze folder informeren wij u over stemproblemen bij volwassen
Nadere informatieStemproblemen bij volwassenen
Stemproblemen bij volwassenen 2 Uw behandelend arts heeft voorgesteld om vanwege uw stemklachten een onderzoek en of behandeling door de KNO-arts te laten verrichten. Deze folder geeft u informatie over
Nadere informatieStemproblemen bij volwassenen
Keel-, Neus- en Oorheelkunde Stemproblemen bij volwassenen www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Hoe maakt u geluid?... 3 Stemstoornissen... 3 Oorzaken... 3 Ontsteking van de stembanden... 3 Irritatie van
Nadere informatieStemspreekuur Polikliniek KNO
U hebt deze brochure ontvangen, omdat u last heeft van stemklachten. Hiervoor bent u doorverwezen naar het stemspreekuur (foniatrie-spreekuur) van het MCL. Foniatrie is een specialisme dat zich bezig houdt
Nadere informatieSTEMPROBLEMEN BIJ VOLWASSENEN
STEMPROBLEMEN BIJ VOLWASSENEN 1018 Inleiding U bent op de polikliniek Keel-, Neus- en Oorheelkunde wegens stemproblemen. Bij stemproblemen kunt u in uw spreken en dus in uw functioneren worden belemmerd.
Nadere informatieStemproblemen bij volwassenen
Keel-, Neus- en Oorheelkunde Stemproblemen bij volwassenen www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Hoe maakt u geluid?... 3 Stemstoornissen... 3 Oorzaken... 3 Ontsteking van de stembanden... 3 Irritatie van
Nadere informatieDe breuk. De behandeling
Een gebroken pols 2 Inhoudsopgave Je pols...4 De breuk...5 De behandeling...5 Na de behandeling...6 Hoe lang gips?...7 Andere tips...8 Informatie voor jongeren vanaf 12 jaar...9 Wie beslist: jij, je ouders
Nadere informatieTe kort tongriempje. Ankyloglossie
Te kort tongriempje Ankyloglossie 2 Inhoudsopgave Wat is een te kort tongriempje?...4 De operatie...4 Na de operatie...6 Informatie voor jongeren vanaf 12 jaar...7 Wie beslist: jij, je ouders of samen?...7
Nadere informatieK.N.O. Stemproblemen bij volwassenen
K.N.O. Stemproblemen bij volwassenen Deze folder heeft tot doel u informatie te geven over stemproblemen bij volwassen personen. Als u recent bij de KNO-arts bent geweest wegens moeilijkheden met uw stem,
Nadere informatieStemproblemen. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!
Stemproblemen U heeft last van stemproblemen en bent verwezen naar het stemspreekuur. In deze folder leest u meer hierover. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee! Hoe belangrijk
Nadere informatiekno specialisten in keel-, neus- & oorheelkunde Stemproblemen bij volwassenen
kno haarlemmermeer specialisten in keel-, neus- & oorheelkunde Stemproblemen bij volwassenen Hoe belangrijk is spreken? Spreken is bij mensen het meest gebruikte communicatiemiddel. In veel beroepen moeten
Nadere informatieStemproblemen bij volwassenen
Stemproblemen bij volwassenen Afdeling keel-, neus- en oorheelkunde In deze folder informeren wij u over stemproblemen bij volwassenen. Hoe maakt u stemgeluid? Geluid ontstaat in het strottenhoofd (adamsappel).
Nadere informatieLogopedie bij stemproblemen: wat nu?
Logopedie bij stemproblemen: wat nu? Inleiding U bent verwezen naar de logopedist in verband met stemproblemen. Deze leert u een juiste spreek- en ademtechniek aan zodat de stemklachten verminderen. Deze
Nadere informatieKNO. Stemproblemen bij volwassenen
KNO Stemproblemen bij volwassenen Stemproblemen bij volwassenen De Keel- Neus- Oorarts heeft u onderzocht en verteld wat de oorzaak van uw stemprobleem is en wat er aan gedaan kan worden. In deze folder
Nadere informatieDichtbranden van een vaatje in je neus. Neuscoagulatie
Dichtbranden van een vaatje in je neus Neuscoagulatie 2 Inhoudsopgave Wat is een neusbloeding?...5 Wat is de oorzaak?...5 De operatie...5 Na de operatie...6 Informatie voor jongeren vanaf 12 jaar...7 Wie
Nadere informatieStem Logopedie Postadres Bezoekadres
Stem Logopedie Colofon Dit is een uitgave van gemeente De Ronde Venen Postbus 250 3640 AG Mijdrecht T 0297 29 16 16 E gemeente@derondevenen.nl Deze folder is er om u zo helder en duidelijk mogelijk te
Nadere informatieKNO. Stemproblemen bij volwassenen
KNO Stemproblemen bij volwassenen Stemproblemen bij volwassenen In deze folder vindt u informatie over stemproblemen bij volwassenen. U kunt lezen hoe een stem functioneert en welke stoornissen er zijn.
Nadere informatieWanneer je bekend bent met een allergie voor jodium of contrastmiddel is het belangrijk dat je dit vóór de CT-scan zegt tegen de laborant.
CT-scan 2 Inhoudsopgave CT-scan...5 Wat is een CT-scan...5 Vóór de CT-scan...7 Contrastvloeistof...7 Wat is een infuus?...7 Hoe wordt de CT-scan gemaakt?...8 Na de CT-scan...9 Uitslag...9 Voor ouders:
Nadere informatieInhoudsopgave. Voor de operatie...7 Wat neem je mee?...8 De dag van de ingreep...8 Na de ingreep Informatie voor jongeren tot 12 jaar...
Dagopname 2 Inhoudsopgave Afspraak met de anesthesist...4 Voorlichting...4 Voor wie is de voorlichting?...5 Wanneer is de voorlichting?...5 Hoe meld ik me aan?...6 Film...6 Voor de operatie...7 Wat neem
Nadere informatieBesnijdenis. Circumcisie
Besnijdenis Circumcisie 2 Inhoudsopgave De operatie...5 Na de operatie...5 Informatie voor jongeren vanaf 12 jaar...9 Wie beslist: jij, je ouders of samen?...9 Vragen?... 11 3 Door de huisarts ben je doorgestuurd
Nadere informatieUitgebreid stemonderzoek door de logopedist
Uitgebreid stemonderzoek door de logopedist 2 Uw KNO-arts heeft voorgesteld om vanwege uw stemklachten een uitgebreid stemonderzoek door de logopedist te laten verrichten. Deze folder geeft u informatie
Nadere informatiePATIËNTENINFORMATIE LOGOPEDIE BIJ STEMPROBLEMEN
PATIËNTENINFORMATIE LOGOPEDIE BIJ STEMPROBLEMEN LOGOPEDIE BIJ STEMPROBLEMEN Algemeen Door middel van deze informatiefolder wil Maasstad Ziekenhuis u informeren over logopedie bij stemproblemen. Wij adviseren
Nadere informatieJe rechten bij de dokter vanaf 12 jaar Informatie voor tieners
Je rechten bij de dokter vanaf 12 jaar Informatie voor tieners Vrouw Moeder Kindcentrum In deze folder kun je lezen hoe het zit met jouw rechten en plichten in het ziekenhuis. Wie geeft bijvoorbeeld toestemming
Nadere informatieZorg voor eigen stem
Zorg voor eigen stem Afdeling keel-, neus- en oorheelkunde Veel mensen die hun stem dagelijks (professioneel) gebruiken hebben nog weinig inzicht in de functie van de stem: om stemproblemen te voorkomen
Nadere informatieBrokgevoel in de keel
Brokgevoel in de keel Albert Schweitzer ziekenhuis juli 2014 pavo 0737 Inleiding U bent bij de kno-arts onder behandeling omdat u een brokgevoel in uw keel heeft. In deze folder leest u algemene informatie
Nadere informatieDoorprikken trommelvlies en midden- oorbeluchtingsbuisjes plaatsen of verwijderen
Sophia Kinderziekenhuis Doorprikken trommelvlies en midden- oorbeluchtingsbuisjes plaatsen of verwijderen Binnenkort komt u met uw kind naar het Erasmus MC - Sophia. De KNO-arts heeft het advies gegeven
Nadere informatieEen onderzoek van je dikke darm
Een onderzoek van je dikke darm 2 Inhoudsopgave Doel van het onderzoek...5 Voorbereiding...5 Het onderzoek...8 Na het onderzoek...8 De uitslag...9 Informatie voor jongeren vanaf 12 jaar...9 3 De huisarts
Nadere informatieKijkoperatie van de stembanden Microlaryngoscopie
Kijkoperatie van de stembanden Microlaryngoscopie Afdeling keel-, neus- en oorheelkunde U heeft met uw specialist afgesproken dat u binnenkort wordt opgenomen voor een kijkoperatie van de stembanden (microlaryngoscopie).
Nadere informatieDeze brochure heeft tot doel u informatie te geven over de aandoening globus (brokgevoel in de keel) en de daarbij behorende klachten.
Globusklachten KNO Inhoudsopgave Inleiding... 4 De klacht... 4 Wat zijn de oorzaken van een onschuldig brokgevoel?... 5 Wat kan aan een onschuldig brokgevoel gedaan worden?... 5 Lichamelijke aandoeningen
Nadere informatieBuisjes in de oren (bij kinderen)soms kan uw kind
Buisjes in de oren (bij kinderen)soms kan uw kind Binnenkort komt uw kind naar het ziekenhuis voor een ooroperatie, namelijk het plaatsen van trommelvliesbuisjes. In deze folder leest u meer over de operatie
Nadere informatieBROK IN DE KEEL Keel-, Neus- en Oorheelkunde (KNO) FRANCISCUS VLIETLAND
BROK IN DE KEEL Keel-, Neus- en Oorheelkunde (KNO) FRANCISCUS VLIETLAND In deze folder vindt u meer informatie over een brokgevoel in de keel die langer dan drie weken bestaat. Een brokgevoel Een brokgevoel
Nadere informatieInhoudsopgave. Duizeligheid 4. Wat is duizeligheid? 4. Verschijnselen van duizeligheid 5. Oorzaken van duizeligheid 6. Onderzoek 7.
Duizeligheid KNO Inhoudsopgave Duizeligheid 4 Wat is duizeligheid? 4 Verschijnselen van duizeligheid 5 Oorzaken van duizeligheid 6 Onderzoek 7 Behandeling 9 Slotwoord 10 3 Duizeligheid Deze brochure heeft
Nadere informatieK.N.O. Brok in de keel
K.N.O. Brok in de keel Deze folder heeft tot doel u informatie te geven over de klacht van een brokgevoel in de keel. Als u recent met deze klacht bij de KNO-arts bent geweest, dan kunt u daarover wat
Nadere informatieStembandverlamming. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!
Stembandverlamming In deze folder krijgt u informatie over wat een stembandverlamming is, welke gevolgen dit heeft en welke behandelingen er zijn. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs
Nadere informatieSTEMBANDEN BEKIJKEN EN BEHANDELEN Keel-, Neus- en Oorheelkunde (KNO)
STEMBANDEN BEKIJKEN EN BEHANDELEN Keel-, Neus- en Oorheelkunde (KNO) FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding U hebt last van uw stembanden. Bij poliklinisch onderzoek van de stembanden kon geen duidelijke diagnose
Nadere informatieInhoudsopgave. Inleiding...5. Wanneer een trommelvliesbuisje plaatsen?...7. Wat is een trommelvliesbuisje?...9
Trommelvliesbuisjes Inhoudsopgave Inleiding...5 Wanneer een trommelvliesbuisje plaatsen?...7 Wat is een trommelvliesbuisje?...9 Hoe wordt een trommelvliesbuisje geplaatst?...9 Hoe lang moet een trommelvliesbuisje
Nadere informatieZiekte van Menière KNO
Ziekte van Menière KNO Inhoudsopgave 1. Inleiding... 4 2. Wat is de ziekte van Ménière?... 4 3. Wat voor klachten heeft een patiënt met de ziekte van Ménière?... 5 Aanvallen van draaiduizelingen...5 Slechthorendheid...6
Nadere informatieRevalidatie geneeskunde. Revalidatiedagbehandeling
Revalidatie geneeskunde Revalidatiedagbehandeling Inhoudsopgave 1. Inleiding... 4 2. Het revalidatieteam... 4 3. Poliklinische dagbehandeling... 4 4. Wat doen de verschillende behandelaars?... 5 4a De
Nadere informatieBrok in de keel. Havenziekenhuis
Brok in de keel In deze folder staat beschreven wat een brok in de keel inhoudt en wat hiervan de oorzaak kan zijn. Uw KNO-arts kan de brok in de keel op verschillende manieren onderzoeken. Welke manieren
Nadere informatieInhoudsopgave. Inleiding voor ouders...4. Informatie over darmspoelen...5. Wat is darmspoelen?...5. Wat gaan we doen?...6
Darmspoelen Inhoudsopgave Inleiding voor ouders...4 Informatie over darmspoelen...5 Wat is darmspoelen?...5 Wat gaan we doen?...6 Wat heb je nodig?... 6 Wat heb je verder nodig?...7 Wat doe je van te
Nadere informatieBuisjes in de oren. 1. Waarom een operatie? 2. Hoe verloopt de opname
Buisjes in de oren Binnenkort komt uw kind naar het ziekenhuis voor een ooroperatie, namelijk het plaatsen van trommelvliesbuisjes. In deze folder leest u meer over de operatie en de nazorg. Eerst leggen
Nadere informatieTe kort tongriempje. (Ankyloglossie) Chirurgie
Te kort tongriempje (Ankyloglossie) Chirurgie Inhoudsopgave Wat is een te kort tongriempje...4 Zuigelingen...4 Oudere kinderen en volwassenen...5 Behandeling in het St Jansdal...5 Telefonische intake
Nadere informatieNeusamandel verwijderen bij kinderen
Keel-, neus- en oorheelkunde Kindergeneeskunde Neusamandel verwijderen bij kinderen i Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis Algemeen Binnenkort verwijdert de KNO-arts bij uw kind de neusamandel. De
Nadere informatiepatiënteninformatie trommelvliesbuisjes bij kinderen
patiënteninformatie trommelvliesbuisjes bij kinderen In overleg met de KNO-arts heeft u besloten om bij uw kind trommelvliesbuisjes te laten plaatsen. In deze folder geven wij u inhoudelijke informatie
Nadere informatieLogopedie Sophie Gortzak maart 2010
Logopedie Sophie Gortzak maart 2010 Inleiding Ik doe mijn werkstuk over logopedie omdat ik het een interessant onderwerp vond en mijn moeder is logopedist. Mijn hoofdstukken zijn: 1Wat is logopedie? 2Wie
Nadere informatiePlastische Chirurgie Schisisteam. Gehemelteplastiek (pharynxplastiek)
Plastische Chirurgie Schisisteam Gehemelteplastiek (pharynxplastiek) Plastische Chirurgie Schisisteam Uw kind heeft in verband met een nasale spraak een spraakverbeterende operatie nodig: een gehemelteplastiek.
Nadere informatieAfdeling Medische Psychologie Informatie voor kinderen, jongeren en hun ouders
Afdeling Medische Psychologie Informatie voor kinderen, jongeren en hun ouders Je bent doorverwezen naar de afdeling Medische Psychologie van het Sint Anna Ziekenhuis. Deze brochure geeft je informatie
Nadere informatiePraten leer je niet vanzelf
jeugdgezondheidszorg Praten leer je niet vanzelf... hier ben ik www.icare.nl Over de spraak-taalontwikkeling van kinderen van 0-4 jaar Praten gaat niet vanzelf, praten moet je leren. Een kind leert praten
Nadere informatieOnderzoek van de stembanden
KNO Onderzoek van de stembanden Microlaryngoscopie ONDERZOEK U wordt op dag om uur verwacht op de poli/afdeling. Als u verhinderd bent, wilt u dit dan tijdig melden en een nieuwe afspraak maken? Wij verzoeken
Nadere informatieOperatie aan de amandelen bij kinderen
Operatie aan de amandelen bij kinderen Informatie voor patiënten F0220-3415 juni 2014 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam
Nadere informatieVerwijderen van de neusamandel
1/5 Keel- neus- en oorheelkunde Verwijderen van de neusamandel (bij kinderen, in dagbehandeling) Inleiding U heeft in overleg met de Keel-, Neus-, Oorarts (KNO-arts) besloten om de neusamandel van uw kind
Nadere informatieBlaasspoelingen. Urologie
Blaasspoelingen Urologie Inhoudsopgave Waarom blaasspoelingen?...4 Het medicijn...5 Voorbereiding...6 De behandeling...6 Nazorg...7 Bijwerkingen...8 Controle...9 Tot slot...9 3 De uroloog heeft u verteld
Nadere informatieOperatie aan de amandelen bij volwassenen
Operatie aan de amandelen bij volwassenen KNO alle aandacht Operatie aan de amandelen bij volwassenen Algemeen Er is in overleg met u besloten tot een operatie aan de amandelen. Besloten is tot het verwijderen
Nadere informatieOperatie aan de amandelen
Operatie aan de amandelen Informatie voor patiënten F0443-3415 juni 2014 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam 070
Nadere informatieEen onderzoek van je bijnieren: ACTH-test
Een onderzoek van je bijnieren: ACTH-test 2 Inhoudsopgave Wat doen hormonen?...6 Vóór de ACTH-test...8 Hoe doen we een ACTH-test?...9 Na de ACTH-test... 10 De uitslag... 10 Tips... 11 Wil je meer weten?...
Nadere informatieOperatie aan amandelen bij volwassenen KNO
Operatie aan amandelen bij volwassenen KNO Inhoudsopgave Inleiding...4 Wat zijn de amandelen en wat is hun functie?...4 Wat voor klachten kunnen de amandelen geven?...6 Wanneer is het gewenst om de keelamandelen
Nadere informatieStemhygiëne. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!
Stemhygiëne Stemhygiëne omvat de zorg voor een gezonde stem en keel. In deze folder wordt u geïnformeerd hoe u hiervoor kunt zorgen. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee! Wat is
Nadere informatieKeel-, neus- en oorheelkunde Kindergeneeskunde. Patiënteninformatie. Trommelvliesbuisje. Operatie bij kinderen. Slingeland Ziekenhuis
Keel-, neus- en oorheelkunde Kindergeneeskunde Trommelvliesbuisje i Patiënteninformatie Operatie bij kinderen Slingeland Ziekenhuis Algemeen De specialist heeft u het advies gegeven om bij uw kind een
Nadere informatieAlgemeen. Patiëntenrechten. Recht op informatie;toestemmingsvereiste
Algemeen Patiëntenrechten Recht op informatie;toestemmingsvereiste Inhoudsopgave Patiëntenrechten...4 Inleiding...5 Recht op informatie...6 Waarom informatie?...6 Wie geeft informatie?...6 Waarover informatie?...7
Nadere informatieBrokgevoel in de keel
Brokgevoel in de keel Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding U bent bij de kno-arts onder behandeling omdat u een brokgevoel in uw keel heeft. In deze folder leest
Nadere informatieInknippen van je tongriempje
Inknippen van je tongriempje Onder ouders verstaan wij ook verzorger(s), pleeg- of adoptieouder(s) U kunt wijzigingen of aanvullingen op deze informatie door geven per e-mail: patienteninformatiewkz@umcutrecht.nl
Nadere informatieJe wordt binnenkort geopereerd aan je knie. In deze folder willen we je meer vertellen over de operatie en advies geven voor na de operatie.
Arthroscopie 2 Inhoudsopgave Waarom is een arthroscopie nodig?...5 De voordelen...6 Voor de operatie...6 De operatie...6 Na de operatie...7 Leefregels vanuit de orthopedisch chirurg...8 Leefregels vanuit
Nadere informatieRevalidatie en therapie. Poliklinische revalidatie na CVA
Revalidatie en therapie Poliklinische revalidatie na CVA Inhoudsopgave Inleiding...4 Wat is een CVA?...4 Wat kunt u verwachten?...5 Het behandelproces...5 Observatiefase...5 Behandelfase...6 Nazorgfase...6
Nadere informatieGehoor-en Spraak Centrum (GSC) Sophia Kinderziekenhuis
Gehoor-en Spraak Centrum (GSC) Sophia Kinderziekenhuis U en uw kind hebben een afspraak op het Gehoor- en Spraak Centrum (GSC) van de afdeling Keel-, Neus- en Oorheelkunde van het Erasmus MC - Sophia.
Nadere informatieGroeihormonen test. De Argininetest
Groeihormonen test De Argininetest 2 Inhoudsopgave Wat doen hormonen?...6 Vóór de Argininetest...7 Hoe doen we een Argininetest?...8 Na de Argininetest...9 De uitslag...9 Tips... 10 Complicaties... 11
Nadere informatieAfdelingsinformatie. Intensive Care
Afdelingsinformatie Intensive Care Inhoudsopgave Behandelteam en ondersteuners...4 Eilandverpleging...5 Isolatie...5 Op bezoek...6 Huisregels voor bezoekers...7 Eigendommen...8 Informatie over uw naaste...8
Nadere informatieNEUSAMANDEL VERWIJDEREN EN/OF TROMMELVLIEZEN DOORPRIKKEN FRANCISCUS GASTHUIS
NEUSAMANDEL VERWIJDEREN EN/OF TROMMELVLIEZEN DOORPRIKKEN FRANCISCUS GASTHUIS Inleiding Binnenkort wordt uw kind verwacht in ons ziekenhuis om de neusamandel te laten verwijderen. Uw arts heeft u verteld
Nadere informatieJJ (dubbel J) katheter. Urologie
JJ (dubbel J) katheter Urologie Inhoudsopgave Inleiding...4 Voorbereiding...6 Bloedverdunners...6 De ingreep...8 Complicaties...8 Verwisselen van de katheter...9 Tot slot...9 3 Inleiding U krijgt een
Nadere informatieNeuspoliepen en neusbijholtenchirurgie KNO
Neuspoliepen en neusbijholtenchirurgie KNO Inhoudsopgave Wat zijn neuspoliepen?...4 Wat voor klachten worden veroorzaakt door neuspoliepen?...5 Hoe wordt de diagnose gesteld?...6 Wat is de behandeling
Nadere informatiePatiëntenrechten van ouders en kind. Vrouw - Moeder - Kind centrum
00 Patiëntenrechten van ouders en kind Vrouw - Moeder - Kind centrum In deze folder geven wij u informatie over de patiëntenrechten van u en uw kind. Deze folder is geschreven voor ouders. In de folder
Nadere informatieInknippen van je tongriempje
Wilhelmina Kinderziekenhuis Inknippen van je tongriempje Wat staat er in deze folder Inleiding voor ouders 2 Informatie voor jongeren vanaf 12 jaar 4 Inknippen van het tongriempje 6 Tips 9 Wil je meer
Nadere informatiePoli longziekten. Bezoek aan de OSAS-poli
Poli longziekten Bezoek aan de OSAS-poli 1 U bent doorverwezen naar de OSAS-poli om te kijken of er bij u sprake is van OSAS. OSAS is de afkorting voor Obstructief Slaap Apneu Syndroom. In deze folder
Nadere informatieBrokgevoel in de keel
Keel-, Neus- en Oorheelkunde Patiënteninformatie Brokgevoel in de keel U ontvangt deze informatie, omdat u last heeft van een brokgevoel in uw keel. Hierin kunt u lezen wat de oorzaken hiervan kunnen zijn
Nadere informatieEen operatie aan de stemplooien
i Patiënteninformatie Dienst Logopedie & NKO Een operatie aan de stemplooien GezondheidsZorg met een Ziel De stemplooien en de stem De stemplooien bevinden zich in het strottenhoofd (ter hoogte van de
Nadere informatieKeel-, neus- en oorheelkunde Kindergeneeskunde. Patiënteninformatie. Trommelvliesbuisje. Operatie bij kinderen. Slingeland Ziekenhuis
Keel-, neus- en oorheelkunde Kindergeneeskunde Trommelvliesbuisje i Patiënteninformatie Operatie bij kinderen Slingeland Ziekenhuis Algemeen De specialist heeft u het advies gegeven om bij uw kind een
Nadere informatieOperatie aan de amandelen bij volwassenen
Operatie aan de amandelen bij volwassenen KNO Locatie Hoorn/Enkhuizen Operatie aan de amandelen bij volwassenen Algemeen Er is in overleg met u besloten tot een operatie aan de amandelen. Besloten is tot
Nadere informatieOperatie aan de stembanden Microlaryngoscopie
Operatie aan de stembanden Microlaryngoscopie Binnenkort wordt u opgenomen in verband met een operatie aan uw stembanden, een zogenaamde microlaryngoscopie. Deze folder geeft informatie over de operatie
Nadere informatieSpraak-taal 0-1½ jaar
Spraak-taal 0-1½ jaar HOE LEERT EEN KIND PRATEN? Leren praten gaat vaak natuurlijk en vanzelf. De meeste ouders staan er niet bij stil. Het gaat stap voor stap, net als leren lopen. Het ene kind leert
Nadere informatieInformatie over kaakklachten
Informatie over kaakklachten Logopedie Beter voor elkaar 2 Inleiding U bent door de kaakchirurg, KNO-arts, huisarts of tandarts verwezen naar de afdeling logopedie in verband met kaakklachten. Deze folder
Nadere informatieSchisis komt voor bij één à twee op de 1000 pasgeborenen. In de meeste gevallen is de oorzaak niet duidelijk.
Schisis (hazenlip) Inhoudsopgave SCHISIS 3 Ontstaan van een schisis 3 De vormen van schisis 4 Het schisisteam 4 Behandeling 6 De gevolgen 7 Enkele tips 8 Wat kunnen ouders zelf doen 9 Ouders kunnen terecht
Nadere informatiede Mantoux test Een test om te kijken of je de tuberculose-bacterie in je lichaam hebt
de Mantoux test Een test om te kijken of je de tuberculose-bacterie in je lichaam hebt Onder ouders verstaan wij ook verzorger(s), pleeg- of adoptieouder(s) U kunt wijzigingen of aanvullingen op deze informatie
Nadere informatieAls ouders niet meer samen zijn
Als ouders niet meer samen zijn Inhoudsopgave Waarover gaat deze folder?...5 Werkwijze hulpverleners...5 Rol van ouders...6 Regelingen met betrekking tot het gezag...7 Als ouders niet meer samen zijn...8
Nadere informatieSnurken Snurken is het maken van een zagend, ruisend of brommend keelgeluid tijdens de slaap.
Snurkoperatie Algemeen In overleg met uw arts heeft u besloten dat u wordt geopereerd omdat u snurkt tijdens uw slaap. In deze folder leest u hoe deze operatie in Bernhoven wordt uitgevoerd. Snurken Snurken
Nadere informatieAls praten niet vanzelf gaat
Libra R&A locatie AC Eindhoven Als praten niet vanzelf gaat Niet alle kinderen leren vanzelf goed praten. Daar kunnen verschillende oorzaken voor zijn. In deze folder leest u waar u op moet letten en wat
Nadere informatieRode Kruis ziekenhuis. Patiënteninformatie. Brok in de keel. rkz.nl
Patiënteninformatie Brok in de keel rkz.nl Inleiding Het gevoel dat er wat in de keel zit komt veel voor. Omdat het vaak tot ongerustheid leidt is het zinvol het probleem nader te bespreken. De klacht
Nadere informatieWGBO bij kinderen. Wet Geneeskundige Behandelingsovereenkomst
WGBO bij kinderen Wet Geneeskundige Behandelingsovereenkomst Januari 2016 Rechten van de patiënt (WGBO) De relatie tussen een patiënt en een arts of andere hulpverlener hoort gebaseerd te zijn op wederzijds
Nadere informatieAlgemeen. Registratie persoonsgegevens/ WBP
Algemeen Registratie persoonsgegevens/ WBP Inhoudsopgave Inleiding...4 Gegevensverwerking binnen St Jansdal...5 Doelen van gegevensverwerking...5 Goede zorg en hulpverlening...5 Financiële administratie...6
Nadere informatiePATIËNTENINFO Een operatie aan de stemplooien
PATIËNTENINFO Een operatie aan de stemplooien LOGOPEDIE / NKO De stemplooien en de stem De stemplooien bevinden zich in het strottenhoofd (ter hoogte van de adamsappel), dat een verbinding vormt tussen
Nadere informatieoperatie aan de keelamandelen bij volwassenen
operatie aan de keelamandelen bij volwassenen In overleg met de keel-, neus- en oorarts (KNO-arts) heeft u besloten om uw keelamandelen te laten verwijderen. In deze folder geven wij u informatie over
Nadere informatieEvenwichtsonderzoek KNO
Evenwichtsonderzoek KNO Inhoudsopgave Doel evenwichtsonderzoek... 4 Voorbereiding... 5 Het onderzoek... 6 A. Onderzoek in de stoel... 7 B. Onderzoek op de behandeltafel... 7 Na het onderzoek... 8 Uitslag...
Nadere informatieSchildwachtklierbiopsie bij melanoom. Chirurgie
Schildwachtklierbiopsie bij melanoom Chirurgie Inhoudsopgave Inleiding...4 Melanoom en uitzaaiingen naar lymfeklieren...4 Het opsporen van de schildwachtklier...4 Operatieve verwijdering van de schildwachtklier...6
Nadere informatieOperatie aan de amandelen
Operatie aan de amandelen De KNO-arts heeft met u besproken dat u geopereerd wordt aan de amandelen. U wordt hiervoor opgenomen in het ziekenhuis. In deze folder leest u wat er tijdens de operatie gebeurt
Nadere informatieOperatie aan de keelamandelen
Operatie aan de keelamandelen Inleiding De keel-, neus- en oorarts (KNO-arts) heeft voorgesteld om uw keelamandelen te verwijderen. In deze folder staat informatie over een operatie aan de keelamandelen
Nadere informatieOperatie aan de keelamandelen
Operatie aan de keelamandelen J03.007-16 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 1 Inleiding... 3 Wat zijn amandelen en wat is hun functie?... 3 Amandelen zitten in... 3 De neus-keelholte... 3 De keel... 3 Achter
Nadere informatieeen ademtest om een speciale bacterie in je maag op te sporen 13C-ureumtest
een ademtest om een speciale bacterie in je maag op te sporen 13C-ureumtest Onder ouders verstaan wij ook verzorger(s), pleeg- of adoptieouder(s) U kunt wijzigingen of aanvullingen op deze informatie door
Nadere informatie