Tafel Circulair Beton Inleiding: Startpunt onderhandelingen Betonakkoord

Transcriptie

1 Tafel Circulair Beton Inleiding: Startpunt onderhandelingen Betonakkoord Scope Circulair Beton: alle betonproducten B&U + GWW Inleiding: Van lange cycli naar acties nu Circulair beton gaat over levenscycli van objecten, componenten, materialen en grondstoffen, en over het sluiten van de betonkringloop, de verantwoordelijkheid nemen en het organiseren daarvan. Kenmerk van zo n kringloop is dat alles met alles te maken heeft: geen toekomstige circulaire economie zonder slim ontwerp nu. Het betonakkoord gaat over wat we nu (horizon 10 á 15 jaar) kunnen doen: 1) NU ontwerpen en bouwen voor toekomstig hoogwaardig hergebruik, 2) NU hergebruik van beton dat vrijkomt. Onderscheid We maken onderscheid in: Gebouwen - constructief / niet-constructief GWW (wegen, tunnels, viaducten, kunstwerken) - constructief / niet-constructief Overig Systemen circulaire economie Voor circulair beton kunnen we twee systemen onderscheiden: 1. Ontwerp voor hergebruik en recycling: a. Van ontwerp tot demontage van objecten en componenten b. Van ontwerp tot tot hergebruik beton einde levensduur gebouw 2. Hergebruik en recycling: a. Terugname en hergebruik van gedemonteerde componenten b. Terugname en recycling van beton Daarbij onderscheiden we de stakeholdersposities in actoren, primaire- en secondaire beïnvloeders. Actoren zijn de mensen/bedrijven die de grondstoffen in handen krijgen en de verantwoordelijkheid nemen de cyclus te sluiten (zoals de grondstoffenleveranciers, makers, de verwerkers, de facilatoren, de slopers en recyclers). Primaire beïnvloeders zijn de mensen/bedrijven die verantwoordelijkheid nemen om circulariteit en de kwaliteit te borgen met o.a. detaillering, grondstoffenpaspoort (zoals opdrachtgevers, ontwerpers, constructeurs, adviseurs BIM-coördinator en bouwcoördinator), of die de ambitie neerzetten (zoals opdrachtgevers en ontwerpers). Secondaire beïnvloeders zijn de mensen / bedrijven / instellingen die voorwaardenscheppend zijn (zoals banken, verzekeraars, kennisinstellingen en overheid).

2 Uitgangspunten systemen: 1. Ontwerp voor hergebruik en recycling: a. Ontwerp met zo hoogwaardige mogelijke toepassing voor hergebruik van vrijkomende componenten, materialen en grondstoffen. b. Ontwerp zodat de scheiding van secundaire grondstoffen eenvoudig is. c. Organiseer, documenteer en borg circulariteit. d. Ambitieniveau en voorwaardescheppen. e. Van ontwerp tot demontage van betonnen, objecten en componenten. 2. Hergebruik en recycling: a. 100% terugname en zo hoogwaardig mogelijk gebruik beton in nieuw beton t.b.v. secondaire grondstoffen of andere nuttige toepassingen. b. 100% terugname en hergebruik gedemonteerde betonnen sloopcomponenten. c. Zo lokaal mogelijk. Denkrichting: De kernvraag hierbij is welke producenten-beton/ketenverantwoordelijk organiseer je en welke marktprikkel staat daartegenover. Het gaat hier vooral om de (keten) verantwoordelijkheid nemen voor terugname van beton in bouw- en kunstwerken. We maken hierbij onderscheid in sloopcomponenten (deconstructie) en sloopbeton (granulaten). Eerst zal geïnventariseerd moeten worden wat er in een bouw- of kunstwerk zit. Kan het worden hergebruikt (prioriteit 1) dan gaat het als component naar de HUB. Kan het niet worden hergebruikt dan gaat het als sloopbeton voor nieuwe grondstoffen naar de HUB. De regionale HUB is de tijdelijke opslag (fysiek of digitaal) omdat het oude niet direct in een nieuw gebouw of kunstwerk gebruikt kan worden. De producent van betonproducten of de betonmortel neemt de verantwoordelijkheid voor 100% afname van de HUB. De producent kan zelf bepalen hoeveel granulaat er in zijn producten gaat zolang als de betonketen haar verantwoordelijkheid voor 100% terugname maar neemt. Als je dit goed wil laten functioneren is het belang dat er inzicht is in sloop- en We gaan afspraken maken over 1. De definitie Circulair Beton 2. De definitie Duurzaam beton beton (sustainable) 3. De doelen Circulair Beton: a. Ontwerp: minimaal percentage (tonnen / m3 s / m2 s) van een constructie ontwerpen voor zo hoogwaardig mogelijkhergebruik: functie, toepassing en kwaliteit. b. Hergebruik voor nieuw: kwaliteit, herkomst (lokaliteit) en percentages secundair materiaal voor toepassing in nieuw beton. c. Hergebruik en recycling: - 100% recycling van vrijkomend beton - 100% hergebruik van demontabel betonnen componenten en elementen 4. Verdienmodellen Circulair Beton: a. Terugwinning, hergebruik en recycling b. Langdurig en optimaal gebruik producten c. Diensten ter ondersteuning klanten 5. Kwaliteitsborging en informatie-uitwisseling: a. Aanhaken bij nieuwe wet kwaliteitsborging in de bouw b. Opzetten grondstoffenpaspoort en geboortecertificaat voor beton 6. Ketensamenwerking: optimaliseren van samenwerking tussen schakels in de betonketen gericht op de uitgangspunten van de systemen. a. Invulling van het begrip verantwoordelijkheid stakeholders (waar kan men op aangesproken worden). 7. Samenwerkingen kennisdeling optimaliseren tussen de betonketen, beïnvloeders en kennisinstellingen. 8. Transitieproces (hoe gaan we ambities en doelstellingen realiseren. 9. Het creëren van bewustwording. 10. Innovatie stimuleren

3 nieuwbouwactiviteiten. Definities Deze begrippen komen uit de Europese Kaderrichtlijn Afval en worden door de lidstaten toegepast in hun wet- en regelgeving. De definities die in NL worden toegepast staan in het Landelijk Afvalstoffenplan. In LAP2 worden de volgende definities gehanteerd: Nuttige toepassing (recovery): Elke handeling met als voornaamste resultaat dat afvalstoffen een nuttig doel dienen door hetzij in de betrokken installatie, hetzij in de ruimere economie, andere materialen te vervangen die anders voor een specifieke functie zouden zijn gebruikt, of waardoor de afvalstof voor die functie wordt klaargemaakt, tot welke handelingen in ieder geval behoren de handelingen die zijn genoemd in bijlage II bij de Kaderrichtlijn afvalstoffen. Hieronder valt o.a. de recycling en terugwinning van bouwmateriaal, zoals beton. Hergebruik (re-use): Elke handeling waarbij producten of componenten die geen afvalstoffen zijn, opnieuw worden gebruikt voor hetzelfde doel als dat waarvoor zij waren bedoeld. Hieronder zou je betonnen producten kunnen scharen, zoals kanaalplaatvloeren of modulaire betonnen elementen, die een zelfde functie vervullen. Recycling (recycling): Nuttige toepassing waardoor afvalstoffen opnieuw worden bewerkt tot producten, materialen of stoffen, voor het oorspronkelijke doel of voor een ander doel, met inbegrip van het opnieuw verwerken van organische afvalstoffen, en met uitsluiting van energieterugwinning en het opnieuw verwerken tot materialen die bestemd zijn om te worden gebruikt als brandstof of als opvulmateriaal. Hier moet je denken aan bijv. betongranulaat dat voor een ander doel (funderingsmateriaal in wegen) wordt gebruikt.

4 Doelstellingen 2020 Ontwerp van nieuwe objecten en constructies gaan uit van gerecirculeerd beton. Secundair materiaal is ontdaan van onzekerheden omtrent kwaliteit en betrouwbaarheid. 100% vrijkomend materiaal wordt door de keten zo hoogwaardig mogelijk opgenomen. 50% van constructies gebouwd vanaf 2018 kan niet-destructief worden gedemonteerd. Verdienmodellen Circulaire Beton zijn geoptimaliseerd. Ketensamenwerking is een feit. Grondstoffenpaspoort is gerealiseerd. Geboortecertificaat ia aanwezig 50% terugname sloopbeton voor granulaat 50% terugname betoncomponenten voor hergebruik Doelstellingen 2030: 100% terugname sloopbeton voor granulaat 100% terugname betoncomponenten voor hergebruik Ontwerp van nieuwe objecten en constructies gaan uit van gerecirculeerd beton. Ontwerp van nieuwe objecten en constructies gaan uit van componenten die hergebruikt kunnen worden. Ontwikkelen verdienmodel voor de circulaire economie van beton zodat hoogwaardig slopen, componentenhergebruik of hoogwaardige recycling mogelijk maakt.

5 Tafel Circulair Beton Uitgangspunten: Startpunt onderhandelingen Betonakkoord Scope Circulair Beton: alle betonproducten B&U + GWW Stakeholders: Bij de stakeholders kunnen we onderscheid maken in 3 categorieën: 1. De actoren: Dit zijn de stakeholders die direct invloed hebben op de kwaliteit of prestatie van de grondstoffen of componenten. 2. Primaire beïnvloeders: Dit zijn de stakeholders die voorwaardescheppend zijn en direct invloed hebben op de borging en beheer van de kwaliteit van de grondstoffen of componenten in de eerste cyclus, tweede cyclus of levensloopverlengend. 3. De secondaire beïnvloeders: Dit zijn de stakeholders die door regelgeving, financieringsconstructies, certificering, kennisontwikkeling en opleiden van vakmensen of beheer duurzaamheidsaspecten of constructies kunnen faciliteren en borgen. Om inzicht te krijgen in hun taak in of voor de betonketen is het belangrijk om hun positie in de keten of het proces te bepalen en de waardepropositie en - creatie?

6 SYSTEEM 1 Systeem 1: Ontwerp voor hergebruik en recycling ACTOREN actoren Draagt bij aan gemeenschappelijke ambitie Heeft hierbij nodig Betonproducenten Kennisoverdracht aan beïnvloeders Geboortecertificaat Betonmortelcentrales Leveranciers primaire grondstoffen Leveranciers secundaire grondstoffen Zelfregulerend duurzaam beton uitleveren Prestatiebeton maken Componenten voor hergebruik maken Terugname van Componenten Innovatie Denken in concepten Verantwoordelijkheid nemen voor 100% terugname Kennisoverdracht aan beïnvloeders Zelfregulerend duurzaam beton uitleveren Prestatiebeton uitleveren Adviesrol op zich nemen Innovatie Denken in concepten Verantwoordelijkheid nemen voor 100% terugname Duurzaam uitleveren Duurzaam uitleveren Grondstoffenpaspoort Milieu-index / label Integrale kijk Kwaliteitsborging Geboortecertificaat Grondstoffenpaspoort Milieu-index / label Integrale kijk Kwaliteitsborging Geboortecertificaat Geboortecertificaat Leveranciers hulpstoffen Duurzaam uitleveren Geboortecertificaat Recycling bedrijven Duurzame recycling voor hoogwaardige toepassing De kennis over de waardeketen voor waardecreatie. Sloopbedrijven Duurzame deconstructie voor hoogwaardige toepassing De kennis over de waardeketen voor waardecreatie.

7 Aannemers (bouwer) Gebouweigenaren Betontechnoloog Matchmaker Inventarisator Kennisoverdracht aan beïnvloeders Selectief slopen Veilig en milieukundig slopen Beton langer in de kist laten. Prestatiebeton uitvragen. Duurzaam beton uitvragen. Financiering voor hergebruik (bij DBFMO contracten) Bewaken van waardebehoud grondstoffen. Basisprincipe moet zijn levensduurverlenging. Kennisoverdracht aan Primaire beïnvloeders Kwaliteitsoptimalisatie Innovatie Beheerder van sloopbeton en betoncomponenten Inzicht in (komende) bouwprojecten in de regio en verbindingen leggen. Bepaling van de kwaliteit grondstoffen of componenten in en gebouw of kunstwerk. Kennisoverdracht naar HUB Sloopcertificaat (BREEAM Sloop, BRL SVMS-007) Samenwerking met betonmortelcentrale en klant voor planning Kennis van de betonketen en inzicht in de de do s en don t. (digitale) grondstoffenhub Bouwprojectenkalender (digitale) grondstoffenhub

8 Systeem 1: Ontwerp voor hergebruik en recycling PRIMAIRE BEINVLOEDERS Primaire beïnvloeders Draagt bij aan gemeenschappelijke ambitie Heeft hierbij nodig Professionele Stelt de duurzaamheidsambitie van het project vast. BREEAM, MKI of GPR als sturingsmechanisme; opdrachtgevers Is voorwaardenscheppend. Beleid van Duurzaam Inkopen / MVI; Niet professionele opdrachtgever Kennisinstellingen Architecten / ontwerpers Stelt de duurzaamheidsambitie van het project vast. Is voorwaardenscheppend. Ondersteuning kennisoverdracht; Ondersteuning bij concepten; Vakmensen opleiden; Onderwijs (opleiden vakmensen) en kenniscomponent; Samen met bedrijven kennis ontwikkelen en innovatieve oplossingen bedenken en vertalen in het curriculum; Integraal ontwerp. Duurzame materiaalkeuze. Systeemontwerp. Adaptief ontwerpen. Multifunctioneel ontwerpen ook voor mogelijkheden voor toekomstige functies. Gebouwpaspoort. Keurmerk als sturingsmechanisme. Kennis vanuit bedrijfsleven; ; Samen met bedrijven kennis ontwikkelen en innovatieve oplossingen bedenken en vertalen in het curriculum; Integrale kijk Bouwkundigen BIM coördinator Detaillering - Duurzaam detail - Duurzame materiaalkeuze - Deconstructie detail - Functionele eenheden - Systeemontwerp omzetten - Hoogwaardig hergebruik - Eenvoudige verbindingen De coördinator heeft een sleutelrol voor de borging van data. - BIM model Kennis Integrale kijk As built dossier opleveren en bijhouden

9 Bestekschrijver Omschrijven - Duurzaamheidsscope - Duurzame materiaalkeuze - Deconstructie mogelijkheden (Veilig en Milieukundig Slopen) - Functionele eenheden - inzicht in de do s en don t. Data inbrengen actoren en beinvloerders. - Geboortecertificaat - Milieuprestatieberekening Integrale kijk Calculator De echte kosten berekenen Total cost of ownership Bouwmanager Constructeur Duurzame uitvraag Niet sturen op geld maar op kwaliteit Berekenen naar prestatiebeton Kwaliteitsoptimalisatie Ontwerp: minimaal percentage (tonnen / m3 s / m2 s) van een constructie ontwerpen voor zo hoogwaardig mogelijk- hergebruik: functie, toepassing en kwaliteit. Kennisoverdracht betonketen Calculator Calculeren op kwaliteit in plaats van prijs Total costs of ownership Aannemer (organisatie) Bouwcoördinator Inkopen duurzame beton (producten) Planning op duurzaamheid aanpassen Integrale kijk met conceptkeuze inzicht in de de do s en don t. Beton Bewust BetonLabel / milieu-index Integrale kijk Facilitair managers Eerder in het bouwproces aanwezig Integraal ontwerp Betonketen De betonketen denkt na over betonconcepten zoals warmte (BKA) en zet dit als totaalpakket in de markt. Agenderen en borgen van de kwaliteit. Aanhaken bij nieuwe wet Integrale denkwijze

10 kwaliteitsborging in de bouw Sturingsmechanismes ontwikkelen: 100% terugname componenten, 100% terugname sloopbeton. Betonketenverantwoordelijkheid nemen Uitvoeren LCA s Marktprikkel Systeem 1: Ontwerp voor hergebruik en recycling SECONDAIRE BEINVLOEDERS Secondaire beïnvloeders Draagt bij aan gemeenschappelijke ambitie Heeft hierbij nodig Wetgever Regelgeving kwaliteitsborging gebouwen Financier Sturen op costs of ownership Verzekeraar Risico analyse op duurzaamheid Normering Helder en Smart Certificeringsinstantie Herijken BREEAM, Beheerstichting SVMS Dutch Green Building Council (Rotterdam) Beheerder Beheert de data van o.a. certificaten, gebouwcomponenten en Data inbrengen actoren en beinvloerders. grondstoffen; - BIM model met data - Grondstoffenpaspoort Eigendomsverhoudingen - Geboortecertificaten - Gebouwpaspoort - Milieuprestatieberekeningen - Grondstoffeninventarisatie voorafgaand aan sloop SYSTEEM 2

11 Systeem 2: Hergebruik en recycling ACTOREN actoren Draagt bij aan gemeenschappelijke ambitie Heeft hierbij nodig Betonproducenten Als het uitgangspunt is van beton, beton maken. Neemt verantwoordelijkheid voor 100% terugname van sloopbeton en gebruikt weer hoogwaardig in nieuw beton; Levert data over producten t.b.v. materialenpaspoort Producentenverantwoordelijkheid; Producenten dienen te beschikken over de BAT s (best available techniques) en hiermee een lage CO2 footprint veroorzaken Hoge kwaliteit secundaire materialen (geen vervuiling, juiste fracties); Geboortecertificaat; Grondstoffenpaspoort; Milieu-index / label; BIM; Aantrekkelijke kostprijs; Betonmortelcentrales Neemt alle secundaire materialen aan (Verantwoordelijkheid nemen voor 100% terugname); Levert data over betonmortel t.b.v. materialenpaspoort; Producentenverantwoordelijkheid; Producenten dienen te beschikken over de BAT s (best available techniques) en hiermee een lage CO2 footprint veroorzaken Vakmensen deskundig in hoogwaardig hergebruik; De randvoorwaarden stellen voor milieu- en kosten efficiëncy. True Value methodology. Hoge kwaliteit secundaire materialen (geen vervuiling, juiste fracties); Geboortecertificaat; Grondstoffenpaspoort; Milieu-index / label; ; Integrale kijk; Kwaliteitsborging; BIM; Aantrekkelijke kostprijs; Vakmensen deskundig in hoogwaardig hergebruik; De randvoorwaarden stellen voor milieu- en kosten efficiëncy. True Value methodology. Leveranciers primaire grondstoffen Duurzaam uitleveren Primaire delfstofwinning geschiedt in combinatie met maatschappelijk gewenste functieveranderingen, zoals; natuurontwikkeling, hoogwaterbescherming en recreatie; Het zeer nauwkeurige samenstellen van de diverse Vakmensen deskundig in hoogwaardig hergebruik

12 Leveranciers secundaire grondstoffen korrelafmetingen leidt tot een reductie van cementgebruik Producenten dienen te beschikken over de BAT s (best available techniques) en hiermee een lage CO2 footprint veroorzaken Duurzaam uitleveren; Het zeer nauwkeurige samenstellen van de diverse korrelafmetingen leidt tot een reductie van cementgebruik Producenten dienen te beschikken over de BAT s (best available techniques) en hiermee een lage CO2 footprint veroorzaken. Inventarisering (regionaal) maken de hoeveelheid secundair materiaal in gebouwen en kunstwerken en wanneer dit vrijkomt. Vakmensen deskundig in hoogwaardig hergebruik Hoge kwaliteit secundaire materialen (geen vervuiling, juiste fracties); Leveranciers hulpstoffen Duurzaam uitleveren Vakmensen deskundig in hoogwaardig hergebruik Recycling bedrijven Duurzame recycling voor hoogwaardige toepassing; Hoge kwaliteit secundaire materialen (geen vervuiling, juiste fracties) tegen concurrerende prijzen; Kennis van het aangeboden materiaal (samenstelling, vervuilingen); investeringen in nieuwste techniek scheidingsinstallaties; Innovaties in recycling technieken; Producenten dienen te beschikken over de BAT s (best available techniques) en hiermee een lage CO2 footprint veroorzaken; De BATS bij recyclers inrichten op betonafval Circulair ontwerp van het object; voldoende aanbod; opdrachtgever die vraagt om duurzame deconstructie; dekkende meerprijs (opdrachtgever of bijvoorbeeld premie); kennis van de materialen in het object (BIM); inzicht in lokale behoefte materialen en elementen; lokale afzet materialen en elementen; investeringen in nieuwste technieken + bijbehorende kennis; Protocol nodig; Vakmensen deskundig in hoogwaardig hergebruik; Hoge kwaliteit secundaire materialen (geen vervuiling, juiste fracties); Sluitende business case i.r.t. inspanning om tot goede specs voor betonpuin te komen vanaf slooplocatie; Sloop- / deconstructiebedrijven Duurzame deconstructie voor hoogwaardige toepassing; Kennisoverdracht aan beïnvloeders; Verplicht stellen selectief slopen / SVMS; Circulair ontwerp van het object; voldoende aanbod; opdrachtgever die vraagt om duurzame deconstructie; dekkende meerprijs (opdrachtgever of bijvoorbeeld premie); kennis van de materialen in het object (BIM); inzicht in lokale behoefte materialen en elementen; lokale afzet materialen en elementen; investeringen in nieuwste technieken +

13 Aannemers (bouwer) Gebouweigenaren Innovaties zoals slim slopen; Producenten dienen te beschikken over de BAT s (best available techniques) en hiermee een lage CO2 footprint veroorzaken. Duurzaam beton uitvragen; Duurzaam verwerken; Uithardingstijd verlengen Detaillering - Duurzaam detail - Duurzame materiaalkeuze - Deconstructie detail - Functionele eenheden - Systeemontwerp omzetten - Hoogwaardig hergebruik - Eenvoudige verbindingen bijbehorende kennis; Sluitende business case i.r.t. inspanning om tot goede specs voor betonpuin te komen vanaf slooplocatie; Voorkomen van teveel materiaalstromen naast elkaar; Protocol nodig; Vakmensen deskundig in hoogwaardig hergebruik; Hoge kwaliteit secundaire materialen (geen vervuiling, juiste fracties); Regelgeving selectief slopen; Kennis van wat we nu maken; Kennis over wat het doet en wat voor effect ingrepen heef;. Vakmensen deskundig in hoogwaardig hergebruik; Vakmensen deskundig in hoogwaardig hergebruik Betontechnoloog Denken in multicycli Vakmensen deskundig in hoogwaardig hergebruik Matchmaker Inventarisator (digitale)grondstoffen HUB; Moment van slopen afstemmen op Nieuwbouw in de buurt; Vakmensen deskundig in hoogwaardig hergebruik; (digitale)grondstoffen HUB; Vakmensen deskundig in hoogwaardig hergebruik; Systeem 2: Hergebruik en recycling PRIMAIRE BEINVLOEDERS Primaire beïnvloeders Draagt bij aan gemeenschappelijke ambitie Heeft hierbij nodig

14 Professionele opdrachtgevers Niet professionele opdrachtgever Kennisinstellingen Architecten / ontwerpers Bouwkundigen Uitvraag die respectievelijk circulair ontwerp en hoogwaardig hergebruik stimuleert Ondersteuning kennisoverdracht; Ondersteuning bij concepten; Vakmensen opleiden; Onderwijs (opleiden vakmensen) en kenniscomponent; Adviseren opdrachtgever Adviseren opdrachtgever Detaillering - Duurzaam detail - Duurzame materiaalkeuze - Deconstructie detail - Functionele eenheden - Systeemontwerp omzetten - Hoogwaardig hergebruik - Eenvoudige verbindingen BIM coördinator Verwerken grondstoffenpaspoort en geboortecertificaat - Bestekschrijver Calculator Bouwmanager Constructeur Calculator Aannemer (organisatie) Bouwcoördinator Facilitair managers Betonketen Bestekken zo schrijven Dat componenten hergebruikt kunnen worden. Dat het verlijmen of verbinden van componenten geen belasting hebben recirculeren of hergebruik. Duurzaam beton uitvragen Goed beheer De betonketen denkt na over betonconcepten zoals warmte Samen met bedrijven kennis ontwikkelen en innovatieve oplossingen bedenken en vertalen in het curriculum; Kennisvraag actoren; Afspraken samenwerking met actoren(gastcolleges, stages, afstudeeronderwerpen).

15 (BKA) en zet dit als totaal pakket in de markt. Agenderen en borgen van de kwaliteit. Aanhaken bij nieuwe wet kwaliteitsborging in de bouw Sturingsmechanismes ontwikkelen: 100% terugname componenten, 100% terugname sloopbeton. Systeem 2: Hergebruik en recycling SECUNDAIRE BEINVLOEDERS Secondaire beïnvloeders Draagt bij aan gemeenschappelijke ambitie Heeft hierbij nodig Wetgever nieuwe wet kwaliteitsborging in de bouw Paspoort opnemen in gebouwdossier Grondstoffenbeieid Financier Nieuwe financieringsmodellen opzetten Verzekeraar Circulaire economie mogelijk maken Normering Normen gebaseerd op oude data Certificeringsinstantie Ervaringen bij andere ketens bundelen Beheerder Goed beheer voor hergebruik