OkeeD e b e g r i j p e l i j k s t e k r a n t v o o r j o u

Transcriptie

1 -krant OkeeD e b e g r i j p e l i j k s t e k r a n t v o o r j o u nr. 185 december 2013 Hulp voor de Filipijnen Bijna een maand geleden werd het land de Filipijnen getroffen door een orkaan. In de afgelopen weken is er veel gebeurd. Er zijn mensen gered. Maar er zijn ook veel doden gevonden. En er is geld ingezameld. Verwoest Orkaan Haiyan was één van de zwaarste stormen die ooit over de aarde heeft gewaaid. Op 8 november verwoestte de storm alles: huizen, flats, wegen en bruggen. Tot nu toe zijn er 5500 doden gevonden. Ongeveer 1800 mensen zijn nog vermist. Miljoenen mensen zijn dakloos. Geld Vlak na de ramp werd in Nederland Giro 555 geopend. Op deze rekening kan geld worden gestort. Dat geld gaat naar goede doelen die helpen op de Filipijnen. Duizenden Nederlanders kwamen in actie. Op tv werd een inzamelingsactie gehouden. Toen deze krant gedrukt werd, stond er ruim 30 miljoen euro op giro 555. Hulp Ondertussen zijn er hulpverleners uit de hele Meer slapen, minder poetsen Een Filipijns jongetje krijgt hulp. wereld op de Filipijnen. Zij zetten noodziekenhuizen op. Hier worden de gewonden behandeld. Er wordt voedsel, water, kleding en medicijnen uitgedeeld. Ook helpen zij slachtoffers bij het opbouwen van huizen en wegen. Nederlanders Bij de storm is één Nederlander doodgegaan. Hij was op vakantie. Er worden nog drie Nederlanders vermist. Dat zijn geen toeristen, maar Nederlanders die op de Filipijnen wonen. De redactie wenst iedereen fijne feestdagen en een gezond 2014! Wereldrecord Hoeveel kerstlichtjes komen er straks in jouw huis? Sinds vorige maand heeft een gezin uit Australië het wereldrecord. Zij versierden hun huis en tuin met ruim een half miljoen lichtjes. Er kwam iemand langs van Guiness World Records. Dat is de organisatie die alle wereldrecords controleert. De controleur heeft alle lichtjes geteld! Beeld: Shutterstock Nederlanders hebben het altijd druk, druk, druk. Of valt dat wel mee? Uit onderzoek blijkt dat we vooral dol zijn op slapen. Dat doen we gemiddeld 59,5 uur per week (8,5 uur per dag). En we besteden veel tijd aan tv-kijken (14 uur per week) en internetten (4 uur per week). Elke week zijn we 18 uur aan het koken en schoonmaken. In 2006 werd ook onderzocht hoe Nederlanders hun tijd indelen. Toen sliepen we minder. We hadden minder tijd voor tv en internet. En we poetsten vaker! Nederlanders internetten meer, en maken minder vaak schoon. L e e s v e r d e r * Pagina 5 Kleurenblind: alles grijs? * Pagina 6 Dino s in 3D-film * Pagina 10 Spanning voor Knoop Gala Uitgeverij Eenvoudig Communiceren

2 2 N i e u w s nr. 185 december 2013 Zorgen om ouderen Cadeaus In Breda kregen kinderen uit arme gezinnen toch een zak vol Sinterklaascadeaus. Niet van Sinterklaas, maar van een anonieme gever. Die maakte euro over aan de voedselbank. De voedselbank liet 500 kinderen voor 150 euro aan cadeautjes uitzoeken. De gever zou zelf 2,5 miljoen euro hebben gewonnen bij de Staatsloterij. Iemand heeft een roos gelegd voor de deur van Bep. Het Ouderenfonds maakt zich zorgen om oude mensen. Een vrouw uit Rotterdam lag tien jaar dood in haar huis. Toen pas werd ze door de politie gevonden. De oude vrouw heette Bep. Ze was zo eenzaam, dat niemand haar eerder is gaan zoeken. Eenzaam Het Ouderenfonds zegt dat veel oude mensen eenzaam zijn. Ze hebben weinig contact met familie en buren. En met de gemeente of de huisarts. Daardoor weet soms niemand hoe het met ze gaat. Geld Het Ouderenfonds is bang dat gevallen als Bep vaker zullen voorkomen. Het fonds wil dat de regering meer geld uitgeeft aan hulp voor ouderen. Dochter Bep had een dochter. Maar ze hadden ruzie. Daarom zagen zij elkaar al jaren niet meer. Heeft niemand Bep gemist? Sommige buren wel. Maar zij dachten dat de vrouw verhuisd was. Begrafenis Bep is in november gevonden door de politie. Agenten gingen haar huis binnen, omdat ze niet op belangrijke post had gereageerd. Op haar deurmat lag de post van de afgelopen tien jaar. Bep is waarschijnlijk overleden in Ze is 74 jaar geworden. Haar dochter heeft de begrafenis geregeld. Miljoenen Arrold van den Hurk wil vijf miljoen euro van omroep RTL. De man deed vorige maand mee aan het programma Miljoenenjacht. Door de zenuwen drukte hij per ongeluk op een knop. Hierdoor won hij euro in plaats van vijf miljoen. Van den Hurk gaat naar de rechter. Hij vindt dat hij toch recht heeft op de miljoenen. Omdat duidelijk was dat hij zich vergiste. Met zijn advocaat heeft hij de website rechtopmiljoenen.nl opgezet. Linda de Mol presenteert Miljoenenjacht. Beste lezer, Het is alweer de laatste maand van het jaar. Ik vind december vaak de leukste maand. Omdat ik zie dat iedereen extra z n best doet. Om er leuk uit te zien. Of om iets lekkers te koken voor het kerstdiner. Of om vrienden en familie een mooi cadeau te geven. Iedereen doet op zijn eigen manier ergens extra moeite voor. Dat vind ik een mooie kerstgedachte. Wij hebben ons best gedaan op de krant. Maar dat doen we eigenlijk altijd. Fijne feestdagen en tot volgend jaar! Kennismaken Koning Willem-Alexander en koningin Máxima waren vorige maand in het Caribisch gebied. Het was een kennismakingsbezoek. Willem-Alexander en Máxima bezochten de eilanden Saba, Sint-Maarten, Sint-Eustatius, Bonaire, Curaçao en Aruba. Het koningspaar werd hartelijk ontvangen. Er was veel muziek en dans. Op Aruba werd het paar in een stadion ontvangen door vijfduizend scholieren. Charlotte van den Berg, redacteur van de Okee-krant Daarna gingen de koning en koningin nog heel even naar de landen Colombia en Venezuela. Het koningspaar ging langs bij ouderen op Bonaire.

3 december 2013 nr. 185 N i e u w s 3 Klimaattop in Polen mislukt Leiders van bijna 200 landen kwamen vorige maand samen in Polen. Er werd gepraat over het klimaat in de wereld. Maar op deze klimaattop zijn geen afspraken gemaakt. Want de landen konden het niet met elkaar eens worden. Natuurrampen Het klimaat in de wereld verandert. Het wordt steeds warmer op aarde. De gevolgen hiervan zijn ernstig. Want er is meer kans op natuurrampen. Zo zijn er vaker hittegolven, overstromingen én orkanen. Ook de orkaan Haiyan op de Filipijnen komt misschien wel door de opwarming van de aarde. De leider die namens de Filipijnen op de klimaattop was, moest huilen. We moeten de waanzin stoppen, zei hij. Met waanzin bedoelt hij de uitstoot van. Dit gas komt in de lucht bij de verbranding van olie, benzine en kolen. houdt de warmte in de lucht vast. En daardoor wordt het warmer op aarde. Het is dus belangrijk dat er iets gedaan wordt aan de -vervuiling. Tijdens de klimaattop protesteerden mensen tegen milieuvervuiling. Crisis Eerder hadden de landen al afspraken gemaakt om -vervuiling tegen te gaan. Maar er komt alleen maar meer in de lucht. Want geen enkel land wil het probleem écht aanpakken. Ze zijn op dit moment vooral bezig met andere problemen. Zoals de economische crisis Milieu-organisaties als Greenpeace en het Wereld Natuur Fonds zijn woedend. Ze waren ook aanwezig op de klimaattop. Maar ze vertrokken al voor de top voorbij was. De organisaties hebben wel hoop voor Dan is er weer een nieuwe klimaattop, in Frankrijk. Misschien dat het de wereldleiders dan wél lukt om afspraken te maken. Ferrari-test gaat mis Twee ton voor stukje toren Een Ferrari is een dure en snelle auto. De Eiffeltoren is één van de bekendste attracties ter wereld. Een opa wilde vorige maand iets bijzonders doen. Maar daar heeft hij nu spijt van! Opa en zijn kleinzoon gingen naar een dure autowinkel in Hilversum. Daar vroeg opa of ze een proefrit mochten maken. Met een dure auto: een Ferrari. Maar de snelle auto was te snel voor opa. Hij vloog uit de bocht en knalde tegen een boom. Gelukkig raakte niemand gewond. Maar de Ferrari (die euro kost!) is wel zwaar beschadigd. Zou jij een stukje van de Eiffeltoren in huis willen hebben? Een man uit Portugal wel. Hij betaalde euro voor een stuk trap van de beroemde toren in Frankrijk. De trap komt uit In dat jaar werd in Parijs begonnen met de bouw van de Eiffeltoren. Voor de veiligheid is de trap een paar jaar geleden vervangen. Stukken van de oude trap worden sindsdien voor veel geld verkocht. Maar ruim twee ton voor 19 traptreden? Dat is een record.

4 december 2013 nr. 185 G e z o n d h e i d 5 Wat zie je als je kleurenblind bent? Zijn die kerstballen nou rood of groen? Mensen die kleurenblind zijn, kunnen daar over twijfelen. Want zij zien andere kleuren dan andere mensen. Wat zie je nu wel en niet, als je kleurenblind bent? Kleuren Bij zijn geboorte is elk mens kleurenblind. Voor baby s is de wereld zwart, wit en grijs. Na vier maanden verandert dat. Een kindje begint dan kleuren te zien. De meeste volwassenen kunnen alle kleuren zien die bestaan. Cellen Maar hoe werkt dat eigenlijk, met die kleuren? Dat is een technisch verhaal. Je ziet kleur doordat er licht komt op de cellen in je oog. In je ogen zitten twee soorten cellen. Je hebt cellen die zwart, wit en grijs herkennen. En je hebt cellen die rood, groen en blauw herkennen. Doorgeven De cellen geven aan je hersens door om welke kleur het gaat. De cellen kunnen ook een mix van rood, groen en blauw doorgeven. Zo komt het dat je ook paars, roze en oranje ziet. En al die andere kleuren. Ben je kleurenblind? Dan kun je denken dat rode kerstballen groen zijn. Lastig Bij de meeste mensen werken alle cellen van het oog. Maar bij sommige mensen doen bijvoorbeeld de cellen voor de kleur groen het niet goed. Die cellen vangen wel licht op. Maar ze geven de verkeerde kleur aan de hersenen door. Kleurenblind is dus niet helemaal het goede woord. Want wie kleurenblind is, ziet wel kleuren. Het zijn alleen de verkeerde kleuren. En dat kan lastig zijn. Want is die aardbei rood (rijp) of groen (onrijp)? En is dat knopje rood (stop) of groen (start)? Bril Als je kleurenblind bent, kun je daar niets tegen doen. Er is geen medicijn. En een bril helpt ook niet. De meeste mensen die kleurenblind zijn, leren met hun ziekte omgaan. Ze weten bijvoorbeeld dat gras groen is, omdat iedereen dat zegt. Beeld: Irina Grabarnik Erfelijk Ben ik kleurenblind? Jongens hebben een grotere kans op kleurenblindheid dan meisjes. De oogarts kan onderzoeken of je kleurenblind bent. Er zijn meer mannen kleurenblind dan vrouwen. Ongeveer zes procent van de mannen ziet sommige kleuren minder goed. Dat komt doordat kleurenblindheid erfelijk is. Je erft de ziekte van je ouders. Jongens worden kleurenblind als hun vader óf hun moeder kleurenblind is. Maar meisjes worden alleen kleurenblind als beide ouders het zijn. Daardoor hebben meisjes minder kans om de ziekte te krijgen dan jongens. Hoe weet je eigenlijk of je kleurenblind bent? Meestal merken kinderen het in de kleuterklas. Bijvoorbeeld bij spelletjes waarbij kleuren belangrijk zijn. De juf of meester overlegt dan met de ouders. Daarna kan een huisarts of oogarts een kleurentest doen. Zo weet je of een kind echt kleurenblind is. Je kunt ook een test doen op internet. Maar het resultaat van dat soort testen is niet zo betrouwbaar.

5 december 2013 nr. 185 S t e r r e n n i e u w s 7 Ilse en Waylon naar Songfestival Zangeres Ilse DeLange en zanger Waylon gaan samen naar het Eurovisie Songfestival. Ze weten nog niet welk liedje ze gaan zingen. Ilse en Waylon hebben al wel een speciale naam bedacht voor hun band: The Common Linnets. Het Songfestival is in mei 2014 in Denemarken. Het is een liedjeswedstrijd waaraan landen uit de hele wereld meedoen. Dit jaar deed Anouk mee aan het Songfestival. Ze werd negende. Nederland wint het songfestival haast nooit. De laatste keer was bijna veertig jaar geleden, in Succes voor dj Garrix Dj Martin Garrix heeft een goed jaar achter de rug. Zijn hit Animals staat al weken in de Nederlandse hitlijsten. En dat terwijl Martijn Garritsen (zo heet hij echt) nog maar 17 jaar is! Animals is ook in het buitenland een hit: het stond vorige maand op nummer 1 in de Engelse top 40. Martins nieuwe liedje Wizard is vanaf deze maand te koop. Meest sexy mensen van 2013 Twee Amerikaanse tijdschriften stellen elk jaar de vraag: wie zijn de meest sexy mensen op aarde? Het tijdschrift Esquire vond actrice Scarlett Johansson (29 jaar) de meest sexy vrouw. De actrice is bekend van de films Iron Man en Lost in Translation. Het tijdschrift People maakte bekend dat zanger Adam Levine (34 jaar) de meest sexy man is. Je kent hem misschien van de band Maroon 5. Foto: William Rutten De grappen van Gordon Gorden maakte vorige maand op tv grappen over een Chinese man. Niet iedereen kon erom lachen. Toen het filmpje op internet kwam, kreeg Gordon veel kritiek. Van over de hele wereld. Grappen Gordon maakte de grappen tijdens Holland s Got Talent. In dat programma trad een Chinese man op. Gordon zit in de jury en maakte grappen. Hij zei bijvoorbeeld suplise in plaats van surprise. Omdat sommige Chinezen de r niet kunnen uitspreken. B N e r s o n l i n e Discriminatie In Nederland vinden sommigen de grappen discriminerend. Anderen vinden dat de grappen bij Gordon horen. Want hij maakt overal grapjes over. Maar in het buitenland, vooral in Amerika en China, waren duizenden mensen boos. Vrij Gordon snapt niet waarom mensen zo verontwaardigd zijn. Hij discrimineert niet, zegt hij. Hij maakt alleen grappen. Gordon vindt dat hij in een vrij land leeft, waar je dit soort grappen mag maken. Rapper Ali B heeft een tip voor zijn fans: Mijn vorige theatervoorstelling Ali B geeft antwoord is nu ook te zien op mijn YouTube kanaal! Zangeres Trijntje Oosterhuis wilde geld ophalen voor Giro 555. Maar toen ze likes kreeg, haalde ze deze tweet van internet: Chris Brown moet in therapie Chris Brown (24 jaar) zit met kerst in een kliniek. In deze kliniek moet de Amerikaanse zanger therapie volgen. Verplicht. Dat heeft de rechter vorige maand besloten. Chris heeft zich de afgelopen tijd misdragen. Hij was gewelddadig tegen zijn moeder. En hij gebruikte drugs. Toch hoefde hij niet naar de gevangenis. De rechter vindt het beter voor Chris en zijn familie, als hij over zijn problemen praat. Foto s: Shutterstock Voor elke like op mijn social media betaal ik 1! Aan giro 555. Dus like like like!!! #giro555 De volgende dag zei Trijntje: Iedereen begrijpt dat ik niet euro kan geven. Maar ik zal veel geld storten. Dj Sunnery James heeft de prijs gewonnen voor best geklede man van Nederland: Bedankt voor het stemmen! Ik voel me vereerd. Actrice Georgina Verbaan twittert terwijl ze voor haar kledingkast staat: Bijna première van de film Mannenharten en ik heb geen idee wat te dragen.

6 12 W i s t j e d a t? nr. 185 december 2013 O dennenboom Nog even, en dan mogen we weer een kerstboom in huis zetten. Bijna iedereen heeft straks wel een versierde den in huis. Maar waar komt deze traditie eigenlijk vandaan? Germanen Ongeveer 2000 jaar geleden leefden er in Noord-Europa Germanen. Dit volk had het zwaar tijdens de lange, koude en donkere winters. Om zichzelf op te vrolijken bedachten ze het Midwinterfeest. Dat vierden ze op de kortste dag van het jaar. Leven Het Midwinterfeest werd gevierd met muziek en grote vuren. En met een dennenboom of spar. Voor de Germanen was deze boom een teken van leven, omdat hij altijd groen blijft. Ze versierden de boom met goud en zilver. Om zo de boze wintergoden te verjagen. En te vieren dat de dagen weer langer zouden worden. Christenen Lange tijd wilden christelijke In deze rubriek zie je iedere maand een bijzondere foto uit het nieuws. Wist je dat de kerstboom al bijna tweeduizend jaar bestaat? mensen niets weten van de kerstboom. Want christenen vieren geen Midwinterfeest. Zij vieren de geboorte van Jezus. Maar uiteindelijk werd de kerstboom zo populair, dat ook veel christenen een boom in huis namen. Ze maakten er wel iets christelijks van. Zo hingen ze er rode appels in. Die komen uit een verhaal in de bijbel. Het verhaal van Adam en Eva. In dat verhaal plukte Eva giftige appels uit een boom (de verboden vrucht). Later werden de rode appels in de kerstboom vervangen door rode ballen: kerstballen! F o t o v a n d e m a a n d Klaar voor de kou Populair De kerstboom staat nog niet zo lang in de Nederlandse huizen. Pas na de Tweede Wereldoorlog werd het gebruik echt populair. De meeste mensen halen de boom na Sinterklaas in huis, en doen hem na Oud en Nieuw weer weg. Nederland is klaar voor de winter. In totaal ligt er ton (dat is 200 miljoen kilo!) strooizout opgeslagen. Verdeeld over verschillende plekken, zoals hier in Raamsdonksveer. Het zout wordt op wegen en fietspaden gestrooid als het glad is. Laat de vorst maar komen! Uitgeverij Eenvoudig Communiceren