het dan zover. Lex Hen-

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "het dan zover. Lex Hen-"

Transcriptie

1 Nummer 44 6 december 2007 Uitgave Directie Voorlichting en Communicatie Ministerie van Defensie Pagina 2 Problemen Aladin bijna opgelost Pagina 3 Kabinet De Quay Regeren zonder rood Pagina 4 Uruzgan: een kwestie van geduld Pagina 5 Paarse vleugel van de luchtmacht TWEE JAAR LANGER NAAR URUZGAN DEN HAAG - De Nederlandse militairen bewijzen elke dag dat zij een operatie zoals in Uruzgan aankunnen. Dat zei minister Eimert van Middelkoop vorige week vrijdag nadat de regering het besluit had genomen de missie in Afghanistan na augustus 2008 nog twee jaar voort te zetten. De Tweede Kamer moet haar goedkeuring hiervoor nog geven. RODE HUZAREN OPGEHEVEN DEN HAAG - Onder grote belangstelling is vorige week in de Haagse Koninklijke Stallen het Regiment Huzaren Prins Alexander opgeheven. Dat gebeurde met het nodige ceremonieel. De tradities van de zogenoemde Rode Huzaren zijn overgenomen door het Regiment Huzaren Prins van Oranje. Regimentscommandant luitenant-kolonel Douglas Alexander was zichtbaar geëmotioneerd, toen hij na afloop met een M113 rekwisietenpantser werd afgevoerd. Donderdag 29 november betekende voor hem een zwarte dag. Als langst dienende commandant in de geschiedenis van het regiment voelt hij zich nauw verbonden met de eenheid, die maar liefst 193 jaar deel uitmaakte van de landstrijdkrachten. Lees verder op pagina 2 Tijdens de persconferentie sprak minister-president Jan-Peter Balkenende waarderende woorden voor de militairen in Afghanistan. Nederland heeft een uitstekende naam bij de lokale bevolking, de Afghaanse overheid en de internationale partners, zo zei hij. Dat is te danken aan de gezamenlijke inzet van de Nederlandse militairen, ontwikkelingswerkers, diplomaten en anderen. Samen met onze partners boeken we onder zeer moeilijke omstandigheden stap voor stap resultaten. Samen bouwen we aan onderwijs, gezondheidszorg, veiligheid, bestuur, wegen en een goede watervoorziening. De premier stond stil bij de aanzienlijke risico s die de inzet in Afghanistan met zich brengt. Er zijn tijdens de ISAF-missie twaalf Nederlandse slachtoffers gevallen. De herinnering aan hen leeft voort. Minister Van Middelkoop realiseert zich dat het besluit om Afghanistan nog twee jaar te ondersteunen opnieuw een zwaar beroep op de krijgsmacht doet. Deze nieuwe missie vergt veel van de mensen en materieel. Maar alles valt binnen het ambitieniveau dat de politiek van de krijgsmacht vraagt. We kunnen het dus aan. De inzet van onze krijgsmacht zal ook de komende jaren robuust, professioneel en verantwoord zijn. Toch vormt de nieuwe missie volgens hem geen eenvoudige opgave. Het voortzetten van de Nederlandse bijdrage mag immers het in stand houden van de krijgsmacht op de langere termijn niet in gevaar brengen. Die garantie is er. JOHAN DE WITT IN DIENST GESTELD DEN HELDER - Het Landing Platform Dock Johan de Witt is vrijdag 30 november in dienst gesteld en mag voortaan dus het koninklijke predikaat Harer Majesteits voeren. De ceremonie vond plaats in de hangar van het schip in bijzijn van staatssecretaris Van der Knaap, Commandant Zeestrijdkrachten luitenant-generaal der mariniers Rob Zuiderwijk, vertegenwoordigers van de Koninklijke Scheldegroep en de echtgenote van de minister-president, mr. dr. Bianca Balkenende-Hoogendijk. Zij doopte het LPD eerder dit jaar. De bouwmeester, directeur Heijn van Ameijden van Schelde Marinebouw, erkende dat de aanloop naar de indienststelling erg lang was. Hij vergeleek de Johan de Witt met een kind dat ouder en ouder werd en maar niet het huis uit wilde. Maar met een goede verstandhouding tussen de betrokken partijen en na intensieve arbeid was De vlag gaat in top. het dan zover. Lex Hen- Foto: Sjoerd Hilckmann - AVDD De Johan de Witt tijdens een proefvaart. Foto s: AVDD drichs, directeur van de Defensie Materieel Organisatie toonde zich blij dat de Johan de Witt aan het grootste deel van de gestelde stafeis voldoet. Dit is een indrukwekkend staaltje Hollands vakmanschap. Hr.Ms. Johan de Witt is het grootste vaartuig van de Koninklijke Marine, met een waterverplaatsing van ton en een lengte van 176,5 meter. Lees verder op pagina 2 Verdere bezuinigingen van de baan DEN HAAG - Minister Van Middelkoop kan zijn beleidsbrief Wereldwijd Dienstbaar gaan uitvoeren. Na afloop van de stemmingen over de Defensiebegroting 2008 bleek dat een ruime meerderheid van Tweede Kamer daarmee kan leven. Er was geen parlementair draagvlak voor het verder snijden in materieel, zoals eerder door PvdA-kamerlid Eijsink werd bepleit. Moties van de Socialistische Partij over het afstoten van fregatten en het terugbrengen van het aantal F-16 s haalden geen meerderheid. CDS: GOED LEIDERSCHAP BELANGRIJKSTE SUCCESFACTOR AMSTERDAM - Commandant der Strijdkrachten Dick Berlijn heeft vorige week de Visie Leidinggeven gepresenteerd. Dat gebeurde tijdens een symposium in Amsterdam waar zo n driehonderd militairen en burgermedewerkers over het onderwerp Leiding geven discussieerden. Berlijn noemde dit van oudsher core business bij Defensie. Goed leiderschap is misschien wel de belangrijkste succesfactor binnen onze organisatie. Hij omschreef leiding geven als het stellen van een doel, waarbij je andere mensen nodig hebt om het te bereiken. Daarvoor is visie nodig, maar je moet ook kunnen uitleggen waarom je die kant uit wilt en je collega s kunnen motiveren. Dat kost moeite. De CDS noemde motivatie een cruciale factor. Het op de juiste tijd informeren van en communiceren met je medewerkers is daarbij van eminent belang. Dat geldt zeker in Uruzgan, onderstreepte de CDS. Er staat veel op het spel. De dilemma s waar leidinggevenden in de praktijk tegenaan lopen, kwamen aan bod in een aantal concrete voorbeelden. Van Fleur de Lima (adviseur regie en strategie DMO) wordt vaak voetstoots aangenomen dat zij de secretaresse is. Sergeant-majoor Pier van der Bij schetste zijn positie als spil tussen de bemanning en de leiding op een onderzeeboot en luchtmachtkapitein Leen de Ruiter kreeg als hoofd Force Protection op Kandahar te maken met dreigende ontslagen. De mannen en vrouw van 42 Tankbataljon moest ik daar vertellen dat ze in Nederland mogelijk hun oude functie zouden verliezen. INDRUKWEKKEND Sergeant-1 Brian legde op indrukwekkende wijze uit hoe hij als opvolgend pelotonscommandant bij de Alfacompagnie 42 Bataljon Limburgse Jagers de leiding moest nemen tijdens een aanslag in Deh Rawod. Daarbij kwam zijn PC, eerste luitenant Tom Krist, om het leven en raakten zes Nederlandse militairen gewond. Lees verder op pagina 3

2 6 december Pagina 2 PROBLEMEN ALADIN ZIJN BIJNA OPGELOST OTCRIJ IN ZEE MET CIVIELE RIJSCHOOL DEN HAAG - Het kleine onbemande toestel Aladin kampt met inzetbaarheidsproblemen door een veel hoger verbruik van reserveonderdelen dan verwacht. Dat meldt staatssecretaris Van der Knaap in een brief aan de Kamer in antwoord op vragen van CDA er Roland Kortenhorst. Het Kamerlid maakt zich zorgen over de inzetbaarheid van de onbemande verkenningstoestellen in Afghanistan. De bewindsman stelt dat de grotere Sperwer goed werk heeft gedaan in het missiegebied. Deze is ingezet voor een periode van drieënhalve maand en heeft in die periode waardevolle informatie en inlichtingen verzameld. Er hebben zich verder geen ongelukken of problemen voorgedaan zoals met de Aladin, merkt Van der Knaap op. Een van de problemen van deze mini-uav schuilt in de snelle indiensttreding na de verwerving. De gebruikers hebben nog beperkte ervaring met de Aladin, een capaciteit die specifiek en versneld is verworven voor de inzet in Afghanistan. Door het veelvuldige landen op harde, rotsachtige grond raken er meer toestellen beschadigd dan was voorzien. De bestellingen voor extra reservedelen zijn geplaatst, waardoor de inzetbaarheid geleidelijk weer toeneemt. Volgens planning zijn in januari 2008 alle systemen weer operationeel. Foto: Richard Frigge - AVDD OIRSCHOT - De civiele rijschool Dekkers-Meurs uit Eindhoven gaat per 1 januari voor de duur van in ieder geval één jaar rijopleidingen voor cursisten van het Opleidings- en Trainingscentrum Rijden in Oirschot verzorgen. Vorige week tekenden kolonel T. Brouwer van de Defensie Materieelorganisatie (DMO) en de heer J. Dekker het contract (zie Het voertuig was flink gehavend. foto). Dekkers/Meurs wordt ingehuurd omdat het OTCRIJ de aanvragen voor rijlessen op dit ogenblik niet aankan. De instructeurs van dit bedrijf gaan de basisopleiding voor militaire chauffeurs verzorgen. Dat biedt de leraren van het OTCRIJ de mogelijkheid om zich met de meer specifieke rijlessen op militaire voertuigen bezig te houden. OPGEHEVEN Vervolg van pagina 1 DEN HAAG - In het recente verleden waren 41 en 101 Tankbataljon verbonden met de Huzaren Prins Alexander. De ceremonie verliep waardig. De Bereden Standaardwacht reed de Koninklijke Stallen binnen, waarna regimentsadjudant Gerard Enkelaar de standaard overnam en doorgaf aan overste Alexander. Deze overhandigde hem vervolgens aan Commandant Landstrijdkrachten luitenant-generaal Peter van Uhm. Die bevestigde aan de standaard van het Regiment Prins van Oranje een cravatte, waarmee de tradities naar het zusterregiment overgingen. In zijn rede sprak Van Uhm onder meer over het heden en verleden van de Cavalerie en van de Huzaren Prins Alexander. Overste Alexander kreeg uit handen van de generaal de Legpenning van de Commandant Landstrijdkrachten in zilver uitgereikt. Hij ontving die vanwege zijn niet aflatende inzet voor zijn regiment. In verband met de uitdraagplicht blijven de leden van het regiment tot het einde van hun diensttijd op de baret en het DT respectievelijk het vertrouwde embleem en de kraagspiegels voeren. IMG verhuist HILVERSUM - De Inspectie Militaire Gezondheidszorg (IMG) verhuist per 19 december naar het landgoed De Zwaluwenberg, waar ook de IGK is gevestigd. De IMG, die namens de minister toezicht houdt op de kwaliteit van de zorgverlening, blijft voor meldingen van problemen en incidenten door zorgverleners en zorgontvangers bereikbaar op: Inspectie Militaire Gezondheidszorg, MPC 51 R, Utrechtseweg 219, 1213 TR Hilversum. Tel: In dienst Vervolg van pagina 1 DEN HELDER - Ze vormt het zusterschip van Hr.Ms. Rotterdam, maar het ontwerp daarvan is wel uitgebreid en aangepast, waardoor de Johan de Witt meer materieel kan verplaatsen en verbeterde commandofaciliteiten aan boord heeft. In combinatie met de mogelijkheid om landingstroepen, helikopters en voertuigen vanuit zee aan land te zetten, is het nieuwe LPD toegerust voor diverse operaties. Medio 2008 moeten schip en bemanning opgewerkt zijn en in staat om missies uit te voeren. MET DANK CLSK in Afghanistan DEN HAAG - ISAF-troepen helpen elkaar waar nodig. Dat blijkt wel uit het briefje dat sergeant-majoor Johan Wilborts van de Defensie Verkeers- en Vervoers Organisatie (DVVO) aantrof in een DAF XF trekker. Het voertuig keerde met een Antonov 124 uit Afghanistan terug na te zijn uitgeleend aan de Canadese landmacht. De vrachtwagen kwam niet bepaald ongeschonden retour, maar daar zal niemand zich erg om bekommeren. Want, zo viel te lezen: er zijn wel weer twee levens gered. Het briefje. KANDAHAR - Commandant Luchtstrijdkrachten luitenant-generaal Hans de Jong was vorige week aanwezig bij de afscheidsceremonie van een gesneuvelde Australische militair. De ramp ceremony vond plaats op de vliegbasis Kandahar, waar De Jong onder meer het Apache detachement bezocht. De Australiërs stelden de aanwezigheid van de generaal enorm op prijs. Tijdens zijn bezoek maakte hij onder meer een trainingsmissie bij avond met een Chinook. Het Apache-detachement greep de gelegenheid aan om de NAVO-medailles door de CLSK te laten opspelden. Op zijn beurt maakte De Jong (l.) van de mogelijkheid gebruik om uitvoerig met het personeel van gedachten te wisselen. Foto: Liepke Plancke STICKERS (1) In de Defensiekrant van 18 oktober lezen we over de als een trein lopende hart onder de riem actie t.b.v. uitgezonden militairen. Het eerste exemplaar werd zelfs door staatssecretaris Van der Knaap persoonlijk op de achterruit van de dienstwagen van SG Annink geplakt. Wie schetst onze verbazing dat de defensiemedewerkers een van hun werkgever afkomstig flyertje in de bus kregen waaronder dikgedrukt staat vermeld: De stickers mogen nìet op militaire voertuigen en dienstvoertuigen worden geplakt (...!) Het wachten is nu op een aanwijzing SG waarbij t.a.v. dit soort overtredingen de dader sancties krijgt opgelegd... (naam inz. bij de redactie bekend) INGEZONDEN STICKERS (2) Ik heb afgelopen dinsdag (27 november) de sticker op mijn auto geplakt. In de nacht van woensdag op donderdag echter heeft men mijn privé-auto zeer ernstig beschadigd. De gemeentepolitie Ede vermoedt dat er een verband bestaat tussen de sticker en het gepleegde feit. Ik betreur dit ten zeerste. Hieruit blijkt wederom dat de samenleving ons als militair niet erg hoog in het vaandel heeft. Ik ben mij er van bewust dat het hier echter een kleine groep betreft. Ik wil langs deze weg collega s en gelijkgestemden ervan bewust laten worden dat het uiten van gevoel of een mening niet meer als vanzelfsprekend kan worden beschouwd. J.L.Slui mentor kms/vto, geb.53 kmr.036 telefoon 81107, Simonstevinkazerne MELDPUNT ONGEWENST GEDRAG Rutgers Nisso Groep BEREIKBAAR OP WERKDAGEN VAN UUR TOT UUR (OOK VANUIT HET BUITENLAND BEREIKBAAR) (GRATIS) +31 (0)

3 6 december Pagina 3 Onder ministers. Oud-premier en voormalig minister van Defensie Piet de Jong in gesprek met minister Van Middelkoop. DUTCHAERO EN LCW SLAAN HANDEN INEEN Minister Van Middelkoop en de eerste ondervoorzitter in de Tweede Kamer, Jan ten Hoopen, kregen een exemplaar uit handen van Thom de Graaf. Foto s: Peter Wiezoreck HARTELIJKE ONTMOETING WOENSDRECHT - DutchAero en de Defensie onderhoudsorganisatie Logistiek Centrum Woensdrecht (LCW) gaan samen het onderhoud van de F100 motor van de F-16 doen. Het is voor het eerst dat Defensie op deze schaal met een industriële partij samenwerkt. De directeur van de Defensie Materieel Organisatie, Lex Hendrichs, en de directeur van DutchAero, René van Doorn, tekenden 27 november het contract. Het LCW maakt deel uit van de Defensie Materieel Organisatie en zorgt voor het onderhoud aan (lucht)wapensystemen en grondgebonden communicatiesystemen van luchtmacht, landmacht en marine. Bij het LCW zijn ruim duizend medewerkers werkzaam. DutchAero, een dochteronderneming van het Italiaanse Avio (80%) en Philips (20%), is gevestigd in Eindhoven en gespecialiseerd in fabricage en reparatie van complexe vliegtuigmotoronderdelen. Bij het bedrijf werken 120 mensen. DutchAero en LCW gaan samen het onderhoud van de F100 motor van de F-16 doen. Foto: Joachim de Ruyter DEN HAAG - Het was een hartelijk weerzien tussen minister Eimert van Middelkoop en de oud-bewindsman van Defensie, Piet de Jong. De twee troffen elkaar bij de presentatie van het boek Regeren zonder Rood, maandagmiddag in de oude zaal van de Tweede Kamer. De Jong, 92 jaar oud inmiddels, was staatssecretaris van Marine in het kabinet-de Quay ( ), waarbij de PvdA van Vadertje Drees buitenspel werd gezet. Minister Van Middelkoop nam het eerste exemplaar aan uit handen van de bestuursvoorzitter van het Centrum voor Parlementaire Geschiedenis (CPG) van de Radbout Universiteit (Nijmegen), Thom de Graaf. De bewindsman is twaalf jaar lang bestuurslid van het CPG geweest. In zijn toespraak ging Van Middelkoop in op de kwestie rond de Papoea s in Nieuw-Guinea van begin jaren zestig. LEIDING GEVEN IS RICHTING GEVEN Vervolg van pagina 1 AMSTERDAM - Ook onder de Afghaanse burgers vielen doden en gewonden. Ik heb tijdens de actie nooit voor een dilemma gestaan. Iedereen was goed voorbereid en daarom ging het leiding geven vanzelf. De problemen kwamen pas daarna. Ik zat met de vraag of ik mijn thuisfront wel moest vertellen dat mijn club bij de aanslag was betrokken. Deze en nog andere cases werden, na een discussie in kleinere groepen, geanalyseerd door dagvoorzitter generaal-majoor b.d. Carel Hilderink. Hoewel de animo voor het symposium groot was, was het aantal beschikbare plaatsen beperkt. Daarom is ervoor gekozen leidinggevenden in de rang van sergeant-majoor tot en met overste of daaraan gelijkgestelde burgers voor dit symposium uit te nodigen. Deze groep heeft in de regel te maken met gelijksoortige dilemma s, aldus overste Gaspard Fiévez, die onder leiding van luitenantgeneraal Bertholee verantwoordelijk was voor de uitvoering van het symposium. Toch vonden kapitein Peter Wolf en sergeant-majoor Mattie Krebbeks van 13 Gemechaniseerde Brigade dat het goed zou zijn geweest ook korporaals en soldaten erbij te betrekken. Zij vormen de onderkant van de piramide. Verder achtten zij het onderwerp vrouwonvriendelijkheid achterhaald. Wij zien dat in onze omgeving al lang niet meer, legde Krebbeks uit. Wel heel goed vond ik dat we eens konden kijken in de keuken van de andere krijgsmachtdelen. Een leidinggevende op een onderzeeboot heeft heel andere kwaliteiten nodig dan iemand bij de administratie. Dat zagen de luitenants-ter-zee 3 Bart Breitenstein en Piet-Hein Dalinghaus ook. Beiden studeren bedrijfskunde in Amsterdam. Op het KIM leer je wel over structuren en het theoretisch kader. Hier wordt daar met voorbeelden uit de praktijk invulling aan gegeven. Het symposium is een van de resultaten van de commissie-staal, die oordeelde dat bij Defensie onder meer extra aandacht moest worden besteed het aspect sociaal-leiderschap. De PCDS, luitenant-generaal Rob Bertholee, onderstreepte tijdens de afsluiting dat het zeker niet bij deze ene bijeenkomst zal blijven. Zoals generaal Berlijn reeds bij de opening zei: Leiding geven is core business bij Defensie. Dat betekent dat we een duidelijke visie hierover moeten hebben en dat we moeten blijven investeren in leiderschap en leiding geven. Elke dag opnieuw blijkt weer dat heel veel leidinggevenden het goed doen. Leiding geven is richting geven en zekerheid bieden in onzekere situaties. Commandanten moeten zich kunnen inleven, begrip tonen en vooral goed luisteren. Dat is er voor mij uitgesprongen tijdens deze sessie. Visie komt naar huisadres De Visie Leidinggeven is gemaakt onder eindverantwoordelijkheid van de Plaatsvervangend Commandant der Strijdkrachten, luitenant-generaal Rob Bertholee. Leidinggevenden hoeven niet op zoek naar de Visie, het boekje wordt binnenkort op huisadres bezorgd. Nieuwe genietank (bijna) in de maak DEN HAAG - De veertien genietanks van de Koninklijke Landmacht bereiken in 2008 het einde van hun technische en economische levensduur. Als vervanger gaat Defensie de Kodiak genie-/doorbraaktank van het Duitse Rheinmetall Landsysteme (RLS) aanschaffen. De invoering daarvan staat gepland vanaf Leeuwarden geslaagd voor NAVO examen EINDHOVEN - De vliegbasis Leeuwarden heeft de afgelopen maanden veelvuldig geoefend vanaf de vliegbasis Eindhoven ter voorbereiding op de Operational Evaluation (Opeval) van de NAVO. Vorige week doorstond het Leeuwarder detachement het examen met een positief resultaat. Een detachement van 550 militairen met twaalf F-16 s liet zien De genie-/doorbraaktank voorziet - naast het conventionele optreden - in een sterk groeiende behoefte aan geniecapaciteit tijdens crisisbeheersingsoperaties. Daarbij worden geregeld natuurlijke en kunstmatige hindernissen aangetroffen, zoals aarden wallen, greppels, barricades en mijnenvelden. Voor het ruimen of onschadelijk maken daarvan is het noodzakelijk over eigen middelen te beschikken, die ook onder gevechtsomstandigheden inzetbaar moeten zijn. De genie-/doorbraaktank is van belang voor de ontplooibaarheid, mobiliteit, veiligheid en bescherming van Nederlandse eenheden. Hij kan snel hindernissen opwerpen of verwijderen en infrastructurele voorzieningen aanleggen, aanpassen of herstellen. De Kodiak, gebaseerd op een Leopard-2 tankonderstel, is eveneens in staat mijnenvelden te doorbreken. De verwerving ervan vindt plaats in nauwe samenwerking met Zweden, dat eveneens genie-/doorbraaktanks van dit type wil kopen. De contractonderhandelingen met RLS zijn ook samen met Zweden gevoerd en hebben geleid tot een voor beide landen gunstige prijs. Zij sluiten elk een eigen overeenkomst met daarin geharmoniseerde programma s van eisen en managementplannen. Zweden wil het contract met RLS tegelijkertijd met Nederland tekenen en heeft de uitdrukkelijke wens geuit dat nog dit jaar te doen, zodat de Kodiak gereed is voor deelname aan de EU Battle group in Nederland schaft tien basisvoertuigen aan, zeven uitrustingspakketten mijndoorbraakcomponenten en vijf uitrustingspakketten aanvullende constructiecomponenten. Om kosten te besparen, wordt voor het chassis gebruik gemaakt van overtollige Leopard-2 tankonderstellen. Foto: Rheinmetall Landsysteme klaar te zijn voor inzet tijdens NAVO operaties, waar ook ter wereld. Het internationale evaluatieteam was uitermate tevreden over de motivatie en professionele werkwijze van het personeel. Vele werkterreinen hebben uitmuntend gepresteerd, waaronder Ops en Cis, maar ook de overige disciplines zetten zeer goede resultaten neer. De Opeval wordt eens per drie jaar afgenomen en test de operationele inzetgereedheid van eenheden. Daarbij gaat het niet alleen om het leveren van steun aan grondtroepen, zoals nu in Afghanistan, maar om het hele scala aan taken dat aan eenheden met jachtvliegtuigen is toebedeeld. In 2010 komt Leeuwarden weer aan de beurt. Startende F-16 op vliegbasis Leeuwarden. Foto: Joachim de Ruyter

4 6 december Pagina 4 URUZGAN IS EEN KWESTIE VAN GEDULD Je moet vanaf nul beginnen TARIN KOWT - Het is een bijzonder moment. De voorlopig laatste lichting ANAP (Afghan National Auxilliary Police = hulppolitie) heeft haar diploma ontvangen. Op korte termijn moesten er 1001 extra agenten worden opgeleid om controleposten te bemannen en in de dorpjes voor orde en veiligheid te zorgen. In veertien dagen zijn de laatste 38 rekruten klaargestoomd voor inzet in gebieden rond Chora en Tarin Kowt. TEKST: MARTIN HUIJDINK FOTO S: AVDD Terug naar dag 1. De nieuwe politiechef van het district Juma Gul heet de mannen s ochtends zelf welkom. Ook heeft hij voor een complete lunch gezorgd. Betaald door ISAF, en een goede binnenkomer voor de groepjes zenuwachtige kerels die gehurkt voor de boogtenten zitten te wachten op wat komen gaat. Ze hebben de nacht doorgebracht bij het politiekantoor in Tarin Kowt, de plek waar zij elke avond na hun training zullen terugkeren. De betekenis van thee voor Afghanen is natuurlijk bekend bij de Nederlanders en na hun eerste kop zie je de rekruten al iets meer ontspannen. Af en toe breekt een zenuwachtig lachje door, gevolgd door een vriendelijk knikje. Van deze mannen, geselecteerd door een Afghaanse personeelsfunctionaris in Tarin Kowt, zullen de instructeurs politieagenten moeten maken. Geen lichte klus, maar niet onmogelijk. SCREENING Eerste stap in dit proces vormt de controle van gegevens, het nemen van vingerafdrukken en het maken van pasfoto s. Een aantal tolken is bezig met een soort van eerste screening. De groep wordt verdeeld over de boogtenten, waardoor er kleine clubjes ontstaan. De studenten, die niet kunnen lezen of schrijven, krijgen een rood, blauw of een andere kleur label om hun nek gehangen, dat aangeeft in welke klas ze zitten. Een aantal van hen doet al langer politiewerk, heeft zelfs de politiechef als referentie, maar is alleen nog niet opgeleid. Die man in het wit daar, wijst eerste luitenant Jan, in Nederland werkzaam op het opleidingscentrum van de Koninklijke Marechaussee, ben ik tijdens een patrouille al eens op een politiepost tegengekomen. den, zegt wachtmeester 1 Casper. Jan en zijn collega s maken deel uit van het Provinciaal Reconstructie Team en dan specifiek de Militaire Politietak. Samen met Amerikanen van Dyncorp leiden ze mensen op voor politietaken. Eén van die Amerikanen is Kevin, een agent die al sinds 2005 in Afghanistan zit. Op de schietbaan krijgen de nieuwe rekruten, inmiddels in uniform en een aantal dagen met hun training bezig, hun eerste lessen gericht schieten. De veiligste richting als je door Taliban beschoten wordt, is recht op hen aflopen, grapt Kevin. Afghanen zijn namelijk niet gewend om richtmiddelen te gebruiken, dus dat is iets waaraan we hier veel aandacht besteden. Eigenlijk brengen we ze meer basis-infanterietaken bij, zoals het bemannen van een checkpoint, dan politietaken, omdat die beter overeenkomen met de dagelijkse werkzaamheden, legt luitenant Jan uit. Naast les in militaire vaardigheden, krijgen ze echter ook theoretisch onderricht. Als je ze alleen leert een wapen te hanteren of de hindernisbaan laat doen, maar niets meegeeft over hun grondwet en hoe je met mensen dient om te gaan, loopt het fout. Je moet ze bewust maken dat din- Uiteindelijk moeten de Afghanen het helemaal zelf gaan doen. De persoon in kwestie, van op het eerste gezicht een jaar of 40, is een stevig baasje met een duidelijk overwicht op de rest. Er lopen ook een aantal jonge jongens rond van wie je je kunt afvragen of ze wel achttien zijn. Precieze geboortegegevens worden in dit land echter niet bijgehouden en in principe zijn de Nederlandse instructeurs blij met iedere volwassen rekruut die zich aanmeldt. Maar je moet wel weten wat je binnenhaalt, zodat er later geen problemen ontstaan die voorzien hadden kunnen worgen anders kunnen dan ze gewend zijn. Ook militaire zelfverdediging en eerste hulp staan op het lesrooster, maar de focus ligt op het checken van mensen en vrachtwagens bij controleposten. Om de rekruten compleet te trainen, zijn de twaalf echte trainingsdagen misschien wat weinig, geven de instructeurs toe. Maar er is ook nog een vervolgopleiding, waar de districtschef de wat betere kandidaten voor uitkiest, die van de Nederlanders dan een extra training krijgen. Na deze upgrade verandert hun status in Afghaanse Nationale Politie (ANP), verdienen ze 30 dollar per maand meer en krijgen een contract voor drie jaar. Per 1 januari verdwijnt echter het verschil tussen ANP en ANAP als deze samen gaan in de AUP (Afghan Uniform Police). GEDULD Luitenant Jan: Als westerling loop je hier altijd tegen hetzelfde probleem aan. Wij willen alles heel snel, maar zo werkt het nu eenmaal niet. Om in Uruzgan dingen te bereiken, heb je gewoon geduld nodig. Aan de instelling en motivatie van de Afghanen lijkt het niet te liggen. De meeste rekruten komen uit families van wie enkele leden door de Taliban zijn omgebracht. Ze vechten dus vooral voor hun familie en tegen de Taliban. Overigens werkt de nieuwe manier van opleiden, waarbij van de dertig aanmeldingen de tien beste mogen blijven, tien naar een ander district vertrekken en er tien afvallen, volgens Jan niet echt goed. Mannen verlaten hun streek niet om elders in de provincie aan de slag te gaan. Ook dat we iedereen, zowel soldaat als kapitein, de standaard 70 tot 100 dollar betalen en niet kijken naar ervaring of rang is iets wat in mijn ogen anders zou moeten. Verder spelen er zaken als het ontbreken van een rechtssysteem en het feit dat de meeste mensen analfabeet zijn. Je moet hier bij de basis beginnen en de provincie helemaal vanaf nul opbouwen. Wat dat betreft is Uruzgan echt een ontwikkelingsland. De eerste stap in het proces controle van gegevens, het nemen van vingerafdrukken en het maken van pasfoto s. Boven: Voor de lunch is gezorgd. Links: Een hindernisbaan op zijn Afghaans.

5 DEFENSIE HELIKOPTER COMMANDO BIJNA OPERATIONEEL 6 december Pagina 5 Apache. Foto: Richard Frigge DE PAARSE VLEUGEL VAN DE LUCHTMACHT Chinook. Foto: Frank Visser Cougar. Foto: Arnoud Schoor NH90. Archieffoto Lynx. Archieffoto Alouette. Foto: Arnoud Schoor GILZE-RIJEN - Het Defensie Helikopter Commando. Op dinsdag 1 april staat het er echt, met aan de top een luchtmachtcommodore. Apaches, Chinooks, Cougars, de nog instromende NH90, een enkele Alouette, de oude Lynx toestellen en de AB 412 SP Search and Rescue - machines worden straks allemaal aangestuurd vanaf vliegbasis Gilze-Rijen. TEKST: MONIQUE VAN RIJEN-BOS Helikopters behoren absoluut tot de meest gevraagde middelen of, zoals de Commandant Luchtstrijdkrachten, luitenant-generaal Hans de Jong zegt: Er is nauwelijks een operatie denkbaar waarin helikopters geen prominente rol spelen. Of het nu gaat om moderne maritieme operaties of het hedendaags optreden op het land, de vraag naar heli s overtreft nagenoeg altijd het aanbod. Omdat de belangen zo groot zijn, bemoeiden niet alleen de luchtmacht en de marine zich, als helikopter- eigenaars met het opzetten van het 2238 werknemers tellende Defensie Helikopter Commando (DHC). Ook de landmacht, als een van de hoofdgebruikers, en de Defensie Materieel Organisatie, met het oog op het onderhoud, hadden een forse vinger in de pap. Het kostte de projectgroep, onder leiding van manager DHC, kapiteinter-zee Gerhard Polet het nodige bloed, zweet en tranen. Maar uiteindelijk heeft hij het zo goed als voor elkaar. Het, voor Nederlandse begrippen, enorme helikopterbedrijf met straks minstens negentig toestellen, gaat bijna draaien. Volgens Polet ligt er een gedegen onderzoek ten grondslag aan het totstandkomen van het DHC. Er is gekeken naar hoe de buren het doen, bijvoorbeeld bij het Joint Helicopter Command van de Britten en een zelfde organisatie bij de Zweden. Er staat straks echt een fantastisch bedrijf met legio extra mogelijkheden voor het personeel. MEER MOGELIJKHEDEN Op Marinevliegkamp De Kooy zijn er echter nog wat bedenkingen. De hier gevestigde 7 Squadron Groep Maritieme Helikopters met 21 Lynx toestellen was immers lange tijd zelfstandig. Door de oprichting van het DHC verandert dat. Daarmee verliest De Kooy bijvoorbeeld het eigen commando, het groot onderhoud aan helikopters, onderwijs- en beslissingsbevoegdheid. Er resteert slechts een klein uitvoerend orgaan. Polet begrijpt de onvrede in het noorden des lands wel, want op de Kooy blijven maar zo n vierhonderd functies over van de 597. Dat is inclusief zeventig man personeel van het Commando Zeestrijdkrachten, voor diensten als bewaking, brandweer, medisch en meteo. Verder gaat het om een logistieke cel, wat maritiem georiënteerde opleidingen binnen het DHC en om ondersteuning van 860 Squadron dat helikopters blijft leveren voor de fregatten. Polet wil echter ook de talrijke voordelen niet onbelicht laten. Personeel heeft met het DHC veel meer mogelijkheden naar allerlei functies door te stromen. Operationeel gezien, valt er bovendien het maximale uit de heli s te halen door ze vanuit één punt aan te sturen. De Directie Aansturen Operationele Gereedstelling (DAOG) op de Bestuursstaf, de afdeling Helikopter Operaties (AHO) van de luchtmacht in Breda en Operationele Plannen & Productie van het DHC kijken in dezelfde planningsagenda. Nou en? Zo valt bijvoorbeeld na te gaan wanneer helikopters in Spanje trainen, legt Polet uit. AHO kan dan zien of daar in dezelfde periode toevallig ook luchtmobiele eenheden moeten oefenen. Dan kun je iets combineren, zoals ter plekke personeel ondersteunen of ze naar het gebied verplaatsen. Op die manier valt er ook makkelijk een meerjarenplan op te stellen. Nu gebeurt er te veel te laat. Gaat er een telefoontje naar een squadron met de vraag of infanteristen mee kunnen naar locatie x, maar blijken de heli s al weg. Dan ontkom je er niet aan alsnog een vliegtuig in te zetten. GOED WERKBAAR Er zijn, naast het beter benutten van de heli s, meer pluspunten op te sommen. Polet: Een betere belegging van de expertise, een heldere gestructureerde aansturing. Het is een groeiend bedrijf en vergeet niet dat de kleine club helikopters, die vroeger deel uitmaakte van de marineluchtvaartdienst, nu aanhaakt bij een veel grotere, volwaardige vlieggeoriënteerde organisatie. Voor de KLu geldt dat alle vliegoperaties onder haar dak komen en dat missies met een NH90 vanaf de fregatten in de toekomst ook door luchtmachtvliegers zijn uit te voeren. Ben je daarentegen als td er het varen zat, dan zijn er voor jou weer genoeg mogelijkheden op Gilze-Rijen. Op dit veld komt al het reguliere helikopteronderhoud en een deel van het hogere sleutelwerk. Hiervan gaat ook een stuk naar Woensdrecht. Het plaatje ziet er goed, compact en overzichtelijk uit. Het is ook wel een beetje Nederlands om voor elke oplossing een probleem te vinden. Maar, zegt Polet, uiteindelijk blijkt voor alle betrokkenen de situatie heel goed werkbaar. ALLES ONDER ÉÉN DAK De nieuwe paarse poot, officieel geplaatst onder de Koninklijke Luchtmacht heeft een staf van ongeveer 150 man. Naast de commandant en zijn chef-staf als rechterhand zijn dat de secties communicatie, personeel & organisatie, (vlieg)veiligheid, kwaliteit, arbo & milieu, planning & control en operationele plannen & productie (OPP). Ook aan opleiding & expertise, operaties, onderhoud & logistiek en Faciliteit en Ondersteuning is gedacht. Kortom, alles dicht bij het vuur onder één dak op vliegbasis Gilze-Rijen. Hier staan immers bijna alle operationele squadrons. Vooralsnog alleen 301 met 29 Apache gevechtshelikopters, maar na de verhuizing vanaf vliegbasis Soesterberg in de tweede helft van 2008, ook 300 Squadron. Dit telt nu nog zeventien Cougar transporthelikopters, maar over enige tijd worden de acht NH90 s in de transportversie hier eveneens bij ondergebracht. Als gevolg van de sluiting van de bakermat gaat ook 298 Squadron naar het Brabantse veld met zijn elf Chinooks. Dit aantal groeit rond 2010 naar zeventien, want dan arriveren Kapitein-terzee Gerhard Polet: Personeel heeft met het DHC veel meer mogelijkheden naar allerlei functies door te stromen. Operationeel gezien, valt er bovendien het maximale uit de heli s te halen door ze vanuit één punt aan te sturen. naar verwachting de zes nieuwe machines. Het handjevol Alouettes blijft uiteraard niet achter in Midden-Nederland en verplaatst mee. Daarnaast integreren de 21 wentelwieken van het type Lynx in het DHC, tot ze worden vervangen door de NH90. En al staan ze niet in Gilze-Rijen, de drie AB 412 SP Search and Rescuetoestellen behoren eveneens tot het DHC. OPP-LOKET Een helikopter kun je vanzelfsprekend ook vanuit de operationele kanalen aanvragen. Als Special Forces of de marechaussee worden ingezet voor een bijzondere bijstandsmissie waarbij een heli nodig is, dan volstaat één telefoontje naar Operationele Plannen & Productie om een machine te reserveren. Tot datzelfde OPP-loket dienen andere eenheden van de krijgsmacht zich eveneens te wenden. De structuur voor het DHC staat inmiddels aardig op de rails, alleen beschikt de organisatie nog niet over een wapen met eigen spreuk. Dat moet er op 1 april uiteraard wel zijn. Wie van het met helikopters werkende personeel op Gilze- Rijen, Soesterberg, Deelen, De Kooy of Leeuwarden een briljant idee heeft, kan het via de basiscommandant indienen. Wel vóór 6 februari. Het gekozen ontwerp levert uiteindelijk N 1000,- op. En dat is na die dure decembermaand mooi meegenomen. AB-412 SP. Archieffoto

6 6 december Pagina 6 Rechts: Voorafgaande aan een nachtvlucht test eerste luitenantvlieger Johan Smid zijn night vision goggles. Links: Even pre flighten. Over het onderhoud van de Nederlandse F-16 s zijn goede afspraken gemaakt met de Amerikaanse luchtmacht, die een hoge inzetbaarheid garandeert. OVERGANG VOORTGEZETTE F-16 OPLEIDING SCHOT IN DE ROOS SPRINGFIELD ALS SPRINGPLANK In Ohio zijn ze blij met de Nederlanders. De komst van Hollandse toestellen geeft de lokale economie een flinke oppepper en voorkomt dat Air National Guard Base Springfield wordt gesloten. TEKST: ANDRÉ TWIGT FOTO S: HENRY WESTENDORP - AVDD Sergeant-majoor Ton Smilde is onder meer verantwoordelijk voor het laden van de Data Transfer Cartridge. Hierin legt de navigatiemedewerker bijvoorbeeld de vliegroute, allerlei uitwijkhavens en de brandstofgegevens vast. SPRINGFIELD - Net voor vertrek je night vision goggles vergeten, is niet slim. Toch doet luitenantkolonel Marco van Praat er niet al te moeilijk over. Snel stuurt hij iemand naar de flightline om het onontbeerlijke uitrustingsstuk aan te reiken. Beginnersfouten zijn toegestaan tijdens de voortgezette F-16 opleiding. Maar helemaal zonder consequenties blijven die niet. Vlieger eerste luitenant Johan Smid houdt de identiteit van de betrokken collega liever achterwege. Het is niet kies die te verklappen, hoewel de waarheid toch wel aan het licht komt. Wie in de fout gaat, komt namelijk met naam en toenaam op de zogenoemde bierplaat. Deze lijst aan de wand is enerzijds ludiek bedoeld en verplicht aspirantvliegers een kleine donatie aan het eindfeest te doen. Anderzijds geldt de bierplaat als aansporing niet te veel stommiteiten uit te halen. Welkom op de Ohio Air National Guard Base in Springfield. Sinds begin dit jaar wordt hier in de Verenigde Staten door een detachement van elf man de voortgezette F-16 opleiding verzorgd. Wie na de selectie op Woensdrecht opgaat als jachtvlieger, komt via de algemene vliegeropleiding op Sheppard Air Force Base (Texas) in Ohio terecht. Hier begint het echte werk, want Springfield vormt de springplank naar het operationele vliegerbestaan. Tot dan vlogen de aspiranten immers met typische lestoestellen als de Pilatus PC-7, de T-37 Tweety Bird en de T- 38 Talon. Weliswaar heeft laatstgenoemde alle eigenschappen van een echte jet, maar qua prestaties valt hij in het niet bij de Fighting Falcon. Dat verschil merk je goed, zegt tweede luitenant Jeffrey Kooy uit ervaring. WERKGELEGENHEID De voortgezette F-16 opleiding verhuisde per 19 oktober na ruim zeventien jaar van Tucson naar Springfield en detachementcommandant Van Praat is daar niet rouwig om. Het afwisselende weer in Ohio sluit immers veel beter aan bij dat in West-Europa, waar de vliegers uiteindelijk het meeste zullen opereren. Qua mogelijkheden doet Springfield niet onder voor zijn voorganger. Luchtgevechten en laagvliegen vinden plaats op enkele om de hoek gelegen ranges en ook geluidsoverlast speelt geen rol boven de relatief dunbevolkte akkerbouwstaat. Stijgen de toestellen op, dan houden we even ons mond, vergoelijkt Jim McCormick. De autohandelaar zal zijn gesprek geregeld moeten staken, want zijn nering grenst zowat aan de startbaan. Desondanks uit hij geen onvertogen woord over de Nederlanders. Sterker nog, veel Springfielders omarmen de nieuwkomers. Want door de komst van veertien F-16 s blijven niet alleen ruim tweehonderd banen op de basis behouden, er komen zelfs nog eens honderd bij. Daarvan profiteren ook de regionale industrie en middenstand. Weliswaar zal op termijn de op het veld gestationeerde 178th Air National Guard Wing, waaronder de Nederlanders ressorteren, zijn kisten overdragen aan andere eenheden. Maar om dat verlies te compenseren, zijn er besprekingen gaande met onder meer Denemarken, dat van plan is een groot deel van de F-16 opleiding in de States uit te voeren. ACHTERSTANDEN Met de ingebruikname van de nieuwe stek besloot de KLu tevens verschillende trainingen te bundelen. In Tuscon vond tot voor kort de Initial Qualification Training plaats. Op Volkel was 306 Squadron verantwoordelijk voor de Theatre Qualification Training. Beide werden gecombineerd met nachtvliegen. Ook gingen alle overige opleidingen, waaronder opfrissingcursussen en conversietrainingen van 306 over naar Springfield. Hiervoor trekt de luchtmacht jaarlijks drieduizend vlieguren uit: 2500 bestemd voor opleiding, de rest voor het trainen van operationele vliegers. Volgens Van Praat focust het Nederlands Detachement Springfield Ohio, zoals de officiële naam luidt, zich momenteel vooral op het wegwerken van achterstanden. Normaal gesproken draaien we twee klassen van vijf á zes leerlingen. Dat zijn er nu negentien. Acht van hen slagen rond 15 december, zes in mei 2008 en vijf in oktober van dat jaar. Vlammende start. Instructeur majoor-vlieger Ted Olde Bijvank maakt zich klaar voor zijn rol als sparring partner tijdens een luchtgevecht. DRUK OP DE KETEL De vliegers in spe gaan voor ruim 22 weken naar Springfield. Meteen na aankomst zetten de Amerikaans/Nederlandse instructeurs flink druk op de ketel. Naast computeronderwijs en oefenen in de simulator mogen de kandidaten de een meter hoge stapel boekwerken over de F-16 doorlezen. Alvorens te leren starten, vliegen en landen, moeten ze zich het Airbook eigen maken. Met dit computerprogramma kun je stapsgewijs door de layout van de cockpit lopen. Daarna begint blok twee: de Basic Fighter Manoeuvres. Hierin staan het aanleren van allerlei manoeuvres, werken met het boordkanon en de Sidewinder luchtdoelraketten centraal. Sommige stof is voor de leerlingen niet helemaal nieuw, merkt instructeur majoor Ted Olde Bijvank op. Tijdens de periode op Sheppard hebben ze de grondbeginselen al gehad. Verrassend zijn de complexere dogfights, waarbij men twee tegen twee vecht. Dat lijkt me moeilijk, zegt eerste luitenant Smid. Je moet dan drie toestellen tegelijk in de gaten houden. Tot nu toe kwam ik niet verder dan één tegen twee. Smid heeft goede hoop dat hij zonder problemen midden volgende maand doorstroomt naar één van de operationele F-16 Squadrons. Daar wordt hij verder ingewijd in de vliegkunst, want na de opleiding in Springfield valt er voor een vlieger nog heel wat te leren. Rouwig dat hij Springfield verlaat, is Smid niet, want het operationele leven in Nederland en Afghanistan lonkt. En niet alleen naar hem.

7 6 december Pagina 7 DEKAATJES heten de gratis advertenties in de Defensiekrant. De tekst van een Dekaatje mag niet langer zijn dan veertig woorden en kan alleen schriftelijk of per worden ingediend. Plaatsing geschiedt zo spoedig mogelijk. De redactie is niet verantwoordelijk voor de inhoud, noch voor de gevolgen van de plaatsing. Op de envelop of in de graag Dekaatje vermelden. Dekaatjes kunnen worden ingestuurd naar de Defensiekrant, postbus 20701, 2500 ES Den Haag of defensiekrant@mindef.nl, onder vermelding van naam, adres, woonplaats eventueel telefoonnummer, onderdeel en registratienummer. MEDAILLE-UITREIKING BOSNIË MILITAIREN ARNHEM - In de Arnhemse Burgers Zoo hebben 56 militairen vorige week vrijdag een onderscheiding gekregen. Ze ontvingen de Nederlandse herinneringsmedaille vredesoperaties voor hun uitzending naar Bosnië in het kader van de EU-missie Althea. Namens de Commandant der Strijdkrachten reikte commodore Dré Kraak het eremetaal uit. De ceremonie vond plaats in het auditorium van Burger s Bush. De militairen, afkomstig van alle krijgsmachtdelen, maakten van april tot en met oktober 2007 deel uit van de European Union Force 6 (EUFOR 6). Hun belangrijkste taak, in samenwerking met andere nationaliteiten, was toe te zien op de naleving van het Dayton-akkoord. De IN HET KORT DEFENSIE GAAT IN ZEE MET XEROX DEN HAAG - Xerox vervangt 2500 kopieermachines bij Defensie door multifunctionele apparaten. Dit gebeurt nog vóór de jaarwisseling in opdracht van DTO. Uiteindelijk komen er circa 9500 van dergelijke apparaten bij de krijgsmacht. Komende jaren verzorgt DTO zelf de vervanging en wordt heel Defensie voorzien van de multifunctionals. Daarnaast blijven er nog zo n duizend gewone printers in gebruik. Met de nieuwe apparatuur bespaart Defensie fors op print- en kopieerkosten. De vervanging levert niet alleen een verlaging van het aantal printers op, maar zorgt tevens voor de juiste printer op de juiste plek, waarbij rekening wordt gehouden met het aantal gebruikers en de hoeveelheid afdrukken. FOTOGRAAF KEERIS VERLAAT DEFENSIE VELDHOVEN - Staffotograaf Hennie Keeris heeft Defensie verlaten. De voormalig marineman fotografeerde begin jaren tachtig vanuit de Audiovisuele Dienst Koninklijke Marine en sinds 1986 vast voor de, toen nog door één redactie geproduceerde Defensiekrant, Alle Hens, Legerkoerier (het huidige blad Landmacht), de Vliegende Hollander en Nota voor het burgerpersoneel. Eind vorige maand nam Keeris officieel afscheid van (oud)collega s. Inmiddels is hij zijn eigen fotobureau begonnen. Foto: Archief Defensiekrant Bosnische autoriteiten zijn daar nu zelf toe in staat, waardoor de noodzaak van een sterke troepenmacht niet meer aanwezig is. Begin dit jaar kromp de omvang van het Nederlandse aandeel in de EUFOR-missie dan ook in tot zo n 80 personen. Het gros van de militairen maakte deel uit van de zogenaamde Liaison & Observation Teams (LOT) organisatie, die wonen en werken in de Bosnische samenleving, om namens de internationale gemeenschap de vinger aan de pols te houden. Verder zijn er Nederlanders in de hoofdkwartieren in Sarajevo te werk gesteld, van waaruit de missie wordt geleid. Een klein National Support Element ondersteunde de militairen in het uitvoeren van hun taak. APPLAUS VOOR DAPPERE DAME ASSEN - Geregeld bevat deze rubriek berichten over militairen die een rood erekoord ontvangen, omdat ze een dappere of levensreddende daad aan een burger hebben verricht. Dat het ook andersom kan, bewees Elseline de Kort toen ze op de avond van 9 oktober in Assen op de bres sprong voor Matthijs Swart. Die wilde samen met een groepje andere jonge militairen van de basisopleiding Noord van de Johan Willem Friso kazerne wat gaan eten, maar stuitte in plaats daarvan op een groep ruziezoekende jongeren. Er brak een vechtpartij uit en Swart kwam op de grond terecht en werd geschopt en geslagen. De Kort bedacht zich geen moment, sprong ertussen en riep: Kappen! Door haar kordate optreden dropen de vechtersbazen af. De Kort kreeg kort na het incident al een bloemetje van de kazerne met het kaartje geschikt. Vorige week trad de volledige basisopleiding Noord aan om haar te eren. Uit handen van commandant luitenant-kolonel Dick Kalverda ontving ze een tevredenheidsbetuiging en nog enkele andere cadeaus, waarna een applaus van de militairen het plein vulde. De Kort was onder de indruk. Maar ik vind dat je dit als burger gewoon hoort te doen. Foto: Hilbrand Dijkhuizen MILITAIRE ACADEMIE PAKT CLAS-BOKAAL OIRSCHOT - De Koninklijke Militaire Academie heeft de bokaal van de commandant Landstrijdkrachten (CLAS) gewonnen, de belangrijkste jaarlijkse sportprijs van dit krijgsmachtdeel. De militairen uit Breda (zie foto) scoorden 590 punten. De nummer twee in de eindrangschikking, 11 Luchtmobiele Brigade, haalde er twintig minder. Op de derde plaats met 553 punten finishte de titelhouder van vorig jaar, de Koninklijke Militaire School. De CLAS-bokaal is in het leven geroepen door de bevelhebber der Landstrijdkrachten, tegenwoordig commandant Landstrijdkrachten genaamd. Daarmee kwam hij de eenheden tegemoet die door uitzendingen en oefeningen niet aan alle twaalf onderdelen van de jaarlijkse sportcompetitie van de landmacht kunnen meedoen. De beste zes scores van elke deelnemer aan de CLAS-bokaal tellen mee voor het eindresultaat van die KL-sportcompetitie. Als winnaar van dat evenement, met 1021 punten, kwam dit jaar de Koninklijke Militaire School uit de bus. Tweede met 958 punten werd 11 Luchtmobiele Brigade, derde de Koninklijke Militaire Academie (956). Foto: Gregory Sedoc WARM AFSCHEID HR.MS. VAN NES WILLEMSTAD - Toen het stationschip Hr.Ms. Van Nes in juli op Curaçao arriveerde, adopteerde het Kolegio Chaya Willems als goed doel. Het afgelopen half jaar zamelde de bemanning lesmateriaal, meubilair, speelgoed, computers in. Ook verrichte zij talloze klusjes (zie foto) op de school. Zo schilderde ze lokalen, deuren en raamkozijnen en legde een kunststofwaterleiding aan. Behalve spullen haalde de bemanning ook geld op. Dit bedrag, ter grootte van 4500 euro, wordt uitgegeven aan waterkoelers, bankjes voor op het schoolplein en enkele infrastructurele aanpassingen. Leerlingen van het Kolegio Chaya Willems brachten op hun beurt een bezoek aan het fregat. Door deze activiteiten ontstond er een warme en hechte onderlinge band. De periode als stationsschip van Hr.Ms. Van Nes zit er bijna op. Bij terugkeer in Nederland wordt het fregat direct uit dienst gesteld. Eind 2008 draagt de marine het over aan Portugal. GENERAALSBEZOEK KANDAHAR - De Contingentscommandant in Afghanistan, brigadegeneraal Rogier in het Veld, heeft namens de Nederlandse strijdkrachten onlangs een bezoek gebracht aan de commandant van het 205de Afghaanse Legerkorps, generaal Naibi. Tijdens deze ontmoeting is onder meer gesproken over de door Nederland geleverde steun en welke punten nog verbetering behoeven. Verder vormde de relatie tussen het 205 Legerkorps ANA en de 4de Afghaanse Brigade, gelegerd in Tarin Kowt, een belangrijk thema. Generaal Naibi (m.) toonde zich onder de indruk van het vakmanschap van de Nederlandse instructeurs van het Operational Mentoring Liaison Team. Uiteindelijke doelstelling van de samenwerking is een zelfstandig Afghaans leger, dat vooral in staat is intern de orde te handhaven. Foto: Liepke Planck WONINGEN Te koop: Anna Paulowna (NH), Rembrandtlaan 13. Grote, uitstekend onderhouden halfvrijst. woning met aanbouw en garage. Ind.: woonkmr 70 m 2 met woonkeuken; 1e verd,: 3 slpkmrs, badkmr met douchecab. 2e verd.: slpkmr 25 m 2. Vr.pr. N ,- k.k. Inf.: Te koop: Den Helder, Julianadorp, Kruiszwin 1134, ruime tussenwoning met 5 kmrs (waarvan 4 slpkmrs). De woning heeft 3 verdiepingen en een tuin naar het oosten. De CV ketel is in 2006 vernieuwd. Vr.pr. N Info: of zie Te koop: Ossendrecht, zeer ruime woning op Brabantse Wal, schitterend uitzicht, 4 woonlagen, 4 toiletten, 3 badkmrs, paardenboxen, buitenbakje, zadelkmr, garage met smeerput, veel glas-in-lood. Garantie op zinken goten en buitenschilderwerk etc. Forse korting voor (ex)-defensiepers. op vr.pr. van N ,- k.k. Inf.: Te koop: Voorburg, de Melemstraat 7, modern en sfeervol app. met voor- en achtertuin, uitzicht op pleintje, rustige woonomg. Loopafst. winkels, NS-, ranstadrail-, tram- en busverb. Nabij winkelcentrum Leidsenhage, centrum Voorburg, Den Haag en snelwegen A12/ A13/ A4. Vr.pr. N ,- k.k. Info: Te huur: Uden, Markt (centrum), 2-kmr app. op zuiden. Ind.: hal, woonkmr, keuken, slpkmr, badkmr douche/toilet, was/opbergruimte, balkon, fietsenberging. Supermarkt, winkels, parkeergel. op loopafst. Vlb. Volkel op 5 km. Nabij A50. Direct beschikbaar. Kale huur N 600,- p.m. Info of DIVERSEN Te koop: BMW R 1200 GS, Bwj: apr 2005, Km: Geel/zwarte kleurstelling. Opties: ABS, handkappen en verwarming, alarm BMW, 2 zijkoffers, bescherming beugel om blok. Vr.pr.: N ,-. Info: Te koop/ter overname gevraagd: Dagelijks Tenue (KL) compleet (nw model), DT -Jas maat 55, DT-Broek maat 94x85, baret maat 60. schoenen maat 43, overhemden (kort/lange mouw) maat Reacties: meul2870@ planet.nl RECREATIE Te huur: Luxe vakantievilla met zwembad in ZW-Frankrijk. Direct aan rivier de Lot in het idyllische plaatsje Touzac. Volop vismogelijkheden, kano s en fietsen aanwezig. Max. 8 pers. Huurprijs vanaf N 395,- tot N 895,- per week. Geïnteresseerd? Pfonhof@kpnplanet.nl Te huur: vakantiewoning in de Zuid Eifel zeer mooie ligging, nabij Trier Luxemburg) max. 6 pers., 4 slpkmrs. Prachtige wandel- en fietsroutes.vanaf N 245,- per week. Info: tel of albert@lajansen.tmfweb.nl REÜNIE Regimentsbijeenkomst (Oud-)Onderoff. Verbindingsdienst op 16 jan in Kompulan Bronbeek, Velperweg 147, Arnhem. Ontvangst vanaf uur. Aanmelden (vóór 10 jan.) door overmaking van. N 20, op postbanknr: t.n.v. Fonds Regimentsadj. Verb.dienst; Postbus 3003, 3800 DA Amersfoort, o.v.v. Regimentsbijeenkomst Oon Vbdd Contacpersoon: Aooi de Gussem, Regimentsadj. * ( ).

8 6 december Pagina 8 Colofon De Defensiekrant is een wekelijkse uitgave van de directie Voorlichting & Communicatie van het Ministerie van Defensie bestemd voor het gehele Defensiepersoneel. Hoofd Defensiemedia Ellen Eggink ( ) Eindredactie: Wiebren Tabak ( ) SPECIAL FORCES IN HET LEGERMUSEUM DELFT - Waar blijft die burgemeester Bas Verkerk van Delft nou toch? Bij het Legermuseum in Delft verwacht men hem bij de officiële opening van de tentoonstelling Special Forces. Ineens raast op de gracht vóór het museum een bootje op volle snelheid langs. Duikers verschijnen boven water. Drommen toeschouwers op de kade aan de Korte Geer en in de omgeving vragen zich wat dit te betekenen heeft. TEKST: MONIQUE VAN RIJEN-BOS FOTO S: PETER WIEZORECK Het antwoord laat niet lang op zich wachten. Aan de andere kant van de gracht rennen bewapende mannen naar een verdacht pand. Daar blazen zij met een oorverdovende klap de deur uit de sponningen. Voertuigen met gillende sirenes stoppen voor het inmiddels vrij toegankelijke gebouw. En daar verschijnt, onder begeleiding van leden DEFENSIE EVENEMENTENKALENDER De verkorte versie van de Defensie Evenementenkalender vermeldt voor de komende tijd de volgende evenementen: 19 december: Kinderworkshop Morse in het Militaire Luchtvaartmuseum, Soesterberg Nog héél even en de gegijzelde burgemeester van Delft is weer vrij. Foto s: Legermuseum van het Korps Commandotroepen, de eerder gegijzelde burgemeester van Delft. Via een van de zojuist gearriveerde gepantserde wagens wordt hij afgevoerd en in veiligheid gebracht. Rechts: Zomaar een hoekje uit de tentoonstelling. Grote foto: Het Legermuseum aan de Korte Geer in Delft waar tot en met 11 mei de expositie Special Forces is te zien. VIJANDELIJK GEBIED Nu mag het dan allemaal draaien om een spectaculaire show, maar dergelijke acties behoren wel degelijk tot het werkterrein van de Special Forces. Daarom verzorgen mannen van het Korps Commando Troepen deze spectaculaire demonstratie rond het Legermuseum in de Delftse binnenstad, waarna plaatsvervangend Commandant der Strijdkrachten, luitenant-generaal Rob Bertholee, officieel de expositie Special Forces opent. En dat gaat nou eens wél heel gewoon, met het ontsluiten van de twee toegangsdeuren. Bertholee doet dit met de vriendin van de op 9 maart van dit jaar, tijdens een parachutesprong, verongelukte kapitein Björn Peterse aan wie Special Forces is opgedragen. De generaal betitelt de speciale eenheid als een vitaal onderdeel van de krijgsmacht die zich, ook al is het niet altijd zichtbaar, ruimschoots heeft bewezen. Hij haalt het feit aan dat Special Forces in staat zijn langere tijd zelfstandig in een vijandelijke omgeving te verblijven om hoog geclassificeerde en gekwalificeerde taken uit te voeren. Dit kunnen opdrachten zijn in het kader van speciale operaties, zoals offensieve missies in vijandelijk gebied of contraterreur operaties. Het kan echter ook gaan om het verzamelen van inlichtingen, het uitvoeren van verkenningen of het bevrijden van gegijzelde staatsburgers, merkt Bertholee op met een knikje richting burgemeester, die nog steeds onder de indruk is van de professionele bevrijdingsactie rondom zijn persoon. 22 december: Kinderactiviteiten oud & nieuw in het Legermuseum, Delft 23 december: Theatervoorstelling Dutchie, met Bob van Staeveren naar Engeland in het Militaire Luchtvaartmuseum, Delft COMMANDO TOT JE DOOD De tentoonstelling Special Forces neemt de bezoeker niet alleen mee naar het verleden, maar legt ook een link naar de huidige missie van Nederlandse troepen in Afghanistan. De anders zo gesloten gelederen maken in het Legermuseum even wat ruimte om de toeschouwer een kijkje te gunnen in de wereld van de Special Forces. En die ís bijzonder. Niet alleen nu, maar vroeger ook al. Zo blikt de expositie even terug naar onder meer april Bij operatie Amherst, de laatste luchtlandingsoperatie uit de Tweede Wereldoorlog met ongeveer zevenhonderd para s, waren ook Nederlandse commando s betrokken. Zij hadden als speciale opdracht te helpen bij de bevrijding van kamp Westerbork. Dat gebeurde op 12 april 1945 door Canadezen. De tentoonstelling bevat veel beeld- en geluidmateriaal. Zo vertelt bijvoorbeeld Siem Boons destijds lid van de 1ste paracompagnie KNIL, periode , over inzet in Nederlands- Indië. Natuurlijk ontbreekt, uitgestald in een vitrinekast, ook de groene commandobaret niet met in het embleem een stormdolk en een handgranaat, waarvan de bijbehorende spreuk Nunc aut Nuguam zoveel betekent als Nu of Nooit. De oud dienstplichtigen van 1962, Cor Hertogh en Eduard Torenbos hebben sinds die tijd het groene gevoel nooit meer los kunnen laten. Commando blijf je tot je dood, verklaart de inmiddels 66-jarige Hertogh. Beide mannen runnen tegenwoordig het Commandomuseum in Roosendaal en leverden materiaal voor de expositie in het Legermuseum. De groene baret dragen ze in hun binnenzak. Kijk, zegt Torenbos wijzend op het blinkende embleem. Mooi gepoetst. Dat gebeurt tegenwoordig niet meer. Waar vandaag de dag echter niet aan wordt getornd, is dat wie tot het elitekorps wil behoren, over een behoorlijk fysiek gestel moet beschikken. Er staat niet alleen een loopband om het uithoudingsvermogen te testen, tevens valt na te gaan of iemand in staat is een gevaarlijke missie tot een goed eind te brengen. Hoe? Dat moet een geïnteresseerde zelf maar ontdekken, want Special Forces is een bezoekje meer dan waard. De expositie valt tot en met 11 mei volgend jaar te bezichtigen. Zie ook: Voor meer informatie surf naar en klik via Actueel op de link Evenementen. Voor veel medewerkers van Defensie ook bereikbaar via intranet. Redactie: Evert Brouwer ( ) Jack Oosthoek ( ) Monique van Rijen-Bos ( ) André Twigt ( ) Redactiesecretariaat en administratie: Marianne Beck Telefoon: (070) , via het militaire net: 501, tst Fax (070) Defensiesite: defensiekrant@mindef.nl Bezoekadres: Spui 32, 2511 BS Den Haag Postadres: Postbus 20701, 2500 ES Den Haag, MPC 58B De inhoud van de artikelen in de Defensiekrant hoeft niet noodzakelijkerwijs de mening van de minister van Defensie of de krijgsmachtleiding weer te geven. Ingezonden brieven dienen betrekking te hebben op eerder in de Defensiekrant geplaatste artikelen. Zij geven uitsluitend de mening van de inzender weer en kunnen door de redactie worden bekort. Overname van artikelen of delen daarvan is alleen toegestaan met toestemming van de redactie. Aan rechtspositionele informatie kan geen recht worden ontleend. Deze informatie wordt in algemene bewoordingen en met terzijde lating van details weergegeven. Voor volledige informatie wordt verwezen naar de officiële stukken. Abonnementen: Per jaar N 13,61. Voor het buitenland N 15,88. Opgave schriftelijk bij administratie Defensiekrant (zie boven), in het geval van een dienstabonnement. Particuliere abonnees kunnen zich opgeven bij: Abonnementenland, postbus 20, 1910 AA Uitgeest, tel of waarna een acceptgirokaart wordt toegezonden. Adreswijziging: Het verdient aanbeveling adreswijzigingen vroegtijdig en uitsluitend schriftelijk op te geven; het kost enkele weken voor het nieuwe adres in het verzendbestand is opgenomen. Layout: Theo Olsthoorn (UnitedGraphics, postbus 659, 2700 AR Zoetermeer) Druk: DeltaHage, Den Haag ISSN:

Toespraak van de minister van Defensie ter gelegenheid van de besloten uitreiking van de Dapperheidonderscheidingen op 7 oktober 2009 te Breda.

Toespraak van de minister van Defensie ter gelegenheid van de besloten uitreiking van de Dapperheidonderscheidingen op 7 oktober 2009 te Breda. Toespraak van de minister van Defensie ter gelegenheid van de besloten uitreiking van de Dapperheidonderscheidingen op 7 oktober 2009 te Breda. Let op: Alleen gesproken woord geldt! Ridders Militaire Willems-Orde

Nadere informatie

Koninklijke Hoogheid, dames en heren,

Koninklijke Hoogheid, dames en heren, Toespraak minister Eimert van Middelkoop voor de opening van het symposium Strategische samenwerking met het bedrijfsleven Sourcing, een kwestie van keuzes maken, Koninklijke Militaire Academie, Breda,

Nadere informatie

van de TFU, Welkom thuis! Eindhoven.

van de TFU, Welkom thuis! Eindhoven. Toespraak van de minister van Defensie, E. van Middelkoop, bij de terugkeer van de laatste Task Force Uruzgan, Vliegbasis Eindhoven, 8 augustus 2010. Let op: Alleen gesproken woord geldt! Commandant van

Nadere informatie

Schriftelijke vragen Van Bommel over de arrestatie van een Afghaanse burger in Kamp Holland en het gebruik van particuliere beveiligingsbedrijven

Schriftelijke vragen Van Bommel over de arrestatie van een Afghaanse burger in Kamp Holland en het gebruik van particuliere beveiligingsbedrijven Postbus 20701 2500 ES Den Haag Telefoon (070) 318 81 88 Fax (070) 318 78 88 Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Plein 2 2511 CR Den Haag Datum 29 februari 2008 Ons kenmerk D/2008003878

Nadere informatie

Spreekpunten staatssecretaris ter gelegenheid van 65 jaar vrouwen in de Krijgsmacht op 2 december te Utrecht.

Spreekpunten staatssecretaris ter gelegenheid van 65 jaar vrouwen in de Krijgsmacht op 2 december te Utrecht. Spreekpunten staatssecretaris ter gelegenheid van 65 jaar vrouwen in de Krijgsmacht op 2 december te Utrecht. Let op: Alleen gesproken woord geldt! Dank mw. Coorens, Dames en heren, We vieren vanavond

Nadere informatie

Nederlands uitgezonden personeel, Een bezoek aan een missiegebied is. grilliger dan pakweg een werkbezoek. aan een oefenende eenheid op de

Nederlands uitgezonden personeel, Een bezoek aan een missiegebied is. grilliger dan pakweg een werkbezoek. aan een oefenende eenheid op de Toespraak uitgesproken door de Minister van Defensie, E. van Middelkoop, bij gelegenheid van zijn Kerstbezoek aan Afghanistan, 24 december 2008 te Kaboel. Nederlands uitgezonden personeel, Een bezoek aan

Nadere informatie

rust zetten. rust gezet) Commandant der Strijdkrachten.

rust zetten. rust gezet) Commandant der Strijdkrachten. 1 Toespraak van de komend Commandant der Strijdkrachten, generaal Middendorp, bij de aanvaarding van het commando over de Nederlandse krijgsmacht op 28 juni 2012 te Den Haag. Let op: Alleen gesproken woord

Nadere informatie

Dank u wel kolonel Lambrichts, mevrouw Sybilla Dekker, Generaal, geachte aanwezigen,

Dank u wel kolonel Lambrichts, mevrouw Sybilla Dekker, Generaal, geachte aanwezigen, Spreekpunten staatssecretaris De Vries van Defensie ter gelegenheid van de eerste deeltijdopleiding Middelbare Defensie Vorming te Den Haag. Let op: Alleen gesproken woord geldt! Dank u wel kolonel Lambrichts,

Nadere informatie

ISAF III Deployment Task Force

ISAF III Deployment Task Force ISAF III Deployment Task Force C-DTF Kolonel Henk Morsink 1 Deployment Task Force Mission Statement Taken Eenheden en Middelen Planning Voorbereiding 2 Mission Statement Schep als Deployment Task Force

Nadere informatie

HDAB Aanvulling stand van zakenbrief Afghanistan: nazorg, counter insurgency opleiding en eigen vuur incident

HDAB Aanvulling stand van zakenbrief Afghanistan: nazorg, counter insurgency opleiding en eigen vuur incident Postbus 20701 2500 ES Den Haag Telefoon (070) 318 81 88 Fax (070) 318 78 88 Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Plein 2 2511 CR Den Haag Afschrift aan de Voorzitter van de Eerste

Nadere informatie

Een veteraan zei ooit tegen mij Als je er niet geweest bent, weet je ook niet wat het is, hoe het voelt. Hij heeft natuurlijk gelijk.

Een veteraan zei ooit tegen mij Als je er niet geweest bent, weet je ook niet wat het is, hoe het voelt. Hij heeft natuurlijk gelijk. Toespraak staatssecretaris Van der Knaap ter gelegenheid van de Opening van de veteranententoonstelling Veteranen. Ingezet in dienst van de vrede. Maandag 7 mei 2007, Stadskantoor Eindhoven. U weet ongetwijfeld

Nadere informatie

werken bij DEFENSIE MARINE Denk je aan de Marine, dan denk je aan schepen. Logisch, want die hebben we bij de Marine in alle soorten en maten. Van mijnenjagers tot onderzeeboten. Toch is de Marine meer

Nadere informatie

Voorwoord. Daarna ging ik praten met Chitra, een Tamilvrouw uit Sri Lanka. Zij zette zich in voor de Tamilstrijd.

Voorwoord. Daarna ging ik praten met Chitra, een Tamilvrouw uit Sri Lanka. Zij zette zich in voor de Tamilstrijd. Voorwoord In dit boek staan interviews van nieuwkomers over hun leven in Nederland. Ik geef al twintig jaar les aan nieuwkomers. Al deze mensen hebben prachtige verhalen te vertellen. Dus wie moest ik

Nadere informatie

Minister IGK SG/PSG. CZSK Bestuursstaf

Minister IGK SG/PSG. CZSK Bestuursstaf BIJLAGE: ORGANOGRAMMEN Organogrammen vraag 98 Organogram Defensie Minister IGK SG/PSG ADD BSG DBO DCo DF&C DJZ CDS HDB HDFC HDBV HDP MIVD MLA CDC DMO CLSK CLAS Operationele Commando s CZSK Bestuursstaf

Nadere informatie

WILLEM LODEWIJK V NASSAUKAZERNE, MATERIEEL LOGISTIEK PELETON (320) LOKAAL FACILITAIRE DIENST

WILLEM LODEWIJK V NASSAUKAZERNE, MATERIEEL LOGISTIEK PELETON (320) LOKAAL FACILITAIRE DIENST DE KAZERNES VAN NEDERLAND 2012. Hier vind u een lijst van landmachtkazernes in Nederland. In de lijst vind u de eenheden die er gelegerd zijn en de plaats waar de kazerne staat. JOHANNES POSTKAZERNE, HAVELTE.

Nadere informatie

Vaststelling van de begrotingsstaat van het Ministerie van Defensie (X) voor het jaar 2018

Vaststelling van de begrotingsstaat van het Ministerie van Defensie (X) voor het jaar 2018 Vaststelling van de begrotingsstaat van het Ministerie van Defensie (X) voor het jaar 2018 NOTA VAN WIJZIGING Ontvangen Het voorstel van wet wordt als volgt gewijzigd: De begrotingsstaat van het Ministerie

Nadere informatie

Sectorwerkstuk Aardrijkskunde Luchtmacht

Sectorwerkstuk Aardrijkskunde Luchtmacht Sectorwerkstuk Aardrijkskunde Luchtmacht Sectorwerkstuk door een scholier 1275 woorden 9 februari 2007 5,9 66 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Welke opleiding moet je doen

Nadere informatie

Dames en heren, Veteranen van de Koninklijke Marechaussee,

Dames en heren, Veteranen van de Koninklijke Marechaussee, Dames en heren, Veteranen van de Koninklijke Marechaussee, In de ruim zeven maanden dat ik nu Inspecteur der Veteranen ben, heb ik in ieder geval één ding geleerd: Veteranen komen vooral naar een reünie

Nadere informatie

1red , NOS, Gesprek met de minister-president, Ned.2, uur

1red , NOS, Gesprek met de minister-president, Ned.2, uur 1red18248 29-06-2007, NOS, Gesprek met de minister-president, Ned.2, 22.50 uur MINISTER-PRESIDENT BALKENENDE, NA AFLOOP VAN DE MINISTERRAAD, OVER HET ONDERZOEK NAAR EVENTUELE VERLENGING VAN DE MISSIE IN

Nadere informatie

BOTSCHAFT DER BUNDESREPUBLIK DEUTSCHLAND - VERTEIDIGUNGSATTACHÉ- Oberstleutnant i.g. Joachim Schmidt

BOTSCHAFT DER BUNDESREPUBLIK DEUTSCHLAND - VERTEIDIGUNGSATTACHÉ- Oberstleutnant i.g. Joachim Schmidt BOTSCHAFT DER BUNDESREPUBLIK DEUTSCHLAND - VERTEIDIGUNGSATTACHÉ- Oberstleutnant i.g. Joachim Schmidt Den Haag, 20. März 2013 Tel.: 0031 70-342.06.18 Fax: 0031 70-365.32.48 Toespraak ter gelegenheid van

Nadere informatie

Medic Special Forces: de hogere kunst van het pleisterplakken

Medic Special Forces: de hogere kunst van het pleisterplakken Medic Special Forces: de hogere kunst van het pleisterplakken tekst: sgt. Derek de Vries Lees het volledige artikel in de FALCON Grizzly, this is Mike ready to copy nine-liner This is grizzly, ready to

Nadere informatie

Het leger. Doel: Na deze opdracht weet je meer over het leger. Je kunt vertellen wat het leger doet en waarom we een leger hebben.

Het leger. Doel: Na deze opdracht weet je meer over het leger. Je kunt vertellen wat het leger doet en waarom we een leger hebben. Het leger Thema: Bestaat vrede? Samenleving Nederland De overheid Moeilijkheid; *** Tijd: *** Juf Yvonne Doel: Na deze opdracht weet je meer over het leger. Je kunt vertellen wat het leger doet en waarom

Nadere informatie

gaat hier dus hand in hand met het levendig houden van de herinnering aan delen van de geschiedenis die steeds verder van ons af liggen.

gaat hier dus hand in hand met het levendig houden van de herinnering aan delen van de geschiedenis die steeds verder van ons af liggen. Toespraak staatssecretaris van Defensie, Jack de Vries voor de reünie Djocja, 17 december 2008, Koninklijk Militair Tehuis Oud Militairen en Museum Bronbeek Allereerst mijn hartelijke dank om voor u te

Nadere informatie

<<RIJOPLEIDING IN STAPPEN>> Wees wijs. Haal met CBR RIS Gecertificeerde VERKEERSSCHOOL VAN MAAREN snel en veilig je rijbewijs!!!

<<RIJOPLEIDING IN STAPPEN>> Wees wijs. Haal met CBR RIS Gecertificeerde VERKEERSSCHOOL VAN MAAREN snel en veilig je rijbewijs!!! Wees wijs. Haal met CBR RIS Gecertificeerde VERKEERSSCHOOL VAN MAAREN snel en veilig je rijbewijs!!! Voorwoord De Rijopleiding in Stappen (RIS) is een nieuwe, moderne rijopleiding.

Nadere informatie

MANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN

MANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN Blijf kalm; Verzeker je ervan dat je de juiste persoon aan de lijn hebt; Zeg duidelijk wie je bent en wat je functie is; Leg uit waarom je belt; Geef duidelijke en nauwkeurige informatie en vertel hoe

Nadere informatie

Dames en heren, SMC-vrienden en -vriendinnen, Mede namens de overige leden van het bestuur heet ik u allen op deze 54 ste reünie van harte welkom.

Dames en heren, SMC-vrienden en -vriendinnen, Mede namens de overige leden van het bestuur heet ik u allen op deze 54 ste reünie van harte welkom. Samenvatting toespraak 29 oktober 2015 Dames en heren, SMC-vrienden en -vriendinnen, Mede namens de overige leden van het bestuur heet ik u allen op deze 54 ste reünie van harte welkom. Een speciaal woord

Nadere informatie

PSO. Bekijk het VeVa-introductiefilmpje. Houd dit werkblad erbij en beantwoord na het kijken de vragen.

PSO. Bekijk het VeVa-introductiefilmpje. Houd dit werkblad erbij en beantwoord na het kijken de vragen. PSO Weet jij al welke richting je op wilt na het VMBO? Nu je een sector gaat kiezen, is het best slim om alvast rond te kijken welke opleidingen er zijn. En natuurlijk welke bij je past! Deze les maak

Nadere informatie

De rangonderscheidingstekens van de krijgsmacht

De rangonderscheidingstekens van de krijgsmacht De rangonderscheidingstekens van de krijgsmacht Inhoud De rangonderscheidingstekens van de krijgsmacht Deze brochure is een uitgave van: Ministerie van Defensie Directie Communicatie Vormgeving: Grafische

Nadere informatie

hun familie, geachte aanwezigen,

hun familie, geachte aanwezigen, Toespraak van de minister van Defensie, J.S.J. Hillen, ter gelegenheid van de uitreiking van de eerste universitair erkende diploma s van de Nederlandse Defensie Academie op 26 maart 2012 te Den Helder.

Nadere informatie

de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Plein 2 2511 CR Den Haag

de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Plein 2 2511 CR Den Haag > Retouradres Postbus 20701 2500 ES Den Haag de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Plein 2 2511 CR Den Haag Ministerie van Defensie Plein 4 MPC 58 B Postbus 20701 2500 ES Den Haag www.defensie.nl

Nadere informatie

Koninklijke Hoogheid,

Koninklijke Hoogheid, Toespraak van de minister van Defensie, J.S.J. Hillen, ter gelegenheid van de medailleuitreiking op Veteranendag op 30 juni 2012 te Den Haag. LET OP: gesproken woord telt! Koninklijke Hoogheid, excellenties,

Nadere informatie

persbericht 1 COVM Grote Defensie-oefening Falcon Autumn in midden-, oost- en noord-nederland 1 vib. L.auvardsn [Nr. LWI/c s3/ Koninklijke Luchtmacht

persbericht 1 COVM Grote Defensie-oefening Falcon Autumn in midden-, oost- en noord-nederland 1 vib. L.auvardsn [Nr. LWI/c s3/ Koninklijke Luchtmacht 4S Koninklijke Luchtmacht COVM vib. L.auvardsn [Nr. LWI/c s3/ Datum 26juli208 Ministerie van Defensie Defensie Helikopter Commando Vliegbasis Gilze-Rijen persbericht wwwiuchtmacht.ni Contactpersoon Sectie

Nadere informatie

Vereniging van Oud-Medewerkers s-hertogenbosch Aan de leden van de Vereniging van Oud-Medewerkers datum 4 juli 2016 contactpersoon Corien Blankestein onderwerp Excursie Koninklijke Marine telefoon 088-5256197

Nadere informatie

DAGORDER. Twee mensen die de afgelopen jaren zo hebben gevochten voor Defensie, voor onze krijgsmacht.

DAGORDER. Twee mensen die de afgelopen jaren zo hebben gevochten voor Defensie, voor onze krijgsmacht. DAGORDER Collega s, Minister Hennis en generaal Middendorp zijn dinsdagavond afgetreden. Twee mensen die de afgelopen jaren zo hebben gevochten voor Defensie, voor onze krijgsmacht. En nu zijn ze op deze

Nadere informatie

Het medisch zorgsysteem van de Krijgsmacht. T.F.M. Dijkgraaf Luitenant Kolonel vliegerarts

Het medisch zorgsysteem van de Krijgsmacht. T.F.M. Dijkgraaf Luitenant Kolonel vliegerarts Het medisch zorgsysteem van de Krijgsmacht T.F.M. Dijkgraaf Luitenant Kolonel vliegerarts 1 Algemeen Militair Verpleegkundige 2 Mini CV Sedert 1986 werkzaam als militair arts Tot 1996 bij de Kon Landmacht

Nadere informatie

Taskforce juli 2009, uur: 9 commando s springen in het pikkedonker uit een Canadees

Taskforce juli 2009, uur: 9 commando s springen in het pikkedonker uit een Canadees Taskforce 55 6 juli 2009, 20.45 uur: 9 commando s springen in het pikkedonker uit een Canadees C-130 Herculestransportvliegtuig. Pas laat openen ze hun parachutes en zweven boven Kajaki (provincie Helmand)

Nadere informatie

Koninklijke Hoogheden, Ridder. Militaire Willemsorde, Excellenties, gewonde Nederlandse Militairen, zorgverleners, dames en heren,

Koninklijke Hoogheden, Ridder. Militaire Willemsorde, Excellenties, gewonde Nederlandse Militairen, zorgverleners, dames en heren, Toespraak van de Commandant der Strijdkrachten, Generaal Middendorp, ter gelegenheid van de musical Soldaat van Oranje bij het Vliegkamp Valkenburg op 30 augustus 2012. Let op: Alleen gesproken woord geldt!

Nadere informatie

de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Plein CR Den Haag

de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Plein CR Den Haag > Retouradres Postbus 20701 2500 ES Den Haag de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Plein 2 2511 CR Den Haag Ministerie van Defensie Plein 4 MPC 58 B Postbus 20701 2500 ES Den Haag www.defensie.nl

Nadere informatie

Irma Steenbeek VERSTAG

Irma Steenbeek VERSTAG Irma Steenbeek VERSTAG Colofon Eindredactie Joost Pool Redactie Boris Goddijn Vormgeving Pien Vermazeren Fotografie Boris Goddijn Beeldbewerking Pien Vermazeren Copyright en disclaimer Het overnemen van

Nadere informatie

Je rijbewijs halen, ook als je autisme of ADHD, hebt. Het Kan!

Je rijbewijs halen, ook als je autisme of ADHD, hebt. Het Kan! Uitgebreid Artikel Rijles, autisme, adhd Je rijbewijs halen, ook als je autisme of ADHD, hebt. Het Kan! Inleiding Tegenwoordig kun je al starten met lessen als je 16,5 jaar bent. Iedere jongere wil wel

Nadere informatie

Opvang na uw uitzending. Dienstencentrum Bedrijfsmaatschappelijk Werk

Opvang na uw uitzending. Dienstencentrum Bedrijfsmaatschappelijk Werk Opvang na uw uitzending Dienstencentrum Bedrijfsmaatschappelijk Werk Dienstencentrum Bedrijfsmaatschappelijk werk helpt iedereen binnen of direct rondom Defensie met problemen die voortkomen uit het werk.

Nadere informatie

DMO\DB\ Vragen VCD aangaande lucht-grondwaarnemingscapaciteit ISAF III.

DMO\DB\ Vragen VCD aangaande lucht-grondwaarnemingscapaciteit ISAF III. Postbus 20701 2500 ES Den Haag Telefoon (070) 318 81 88 Fax (070) 318 78 88 Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Plein 2 2511 CR Den Haag Datum 20 januari 2009 Ons kenmerk Onderwerp

Nadere informatie

VCA Nieuwsbrief dec 2015. LIBANON presentatie. www.veteranencafealmelo.nl. vca@veteranen.nl. Veteranen Cafe t Hookhoes, Grotestraat-zuid 129, Almelo

VCA Nieuwsbrief dec 2015. LIBANON presentatie. www.veteranencafealmelo.nl. vca@veteranen.nl. Veteranen Cafe t Hookhoes, Grotestraat-zuid 129, Almelo Naam bedrijf VCA Nieuwsbrief dec 2015 Veteranen Cafe t Hookhoes, Grotestraat-zuid 129, Almelo www.veteranencafealmelo.nl vca@veteranen.nl Contact : vca@veteranen.nl LIBANON presentatie 06-21 666 362 Redactie

Nadere informatie

Toespraak Staatssecretaris de Vries t.b.v. Nationale Herdenkink bij Nationaal Indië-monument , zaterdag 6 september 2008

Toespraak Staatssecretaris de Vries t.b.v. Nationale Herdenkink bij Nationaal Indië-monument , zaterdag 6 september 2008 Toespraak Staatssecretaris de Vries t.b.v. Nationale Herdenkink bij Nationaal Indië-monument 1945 1962, zaterdag 6 september 2008 Geachte veteranen, excellenties, dames en heren, Elke dag schreef ik een

Nadere informatie

BS2009023484 Kamervragen over het uitdelen van korans in Afghanistan. Hierbij bied ik u de antwoorden aan op de volgende vragen:

BS2009023484 Kamervragen over het uitdelen van korans in Afghanistan. Hierbij bied ik u de antwoorden aan op de volgende vragen: Postbus 20701 2500 ES Den Haag Telefoon (070) 318 81 88 Fax (070) 318 78 88 Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Plein 2 2511 CR Den Haag Datum 8 januari 2010 Ons kenmerk Onderwerp

Nadere informatie

Het is goed dat de geschiedenis van dit bijzondere kazernecomplex in dit boek is vastgelegd.

Het is goed dat de geschiedenis van dit bijzondere kazernecomplex in dit boek is vastgelegd. Toespraak Commandant der Strijdkrachten, luitenant-admiraal Rob Bauer Opening nieuwe locatie Nederlandse Instituut voor Militaire Historie Frederikkazerne, Den Haag 14 november 2018 The longer you can

Nadere informatie

DE VEVA OPLEIDING. Haal je MBO-Diploma en ontdek Defensie

DE VEVA OPLEIDING. Haal je MBO-Diploma en ontdek Defensie DE VEVA OPLEIDING Haal je MBO-Diploma en ontdek Defensie DE TIEN MEEST GES INFORMATIE VOOR OUDERS EN VERZORGERS 1 2 3 4 Is er ondanks de bezuinigingen bij Defensie een toekomst voor leerlingen Veiligheid

Nadere informatie

Nieuwsbrief 16, 28 april 2015

Nieuwsbrief 16, 28 april 2015 Nieuws van Nieuwsbrief 16, 28 april 2015 Kind op maandag... 1 Maandaggeld... 1 Aanmeldingen nieuwe leerlingen... 2 Avond4daagse... 2 Continurooster vrijdag 1 mei... 2 Jantje Beton loterij... 2 Schoonmaakavond

Nadere informatie

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine?

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? is op het werk. moet aan de machine werken. De chef vertelt eerst hoe de machine werkt. Dan werkt met de machine. De machine doet het niet. roept een

Nadere informatie

Huizen. Luxe keuken. Vrij uitzicht. Twee goede slaapkamers. Moderne bouw. Eigen parkeerplaats. Ringweg-Kruiskamp 71 H, 3814 TE Amersfoort H47 H47

Huizen. Luxe keuken. Vrij uitzicht. Twee goede slaapkamers. Moderne bouw. Eigen parkeerplaats. Ringweg-Kruiskamp 71 H, 3814 TE Amersfoort H47 H47 Huizen vanhendriks Ringweg-Kruiskamp 71 H, 3814 TE Amersfoort Vrij uitzicht Moderne bouw Twee goede slaapkamers Luxe keuken Eigen parkeerplaats H47 H47 Kenmerken Soort Kamers Woonoppervlakte Inhoud Bouwjaar

Nadere informatie

van de staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, Jet Bussemaker, tijdens de 4 e Nationale Mantelzorglezing 2009 Rotterdam, 11 juni 2009

van de staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, Jet Bussemaker, tijdens de 4 e Nationale Mantelzorglezing 2009 Rotterdam, 11 juni 2009 Directie Voorlichting en Communicatie Parnassusplein 5 Postbus 20350 2500 EJ Den Haag T 070 340 79 11 T 070 340 60 00 F 070 340 62 92 Hebt u 's avonds of in het weekend dringend een voorlichter nodig,

Nadere informatie

Samenvatting toespraak 2 november Dames en heren, SMC-vrienden en -vriendinnen,

Samenvatting toespraak 2 november Dames en heren, SMC-vrienden en -vriendinnen, Samenvatting toespraak 2 november 2017 Dames en heren, SMC-vrienden en -vriendinnen, Mede namens de overige leden van het bestuur heet ik u allen op deze 56 ste reünie van harte welkom. Een speciaal woord

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 34 300 X Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Defensie (X) voor het jaar 2016 Nr. 70 BRIEF VAN DE MINISTER VAN DEFENSIE

Nadere informatie

Geachte burgemeester, dames en heren, beste jongens en meisjes,

Geachte burgemeester, dames en heren, beste jongens en meisjes, Toespraak Gerdi Verbeet Onthulling vernieuwd monument Voorhout, 3 mei 2017 Geachte burgemeester, dames en heren, beste jongens en meisjes, Hartelijk dank dat u mij vandaag de gelegenheid geeft iets te

Nadere informatie

Juridische medewerker

Juridische medewerker 28-11-2013 Sectorwerkstuk Juridische medewerker Temel, Elif HET ASSINK LYCEUM Inhoudsopgave Inhoud Inhoudsopgave... 1 Inleiding... 2 Hoeveel procent van de opleiding bestaat uit stage?... 6 o Begeleiding...

Nadere informatie

Toespraak bij de lancering van het Defensie Cyber Commando door de Minister van Defensie, J.A. Hennis-Plasschaert op 25 september 2014 te Den Haag.

Toespraak bij de lancering van het Defensie Cyber Commando door de Minister van Defensie, J.A. Hennis-Plasschaert op 25 september 2014 te Den Haag. Toespraak bij de lancering van het Defensie Cyber Commando door de Minister van Defensie, J.A. Hennis-Plasschaert op 25 september 2014 te Den Haag. Let op: Alleen het gesproken woord geldt! De lancering

Nadere informatie

Afscheid Landmachtadjudant

Afscheid Landmachtadjudant Landmacht 8 oktober 2014 Afscheid Landmachtadjudant Landmachtadjudant André Odenkirchen doet de laatste 4 jaar van zijn carrière af als roerig. Zo bloedde zijn hart bij het zien van de gestage afbreuk

Nadere informatie

Veldwerkverslag Homo-onderzoek Defensie 2006 [3]

Veldwerkverslag Homo-onderzoek Defensie 2006 [3] Veldwerkverslag Homo-onderzoek Defensie 2006 [3] INHOUD: 1. Inleiding In dit verslag wordt de respons en nonrespons besproken met betrekking tot het homoseksualiteitonderzoek. Dit onderzoek wordt in opdracht

Nadere informatie

Regeerakkoord Gevolgen voor Defensie

Regeerakkoord Gevolgen voor Defensie Regeerakkoord 2011-2015 Gevolgen voor Defensie 8 april 2011 Wat ik u kan meedelen Niet Gevolgen voor u persoonlijk Gedetailleerde consequenties van de maatregelen Wel Genomen maatregelen Planning om tot

Nadere informatie

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine?

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? is op het werk. moet aan de machine werken. De chef vertelt eerst hoe de machine werkt. Dan werkt met de machine. De machine doet het niet. roept een

Nadere informatie

Participatief leiderschap. Hoe leid je een samenwerkingsverband?

Participatief leiderschap. Hoe leid je een samenwerkingsverband? Participatief leiderschap Hoe leid je een samenwerkingsverband? Mr. Drs. Lucien Stöpler Justice in Practice December 2014 Participatief leiderschap: Hoe leid je een samenwerkingsverband? 2014 Justice in

Nadere informatie

Let op: Alleen gesproken woord geldt!

Let op: Alleen gesproken woord geldt! Spreekpunten staatssecretaris De Vries van Defensie ter opening van het congres Maak jezelf Zichtbaar op 11 maart 2010 te Den Haag. Let op: Alleen gesproken woord geldt! Dames en heren, We leven in het

Nadere informatie

1Help: faalangst! 1.1 Verkenningen

1Help: faalangst! 1.1 Verkenningen 11 1Help: faalangst! Karel heeft moeite met leren. Dat zal wel faalangst zijn! zegt iemand. Een gemakkelijk excuus, want Karel is wel erg snel klaar met zijn huiswerk. Ellen, die ook moeite heeft met leren,

Nadere informatie

vaste commissie voor Defensie

vaste commissie voor Defensie Den Haag, 15 juni Voortouwcommissie: vaste commissie voor Defensie Volgcommissie(s): BuZa i.v.m. agendapunt 20 EU i.v.m. agendapunt 3, 20 V&J i.v.m. agendapunt 14 Document: Besluitenlijst van de procedurevergadering

Nadere informatie

Koninklijke Luchtmacht

Koninklijke Luchtmacht Koninklijke Luchtmacht çrh, > Retouradres Postbus 8762 4820 BB Breda Zie verzendlijst Ministerie van Defensie Commando Luchtstrijdkrachten CLSK ~ - ~- t. ~ 12 ~ Afdeling Missie Ondersteuning Luchtmachtplein

Nadere informatie

Dames en heren, Toespraak van de Commandant der Strijdkrachten Generaal P van Uhm, ter gelegenheid van het symposium op 5 mei 2012 te Wageningen.

Dames en heren, Toespraak van de Commandant der Strijdkrachten Generaal P van Uhm, ter gelegenheid van het symposium op 5 mei 2012 te Wageningen. Toespraak van de Commandant der Strijdkrachten Generaal P van Uhm, ter gelegenheid van het symposium op 5 mei 2012 te Wageningen. Let op: Alleen gesproken woord geldt! Dames en heren, Ik sta hier vandaag

Nadere informatie

Tineke Boudewijns VERSTAG

Tineke Boudewijns VERSTAG Tineke Boudewijns VERSTAG Colofon Eindredactie Joost Pool Redactie Boris Goddijn Vormgeving Pien Vermazeren Fotografie Boris Goddijn Beeldbewerking Pien Vermazeren Copyright en disclaimer Het overnemen

Nadere informatie

Presentatie Tranzo Zorgsalon 29 november 2012 Christine Kliphuis

Presentatie Tranzo Zorgsalon 29 november 2012 Christine Kliphuis Presentatie Tranzo Zorgsalon 29 november 2012 Christine Kliphuis Geachte dames en heren, Zelfredzaamheid is een mooi en positief begrip. Immers, elk kind wil dingen zelf leren doen, jezelf kunnen redden

Nadere informatie

En vandaag herdenken wij de mensen die voor onze veiligheid de hoogste prijs betaalden.

En vandaag herdenken wij de mensen die voor onze veiligheid de hoogste prijs betaalden. Toespraak minister A. van der Steur, Tuin van Bezinning, 10 juni 2015, Warnsveld. Majesteit, Dames en heren, Vrijheid kan niet bestaan zonder veiligheid. En vandaag herdenken wij de mensen die voor onze

Nadere informatie

Advies en ondersteuning in techniek, logistiek en opleiding. Sleutel woorden zijn betrouwbaar en toewijding

Advies en ondersteuning in techniek, logistiek en opleiding. Sleutel woorden zijn betrouwbaar en toewijding T.V.W. Consultancy Advies en ondersteuning in techniek, logistiek en opleiding. Sleutel woorden zijn betrouwbaar en toewijding Mijn naam is Tony van Wijchen. Na een militaire carrière binnen de Koninklijke

Nadere informatie

Achter de schermen. Projectgroep en werkgroepen. Andere overleggen

Achter de schermen. Projectgroep en werkgroepen. Andere overleggen november-december 2014 Bouwbrief 8 Herontwikkeling locatie De Wissel Achter de schermen De verbouw van de locaties t Rond 1, 3, 7, en 9 gaat razendsnel; als je een week niet hebt gekeken herken je het

Nadere informatie

Antwoorden op de vragen over schietongeval Ossendrecht

Antwoorden op de vragen over schietongeval Ossendrecht > Retouradres Postbus 20701 2500 ES Den Haag de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Plein 2 2511 CR Den Haag Ministerie van Defensie Plein 4 MPC 58 B Postbus 20701 2500 ES Den Haag www.defensie.nl

Nadere informatie

Taskforce Viper. Periode: maart 2006-december 2007 (5 rotaties) Operatiegebied Taskforce Viper.

Taskforce Viper. Periode: maart 2006-december 2007 (5 rotaties) Operatiegebied Taskforce Viper. Taskforce Viper Een peloton van Taskforce Viper nadert het dorp Surkh Murgab in de Chora-vallei, op slechts 15 kilometer van Kamp Holland in Uruzgan. Doel: het in kaart brengen van de tegenstand in het

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal Vergaderjaar 1988-1989 19 455 Marinebasis Den Helder Nr. 6 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN DEFENSIE Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal 's-gravenhage,

Nadere informatie

6,6. Spreekbeurt door een scholier 1981 woorden 11 februari keer beoordeeld. Nederlands

6,6. Spreekbeurt door een scholier 1981 woorden 11 februari keer beoordeeld. Nederlands Spreekbeurt door een scholier 1981 woorden 11 februari 2005 6,6 419 keer beoordeeld Vak Nederlands Hallo Jongens en Meisjes, Ik ga mijn spreekbeurt houden over de Luchtmacht, wat een onderdeel is van het

Nadere informatie

Reservist bij de Koninklijke Marechaussee. De leukste baan! naast je werk of studie

Reservist bij de Koninklijke Marechaussee. De leukste baan! naast je werk of studie Reservist bij de Koninklijke Marechaussee De leukste baan! naast je werk of studie Operationeel Centrum Mobiel toezicht veiligheid Grensbewaking Schiphol Beveiliging Koninklijk Huis Als het erop aankomt

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 1993-1994 23 400 X Vaststelling van de begroting van de uitgaven en de ontvangsten van hoofdstuk X (Ministerie van Defensie) voor het jaar 1994 Nr. 54 BRIEF

Nadere informatie

Nieuwsbrief 18 december 2015

Nieuwsbrief 18 december 2015 Nieuwsbrief 18 december 2015 De Waalse school ontmoet burgemeester Aboutaleb! Woensdagmiddag is door burgemeester Aboutaleb in de Centrale Bibliotheek de tentoonstelling 'Samen leven' geopend. In deze

Nadere informatie

Cliptoetsen Derde Kamer docentenhandleiding

Cliptoetsen Derde Kamer docentenhandleiding Kamer Cliptoetsen Derde Kamer docentenhandleiding Derde Kame Derde Kam Wie is de baas van Nederland? Hoe werken de verkiezingen? Wat is een Grondwet? En waarom is Prinsjesdag zo belangrijk? In het lespakket

Nadere informatie

HET LEGER. Waarom heeft. Nederland. Informatie voor scholieren. De Nederlandse krijgsmacht in het kort

HET LEGER. Waarom heeft. Nederland. Informatie voor scholieren. De Nederlandse krijgsmacht in het kort HET LEGER Uitgave: Ministerie van Defensie Directie Voorlichting en Communicatie April 2006 www.defensie.nl Informatie voor scholieren De Nederlandse krijgsmacht in het kort In deze folder vertel ik je

Nadere informatie

Aan de Schrans in Leeuwarden is één van de meest opvallende orthodontiepraktijken. van Noord-Nederland gevestigd. Daarin werkt

Aan de Schrans in Leeuwarden is één van de meest opvallende orthodontiepraktijken. van Noord-Nederland gevestigd. Daarin werkt Aan de Schrans in Leeuwarden is één van de meest opvallende orthodontiepraktijken van Noord-Nederland gevestigd. Daarin werkt orthodontist Daniël van der Meulen samen met veertien assistentes intensief

Nadere informatie

Reflectiegesprekken met kinderen

Reflectiegesprekken met kinderen Reflectiegesprekken met kinderen Hierbij een samenvatting van allerlei soorten vragen die je kunt stellen bij het voeren van (reflectie)gesprekken met kinderen. 1. Van gesloten vragen naar open vragen

Nadere informatie

2 Nieuwe leerling De volgende nieuwe leerling is de afgelopen periode bij ons gestart in groep 1/2 B:

2 Nieuwe leerling De volgende nieuwe leerling is de afgelopen periode bij ons gestart in groep 1/2 B: 26 maart 2015 Pagina 1 Geachte ouders/verzorgers Vrolijk Pasen Nieuwe leerlingen Avondvierdaagse Pagina 2 Pasen is opnieuw beginnen Denkend aan Hem die leven is Pasen is zich steeds bezinnen Op alles wat

Nadere informatie

Toespraak Gouverneur tijdens Phaffdag van het Regiment Limburgse Jagers op vrijdag 25 november 2011 in de Van Hornekazerne te Weert

Toespraak Gouverneur tijdens Phaffdag van het Regiment Limburgse Jagers op vrijdag 25 november 2011 in de Van Hornekazerne te Weert Toespraak Gouverneur tijdens Phaffdag van het Regiment Limburgse Jagers op vrijdag 25 november 2011 in de Van Hornekazerne te Weert Commandant, leden en veteranen van het Regiment Limburgse Jagers, Dames

Nadere informatie

Peppelinfo december 2014, nummer 4

Peppelinfo december 2014, nummer 4 Peppelinfo december 2014, nummer 4 Beste ouders, Inmiddels ben ik al weer drie weken op de Peppel en begin ik me al aardig thuis te voelen. Ik heb al veel ouders ontmoet en al een aantal prettige gesprekken

Nadere informatie

Koninklijke Luchtmacht

Koninklijke Luchtmacht Koninklijke Luchtmacht > Retouradres Postbus 8762, 4820 BB Breda Secretariaat COVM Postbus 90004 MPC 55A Keegsdijkje7 3509 AA Utrecht MPC 80 A Postbus 8762 4820 BB Breda Nederland www.luchtmacht.nl Ministerie

Nadere informatie

Wij hebben op 28 september 2015 dit bedrijf mogen bezoeken in Rotterdam.

Wij hebben op 28 september 2015 dit bedrijf mogen bezoeken in Rotterdam. PostMasters Inleiding Postmasters is een franchiseformule in Nederlandvoor alle postzaken en print werk bent u hier bij het goede adres. Het motto van Postmasters is we deliver en dat is wat ze de klant

Nadere informatie

Dag! kennismaken. Ik ben Eric.

Dag! kennismaken. Ik ben Eric. Vocabulaire Oefening 1 Woordweb Dag! Waar kom je vandaan? groeten Goedemorgen! de ontmoeting Hoe heet je? kennismaken Hoi! mensen Hallo! Ik ben Eric. nieuw Ik kom uit Engeland. Hallo, ik ben Mila. Ik ben

Nadere informatie

de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Plein CR Den Haag

de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Plein CR Den Haag > Retouradres Postbus 20701 2500 ES Den Haag de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Plein 2 2511 CR Den Haag Ministerie van Defensie Plein 4 MPC 58 B Postbus 20701 2500 ES Den Haag www.defensie.nl

Nadere informatie

Een week varen met de morgenster. Suzanne van Tilborg.

Een week varen met de morgenster. Suzanne van Tilborg. Een week varen met de morgenster. Suzanne van Tilborg. Ik begon deze week met het gevoel ik heb er zin in en ik zie wel wat we allemaal gaat gebeuren, ik laat het wel op me afkomen. Na de eerste dag voor

Nadere informatie

Police Advisory Group (PAG) op pad

Police Advisory Group (PAG) op pad Zaterdag 15 december 2012 In de Volkskrant is vandaag een artikel gepubliceerd over onze missie in Kunduz. Goede acteurs in een slechte B-film, is de titel van het stuk dat door journaliste Nathalie Righton

Nadere informatie

Extra: Waarom hebben mensen paarden

Extra: Waarom hebben mensen paarden Extra: Waarom hebben mensen paarden In dit extra hoofdstuk leer je: Dat mensen paarden houden met een bepaald doel. Met welk doel mensen vroeger paarden hielden. Waarom mensen nu paarden hebben. Inleiding

Nadere informatie

WERKBOEK. Lest we Forget

WERKBOEK. Lest we Forget 1 WERKBOEK Lest we Forget 2 Lest we Forget Dit is een uitgave van de stichting Aircraft Recovery Groep 1940-1945 Contact: Secretaris Stichting A.R.G. 1940-1945, Dorpsstraat 204H, 1566 AT Assendelft. Website:

Nadere informatie

GESCHIEDENIS LES 2 STAP VOOR STAP VOORUIT

GESCHIEDENIS LES 2 STAP VOOR STAP VOORUIT GESCHIEDENIS LES 2 STAP VOOR STAP VOORUIT Wie zei: Het is mijn taak om dit land goed te besturen. Maar al die ministers moeten zich er niet mee bemoeien. 1. koning Willem I 2. koning Willem II 3. koning

Nadere informatie

September 2015 Woensdag 23 September Sportdag Start gesprek ouders. Oktober 2015 Woensdag 7 oktober Start kinderboekenweek

September 2015 Woensdag 23 September Sportdag Start gesprek ouders. Oktober 2015 Woensdag 7 oktober Start kinderboekenweek Schoolnieuws schooljaar 2015-2016 Vrijdag 18 September 2015 September 2015 Woensdag 23 September Sportdag Start gesprek ouders Donderdag 24 September Start gesprek ouders Maandag 28 September Algemene

Nadere informatie

Nieuwsbrief December 2013 Nummer 1

Nieuwsbrief December 2013 Nummer 1 Nieuwsbrief December 2013 Nummer 1 Start brede school Steenvoorde Met deze nieuwsbrief informeren wij jou als medewerker van de toekomstige brede school Steenvoorde over de voortgang van onze brede school.

Nadere informatie

Om het thuisfront goed te informeren, heb ik regelmatig

Om het thuisfront goed te informeren, heb ik regelmatig door Gertjan van der Ree Mij is gevraagd een stukje te schrijven over de ervaringen van het A- pel, 1 ste bt, 11 AfdRA tijdens onze uitzending naar Afghanistan. Wij vielen onder BG5 en zijn vanaf dec.

Nadere informatie

Geboortegedichtjes. Wie zegt dat er geen wonderen gebeuren. En ook nog nooit gebeurd zijn bovendien. Die moet beslist met eigen ogen

Geboortegedichtjes. Wie zegt dat er geen wonderen gebeuren. En ook nog nooit gebeurd zijn bovendien. Die moet beslist met eigen ogen Geboortegedichtjes Wie zegt dat er geen wonderen gebeuren En ook nog nooit gebeurd zijn bovendien Die moet beslist met eigen ogen Dit schitterende wonder komen zien We hebben ze geteld Je armpjes en je

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer Der Staten-Generaal Plein CR Den Haag

De Voorzitter van de Tweede Kamer Der Staten-Generaal Plein CR Den Haag Staatssecretaris van Defensie Postadres: MPC 58B Postbus 20701 2500 ES Den Haag Aan De Voorzitter van de Tweede Kamer Der Staten-Generaal Plein 2 2511 CR Den Haag De Voorzitter van de Eerste Kamer der

Nadere informatie

Nieuwsbrief Vliegbasis Leeuwarden augustus-september 2018 editie IN DEZE EDITIE:

Nieuwsbrief Vliegbasis Leeuwarden augustus-september 2018 editie IN DEZE EDITIE: Nieuwsbrief Vliegbasis Leeuwarden augustus-september 2018 editie IN DEZE EDITIE: 4.000e VLIEGUUR VOOR LUITENANT-KOLONEL SCHONK POLLY'S SQUADRON TIJDELIJK VERHUISD OEFENING DEFENSIE: FALCON AUTUMN RELATIECONCERT

Nadere informatie