E'82. maandelijks blad. tegen kernenergie IN DIT NUMMER O.A. TEGENINFORMATIE 50 PLUS BASISGROEPEN VERSMALLEND? MUNITIETREINEN LANDELIJK OVERLEG .

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "E'82. maandelijks blad. tegen kernenergie IN DIT NUMMER O.A. TEGENINFORMATIE 50 PLUS BASISGROEPEN VERSMALLEND? MUNITIETREINEN LANDELIJK OVERLEG ."

Transcriptie

1 maandelijks blad van en voor de basisgroepen tegen kernenergie febr. 1982, prijs f 2.50 IN DIT NUMMER O.A. TEGENINFORMATIE 50 PLUS BASISGROEPEN VERSMALLEND? MUNITIETREINEN LANDELIJK OVERLEG 11 K TI E'82 roitr: ';:f,..',.(; ',', '. TEKf:NING ED/TH.-- -' / )I / In veel basisgroepen ~~rdt O~ dit mocent al ~eer dr~~ nag~~ dacht over een landelijke aktie tegen kernenergie voor deze zomer. Uet Landelijk Overleg van 7 maart zal geheel ~orden gewijd aan het bespreken van nieuwe akt~evoorstellen. Op dit moaent staan er een viertal voorst.ellen op pap1pl" van Jente vd Bosch (b.g.rotterdam), mensen van het LEK, de Stroomgroep Nijmegen en Joost v.steenis(u.g. de P1jf ;V;;sterdam. Het voort.sel van Jentc is afgedrukt in Afval 4 terwijl het voorstel van Joost verderop in dit nummer is te vinden. Het voorstel van d! Stroomgroep is verktl jgba~ bat J -:-l J. _I r.~è~~~i;1. t:!:h (ie.l1m.enng g Plants"""'lr.IIrio&",<lgml. Van "'''!/'la /:\atsta,l-v-9rf';tallan <VSl\j9 \ll:è\"~\'l\ 1<~rta sa- I1 ;.-:::J11k1 dl$:a:r~~

2 2 red a k t i on e e 1. + De vorige twee nummers van AFVAL werden naar alle kontaktadressen van Dodewaard Gaat Dicht gestuurd. Daar zijn we nu mee gestopt. + Veel mensen,die de afgelopen jaren aan verschillende AKBakties hebben meegedaan,komen verder niet op vergaderingen van basisgroepen of stedelijke en land~lijke overleggen. Met dit blad proberen we tot een grotere verspreiding van informatie te komen,en ook de voortgaande diskussie over hoe onze toekoms~ige akties eruit moeten gaan zien. Kijk eens om je heen of je niet iemand kent,die een abonnement wil nemen. + In Afva14 is het artikel over de regenboogtent bij de ue geillustreerd met een gedicht over stenen. De redaktie (minus!!!!n) vindt achteraf dat het een ongelukkige keus is geweest om het gedicht op deze plaats op te nemen. + In een volgend nummer willen we uitgebreid ingaan op de t?omstroomakties (ook wel bekend als (geen kernenergie nou door giroblauw'.. We vragen mensen uit alle regio's die hier informatie over hebben om deze door te geven,zodat we een overzicht kunnen schrijven over de stand van zaken. + Inzending van de kopy voor 8 maart ingeleverd worden. Als het kan zien we kopy graag ingeleverd op kolombreedte, dat is 29 aanslagen (29=29 en geen 30 of 31). Indien je kopy tiept of schrijft, leg er dan even een karbonnetje onder,zodat wij 2 eksemplaren krijgen. Bedenk ook zelf een illustratie,tekening of foto en zend die mee.oan hebben wij wat meer mogelijkheden om er wat van te maken. +onze redaktie breidt zich nog steeds uit.. Vanaf dit nwmner hebben we ook een vaste vergaderruimte. Onze vergaderingen zijn openbaar,maar tot nu toe waren we meestal onvindbaar.nu niet meer: we zitten elke-maandagavond vanaf 8 uur op SINGEL 46 in Amsterdam. Slechts enkele minuten lopen vanaf Centraal. + AFVAL postbus BB Amsterdam. de redaktie. winteroffensief Het diskussiestuk van de nijmeegse stroomgroep is onder de naam winteroffensief, de wereld ingegaan. Het stuk bestaat uit vier delen. Het eerste deel is de neerslag van de evaluatie van 00 dewaarq 181 in de Stroomgroep. Deze evaluatie is op de volgende punten toegespitst: - Wat is het effekt geweest van de aktie..? - Kiezen we de volgende keer weer voor een blokkade in Dodewaard? - Hoe verklaar je de toename van het politiegeweld en het optreden.van rechtse knokploegen? - Hoe funktioneerde het basisdemokratische model voor en tijdens de aktie? Op deze vragen wordt geen eenduidig antwoord gegeven, wel aanzetten tot verdere discussies. Dodewaard blijft voor hen een centraal punt voor onze acties_ alhoewel de vorm van ev o vervolgakties nog niet duidelijk is.. Verder wordt groot belang gehecht aan h~t verkrijgen van inzicht in de toenemende repressie en het opkomen van rechtse groepen. We moeten een antwoord zien te vinden op de marginaliseringsen kriminaliseringsstrategie van de overheid o Hierin zouden we duidelijk moeten maken, waarop we ons recht tot verzet baseren. Een aktie moet naar buiten duidelijker politieke dimensie hebben op grand van een basisdemokratische maatschappijvisie. Het verder ontwikkelen van de basisdemokratie en het funktioneren van het landelijk overleg hierin vindt men een belangrijk vraagstuk van de beweging. Het tweede deel van het stuk is gewijd aan de BMO. De argumenten op grond waarvan destijds is besloten hier niet aan mee te doen zijn nog eens op een rijtje gezet. De BMD bedoelt geen demokratisering van het energiebeleid, maar een inkapseling van het verzet hiertegen. Bedrijven als Shell en Esso blijven achter de schermen aan de touwtjes trekken.. De BMD beoogt de beweging te splitsen in "demokraten11 en 'Ianti-demokraten". VooruiUopend op de uitkomst wordt de huidige grootschalige energiepolitiek gewoon doorgezet.. Er wordt in het stuk een globale schets van de huidige stand van zaken rond de BMD gegeven", Men vindt het van levensbelang, dat onze beweging zich - naast Dodewaard - ook richt tegen het offensief van de staat, dat bedoeld is om onze kracht te breken.. In dit verband wordt voor een herhaling van "Zweden ll gevreesd. De belangrijkste vragen zijn: 1) hoe breng je de kwalijke kanten van de BMD het beste naar buiten? Hoe maak je de rol van de BMD aan anderen duidelijk? 2) Hoe ga je om met die delen van de AKB, die wel aan de BMD meedoen?- 3) Welke aktiviteiten gaan we zelf ontplooien de komende tiid? In het derde gedeelte wordt gepleit voor een verbreding van de Dodewaard-gaat-dichtbeweging naar verwante terreinenp om de strijd te kunnen winnen kunnen we niet met alleen de anti-kernenerqiestrijd volstaan. We moeten het totale energiebeleid aanpakken en een gedecentraliseerde, milieuvriendelijke energievoorziening nastreven, uitgaande van basisdemokratische beginselen. Mogelijke aktieterreinen zijn: vlieggasdumping, uitbreiding kolencentrales, rol van de grote oliemaatschappijen, aardqasprijsverhogingen, chemische vervuiling, etc. Verder wordt een samenwerking op plaatselijk nivo met vredesgroepen bepleit. Dobr een bundeling van deze strijdterreinen zou een grotere kracht kunnen worden ontwikkeld. In het laatste deel wordt ingegaan op hoe we verder moeten met Dodewaard. Aan de ene kant wordt dit nog steeds als een centraal aktiepunt gezien. Aan de andere kant moeten we niet van aktie naar aktie hollen zonder de vorige akties goed te hebben verwerkt. Men ziet om deze reden een massale aktie op korte termijn niet zitten. om. te beginnen zou op het landelijk overleg DGD meer inhoudelijke diskussie moeten plaats vinden op basis van de in het eerste deel geformuleerde vragen. verder zou zo' n diskussie een vervolg kunnen hebben in de vorm van een landelijk tentenkamp. Hierdoor kan de diskussie breder worden gevoerd dan op een landelijk overleg. Vanuit zo'n tenten~ kamp zouden nieuwe aktievoorstellen moeten komen. lekvoorstel I Begin januari verscheen een voorstel voor een grote landelijke aktie van enkele mensen van het LEK. Dit voorstel behelsde voornamelijk een tentenkamp op het Malieveld in Den Haag, tussen 8 en 12 juni, af te sluiten met een massale demonstratie eveneens in Den Haag. Tijdens deze week zou het binnenhof symbolisch kunnen worden geblokkeerde.e.a. begeleid door (plaatselijke) prikakties. De eisen zouden zijn: sluiting van Dodewaard en Borssele, stoppen met Kalkar en de UeN, geen geldverslindende BMO, schone energiebronnen 0 Voor Den Haag was gekozen om het parlement onder druk te zetten. Als aanleiding werd genoemd. het rapport van de Kommissie Beek, dat in het voorjaar zou worden gepubliceerd. Bet achterliggende i dee van dit voorstel was de krachten van de hele AKS te bundelen in een zo breed. mogelijk front, waarin zowel basis groepen als LEK-organisaties zich zouden kunnen vinden.. Verder zouden er duidelijk afgebakende aktiekaders moeten gelden: strikte geweldloosheid en het vermijden van een konfrontatie met het repressi~apparaat; nakomen van tevoren gemaakte afspraken en planning. Er ZOU een aktief beleid moeten worden gevoerd naar de publiciteitsmedia. Hierdoor en door de afgesproken aktiekaders zou de qeweldsdiscussie in de pers moeten worden voorkomen. Verder zou de anti kernenergiestrijd moeten worden uitgebreid tot de strijd voor een geheel ander energie beleid, dus met zaken als: aardqasprijsverhogingen, ko 1enprob1ematiek, alternatieve energiebronnen.. lek voorstel 2 Het eerste voorstel diende als uitgangspunt voor een bijeenkomst op 23 januari in Utrecht waarvoor groepen uit alle delen van de AkB waren uitgenodigd. Op grond van de diskussie die daar plaats vond zijn een aantal wijzigingen aangebracht. Ook heeft men bij het.maken van het nieuwe vvorstel gekeken naar de ideeën van Jente. In dit voorstel wordt uitgegaan van een of twee aktieweken met plaatselijke aktiviteiten, bijv. diskussies, voorlichting op scholen, etc. Verder wil men de antikernenergiestrijd zoveel mogelijk verbreden door kontakt te zoeken met vred.esqroepen, vakbondsafdelingen, buurtgroepen, stookkostenkommitees e.do Dit omdat he~ niet alleen gaat tegér de kernenergie, maar voor een andere energiepolitiek. De plaatselijke akties zouden elkaar moeten versterken en daarom in ieder geval een geweldloos karakter moeten hebben. De aktieweken worden ook in het nieuwe voorstel afgesloten met een massale demonstratie in Den Haag. Als centrale aktiviteiten ter versterking van de aktie worden genoemd:.een aktief persbeleid, debatten met politici, mensen uit de energiebeweging en vakbondskaders, mobiliseren voor dumpinqsakties in het najaar. De centrale eisen zijn gehandhaafd. Verder moet er een landelijk secretariaat komen, gedragen door LEK-'organisaties en zo mogelijk basisgroepen en energiekamitees. Als tijd";' stoip voor de akties wordt juni genoemd of september/oktober. Op 27 februari wordt over dit voorstel verder gepraat. (zie de mededelingen).

3 3 Bet L.O. op 31 januari heeft besloten een drietal opeenvolgende L.O. I S te houden. (zie ook de mededehngen) Deze marathon aan verqaderingen is niet voor niets. Deze marathon aanvergade-' rinqen is niet voor niets. Op dit L.O. werd heel slecht ge&akussieerd, van... lijkheden tot cxmoensus was geen sprake, hoog oplopende emotie. llii geschreeuw.daarnaast bleven er twijfels over de funktie van het L.O. Boe funktioneren de vertegenwoordigers naar hun basisgroepen,hebben basisgroepen wel iets aan het L.O. zijn de aanwezigen op het L.O. wel vertegenwoordigers Van b...isgroepen.houdt het L.O. zich alleen bezig met Dodewaard aangelegenheden of ook met andere zaken waar basisgroepen mee bezig zijn. Wat betekend een besluit van het L.O. M.n. rondom de agenda-punten : Afva1 en Hoe verder bleken deze vragen te bestaan.er bleken ook tegenstellingen te bestaan of en hoe we verder moeten gaan met evalueren.er blijken verschillende verwachtigingen van een evaluatie te bestaan.voor een aantal groepen geldt dat zij het voldoende vinden cm 1 keer goed te evalueren en dan door te gaan met nieuwe plannen waar je toch de ervaringen mee neeat.anderen vonden dat er niet (meer) geevalueerd moest worden,maar dat we bij het bespreken van de aktievoorstellen (R'dam,stroomgroep en LEK) voldoende evaluatie konden inbouwen.ook 0mdat er al brokjes geevalueerd waren en veel basisgroepen het zelf al gedaan hebben.belangrijk was daarbij ook dat er nu al een dee1 van die alttievoorstellen voorbereid worden en we straks als D.G.D daar achteraan kunnen hollen. Anderen willen duidelijke conclusies ~ trekken uit evalueren voordat er over nieuwe akties gepraat wordt.het gaat m.n. om het opbreken van het kamp onder druk van knokploegen."we weigeren mee te werken aan nieuwe akties", werd zelfs gesteld als er niet voortgegaan zou worden met de evaluatie. Met deze 3 L.O.' s is besloten om toch aan de verschillen over wat nodig is all verder te kunnen zoveel mogelijk tegemoet te komen en anderzijds toch "snel" over de aktievoorstellen te praten. De L.O.' s worden voorbereid door resp.a'dam,nijmeij8d en R'dam.!1lINITIE'rllEIIlEN:Een aantal basisgroepen wilden graag over de transport-akties praten, dit mede de tegenreakties csie het in o.a. Groningen heeft opgeroepen (o.s.l.i.iconklusles zijn er niet getrokken, wel werd er verteld wat er gebeurd was.{zie ook het artikel over de transporten elders.) AFVAL AFVAL: Namens de medewerkers van AFVAL doet Berrie ver*! slag.: 1:n het voorjaar van t 81 hadden we alleen ondoordringbare paketten stencils als intern kollllllunikatie -middel. Die stencils werden vaak slecht gelezen en werden in veel basisgroepen niet besproken. Een aantal b.g. wilden een blad opzetten voor een betere kam.un1k.atie,en het selc;retariaat wilde ook van de stencils af.b.g. in Utrecht en Amsterdam namen de taak op zich om dat blad op te zetten nadat het L.O. daartoe had besloten~ Er waren start-problemen er moesten veel meninqsverschillen over vorm en inhoud worden uitgepraat.uiteindelijk kwam het nul-nummer.deze eerste poging was niet de beste.tegen de tijd dat het blad uitkwam was de info al bekend. we gaan er vanuit dat basisgroepen heel gemêleerd zijn. Daarvoor is een toegankelijk blad, met info en diskussie nodig.. In de OUlllllers t tot en met 4 tekent zich een veelzijdige opbouw af.we zijn nog niet tevreden. We hebben een aantal keuze's gemaakt : zoals drukken,layout,typewerk,basiskosten. Dit leverde konsekwenties op zoals beperking in omvang en beeld van het blad zoals het er nu uitziet. Het blad richt zich niet alleen op het L.O. -en D.G.D., maar ook op basisgroepen buiten de A.K.B.,bijv. groepen binen de anti-militairistische en binnen de vredesbeweging.ook zij voeren een strijd die logisch voortvloeid uit het voeren van akties tegen het atoom-programme. we willen alle meningen binnen -en van basisgroepen aan bod laten komen. AFVAL moet een kommunikatieblad worden voor basisgroe~ pen.we willen info geven die nodi9"voor het opzetten van akties,voor hoe verder moet worden qegaan met akties en welke konsekwent1es dat heeft. Het AFVAL-adressen-bestand is beschikbaar voor akties. Wij willen een rondtour langs basisgroepen gaan houden en informatie verzamelen over meningsvorming,aktiviteiten en hun ideeën rond AFVAL. Onze keuze voor leesbaarheid houdt 0'.i. ook in dat we niet dezelfde meningen gaan herhalen.artikelen kunnen worden ingekort,als dat nodig is voor de leesbaarheid.artikelen kunnen niet worden geplaatst als het gaat om herhalinqen,onleesbaar zijn, of feitelijk onjuist zijn.wel nemen we hierover kontakt op,dit is in het verleden wel eens fout gegaan. Met de SO+-groepen is de afspraak gemaakt om hun verslaqen te plaatsen. Wij zien ook het probleem dat door enerzijds het maandelijks verschijnen, anderzijds door beperkte omvang niet alle post van het sekretariaat kunnen ave~nemen.we zijn er nog niet uit hoe we ook 0mvangrijke stukken (bijv.het stroomgroep-voorstel en h&t verslag van de anti-facismegroep) toch in AFVAL meekunnen.wel staan we voor de verzorging van de notulen,ook als het L.O. vaker gaat vergaderen,we geven dan bijv. een AFVAL-special uit. we willen de band met het L.O. verstevigen.dit kan bijv door ruimte op het L.O. te geven om op- en aanmerkingen te geven op AFVAL.AFVAL is altijd aanwezig op het L.O. Daarnaast zijn de redaktievergaderingen openbaar. Hierna werd een rondje langs de basisgroepen gehouden. Hierbij bleek dat in veel groepen MVA!. (nog) geen. ral =:,..._.._"'~ ~~(t"p"'1a "'2=--. ' :",,~~;~J~ '-..., '~ à!q7f[ ~,~ C(ff~~ :,~~;,:,...ma~';;=n4~~~ I;;,:.~~t' ~~\!~:,:~~ kommunikatie-rol speelde.enkele basisgroepen 'zijn in hun geheel abbonee,anderen hebben 1 exemplaar dat wordt doorgegeven,weer anderen hebben helemaal geen abbonement.een deèl van de groepen had lof over voor het blad en wilden abonneels werven.anderen hadden veel vragen.helaas W4S er geen tijd voor de AFVALredaktie om. daar op te kunnen antwoorden.vooral vragen over waar AFVAL zich op richt, het plaatsingsbeleid, (alles plaatsen en welke kriteria er moeten zijn).over de gesprekken met Onderstroom. Specifieke vragen over de gang van zaken rond bepaalde ingekorte of niet geplaatste artikelen./lnderen wilden een frekwenter verschijnen.,om zo aktueler te zijn.er was ooit scherpe kritiek.afval zou buitende L.O.-opdracht ge.., werkt hebben.afvál zou zelfs niet legitiem zijn./lnderen wilden alleen notulen en niet verplicht worden om geabonneerd te worden op een blad. Geen behoefte aan AFVAL : er zijn al zoveel andere bladen bijv: Onderstroom en regionale bladen.afval censureert. Ook wilden een aantal dat AF VAL op kringloop gedrukt zou worden. OOk vonden somm1.gen dat AF VAL de frekwentie van het.l.o. moet volgen en alles publiceren oak als dat betekend dat AFVAL dan de ene keer 5 pagina I s en de andere keer 50 pagina1s wordt. Kortom. sommigen waren enthousiast,anderen wilden AFVAL nog een tijdje aankijken, anderen waren voor een.ander blad. Een peiiing of AFVAL wel legitiem. was werd wel ingezet maar niet afgemaakt.ook een voorstel om mensen te laten kiezen tussen notulen en AF VAL werd bij gebrek aan concensus weer afgevoerd. Nadat de emoties her en der hoog waren opgelopen werd besloten alles te laten zoals het was.afval gaat door en het sekretariaat ook.afval komt over enige maanden opnieuw op de agenda. RONDJE BASISGROEPEN Rotterdam.:praten over hoe mensen te mobiliseren zijn rond een grote aktie.gaan aktie voeren tegen tegen een grote plastieke expositie-kerncentrale die als pro-kernenergie reclame. Arrestanten:nieuw overleg op 8 febr.proces tegen R.Zuidam is opnieuw uitgesteld. Ede:Er zijn mensen afgehaakt, praten over hoe verder.is een scholengroep.+ Stop ~rselle:komt een rechtszaak tegen SO a GO mensen,dit was n.a.v. een aktie met sandwich-borden langs de snelweg. Akties tegen Doel.Samenwerking met zeeuws-vlaanderen. Hebben een.aquete van Borsele centrale VOOr tentoonstellingen PmIOIg op fhill. 10

4 4 verslag anti-fascismegroep Samenvatting verslag antifas~ismegroep. jan 82 In Nijmegen is een aantal mensen bezig geweest met de rekonstruktie van de gebeurtenissen in Dodewaard, vooral met betrekking tot rechtse groepen en de rol van de overheid. Doel van hun stuk De Antikerne~l'giebeülegingen opkomend ~8ohts is een diskussie op gang te brengen over hoe een grote linkse beweging moet reageren op rechtse dr!2iiginq. J::erst wordt een aantal feiten weergegeven (zonder bronvermelding en evenmin 1.8 duidelijk of ze gecheckt zijn red.) over de OSL, de houding van burgemeester Goldberg, stemmingmakerij van rechts in de maanden'voor de aktie en tijdens de aktie. Konklusie hierp.it: Wij worden ekstra gekontroleerd. Wij worden geïntimideerd. Tegen mensen die ons bedreigen wordt niets gedaan. Vervolgens geven een paar aktievoerders hun penibele ervaringen van maandag en dinsdag. De aftocht dinsdagavond is mede resultaat van de steun van de overheid aan rechtse groepen. Uit het feit dat we er als bange hazen vandoor gingen, kan delijk maken dat dat niet door de aktie, maar door de kerncentrale en het politiegeweld wordt veroorzaakt. Ten vierde moeten we niet verbaasd zijn politie en rechts, op onze weg te vinden, we hebben immers voor hardere akties gekozen? Het uit de weg gaan van de konfrontatie maakt dat de groep die zich nog wel tegen opkomend rechts wil verzetten, steeds kleiner wordt en uiteindelijk door rechts wordt afgemaakt. Tenslotte is de aftocht zo weinig solidair gerechts konkluderen dat hun dreiging vrucht afwerpt, ze zullen daarom steeds aktiever worden. ANALYSE De AKB zal een verweer moeten opbouwen tegen rechtse knokploegdreiging om met haar akties door te kunnen gaan. Hiervoor is het nodig dat een aantal elementen die een rol hebben gespeeld in de terugtocht, dinsdagavond, worden geanalyseerd. In de eerste plaats kwam de dreiging van rechts nadat we al dagen tegenover de ME hadden gestaan: de situatie was niet overzichtelijk meer, er konden geen besluiten meer worden genomen. Het enige besluit dat overbleef was: vertrekken. Omdat we weggegaan zijn voordat dreigementen in daden werden omgezet (tweede element) kan de overheid de handen in onschuld wassen. Bij een konfrontatie had de overheid haar positie en keuze duidelijk moeten maken. Ten derde is bekend dat een kerncentrale geplaatst wordt in behoudende, gezagsgetrouwe buurten. Niet alle Welynaren zijn voor kernenergie, maar velen voelen zich benadeeld door de gebeurtenissen tijdens de aktie. We moeten dui- NEDERLAND BEZET In AFVlIL 4 hèbben wij gemeld dat binnen afzienbare tijd Amerikaanse squadrons zullen worden gestationeerd op Soesterberg, Peel en Vo1keL In tegenstelling tot het jachtsquadron dat al jaren in Soesterberg gelegerd is, zullen de nieuwe eenheden zijn uitgenlst met kernwapens. Het spreekt vanzelf dat die ook ter plekke liioeten worden opgeslagen. En uiteraard staan de Amerikanen niet onder Nederlands collllllaildo. Dat laatste mag zeker niemand verbazen, want de eventuele inzet van kruisraketten zal ook een Amerikaanse aangelegenheid blijven, zoals Van Mierlo zelf heeft toegegeven (in Z.I., ) Op zichzelf lijkt het geen nieuws van buitenqewone betekenisoamerikanen zitten overal en altijd met de nobele bedoeling ons te beschermeno Maar geplaatst in het kader van de kruisrakettenproblematiek en de nieuwe strategische concepties van nucleaire oorlogvoering, kwamen wij. tot de conclusie dat het een gevaarlijke ontwikkeling was o Het herbergen van vreemde strijdkrachten, die je niet Het bericht heeft geen buitengewone opschudding veroorzaakt. Wel is het doorgedrongen tot enige kamerleden. In het zicht van de defensiedebatten vroegen ze zich ongerust af wat er van waar was en of de conclusies wel relevant waren. Misschien denken meer mensen dat. Wel we leggen geen gedokumenteerde bewijsvoering op tafel. Nieuwsgierige kamerleden raden we aan hierover vragen te stellen aan de minister van defensie bij de komende debatten. Zij hoeven niet te bewijzen dat het waar is, Van Mierlo zal moeten bewijonder kontrole hèbt, kan worden uitgelegd als bezetting. De genoemde vliegvelden worden doelwit voor vijandelijke kernwapens. Tenslotte lijkt het vermoeden gerechtvaardigd, dat we worden verlost van de befaamde 48 kruisraketten in ruil voor het stationeren van vliegtuigen met nucleaire taken. Het laatste betekent tevens dat de vierhonderdduizend demonstranten van 21 november willens en wetens worden misleid. REACTIES GEBIED? zen dat het niet waar iso Een commissie vergezeld van deskundigen kan ter plekke de zaak inspecteren. Is controle niet de taak van een parlemènt? Het zou voor politici. een stap in de goede richting zijn om op dergeli.jke informatie in te gaan o Daarmee kan een kamerlid niet voor joker komen te staan, zoals een het uitdrukte. Want voor jolçer staan ze al lang tegenover een regering die moties naast zich neerlegt, geheime aanhangsels weest dat ten eerste rechts individuen in elkaar heeft kwmen slaan en ten tweede de AKS zwak en verdeeld is, geen antwoord heeft op rechts. Volgende keer moeten we de konfrontatie wel aan. Hierover moet terdege gediskussieerd worden; in de diskussie moet ook het punt "willen we de steun van de overheid tegen rechtse groepen?" behandeld worden. Het hele verslag kan worden besteld bij het Landelijk Sekretariaat, postbus BJ Nijmegen FOTO DICK MA TTHIJSSEN niet onthult en duistere contracten niet openbaarto Het aj'lt.woord van Van Mierlo is voorspelbaar: de minister vindt het onzin, volgende vraag.. Tenslotte willen we nog even wijzen op een historische parallel. In 1978 zeiden wij hier in Nederland neen tegen de neutronenbom. Carter stelde de beslissing tot productie uit. Allemaal onzin, want evenlater ontdekt een journalist (l) dat in 1977 de prcduktiefondsen al zaten verborgen in de goedgekerude begroting. En op het ogenblik rijden bij ons de 203 mm houwitsers al vrolijk rond. Dat zijn de apparaten die de N-bom moeten afschieten.. Waarschijnlijk is geen kamerlid daarvan op de hoogte, maar hij hoeft alleen maar even te gaan kijken. Neen, onze analyse is zo gek nog niet. We warden gemanipuleerd en bedonderd. Als dat niet zo is, kan dat bewezen worden daor de vele geheime zaken te publiceren. Het ergste is dat het gaat over daod of leven niet meer en niet minder. Jan Boeman Diak de Bel't

5 5 SO+VYFTIG PLUS SO+VYFTIG PLUS Uit een brief aan de Tweede Kamer betreffende de brief van Van Thijn en De Ruyter over de Dodewaardaktie. ondergetekenden zijn L.i? Heldring-van wely, g'eib en O.W. Heldring geb. 1919, leden van de NB-kerk, stemmers op de PvdA, lezers van het NBC, gezeten burgers met vijf kinderen, die voor zichzelf zorgen. Wij zijn niet aktief in de AKB, maar het wel eens met de doelstellingen. 19 september 1991 kwamen we om in het tentenkamp en we vertrokken dinsdag 22 september om uur. Wij zijn beiden geboren in Zetten en brachten daar onze jeugd door. De grootou &ars van de eerste ondergetekende woonden in Dodewaard. Mede hierom waren we geinteresseerd in de bevozking van WeZy. Wij hebben met de bevolking gepraat. Zij zouden fifty-fifty voor en tegen de centrale zijn. "Van mij mag dat ding ljeg", kreqen we te horen, het omgekeerde niet. Van enige vijandschap tegen de demonstranten niets. De demonstrantenivasie en de gebeurtenissen werden duidelijk als een sensatie gewaardeerd, met nieuwsgierigheid bekeken en druk besproken. Hinderlijk waren voor de bewoners soms de traangaswolken en altijd het vliegtuig en de helicopter. De laatste hield met zijn ge_ dreun en gekletter en zijn omlaaggerichte schijnwerper kleine kinderen uit de slaap. Van deze dingen hadden de bewoners schoon genoeg. De ministers suggereren dat de bevolking ontredderd was. De Kamerleden zouden zich hiervan een indruk kunnen vormen, als er bij was verteld, hoeveel bewoners vanwege de situstie in het dorp zelf be. sloten hadden niet naar de kern te gaan en hoeveel kinderen niet naar school m6chten. DEMONSTRANTEN TEGENINFORMATIE De demonst1'atlten waren vier etmalen onze deelgenoten. Tot ons, en voorzover wij konden merken, tot hun genoegen. We waren met hen in het tentekam." op straat, op <te dijk, op particulaire erven (soms noodgedwongen) en enkele malen op de (verboden) weilanden. Van een harde kern hebben wij niets gemerkt. Zelfs met leren jasjes, helmen en gasldaskers uitgedoste jongens bleken hele gewone aardige gemotiveerde demonstranten. Dat er onder hen mensen zijn di.. allergisch zijn voor het optreden van de ME en daarop gewelddadig reageren, heeft Il;j.ets met een harde kern te.maken. Er zijn mensen die nu nog last hebben van uniformen op grond van ervaringen van 40 jaar geleden. En waarom. zou dat ook niet voorkomen op grond van recentere ervaringen. Gedurende de.hele periode is, ondanks de verontwaardiging over het politieoptreden, de vreedzame toon aanwezig gebleven. De uitzendingen van IRadio Aktief' bewijzen dat. Uit I LiL Be..Ujn Tlûee-en-vee..tig pi"ofessoroen. ~e..azoen. filnrnake"8, journausten, s(ilu'ijve..s en dorrtinees t.ri.uen in de komende bleken =esig sijn en ove!'11c1chten in 9 d 10 gek:makte Bel' Zijnze huisen. die naar' hun mening met onti"uillting bed1."eigd 'IJOl'den. ZoaZs de ve..tegenblooroige..s van de aktie 'Einzug tj1j.f Zeit in besetste Hl:iuse..' op bioensdag ve..kzaat'den. t.ri.z Zen sij daa1."lllee hun sozida:piteit met de knke..s betuigen. Op de foto Professo.. BeZmut GotZblitseY' (theozoog) van de FI"eie Unive..sität van Be..Ujn. ongetwijfeld gemaakte bandopnamen zal dit blijken. De ministers echter larderen hun brief met woorden, die een tegenovergesteld beeld van de demonstranten oproepen. Wij geven een kleine bloemlezing: {]%'Ote geweüj.dadige aktiviteiten. vemiezen van aft'aste1'ingen. ljeghazen van mate1'iazen bij paptiou Ue..en.onde"{p'Q:Ven van lüegen. spannen van aft'asteringsd1."aden op s{iheerihoogte. stenen. {Zessen. ljei"phout. katapuus. een enkeze mozo- tobicooktaiz. k1."aaiepoten. stazenpijpen, knuppe~s, massaze ordeve..sto1'ingen. Het zou afbreuk hebben gedaan aan dit beeld, als zij gewondencijfers hadden vermeld en de omvang van de door de demonstranten aangerichte (en vergoede!) schade. om het noemen van het aantal demonstranten, dat vervolgd zou worden, konden de ministers moeilijk heen. En dat waren dan op duizenden demonstranten achttien. Voorlichting van over-' De voor~ichting hewssijde. Van het bestaan van een verordening merkten we pas toen het als bijlage bij de brief van de ministers verscheen. Als demonstranten wisten we absoluut niet wat verboden was, en, omdat we niet onnozel zijn, onze mededemonstranten ook niet. Op 21 september strooiden helicopters briefjes boven bet tentenkamp uit. De tekst sloeg absoluut niet op de situatie. De brief moet voor de aktie geschreven zijn. Goldbergs speech later op de dag vanuit de helicopter ontlokte iemand de opmerking: 'zet die motor af, dan kunnen we je tenminste verstaan.- Brandblussers In het NRC van 16 december lezen we van de journalist KvdH dat uit de brandblusser "t1."aangas van het zuive..ste wte... spoot. Tijdens het proces zijn er drie getuigen waaronder twee journalisten, die hetzelfde verklaren. Dit punt verdient opheldering om de verklaringen van de burgemeester en de ministers op hun waarde te kunnen beoordelen. Opgezette val Dat op zaterdag van een opgezette val sprake was, wordt nergens ontkend. Door het vermelden, dat de enige afzetting op de dré!mpel van de centrale was en dat pas werd opgetreden nadat de voorwerpen (verboden volgens de verordening) aldaar in barricades waren veranderd, erkennen de ministers het doelbewust en opzettelijk aanwezig zijn van een val. De val was de onthulling van het ware beleid van de ove~heid. Dat overheidsoptreden heeft in Dodewaard sterk escalerend gewerkt. ons eindoordeel over de brief van de ministers is: een domme verdediging van een onwaardig beleid. Amsterdam, 5 januari.1982

6 6 ZZZZZ~.". IlI" ,..._i...r TI...;.J..E...~~ BLOKKADEAKTIES GESLAAGD Bij de afge1-opon akties zijn el' maal' liefst 8 blokkades in Groningen geweest. (Jl'ote naast kleinen. Een demonstpatie van 3000 mensen s loot de aktie af. In Al'nhem zouden ook akties gestal'twol'den. maal' el' was een lek of de algehele p=aatheid van de politie was dusdanig d.at het bij een mislukte poging b leef. We l is el' da<:i1' gedemonstnem. In Deventel' wel'den veel akties geol'(janiseel'd. Materilile blokkades. sabotage-akties. geweldloze blokkades. Met twee Deventenal'en. Mil'iam en Ba:I't. die beiden betl'okken W<Wen bij de geweldloae blokkades. had ik een gesprek. waarvan hieronder een samenvatting. jullie deze aktie ge!~l~en slaagd? Miriam: Ja.Bij de voorbe- reiding deden allerlei enge verhalen de ronde: 200 marechaussees die zouden meerijden; dat je in elkaar geslagen zou worden. Dat overweeg je terdege, want het was inmiddels een prestige-objekt van be~de kanten geworden. En dan zit je daar, je houdt het eerste transport 1~ uur op, het volgende 8 uur, dan weer 1 uur. Dat "is een behoorlijke vertraging. OOk over de onderlinge sfeer en dereakties van de mensen tijdens.de akties zijn we tevreden. Het ging snel, geen vervelende vergaderingen en idereen voelde zich nuttig tijdens de aktie; dat wordt wel eens gemist in grotere akties of als je verzandt in die endeloze besluitvorminqsprocedures. Hier had je allemaal wat te doen, het was allemaal heel duidelijk. Dit ondanks persreaktie en die tegendemonstratie in Gro ningen. We zullen wel moeten proberen meer ons recht op verzet tegen deze ondemokratische beslissing naar buiten de brengen. Daar zijn we al jaren mee bezig, maar het berusten in autoriteiten zit zo stevig ingebakken, dat krijg je er niet zo maar uit. Het wegdoen van kernwapens, desnoods van twee kerncentraletjes, dat is nog te overzien. Maar het opzijschuiven van het militaire apparaat vraagt toch een grotere stap van mensen. Velen vinden dat ze hun vrijheid hebben dankzij het militaire apparaat, die tweede wereldoorlog zit er ook nog in.. Het gaat hier om iets wat heel emotioneel ligt~ Hoe was de opaet van de aktie? Miriam: Onze basisgroep nam het initiatief. Er kwam een grote vergadering uit voort samen met politieke partijen, vredesgroepen en veel ongebondenen. Vandaaruit zijn een zestal akties gepland. Bart: We kozen voor enerzijds informering van de bevolking, zodat een breder protest naar buiten kon komen en anderzijds voor direkte akties. Miriam: Later kwamen er anderen bij, vooral basisgroepen uit Amersfoort, Wageningen, Zwolle, Apeldoorn, Amsterdam, Haarlem en Enschede... Bart: De gekozen opzet gaf basisgroepen de kans om qoed te funktioneren. Mensen die meededen organiseerden zich in een basisgroep of keken of zij zich konden aansluiten bij een groep. OOk speelde mee dat we kort tijd hadden (aan de ene kant was dat een geluk). Daarom werd al snel besloten om vanuit diverse steden a part akties op te zetten, ipv het aangaan van ellenlange diskussies over bijvoorbeeld geweld. Daardoor konden de akties zo effektief mogelijk georganiseerd worden. Natuurlijk moeten die diskussies plaats vinden, zeker nu voor de komende transporten. Ik vind het niet-distantiêren wel iets principieels, maar het is niet zo dat we elkaar maar laten aanklooien totdat er iets misgaat. We moeten kijken waar de verschillen en waar de overeenkomsten liggen. Als dan blijkt dat er zo'n groot verschil is dat de ene groep met iets heel anders bezig is dan de ande re, dan kan je dat ook zo naar buiten brengen. Verschillende aktievormen zijn nodig. Alleen al het informeren van de bevolking naast direkte akties was in dit geval belangrijk; En het is goed dat mensen die mee willgn doen verschillende mogelijkheden hebben. ZO hebben 17 organisaties een brief onderschreven met bezwaren tegen de munitietransporten, waarin ook het antimilitaristische argument stond. Ook in de vakbonden is er over de transporten gepraat. Niet al deze groepen zijn tot direkte aktie overgegaan, maar een deel wel. Bijvoorbeeld uit het IKV zijn mensen gekomen die nu weer mee zullen doen. Maar er is toch een heleboel diskussie in organisaties ontstaan naar aanleiding van de akties. bijvoorbeeld in de PvdA? Bart: De loco-burgemeester (PvdA) heeft wel veel respekt getoond voor de geweldloze blokaades, de andere akties zijn wel met harde hand afgewezen. Miriam. Maar dat i s ook het rare van de diskussie op het moment. Zodra het gaat om direkte akties, dan is de al~mene reaktie vaak: 0,die. geweldloze blokkades,dat is prima,maar dat andere niet.blokkade's kunnen zo worden ingepakt,maar belangrijker is dat hiermee de diskussies over direkte akties wordt afgedaan Geweldloos blokkeren is blijkbaar best,maar andere vormen worden dan niet-vredelievend genoemd. Bij akties in Dodewaard zag je dat blokkades werden afgedaan als niet-demokratisch, hoeveel mensen er ook zaten en hoe weinig geweld ze ook gebruikten. Nu, bij deze akties blijken blokkades nog wel goed, maar is het verdergaande fout. JUist nu we die opening hebben, moeten we erop doorgaan en ons recht op verzet benadrukken. Er is wel een verschil tuss~n een menselijke blokkade en een mat~riële, zoals bijvoorbeeld op dinsdagnacht is gelegd. OOk op ons kan een trein inrijden. Als je bij een materiële weggaat zodra er politie komt, dan blijft alleen materiaal over. Dat is heel anders. Dat maakt natuurlijk niet het grote verschil tussen geweldlozen en terroristen'. Zoln pers snapt dat niet, direkte akties snappen ze ook niet. Maar het is ook wel verwarrend, de een maakt dingen kapot, waardoor een overweg het misschien niet goed doet en gevaarlijk kan zijn. De ander gooit bomen op de rails en waarschuwt wel de machinist, een ander waarschuwt weer niet, waardoor een trein kan ontsporen. De pers kan zo I n zes akties per dag ook niet bijhouden. ZO komt het dat ze gaan onderscheiden in: dit is een aktie met mensen en dat is met materiaal. MaaP dat Zos je toch nie"/; op door> te zeggen: in het bègin van de week geweld Zoae aktie. later komen 00 botage-akties. Zo werk je toah in de 'hand dat de ene aktie wor>dt goedgekeu:l'd en de ander>e niet? Miriam: Het was niet de bedoeling dat dat naar buiten kwam. Het is alleen op een aktie-overleg zo gesteld. Het was omdat anders een menselijke blokkade die na een sabotage-aktie of na een gewelddadige konfrontatie met de politie zou komen, dat dan op hun dak zouden krijgen. Het idee kwam. niet van ons uit en ook niet van de menselijke blokkadegroepen. Wij wilden toch al de eerste nacht en de anderen later. Die afspraak heeft ook niet gewerkt. We hebben heel bewu-st gekozen om opnieuw een menselijke blokkade te houden die laatste nacht. Dat heeft mijns inziens goed gewerkt. De pers kickte er ook op als het wel volgens die afspraak was gegaan: "het wordt steeds harder h~, het wordt lekker steeds harder': Ik heb l/jeinig ver>halen van de aktievoemsrs gezezen in de pel's. Heeft het ljer>/<en met meel'de:t>e p8r>s(jl'oepen (elke plaats een eigen groep) da<:i1' iets mee te maken? Miriam: Nee hoor, met een landelijke persgroep zou het hetzelfde gebleven zijn o We probeerden ook om de persverklaringen te kombineren. Maar de pers vraagt heel weinig naar achtegronden. Zo wachtte een journalist met een gesprek totdat er ontruimd zou worden o Voor eèn ontruiming praten o Ver de achtergronden wilde hij niet: "nee, die weten we zo langzamerhand wel". Een dag later roept een journalist uit: "Hé, het anti-oorlogsargument, dat heb ik nog niet eerder gehoordn. Het is een beetje dom, daar kom je niet doorheen. Daarent8gen was dat toch de reden waarom we een. persgroep hebben gevormd. Je komt serieuzer over, bent aanspreekbaarder en dan gaan mensen echt op journalisten af, zodat niet alleen het journalistenverhaal in de krant zou komen. Er was wel veel pers, nogal veel zogeheten Ibevriende journalisten'. Ik ben niet zo enthousiast met wat ze produceerden, maar er is wel wat meegedaan. Vooral van de weekbladen valt het. tegen'. nergens een achte~grondverhaal. Is dit de aktie van de bcmiiielding geweest? Miriam: Dat kan ik niet overzien. Bommeldingen kan je niet

7 7 voorkomen, en je kan niet voorkomen dat de pers daar tuk op is, en het liefst bommen wil hebben die ook een beetje echt zijn, want stel je VOO~ dat Het enige wat je kan doen is zorgen dat jouw achtergrondverhaal wordt geplaatst, zodat het niet alleen over bommeldingen gaat. Er is wel een diskussie gaande over of je je moet distantiëren of niet. Argumenten voor zijn: je wordt anders op een hoop gegooid, sommige mensen weten niet meer met wie ze in zee gaan en willen misschien niet meer meedoen. Tegenargumenten zijn dat de pers er ontzettend op zit te vlassen dat je je distanciêert; kennelijk is het ook hun belang. Dan kunnen ze je mooi in een hokje plaatsen; Terwijl wat je echt te zeggen h ht er niet in komt. Je kan heel duidelijk zijn tegen de mensen, die meedoen; ze zien toch wat je wil en doet. I~t heeft geen zin, om, zoals in het parlement gebeurt, de ander af te kraken, te zeggen dat jij goed bent en daarmee zieltjes te winnen. Bommeldingen waren wel effektief. maar effekt is niet het enige wat telt. Je DlOet ook naar de reakties kijken. Veel mensen zijn echt kwaad qeworden, ook omdat er bijna echte bommen bij waren. Niet distaneieren betekent niet, we praten er niet over; toen was er geen tijd voor, nu wel. Is er in de periode voor de aktie ""'~ genoeg aan informering gedaan? N.: Het verschilt per plaats. Wij hebben wel veel gedaan, veel gep~aat met mensen, of ze nu direkte aktie willen en wat voor soort dan. We hebben pamfletten op het station uitgedeeld en op de markt gestaan. we zijn een paar keer op Radio OOst en in het Deventer Dagblad geweest. ZO ontzettend veel meer in zo'n korte tijd kan je niet doen denk ik. B.: De stencils hadden wel effekt. Er zijn diskussies bij het station ontstaan en dat er mensen over praten, geeft aan, dat er een bepaald effekt is. N.: We hebben overwogen of je in zo'n korte tijd direkte akties kan voeren, of moest je voor dit proeftransport alleen aan infor.matievoorziening doen en daarna pas direkte akties. In onze keuze speelden twee argumenten mee. Er zouden al hardere akties worden gevoerd. Als daarnaast stencils worden uitqedeeld. dan zal daar iets tussen in moeten zitten. Anders kan o.a. devente.. zoln klupje die direkte akties voert helemaal als terroristen worden afgeschilderd. Het andere argument was, dat nu al gezegd werd: het is toch al besloten; wat moeten jullie met direkte akties? Als er al een besluit ligt over de 10 à 12 transporten, dan kom je wel laataankakken met je direkte akties. Dat die tegenreaktie in Groningen zo g~oot was heeft niemand verwacht, maar aan de andere kant vind ik het nog niet zo vreemd. Zoln OSL kan heel veei mensen optrommelen (zij hebben discipline). Ze werden aangevoerd met bussen uit andere plaatsentot uit Brabant, maar dat is niet om het daarmee af te doen. Het is rot en eng, je moet er wat aan doen. Maar je moet er ook niet van op je kop staan. liet is een teken dat direkte akties snel gekomen zijn en voor delen van de bevolking misschien wel te snel. Je moet er rekening mee houden en overwegen, als je aktie gaat voeren, wat je er mee gaat doen. Maar het is geen reden om te denken, dat het kennelijk niet meer lukt. Als ik dit van te voren had geweten, had ik het zelfde gedaan. B.: om hier wat tegen te doen is het het beste om van te voren informatie te geven. Als zo'n demonstratie wordt gehouden ben je al te laat. M.: Ik denk ook, dat het verslag in de pers er invloed op heeft gehad. Het blijkt, dat ze in het algemeen alleen geinteresseerd zijn in ontruimingen en liefst nog andersoortige akties. Voor zo'n aktie zeggen veel kranten : wacht maar even, het transport is pas over een ~leek. Je komt wel in de regionale pers, maar in landelijke bladen krijg je weinig. Hoor wat doe je, a~s er de vozgende keer geen tegendemonstratie is, maar een knokp~oeg, die je bzokkade inazuit. Er sijn tipie mannen geweest, die 1iJOest op de b~okkeerders ingingen. M.:Dat is wel een teken,evenals dat je achterna wordt geschreeuwd : Doodschieten moesten ze je. Je bent kwetsbaar op een blokkade, maar als je ziet, wi~ meegedaan hebben, da~ is dat,in ieder geval in Deventer,breder dan enige antikernenergieaktie.veel meer ouderen, meer mensen uit vredesgroepen, die ook vinden dat direkte akties nodig zijn en kennelijk ook op het antimilitaristische standpunt gekomen zijn. Dat is onze kracht. Daarnaast z~jn er felle tegenreakties, maar ik zie het niet zo somber in. Je 2iet, dat veez basisgroepen a~ kmger met meer dan az Zeen (kern-jenergie bezig 2ijn, o.a. met 21 november, AmeUB1iJeerd en nu ook met de 2e munitietransporten. Zijn basisgroepen een nieuwe tegenmachtorg«aiaatie? 1'1.: Door middel van basisgroepen vechten we niet alleen tegen die munitietreinen maar ook tegen het ondemokratische er van. Voor mij is binnenkort rijdt ie weer Over een paar dagen komt de tweede proef met het munitietransport.omstreeks 17 tot 19 februari schijnt het. schip eraan te komen in de Eemshaven.Wanneer de trein weer gaat rijden is nog onbekend. Nieuwe akties zijn al gepland.ook deze keer worden de akties georganiseerd door clusters van groepen op verschillende plaatsen 'langs de spoorlijn. Groningen gaat een aktieweek van?,n tot 27 fehruari oraaniseren.er komt een dagkrant, een informatiekampagne door de hele provincie,straattoneel.er wordt een massale blokkade gehouden met wellicht kleinere blokkadels er omheen.er wordt aan een brochure gewerkt waarin o.a. op werkgelegenheidsaspecten wordt ingegaan.alles gaat openbaar en wekelijks wordt er openbaar vergaderd (mees al Grand Theater).Evenals bij de vorige keer doen vele groepen mee waaronder "het volkscongrea",politieke partijen en vredesgroepen.het IKV ziet echter nu niets in blokkade'a.bij de voriae akeen basisgroep een beginnend alternatief voor een andere demokratische maatschppij en een goede manier om je akties effektief te organiseren. Denken juuie dat akties ook op and~e munitietranspopten.u~zen overs~aan? M.: Nu realiseer je je pas, wat er allemaal over de rails komt en dan kamt dit transport er nog eens bij. Dit is een start. Eerst het 2e proeftransport, daarna gaan we verder. fred geratezing ties werd een geheel nieuwe groep aangeboord n.l. supporters van F.C.Groningen (Zside) mij is onbekend of zij weer meedoen. Deventer en vele andere plaatsen organiseren blokkade's op verschillende plekken. In de aktieweek komt een z.g. "rustperiode",dan wordt er naar de buurten gewerkt met straattoneel,demonstraties. Arnhem is nog onbekend,maar meer groepen dan de vorige keer gaan hier iets organiseren. Daarnaast is er een informatiegroep die zich richt op informatie voor dat de akties van start gaan en worden er kontakten gezocht met N.S. personeel (m.n. machinisten) en met havenwerkers. Groningen: en Deventer: Am~m: OOk bij het DGD-sekretariaat en bij V.D en is infor~atie. Overtollig geld kan op giro van VD ovv munitietrein ~est0rt worden. FOTO EDUARD DE KAM

8 8 intolerantie in deakb Kernenergie is het symptoom van een zieke maatschappij. Het is een probleem dat je niet los kunt zien van andere maatschappelijk problemen. Je kunt kernenergie niet uit de wereld helpen, terwijl je de maatschappelijke strukturen die haar in stand houden, buiten schot laat. Je moet het kwaad bij de wortel aanpakken. OPEN DEUR Maar natuurlijk trappen we hiermee een deur in, die al jaren wijd open staat. Dat dachten we, tot we. het interview lazen met mensen uit de NOP. Voor Carla, Bob, Kees en Naad (en voor starre,porter Hans de Jonge van AFVAL) lijkt het echter heel anders te liggen. En we hebben de indruk dat zij niet de eniqen zijn binnen de AKB voor wie die verbanden niet zo duidelijk zijn. Voor ons zijn kernenergie, munitietransporten, wapenwedloop en dergelijke, het resultaat van een soort machtsdenken, dat ingeworteld zit in onze mentaliteit. Daarom kan je ook je" vechten teqen zulke maatschappelijke wantoestanden (zoals kerncentrales) niet loszien van jezelf, van je persoonlijk funktioneren. Het persoonlijke is politiek. Wij staan een andere maatschappij voor, een machtsvrije, of in ieder geval een maatschappij waarin iedereen in zo hoog mogelijke mate autonoom is, maar we vervallen in dezelfde fouten die we de huidige maatschappij verwi.jten. De manier waarop mensen uit de NOP, zoals z~ voorstellen Op 1 en 2 september vorig jaar zijn er tijdens de transporten van radioaktief afval van Petten naar IJmuiden geweldloze akties ondernanen tegen dit transport, door ongeveer 150 mensen van basisgroepen uit verschillende plaatsen. Op 4 oktober was er een evaluatie~ De daar aanwezige mensen besloten om met initiatieven te komen voor nieuwe akties. Hierbij zou geweldloosheid voorop staan. Er werden vier groepjes ingesteld om de nodige informatie in te winnen die als basis voor nieuwe aktie kon dienen. De groepjes richten zich op het transport van radioaktief materiaal, Kalkar I en II, UCN-Almelo en de toekomstige dumpingen vanuit Petten. Op 22 november bleek dat niet iedereen hetzelfde verstond onder geweldloze aktie~ zelf zeggen, tijdens Dodewaard ' 80 de aktie ' aardig manipuleerden I heeft volgens ons niets met basisdemokratie uitte staan. Degenen met de grote mond (en de megafoon) hebben het daar blijkbaar ook in de AKB voor het zeggen. Dit soort gebruik van macht moet je ons inziens juist verm~jden. INTOLERANTIE Verder vonden we uit het intervieween duidelijke intolerantie en onbegrip spreken ten aanzien van de 'geweldloze lijn'. De Almelo-kerst Bl aktie wordt getypeerd als een 'meditatie aktie', 'stom' en 'gelul'. Intolerant, want is het binnen de AKS niet juist de bedoeling dat iedereen autonoom is? Iedereen moet op haar/zijn eigen manier aktie kunnen voeren. Gevoor nieuwe OOk rees de vraag hoe deze bijeenkomsten zich moesten verhouden tot het landelijk Dodewaard-Gaat-Dicht-overlego Besloten werd dat er een diskussiestuk geschreven zou worden over 'geweldloze, direkte aktie I ~ Hierover is op 3 januari uitvoerig gepraat, maar ook over de haalbaarheid van konsensus en gedeeld leiderschap, en de rol en funktie van deze bijeenkomsten. We hebben over dit laatste geen duidelijke konklusie geformuleerd. We willen zoveel mogelijk basisgroepen in het land die met geweldloze aktie mee willen doen, op de hoogte stellen van onze aktiviteiten en verder iedereen die mee wil praten of helpen bij de voorbereiding van nieuwe geweldloze akties. uitnodigen om op de volgende bijeenkomsten te komen.. weldloqs z~jn betekent niet automatisch een kompromis, je laten inpakken door de maatschappij. Geweldloze methodes staan juist tegenover de methodes die in de maatschappij gebruikt worden om konflikten op te lossen: methodes gebaseerd op geweld.. Geweldloosheid kan heel radikaal zijn! we denken dat er veel onbegrip is ten aanzien van geweldloos zijn; " stpikt gebjezdzozen zijn vaak niet op de hoogte van hoe kernenergie wol'dt dool'ged1'ukt " zegt Hans de Jonge in het interview. Hoe komt hij erbij? Een andere manier van aktievoeren betekent niet slechter geïnformeerd zijn over het probleem! Integendeel, het is juist belangrijk om goed geïnformeerd te zijn. Geweldloos aktievoeren betekent vaak een persoonlijke konfrontatie, waarbij je duidelijk je eigen ideeën moet kunnen tonen. Je moet stevig in je schoenen staan. Een geweldloze aktie zoals die in Almelo is gehouden, lijkt misschien naief; waarom zou je geweldloze Voorbereidingsgroepjes De groep transport zal binnenkort een geschikt transport uitzoeken. Voor Almelo ligt er een globaal idee om samen met andere groepen zaais het IKV, Zuidelijk-Afrikagroepen, LEK, een brede aktie op te zetten, met veel informatie naar de bevolking toe. We kunnen het niet op korte termijn uitwerken O~ dat er een tekort aan menskracht is 0 Volgens de groep Petten zal het transport dit jaar waarschijnlijk naar Den Helder gaan. Komplikatie is het KEMA-afval dat ook dit jaar nog gedumpt zal gaan worden. Misschien worden het twee afzonderlijke transporten in augustus of september. De voorbereidingsgroep zal een konkreet plan gaan opzetten zodat we vast kunnen gaan werven. nog 'lief' doen tegen mensen die de vuilste trucs uithalen, de demokratie manipuleren om hun zin te krijgen? Maar toch moet je tegenover hun machtsdenken, hun geweld, jouw visie blijven stellen, en je niet laten meeslepen door de geweldsspiraal die zij uitlokken. Het effekt op korte termijn is moeilijk te bepalen, áls er al iets gebeurt, gaat het heel langzaam, stapje voor stapje. Maar, naast direkte aktie moet je blijven praten. Zolang het idee er is, dat praten met je 'tegenstander' zin heeft, zijn we nog lang niet uitgeluid, ook niet binnen de AKB! Je kunt niet aktievoeren tegen kernenergie en de daarmee samenhangende strukturen zonder je eigen levenswijze ter diskussie te stellen, zonder te proberen het machtdenken uit jezelf te bannen. Daarom houdt aktievoeren voor ons meer in dan een kerncentrale blokkeren, het is doorvlochten in je dagelijks bestaan. Suzan. Femke akties Op korte termijn wordt de ITAL-reaktor ontmanteldq Er is geen aktiemodel opgesteld. Verhouding tot DGD Voordat we duidelijkheid krijgen over onze relatie met het OGD-overleg, zullen we eerst duidelijkheid over onszelf moeten hehbeno Wat zijn onze uitgangspunten; daarover zullen we door moeten praten.. In ieder geval willen we ons niet afzetten tegen het DGD-overleg, integendeel we hopen dat veel mensen van dit overleg ook naar DGD gaan. Informatie: Meth Medura, , Amersfoort

9 ZIJN BASISGROEPEN VERSMALLEND?! 9 Pieter konstateert dat de afgelopen akties van basisgroeoen zowel verbredend als versmallend gewerkt hebben. Verbredend doordat meer mensen dan vroeger bij de besluitvorming betrokken zijn geweest. Versmallend omdat de drempel voor velen te hoog is geworden door onze aktievormen om zich bij een aktie aan te sluiten(zelforganisatie,in de klei baggeren,etc). Wij zijn het daar niet mee eens. Allereerst is er volgens ons geen versmalling opgetreden. Enkele jaren geleden werden alleen demonstraties georganiseerd. Tegenwoordig worden direkte akties gekombineerd met demonstraties. De demonstratie die de Dodewaardaktie afsloot in Arnhem was groter dan ooit:bepaald geen versmalling dus. Onze akties werden versterkt met de SO+groepen die dit jaar meededen aan de blokkade. Dit is eerder een stimulans om met dergelijke akties door te gaan,dan dat het ons het gevoel geeft,dat we te hoge drempels opwerpen. VERDER KIJKEN Pieter gaat in op de ontwikkelingen van de AKB en trekt konklusies uit die ontwikkelingen,waarbij hij zich sec beperkt tot het energiegebeuren. Je kunt echter niet alleen maar kijken naar de ontwikkelingen.binnen de AKB. Je ontkent dan dat de antikernenrqiestrijd een onderdeel is van een totaal maatschappelijk gebeuren. En die maatschappelijke ontwikkelingen hebben de afgelopen 5 jaar bepaald niet stilgestaan. Niet alleen zijn velen gedesillusioneerd, doordat demonstraties tegen kernenergie niets opleverden (in de praktijk leidde het tot een bouwstop voor nieuwe centrales). De afgelopen jaren is het een gegeven geworden dat er een konstant groeiende groep werklozen is, het is ui.tgangspunt geworden dat we moeten inleverenz oftewel bezuinigingen zijn vervelend, maar eigenlijk al onontkoombaar. Dat zijn de ono.ikkelingen van de afgelopen jaren, die invloed hebben op hoe mensen zich opstellen. Door die faktoren niet te noemen, ontken je hwl invloed. Het is zeker niet zo dat er de afgelopen jaren een grote apathie is ontstaan, 21 November is het duidelijkste voorbeeld, dat mensen nog de straat opkomen. Geen versmalling dus, maar doorgaande verbreding. Daarmee willen we geen loftrompet steken. De tegen. krachten zijn hard bezig, de atoomlobby doet er alles aan om meer greep te krijgen op de Met dit schrijfsel willen we reageren op het artikel van Pieter Lammers (LEK-bulletin) 'Middel of Doel' verschenen in Afval 3. Pieter gaat daar in op de verhouding basisgroepen versus gevestigde anti-kernenergie instellingen,die georgani~ seerd zijn in het LEK. (Landelijk Energie Komitee) Hij stelt een aantal zaken waar wij het niet mee eens zijn. Hierop willen wij reageren,verder. zien wij ons schrijven vooral als een nadenken over hoe we als basisgroepen door moeten. Hoe stellen we ons op in de komende landelijke akties? We hebben het artikel van Pieter gebruikt om onze eigen gedachten aan te scherpen,we hebben niet de behoefte hem de grond in te boren. Integendeel,hij stelt een aantal serieuze problemen aan de orde. publieke opinie, maar vooràlsnog is de ontwikkeling naar basisgroeoen met bijbehorende akties eerde~ vooruitaana dan. "een versmalling. EENHE losworst Pieter vindt dat de mensen die nu deelnemen aan akties uit nogat geu.ikgezinde mensen met een min of meel" vel"aeujkjxwe maatsohadpeujke positie bestaat. Dat is wel zo geweest bij de eerste akties,maar zoiets kan niet meer hard aemaakt worden na de laatste Dodewwaraktie. Daar stond een steeds grotere verscheidenheid aan mensen op de blokkade. Dat bepaalde lagen van de bevolking niet deelnemen aan deze akties is juist,treurig genoeg is dat reeds zeer lang het geval. 's avonds ~ VERHOUDING ~ BASISGROEPEN Een volgend tema wat Pieter aansnijdt,is de verhouding tussen het LEK en de vele plaatselijke basisgroepen. Hier wordt hij meer impl1 ciet. wat nu precies zijn bezwaren zijn wordt niet duidelijk. Wel stelt hij voorop dat we wederzijds van elkaar te leren hebben. Of de ene organisatie niet zonder de.andere kan,willen wij hier niet beoordelen. Dat ze beide bestaan is een gegeven. Wij denken dat er inderdaad een basis is om tot samenwerking met het LEK te komen. Het belangrijkste punt waarop we dat zelf zien is bijv. het gezamenlijk organiseren van een Atoomstroomboykot. We lossen het probleem niet op door te zeggen dat het LEK maar een basisgroep moet gaan vormen t voor ze op het landelijk overleg (1.0.) aanwezig mogen zijn. Verschillende organisaties is het LEK zouden we een deel van hun achterban kunnen stimuleren om meer direkt bij akties betrokken te raken,door bijv. zelf ook basisgroepen op te richten. Zo heeft de afdeling Nijmegen van.de PSP dit vorig jaar reeds gedaan.dit is nog een ultzonde vozgende dag dering. Het zou goed zijn te zoeken naar vormen,waardoor de achterban van het LEK meer betrokken raakt bij nieuwe akties,bijv. delen van de CPN,IKB,PPR en kerngroepen van Miljeudefensie. Misschien is het een DlOgelijkheid om in de voorbereiding van nieuwe akties ook in plaatsen en buurten bijeenkomsten te organiseren voor LEICorganisaties en basisgroepen. De funktie van ons eigen 1.0. is. momenteel oók nogal in diskussie. Wij vj.nàen dat het LEK best op het 1.0. aanwezig mag.zijn. Voorwaarde voor deelname in het algemeen zou moeten zijn,äst mensen het belang inzien van het werken in basisgroepen en de ideelln over basisdemokratie,die in ontwikkeling zijn,ondersteunen. GESCHIEDENISLESSEN Pieter stelt 2 vragen: I. Heeft 150 jaar arbeidersstrijd in tradioneel georganiseerde vakbonden dan niets bereikt? 2. Hebben we met 10 jaar antikernenergiestrijd niets bereikt? Op het eerste: Inderdaad heeft de arbeidersstrijd via de vakbonden héel wat bereikt in de afgelopen eeuw". Ze hebben allerlei betere 0mstandigheden in de arbeidssituatie verkregen,het algemeen kiesrecht1 maar het belangrijkste waar ze voor vochten,een rechtvaardiger maatschappij, is er niet gekomen. Nog steeds heersen in Nederland de bazen. Ze sluiten nog stee~s bedrijven als dat het kapitaal uitkomt. Daaraan heeft de vakbond niets veranderd,en ondertussen probeert ze dat ook niet of nauwelijks meer. ;J?ieter noemt de vakbond traditioneel georganiseerd. Een bond heeft als organisatoriese binding de werkplek,daar waar de werkenden tesamen komen. Deer wordt de arbeidsstrijd op de eerste plaats gevoerd. ondertussen is er wel wat veranderd. Nieuwe ontwikkelingen hebben ervoor gezorgd dat men 'son gedwongen worden vooral voor andere eisen te gaan vechten. Het gaat in Nederland niet meer om ons lijfelijk bestaan. Krisis of geen krisis, niemand heeft hier nog honger. Het gaat nu veel meer om onze levensperspektieven: we willen niet vergiftigd worden, we willen zelf bepalen hoe onze omgeving eruit ziet. Kerncentrales hebben niet alleen effekt op onze onmiddellijke omgeving. ze hebben invloed op wereldschaal. Dat vereist andere organisatievormen, andere akties. Het gaat minder om welke organisatievorm traditioneel is, maar oin de vraag: welke is effektief. Mensen uit eenzelfde omgeving komen bij elkaar om zich te verzetten tegen de dreigende atoomvernietiging. Ze komen samen op basis van gemeenschappelijke ideeljn. Basisgroepen zijn daar een uitdrukking van, althans, proberen dat te zijn. Hoe jong is die beweging eigenlijk? ons antwoord op de 2e vraag- is: tien jaar verzet heeft vooral nieuwe organisatievormen ontwikkeld,die meer aansluiten bij wat ons nu beweegt,bij onze woede._ 'n f;: 0; '"...

10 10 geslaagd, maar.. Maandag 18-1: ve!'t!'okken = Devente!' DoeZ: bzokkade munitiet!'anspo!'t; actievo!'l1l: (Ji!JhJe"ldZoze bzokkade; dinsda{javond: te1'ufl in Amste1'dam; aktie: geszaagd, maait..... Voor mij geen aktie meer op zo'n manier~ De aktie was zonder meer goed voorbereid. Alles was tot in de puntjes geregeld (advokaten, perswaarschuwingsgroepen enz.). Mijn onrust begon bij de laatste bijeenkomst toen alles nog eens werd doorgesproken. Opeens werd gevraagd wie de 'snelle beslisser' zou zijn. Dat is dus iemand die op momenten da't het uit de hand dreigt te lopen beslist voor de groep aktievoerders wat ze moeten doen, waar ze naar toe kunnen rennen. Ik vertelde dat ik niet gesteld was op zo iemand. Ik beslis op zo'n moment zelf wel wat wel of niet goed voor me is I die verantwoordelijkheid laat ik liever niet aan iemand anders over. Goed, de snelle beslisser kwam er toch en langzamerhand begon me iets duidelijk te worden van de kadaverdiscipline die er bij deze aktie heerste. Het volgende voorbeeld is er é~n uit vele. Die nacht zaten we voor de trein. Het stikte van de als brave burgers verklede agenten dle constant aan het fotograferen waren. Dat irriteerde me mateloos. Mijn buurman begon te schreeuwen (iets in de trant van 'killen die stillen') en ik scheen.ze met een zaklantaarn midden in hun gezicht. Toen een vriendelijk verzoek van een aktievoerster achter me of ik niet zo eskalerend wilde werken~ Mensen uitschelden en verblinden met een zaklantaarn hoort niet bij een geweldloze aktie... De volgende dag hetzelfde laken een pak.. Alles geregeld en gestruktureerd: basisgroep - afgevaardigde afgevaardigdenoverleg - terug naar basisgroepj mensen die met de pers praten en mensen die met de poltie prat.en. Als je niet zorgt dat je een afgevaardigde of een woordvoerster bent heb je niets te doen als je alleen maar lijdzaam te laten wegslepen of een vriendelijke diskussie met een agent te houden, onder het genat van een kopje koffie, waarbij je vooral redelijk doch standvastig moet zijn, je e moties niet de vrij loop mag laten, want dat is sfeerbedervend en schaadt de dialoog'.. Affijn. Ik heb me niet prettig gevoeld die dag, de tirannie van de meerderheid hield me eronder, je moet aardig wat slikken om de eenheid en saamhorigheid niet te verstoren. Be1't, AmstePdam De akties van de afgelopen jaren hebben nog niet geleid tot de sluiting van de kerncentrales. Er zijn weer nieuwe akties voorgeteld. Bet Winteroffensief van de Stroamgroep Nijmegen en Jente in Afval 4 blijven nogal vaag. Dit komt overeen met het idee dat de basisgroepen zelf akties moeten voeren, zonder dat centraal vrij strakke richtlijnen zijn bepaald. Het LEK viel in zijn voorstel enige jaren terug, omdat het zich niet realiseerde, dat juist uit het onbehagen t.a.v. de parle~entaire demokratie de basisgroepenbeweging en Dodewaard gaat Dicht is ontstaan. In tweede versie is die gerichtheid op het parlement wat bijgesteld, maar de autonomie van de mens en de basisgroep, een van de pijlers van de basisdemokratie, wordt nog steeds verdrukt. we willen niet alleen tegen kernenergie strijden, maar ook voor een mensvriendelijke wereld, omdat alleen in zo'n wereld een milieuvriendelijke politiek kan ontstaan. Grave:Enquete over kernenergie.giro-blauwaktie.en duiken in het karnaval. Amersfoort:Veel nieuwe mensen erbij,praten over aktievormen, ezig met akties tegen dumping Petten. Den Bosch:Meer mensen erbij, info-avond over weigering om te betalen voor atoomstroom. Bezig met theori!n geweldloze eerbaarheid. Gronin en:na Dodewaard was er malaise.vredes- en energieinkel geopend.doen aan scholing.een wekelijks blad is opgericht.atoomalarm(blad voor Gr. en Drente) is verbeterd.kontakten tussen kraakbeweainq en AKB - Ik stel vaar om eerste een week lang een tentenkamp te houden, waar gediskussieerd wordt over de basidemokratie de {klein)schalige alternatieve energieproduktie en de mogelijke akties tegen kernenergie. - Daarna een periode van enige maanden, waarin de basisgroepen op hun eigen manier en in hun iegen plaats akties ondernemen. Dan kan propaganda gemaakt worden voor alternatieve energie, kunnen diskussies op ons initiatief plaats vinden en gemobili-eer seerd worden voor de slotdemonstratie Maar ook kan de giroblauwaktie geaktiveerd worden naast andere (soms harde) direkte akties tegen bv kernenergieinstallaties, toeleveringsbedrijven of (leden van) de atoomlobby - Het gaat niet alleen QG) de strijd tegen kernenerqie,n~ar Dodewaard:Kost tijd om eenheid te herstellen,bezig met hoe ve~der,zetten documentatie tbv scholen op. utrecht:beziq met aktievoorstellen LEK/Rldam~en theorieen over over werkbaar anarchisme. 50+(Lot):n.a.v. tegen-demonstratie Groningen bezig met opkomend facisme,zijn bij boeren langs geweest:weinig schade en geen onvriendelijke reakties. Jonge Socialisten:bezig met grote aktie in het najaar. Nijmegen:Betere kontakten met kraakbeweging om krachten te bundelen tegen opkomend facisme.nu versterking van de basisgroepen.bezig in werkgroepen over rol EHBO,Facisme en politiegeweld. ook voor een mensvriendelijke maatschappij, waar de mens betrokken is bij het gebeuren en zelf beslissen kan over zijn doen en laten. Daar is de basisgroep een middel toe. Die groep moet niet ondergesneeuwd worden in een massale aktie, maar autonoom optred~n ZOMEROFFENSIEF bij prikakties. Daarover hoeven we dan ook niet Landelijk te Overleggen. Maar om elkaar zo nu en dan te zien en bovendien om te merken en te tonen dat de mens- en milieuvriendelijke beweging erg groot is, stel ik twee landelijke akteis voor : de eerste tijdens de aktiemaanden naar de KEMA in Arnhem en niet meer naar Dodewaard, ik heb genoeg van weilanden en modder. En ter afsluiting van de aktieperiode een zeer massaal gebeuren in de meest centrale stad van ons land: een demonstratie in Utrecht. Dodewaard gaat Dicht: MEDEDELINGEN DISKUS Joost van Steenis : CIRKUS Een plan om met Cirkus Althof een anti-kernenergiecirkus op te zetten, gaat niet door vanwege de collllllercialiteit en de hi!!rarchische struktuur van dat cirkus. Een groep van 5 mensen wil nu een zomermaand lang een tour organiseren met muziek- en theatergroepen en veel anti-kernenergie. voor info om mee te doen, plaatsen waar opgetreden kan worden etc. Miep ; Martin ; Fons ZON EN WIND Uit de DGD-basisgroep Winters,~ijk is de aktiegroep "Zon en Wind"ontstaan.Tijdens de mid gaan zij de plaatselijke bevolking informeren dmv bijeenkomsten,folders,een windmolen in eigen beheer.de windmolen kost f ,-.Hiervoor ~s een affiche gemaakt(zie afb. op pag. 12)in kleur.prijs f4, per stuk.5 of meer f 3,25. Stort op giro 3712 Rabobank Winterswijk tgv Zon en Wind, reknr ovv affiche. De Rotterdamse toneelgroep die tijdens de Dodewaardaktie ter ondersteuning op de blokkades te vinden was, wordt bedreigd met de ondergang, OIIldat de subsidie gehalveerd wordt. Doe wat terug en stuur een protestbrief naar B & W Rotterdam of naar de Toneelraad.

11 11 CREV8-MELVILLE Op 18 januari zijn kort voor middernacht een aantal raketten afgevuurd op de in aanbouw zijnde snelle Itweekreaktor SUpeJ:phenix. Bij deze aanval zijn geen gewonden gevallen. wel is er.en qat van 35 cm diepte gemaakt in de 1 meter dikke wand van het reakto~ulsel. Minstens vijf raketten van Russische makelij zijn afgevuurd. De Franse politie verklaarde dat, wanneer er moderne Franse raketten gebruikt zouden zijn in plaats van verouderde RussJ.sche, er wellicht meer schade zou zijn geweest In een telefoontje aan het Franse persbureau MP op 19 januari werd gesteld dat de aanslag uitgeveerd was door een pacifist-ekologist, en dat er voorzorgsmaatregelen getroffen waren om persoon'" lijke ongevallen te voorkomen. Een dag later belde hij nogmaals tsr verduidelijking van zijn doel. Bij stelde dat, in tegenstelling tot wat de pers meldde, wanneer er vijf raketten afgevuurd waren er ook vijf doel getroffen hadden. De vijfde raket moest of de koepel of een ander vitaal punt van de reaktor getroffen hebben. De bedoeling wa.s dat er vertraqing op zou gaan treden in de kons1:ruktie van het monsterlijke Objekt I en dat VRAGEN OVER DE RADIO de mensen er weer meer over zouden gaan denken, dat het debat over kernenergie in Frankrijk opnieuw'gestart zou gaan worden. De associatie van de regio Malville van tegenstanders' van de Superphenix (ARMOS I gaf de volgende persverklaring uit: "Na de raketaanval in de /lscht van 18 op 19 januari op de snelle kweekreaktor Superphenix, en na het bomalarm op 19 januari in de kantoren van de NERSA in Lyon, verklaart de ARIIOS: 1) dat dit type aktie niet behoort tot de gebruikelijke methode die we hante_ ren om te onderwijzen en om een eind te maken aan deze waanzinnige onderneming-, de Superphenix. 2) Echter, in de poel van teleurstelling en bitterheid, gekrellerd door de regering, die haar beloftes heeft gebroken, begrijpt ARIIOS wel dat groepen of individuen in wanhoop hun toevlucht zoeken bij dergelijke methoden. 3) Deze aanval op de SUperphenix toont de kwetsbaarheid van een dergelijke installatie. In een tijd waarin er veel gesproken wordt over interna.. tionaàl terrori_. is het tijd onszelf af te vragen wat de dralostische gevolgen zullen zijn van een kwaadwillende aktie gericht tegen een in werking zijnde nucleaire fabriek als de Superphenix. HOE FUNKTIONEERDE DIE TIJDENS" DE AKTIE lioe vinden jullie dat de radio funktioneerde en wat moet naar jullie idee de funktie van een radio zijn tijdens een aktie? BERICIl'l'GEVING: /Moet er van verschillende blokkades direkt bericht gegeven worden over de radio bv dmv blokkadezenders? /Moet elk bericht dat bij de radio binnenkomt ook doorgegeven worden? OOk stillen-signalementen als die niet zeker zijn of andere berichten die paniek zouden kunnen zaaien? Helke selektienorm dus? / Hoe was de toon van de berichtgeving? onderkoeld.te weinig betrokken, gellmotioneerd of juist het tegenstelde daarvan? / Boe moet de toon naar jullie idee zijn? KOORDINATlE: IMoet de radio binnen de aktie een k05rdinerende funktie hebben of juist niet? IIn hoeverre had de radio dit jaar zo'n funktie? IWelke informatie is belangrijk voor de blokkades en welke pers' niet? lboe 110nd je de muziek? Moet muziek rustgevend zijn, of juist aktieveren. Moeten DUllllDers helemaal afqedraaid worden, of mag het onderbroken worden voor berichten? RElllerIES OPSTIlllEN NAAR: Radiogroep I St.Anthoniusplaats TR Nijmegen. Bij deze gelegenheid herhaalt ARMOS haar verzoeken aan de verantwoordelijke autoriteiten een eind te maken aan de-' ze onzekere onderneming, die de hele regio met zo vele potentillle gevaren bedreigt." Verdere' akties tegen de Superphenix worden op dit moment nog.steeds geplando- In het voorjaar komt er een grote demonstratie en van 28 maart tot 7 april houden de tegenstanders een mars van Creys Halville naar het Elysl!e in Puijs. In nederlanll moeten wij ook maar weer eens hierover gaan nadenken. Tenslotte betalen we via de deelnaoe van de BBP in de NERSA leigenaar/bouwer) mee aan de atoomdreiging van Creys-Malville. GRAVELINES Het gebied van de nucleaire ONTMANTELING Op de Wageningse Berg bij Wageningen staat een kleine kernreaktor. Deze reaktor is het eigendom van het Instituut voor Toepassing van Atoomenergie in de Landbouw. (ITAL) De reaktor.heeft een vermogen van 10"0 kw en draaide op 4% kg uranium. Het uraan is nu nog voor 89%% verrijkt. Door het weinige gebruik in de periode 1963 tot 1980 is nooit splijtstof gewisseld. ONTMANTELING De onderzoeksreaktor is in de toekomst niet meer nodig door de ontwikkeling van andere methoden van bestraling. Uit de ontmanteling van de l'l'al-reaktor hoopt men ervaring op te doen voor het 'grotere' werk in de toekomst. (Borssele, Petten, Dodewaard en Delft). Een ontmantelingsstudie wordt door NU<X>N uit9bvoerd. NUCX»l is een dochteronderneming van OOIIPRIIIO dat...er een onderdeel van VHF en RSV is. Die studie is waarschijnlijk in de herfst van 1982 gereed. URANIUM Bet uranium is eigendom van de Europese Gemeenschap. Het werd in 1973 van da VS gekocht èn het I'1'AL kreeg het gebruiksrecht. Kontraktueel. is men verplicht deze uranium niet te gebruiken voor de iiäiiiiiaajc van kernwapens. Voor opwerking gaat het uranium naar de VS (Savannah River Plant). Volgens ITAL centrales. In dit. gebied tussen calais en Duinkerken staan al vier centra1es~ Twee andere 2$ijn er in aanbouw. De ligging van het geb;'ed is zo gekozen, omdat er in de omgeving twee grote industriegebieden zijn, bij Calais en bij Duinkerken. Daarnaast is gekozen voor de ligging aan zee omdat deze genoeg water biedt voor de koeling van de geplande acht centralu. llaar dat alles is natuurlijk niet zonder gevolgen voor het milieu. De cen~a1es lozen per sekonde 50 m met chloor verontreinigd en deels radioaktief water op zee. Ook gaat er per uur k!jbieke meter radioaktief \Jas de pijp uit, die hoofdzakelijk in de richting van België (en Nederland) drijven. In het bij Gravelines gelegen ri~ viertje de Aa is strontium gevonden, waarvan beweerd wordt dat. het van de opwerkingsfabriek La Hague, die veel verderop ligt, afkomstig is. Metingen bij de centrales worden nauwelijks verricht, en, als het al gebeurt, dan worden ze niet gepubliceerd. Een zaakje om in.de gaten te houden, dus. In Nederland wordt dat gedaan door de werkgroep kernenergie Zeeuws Vlaanderen, postbus 11, 4564 ze St. Jansteen. ITAL is het onmogelijk door interna~onale kontrole het uranium plus enkele grammen plutonium te gebruiken voor militaire doeleinden. Bet uranilllr zal na opwerking teruggestuurd worde" om opnieuw in de kernenergiecyclus te worden opgenomen. Bet westduitse bedrijf _. aandeelhouder (20') van de Duitee lirelioo zal daar zorg voor dragen.. HET TRANSPORT Bet transport wordt gedaan door het bedrijf TRANSNUKLEAR GmbB uit Banau (W-DuitsL) tussen 1 febr. en 1 maart '82 na een beschikking van staatssecretaris Ineke Lambers op 25 januari '82. XBmerlid Van der Spek (PSP~ heeft hier~r vragen gesteld, waarvan de beantwoording waarschijnlijk pas na het transport zal plaatsvi.ndën. Bet vervoer \Jaat door de provincies Gelderland, overijssel. Drente en Groningen. De grensovergang.is Nieuwe Schans.

12 ytr DISKUSSIEWEEKEND In de afgelopen jaren zijn steeds meer groepen zich gaan bezighouden met plaatselijke energie-akties (energiewinkels, isolatie, alternatieve energie, stadsverwarming).. Om de hierbij opgedane ervaringen uit te wisselen en de kontakten te bevorderen organiseren we een diskussieweekend van vrijdagavond 5 tot en met zon\lagmiddag 7 maart. Het weekend vindt plaats in A mersfoort, de kosten bedragen f65, - Na opgave bij een van onderstaande personen ontvang je een informatiepakket. Frans Rooyers, p/a werkplaats Energie-aktie Haa.rlem, Kampersingei 72 Haarlem ( /323278) Sible Schöne, Gorisstraat 1 Nijmegen ( ) Georg Kreuzberg of Herman Verhagen p/a VMD, pb _~~_-.._..A I dam.. Men verwacht tussen juni en september nieuwe dumpingen van radïo-actief afval. Mogelijk zal het ditmaal worden verscheept via Den Helder (marinebasis!~ Het vermoeden bestaat, dat ook zwaar besmet afval van de kerncentrales zal worden meegesmokkeld. Verschillende groepen zijn bezig met het verzamelen van info en actievoorbereiding. Zet het vast op de eigen agenda. Inlichtingen: Jan en Els KEMA AFVAL Het radio-aktieve afval op het KEMAterrein zal binnenkort worden opgegraven en verpakt ~n 4500 betonnen vaten. Daarna wordt het vervoerd naar Petten om dan in zee gedumpt te worden. Er worden op dit moment plannen uitgewerkt voor bijvoorbeeld blokkades en plaatselijke akties. Voor achtergrondinformatie het boekje over de Arnhemse instellingen "Alles op een hoop", te bestellen bij het landelijk sekretariaat voor f7,- Verder info bij Elize of Niels, De Wiltstraat 77 Nijmegen, ARRESTANT Rob Zuidam is n09'niet voor geweest. De zitting is nu op 4 maart om op Noordsingel 115, Rotterdam. UCN Er zijn plannen om op 2e Paasdag een fakkeloptocht te houden naar de uen in Almelo. STUKKEN Stukken die bij het Landelijk SekDèariaat te verkrijgen zijn - Winteroffensief - Evaluatie EIIBO-groep - Evaluatie Radio-groep - Ev. Antifascismegroep - Ev. Politiegeweldgroep Bij het LEK ( ) zijn te krijgen: Aktievoorstel in eerste en tweede versie en notulen van de eerste aktievergadering. Bij Giovanni ( ) De brief van Van Thijn en De Ruyter en het antwoord daarop van advokaat Kees Korvinus. SCHADE De basisgroep Dodewaard heeft de schade met de boeren eindeli~k geregeld. Dat dit nu pas gebeurt, komt omdat de basisgroep weigerde te spreken met Goldberg, omdat hij verantwoordelijk is voor het politieoptreden en daardoor ook voor de schade. Er zijn ook aktievoerders die schade hebben gehad. OOk zij kwmen een schadeclaim indienen bij het landelijk sekretariaat. WEEKENDS 19, 20 en 21 februari: training in geweldloze aktie voor basisgroepen; en 28 feb Training konsensus-besluitvorming voor aktiegroepen. Meth Medura, Weverssingel 7 Amersfoort BOEK Landbouw en kernenergie. 100 pag over de gevaren van kerne.nergie voor de landbouw, met o.a. de ophoping van radioaktieve elementen in bodem en plant en de gevolgen van een kerncentrale voor de Noord Oostpolder. f 8,- op giro tnv W.Gubbels Dijkstraat 7 Arnhem ovv skriptie????????????????????????????? Wie heeft er een foto van een ME-er die tijdens de laatste Dodewaardaktie met een brandblusapparaat (traangasgenerator) demonstranten met CS-gas. velspuit. Graag opsturen naar Peter uit Hengelo, via de redaktie van AFVAL, Postbus 1053 Amsterdam??~?????????????????????????? PLASTIK In Rotterdam zal in het kader van de BMD een plastik kerncentrale worden gebouwd, waarin voorlichting over het energievraagstuk zal worden gegeven. Je kan je afvragen, waarom dit miljoenenprojekt niet plaats vindt in een ruesachtig grote plastik windmolen. Of zouden de initiatiefnemers soms voorstanders van kernenergie zijn? RAMPENPLAN Grote serie buttons, ook vierkante en buitenlandse. Verder stikkers, boeken en vliegers. Nieuw zijn STEMPELS om een zonnetje overal te stempelen. Inlichtingen en bestellingen postbus AT Sittard. De verzendboekhandel heeft een winkel (aan het pleintje achter Putstraat 22), maar ook een aktiebus annex rijdende boekhandel, annex vegetarisch restaurant. Te bestellen voor akties(met winstdeling) SHELL Shell heeft zich teruggetrokken uit General Atomie, een j-intventure met Gulf op het g~ied van kernenergie. Zouden ze eindelijk wat verstandig~r worden? NO NUKES Er komt begin april een No Nukes festival ten bate van de AKB met films en veel muziek. Daar moet aan georganiseerd worden. Heb je i.nteresse, bel dan het LEK, René of Eus ABONNEMENTEN Vijftien piek voor 8 nummers, steunabonnement twintig piek. Giro , t.n.v. Stichting Afval, Postbus BB Amsterdam Redaktie AFVAL Postbus BB Amsterdam (Hans) Druk: Co6p. drukk...ij PET u...ammrdim Informatie buitenlandpagina: via WlSE WEGENS PLAATSGEBREK STAAN ANDERE MEDEDELINGEN OP PAGINA la, OVERLEGGEN Landelijk Overleg op drie zondagen, om uur in Utrecht Bemuurde Weerd Westzijde februari - over de struktuur van de beweging en het funktioneren van het landelijk overleg en de.basisgroepen. 28 februari - evaluatie D '81 7 maart - nieuwe akties LEK-voorstel zaterdag 27 februari, uur, Karqadoor, OUde Gracht 36 Utrecht. InfO,LEK Stedelijk: Amsterdam 16 maart u. J. van Lennepstraat 213A-I Info: Utrecht 2 maart uur. Ka~gadoor, Oude Gracht 36.áll;t Zondag 14 maart, info: Landelijk sekretariaat Dodewaard Gaat Dicht, postbus 1357, 6501 BJ Nijmegen.Tel (di en vrijmiddag) giro tnv Gelderse Stroomgroepen Nijmegen. Voor akties enz. is nog steeds geld nodig! Medewerk (st)ers: Trudi van Tilburgh Sybren Brouwer Jan Bosman Elma OOsterhoff' Dick de Bert Liesheth van Nes Joost van Steenis Frits Eckenhausen Hans Krikte Martijn van der Kroef Fred Gersteling Berrie Heesen Suzan van Putten Hans de Jonge Paul Poppen!< Femke Leemeijer Ferdi Timmermans Ank Ve=ips Edith Annemiek Meinen

Verhaal: Jozef en Maria

Verhaal: Jozef en Maria Verhaal: Jozef en Maria Er was eens een vrouw, Maria. Maria was een heel gewone jonge vrouw, net zo gewoon als jij en ik. Toch had God haar uitgekozen om iets heel belangrijks te doen. Iets wat de hele

Nadere informatie

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22.

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. PAS OP! Hulp Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. Internet Wil je meer lezen? Kijk op www.jipdenhaag.nl/loverboys En test jezelf op www.loverboytest.nl Dit is een

Nadere informatie

Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken

Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken Mensen zoeken hulp omdat ze overhoop liggen met zichzelf of met anderen. Dit kan zich op verschillende manieren uiten. Sommige mensen worden

Nadere informatie

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug, want ik moet even iets zeggen over

Nadere informatie

10 tips over besluitvorming

10 tips over besluitvorming 10 tips over besluitvorming Meer weten? www.vergaderendoejezo.nl Bel of mail Carla: 06-20809676 of info@vergaderendoejezo.nl. 10 tips over besluitvorming Besluitvorming is noodzakelijk bij vergaderingen.

Nadere informatie

hoe we onszelf zien, hoe we dingen doen, hoe we tegen de toekomst aankijken. Mijn vader en moeder luisteren nooit naar wat ik te zeggen heb

hoe we onszelf zien, hoe we dingen doen, hoe we tegen de toekomst aankijken. Mijn vader en moeder luisteren nooit naar wat ik te zeggen heb hoofdstuk 8 Kernovertuigingen Kernovertuigingen zijn vaste gedachten en ideeën die we over onszelf hebben. Ze helpen ons te voorspellen wat er gaat gebeuren en te begrijpen hoe de wereld in elkaar zit.

Nadere informatie

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN?

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN? Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN? Je vindt dat je teveel tijd doorbrengt met het spelen van games. Je beseft dat je hierdoor in de problemen kunt raken: je huiswerk lijdt

Nadere informatie

Eerste nummer. Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie. Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik.

Eerste nummer. Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie. Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik. juni 2014 Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie Eerste nummer Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik. INHOUD juni 2014 Eten als een kind Op kamers

Nadere informatie

Er was eens een heel groot bos. Met bomen en bloemen. En heel veel verschillende dieren. Aan de rand van dat bos woonde, in een grot, een draakje. Dat draakje had de mooiste grot van iedereen. Lekker vochtig

Nadere informatie

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 7-8. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 7-8. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug want ik moet even iets zeggen over

Nadere informatie

Beleidsplan Leerlingenraad o.b.s. de Schuthoek 2012-2013

Beleidsplan Leerlingenraad o.b.s. de Schuthoek 2012-2013 Document leerlingenraad Beleidsplan Leerlingenraad o.b.s. de Schuthoek 2012-2013 Inhoud: 1. wat verstaan we onder een leerlingenraad? 2. opzet en organisatie van een leerlingenraad a. samenstelling van

Nadere informatie

U leert in deze les om een mening vragen. U wilt dan weten wat iemand vindt.

U leert in deze les om een mening vragen. U wilt dan weten wat iemand vindt. UW MENING GEVEN spreken inleiding en doel Een mening is wat iemand denkt of vindt. U leert in deze les om een mening vragen. U wilt dan weten wat iemand vindt. U leert ook uw mening geven. Uw mening geven

Nadere informatie

Les 2: Voorspellen Tekst: Veilig in het verkeer. Introductiefase: 2. Vraag: "Kan iemand zich nog herinneren wat de bedoeling was bij het voorspellen?

Les 2: Voorspellen Tekst: Veilig in het verkeer. Introductiefase: 2. Vraag: Kan iemand zich nog herinneren wat de bedoeling was bij het voorspellen? Les 2: Voorspellen Tekst: Veilig in het verkeer "Welkom:... " Introductiefase: 1. "Vorige week zijn we begonnen met voorspellen." 2. Vraag: "Kan iemand zich nog herinneren wat de bedoeling was bij het

Nadere informatie

Werkboek Het is mijn leven

Werkboek Het is mijn leven Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er

Nadere informatie

6.2.1 Dealen met afleiding onderweg

6.2.1 Dealen met afleiding onderweg Stap 6: Deel 2 6.2.1 Dealen met afleiding onderweg In het tweede deel van jullie experiment ga je verder met het ondernemen van ACTies die je met de anderen hebt afgesproken te doen. Daarnaast krijg je

Nadere informatie

Handboek Politiek. Derde Kamer der Staten-Generaal

Handboek Politiek. Derde Kamer der Staten-Generaal Handboek Politiek Derde Kamer der Staten-Generaal Hallo Kamerlid van de Derde Kamer der Staten-Generaal, Gefeliciteerd! Deze week ben jij een politicus. Je gaat samen met je klasgenoten discussiëren over

Nadere informatie

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school.

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school. Voorwoord Susan schrijft elke dag in haar dagboek. Dat dagboek is geen echt boek. En ook geen schrift. Susans dagboek zit in haar tablet, een tablet van school. In een map die Moeilijke Vragen heet. Susan

Nadere informatie

2: vergaderen VASTE VOORZITTER EN NOTULIST

2: vergaderen VASTE VOORZITTER EN NOTULIST 2: vergaderen Als je lid bent van een studentenraad, vergader je vaak. Je hebt vergaderen met de studentenraad, maar ook vergaderingen met het College van Bestuur en de Ondernemingsraad (OR). Gemiddeld

Nadere informatie

Rapport. Rapport over een klacht over de Sociale Verzekeringsbank te Zaanstad. Datum: 5 februari 2015 Rapportnummer: 2015/021

Rapport. Rapport over een klacht over de Sociale Verzekeringsbank te Zaanstad. Datum: 5 februari 2015 Rapportnummer: 2015/021 Rapport Rapport over een klacht over de Sociale Verzekeringsbank te Zaanstad. Datum: 5 februari 2015 Rapportnummer: 2015/021 2 Klacht Verzoekster klaagt erover dat de Sociale Verzekeringsbank (SVB) is

Nadere informatie

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen.

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen. De familieblues Tot mijn 15e noemde ik mijn ouders papa en mama. Daarna niet meer. Toen noemde ik mijn vader meester. Zo noemde hij zich ook als hij lesgaf. Hij was leraar Engels op een middelbare school.

Nadere informatie

Een week varen met de morgenster. Suzanne van Tilborg.

Een week varen met de morgenster. Suzanne van Tilborg. Een week varen met de morgenster. Suzanne van Tilborg. Ik begon deze week met het gevoel ik heb er zin in en ik zie wel wat we allemaal gaat gebeuren, ik laat het wel op me afkomen. Na de eerste dag voor

Nadere informatie

21 Niveaus van interveniëren in groepen 22

21 Niveaus van interveniëren in groepen 22 21 Niveaus van interveniëren in groepen 22 ASPECTEN VAN COMMUNICATIE IN GROEPEN In iedere relatie en in elk relatienetwerk waar mensen net elkaar communiceren zijn er vier aspecten te onderscheiden. De

Nadere informatie

Gratis Rapport : Wat Te Doen Voor, Tijdens En Na Je Eerste Marathon. - Eelco de Boer -

Gratis Rapport : Wat Te Doen Voor, Tijdens En Na Je Eerste Marathon. - Eelco de Boer - Gratis Rapport : Wat Te Doen Voor, Tijdens En Na Je Eerste Marathon - Eelco de Boer - Gratis Rapport : Wat Te Doen Voor, Tijdens En Na Je Eerste Marathon Beste lezer, Ik hoop dat jouw doorzettingsvermogen

Nadere informatie

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Wat is PDD-nos? 4 PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Eigenlijk vind ik stoornis een heel naar woord. Want zo lijkt het net of er iets niet goed aan me

Nadere informatie

Evaluatie Back to Basics: De Nieuwe Koers

Evaluatie Back to Basics: De Nieuwe Koers Evaluatie Back to Basics: De Nieuwe Koers nderzoek uitgevoerd in opdracht van: Gemeente Goirle DIMENSUS beleidsonderzoek April 2012 Projectnummer 488 Het onderzoek De gemeente Goirle is eind april 2010

Nadere informatie

WAAROM DIT BOEKJE? VERBODEN

WAAROM DIT BOEKJE? VERBODEN WAAROM DIT BOEKJE? Dit boekje gaat over seksuele intimidatie op het werk. Je hebt te maken met seksuele intimidatie als een collega je steeds aanraakt. Of steeds grapjes maakt over seks. Terwijl je dat

Nadere informatie

Klein Kontakt. Jarigen. in april zijn:

Klein Kontakt. Jarigen. in april zijn: A Klein Kontakt Het is alweer eind maart wanneer dit Kontakt uitkomt, het voorjaar lijkt begonnen, veel kinderen hebben kweekbakjes met groentes in de vensterbank staan, die straks de tuin in gaan. Over

Nadere informatie

Wanneer ze op het schoolplein rond keek, dan zag ze dat sommige kinderen blij waren en andere kinderen verdrietig.

Wanneer ze op het schoolplein rond keek, dan zag ze dat sommige kinderen blij waren en andere kinderen verdrietig. Ik wil sjoelemo (Sjoelen en uiten van emoties en gevoelens met kinderen tot ± 12 jaar) Een verhaaltje om in de klas voor te lezen. Een oefening om te doen in het gezin. Dit verhaaltje gaat over gevoelens;

Nadere informatie

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop.

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. Woordenlijst bij hoofdstuk 4 de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. alleen zonder andere mensen Hij is niet getrouwd. Hij woont helemaal a, zonder familie.

Nadere informatie

HEY WAT KAN JIJ EIGENLIJK GOED? VERKLAP JE TALENT IN 8 STAPPEN

HEY WAT KAN JIJ EIGENLIJK GOED? VERKLAP JE TALENT IN 8 STAPPEN E-blog HEY WAT KAN JIJ EIGENLIJK GOED? VERKLAP JE TALENT IN 8 STAPPEN In talent & groei Het is belangrijk om je talent goed onder woorden te kunnen brengen. Je krijgt daardoor meer kans om het werk te

Nadere informatie

Groepsweekend evaluatie

Groepsweekend evaluatie Groepsweekend evaluatie 1 Groepsweekend evaluatie Sjoerd Langkemper 10 december 2001 Groepsweekend evaluatie 2 Inhoud Inleiding...3 Over het groepsweekend...3 Over deze evaluatie...3 Onderwerpen...4 Locatie...4

Nadere informatie

Wil jij minderen met social media?

Wil jij minderen met social media? Wil jij minderen met social media? Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2016 Hulpboekje social media 1 Hoe sociaal zijn social media eigenlijk? Je vindt dat je teveel tijd doorbrengt op social media.

Nadere informatie

10. Gebarentaal [1/3]

10. Gebarentaal [1/3] 10. Gebarentaal [1/3] 1 Gebarentalen Stel, je kunt niets horen. Je bent doof. Hoe praat je dan met andere mensen? Je kunt liplezen, maar dat is moeilijk en je mist dan toch nog veel van het gesprek. Bovendien

Nadere informatie

Doorbreek je belemmerende overtuigingen!

Doorbreek je belemmerende overtuigingen! Doorbreek je belemmerende overtuigingen! Herken je het dat je soms dingen toch op dezelfde manier blijft doen, terwijl je het eigenlijk anders wilde? Dat het je niet lukt om de verandering te maken? Als

Nadere informatie

September 2008 Door: Charlotte Storm van s Gravesande. Bijbehorende foto's: zie onderaan de tekst. Hallo mede dierenvrienden,

September 2008 Door: Charlotte Storm van s Gravesande. Bijbehorende foto's: zie onderaan de tekst. Hallo mede dierenvrienden, September 2008 Door: Charlotte Storm van s Gravesande Bijbehorende foto's: zie onderaan de tekst Hallo mede dierenvrienden, Na mijn indrukwekkende reis naar India, is mij gevraagd om een kort verhaaltje

Nadere informatie

Karin de Galan. Karin de Galan (1967) is sinds 1991 trainer en coach.

Karin de Galan. Karin de Galan (1967) is sinds 1991 trainer en coach. Karin de Galan Karin de Galan (1967) is sinds 1991 trainer en coach. Ze heeft zich gespecialiseerd in het trainen van trainers en richtte in 2007 de galan school voor training op. Eerder werkte ze als

Nadere informatie

Waarom zijn er ongelukkige mensen?

Waarom zijn er ongelukkige mensen? Eerste Communieproject 8 Waarom zijn er ongelukkige mensen? De mensen doen niet wat God wil Je hebt gezien wat geluk is. Als mensen van jou houden, word je gelukkig. Niet iedereen is gelukkig. Als andere

Nadere informatie

Weer naar school. De directeur stapt het toneel op. Goedemorgen allemaal, zegt hij. * In België heet een mentor klastitularis.

Weer naar school. De directeur stapt het toneel op. Goedemorgen allemaal, zegt hij. * In België heet een mentor klastitularis. Weer naar school Kim en Pieter lopen het schoolplein op. Het is de eerste schooldag na de zomervakantie. Ik ben benieuwd wie onze mentor * is, zegt Pieter. Kim knikt. Ik hoop een man, zegt ze. Pieter kijkt

Nadere informatie

Laat de jongeren de test conflictstijlen maken (zie bijlage 1). Naar aanleiding van de uitslag ga je in gesprek.

Laat de jongeren de test conflictstijlen maken (zie bijlage 1). Naar aanleiding van de uitslag ga je in gesprek. Conflicten hanteren Tijd: verdelen over twee bijeenkomsten. Bijeenkomst 1 Laat de jongeren de test conflictstijlen maken (zie bijlage 1). Naar aanleiding van de uitslag ga je in gesprek. De uitkomst van

Nadere informatie

De foto hierboven laat het eigenlijk al zien, waar dit nummer overgaat.

De foto hierboven laat het eigenlijk al zien, waar dit nummer overgaat. Hoofdredactie: Paul Meekhof mei / juni 2015 Pagina s : 10 NR 4 De foto hierboven laat het eigenlijk al zien, waar dit nummer overgaat. De herdenking van afgelopen 4 mei en de viering van 5 mei. Voor het

Nadere informatie

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou!

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou! Hallo Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou Als je ouders uit elkaar zijn kan dat lastig en verdrietig zijn. Misschien ben je er boos over of denk je dat het jouw

Nadere informatie

Participatief leiderschap. Hoe leid je een samenwerkingsverband?

Participatief leiderschap. Hoe leid je een samenwerkingsverband? Participatief leiderschap Hoe leid je een samenwerkingsverband? Mr. Drs. Lucien Stöpler Justice in Practice December 2014 Participatief leiderschap: Hoe leid je een samenwerkingsverband? 2014 Justice in

Nadere informatie

Les 1 Voorspellen Leestekst: De nieuwe computer. Introductiefase: 2. Vraag: "Kan iemand mij vertellen wat voorspellen betekent?"

Les 1 Voorspellen Leestekst: De nieuwe computer. Introductiefase: 2. Vraag: Kan iemand mij vertellen wat voorspellen betekent? Les 1 Voorspellen Leestekst: De nieuwe computer "Welkom:..." Introductiefase: 1. "We gaan vandaag proberen te voorspellen." 2. Vraag: "Kan iemand mij vertellen wat voorspellen betekent?" 3. Discussie:...

Nadere informatie

OBSERVATIE. Hoe kom je in een creatieve mindset? De observatie van een kunstenaar en hoe hij aan zijn creativiteit komt. Robbert Kooiman G&I 1-C

OBSERVATIE. Hoe kom je in een creatieve mindset? De observatie van een kunstenaar en hoe hij aan zijn creativiteit komt. Robbert Kooiman G&I 1-C OBSERVATIE Hoe kom je in een creatieve mindset? De observatie van een kunstenaar en hoe hij aan zijn creativiteit komt Robbert Kooiman G&I 1-C Contents Inleiding... 2 Covert of Overt... 2 Analyse... 3

Nadere informatie

Rapport. Rapport naar aanleiding van een klacht over de politiechef van de regionale eenheid Noord- Nederland.

Rapport. Rapport naar aanleiding van een klacht over de politiechef van de regionale eenheid Noord- Nederland. Een extra stap Rapport Rapport naar aanleiding van een klacht over de politiechef van de regionale eenheid Noord- Nederland. Datum: 16 april 2015 Rapportnummer: 2015/076 2 Klacht Verzoeker klaagt erover

Nadere informatie

Mijn dochter; boulimia en borderline

Mijn dochter; boulimia en borderline Mijn dochter; boulimia en borderline Mijn dochter; boulimia en borderline E.M. van der Linden Schrijver: E.M. van der Linden Coverontwerp: via Brave New Books ISBN: 9789402130331 E.M. van der Linden Dit

Nadere informatie

In de eeuwigheid van het leven waarin ik ben is alles volmaakt, heel en compleet en toch verandert het leven voortdurend. Er is geen begin en geen

In de eeuwigheid van het leven waarin ik ben is alles volmaakt, heel en compleet en toch verandert het leven voortdurend. Er is geen begin en geen 14 In de eeuwigheid van het leven waarin ik ben is alles volmaakt, heel en compleet en toch verandert het leven voortdurend. Er is geen begin en geen einde, alleen een voortdurende kringloop van materie

Nadere informatie

Lou en Lena: NEE tegen geweld!

Lou en Lena: NEE tegen geweld! Mijn prentenboek Prentenboek voor leerlingen 1 e en 2 e leerjaar Lou en Lena: NEE tegen geweld! Mijn naam:... Mijn klas:... Mondiale Vorming - Plan België Hallo, ik ben Lou. En dit is mijn zus Lena. We

Nadere informatie

explore the big questions of life Een introductie

explore the big questions of life Een introductie explore the big questions of life Een introductie www.youthalpha.nl Youth Alpha is een programma van Youth for Christ Nederland en stichting Alpha-cursus Nederland. 2 Youth for Christ Nederland www.yfc.nl

Nadere informatie

WERKBLADEN Seksuele intimidatie

WERKBLADEN Seksuele intimidatie WERKBLADEN Seksuele intimidatie 1 Waarom dit boekje? 1.1 Zet een rondje om het goede antwoord. Seksuele intimidatie komt vaak voor. Ja Nee Seksuele intimidatie komt weinig voor. Ja Nee Mannen worden vaker

Nadere informatie

Afsluitende les. Leerlingenhandleiding. Proefdieren, overbodig of hoognodig?

Afsluitende les. Leerlingenhandleiding. Proefdieren, overbodig of hoognodig? Afsluitende les Leerlingenhandleiding Proefdieren, overbodig of hoognodig? Inleiding Hoewel bijna iedereen wel een beeld heeft van proefdieren en wat er in het verleden wellicht mee gedaan is, weet bijna

Nadere informatie

Vergaderen. Auteur: Mark van der Lee. Plaats: Delft. Datum: 17 januari 2014. Organisatie: Haagsche Hogeschool Delft

Vergaderen. Auteur: Mark van der Lee. Plaats: Delft. Datum: 17 januari 2014. Organisatie: Haagsche Hogeschool Delft Vergaderen Auteur: Mark van der Lee Plaats: Delft Datum: 17 januari 2014 Organisatie: Haagsche Hogeschool Delft Binnen projecten is het erg belangrijk dat er communicatie is. Dit kan op verschillende manieren

Nadere informatie

Gedwongen opname met een IBS of RM *

Gedwongen opname met een IBS of RM * Gedwongen opname met een IBS of RM * Informatie voor cliënten Onderdeel van Arkin Inleiding In deze folder staat kort beschreven wat er gebeurt als u gedwongen wordt opgenomen. De folder bevat belangrijke

Nadere informatie

Kinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar

Kinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar Kinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar Als je ouders uit elkaar gaan is dat heel ingrijpend. Vaak verandert er nogal wat in je leven. Een rechter wil hierover met je praten tijdens een kinderverhoor.

Nadere informatie

Ten slotte wens ik je veel plezier bij het lezen. Hopelijk geeft het de kennis en de inspiratie om ook zelf met je kinderen aan de slag te gaan!

Ten slotte wens ik je veel plezier bij het lezen. Hopelijk geeft het de kennis en de inspiratie om ook zelf met je kinderen aan de slag te gaan! inleiding Voor al mijn kinderen schrijf ik hun ontwikkelingen op in een schrift. Ik schrijf op wanneer en hoelang ze sliepen, wat ze aten, hoe ze speelden en hoe we samen de dag doorbrachten. Dat lijkt

Nadere informatie

Lekker ding. Maar Anita kijkt boos. Hersendoden zijn het!, zegt ze. Die Jeroen is de ergste. Ik kijk weer om en zie hem meteen zitten.

Lekker ding. Maar Anita kijkt boos. Hersendoden zijn het!, zegt ze. Die Jeroen is de ergste. Ik kijk weer om en zie hem meteen zitten. Lekker ding Pas op!, roept Anita. Achter je zitten de hersendoden! Ik kijk achterom. Achter ons zitten twee jongens en drie meisjes hun boterhammen te eten. Ze zijn gevaarlijk, zegt Anita. Ze schudt haar

Nadere informatie

Instructie voor leerlingen.. 5. Gebruik van de lesbrieven. 6. Lesbrief: Wat wil je zijn en worden.. 7. Wat wil je zijn en worden.

Instructie voor leerlingen.. 5. Gebruik van de lesbrieven. 6. Lesbrief: Wat wil je zijn en worden.. 7. Wat wil je zijn en worden. VOORBEELD DE KLAS ALS TEAM (LEERLINGENBOEK) INHOUDSOPGAVE Instructie voor leerlingen.. 5 Gebruik van de lesbrieven. 6 Lesbrief: Wat wil je zijn en worden.. 7 Wat wil je zijn en worden. 11 Wat wil je zijn

Nadere informatie

Verslag ouderavond FIT(s) OP DE KRING

Verslag ouderavond FIT(s) OP DE KRING Verslag ouderavond FIT(s) OP DE KRING In gesprek met elkaar. Uitwerking van de stellingen. De onderstaande stellingen hebben we deze avond besproken onder elke stelling staan een aantal opmerkingen die

Nadere informatie

1 Ben of word jij weleens gepest?

1 Ben of word jij weleens gepest? Onderzoeksresultaten TipHorstaandeMaas.nl Pesten Pesten is van alle generaties. Het kan bijna overal plaatsvinden en is daarom dichterbij dan mensen soms denken 8 1 Ben of word jij weleens gepest? 7 6

Nadere informatie

Verslag van een ervaringsdeskundige. Nu GAP-deskundige.

Verslag van een ervaringsdeskundige. Nu GAP-deskundige. Burn out Verslag van een ervaringsdeskundige. Nu GAP-deskundige. Ik was al een tijd druk met mijn werk en mijn gezin. Het viel mij zwaar, maar ik moest dit van mezelf doen om aan de omgeving te laten zien

Nadere informatie

Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie

Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie Ervaringen, belevenissen, vragen in woorden gevangen om die woorden weer vrij te laten in nieuwe ervaringen, belevenissen, vragen. Marcel Zagers www.meerstemmig.nl

Nadere informatie

Stap 7 Nabespreking met het slachtoffer en nabespreking met de steungroepleden (apart)

Stap 7 Nabespreking met het slachtoffer en nabespreking met de steungroepleden (apart) Handleiding No Blame Stappenplan No Blame Stap 1 Gesprek met het slachtoffer Stap 2 Organiseer een bijeenkomst met de steungroep Stap 3 Uitleg probleem Stap 4 Deel de verantwoordelijkheid Stap 5 Ideeën

Nadere informatie

Inhoud Slaapkamer 6 Opwarming 8 Een jaar later 10 Genoeg 12 Terrorist 14 Geheim 16 Olie 20 R.O.A. 23 Betty 26 Vertrouwen 29 Feiten 32 G.O.F. 35 Protest 38 Warm 42 Reuzenmachine 44 Een bewaker! 47 Terrorist?

Nadere informatie

Dubbelspel. Alan Durant

Dubbelspel. Alan Durant Dubbelspel Dubbelspel maakt deel uit van de Schaduw-reeks van Lezen voor Iedereen/Uitgeverij Eenvoudig Communiceren. De Schaduw-reeks is een serie spannende verhalen voor jongeren. Lezen voor Iedereen/Uitgeverij

Nadere informatie

Grenzeloze vrijheid? Discussiebijeenkomst tienerclub

Grenzeloze vrijheid? Discussiebijeenkomst tienerclub Grenzeloze vrijheid? Discussiebijeenkomst tienerclub Leeftijd: 12-16 jaar Tijdsduur: 1 uur Doelen - De jongeren denken na over de betekenis van de muur tussen Israël en de Palestijnse gebieden in het dagelijks

Nadere informatie

FLIPPEN. Naam: Ruben van Dijk Datum van inlevering: 28/11/06 Klas: M1C Tutorgroep: 2

FLIPPEN. Naam: Ruben van Dijk Datum van inlevering: 28/11/06 Klas: M1C Tutorgroep: 2 FLIPPEN Naam: Ruben van Dijk Datum van inlevering: 28/11/06 Klas: M1C Tutorgroep: 2 Verantwoording: Opleiding: Media Vormgeven School: Media college Amsterdam Jaar: 1 Projectomschrijving: Het maken van

Nadere informatie

Denkfouten. hoofdstuk 6. De pretbedervers. De zwarte bril

Denkfouten. hoofdstuk 6. De pretbedervers. De zwarte bril hoofdstuk 6 Denkfouten We hebben al gezien dat sommige van onze brandende automatische gedachten ons in de weg zitten. Ze geven ons een onprettig gevoel of weerhouden ons ervan dingen te doen. Het probleem

Nadere informatie

Ik besloot te verder te gaan en de zeven stappen naar het geluk eerst helemaal af te maken. We hadden al:

Ik besloot te verder te gaan en de zeven stappen naar het geluk eerst helemaal af te maken. We hadden al: Niet meer overgeven Vaak is de eerste zin die de klant uitspreekt een aanwijzing voor de hulpvraag. Paula zat nog maar net toen ze zei: ik ben bang om over te geven. Voor deze angst is een mooie naam:

Nadere informatie

tje was saai. Haar ouders hadden een caravan, waarmee ze ieder jaar in de zomer naar Frankrijk gingen. Ook voor deze zomer was de camping al

tje was saai. Haar ouders hadden een caravan, waarmee ze ieder jaar in de zomer naar Frankrijk gingen. Ook voor deze zomer was de camping al Hoofdstuk 1 Echt? Saartjes mond viel open van verbazing. Maar dat is supergoed nieuws! Ze sloeg haar armen om haar vriendin heen. Waaah, helemaal te gek. We gaan naar Frankrijk. Zon, zee, strand, leuke

Nadere informatie

VOORBEELD / CASUS. Een socratisch gesprek volledig uitgeschreven

VOORBEELD / CASUS. Een socratisch gesprek volledig uitgeschreven Maakt geld gelukkig? VOORBEELD / CASUS Een socratisch gesprek volledig uitgeschreven Hieronder tref je een beschrijving van een socratisch gesprek van ca. 2 ½ uur. Voor de volledigheid hieronder eerst

Nadere informatie

Inhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197

Inhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197 Inhoud Aan jou de keuze 7 D/2012/45/239 - isbn 978 94 014 0183 8 - nur 248 Tweede druk Vormgeving omslag en binnenwerk: Nanja Toebak, s-hertogenbosch Illustraties omslag en binnenwerk: Marcel Jurriëns,

Nadere informatie

We hebben verleden week nog gewinkeld. Toen wisten we het nog niet. De kinderbijslag was binnen en ik mocht voor honderd euro kleren uitkiezen.

We hebben verleden week nog gewinkeld. Toen wisten we het nog niet. De kinderbijslag was binnen en ik mocht voor honderd euro kleren uitkiezen. Woensdag Ik denk dat ik gek word! Dat moet wel, want ik heb net gehoord dat mijn moeder kanker heeft. Niet zomaar een kankertje dat met een chemo of bestraling overgaat. Nee. Het zit door haar hele lijf.

Nadere informatie

Growth & Reflection. Opleverdatum: 18 juni 2014

Growth & Reflection. Opleverdatum: 18 juni 2014 Growth & Reflection Growth & Reflection Opleverdatum: 18 juni 2014 Multimediaal Reclamebureau 2013/2014 Inleiding Er zit alweer een half jaar bij MMR op en ik heb weer veel nieuwe dingen geleerd en nieuwe

Nadere informatie

Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst.

Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Hallo, Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Dat is namelijk helemaal niet zo makkelijk. Veel studenten weten nog niet precies wat ze willen en hoe ze dat

Nadere informatie

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster [PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9

Nadere informatie

Adviesrapport Decentralisatie Jeugdzorg Wageningen 2013

Adviesrapport Decentralisatie Jeugdzorg Wageningen 2013 Adviesrapport Decentralisatie Jeugdzorg Wageningen 2013 Jongerenraad Wageningen Adviesnr. : 1 Datum : 29-05-2013 Colofon De Jongerenraad, een adviesorgaan van de gemeente Wageningen, is geïnstalleerd in

Nadere informatie

Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk?

Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk? Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk? Verantwoordelijkheid. Ja, ook heel belangrijk voor school!!! Het lijkt veel op zelfstandigheid, maar toch is het net iets anders. Verantwoordelijkheid

Nadere informatie

Voorwoord. 15 miljoen mensen Op dat hele kleine stukje aarde Die moeten niet t keurslijf in Die laat je in hun waarde

Voorwoord. 15 miljoen mensen Op dat hele kleine stukje aarde Die moeten niet t keurslijf in Die laat je in hun waarde Voorwoord 15 miljoen mensen Op dat hele kleine stukje aarde Die moeten niet t keurslijf in Die laat je in hun waarde Fluitsma & Van Tijn, 2007 Het zijn er inmiddels 16 miljoen en het zullen er ook nog

Nadere informatie

Eindverslag SLB module 12

Eindverslag SLB module 12 Eindverslag SLB module 12 Marthe Verwater HDT 3C 0901129 Inhoudsopgave: Eindreflectie.. Blz.3 Reflectieverslag les 1.. Blz.4 Reflectieverslag les 2.. Blz.6 Reflectieverslag les 3.. Blz.8 2 Eindreflectie

Nadere informatie

Naam: NEDERLAND IN OORLOG Begin WO2 (1932 tot 1940)

Naam: NEDERLAND IN OORLOG Begin WO2 (1932 tot 1940) Naam: NEDERLAND IN OORLOG Begin WO2 (1932 tot 1940) Adolf Hitler In 1933 kwam Adolf Hitler in Duitsland aan de macht. Hij was de leider van de nazi-partij. Hij zei tegen de mensen: `Ik maak van Duitsland

Nadere informatie

Kom erbij Tekst: Ron Schröder & Marianne Busser Muziek: Marcel & Lydia Zimmer 2013 Celmar Music / Schröder & Busser

Kom erbij Tekst: Ron Schröder & Marianne Busser Muziek: Marcel & Lydia Zimmer 2013 Celmar Music / Schröder & Busser Kom erbij Kom erbij, want ik wil je iets vertellen, het is heel bijzonder, dus luister allemaal. Ik ken honderdduizend prachtige verhalen, maar dit is echt het mooiste van allemaal. Het gaat over twee

Nadere informatie

Vragenlijst Depressie

Vragenlijst Depressie Vragenlijst Depressie Deze vragenlijst bestaat uit een aantal uitspraken die in groepen bij elkaar staan (A t/m U). Lees iedere groep aandachtig door. Kies dan bij elke groep die uitspraak die het best

Nadere informatie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie Zaken voor mannen Verhalen van mannen met epilepsie Introductie Niet alle mannen vinden het prettig om over hun gezondheid te praten. Ieder mens is anders. Elke man met epilepsie ervaart zijn epilepsie

Nadere informatie

Timemanagement? Manage jezelf!

Timemanagement? Manage jezelf! Timemanagement? Manage jezelf! Trefwoorden Citeren timemanagement, zelfmanagement, stress, overtuigingen, logische niveaus van Bateson, RET, succes citeren vanuit dit artikel mag o.v.v. bron: www.sustrainability.nl

Nadere informatie

Hoe voorkom je diefstal op reis.

Hoe voorkom je diefstal op reis. Hoe voorkom je diefstal op reis. Diefstal op reis, dit is iets wat we liever niet willen overkomen wanneer we in het buitenland zitten. Toch gebeurt het. Ik kan me nog goed herinneren dat ik een jaar geleden

Nadere informatie

Een van de agenten komt naar hem toe. Nou, het is me het dagje wel, zegt hij. Nu zijn er toch rellen in de stad.

Een van de agenten komt naar hem toe. Nou, het is me het dagje wel, zegt hij. Nu zijn er toch rellen in de stad. Een dode De voetbalwedstrijd is afgelopen. Het stadion is bijna leeg. Het is koud, de zon schijnt bleek. Munck staat op de tribune van vak H en staart naar de dode man op de bank. Wat vreselijk, denkt

Nadere informatie

Inspirerend Presenteren

Inspirerend Presenteren Inspirerend Presenteren Door Kai Vermaas & Charis Heising Bla bla bla bla bla bla bla bla bla bla bla bla Inleiding Wil je leren hoe jij een presentatie kunt geven waar je zeker bent van je verhaal? En

Nadere informatie

De Bijbel open 2013 44 (09-11)

De Bijbel open 2013 44 (09-11) 1 De Bijbel open 2013 44 (09-11) Als ouders zondigen, dan worden hun kinderen daarvoor gestraft. Is dat zo? Dat kan toch niet waar zijn. Toch lijkt dat wel zo te staan in Deut. 5:9 en Ex. 20:5. In deze

Nadere informatie

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang.

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang. Vanavond ga ik mijn man vertellen dat ik bij hem wegga. Na het eten vertel ik het hem. Ik heb veel tijd besteed aan het maken van deze laatste maaltijd. Met vlaflip toe. Ik hoop dat de klap niet te hard

Nadere informatie

Persoonlijk Ontwikkelingsplan

Persoonlijk Ontwikkelingsplan Persoonlijk Ontwikkelingsplan De leerdoelen Leerdoel 1 Producer Tijdens het project van de verdieping wil ik graag meer kennis opdoen over de productie van een film. Tijdens mijn stage heb ik al verschillende

Nadere informatie

Thema In en om het huis.

Thema In en om het huis. http://www.edusom.nl Thema In en om het huis. Les 22. Een huis zoeken Wat leert u in deze les? Praten over uw huis Informatie over het vinden van een nieuwe woning Praten over wat afgelopen is Veel succes!

Nadere informatie

Gijsje zonder staart geschreven door Henk de Vos (in iets gewijzigde vorm) Er was eens een klein lief konijntje, dat Gijs heette. Althans, zo noemden

Gijsje zonder staart geschreven door Henk de Vos (in iets gewijzigde vorm) Er was eens een klein lief konijntje, dat Gijs heette. Althans, zo noemden Gijsje zonder staart geschreven door Henk de Vos (in iets gewijzigde vorm) Er was eens een klein lief konijntje, dat Gijs heette. Althans, zo noemden zijn ouders hem, maar alle andere konijntjes noemden

Nadere informatie

De bij die niet kon vliegen

De bij die niet kon vliegen De bij die niet kon vliegen De kleine bij zat in het gras en keek treurig om zich heen. Daar vlogen alle andere bijen af en aan. Hun kleine pootjes vol met stuifmeel, de mond vol met de nectar van de mooie

Nadere informatie

13 Acquisitietips. AngelCoaching. Coaching en training voor de creatieve sector www.angelcoaching.nl

13 Acquisitietips. AngelCoaching. Coaching en training voor de creatieve sector www.angelcoaching.nl 13 Acquisitietips AngelCoaching Coaching en training voor de creatieve sector Tip 1 Wat voor product/dienst ga je aanbieden? Maak een keuze, niemand kan alles! Tip 1 Veel ondernemers zijn gezegend met

Nadere informatie

Daags nadat Momgomery's troepen over de Rijn waren, stak Church.1i de rivier over in een Amerikaanse stormboot,

Daags nadat Momgomery's troepen over de Rijn waren, stak Church.1i de rivier over in een Amerikaanse stormboot, 23g2.. passeerden vanmiddag veel bommenwerpers en jagers in oostelijke richting. Vanavond naar Simonse geweest. Toen ik terug naar huis ging en nog maar juist de poort uit was, hoorde ik opeens iets, alsof

Nadere informatie

Wees niet jaloers! Intro. Wat is jaloersheid? blok E - nivo 1 - avond 6

Wees niet jaloers! Intro. Wat is jaloersheid? blok E - nivo 1 - avond 6 Wees niet jaloers! blok E - nivo 1 - avond 6 Tijd Wat gaan we doen 19.00 Mentorkwartiertje 19.15 Terugkoppeling en intro 19.20 Wat is jaloersheid? 19.30 Jaloersheid, waar komt het vandaan? 19.45 Jezus

Nadere informatie

Het huis van de angst en het huis van de liefde Preek van Jos Douma over Romeinen 8:15

Het huis van de angst en het huis van de liefde Preek van Jos Douma over Romeinen 8:15 Het huis van de angst en het huis van de liefde Preek van Jos Douma over Romeinen 8:15 U hebt de Geest niet ontvangen om opnieuw als slaven in angst te leven, u hebt de Geest ontvangen om Gods kinderen

Nadere informatie

Lesidee: Oorlog en verzet

Lesidee: Oorlog en verzet Lesidee: Oorlog en verzet Tussen 1940 en 1945 was Nederland bezet door Duitse troepen. Die waren in de nacht van 9 op 10 mei 1940 in opdracht van Adolf Hitler het land binnengevallen. Het Nederlandse leger

Nadere informatie

Help, mijn papa en mama gaan scheiden!

Help, mijn papa en mama gaan scheiden! Help, mijn papa en mama gaan scheiden! Joep ligt in bed. Hij houdt zijn handen tegen zijn oren. Beneden hoort hij harde boze stemmen. Papa en mama hebben ruzie. Papa en mama hebben vaak ruzie. Ze denken

Nadere informatie