Wanneer is de pc uitgevonden?

Transcriptie

1 Pc Wanneer is de pc uitgevonden? In 1642 werd de eerste computer uitgevonden door Fransman Blaise Pascal. Het was toen eigenlijk een rekenmachientje. Nu ook, maar nu zijn er veel meer dingen. In der loop van de tijd werd het steeds verder ontwikkeld. Twintig jaar geleden werden de eerste pc s verkocht door het grootste computerbedrijf van de wereld (IBM). Pc is een afkorting voor Personal Computer, dat betekent dat een computer makkelijk op een bureau of tafel kan staan. Besturingssystemen voor de computer Zonder een besturingssysteem kan een computer niks doen. Bijvoorbeeld Microsoft, Apple, Google. Netwerk Vanaf het moment dat 2 computers met elkaar verbonden zijn en gegevens kunnen uitwisselen, spreken we over een computernetwerk. De eenvoudigste vorm van een netwerk noem je een LAN (Local Area Network) of lokaal netwerk. Hierbij zijn de computers binnen een lokaal of een gebouw met elkaar verbonden. Bijvoorbeeld een computerlokaal in een school of de computers binnen een bedrijf. Naast het feit dat de computers met elkaar gegevens kunnen uitwisselen, is er als bijkomend voordeel dat er per lokaal slechts 1 printer of scanner nodig is. Meestal maakt een netwerk gebruik van een server. Dit is een computer die in werking staat van alle andere computers (werkstations) waarmee hij verbonden is. De werkstations ook clients genoemd halen hun gegevens op van de server en laten de server ook daarna hun gegevens bewaren. De server voert de printopdrachten uit. Je spreekt in dit geval van een client-server model. Wanneer je thuis een netwerk hebt zal dit meestal een peer-to-peer netwerk zijn. Hierbij zijn alle computers gelijkwaardig. Voor een netwerk heb je een netwerkkaart nodig. Deze zorgt ervoor dat de gegevens doorgestuurd kunnen worden naar een andere computer. De verbinding met de andere computers gebeurt via een netwerkkabel of draadloos. In het eerste geval is er ook nog een hub nodig. Dit is een soort verdeeldoos

2 waarop de netwerkkabels worden aangesloten. In het tweede geval heb je een accesspoint nodig. Dit is een soort zender die de gegevens ontvangt van de ene computer en doorzendt naar een andere. Een andere vorm van een netwerk is een WAN (Wide Area Network). Dit beperkt zich niet tot een gebouw. Een bedrijf met verschillende vestigingen kan zijn netwerken per vestiging (LAN's) met elkaar verbinden. De afstand speelt hierbij geen rol. Deze verbinding gebeurt via een telefoonlijn of kabel. Internet is het grootste WAN dat er bestaat. Het internet Het internet staat voor een zeer groot, hele aarde omspannend openbaar netwerk van computernetwerken. De oorsprong van het internet komt van ARPANET, een in 1969 in de Verenigde Staten militair netwerk, dat later voor algemeen gebruik is gemaakt voor de Amerikaanse universiteiten. Inmiddels is het internet een wereldwijd verschijnsel, dat het karakter van massamedium heeft gekregen. Het internet is van niemand, terwijl de onderdelen wel degelijk een eigenaar hebben. In het dagelijkse spraakgebruik wordt met internet vaak het World Wide Web bedoeld, maar dat is slechts een van de vele diensten die kunnen worden gebruikt via het internet. Verschillende pc s De desktop De desktop is de oudste vorm van de computer. Standaard heb je een (grote) computerkast met daarin het moederbord, harde schijf, CD speler etc. Deze computerkast was vroeger erg groot en lomp, en daarom ook niet makkelijk te verplaatsen. Tegenwoordig zijn de desktops al wat kleiner en makkelijker te verboeren, maar nog steeds is een vaste plek wel vereist. Dit komt omdat een desktop continu aangesloten moet zijn op het elektriciteitsnet, daarnaast heb je een internet kabel nodig om de desktop met het internet te verbinden. Hiervoor heb je weer een aansluiting in de muur nodig. Wel is dit probleem makkelijk op te lossen wanneer je een draadloos netwerk thuis is. Je kunt namelijk voor enkel euro's een draadloze USB modem kopen die je desktop met het internet kan verbinden. Maar een desktop is niet ontworpen om telkens te verplaatsen, de tablet, notebook en laptop daarentegen wel. Voordelen van de desktop: Goede prestaties: Dit komt doordat er veel apparatuur in een kast kan worden geplaatst, te weinig ruimte is geen issue waar rekening mee moet worden gehouden. Goedkoop: Er kunnen grotere onderdelen worden gebruikt waardoor geen kosten hoeven te worden gemaakt voor het verkleinen van bepaalde onderdelen. Een harde schijf is bijvoorbeeld goedkoper dan Flash geheugen inbouwen.

3 Goed gebruiksgemak: Je hebt een groot beeldscherm, externe muis en toetsenbord waardoor een desktop goed te gebruiken is. Ook voor moeilijke en zware processen zoals filmbewerking, video kijken, downloaden etc. Goede snelheden: Heb je een goede desktop dan kan deze goede snelheden bereiken en je betaalt er niet al te veel voor. Nadelen van de desktop: Groot: De desktop is aardig groot in vergelijking met een netbook of tablet. Dit maakt dat deze niet mee te nemen is en een vaste plaats nodig heeft. Lange opstarttijd: In vergelijking met een laptop of tablet heeft een desktop een relatief lange opstarttijd. Veel ruimt in beslag: Een desktop neemt veel ruimte in beslag aangezien je de kast hebt, een scherm, toetsenbord en muis. Daarnaast heb je eventueel ook nog boxen, microfoon en webcam. Overigens zijn er tegenwoordig ook schermen die veel van deze functies in een hebben, maar dat kost ook weer wat. Laptop De laptop zie je steeds vaker, en dan ook als vervanging van een desktop. Een goede laptop heeft namelijk dezelfde mogelijkheden als een desktop, alleen is deze veel compacter en makkelijk mee te nemen. Wel is de laptop wat duurder in vergelijking met een desktop aangezien alles is ingebouwd in een laptop, daarvoor moeten onderdelen kleiner en compacter zijn. Veel laptops hebben een cd speler ingebouwd en een harde schijf, wat te vergelijken is met een desktop. Daarnaast zijn processors en intern geheugen ook vaak te vergelijken. Wel is het zo dat, als je zware programma's wilt gaan gebruiken, je vaak beter een desktop kunt nemen. Deze is hier net wat beter voor geschikt. Webcam, microfoon en muis zitten in veel laptops al ingebouwd en elke laptop heeft ene toetsenbord, dat hoef je dus niet meer apart aan te sluiten. Voordelen laptop Makkelijk mee te nemen: Licht en niet al te groot (15 inch en kleiner). Compact: alles zit ingebouwd in het apparaat Nadelen Laptop Mobiel: Via WiFi kun je op internet Duur: Een laptop met vergelijkbare functies als een desktop komt vaak toch een stuk duurder uit. Vooral omdat alles in een apparaat moet kunnen passen bij een laptop

4 Mindere prestaties: Een laptop van rond de 700 heeft mindere prestaties als een desktop van 700 (over het algemeen) Er zijn natuurlijk ook laptops die zeer goede prestaties leveren met snelle processors, goede grafische kaarten en veel geheugen, maar dan betaal je wat meer dan een desktop. Voor veel mensen is een laptop een goede keuze aangezien je deze makkelijk kunt meenemen en via WiFi makkelijk verbinding kunt maken via internet. Je ziet ook steeds vaker dat er laptops worden gekocht als vervanger van de desktop (de zogenaamde desktopvervangers) Netbook Een netbook is in principe hetzelfde als een laptop maar dan veel kleiner. Dit apparaat wordt veel gebruikt door mensen die onderweg willen werken of het apparaat vaak meenemen, en het mag niet te veel ruimte innemen. De schermen van een netbook zijn ongeveer 10 inch (ook nog kleiner verkrijgbaar). Deze laptops zijn geschikt om te internetten, tekstverwerken en veel meer. Maar de netbooks hebben vaak niet zo'n goede prestaties aangezien alle apparatuur in een nog kleiner apparaat moet worden geplaatst. Een netbook heeft daarom vaak geen Cd speler. Voordelen netbook: Klein: Er makkelijk mee te nemen Batterijduur: Is vaak lang en daarom is een netbook langere tijd achter elkaar te gebruiken Ideaal voor in de trein of bus of mee naar school Nadelen netbook: Prestaties vaak niet optimaal Toetsenbord aan de kleine kant Vaak geen CD speler Tablet Een tablet is de laatste tijd erg in opkomst. Een tablet bestaat alleen uit een scherm. Dit is een touchscreen en reageert dus op aanraking. Is dit scherm resistief, dan kun je het apparaat bedienen met je vingers, maar ook met een stylus of ander voorwerp. Bij een capacitief scherm kun je een tablet alleen bedienen met aanraking van je vingers (of een speciale stylus). Een tablet is een alles in een computer, alles zit ingebouwd achter het scherm. Je hebt geen extern toetsenbord of muis meer (kan vaak wel worden aangesloten). Deze apparaten zijn erg handig om te surfen op het internet, te en, games spelen en meer. Maar voor zware programma's heb je aan een tablet niet veel. Ook kun je niet veel opslaan aangezien er alleen gebruik kan worden gemaakt van Flash geheugen,

5 wat niet veel kan opslaan (standaard ongeveer tot 64GB). Daarnaast is Flash geheugen ook aan de prijs waardoor je voor een model met veel geheugen ook aardig wat meer betaalt. Voordelen tablet: Makkelijk mee te nemen Geen toetsenbord, alles in 1 snel te gebruiken, goede reactietijden (bij een goede tablet) Nadelen tablet: Weinig opslag geheugen Niet geschikt voor grote programma's (Alleen voor applicaties)

6 Onderdelen Processor Een processor is het hart van de computer. Het wordt ook wel CPU genoemd, dat staat voor central processing unit. De eerste processors waren uitgevoerd als printplaten met allemaal losse componenten en IC s. Een printplaat is een drager voor elektrische onderdelen en een IC is een samenstel van verschillende elektrische onderdelen. Het staat voor integrated circuit. In bijna alle elektrische toestellen vindt je wel een IC. Je hebt sinds de jaren 70 ook microprocessors. Het hele systeem werkt dan op één chip. Interne opbouw Een processor bevat de volgende onderdelen: Een "accumulator" (accumulatie: iets wat optelt) waarin de resultaten van berekeningen worden opgeslagen. Een statusregister waarin informatie over de laatst uitgevoerde bewerking bijgehouden wordt (bijvoorbeeld of het resultaat 0 of negatief was). Een programmateller waarin het adres staat van de eerstvolgende instructie die moet worden uitgevoerd. Registers die adressen van geheugenplaatsen kunnen bevatten. Een ALU (Arithmetic Logic Unit) die de berekeningen uitvoert. Logica om instructies te decoderen en de onderdelen aan te sturen. Logica om interrupts (onderbrekingen) af te handelen.

7 Een processor: wat doet het? Een processor dient instructies van het te verwerken programma in volgorde uit te voeren. Het programma zelf staat in het RAM-geheugen (Random Access Memory). De processor heeft daarom een teller, de programmateller, die het geheugenadres van de volgende instructie bijhoudt. In de ophaalfase (fetch-fase) haalt de processor de instructie op van het geheugenadres dat in de programmateller staat. De code in dit adres is de volgende uit te voeren instructie en deze wordt in het instructieregister geplaatst. In het instructieregister zie je allemaal codes van 0 en 1 (bijvoorbeeld: ). Dit is de decodeerfase. Aan de hand van deze reeks bits worden de componenten in de processor die de instructie uitvoeren in de juiste stand gezet zodat zij de juiste bewerking uitvoeren. Vervolgens begint de uitvoerfase (execute-fase)\. De berekening wordt gestart. De twee getallen in de registers stromen naar de rekeneenheid van de processor die een optelling uitvoert. Vervolgens wordt het resultaat in een klein stukje tijdelijk geheugen opgeslagen. Dan begint de opslagfase (store-fase). Als op de elektrische leidingen een getal voorbij komt voor een register, dan vervangt het het getal dat het bewaart met het getal dat het voorbij ziet komen. Het getal dat berekend is, wordt vervolgens op de leidinkjes gezet. Het uitvoeren van de instructie is nu afgerond, de programmateller wordt verhoogd en de processor wordt voorbereid op het uitvoeren van de volgende instructie. De meeste processors werken tegenwoordig met een klok. Dat wil zeggen dat alle transistors (dient om elektronische signalen te versterken of te schakelen) tegelijk, per klokpuls, hun instructie uitvoeren. LCD MONITOR Bij een moderne pc hoort een lcd-monitor. Lcd-monitoren zijn plat en nemen weinig ruimte in. Een led-monitor is energiezuinig en heeft een super beeldkwaliteit. Een lcd-monitor is plat en daardoor makkelijk op elk bureau te plaatsen. Ook is het beeld van een lcd-monitor een stuk rustiger voor je ogen, waardoor je geen last hebt van hoofdpijn, je ogen of omgevingslicht. (De werking berust op het effect dat de "vloeibare kristallen" in het display in staat zijn om de polarisatierichting van licht te draaien als er een elektrische spanning op wordt gezet. Wat hebben deze bedrijven met computer te maken? Apple Apple is een Amerikaans elektronicabedrijf dat vooral bekend is van zijn reeks Apple Mac-computers, ipod-muziekspelers, iphone-smartphones en ipad-tablets. Naast hardware ontwikkelt Apple ook veel

8 software voor het eigen besturingssysteem Mac OS X, maar ook voor Windows. In tegenstelling tot Microsoft ziet Apple Google niet als haar grootste concurrent. Dat betekent dat Apple niet grootschalig investeert in zoekmachinetechnologie. Adobe Adobe is een Amerikaanse softwareproducent die zich hoofdzakelijk richt op de ontwikkeling van grafische software. Adobe werd bekend met het PDF-bestandsformaat en met het programma Photoshop om afbeeldingen te bewerken. Microsoft? Microsoft is een Amerikaanse softwareproducent, vooral bekend van de Windows besturingssystemen en de kantoorsoftware zoals Microsoft Office. Naast software, produceert Microsoft ook hardware als toetsenborden, computermuizen en GSM's. IBM In 1911 opgericht door Herman Hollerith om zijn rekenmachines te verkopen. De firma kreeg in 1924 haar huidige naam. Eerst verkocht men een uiteenlopend assortiment kantoorbenodigdheden. Later specialiseerde het bedrijf zich in het ontwikkelen en produceren van computers. 'Big Blue' was de grootste computerfabrikant ter wereld. IBM wil vooroplopen in het ontwikkelen en produceren van toonaangevende oplossingen op ICT-gebied. Zo leveren ze geavanceerde computersystemen van uiteenlopend formaat voor zowel bedrijven en organisaties als voor consumenten. Software varieert van besturingsprogrammatuur tot algemene en branchegerichte oplossingen op maat. Intel Zeer belangrijke fabrikant van processors, is tevens de uitvinder van de eerste processors. Ook de Pentium is uitgevonden door Intel. ADM Add-drop multiplexer Digitale schakelapparatuur die binnenkomende pakketstromen bekijkt en een selectie maakt welke van de pakketten eruit gehaald moeten worden en welke toegevoegd moet worden

9 Er zitten heel veel verschillende onderdelen in de computer, bijvoorbeeld: de processor, grafische kaart en het moederbord. Uitvoeringen Er zijn twee basistypen transistors bipolaire transistor: Deze wordt bestuurd door een stroompje veldeffecttransistor (FET): Deze wordt bestuurd door middel van een spanning. Elk type heeft weer twee constructies, afhankelijk waar je vanuit gaat, het N of het P-gedoteerd materiaal. Voor het bipolaire type zijn er PNP- en NPN-transistors, van de FET's zijn er n- resp. p-kanaaluitvoeringen. De stromen en spanningen zijn tegengesteld van elkaar. Daarnaast is er ook de zogenaamde unijunctiontransistor, die bestaat uit een kanaal van n- of p-gedoteerd materiaal, waarop een pn-overgang is aangebracht. Transistors hebben drie aansluitingen met elk een eigen functie en een eigen naam. Voor een bipolaire transistor zijn dat: de basis (afgekort B), de emitter (E) en de collector (C). Voor een veldeffecttransistor worden de aansluitingen met hun Engelse namen respectievelijk als: gate (G) source (S) en drain (D) Een transistor versterkt stromingen. ( )

10 Binaire stelsel Het binair stelsel ofwel 2-tallig stelsel is in de informatica en computertechnologie een veel gebruikte stelsel om mee te rekenen. Computers versturen en ontvangen informatie in deze vorm. Binaire code betekent code waarbij de tekens worden voorgesteld door combinaties van bits(1); elke code waarbij gebruik gemaakt wordt van slechts twee verschillende tekens, gewoonlijk de cijfers 0 en 1(2). Waarom het binair stelsel? Computers gebruiken binaire stelsels in plaats van normale getallenstelsels, omdat anders bijvoorbeeld gegevens onbreken, of niet precies uitkomen. Met het binair stelsel zijn computers beter in staat om nauwkeuriger te rekenen. Wat betekent onboard? Onboard betekent ingebouwd. De term wordt onder andere gebruikt in relatie tot een moederbord: bijvoorbeeld een moederbord met een ingebouwde geluidschip.

11 Wat is een moederbord en wat zijn de functies van een moederbord? Een computer is opgebouwd rond één grote printplaat. Dit is het moederbord. Het is een kunststofplaat met een groot aantal elektronische schakelingen en verbindingen. Het moederbord bevat de centrale processor die bepaalt hoe snel uw PC informatie kan verwerken. Functies Het moederbord bevat de meeste elektronica van de Pc en uitbreidingssleuven voor alle extra insteekkaarten, waarmee je allerleei apparatuur aan kunt sluiten zoals een printer en een scanner. Het moederbord bevat de centrale processor die bepaalt hoe snel uw PC informatie kan verwerken. Alle onderdelen - inclusief de voeding - worden op het moederbord geïnstalleerd om de computer te laten werken. Let op: Het moederbord moet wel bij de processor passen. Hier vindt je onder andere de processor en het geheugen. Alle andere onderdelen zijn hier aan vastgemaakt.

12 Voeding Nut van de koeling Veel pc's klinken als een stofzuiger vanwege de koelventilators die hard moeten werken om de onderdelen zo koel mogelijk te houden. Zo is er altijd een ventilator in het voedingsblok en ook eentje op de processor. Vaak heb je ook in de videokaart eentje dat draait. De kast heeft een ventilator en zelfs een of meer onderdelen op je moederbord. Al deze ventilators draaien maar al te vaak continu op volle snelheid, ongeacht de temperatuur van het te koelen onderdeel. Zeker, ze mogen nooit verwijderd of uitgeschakeld worden, maar het is mogelijk hun snelheid te minderen als hun te koelen component toch niet warm wordt. Daarmee haal je het lawaainiveau van jouw pc flink naar beneden. Passieve koeling Een passieve koeler is een koeler waarop geen draaiende onderdelen zitten, meestal bestaande uit een grote koelblok of een lading koelvinnen. Passieve koelers maken geen geluid. Ze zijn vaak van koper gemaakt, omdat dit de warmte beter geleidt dan aluminium. Actieve koeling Koeling die gebruik maakt van bewegende delen, zoals ventilators (fans) of water. Er is een ventilator bovenop het koelprofiel geplaatst. Deze blaast de warme lucht tussen de koelribben weg. Dit is effectiever dan passieve koeling. De fans op een koeling zorgt er ook voor dat de onderdelen in de buurt van de koeling worden gekoeld. Nadeel van een actieve koeling is dat deze altijd een vorm van geluid produceren. Vloeistof koeling Bij vloeistofkoeling (waterkoeling) wordt koelwater langs het te koelen voorwerp heen gepompt. Door de grote soortelijke warmte en dichtheid van water ten opzichte van lucht, is waterkoeling in de meeste gevallen effectiever dan luchtkoeling. Dankzij het grote koeloppervlak van de radiator is er minder luchtverplaatsing nodig zodat het naast een groter koelvermogen ook nog eens stiller is. De kloksnelheid Kloksnelheid in computers wordt vaak uitgedrukt in Hertz. Het geeft aan hoe vaak per seconde een signaal gelezen, geschreven of verwerkt wordt in een processor. Een kloksnelheid van 1 Hz komt overeen met één bewerking per seconde. Wanneer men spreekt over de kloksnelheid van een computer, wordt hiermee meestal de kloksnelheid van de processor bedoeld. Moderne processors werken rond de 3 GHz. Ze voeren dus 3 miljard keer per seconde hun bewerkingen uit.

13 Videokaart Een videokaart of grafische kaart is de interface tussen een computer en het beeldscherm en is in de computer aangebracht. Het belangrijkste onderdeel van de kaart is de GPU. GPU staat voor Graphics Processing Unit. Het is een speciale processor ontworpen voor het verwerken van grafische data. De GPU berekent de beeldopbouw en versnelt het renderen van 3D-beelden. Waarom is een videokaart nou nuttig? Zonder dat kun je niet op een computerscherm kijken. Hieronder volgt een volgorde hoe je beeld krijgt: Informatie over het weer te geven plaatje wordt in digitale vorm van de CPU naar de videokaart gestuurd. Deze data is gegenereerd door software op de computer. De data wordt in de GPU verwerkt. Er wordt een plaatje opgebouwd door voor elke pixel op het beeldscherm de juiste kleur te bepalen. Dit proces is in het bijzonder bij 3D spellen zeer intensief. Het beeld wordt opgeslagen in het geheugen van de videokaart. Het beeld wordt vanuit het geheugen naar de digitaal-naar-analoog-converter gestuurd (RAMDAC). Deze zet het digitale plaatje om in een analoog signaal. Het analoge signaal wordt vanuit de RAMDAC via de kabel naar de monitor gestuurd. De monitor geeft het plaatje weer.

14 Opslag RAM-geheugen RAM staat voor random access memory. Letterlijk betekend het geheugen met willekeurige toegang. RAM is het geheugen van de computer of laptop waar het besturingssysteem (bijvoorbeeld Windows) de toepassingen en de gegevens die je op dat moment gebruikt, tijdelijk bewaart. De processor kan immers veel sneller lezen van het RAM dan van de harde schijf of de cd-rom. Het uitbreiden van het interne geheugen is vaak een slimme upgrade om de computer sneller te maken. Hoe vergroot je het RAM-geheugen? > besturingssysteem Windows gebruiksaanwijzing Het uitbreiden van het computergeheugen is heel eenvoudig, waarbij maar weinig kan misgaan zolang je voorzichtig en zorgvuldig te werk gaat. Bij een desktopcomputer open je de behuizing, waarna je de plek waar het geheugen zit gemakkelijk zult herkennen. Bij laptops moet je meestal een klepje aan de onderzijde openen, waarna je meteen op de juiste plek bent. Soms kost het wat meer moeite om bij het geheugen te komen en bij sommige laptops moet eerst het toetsenbord worden verwijderd. Maar in de meeste gevallen is het inbouwen dus een fluitje van een cent. De meeste energie zit in de voorbereiding, als je moet bepalen hoeveel geheugen er nu in de computer zit, wat er nog bijpast en vooral ook welk type geheugen je nodig hebt. Vandaar dat je voor een succesvolle uitbreiding een aantal voorbereidende stappen moet zetten. Huidige capaciteit Allereerst kijk je hoeveel geheugen er nu in de computer aanwezig is. Dat kan via het configuratiescherm van Windows. Als je naar Start / Configuratiescherm / Systeem en beveiliging / Systeem gaat, zie je de hoeveelheid geïnstalleerd geheugen, of er een 32- of 64bit-versie van Windows draait, het type processor, de fabrikant en het computermodel. Al deze informatie is nodig om te bepalen wat je precies nodig hebt. Een andere manier om bij dit scherm te komen, is door in Windows Verkenner met rechts op Computer te klikken en te kiezen voor Eigenschappen. Bekijk eerst hoeveel geheugen er al is geplaatst en noteer meteen de specificaties van jouw systeem. Processor en Windows-variant Zit er een 32bit-processor in je systeem, dan kan maximaal 4 GB geheugen worden aangestuurd. Meer geheugen plaatsen is dan wel mogelijk, maar het heeft geen zin. Met een 64bit-processor en de 64bit-versie van Windows kan een systeem meer werkgeheugen gebruiken. Windows Home Basic kan met 8 GB overweg en Home Premium.

15 Om het werkgeheugen uit te breiden, heb je de technische specificaties van jouw systeem nodig. Elk moederbord, dat is de grote printplaat in jouw computer, heeft slechts een beperkt aantal plaatsen (sockets, slots of sleuven genoemd) waarop geheugen kan worden geprikt. Daarnaast past niet elk type geheugenmodule zomaar op ieder moederbord. Alles bij dit onderwerp zijn te vinden in de handleiding van je computer of het moederbord - die je in de vorm van een meegeleverd boekje of cd of dvd kunt raadplegen. Mis je de handleiding, dan kunt u op internet naar de website van de fabrikant van uw computer gaan en daar een handleiding zoeken op de ondersteuningspagina. Heb je geen kant-en-klare computer gekocht maar zelf een systeem in elkaar gezet, dan heb je de gegevens van het specifieke moederbord nodig dat je hebt ingebouwd. Biedt dit alles geen uitkomst, dan kun je meestal ook nog op de website van een geheugenfabrikant terecht. Omdat geheugenmodules voor nagenoeg alle gangbare typen computers worden gemaakt, is er vaak een adviesfunctie die je precies uitlegt wat de mogelijkheden zijn. Om te zien hoeveel geheugenslots al in gebruik zijn, kun je de computer openmaken. Er is echter een simpelere manier om hier achter te komen. Je kunt jouw computer door een speciale online dienst laten analyseren. Dat kan onder andere via de webshop Interngeheugen.com, maar bijvoorbeeld ook bij Crucial. Als u Interngeheugen.com gebruikt, klik je op Scan uw computer nu! en vervolgens op Voer de scan nu uit! Er wordt vervolgens een programma, genaamd mappreporter.exe, naar jouw computer gestuurd. Windows geeft nu een melding, waarop je via Uitvoeren toestemming moet geven om het programma te laten draaien. Vervolgens verschijnt een uitgebreid rapport met informatie over jouw computer, de bezetting van de geheugenslots en ook de modules die je kunt aanschaffen. Geheugen inbouwen Zodra je weet wat je nodig hebt, ben je natuurlijk vrij om het geheugen waar dan ook aan te schaffen. Vervolgens is het moment aangebroken om het geheugen in te bouwen. Meestal is dat een erg eenvoudig klusje. Zoals eerder gezegd: de voorbereidingen geven het meeste werk. Sluit allereerst de computer volledig af. Zet hem dus niet in slaapstand, maar schakel hem echt uit. Koppel vervolgens alle kabels en snoertjes los, waaronder ook het netsnoer. Heb je een laptop, haal dan ook de accu eruit. Zo voorkom je dat het apparaat zich mogelijk alsnog inschakelt als je per ongeluk een knop aanraakt. Druk tot slot even op de aan/uitknop. De computer kan en mag niet meer opstarten, maar zo raak je eventuele 'reststroom' uit het apparaat kwijt. Desktop openen Er zijn enorm veel verschillende behuizingen, dus aangeven hoe je een desktop precies opent is onmogelijk. Het kan zijn dat je enkele schroeven aan de achterzijde, zijkant of voorzijde moet losdraaien. Soms kan dan de zijkant worden geopend, maar vaak schuif je de volledige kap van het chassis. Is de behuizing eenmaal geopend, dan ga je op zoek naar het geheugen op het

16 moederbord. De geheugenmodules staan netjes in het gelid en rechtop in voetjes op het moederbord. Soms zitten ze wat verstopt. Zo kunnen bijvoorbeeld kabelbundels of een dvd-speler in de weg zitten. Moet je iets loskoppelen voor werkruimte, onthoud dan goed hoe alles weer teruggeplaatst moet worden. Leg de desktop eventueel plat om er beter bij te kunnen. Geheugenmodule Pak geheugenmodules alleen langs de randen vast. Raak de chips, andere hele kleine componenten en vooral het rijtje met vergulde contacten liever niet aan. Let er verder bij het inbouwen op dat dit altijd maar op één manier kan: de vergulde contacten zijn verdeeld in twee rijtjes (soms meer) van ongelijke lengte. Kijk je naar het voetje op het moederbord, dan zul je zien dat ook hier twee compartimenten (soort hokje) zijn, met een plastic schotje ertussen. Dit tussenschot past precies in de inkeping tussen de contacten van de geheugenmodule. Geheugen plaatsen In een desktopcomputer staat elke geheugenmodule rechtop in een voetje op het moederbord. Aan de zijkanten zitten klemmetjes die de module stevig op zijn plek houden. Om geheugen weg te halen, duw je de klemmetjes (doorgaans plastic palletjes) naar buiten en omlaag. De geheugenmodule komt nu vanzelf omhoog en je kunt hem rechtstandig uit het voetje wegnemen. Bij het plaatsen van geheugen zet je de module rechtop in de sleuf. Duw de geheugenmodule met beide duimen op de bovenrand voorzichtig rechtstandig omlaag tot je hoort dat hij aan beide zijden is vastgeklikt. De klemmetjes komen vanzelf omhoog. Er kan enige kracht voor nodig zijn, maar forceer niets. Controleer of de klemmetjes inderdaad netjes in de uitsparingen van de module zijn verankerd. Dichtmaken Zodra het geheugen is geplaatst, zet je de kap weer op de desktop of schroef je het klepje weer in de laptop. Eventueel kun je met definitief vastschroeven wachten tot je zeker weet dat alles in orde is en nu eerst de computer opstarten. Je hoeft niets bijzonders te doen, nieuw geheugen wordt tegenwoordig automatisch herkend. Er kan iets minder vrij geheugen gerapporteerd worden dan je verwacht, omdat bijvoorbeeld de grafische kaart er een klein deel van gebruikt. Bron: computertotaal.nl

17 **Opbouw HDD HDD betekend Hard Disk Drive is een vorm van extern geheugen, een computeronderdeel waarop gegevens bewaard kunnen worden. Met de harde schijf kan je de eigenlijke schijf bedoelen waarop in de vorm van magnetische polarisatie (stralen) de gegevens zijn geschreven, maar meestal wordt ermee bedoelt het hele apparaat met schijven, lees- en schrijfkoppen en besturingselektronica, samen in een behuizing. De gegevens zijn permanent en blijven ook bewaard als de computer uit staat. Een harde schijf is tegenwoordig altijd voorzien van een besturingseenheid, de controller. Dit is een elektronische schakeling die de toegang tot de data op de schijf regelt. **Opbouw SSD