PROGRAMMA. Concert ZOMER. Stevenskerk Nijmegen. jaar. Nijmeegse Orgelkring. nijmeegseorgelkring

Transcriptie

1 PROGRAMMA Concert ZOMER 2016 Stevenskerk Nijmegen 50 jaar Nijmeegse Orgelkring nijmeegseorgelkring

2 Concert ZOMER jaar Nijmeegse Orgelkring Jarig De Nijmeegse Orgelkring (NOK) viert in 2016 haar vijftigjarig jubileum. De Orgelkring is in 1966 opgericht om de orgelcultuur in Nijmegen en omgeving te bevorderen. Aanvankelijk werden concerten in diverse Nijmeegse kerken gegeven. Sinds de restauratie van het Königorgel is de Stevenskerk de vaste plek voor de dinsdagavondconcerten in de zomermaanden. De concertserie van 2016 staat in het teken van het jubileum. Er zijn veel bijzondere en feestelijke concerten, maar er is ook ruimte voor gedenken. Er is een concert dat teruggrijpt naar de jaren 60, maar dan wel in een 21ste-eeuwse vorm. Kortom, deze concertserie wil vooral de ontwikkeling van de NOK in de afgelopen vijftig jaar weergeven, maar deze wel plaatsen in het jaar Berry van Berkum, de Nijmeegse organist/componist en bestuurslid van de Nijmeegse Orgelkring, heeft een opdrachtcompositie geschreven waarmee elke musicus zijn of haar concert zal openen. Toegangsprijs voor alle dinsdagavondconcerten bedraagt 10,- (behalve het dinerconcert) 1966 Op initiatief van de Nijmeegse organist Wim Hendrickx en Jos Steemers is de Nijmeegse Orgelkring opgericht. De NOK organiseert ieder jaar een aantal concerten waarbij het orgel de hoofdrol speelt. Deze concerten worden aanvankelijk gegeven op orgels van de bekende Nederlandse orgelbouwers Flentrop en Verschueren in diverse kerken in Nijmegen. De Stevenskerk was nog niet in beeld, de kerk werd gerestaureerd na de zware oorlogsschade Het Königorgel in de Stevenskerk kon weer in gebruik worden genomen. De Nijmeegse Orgelkring organiseerde voortaan haar concerten in de Stevenskerk. Eind april is het gerestaureerde orgel aan het publiek gepresenteerd. Eerst door de organist van de Stevenskerk, Arie Peters. Een week later gaven de internationaal bekende organisten/componisten Anton Heiller, Monika Henking en Piet Kee een feestelijk openingsconcert met onder meer de Tanz-Toccata van Heiller De 300ste geboortedag van Johann Sebastian Bach werd gevierd in een Bachweekend met maar liefst vijf concerten. Er was niet alleen orgelmuziek maar ook hofmuziek (kamermuziek), wereldlijke cantates en een uitvoering van de Kunst der Fuge. De uitvoeringen waren deels op buitenlocaties, zoals de Schepenzaal van het stadhuis. Muziek van Bach is altijd prominent aanwezig in de programmering van de concertserie. Daarvoor worden ieder jaar twee Bachspecialisten gevraagd. In 2002 lukte het om de wereldberoemde Bachspecialist Ton Koopman uit te nodigen Voor het 25-jarig jubileum werd orgelmuziek gecombineerd met andere kunstvormen, zoals beeldende kunst, dans, letteren en film. Dit was een doorbraak want nog niet eerder vertoond in de orgelwereld. In later jaren vond deze formule veel navolging elders in het land.

3 fotografie: Arie Reijmerink 1998 Na de heringebruikname in 1970 onderging het Königorgel een omvangrijke en langdurige restauratie. Na afronding van de laatste fase waarbij de pedaaltongwerken zijn gerestaureerd wijdde Jetty Podt, organist van de Stevenskerk, het Königorgel weer in met een feestelijk concert. Het Königorgel klinkt weer even imponerend als toen Ludwig König het instrument in 1776 voltooide. Podt speelde expres drie solowerken voor pedaal om de nieuwe tongwerken te laten horen Voor het eerst programmeerde de Nijmeegse Orgelkring een kinderconcert: Alice in Orgelland. In een spannend verhaal rond de kinderboekenfiguur Alice in Wonderland, komt het Königorgel op een speelse wijze tot leven. De kinderen doen zelf mee aan het concert. Het concert was een groot succes. De makers zijn na de première in Nijmegen met Alice in Orgelland door het land getrokken. Na Alice volgde ieder jaar een kinderconcert, zoals De Schat van de Stevenskerk en Help het Orgel Verzuipt Het jazz-concert deed zijn intrede. Swingende improvisaties op orgel en blaasinstrumenten, waarbij de musici volop gebruik maken van de prachtige akoestiek van de kerk. Het jazzconcert wordt ook een jaarlijks fenomeen: Onder meer de organisten/pianisten Michiel Braam, Berry van Berkum, Bert van den Brink en de blaasmusici met Wolter Wierbos, Eric Vloeimans en Trio HOT traden op De Stevenskerk wordt voor even omgetoverd in het beroemde Tuschinsky-theater met orgelimprovisaties van Joost Langeveld bij de zwijgende film Faust. In Nijmegen was eerder een begeleidde film te zien in het 25-jarig jubileumseizoen. Vanwege het grote succes wordt vanaf nu ieder jaar een filmconcert geprogrammeerd. Na Faust waren The Phantom of the Opera, Nosferatu, Maudite soit la guerre en Tartuffe te zien jaar Nijmegen. De Nijmeegse Orgelkring speelt in op de actualiteit en grijpt historische gebeurtenissen aan voor bijzondere concerten. Dit jaar was er een historisch muziekspektakel met orgel, toneel, zang en dans rondom de beroemdste bezoeker van Nijmegen, Anna van Oostenrijk. Andere bijzondere concerten waren er rondom de Vrede van Nijmegen en de herdenking van 100 jaar Eerste Wereldoorlog Canto Ostinato, door Toon Hagen was de topper als het gaat om bezoekersaantallen. Ruim zeshonderd bezoekers beleefden deze uitvoering van de Canto. Het stuk was zelden op orgel uitgevoerd. Een bijzondere ervaring: het Königorgel met haar klankrijkdom, de Stevenskerk met haar indrukwekkende akoestiek en de virtuose musicus Hagen zorgden voor een niet te evenaren uitvoering Jetty Podt en Berry van Berkum werkten voor hun Artists in residence project samen met de Italiaanse lichtkunstenaars van GloWArp. Hun werk resulteerde in een prachtige totaalbeleving van architectuur en akoestiek. GloWArp belicht de kerk en het Königorgel in al haar detail en laat dit samenvloeien met op de ruimte afgestemde muziek van Van Berkum en Podt.

4 PROGRAMMA 7 juni uur Berry van Berkum, Joost Langeveld, Dirk Luijmes, Jetty Podt en Malgosia Fiebig (beiaardier) Het orgeldiner De Nijmeegse Orgelkring bestaat vijftig jaar. En bij een verjaardag hoort een feest. Daarom start dit concertseizoen met een orgeldiner. Stadsbeiaardier Malgosia Fiebig verwelkomt de gasten met een beiaardconcert op het Stevenskerkhof. Na dit muzikale aperitief vangt het diner aan in de Stevenskerk. Er worden meerdere kleine gerechten geserveerd. Voor en tussen de gerechten staat er orgelmuziek op het menu. De vier organisten spelen composities in de stijl van de gerechten. U moet zich van te voren aanmelden voor het diner. Informatie over prijzen en reservering vindt u aan de achterzijde van de folder. 14 juni uur Toon Hagen Bach jubileert ieder jaar Het oeuvre van Johann Sebastian Bach is zo omvangrijk, veelzijdig en van hoge kwaliteit, dat de Nijmeegse Orgelkring jaarlijks minimaal één concert alleen aan muziek van Bach wijdt. En daarin is nog maar een fractie van de prachtige orgelwerken te beluisteren. Voor de Bachconcerten worden Bach-specialisten uitgenodigd. Aan Toon Hagen, organist van de Grote of St. Michaëlskerk in Zwolle, de eer om in dit jubileumjaar het Bachconcert te verzorgen. Zijn Bachselectie biedt een programma met krachtige, melodieuze, verstilde en dynamische composities. 21 juni uur Jetty Podt en kamerkoor Mnemosyne o.l.v. Koen van der Meer Requiem, Maurice Duruflé Een monumentaal werk dat past in een jubileumjaar. Het is het mooiste werk van Duruflé, aldus Jetty Podt. Het Requiem is geheel gebaseerd op Gregoriaanse thema s uit de mis voor overledenen. Duruflé streeft in zijn Requiem nergens dramatische effecten na. Desondanks heeft het een donker maar waardig karakter. Het Requiem klinkt heel mooi op het Königorgel en past op een andere manier heel goed in een jubileumseizoen. Het dient juist als eerbetoon aan mensen uit de afgelopen vijftig jaar die gemist worden en geeft gelegenheid tot herdenken. 28 juni uur Berry van Berkum, Triomphe & Enchantement, Les Precieuses Ridicules en Danscentrum Vermeulen Dansen op orgelklanken De organist Berry van Berkum bespeelt het Königorgel als een dansorkest, waarbij drie ensembles een dansvoorstelling geven. De dansers presenteren historische en moderne dans. Triomphe & Enchantement toont dansen uit de 17e en 18e eeuw. Les Precieuses Ridicules demonstreert 19e-eeuwse dans en Danscentrum Vermeulen showt hedendaagse dans met onder meer hiphop. Naar dansmuziek luisteren en dansers zien, laat de bezoeker niet onbewogen. Het prikkelt om zelf de dansvloer op te gaan. En dat kan. In de finale mogen alle voetjes van de vloer.

5 5 juli uur Cor van Wageningen Topstukken uit de Romantiek Juist in dit Regerjaar, bracht Cor van Wageningen deel vijf van de serie cd s met werken van Max Reger uit. De muziek van Reger verdient volgens Van Wageningen veel meer aandacht dan het krijgt. In het concert in de Stevenskerk krijgt Reger die aandacht in de koraal fantasie Wachet auf, ruft uns die Stimme. Maar vergeet niet het andere hoogtepunt uit de Romantiek, het Grande Pièce Sympho nique van Cesar Franck. Allemaal romantische topstukken die zeer fraai klinken op het Königorgel en die gespeeld worden door een specialist in de Romantiek. 12 juli uur Lutherse Kerk Dirk Luijmes Wandelen langs Nijmeegse orgels In de week voor de 100ste Nijmeegse Vierdaagse geeft Dirk Luijmes een wandelconcert. Luijmes trekt met het publiek langs drie Nijmeegse kerken. De start is om uur bij de Lutherse Kerk aan de Prins Hendrikstraat 79. Daar vertrekt de wandeling naar de Petrus Canisiuskerk in de Molenstraat en de finish is natuurlijk in de Stevenskerk. In alle kerken bespeelt Luijmes de orgels met composities rond het thema Wandelen. Uiteraard speelt Luijmes het Vierdaagselied. Verder hoort u een aantal marsen en gebruikt hij veel zijn voeten op de pedalen van de orgels. fotografie: Marco Borggreve 26 juli uur Ludger Lohmann Gevestigd internationaal talent Ludger Lohmann, organist van de Domkirche St Eberhard in Stuttgart, is een internationaal bekende concertorganist. Hij is een veelgevraagd jurylid van internationale orgelconcoursen en geeft master classes aan de internationale top van de orgelwereld. Zijn affiniteit ligt bij de Romantische orgelmuziek. In Nijmegen speelt hij koraalfantasieën van de Duitse componisten met als grote finale Halleluja! Gott zu loben, bleibe meine Seelenfreud van Max Reger. 2 augustus uur Bert van den Brink The Sixties in improvisaties De Nijmeegse Orgelkring is opgericht in de roerige jaren zestig. De roerige tijden waren toen niet terug te vinden in de concerten die louter werken uit de orgelliteratuur bevatten. In de concert series na de eeuwwisseling veranderde dat met de introductie van jazz improvisaties. Jazzpianist Bert van den Brink volgde dezelfde weg: hij startte zijn carrière met klassieke concerten en werd later gewaardeerd improvisator binnen de lichte muziek. Hij zal de sfeer van de roerige jaren zestig in improvisaties op orgel terugroepen. 9 augustus uur Anne-Gaëlle Chanon Veelbelovend internationaal talent In samenwerking met de orgelconcertserie in Groningen komt ieder jaar een jong veelbelovende buitenlands talent naar Nijmegen. Anne-Gaëlle Chanon uit Frankrijk is organist in Compiègne. Chanon studeerde bij internationaal vermaarde musici. Zij was winnaar van het internationale Xavier Darasse-concours van Toulouse en geeft wereldwijd concerten. Volgens recensenten is zij een gepassioneerd artiest met zeer gevoelig orgelspel.

6 16 augustus uur Joost Langeveld Carte blanche Wim Hendrikx Wim Hendrickx was in 1966 een van de initiatiefnemers van de oprichting van de Nijmeegse Orgelkring. Hij is het enige lid uit het eerste bestuur die nog in leven is, en bezoekt nog trouw de concertserie. Joost Langeveld, de organist die op dit moment het langst in het bestuur van de Nijmeegse Orgelkring zit, draagt zijn concert op aan Hendrickx. En dat doet hij op een wijze die bij die persoon past: Langeveld speelt zijn favoriete orgelwerken. U hoort onder meer werken van Bach, Franck en Duruflé. 23 augustus uur Gijs van Schoonhoven Orgelimprovisaties bij film Sunrise Sunrise is een stomme film uit Het was F.W. Murnau s eerste film in Amerika. Sunrise was samen met Wings ook de eerste film die ooit de Oscar voor beste film kreeg. De film wordt nu als een van de beste stomme Amerikaanse films beschouwd. Het verhaal gaat over een man die van zijn minnares z n vrouw moet vermoorden. Als hij dat gaat doen wordt hij weer opnieuw verliefd op zijn vrouw. Gijs van Schoonhoven heeft zich gespecialiseerd in het improviserend begeleiden van geluidsloze films uit het begin van de 20ste eeuw. 30 augustus uur Berry van Berkum, Joost Langeveld en Jetty Podt Het publiek aan het woord In het laatste dinsdagavondconcert van het jubileumseizoen komt het publiek aan het woord. De drie Nijmeegse organisten die actief zijn binnen de Nijmeegse Orgelkring spelen orgelwerken op verzoek van concertbezoekers. De bezoekers kunnen tot twee weken voor het concert hun wensen indienen bij de kassa of via de website. De musici kunnen natuurlijk niet alle wensen ten gehore brengen, maar verzorgen een mooie muziekavond met een representatieve selectie uur 11 september kinderconcert Help het orgel verzuipt Al honderden jaren staat het grote Königorgel te pronken in de Stevenskerk. Alle mensen, ook de kinderen, vinden dat het er heel mooi uitziet en dat het prachtig klinkt. Maar toch is het orgel niet gelukkig. Ze wil eruit! De wijde wereld in! Het orgel beleeft allerlei wilde avonturen. Want één ding is ze vergeten: ze heeft geen cent om iets te betalen Beleef de avonturen van het orgel mee in het muziektheaterspektakel waaraan kinderen zelf mogen meedoen. Het kinderconcert vindt plaats tijdens het landelijke Klinkend Erfgoed Evenement dat gewijd is aan orgels, klokken en uurwerken.

7 Toegangsprijs De toegangsprijs voor de dinsdagavondconcerten bedraagt 10-, of 45,- voor vijf concerten. Het Orgeldiner, 7 juni, heeft een afwijkende toegangsprijs. Voor dit concert moet u vooraf reserveren en uw reservering gaat pas in als u heeft betaald. Informatie hierover en de mogelijkheid om u aan te melden, vindt u op onze website. Aanvangstijd De aanvangstijd van de concerten is uur, tenzij anders vermeld. Dit jaar zijn er twee concerten met een afwijkende aanvangstijd: Het Orgeldiner op 7 juni begint om uur en het Wandelconcert van 12 juli start om op ook een afwijkende plaats: Lutherse Kerk, Prins Hendrikstraat 79, Nijmegen. Bezichtigingen orgel Dit jaar organiseert de Nijmeegse Orgelkring weer bezichtigingen van het Königorgel op zaterdag 2 juli en zaterdag 13 augustus om uur. Onder deskundige leiding krijgt u het orgel niet alleen van dichtbij maar ook van binnen te zien. De deelname is gratis. Excursie De dagexcursie op 20 augustus gaat dit jaar naar Rotterdam. Daar wordt een bezoek gebracht aan het hoofd- en transeptorgel in de Laurenskerk en het grote concertorgel in Concertgebouw De Doelen. Meer informatie volgt op de website. Klinkend Erfgoed Evenement Het weekend van 9-11 september is er volop activiteit in de Stevenskerk. Er vindt in de Stevenskerk het jaarlijkse landelijke Klinkend Erfgoed Evenement plaats. Dit evenement is gewijd aan orgels, klokken en uurwerken. Het is Open Monumentenweekend en op zondag 11 september is het Kinderconcert Help het Orgel verzuipt. Donateur - iets voor u? Het voortbestaan van onze orgelconcerten en het blijvend laten klinken van de vier orgels is alleen mogelijk met de steun van betrokken liefhebbers van onze orgels en concerten. U kunt de Nijmeegse Orgelkring als donateur steunen met een bedrag vanaf 20,- per jaar. Raadpleeg onze website voor de mogelijkheden. Informatie Wilt u op de hoogte blijven van concerten van de Nijmeegse Orgelkring? Stuur een naar info@nijmeegseorgelkring.nl. Op de website nijmeegseorgelkring.nl vindt u meer informatie over concerten en overige activiteiten. Onze concerten worden mede mogelijk gemaakt door: ontwerpbureau