Willem Vleertman. Een merkwaardige Oldenzaler!

Transcriptie

1 Willem Vleertman Een merkwaardige Oldenzaler! Op 1 augustus 1658 werd in Oldenzaal Willem Vleertman geboren. Na een zeer bewogen leven overleed hij in Amsterdam op 23 april In deze presentatie een kort overzicht van zijn rijke leven vol oorlogen.

2 afbeelding vleertman Prent vervaardigt door J.C. Philips in 1742 naar een geschilderd portret van J. Boonen uit Het portret is niet teruggevonden. Vleertman is dan midden 50, met strenge gelaatstrekken,vastgesloten mond en een kloek gebouwde kin. Ernstig en vstberaden. Der Vrienden hulp en Steun, des vyands dood of Schrik: Die, snel te paard, een myl reed in een oogenblik, En dwars door t grootse dorst streeven; Nooit bang voor kogels, vuur of blinkend oorlogszwaard, Die moed en krygskunst toonde en op en onder de aard: Was WILLEM VLEERTMAN in zyn leven.

3 afbeelding vleertman Deel van de tekst van de brief van de hr. J. Fleitman (1990) uit Warendorf (Dld) geschreven in augustus 1986 Het was voor mij het begin van een zeer lange studie

4 Voorblad boek Twee van de boeken die Willem Vleertman heeft geschreven (laten schrijven).

5 Nu had ik wel twee boeken op de naam van Vleertman, maar mijn probleem was hoe te bewijzen dat zijn verhalen kloppen met de werkelijkheid? Daarvoor was veel onderzoek en geduld nodig, maar mijn inspanningen werden beloond. Ik vond op verschillende plaatsen in archieven bewijzen voor zijn beschreven activiteiten, dat maakt de man Willem Vleertman nog meer bijzonder. Laten we eens een kijkje nemen in het leven van Willem Vleertman, voor mij zeker EEN MERKWAARDIGE OLDENZALER verantwoording

6 NN Vleertman verschillende schrijfwijze afkomstig? uit Duitse Soest daar komt naam voor tot in 1745 Jan Vleertman Frans Vleertman huwelijk burgerdochter Oldenzaal Metta van Randen Trijntien Vleertman NN Vleertman Willem Vleertman Willem Vleertman 16??-na 1742 trok met Willem op tot diens dood medeschrijver van het boek Joh.Fred. Vleertman 16??-na 1708 broeders zoon, in 1708 ridder getuigt pro Willem rechtbank A dam stamboom Caspar Vleertman 16??-na 1726

7 Mathijs Beuns Magriet Isaacx Rebecca Beuns 16??-1728 Judikje Beuns Peter vd Straaten 16??- voor 1723 Grietje Beuns Jan Vleertman 16??- voor 1722 Oost-Indië ganger fam.relatie onbekend Maria vd Straaten Pieter vd Straaten Kaatje vd Straaten Femmetje vd Straaten Mattheus vd Straaten Rebecca vd Straaten Cornelia vd Straaten stamboom

8 Begin bpek vleertman Begin boek korte en eenvoudige onderrichtinge

9 1658 doopgegevens Doopgegevens Willem Vleertman Gedoopt: Willem, s van Frans N. en Mette inwoners alhier Willem had een oudere zus Trijntien, geboren in 1643

10 Verovering van Bonn Eerste wapenfeiten Willem: verovering Naarden en Bonn, hij is dan 15 jaar

11 huwelijk 31 augustus 1681 huwelijk Willem met Rebecca Beuns Mathijs dochter, zij tekent met een kruisje. Inteekenboek-boek van de Kerck (Staatskerk) ondertrouw 16 augustus 1681 Compareerden als voren Willem Vleertman van Soest Suykerbackersknecht, out 26 jaren op de prinsegraft.. Met rebecca matthijse van A (Amsterdam) out 21 jaren.. Vleertman is geen 26 maar 23 jaar oud.

12 1688 Tocht naar Engeland 1688 tocht naar engeland Op verzoek van het Engelse parlement, en met toestemming van de Staten, trekt Willem III met een leger naar Engeland. Willem Vleertman is erbij. De overtocht op 20 oktober mislukt, paarden stikten, door slecht weer in de ruimen, op 15 november volgt een, nieuwe, geslaagde overtocht.

13 De katholieke opvolger van Karel II wil het katholieke geloof in Engeland herstellen. Dit is een aanleiding tot de revolutie en de komst van Willem III naar Engeland. Jacobus II vlucht naar Frankrijk, hij wordt echter in Dover tegengehouden. Jacobus ii Willem Vleertman brengt een vrijgeleide van Willem III over, waardoor hij naar Frankrijk kan vertrekken. Jacobus II van Engeland, schoonvader van stadhouder Willem III

14 Slag aan de Boyne, Willem Vleertman kreeg opdracht de overwinning te melden aan de hertog van Savoije in Turijn. Daartoe trok hij vanuit Ierland via Engeland naar Zwitserland en trok over de berg de St. Bernhard naar Turijn, via Duitsland keerde hij terug.

15 Postdiensten, enige informatie. We zien al dat Willem zijn naam als postvervoerder heeft gevestigd. Prins Ernst Cazimir, de stadhouder van Friesland vraagt Willem de mogelijkheden van een postdienst tussen Holland via Groningen naar Bremen te onderzoeken. Er wordt nu bij koning Willem III geklaagd over de slechte (post)verbinding met Wenen. Vleertman ontwerpt een plan: sneller en goedkoper. Helaas is de Europese postfamilie Thurn & Taxis het er niet mee eens en klagen bij de Duitse Keizer. Er volgt een proces, Vleertman verliest. In 1691 oprichting geregelde postdienst Maastricht en Brussel en naar Aken en Keulen. Octrooi voor 15 jaar. In 1728 wordt nog vermeldt dat deze zich in familiehanden bevinden. Tot 1702 zien we nog postactiviteiten van Willem Vleertman. postdiensten

16 Postactiviteiten Vleertman post Willem Fleertman, postmeester van de Koning van Groot-Brittannië

17 sluiswachter Na eerst het beleg van Tonningen te hebben meegemaakt krijgt hij van de burgemeester van Amsterdam de bediening van de sluis aan de kolk. Het traktement bedroeg 100 gulden per jaar.

18 Koning-stadhouder Willem III Het Loo Apeldoorn het loo Willem Vleertman ontmoet Willem III op paleis het Loo. De koning beloofde hem een man van rang te maken.

19 1704 Slag bij Hogsted 1704 Blenheim 1704 Willem hoorde een twist tussen de hertog van Marlborough en prins Eugen met edelen over de gesteldheid van het terrein. Willem reed erin en bewees dat het niet moerassig was.

20 Afb. blenheim Willem Vleertman bewijst Marlborough bij Blenheim dat de grond hard genoeg is

21 In 1714 reist Willem met de keurvorst van Hannover naar Engeland. Daarna reist hij opnieuw naar Hannover om de prinses van Wales en haar kinderen naar Engeland te begeleiden. De keurvorst wordt in Engeland als koning gekroond. Willem is bij de kroning aanwezig. De gebruikelijke route is weer over Oldenzaal 1714 reis via oldenzaal? 1714 Friedrich Wilhelm I Willem schrijft dat hij in 1714 in Amsterdam incognito de Pruissische koning Frederik Willem I heeft ontmoet. Hij vroeg Willem in geval van nood hem zou willen helpen. Dat gebeurt in 1715 als er een oorlog met Zweden ontstaat. Willem heeft daarbij op het punt gestaan de koning van Zweden te arresteren. Hij mocht het echter niet doen.

22 kwaadsprekerij Willem heeft problemen, terwijl hij nu ruim 60 is wordt er over hem en zijn nicht kwaad gesproken. Met de nicht wordt Maria van der Straaten bedoeld. Misschien ook hierdoor zijn er huwelijksproblemen gekomen. Kerse werkt vreemd, terwijl hij voor de vrouw van Vleertman werkt, wordt hij ook nog door Vleertman betaald.

23 In dit en volgend jaar loopt de echtscheidingsprocedure. Er worden een groot aantal getuigenverklaringen afgelegd in verschillende plaatsen in ons land. Uit deze verklaringen is een (gedeeltelijk) overzicht van het personeel in dienst van Willem Vleertman: 1725 Dienstmeid Monsouw, Lysbeth ontslag in 1725 Dienstmeid Steenburg, Maria ontslag in 1724 Dienstmeid Claas vd Heller, Elizabeth Dienstmeid Arentse, Jannetje * Naaister Heemskerk, Maria Reyers Koetsier Rijnberk van Rosmale, Willem van Tuinman Aarnhoud, Denis * Herroept in 1730 haar eerdere verklaringen ten nadele van Willem echtscheidings procedure

24 Handgeschreven 1730! Boekje Willem Vleertman over de handelswijze van Cornelis Kerse

25 1726 Op 23 juni brengt hij zijn vrouw Rebecca naar haar laatste rustplaats in de nieuwe Lutherse Kerk. Het wordt graf K.N haarlemmersluis Willem blijft kinderloos achter. Haarlemmersluis, de nieuwe werkplek voor Willem, met een bezoldiging van 750 gulden per jaar, in de richting van Pr. Hendrikkade, Nieuwendijk en Stromarkt. Hier blijft Willem tot zijn dood in 1742 wonen. Willem maakt zich sterk om de plannen van een Oost-Indische Compagnie in Altona te dwarsbomen.

26 1732 Afrekening Vleertman zoektocht van der Grijp. Voorschot 600 gulden; retour 210 gulden. Van der Grijp 2 Tekst: op de reyse is verteert en uytgegeven, alsmede de vergoeding van zyn Paard t welk door de fatigue van de reys was gestorven. uitputting

27 1742 De hoop dat hij in het voorjaar wat zou opknappen werd niet bewaarheid. Op 23 april kwam er een einde aan zijn leven, 83 jaar 8 maanden en 23 dagen oud. Tot het laatst heeft hij zijn verstand behouden. Hij werd begraven in de nieuwe Lutherse Kerk. 28 april (1742) graf Vleertman met nummer dood

28 Foto straatnaam 1 augustus 2008, Willem Vleertman 350 jaar geleden geboren.