onderwijzerswoonst kwam er in In 1878 brak een 6 jaar durende ongemeen harde schoolstrijd uit en zo werd er een katholieke

Transcriptie

1 De gemeenteschool in de Molenstraat werd in 1872 gebouwd. In het begin van de jaren vijftig. Het nieuw gemeentehuis en de vroegere woning van de hoofdonderwijzer van de jongensschool waarin later de Post haar intrek zou nemen. Terug naar school Tot vóór 1914 was de verplichting tot onderwijs verstrekken in ons land onbestaande. Voordien waren het enkel gegoede bevoorrechten die zich vrijwillig aanboden op school. s Zomers waren de klassen haast leeg want de kinderen dienden te helpen op het veld. In 1801 waren er slechts 77 mensen op ons dorp die konden lezen en schrijven! Pas in 1828 maande het Hollands bewind de gemeente aan te zorgen voor een eigen gemeentelijk schoolgebouw maar het zou nog meer dan 30 jaar duren na de Belgische onafhankelijkheid vooraleer er in 1867 grond zou worden aangekocht in de Molenstraat. Het schoollokaal en bijhorende onderwijzerswoonst kwam er in In 1878 brak een 6 jaar durende ongemeen harde schoolstrijd uit en zo werd er een katholieke vrije lagere jongens- en meisjesschool (met annex kleuterschool) in 1879 gebouwd in den Borrekent. Het is het begin van een lange periode gedurende dewelke Denderhoutem naast gemeentelijk ook vrij onderwijs zal kennen. In 1921 volstaan de oude gebouwen in de Molenstraat niet meer (de schoolplicht kwam er in 1914) en dient er een grote nieuwe moderne school te komen. Na hevige discussies tussen Katholieken en Daensisten wordt uiteindelijk in 1922 toch een stuk grond aangekocht in den Daal (de huidige Zonnestraat) en de school met 5 klassen komt er in De meisjes zullen voortaan het ganse gebouw bezetten in de Molenstraat terwijl de jongens hun intrek zullen nemen in den Daal. In 1962 wordt deze school aangekocht door het bisdom en verhuizen jongens en leerkrachten van den Borrekent naar de lokale afdeling van het Ninoofse Sint-Aloysiuscollege. De meisjes trokken naar de gemeentelijke meisjesschool Molenstraat die op haar beurt nadien ook zou worden overgenomen door het college.

2 Links een klasfoto van de Meisjesschool in de Molenstraat geboortejaar 1919: vooraan: Suzanne Chevalier, Maria Bodoer, Rachel Adriaens, Elvire De Nul, Elodie Wijnant, Madeleine Van Schandevijl,... Buyl, Marguerite Kiekens en Maria Uyttersprot. midden: Eulalie Kiekens, Maria Van Impe, Irma Buyl, Maria Muylaert, Bertha De Putter, Alice Sonck, Rachel De Nul en Alma Sonck achteraan: Leontine Van den Steen, Julia Van Gijseghem, Maria Van der Straeten, Philomena Hunninck en Rachel Van Rossen. Gemeentelijke Meisjesschool in de Molenstraat geboortejaar 1919 Gemeentelijke Meisjesschool in de Molenstraat geboortejaar Gemeentelijke meisjesschool Molenstraat "madammenschool" - waarschijnlijk 5 de & 6 de leerjaar hiernaast een klasfoto van de meisjesschool in de molenstraat geboortejaar : van onder naar boven: 1 ste rij l>r: Yvonne Scheerlinck - Yvonne Van der Hoeven - Maria? 2 de rij: Anna Van Der Hoeven - Jeanne Uytersprot-?- Rachel De Winter - Jeanne Ghijssels -? -? beiden uit Eigenstr] - Yvonne Souffriau - Marcelinne Van Bossuyt - Clarisse De Meerleer - Delphine Van Den Steen - Suzanne Lobijn 3 de rij:? - Rachel Van den Eynde - Celeste Baeten - Imelda Van Damme - Agnes Roeland - Delphine Vander Straeten - Gabriëlle Van Schandevijl - Elza Redant - Maria De Pauw. 4 de rij: Suzanne Muylaert - Yvonne De Wetter -?- Elza De Laen - Jenny Daem - Camilla Baeyens - Celeste Francq - Marie-Paule Van Oudenhove - Clarisse De Pauw. Gemeenteschool Meisjes Molenstraat - waarschijnlijk 5 de & 6 de leerjaar onderwijzeres Alphonsine VAN ROSSEN (Mevr. SONCK) Onderste rij: Adrienne (zus Lucie van achter de kerk), Adrienne Coppens, Thérese Schouppe, Ghislaine Walraevens, Paula Eeman, Ghislaine Lercangé, Rafaelle?, Yvonne Van der Kelen, Irma Adriaens, Marie-Louise De Wetter. 2 de rij:.?. De Putter,.?. Adriaens (zus van Jeanne, Terlinden), Maria Souffriau, Julienne De Dier, Lena (uit t Kelderken),.?., Marceline.?., Wivine De Boitselier, Yvonne? echtg Jan DeMeyer. 3 de rij: Julienne De Cremer,.?., Adam, Anna Van der Hoeven, Agnes Roelandt, Marie-Antoinette Geerts, Adrienne Van den Storme, Suzanne Muylaert, Georgette Coppens, Agnes Meganck. Bovenste rij:.?, Alice De Coninck, Julia Goossens, Yvonne (Daal),.?. Daal, Suzanne De Bodt,.?. van achter de Kerk, Yvonne De Muyter,..

3 Aangenomen Meisjesschool Borrekent - klasfoto uit klastitularis Lena Houtman Aangenomen Meisjesschool Borrekent - klasfoto uit klastitularis Zuster Joachim Aangenomen Meisjesschool Borrekent 3 de & 4 de leerjaar samen schooljaar klastitularis Lena Houtman. <klasfoto Meisjesschool Borrekent ste rij (L>R): Hilde Van den Eynde, Anita Van den Eynde, Rita Muylaert, Julienne Wijnant, Rita Van Raemdonck, Hilda Van der Meeren. 2 de rij: Alfonsine Adriaens, Greta Van den Eynde, Bernadette Coppens, Monique De Pelsmaeker, Anne- Marie Van der Gucht, Rosa Van Londersele. 3 de rij: Linda De Pelsmaeker, Patricia Ghijssels, Liesken De Backer, Rita Van den Eynde, Maria Van der Donck, Monique Van Rossem.4 de rij: Maria Van Rossem, Annie Heyman, Lena De Saedeleer, Lutgarde Chiau, Linda Trogh, Jenny Sunnaert.5 de rij:lindade Leeuw, Anita Beeckman, Rosita Kiekens, Maria Adriaens, Anita Bevernagie. < klasfoto Aangenomen Meisjesschool Borrekent van links naar rechts bovenste rij: Van Impe Julia, Geeroms Maria, Van Keymeulen Yvonne, De Schrijver Maria, Heyman Judith, De Schutter Maria,???, Van Den Driessche Yvonne. midden: De Doncker Maria, Van Damme Agnes, Lambrecht Josephine, Baeten Madeleine, Zuster Joachim, Heyman Alice, Adriaens Clementine, De Block Alice, Baeten Ida. onder: Van Den Berghe Anna, Ghijs-Sels Maria, Van Mulders Zoë, Hout-Man Lena, Deleu Maria, Meganck Julia, Van Herreweghe Paula, Van Rossen Wivine. < Aangenomen Meisjesschool Borrekent 3 de &4 de leerjaar samen klastitularis Lena Houtman. van onderaan naar boven - L>R: 1 ste rij: Hilda Van Vaerenbergh - Alice Moock - Monique Van Herreweghe - Greta Beernaert - Rita Vander Stockt. 2 de rij o>b: Marie Jeanne De Coninck - Lena Coppens - Rita Van der Donck - Nera Redant - Paula Vander Stockt - Linda De Blander - Rita Van Den Bossche. 3 de rij o>b: Erna Schollaert - Frieda Adriaens - Marie Jeanne Van Herreweghen - Christiane Verbeeren - Frieda Hunninck - Cécile Heyman - Marie Claire Watté - Denise Eeckhout - Annie Wijnant en Maria Cannau (half verdoken). 4 de rij o>b: Maria Beeckman - Rita Wijnant - Godelieve Deleu - Greta Meert - Jos Heyman - Annie Colruyt - Godelieve Ghijssels

4 Hiernaast een foto van Frieda Mensschaert uit 1951 van de klas van Zuster Boromée in de meisjesschool van den Borrekent. Vooraan: Godelieve Raes, Wivina Van den Eynde, Godelieve Roelandt. Adrienne Van den Berghe, Erna Verbeeren, Marie Therèse Van Rossen en Mia De Schutter. Achteraan: Nicole Adriaens, Jeanne Adriaens, Frieda Mensschaert en Simonne Kiekens. Meisjesschool Borrekent klasfoto 1951 met Zuster Boromée. Meisjesschool Borrekent - 3 de & 4 de & 5 de leerjaar 1944 klastitularis Zuster Xavier. Aangenomen Meisjesschool Borrekent 3 de & 4 de & 5 de leerjaar samen 1946 In het midden klasfoto van Suzanne De Kock uit 1944 van het 3 de,4 de & 5 de leerjaar van Zuster Xavier in den Borrekent. Uiterst links L>R: Muylaert Maria, Muylaert Leontine, Van Impe Henriette, Muylaert Denise, Meganck Jeanne, Duwé Gabrielle, De Luyck Maria Van Mulders Lisette, De Meyer Maria, Ghijsels Godelieve,.., Sunaert Margriet. Middenste rij: Scheerlinck Godelieve, Van Gijseghem Clementine, Van Impe Celerine, Lievens Diane,..,.., Geeroms Godelieve,..,De Vos Marie-Louise, Uyttersprot Eliane. Rechtse rij : Geeroms Agnes, De Kock Suzanne, Wijnant Simone, Raes Marie-José, De Luyck Suzanne, Muylaert Paula, Van der Straeten Paula, De Bruyn Yvonne, Stockman Rachel,.., Van der Straeten Esther, Allaer Maria, Van Vaerenbergh Maria. Tenslotte onderaan nog een klasfoto uit de meisjesschool Borrekent van Bertha Baeten uit Wie kent wie??? Met een beetje fantasie kan je de klas zelfs nog ruiken: Middenin het klaslokaal de gietijzer stoof (met de lange stoofbuis om in de winter zeker geen warmte verloren te laten gaan) waarop de kaffee-kennekes konden worden opgewarmd. (de dichting moest wel eerst losgeklikt worden!). Achteraan linksboven een kaart van Denderhoutem, rechts een kaart van de provincie Oost-Vlaanderen. Er tussenin de stamboom van de dynastie der Saksen- Coburgs boven de kast met het beeld van de H.Theresia geflankeerd met kandelaars en nu met 2 potten met vingerplanten. Ernaast, langs de muren een imposante reeks prenten van bijbelverhalen. Er onder een reeks prenten over het dagelijks leven op den boerenbuiten. Aan de linkerwand, naast de wereldkaart, een rek met erop een wereldbol, nen baskuuul met de bijhorende gewichten en - ernaast - een collectie tinnen maatbekers. Nostalgie alom Dank aan allen voor het ter beschikking stellen van deze unieke documenten! Laatste vraag bij deze aflevering: waar blijven verdorie de mannen in dit verhaal of hebben die dan helemaal geen foto s? Luc POTS

5 Gemeentelijke Jongensschool Molenstraat klas René Van Herreweghen Gemeentelijke Jongensschool Zonnestraat klas René Van Herreweghen - ± 1925 Gemeentelijke Jongensschool Zonnestraat klas van Madame Jeanne (De Winter) - Eerste studiejaar schooljaar De Gemeentelijke Jongensschool en Het Verhaal Van De Kanarievogel. In het vorige nummer kwamen de Atomse meisjesscholen heel uitgebreid aan bod. Reden te meer om nu in te gaan op onze jongensscholen. In 1921 volstonden de oude gebouwen in de Molenstraat niet meer (de schoolplicht kwam er in 1914) en diende er een grote nieuwe moderne school te komen. Na hevige discussies tussen Katholieken (die in de gemeenteraad in de min-derheid zaten maar wel in de persoon van Theofiel Sonck de burgemeester leverden) en Daensisten (Eerste schepen Dr. Honoré Pauwels en Schepen van Onderwijs Oktaaf Van der Speeten) werd uiteindelijk in 1923 toch een stuk grond aangekocht in den Daal (de hui-dige Zonnestraat die toen zelfs nog niet verhard was. De helft van de Fr werd door de gemeente contant betaald aan de verkoper J.Bt. Brynaert, de andere helft plus 5% jaarlijkse rente, diende na diens overlijden te worden betaald. Het verhaal gaat dat Dr. Pauwels zich hiervoor persoonlijk borg stelde en hij hierop zou worden afgerekend toen hij, met zijn partij, bij de volgende verkiezingen in de oppositie terechtkwam en de katholieke meerderheid niet happig was om de schuld over te nemen. Het ging zelfs zo ver dat het tot een openbare verkoping zou komen van zijn meubels op de wekelijkse markt te Ninove. Volgens de mondelinge overlevering werden de aangeslagen goederen in een gesloten wagen, begeleid door een grote massa volk (zowel Daensisten als nieuwsgierige Katholieken) naar Ninove gevoerd. Toen de wagen aan het kapellehuis (nu de paardenfokkerij Van Melkebeeck) passeerde stonden de achterkomers in de stoet nog in de zink van den Oliemeersch. De clou van het verhaal was dat toen het zeil van de wagen werd weggehaald er geen meubels in zaten maar wel waarschijnlijk met medeweten van de deurwaarder - vijf oude vrouwen (waaronder mijn overgrootmoeder Metjen Treeze (Buyl) - echtg. Alf De Geyter uit het Mo-lenhuis) met een vogelkooi waarin één kanarievogel die door Dr. Pauwels prompt en met veel

6 Links: het personeel van de Gemeentelijke Jongensschool Zonnestraat - ±1925 Rechts: Sint Aloysiuscollege kleuter- & lager onderwijs Zonnestraat Aangenomen Jongensschool Borrekent klas meester Jules De Mulder Aangenomen Jongensschool Borrekent klas Edgard Huylebroek ± plezier onder luid gejuich van zijn aanhang werd teruggekocht voor het bedrag van de openstaande schuld. Of hoe dorpspolitiek achteraf bekeken toch mooi kan zijn En de nieuwe school met 5 klassen annex feestzaal (waaruit de vloer trouwens tijdens de oorlog werd opgebroken en omgevormd tot paardenstal) kwam er in 1924 en zou generatie na generatie klaarstomen onder de leiding van deskundig personeel. (hiernaast L de ploeg van 1925 met zittend L>R: Rachel De Schrijver, René Van Her-reweghen, Jeanne De Winter staande L>R; Richard Van der Speten, Gustaaf Meganck en Ghislain De Graeve. hiernaast R het colle-gepersoneel 1972: zittend L>R Mevr. Geerts, directeur Edgard Huylebroek, principaal Taelemans, Maurice Maesschalck de Strammen, staande L>R Willy Provost, Johan Capiau, Laurent Machtelinck en Jozef De Wit. In 1962 werd de school aangekocht door het bisdom en verhuizen jongens en leerkrachten van de Aangenomen jongens-(borrekent)school naar de lokale afdeling van het Ninoofse Sint-Aloysiuscollege. De meisjes trokken naar de gemeentelijke meisjesschool Molenstraat die later op haar beurt nadien ook zou worden overgenomen door het college. Hiernaast, in het midden, een klasfoto uit 1932 van de klas van meester De Mulder uit de jongensschool van den Borrekent opgedragen aan zijn Hoogwaardige Excelentie Monseigneur de Bisschop met op de eerste rij 4 de van links (mijn schoonvader) Richard-uit-de- Zaal Van der Donck. Wie kan verder aan-vullen? Onderaan links een klasfoto van meester Huylebroek ± met o.a. (?) Eeman, Rudy Stockman, middenste rij vooraan rechts Jan Van Hecke,? Janssens, William De Smet, William D Haeseleer, Eric Van den Bossche en Jan Van Herrewe-ghen. Wie kan de namen verder aanvullen?

7 Gemeentelijke Jongensschool Zonnestraat voorloper klasfoto s- Chocolade Jacques -± 1956 Aangenomen Jongensschool Borrekent klas Willy Provost 1958 De Kokschool kooklessen in de gebouwen van de Gemeentelijke Jongensschool-1936 Provost Hiernaast een foto uit eigen archief: Ik herinner mij dat wij elk om beurt op een door de Superchocolade Jacques gesponsorde kameel mochten gaan zitten. Op foto herkennen wij verder Willy Van Der Haegen (Vossel) houdt de kameel vast. Mijn klasgenoten uit het 4 de studiejaar Urbain Van Rossen (Vossel) en Herman Verleysen (Zonnestraat) kijken in afwachting van hun beurt geamuseerd toe. Van hoofdondewijzer Clickspoor herinner ik mij dat hij na de verkiezingen langs ging in alle klassen en ons uitzonderlijk vrijstelde van huiswerk omdat de CVP had gewonnen Hiernaast een klasfoto uit 1958 van een nog piepjonge klastitularis Willy Provost in de jongensschool Borrekent. zittend: Freddy Bael, Eddy VD Eynde, Eric Van Schandevijl, Herman Goubert, René Adriaens en Walter Coppens. 1 ste rij: Jozef Van der Donck, André Capiau, Hugo Van Cromphaut, Maurice Coigneau, Jozef Meert, Lucien Goossens, Freddy Janssens en Jozef Redant. 2 de rij:..., Freddy Kiekens, Maurice Van Der Meeren, Freddy Wijnant, Albert Baeten,.., Hugo Wijnant, Wilfried De Man. 3 de rij Gilbert Eeckhout, Luc Muylaert, Paul Allaer, Paul Van Hecke, Willy Eeman, Frans Meert,... Inmiddels allemaal potentiële OKRA-leden. Tenslotte hiernaast een eigenaardigheidje: een foto uit 1936 ons bezorgd door Yvonne De Wetter. Hij werd genomen voor de dubbele ingangsdeur van de gemeentelijke jongensschool. Deze dames volgden er een ganse week kookles. L>R: staand Yvonne De Wetter - Yvonne Van Der Hoeven - Maria Adriaens - Maria Van Der Burcht - Zoë Scheerlinck -? - Maria Uyttersprot - Maria Van Den Berghe - Simone Pauwels. Zittend Maria Ghijssels - Rachel de Winter -? onderwijzeres -? onderpastoor -? onderwijzeres - Maria Redant - Miriam Borreman - Elza Bayens. Luc POTS

8 VAN DE ZEVENKAPEL NAAR DE ADVOKAAT DE BACKERSTRAAT DE GEMEENTELIJKE JONGENS- SCHOOL (nu Sint Aloysius Basisschool) In 1921 volstaan de oude gebouwen in de Mo- lenstraat niet meer (de schoolplicht kwam er in 1914) en dient er een grote nieuwe moderne school te komen. Na hevige discussies tussen Katholieken en Daensisten wordt uiteindelijk in 1922 toch een stuk grond aangekocht in den Daal (de huidige Zonnestraat) en de nieuwe gemeenteschool voor jongens met 5 klassen komt er in De meisjes zullen voortaan het ganse gebouw bezetten in de Molenstraat terwijl de jongens hun intrek zullen nemen in den Daal. In 1962 wordt deze school overgenomen door het bisdom en verhuizen jongens en leerkrachten van de (vrije) basisschool in de Borrekent naar de lokale afdeling van het Ninoofse Sint- Aloysiuscollege. De meisjes trokken naar de gemeentelijke meisjesschool Molenstraat die op haar beurt nadien ook zou worden overgenomen door het college. (uit Haaltert Vroeger en Nu uitgave Heemkundige Kring Haaltert te verschijnen najaar 2012)