WPG Uitge Uitg vers eve

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "WPG Uitge Uitg vers eve 2010 2010"

Transcriptie

1 WPG Uitgevers 2010

2 inhoud Wind in de rug De presse-papiers op de cover staan symbool voor de rechte rug van WPG Uitgevers in een jaar waarin de economische crisis nog steeds als een storm door de uitgeefwereld raasde. WPG Uitgevers bleef haar eigen koers varen, werd niet achteruitgeblazen en kon zelfs stappen vooruit maken. 3 Voorwoord 4 De organisatie 38 Centrale Ondernemingsraad 40 Sociaal Jaarverslag 43 Financieel jaarverslag 56 Contactgegevens 2 6 Strategisch verhaal directie WPG Standvastigheid en (digitale) ontwikkeling waren bepalend voor De crisis kreeg geen vat op het stabiele WPG in dit turbulente jaar. 9 WPG Service Centrum De rol van het WPG Service Centrum is nu groter dan ooit. Dankzij de toename van e-books en apps is technische ondersteuning onmisbaar. Steeds meer WPG ers doen dan ook veelvuldig een beroep op de collega s op de Nieuwezijds Voorburgwal. 13 Boeken Er gebeurde ontzettend veel in de boekentak in Apps schoten als paddenstoelen uit de grond, er werd afscheid genomen van de laatst overgebleven schrijver van de Grote Drie, Harry Mulisch, en er werden flink wat prijzen in de wacht gesleept. 21 Boeken in cijfers 23 Educatief Zwijsen wist in 2010 nog beter in te spelen op de wensen van de leerkrachten. Zo staan alle online applicaties voor het basisonderwijs nu achter één inlog. Een enorme operatie waarbij tachtig mensen betrokken waren. Maar er was meer, zoals de opmars van het digitale schoolbord en de komst van een nieuwe methode voor begrijpend lezen. 29 Tijdschriften Weekbladpers Tijdschriften werkt sinds eind 2010 vanuit drie clusters. Een accountmanager richt zich nu niet meer op één klantgroep met alle titels, maar op alle klanten met een select aantal titels. Dit pakt gunstig uit voor adverteerders. Voetbal International ontwikkelt zich steeds verder van een blad tot een multimediaal voetbalplatform 37 Tijdschriften in cijfers

3 Voorwoord Geachte lezer, Voor WPG Uitgevers was 2010 een uitzonderlijk jaar. Ondanks een nog steeds moeilijk economisch umfeld, realiseerden we voor het derde jaar op rij een aanzienlijk hoger bedrijfsresultaat ( 11,4 mln.) ten opzichte van het voorgaande jaar. Deels kwamen die mooie cijfers er dankzij autonome groei (waarbij met name de uitzonderlijke resultaten van educatieve uitgeverij Zwijsen en makelaars in voetbalinformatie Voetbal International opvallen), deels wordt het natuurlijk ook verklaard door de overname in 2010 van A.W. Bruna in Utrecht en Standaard Uitgeverij in Antwerpen. Deze acquisitie stond ons toe twee strategische doelstellingen die de directie voorjaar 2009 formuleerde ( groei in bestaande business maar wel in aanpalende domeinen en verwerven van een belangrijke marktpositie in België ) fors in te kleuren. Hoewel de integratie van onze Belgische activiteiten in de vennootschap die tegenwoordig WPG Uitgevers België heet, een moeizame start kende, kunnen we vandaag stellen dat we er op kruissnelheid zijn gekomen. Ook de aanwinst van de uitgever van onder anderen Stieg Larsson en Carlos Ruiz Zafón - A.W. Bruna - versterkte onze positie aanzienlijk. Alles staat of valt met het talent van onze mensen. Op P&Ogebied hebben we daarom, ondanks de crisis en noodzakelijke besparingsmaatregelen, in 2010 zwaar ingezet op personeelsontwikkeling, training en talentmanagement. De kracht van WPG Uitgevers schuilt in de eigenheid van de verschillende werkmaatschappijen. Tegelijkertijd willen we o.a. door het ontwikkelen van een gemeenschappelijke managementtaal en P&O-aanpak ook de potentie van het slim samenwerken achter de schermen ten volle benutten. Dat laatste is eveneens essentieel waar het gaat om het introduceren van innovatie in het van oudsher eerder traditionele uitgeversvak. Zowel bij de tijdschriften als in de educatieve business en bij de boekenuitgeverijen beleven we boeiende maar ook turbulente tijden. Een aantal klassieke paradigma (papier vs. digitaal, rol van de uitgever, rechtenissues) ondergaat wezenlijke veranderingen. Wij omarmen die veranderingen nadrukkelijk en vanuit een duidelijke visie. WPG Uitgevers hecht in al haar activiteiten uitzonderlijk veel belang aan kwaliteit. Onze auteurs, journalisten, vertalers, illustratoren, bedenkers van leermethodes en anderen zijn daarbij onze uitgesproken partners, en alle initiatieven die we op het innovatieve vlak ondernemen zullen vanuit dat standpunt vertrekken. In 2010 werd alvast grondig werk gemaakt van het digitaliseren van boeken, tijdschriften en leermethodes en we gaan verder op dat ingeslagen pad. Tot slot zal ook om andere redenen lang in ons collectieve geheugen gegrift blijven. Het was een jaar van afscheid nemen: van twee gewaardeerde directeuren die van een welverdiend pensioen gingen genieten: Zwijsen-directeur Karel van de Pas en Hilde Geerinck, directeur van WPG België. We namen ook afscheid van onze collega s van Scripta Media, die een nieuwe thuishaven vonden bij Castel Communications. En van collega s bij de Arbeiderspers, WPG België en Ludion tenslotte, omwille van reorganisaties. De aangrijpende, droevige en tegelijkertijd wondermooie uitvaart van Harry Mulisch was van een geheel andere orde en die dragen we ook voor altijd mee. Bericht van de voorzitter van de Raad van Commissarissen De Raad van Commissarissen heeft in 2010 vijf keer vergaderd met de WPG-directie. Deze vergaderingen vonden plaats (in Nederland en Vlaanderen) rond de bekendmaking van de begrotingcijfers en de jaar- of kwartaalcijfers. De RvC is zeer tevreden over de ontwikkelingen binnen WPG Uitgevers, niet in de laatste plaats omdat WPG Uitgevers 2010 afsloot met een keurige winst, ondanks een nationale recessie en bankencrisis. De winsten zijn belangrijk, met name omdat daardoor het uitgeven van boeken, tijdschriften en educatieve producten die een positieve bijdrage kunnen leveren aan onze samenleving mogelijk is. In dit voorname streven zijn zowel de directie als de medewerkers in 2010 opnieuw geslaagd. Margreeth de Boer Voorzitter Raad van Commissarissen Schoonheid en inzicht toevoegen aan deze wereld en dat op een rendabele manier: dat is onze missie. Daarvan wil dit jaarverslag dat u een blik achter de schermen probeert te geven getuigen. Veel leesplezier. Koen Clement Algemeen directeur 3

4 WPG UItgevers Een overzicht (per mei 2011) Boven vlnr.: Cyriel van Tilborgh (RvC) Margreeth de Boer (RvC, voorzitter) Frans Kusters (RvC) Annette Portegies (directeur Em. Querido s Uitgeverij) Johan de Koning (directeur WPG Uitgevers België) Karin van Gilst (directeur Weekbladpers Tijdschriften) Lex Jansen (directeur de Arbeiderspers, Balans) Anneke Blok (directeur Zwijsen) Onder vlnr.: Peter van Wel (RvC) Marleen Stikker (RvC) Ludo Stroobants (directeur marketing & verkoop WPG Uitgevers België) Dick Holstein (directeur Voetbal International) Joop Boezeman (directeur A.W. Bruna) Robbert Ammerlaan (directeur De Bezige Bij) EDUCATIEF BOEKEN TIJDSCHRIFTEN OVERIGE ACTIVITEITEN STICHTING WEEKBLADPERS DIRECTIE WPG UITGEVERS B.V. ZWIJSEN ZWIJSEN BELGIË 4 A.W. BRUNA DE ARBEIDERSPERS BALANS DE BEZIGE BIJ CARGO OOG & BLIK THOMAS RAP QUERIDO NIJGH & VAN DITMAR ATHENAEUM-POLAK & VAN GENNEP QUERIDO KINDERBOEKEN LEOPOLD PLOEGSMA STANDAARD UITGEVERIJ MANTEAU DE BEZIGE BIJ ANTWERPEN LIDO LUDION DE BUITENSPELERS WEEKBLADPERS TIJDSCHRIFTEN Vrij Nederland Opzij J/M voor ouders Psychologie Magazine Hollands Diep Hoe Overleef Ik? Yoga Magazine Runner s World Men s Health HAPPINEZ MAGAZINEZ Happinez VOETBAL INTERNATIONAL Voetbal International Hard Gras WPG SERVICE CENTRUM WPG ONROEREND GOED Jan Kabel onafhankelijk voorzitter Marleen Stikker (RVC) Frans Kusters (RVC) Mischa Cohen (COR) Nathalie Doruijter (COR) RAAD VAN COMMISSARISSEN WPG UITGEVERS B.V. Margreeth de Boer voorzitter Frans Kusters Marleen Stikker Cyriel van Tilborgh Peter van Wel RAAD VAN BESTUUR WPG UITGEVERS BELGIË N.V. Piet van Roe voorzitter Koen Clement, algemeen directeur Henk Hoevers, financieel directeur Petra Keuchenius, directeur P&O en juridische zaken Paulien Loerts, directeur operatie en innovatie CENTRALE ONDER- NEMINGSRAAD Namita Bhargava Chris Boudewijns Nathalie Doruijter voorzitter Tineke Kurd Sabine Lefever Karin van Lieshout Laura van Merendonk Saartje Schwachöfer Jacqueline Smit vice-voorzitter Ria Turkenburg Willemien Verver ambtelijk secretaris Michiel Verhaar Peter Wigchert

5 WPG UItgevers Een overzicht (per mei 2011) WPG UITGEVERS CORPORATE GOVERNANCE is een onafhankelijke groep van multimediale bedrijven in Nederland en België, gericht op het rendabel uitgeven en exploiteren van relevante, kwalitatief hoogstaande producten en diensten die schoonheid en inzicht verschaffen. Tot de kernactiviteiten van WPG Uitgevers behoren het uitgeven van boeken voor de algemene markt door de uitgeefhuizen A.W. Bruna, Arbeiderspers, Balans, De Bezige Bij, Em. Querido s Uitgeverij en WPG Uitgevers België, het uitgeven van tijdschriften (onder meer Vrij Nederland, Opzij, Psychologie Magazine, J/M, Happinez, Men s Health, Runner s World en Voetbal International) en het uitgeven van leermiddelen voor het primair onderwijs door Zwijsen. In 2010 realiseerde WPG Uitgevers met 760 medewerkers een jaaromzet van ruim 200 miljoen. WPG Uitgevers kent geen externe aandeelhouders: de aandelen van WPG worden beheerd door Stichting Weekbladpers. De Stichting heeft een rol als eigenaar op afstand. De juridische structuur van WPG Uitgevers valt onder het wettelijk structuurregime. DE ROL VAN DE AVA IS: 1. De Stichting is houdster van de aandelen van WPG Uitgevers; de rechten, plichten en bevoegdheden zijn vastgelegd in de Statuten Weekbladpers en, voor de rol als AVA, in de Statuten WPG Uitgevers BV, voor zover niet bij de wet bepaald. 2. De AVA benoemt de RvC-leden op voordracht van de RvC of van de COR. Voor een derde van het aantal leden heeft de COR een versterkt aanbevelingsrecht met betrekking tot de voordracht. Deze voordracht is op basis van een profielschets die de Raad van Commissarissen (RvC) vaststelt na te zijn besproken in de Centrale Ondernemingsraad (COR) en de AVA. 3. De AVA kan de gehele RvC ontslaan na de visie van de COR te hebben gehoord. Dan stelt de Ondernemingskamer een of twee commissarissen voor die een nieuwe RvC moeten voordragen aan de AVA. 4. De AVA stelt in plaats van de RvC de jaarrekening vast. Wel kan de vaststelling van de te reserveren en als dividend uit te keren bedragen statutair aan een ander orgaan van de vennootschap toekomen. Besloten is dat de RvC dit blijft doen. Om de medezeggenschap in de finale besluitvorming het juiste gewicht te geven, wordt het bestuur van de Stichting als volgt samengesteld: twee bestuursleden worden benoemd door en uit de RvC, twee door en uit de COR en aan het bestuur wordt een onafhankelijke voorzitter toegevoegd die door de vertegenwoordigers van de RvC en COR gezamenlijk wordt gekozen. Voor de voorzitter geldt een maximum zittingsduur van twee termijnen van vier jaar. 5

6 Strategisch verhaal directie Het fundament van 2009, kunnen we vanaf 2010 gaan oogsten 2010 was voor WPG Uitgevers een jaar van standvastigheid en (digitale) ontwikkeling. Waar de crisis nog altijd om zich heen greep, kon het stabiele WPG Uitgevers haar kennis vertalen naar nieuwe producten en met overnames de brede uitgeverij verder versterken was het jaar ná de grote schrik van de economische crisis. KOEN CLEMENT: Het is paradoxaal: 2010 is een goed jaar geweest, maar ik geloof niet dat het economisch onheil al definitief achter ons ligt. De druk op de consumentenmarkt neemt toe. En het terughalen van verloren advertentieomzet blijkt moeilijk. We moeten ons meer inspannen om onze fair share binnen te halen. Zo doet het vernieuwde Vrij Nederland het fantastisch goed bij de lezer, maar dit heeft zich nog niet vertaald in een hogere advertentieomzet. Tot een andere strategie voor WPG heeft de crisis niet geleid, wel tot meer urgentie om effectievere businessmodellen te bedenken. WPG is erin geslaagd ondanks de economische crisis winst te blijven boeken. HENK HOEVERS: Mede door de acquisitie van AW Bruna en Standaard Uitgeverij is de omzet in 2010 gestegen van 145 miljoen naar ruim 200 miljoen. Om die acquisitie mogelijk te maken heeft WPG voor het eerst in haar bestaan we waren altijd schuldenvrij een belangrijke lening bij een bank afgesloten. Dit wil niet zeggen dat onze natuurlijke voorzichtigheid overboord is gegaan. Integendeel, we storten ons niet in wilde avonturen, maar willen wel het ondernemerschap bevorderen. WPG heeft ook last van de economische crisis, maar de omzetten vertonen de afgelopen vijf jaar geen dip. De crisis heeft iedereen binnen WPG kostenbewuster gemaakt. Zo zijn boekenuitgevers veel voorzichtiger in hun oplagebeleid. In 2010 is er op het gebied van innovatie veel opgestart. Motto: Innoveren moet je ook doen. PAULIEN LOERTS: In 2009 hebben we het fundament gelegd en zijn er geen grote innovaties geweest. In 2010 ligt dat anders. De effecten daarvan worden in de komende jaren zichtbaar. Zo hebben we ruim duizend boeken technisch geschikt gemaakt voor uitgave als e-book. Niemand weet waar we precies naartoe gaan, maar bij WPG hebben we besloten om op te houden met alleen maar praten en daadwerkelijk te gaan innoveren. We zullen zeker fouten maken, maar daar leren we van. Je hebt mislukte projecten nodig om successen te kunnen boeken. In 2010 formuleerde WPG als onderdeel van de strategie voor de komende jaren: het ontwikkelen en bevorderen van transparant management in de gehele organisatie. PETRA KEUCHENIUS: Transparant management gaat over openheid, duidelijkheid en vertrouwen in de relatie tussen leidinggevenden en medewerkers. Het gaat erom duidelijk te zijn in wat we van elkaar kunnen verwachten en elkaar te leren aanspreken op onze taken en verantwoordelijkheden. Daar hoort bij dat we elkaar aan afspraken houden. Vertaald in een motto: Hard op de zaak, zacht op de relatie. We zeggen daarmee dat we elkaar aanspreken op gedrag en resultaat, en niet op de persoon.

7 Strategisch verhaal directie Koen Clement, algemeen directeur Paulien Loerts, directeur operatie en innovatie In 2010 heeft WPG zich verbreed met AW Bruna en Standaard Uitgeverij. KOEN CLEMENT: De overname kwam niet alleen voort uit de wens om te groeien, al haalden we met Standaard Uitgeverij wel in één klap het marktleiderschap in België binnen. De acquisities boden ons vooral de kans om de portfolio uit te breiden in aanpalende domeinen, zoals strips en commerciële fictie en non-fictie. Daarnaast werd onze bedrijfscultuur verrijkt. We kunnen veel leren van AW Bruna en Standaard Uitgeverij. Daar kunnen we ons voordeel mee doen. Ik koester overigens de rijkdom van verschillende bedrijfsculturen binnen WPG. WPG heeft haar positie in België in belangrijke mate versterkt, en meer KOEN CLEMENT: Onze groeistrategie voor België is gebaseerd op marktanalyse. We blijven er doen waar we goed in zijn, maar we hebben ook de ambitie om met De Bezige Bij Antwerpen een speler van formaat te worden op de markt van literaire fictie en non-fictie. Hoezeer Standaard Uitgeverij ons verrijkt, blijkt al uit het feit dat vier van de vijf bestverkochte strips van Standaard komen en uit de schitterende positie van Manteau, bijvoorbeeld op het vlak van thrillers. Standaard heeft ook een succesvol fonds voor professionals als artsen en advocaten. Die tak van uitgeven is sterk databasegedreven. De techniek daarvan stimuleert ons ook voor andere domeinen na te denken over een vorm van marktbenadering waarin kennis van de consument centraal staat. Samenwerken binnen projecten levert kennis op die iedereen binnen WPG kan gebruiken. PAULIEN LOERTS: Uit de businessplannen van de uitgeverijen is een aantal interessante projecten voortgekomen op het gebied van digitalisering, social media, het exploiteren van nevenrechten en duurzaamheid. Mensen uit alle geledingen van WPG werken binnen die projecten samen om kennis te ontwikkelen die voor iedereen nuttig is. Een voorbeeld is social media. Binnen WPG wordt daar veel mee gedaan, maar niet altijd op een even gestructureerde manier. De projectgroep onderzoekt wat social media echt kan betekenen voor een uitgeverij. Als daar goede adviezen uitkomen, kunnen we als WPG-directie besluiten om er extra in te investeren. Door de unieke positie van WPG Uitgevers geen externe aandeelhouders kunnen we snel reageren op veranderingen in de markt en hebben we de financiële middelen om waar nodig écht te investeren. Digitale kinderboeken: slim samenwerken voor twee markten. PAULIEN LOERTS: Een bijzondere krachtenbundeling is die tussen de kinderboekenuitgeverijen Querido, Leopold en Ploegsma en de educatieve uitgeverij Zwijsen. Het unieke is dat er digitale kinderboeken gemaakt worden die voor de consumentenmarkt en voor de educatieve markt geschikt zijn voor zowel smartphones, tablets als digitale schoolborden. Dat is slim samenwerken en kennis delen in optima forma. De WPG-uitgevers nemen een dominante positie in de bestsellerlijsten in. Circa veertig procent van de CPNB-tophonderd is van WPG-huize. KOEN CLEMENT: Die zogenaamde dominantie, die we an sich niet nastreven, heeft ook een keerzijde. We moeten niet afhankelijk van bestsellers worden, maar er juist een uitdaging in blijven zien om ook de kleinere boeken een plek onder de zon te geven. We willen oeuvres blijven bouwen en geloof uitstralen in kwaliteit en potentieel, want daarmee definiëren we de rol van de uitgever. We dagen schrijvers uit, denken na over de positionering van hun werk en we hebben de durf en de noodzakelijke grootte om te investeren in experimenten. Die rol moeten we beter communiceren, want veel mensen weten niet precies wat een uitgever doet. 7

8 Strategisch verhaal directie Henk Hoevers, financieel directeur Petra Keuchenius, directeur P&O en juridische zaken Een intensievere samenwerking met de boekhandel is belangrijk. PAULIEN LOERTS: De boekhandel ligt momenteel drieledig onder vuur: door de crisis, doordat er meer omzet naar internet gaat en door de opkomst van digitaal lezen. Ook WPG werkt inzake digitale boeken en internetverkopen samen met een groot aantal nieuwe e-retailers. We zien daarnaast ook nieuwe mogelijkheden om nog intensiever samen te werken met de boekhandel. De uitstekende inhoud van de tijdschriften verdient een stevige commerciële omkadering. KOEN CLEMENT: Onze tijdschriften positioneren zich aan de bovenkant van de markt en doen het fantastisch goed. Psychologie Magazine heeft een fenomenale oplage van , en Happinez en Voetbal International zijn verpletterende marktleiders. Van oudsher ligt onze focus op inhoud. Daar zijn we goed in. Bij WPG werken veel inhoudelijke helden. We willen in de toekomst nog meer dan vandaag ook een powerhouse voor commerciële mensen zijn. Mensen die de inhoud op een ons passende manier naar de markt kunnen brengen. 8 De introductie van de ipad is door de tijdschriften van WPG aangegrepen om te experimenteren. PAULIEN LOERTS: Bijna alle tijdschriften van WPG hebben inmiddels een ipad-versie. De meeste nog alleen als pdf van de papieren editie, maar Voetbal International, Vrij Nederland en sinds kort ook Psychologie Magazine publiceren verrijkte versies voor de ipad. De bouwstenen die daarvoor ontwikkeld zijn, kunnen we ook gebruiken voor de andere tijdschriften en voor de boekenen educatieve uitgeverijen. WPG investeert mee en adviseert waar gewenst. Vervolgens evalueren we de resultaten en benutten we de opgedane kennis elders binnen de organisatie. Veranderende markten stellen andere eisen aan WPG. KOEN CLEMENT: De komende jaren zullen veel veranderingen laten zien in de verschillende domeinen: boeken, tijdschriften, educatie. Dit vereist een flexibeler instelling van onze organisatie. De focus verlegt zich. We zullen bijvoorbeeld meer mensen nodig hebben voor de exploitatie van rechten namens uitgevers en auteurs. We zullen meer nieuwe dingen doen. Daar zijn soms mensen met andere competenties voor nodig. Tegelijkertijd zullen we kritisch naar de kostenstructuur van de organisatie blijven kijken. In een organisatie als WPG die drijft op creativiteit is het van het grootste belang dat iedereen op de juiste plek werkt en zijn talenten kan benutten. PETRA KEUCHENIUS: Talentmanagement betekent aandacht hebben voor ieders individuele talent en focussen op wat er wel is in plaats van wat er niet is. We willen bevorderen dat alle medewerkers hun specifieke talenten leren ontdekken en kunnen ontplooien. Mensen worden daar gelukkiger van, terwijl tegelijkertijd ons rendement stijgt. Talentmanagement is vooral een kwestie van mindset. Daarom proberen we op allerlei manieren iedereen bewuster te maken. We hebben een nummer van ons personeelsmagazine WPG Indruk aan talent gewijd, op de nieuwjaarsbijeenkomst heeft auteur Luk Dewulf erover gesproken en we hebben de functioneringsgesprekken omgedoopt tot beoordeel- en ontwikkelgesprekken. Het is voor WPG echt van belang dat we investeren in medewerkers en dat doen we dus ook!

9 WPG Service Centrum Onmisbare technische en innovatieve krachten Waar zouden al die prachtige titels en hippe noviteiten in de uitgeversbranche zijn zonder techniek? Digitale uitgaven, e-books en Apps kunnen niet zonder de - veelal onzichtbare - krachten achter de schermen. Bij WPG Uitgevers vormen deze mensen het WPG Service Centrum. 9

10 WPG Service Centrum 2010: een nieuwe naam en een nieuwe locatie Het WPG Service Centrum, voorheen WPG Facilitair Bedrijf geheten, is in juni 2010 verhuisd naar een nieuwe locatie op de Nieuwezijds Voorburgwal. De afdelingen Informatievoorziening & Automatisering, Klanten Service Centrum, Klanten Kennis Centrum, Online Service Centrum en applicatiebeheer boeken zijn hiermee op een centrale plek gehuisvest. Coördinatoren systeembeheer Frank van der Weide en Eric Storms van Informatievoorziening & Automatisering (I&A): Het laatste weekend van mei hebben we het verhuisproject na maanden voorbereiden eindelijk kunnen afronden. Je moet je voorstellen dat mensen op vrijdagmiddag naar huis gaan en op maandag weer achter hun bureau schuiven op een andere plek. Maar alles moet het dan wel doen. Daarvoor is een hele nieuwe infrastructuur opgezet. En het mooie was: niemand heeft daar ook maar iets van gemerkt. Een ander groot I&A-project is de overstap naar het glasvezelnetwerk geweest. Alle Amsterdamse vestigingen zitten nu in één groot netwerk. Hierdoor hebben we veel meer mogelijkheden gekregen. De snelheid van de internettoegang is toegenomen. En we zijn nog niet klaar. De nieuwe infrastructuur maakt verdere besparingen mogelijk, zoals het terugbrengen van het aantal servers. We kunnen voorzieningen beter benutten. Dan denk ik aan het centraal aanbieden van VOIP-telefonie. En dat allemaal zonder dat de eindgebruiker er ook maar een moment last van heeft gehad. 10 Samenwerken Iets verkopen op internet is niet zo moeilijk. Maar iets verkopen, efficiënt verzenden en koppelen aan abonneebestanden en aan bestellingen, is een ander verhaal. WPG werkte in 2010 hard aan de backoffice-kant van alle WPG-internetwinkels. Tom Zoetbrood, systeemontwerper bij Informatievoorziening & Automatisering (I&A) van WPG en aanspreekpunt binnen het Webshopproject: Binnen WPG is er gekozen voor een standaard opgezette webshop die te gebruiken is voor alle uitgaven en websites van onze uitgeverijen. Dat is handig: vernieuwingen van het aanbod worden zo automatisch in de shop doorgevoerd. Marketing manager Georgia Grezel is betrokken bij de Happinezwebshop: Wij hadden in 2010 een reeks wensen bij het WPG Service Centrum neergelegd. We wilden: vereenvoudigen, een koppeling van ons abonneebestand en snellere levertijden. Gelukkig stonden we niet alleen: Voetbal International wilde ook een betere webshop. Samen met Weekbladpers Tijdschriften, het Online Service Centrum, I&A en KSC hebben we de krachten gebundeld. Ik ben erg blij met het eindresultaat en ik moet zeggen dat het opmerkelijk is dat twee zo verschillend ogende webshops middels hetzelfde raamwerk zijn gebouwd! Dat is echt winst. Het raamwerk van de shop is in samenwerking met het bedrijf GX gebouwd: de leverancier van het WPG-content management systeem WebManager. In WebManager kunnen de webmasters en webredacteuren van de verschillende uitgeverijen zelf teksten en foto s op de websites bewerken.

11 WPG Service Centrum Schappen vullen Bij de realisatie van de webshops speelt het KSC ook een grote rol, zegt Ria Dorsman, manager van het Klanten Service Centrum (KSC). Wij zetten de producten virtueel in de schappen en dat doen we natuurlijk niet alleen. Eerst geven de shopkeepers zeg maar de personen die bij elke titel verantwoordelijk zijn voor de verkoop van de producten aan wat zij willen verkopen. Ze geven de artikelnaam, de prijs en abonneeprijs door. Vervolgens plaatsen wij dat. Elke bladtitel kan serieuze winkelopties aanbieden. Plus veel extra s. Denk maar aan het intekenen op een product dat niet meer voorradig is. Of de keuze voor een cadeauverpakking of een kassakoopje. Partijen vinden De kennis van het WPG Service Centrum wordt aangevuld door externe partners. Zo is er GX die de software voor de websites levert, maar ook andere partijen als KPN. Yvonne Dieks, Technisch projectleider van het Online Service Centrum (OSC): Alle websites en ook een delen van de webshops werden tot voor kort bij de afdeling Informatievoorziening & Automatisering gehost. Dat is nu anders. Door de flinke groei van de websites en webshops en het steeds groter wordende belang ervan is in 2010 gezocht naar een partij die hosting aanbiedt voor de zakelijke markt. Dat is KPN geworden, waardoor we 24 uur per dag, 7 dagen per week support kunnen krijgen. Sinds eind december draaien de boekenwebsites daar. In 2011 gaan ook websites en webshops van de tijdschriften en van Zwijsen over naar KPN. Crossmediaal Staci van Schagen heeft als manager Online & Business Technology verschillende Kennissessies georganiseerd over de crossmediale mogelijkheden van de WPG-producten. Wat kun je met Apps, met Google. Wat leven er voor ideeën met nieuwe applicaties en ga zo maar door. Aan de Hoe overleef ik - website heb ik een hele nieuwe webfunctionaliteit gehangen. Je moet een profiel aan kunnen maken en vrienden kunnen worden, vond ik. De doelgroep is heel interactief, die moeten wij bedienen. Ook het boekenvak is aan veel digitale veranderingen onderhevig. Wij faciliteren de wensen die leven bij uitgeverijen. Zo komt alle digitale informatie over de boeken binnenkort uit een ander systeem. We kunnen straks alle auteurs tonen, plus alle productgegevens. Die verrijking biedt veel kansen. Het managen van video is betrekkelijk nieuw voor ons. Hier ligt onze uitdaging is het opzetten van een systeem, zodat iedereen op dezelfde manier filmpjes online kan zetten. We willen in dat kader niet alleen samenwerken met partijen die een videomanagement systeem kunnen leveren, maar we zoeken specifiek naar de verdieping daarvan. We willen de data ook kunnen analyseren. Het kijkgedrag van bezoekers ontleden is minstens zo belangrijk als het managen van de video s. 11

12 WPG Service Centrum Selfservice: klant zelf aan de slag Wie een abonnement heeft op een van de WPG-bladen moest voorheen voor bezorgklachten of adreswijzigingen bellen of schrijven naar het Klanten Service Centrum. Dat hoeft nu niet meer, dankzij de Selfservice-tool, ontwikkeld door I&A. Ria Dorsman: Klanten kunnen nu inloggen via internet en krijgen zo toegang tot hun persoonlijke gegevens. De wijzigingen worden meteen in de database veranderd, simpelweg omdat het abonnementenbestand van álle bladen erachter hangt. Als voorbeeld: Het kan wel eens gebeuren dat een abonnee voor Psychologie Magazine het adres wil wijzigen. Mocht er ook een abonnement lopen op Vrij Nederland of J/M ouders dan wordt direct de vraag gesteld of daar de wijziging ook doorgevoerd moet worden. De gegevens worden nu ook gekoppeld aan alle informatie voor de webshops en eventueel voor deelname aan een spelletje of een prijsvraag. Uiteindelijk is dit niet alleen klantvriendelijker, maar levert het ook een besparing op. Wij hoeven de mutaties niet meer allemaal zelf in te voeren! En de klant? Die kan zelf snel schakelen en heeft daar een goed gevoel bij. Nieuwsbrieven sneller weg De samenstelling van de nieuwsbrief en het verzenden ervan was een omslachtig proces. Remco Ligthart, database marketeer: Webredacteuren hadden de mensen van het KSC nodig om de nieuwsbrief te testen en aan te passen. Dat moest anders kunnen. En we wilden ook meer mogelijkheden toe kunnen voegen. Sinds vorig jaar (2010) kunnen webredacteuren zelf hun eigen nieuwsbrieven opstellen, testen en verzenden. Deel 2 van het project staat al op stapel. We willen de registratiemogelijkheden uitbreiden. En in de toekomst moet een ontvanger kunnen kiezen voor bepaalde interessegebieden, zodat de nieuwsbrieven nog persoonlijker worden. Klanten kunnen dan ook hun eigen nieuwsbrieven beheren. 12

13 Boeken Bestsellers, Apps en nieuwe aanwinsten 13

14 Boeken Krachten bundelen in Vlaanderen Bij de integratie van WPG België met Standaard Uitgeverij was samenwerking het kernwoord. Aan de Mechelsesteenseweg 203 in Antwerpen werd flink geschoven met bureaus en stoelen. Sedert september 2010 hebben de medewerkers van de uitgeverijen vanuit de kantoren van Standaard Uitgeverij, de nieuwe loot aan de WPG-boom, hun krachten gebundeld. Hoewel het opgaan in elkaars cultuur geen sinecure is, verloopt de integratie in Vlaanderen van nieuwe en bestaande WPG-uitgeverijen (Standaard Uitgeverij, Ludion, De Bezige Bij Antwerpen en Manteau) zonder noemenswaardige problemen. Dat is niet heel verwonderlijk aangezien de uitgeverijen geen directe concurrent van elkaar waren, maar eerder complementair. Door de samenvoeging heeft WPG Uitgevers België een marktaandeel van zo n 27 procent in Vlaanderen verkregen was het jaar dat De Bezige Bij Antwerpen het licht zag. De Bezige Bij Antwerpen stelt WPG in staat om nog beter te penetreren in de Vlaamse markt van literaire fictie en non-fictie. Met deze zuster van de roemruchte Amsterdamse uitgeverij heeft WPG Uitgevers België er een belangrijke literaire uitgeefactiviteit bij die lokaal is verankerd en die gebruik maakt van de retailkanalen en de marketingaanpak van WPG België. Omgekeerd krijgen Vlaamse auteurs nu nog meer de kans om zich te profileren op de Nederlandse markt, dankzij het distributie- en marketingnetwerk dat WPG in Nederland heeft. Congo: teamwork Congo van auteur David van Reybrouck, uitgegeven bij de Bezige Bij, sleepte het afgelopen jaar verschillende prijzen in de wacht, waaronder de AKO Literatuur Prijs, de Libris Geschiedenis Prijs, de Jan Greshoff Prijs en de prijs voor het beste omslag In het boek bedankt Van Reybrouck redacteur Wil Hansen uitgebreid voor diens bijdrage. Welke was de rol van Hansen bij de totstandkoming van het gevierde boek? De samenwerking tussen David van Reybrouck en Wil Hansen gaat verder terug dan die voor het boek Congo. Ze kennen elkaar inmiddels lang. Wil Hansen: Je mag zeggen dat ik David heb ontdekt. In 2001 werkte ik nog voor Meulenhoff en ik begeleidde David bij zijn eerste boek De Plaag. Die samenwerking was heel vruchtbaar en we hebben contact gehouden. Enkele jaren terug werd ik gevraagd redacteur te worden bij De Bezige Bij. Op een bepaald moment belde David me op met zijn plannen voor Congo en hij wilde dat ik zijn redacteur werd. Hij schreef een synopsis en Robbert Ammerlaan ging akkoord. Zo raakten we weer samen aan het werk en hernieuwden en intensiveerden we onze vriendschap. Zag Wil Hansen het succes van Congo aankomen? Niet in deze omvang. Ik weet wel dat David een geweldig goede schrijver is. Momenteel is hij een van de beste schrijvers van ons taalgebied. Ook op het gebied van fictie zal hij menigeen nog gaan verbazen. Omdat ik het gevoel kreeg dat het boek in de aanloop naar de publicatie werd onderschat, heb ik een paar keer hard geroepen dat Congo vijftigduizend exemplaren zou gaan verkopen. Dat was deels wishful thinking, maar het is wel (meer dan) uitgekomen met een verkoop van exemplaren. 14

15 Boeken De Bezige Bij neemt afscheid van Harry Mulisch Gedetailleerd commentaar Over de samenwerking tussen de schrijver en redacteur zegt hij: Die was heel erg hecht en intensief. David schreef een hoofdstuk, leverde dat aan en vervolgens gaf ik daar heel snel gedetailleerd commentaar op, tot op zinsniveau. Vaak hadden we zo n acht keer op een dag telefonisch contact over de tekst. Ik denk dat het scheelt dat we vrienden zijn. Daardoor is de communicatie heel open, we kunnen elkaar alles zeggen. Er was voortdurend sprake van een uiterst creatieve wisselwerking. Als je zo werkt moet je elkaar niet sparen; we konden elkaar alles unverfroren zeggen. Wat is de kracht van Congo? Wil Hansen: Het aantrekkelijke van het boek is dat het een aaneengesloten, recente periode beschrijft, van 1860 tot De geschiedenis van Congo was nog niet eerder geschreven, een van de redenen overigens waarom we het boek ook aan diverse landen hebben verkocht, waaronder Amerika. Bovendien kiest David er nadrukkelijk voor om zwarte Congolezen aan het woord te laten komen, dus niet alleen vanuit de visie van de koloniale macht te vertellen. Daarnaast schrijft David literair zeer beeldend. Dat zijn belangrijke pijlers onder het succes. Op zaterdag 30 oktober 2010 overleed schrijver Harry Mulisch op 83-jarige leeftijd. Hij laat een weergaloos en onnavolgbaar oeuvre na. Een literair universum van grote betekenis en van een virtuoze verbeeldingskracht. Hij schreef romans, novellen, verhalen, beschouwend proza, studies, autobiografisch werk, reportages, toneelstukken en gedichten. Harry Mulisch behoort tot de succesvolste, meest gelezen en meest bewonderde auteurs van zijn generatie. Hij was de laatst levende van de illustere Grote Drie van de na-oorlogse Nederlandse literatuur. Zijn werk is in tientallen talen vertaald en door de meest prominente literaire critici in binnen- en buitenland met lof overladen. Mulisch oeuvre werd bekroond met de belangrijkste literaire prijzen, waaronder de P.C. Hooftprijs en de Prijs der Nederlandse Letteren. Bijna zestig jaar lang maakte Harry Mulisch deel uit van het hart van De Bezige Bij. Harry Mulisch werd op indrukwekkende wijze herdacht tijdens een bijeenkomst in de Stadsschouwburg. Aansluitend werd hij per boot naar Zorgvlied gebracht, waar hij onder grote publieke belangstelling werd begraven. 15

16 Boeken A.W. Bruna zet de ramen bij WPG open De komst van uitgeverij A.W. Bruna naar WPG, was een majeure gebeurtenis in Deels uiteraard vanwege de omvang en het marktaandeel van de in Utrecht gevestigde uitgeverij. Maar A.W. Bruna heeft ook een grote reputatie op het gebied van marketing en publiciteit. Haar onconventionele, commerciële aanpak heeft het laatste decennium garant gestaan voor grote verkoopsuccessen. Zo bevat het A.W. Bruna-fonds veel schrijvers uit de nu zo populaire mediterrane (onder meer Zafón) en Scandinavische (onder wie Stieg Larsson) regio s. Omschreef directeur Joop Boezeman de ontvangst binnen WPG als een warm bad, omgekeerd hebben A.W. Bruna en ook Standaard Uitgeverij een inspirerende uitwerking op de andere uitgeverijen. Zij tonen veel interesse in de organisatorische structuur en werkwijze van de nieuwe loten aan de WPGstam. Met de komst van A.W. Bruna en Standaard is de wil om de vruchten te plukken van elkaars expertise binnen WPG alleen maar groter geworden. Daarbij is het vizier nog nadrukkelijker gericht op de toekomst. iphone-app Joost Zwagerman Ter gelegenheid van de Boekenweek 2010 presenteerde uitgeverij De Arbeiderspers een iphone-applicatie rond Joost Zwagerman. Gedurende de Boekenweek ontvingen de gebruikers iedere dag een gedicht van Joost Zwagerman. Het gedicht werd voorgelezen door Hans Teeuwen. De app bevatte verschillende functies, zoals een nieuwsbutton, waarmee een verbinding met het weblog van de schrijver essayist werd gelegd, de Boekenweek-agenda van Joost Zwagerman en uitgebreide informatie over de auteur en zijn romans. Voor de Arbeiderspers was het de eerste keer dat een schrijver en zijn werk via een smartphone-app toegankelijk werd gemaakt. Het succes van deze app werd bewezen in het feit dat ze korte tijd bovenaan in de categorie Boeken in de App Store stond. 16

17 Boeken Kinderboeken ook een succes als app De aantrekkingskracht van kinderboeken reikt verder dan print. In bewerkte vorm zijn ze ook succesvol als app voor de smartphone of de ipad. Mees Kees, Fiet wil rennen en Voordat jij er was zijn daarvan het bewijs. De in 2010 opgerichte afdeling Rights en New Business bij Em. Querido s Uitgeverij speelt een belangrijke rol bij het exploiteren van nevenrechten en het opzetten en coördineren van innovatieve projecten. Het succes was en is groot: een van de winnaars van een Zilveren Griffel in 2010, Fiet wil rennen, is tevens Prentenboek van het jaar Het boek stond ook centraal tijdens de Nationale Voorleesdagen die in januari van dit jaar werden gehouden. Fiet wil rennen, uitgegeven bij Querido Kinder- en jeugdboeken, is een nu al klassiek kinderboek over een struisvogel die wil rennen, maar moet opboksen tegen de genadeloze wind. Ook de app die voor de smartphone en ipad is ontwikkeld als een levend prentenboek is een groot succes. Al na één dag stond het kinderboek van Bibi Dumon Tak op de eerste plaats in de categorie Boeken in de App Store. Het boek is voor de app geanimeerd tot een tekenfilm en wordt voorgelezen door Frank Groothof. Voor de ipad is inmiddels ook een speciale educatieve versie gemaakt, waarbij kinderen kunnen werken aan hun woordenschat. Voordat jij er was Voordat jij er was werd bekroond met de Gouden Griffel 2010 en de Vlag en Wimpel 2010 van de Penseeljury. Het boek is eveneens uitgegeven bij Querido Kinder- en jeugdboeken. Voordat jij er was is een verrassende versie van het scheppingsverhaal, waarin niet alles is zoals het lijkt. Een boek waarin bovendien tekeningen worden gecombineerd met fotografie. Als app is het boek op maat bewerkt en verrijkt. Zo wordt het verhaal voorgelezen door meesterverteller Jan Meng. Mees Kees En dan is er het succes van Mees Kees van uitgeverij Ploegsma. De avonturen van Mees Kees en de leerlingen van 6B kwamen in 2010 ook beschikbaar in een applicatie. Het Kinderboekenweekgeschenk Mees Kees in de gloria van Mirjam Oldenhave rolde in een oplage van bijna een half miljoen exemplaren van de persen. Om dit feestelijke feit luister bij te zetten werd deze app gelanceerd. Niet alleen de vakpers was enthousiast. De gratis app stond vanaf de eerste dag hoog in de top tien van de itunes Store en was in het eerste kwartaal van 2011 meer dan twintigduizend keer binnengehaald. De app wordt nog steeds wekelijks 700 tot 800 keer gedownload. Het artwork voor de app is net als de boeken gedaan door Rick de Haas. Naast een verhaal over de klas van Mees Kees bevat de app onder meer een liedje, spelletjes en een agenda. In iphone Magazine met de top 17 honderd van allerbeste apps werd over Mees Kees geschreven: Een leuke aanvulling op de gelijknamige boeken van Mirjam Oldenhave (...) een geslaagde app die zeker als voorbeeld mag dienen.

18 Boeken Een app voor Huid en Haar Uitgeverij Nijgh & Van Ditmar liet in 2010 een applicatie ontwikkelen voor Huid en Haar, de nieuwste roman van Arnon Grunberg die in oktober verscheen. De app was gratis te downloaden voorafgaand aan de verschijningsdatum van de roman. Concept en realisatie werden uitgevoerd door FONKmobile. De vormgeving van de app werd verzorgd door Skybox, en Studio Ron van Roon ontwierp het omslag van Huid en Haar, dat als icon van de app fungeert. Arnon Grunberg selecteerde twee fragmenten uit Huid en Haar die waren te lezen op de app. De fragmenten waren bedoeld als opwarmer voor het boek, dat tevens via de app kon worden gereserveerd. Zij die inschreven op Huid en Haar ontvingen de roman zonder verzendkosten op de dag van verschijning. Uiteraard bevat de app ook achtergrondinformatie over de romans van Grunberg en door middel van een link met zijn blog kunnen gebruikers op de hoogte blijven van nieuws rond de romancier en essayist. De app zal, indien opportuun, bijvoorbeeld bij verschijnen van nieuw werk van Grunberg, worden aangepast. Met de roman Huid en Haar schreef Grunberg een verhaal over verboden liefde, pervers plezier, overspel en machtsmisbruik, met de Amerikaanse en Nederlandse academische wereld en stedelijke politiek van New York als decor. Zeer toepasselijk is de iphone door een functionaliteit in de app daarom ook te gebruiken als zweep... Digitale strips hebben de toekomst Eind vorig jaar bracht de Belgische Standaard Uitgeverij een Suske en Wiske-applicatie uit voor de ipad en iphone. Met groot succes. In anderhalve maand tijd stond de teller op meer dan honderdduizend downloads van De stuivende stad. Die aantallen maken duidelijk dat digitalisering en strips zeer goed bij elkaar passen Het succes van de Suske en Wiske-app was des te groter daar sinds de introductie van de app veel kinderen naar de papieren versie van Suske en Wiske grijpen, evenals de oudere lezers die dankzij de app weer worden geïnspireerd om de ouderwetse stripboeken opnieuw te lezen. Het succes kwam voor Standaard Uitgeverij niet geheel uit de lucht vallen. Al een flink aantal jaren geeft de uitgeverij met succes op cd-rom luisterstrips van F.C. De Kampioenen uit. Tablets en vooral Android-toestellen bieden nóg meer mogelijkheden. Niet alleen komen de tekeningen goed tot hun recht op het scherm van een tablet; naast beeld en geluid, is er ook animatie mogelijk. Mobiel uitgeven in de stripmarkt heeft derhalve de toekomst. Standaard realiseert zich dat terdege. Na het succes van de Suske en Wiske-app bekijkt de Vlaamse uitgeverij ook de mogelijkheden voor digitalisering van haar andere goedlopende strips als de Kiekeboes, Urbanus, de Rode Ridder, Jump en F.C. De Kampioenen. Standaard Uitgeverij biedt sinds eind 2010 bekende stripreeksen ook online aan via en De e-strips worden een aantal weken voor de papieren versie aangeboden. 18

19 Boeken Succes van een ongehoord verhaal Met Asta s ogen schoot Eveline Stoel zuiver in de roos. Het in mei 2010 bij Nijgh & Van Ditmar verschenen boek over haar Indische schoonfamilie, die in 1955 van Surabaya naar Nederland vertrok om een nieuw leven op te bouwen, beleefde in korte tijd verschillende drukken. Ruim exemplaren zijn er inmiddels verkocht. Asta s ogen behoort tot de literaire non-fictie. Het boek is als e-book beschikbaar en als luisterboek op cd te koop en is tevens downloadable. Natuurlijk is ze verrast door het verkoopsucces, zegt schrijfster en freelancejournalist Eveline Stoel. Om daar onmiddellijk aan toe te voegen dat ze ook onder de indruk is van de moeite die uitgeverij Nijgh & Van Ditmar zich getroostte om haar allereerste boek onder de aandacht te brengen: Volgens mij sturen uitgeverijen doorgaans een persbericht rond en dat is het. Maar vooral hoofdredacteur Paul Brandt heeft zich enorm ingespannen om het boek optimaal in de markt te zetten. Nadat ik een paar hoofdstukken had ingeleverd is hij alle tijdschriftredacteuren gaan attenderen op wat er aanstaande was. Nijgh heeft echt alles uit de kast getrokken. En ook nu nog overleggen we bijna wekelijks om te bezien of we het succes nog meer kunnen vergroten. Signeersessies Brandts voorgevoel, dat het verborgen gebleven verhaal over haar zogenaamd geruisloos geïntegreerde Indische (schoon)familie op een warme ontvangst zou kunnen rekenen, was geheel juist. Eveline Stoel is vooral geraakt door de reacties op haar boek: Het succes is fantastisch, maar wat het boek losmaakt doet me het meest. Ik heb tientallen mails ontvangen van Indische mensen die me schrijven over hun eigen ervaringen ten tijde van de Japanse bezetting in Indië. Ze schrijven over hun komst naar Nederland, de kille ontvangst in contractpensions. Ook tijdens signeersessies vertellen mensen me soms met tranen in hun ogen emotionele verhalen, bijvoorbeeld over wat ze hebben gezien tijdens de onafhankelijkheidsstrijd van de Indonesiërs. Ik vind het een eer dat ze mij die herinneringen toevertrouwen. Ouderwetse papierfreak De interesse voor Asta s ogen is nog steeds niet weggeëbd. Er is inmiddels een mid-price-editie, het boek is verkrijgbaar als e-book en Asta s ogen is binnenkort ook als luisterboek op cd te koop. Beide zijn dan te downloaden. Eveline Stoel: Er schijnt veel over het boek te worden getwitterd; schijnt, ja, ik ben digitaal nu eenmaal niet zo onderlegd. Ik zit op LinkedIn, maar Twitter en Facebook daar heb ik niet veel mee. Ik laat de promotie via social media over aan de uitgeverij. Ik ben een ouderwetse papierfreak en kan nog genieten van een met liefde gemaakt boek. Mijn vriend Remke heeft zich echter onmiddellijk na de verschijning aangemeld op allerlei fora als Indo Business Club en Indo inside om het boek te pluggen. Iedere dag krijg ik een overzicht van wat er aan Google-meldingen over het boek is en wat het aan tweets genereert. Het verhaal verrijken Toch sluit ze haar ogen niet voor dat wat het digitale tijdperk wellicht allemaal in petto heeft voor schrijvers en voor het gehele boekenvak: Ik zie ook dat er nu al veel mogelijk is. Mijn luisterboek bevat straks bijvoorbeeld muziekfragmenten. Dan hoor je de tangomuziek waar Asta vroeger zo van hield. Dat versterkt de sfeer en de achtergrond waartegen het verhaal plaatsvindt, het vergroot de leeservaring op een prachtige manier. Maar je kunt ook denken aan foto s en filmpjes die je toevoegt om het verhaal nog meer kracht te geven. Door het verhaal te verrijken ontstaat er feitelijk een nieuw product. Een boek is straks misschien iets waaraan niet alleen een schrijver werkt, maar waarmee een heel team van mensen creatief bezig is. Dat is natuurlijk een geweldige ontwikkeling. 19

20 Boeken Hoogtepunten Cargo bestond op 9 september 2010 tien jaar. Op het jubileumfeest waren eregasten Elizabeth Gilbert en Karin Slaughter. Zij zijn medeverantwoordelijk voor de jongste successen van Cargo. Zo ging Eten, bidden, beminnen van Gilbert een half miljoen keer over de toonbank, de boeken van Karin Slaughter inmiddels meer dan 2,5 miljoen keer. Het boek Zelfs aan de stilte komt een eind (Balans) van voormalig politica Ingrid Betancourt werd ook in Nederland een succes. Het boek is het persoonlijke verslag van Betancourts gevangenschap door FARC in de Colombiaanse jungle. Op 8 april verscheen het aangrijpende levensverhaal van Janny Moffie-Bolle: Een hemel zonder vogels (Balans). Een verhaal over een rijke joodse jeugd, via de onmenselijke kampen, tot en met de naoorlogse jaren. Op 11 april werd het boek aangeboden aan de directeur van Holocaustmuseum Yad Vashem in Jeruzalem. Met Het pauperparadijs (Balans) sleept Suzanna Jansen de Vrouw & Kultuur DebuutPrijs 2010 in de wacht. Van deze titel zijn inmiddels ruim exemplaren verkocht. 20 Een Boekenweekgeschenk met een recordoplage van exemplaren. Duel (De Arbeiderspers) van Joost Zwagerman is een spannend verhaal over moderne kunst met talloze knipogen naar de werkelijkheid en eerder werk. In samenwerking met het Nederlands Danstheater werd Vaslav (De Arbeiderspers) van Arthur Japin geboren. Het boek vertelt het verhaal van balletdanser Vaslav Nijinski, die op het hoogtepunt van zijn roem zijn optreden staakt en de rest van zijn leven doorbrengt zonder te dansen en te spreken. ( exemplaren in 2010). Toen in 2009 de e-books werden geïntroduceerd stapte A.W. Bruna daar groots in. In 2010 hebben we 180 procent meer verkocht dan in In 2010 heeft A.W. Bruna de top-100 van hun best verkopende titels als e-book uitgebracht, zegt Timo Boezeman (acquirerend redacteur A.W. Bruna). Hoe overleef ik (zonder) dromen (Singel 262) van Francine Oomen heeft voor de achtste keer de Prijs van de Nederlandse Kinderjury gekregen. Ook sleepte de schrijfster met Hoe overleef ik mijn vriendje (en hij mij!) de Prijs van de Jonge Jury 2010 in de wacht. In 2010 vierde Francine haar twintigjarige schrijverschap en zette een punt achter haar succes-serie Hoe overleef ik. Uitgeverij Athenaeum werkte samen met NRC Handelsblad en de Vrije Universiteit rondom de prestigieuze Perpetua-reeks. De CNPB-actie Nederland Leest stond in 2010 in het teken van een vergeten klassieker: De grote zaal van Jacoba van Velde, uitgegeven bij Querido. Annejet van der Zijl promoveerde aan de UvA op haar succesvolle en spraakmakende biografie van prins Bernhard (Querido)

21 Best verkochte boeken 2010 WPG Nederland EM. QUERIDO S UITGEVERIJ Athenaeum - Polak & Van Gennep 1 Willem Elsschot - Dwaallicht M. Prins en P.H. Steenhuis - Andere achterhuizen Fik Meijer - Middellandse zee Nijgh & Van Ditmar 1 Arnon Grunberg - Huid en haar Robert Vuijsje - Alleen maar nette mensen Arnon Grunberg - Tirza Querido 1 Annejet van der Zijl - Bernhard F. Springer - Quadriga Arnaldur Indridason - Onderstroom Querido Kinderboeken 1 Francine Oomen - Hoe overleef ik mijn vader Annie M.G. Schmidt - Jip & Janneke deel Annie M.G. Schmidt - Jip en Janneke Leopold 1 Paul van Loon - Weerwolfbende Paul van Loon - Foeksia de miniheks Paul van Loon - Zilvertand Ploegsma 1 Mirjam Oldenhave - Mees Kees en de sponsorloop Div. auteurs - Ridders, dino s en piraten Div. auteurs - Kleertjes uit, pyjamaatjes aan Op 5 en 6 juni 2010 vonden de Stripdagen plaats in Haarlem. Tijdens deze dagen signeerden diverse auteurs van Oog & Blik waaronder Charles Burns, Dominique Goblet en Chris Ware. Uitgeverij Ludion verwerft in 2010 de wereldwijde merchandisingrechten op het werk van de Nederlandse cartoonist Gummbah (Gertjan van Leeuwen), bekend van zijn tekeningen in Nieuwe Revu, Humo en de Volkskrant. Een waardevolle toevoeging aan het merchandisingaanbod waar Ludion in 2009 mee begonnen is met het binnenhalen van de rechten op het werk van René Magritte en James Ensor. DE BUITENSPELERS 1 Johan Derksen - Helden & Hansworsten Kees Slager - Watersnood Div. auteurs - Jan Mulder UITGEVERIJEN ARBEIDERSPERS, BALANS De Arbeiderspers 1 Arthur Japin - Vaslav Paulo Coelho - De beschermengel Paulo Coelho - Liefde Balans 1 Suzanna Jansen - Het pauperparadijs Ingrid Betancourt - Zelfs aan de stilte komt een eind Bert Keizer - Onverklaarbaar bewoond Singel Pockets 1 Paulo Coelho - Strijders van het licht Paulo Coelho - De heks van Portobello Maarten t Hart - De vlieger

WPG Uitgevers en Uitgeverij Lannoo Groep nemen PCM Algemene Uitgeverijen over van de Persgroep Nederland

WPG Uitgevers en Uitgeverij Lannoo Groep nemen PCM Algemene Uitgeverijen over van de Persgroep Nederland 22 januari 2010 WPG Uitgevers en Uitgeverij Lannoo Groep nemen PCM Algemene Uitgeverijen over van de Persgroep Nederland Het consortium WPG Uitgevers en Uitgeverij Lannoo Groep heeft vandaag PCM Algemene

Nadere informatie

E-books: de verhalen achter de cijfers. De laatste cijfers voor Nederland en Vlaanderen. Wat die zeggen. En wat vooral niet.

E-books: de verhalen achter de cijfers. De laatste cijfers voor Nederland en Vlaanderen. Wat die zeggen. En wat vooral niet. E-books: de verhalen achter de cijfers De laatste cijfers voor Nederland en Vlaanderen. Wat die zeggen. En wat vooral niet. Hans Timo Boezeman, Willem Cortenraad, sales accountmanager directeur digitale

Nadere informatie

TuinHulp.com, Nieuwe Webservice voor Hoveniersbedrijven 2014

TuinHulp.com, Nieuwe Webservice voor Hoveniersbedrijven 2014 Even voorstellen: Mijn naam is Marcel van Leeuwen, ben van oorsprong hovenier, en tuincentrum deskundige. Sinds eind jaren negentig ontwerp en publiceer ik ook websites. Nadat ik ben overgestapt naar Wordpress

Nadere informatie

GO SOCIAL! Het e-boek en de uitgeverij als sociaal netwerk.

GO SOCIAL! Het e-boek en de uitgeverij als sociaal netwerk. GO SOCIAL! Het e-boek en de uitgeverij als sociaal netwerk. Wie zijn wij? Overcommunicatief Social Media Fanatic Shop-a-holic Boekenwurm Heeft identieke tweelingzus Marketing Manager E- communicatie en

Nadere informatie

Verhuizing. Onderwijs. Vlaanderen. Bibliografie. POD (www.printenenbinden.nl)

Verhuizing. Onderwijs. Vlaanderen. Bibliografie. POD (www.printenenbinden.nl) Jaarverslag 2014 Verhuizing Een belangrijke ontwikkeling in 2014 was de verhuizing naar de nieuwe locatie in Zoetermeer. Onze klanten hebben van deze hele, toch zeer ingrijpende operatie, nauwelijks hinder

Nadere informatie

Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A

Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A INLEIDING Ik heb vandaag een cadeautje meegenomen. Niet voor jullie, maar voor mijzelf. Het cadeautje staat voor de verrassingen

Nadere informatie

MSN Messenger als marketing instrument

MSN Messenger als marketing instrument MSN Messenger als marketing instrument In dit artikel wil ik u meenemen over de mogelijkheden die instant messaging (met name msn messenger) u bieden voor het bereiken van uw doelgroep of het creëren van

Nadere informatie

150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft!

150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft! 150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft! Scott de Jong http://www.positiefleren.nl - 1 - Je leest op dit moment versie 2.0 van het Ebook: 150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft.

Nadere informatie

Marketing en Media 2016/2017

Marketing en Media 2016/2017 novacollege.nl/marketingmedia Evenementenorganisatie Junior accountmanagement Marketing en communicatie Media Marketing en Media 2016/2017 Mijn droom is ondernemer worden. De eerste stappen op het pad

Nadere informatie

WHITEPAPER IN 5 MINUTEN. 14. Een app voor medewerkers

WHITEPAPER IN 5 MINUTEN. 14. Een app voor medewerkers WHITEPAPER IN 5 MINUTEN M A A R T 2 0 1 5 14. Een app voor medewerkers Introductie Vrijwel alle grote merken zijn inmiddels vertegenwoordigd in de App Store. Het aanbod van apps voor de consument groeide

Nadere informatie

Een nieuwe website speciaal op maat gemaakt

Een nieuwe website speciaal op maat gemaakt Een nieuwe website speciaal op maat gemaakt dibbadoo Een onvergetelijke eerste indruk met een website van Dibbadoo Bestaande en potentiële klanten zoeken elke dag op internet naar producten en diensten.

Nadere informatie

Waarom is Click to Call de ontbrekende link voor online succes

Waarom is Click to Call de ontbrekende link voor online succes Waarom is Click to Call de ontbrekende link voor online succes Oktober 2013 ONDERWERPEN Managementsamenvatting 2 Introductie 3 Online blijft 4 Waarom is Click-to-Call vandaag de dag relevant? De nieuwe

Nadere informatie

De olifant die woord hield

De olifant die woord hield De olifant die woord hield Een voorstelling van verhalenverteller Peter Faber www.peterfaber.eu Inleiding Aan het eind van haar leven las Annie MG Schmidt al haar sprookjes nog eens door. Genadeloos streepte

Nadere informatie

Jolan. Jolanda Omvlee (42),

Jolan. Jolanda Omvlee (42), Jolan Jolanda Omvlee (42), getrouwd met Ron (48), moeder van Lise (10) en Emmely (6) is directeur van Compassion. Ze geeft leiding aan 38 personen, haar contacten gaan internationaal. 22 tekst Wieteke

Nadere informatie

Afsluiting kinderjury 2013

Afsluiting kinderjury 2013 Afsluiting kinderjury 2013 Schrijverbezoek: Gerard van Gemert 1. Kastor en Tim Wanneer bent u begonnen met schrijven? Gerard van Gemert is in 2005 begonnen met schrijven toen hij met zijn dochters een

Nadere informatie

Ik ben David de Graaf

Ik ben David de Graaf Ik ben David de Graaf geboren in 1984. met Downsyndroom Surprise! Ook voor mijzelf Ik heb het niet alleen, maar... ik ben ook in vaste dienst van de Stichting Downsyndroom Kort: de SDS www.downsyndroom.nl

Nadere informatie

LAAT JE BEDRIJF GROEIEN DOOR HET INZETTEN VAN JE NETWERK!

LAAT JE BEDRIJF GROEIEN DOOR HET INZETTEN VAN JE NETWERK! LAAT JE BEDRIJF GROEIEN DOOR HET INZETTEN VAN JE NETWERK! In dit E-book leer je hoe je door het inzetten van je eigen netwerk je bedrijf kan laten groeien. WAAROM DIT E-BOOK? Veel ondernemers beginnen

Nadere informatie

Kinderboekenweek Groep 8

Kinderboekenweek Groep 8 L e e s p Feest! a a d e Leespromotie Kinderboekenweek Groep 8 voor alle lessen: leesboeken, waaronder boeken rond het thema van de Kinderboekenweek; kerntitels behorend bij het thema van de Kinderboekenweek

Nadere informatie

10 onderdelen die niet mogen ontbreken in een online briefing

10 onderdelen die niet mogen ontbreken in een online briefing Een goede online briefing past op één A4 [+ checklist] Auteur: Ronald Heijkens, Sabel Online Je wilt een nieuwe website, intranet, online magazine of app. Maar omdat je de expertise zelf niet in huis hebt,

Nadere informatie

17 valkuilen die je moet vermijden bij telefonische acquisitie

17 valkuilen die je moet vermijden bij telefonische acquisitie Beste lezer, Fijn dat je de moeite hebt genomen om dit e-book te downloaden, met daarin 17 valkuilen die je moet vermijden bij telefonische acquisitie. Veel ondernemers worstelen met het maken van kwaliteitsafspraken

Nadere informatie

de Leespromotie L e e s p a r a Kinderboekenweek Groep 7

de Leespromotie L e e s p a r a Kinderboekenweek Groep 7 L e e s p a r a de Leespromotie Kinderboekenweek Groep 7 voor alle lessen: leesboeken, waaronder boeken rond het thema van de Kinderboekenweek; kerntitels (indien mogelijk); Griffel- en Kinderjurywinnaars;

Nadere informatie

Webdesign voor ondernemers

Webdesign voor ondernemers e-boek Webdesign voor ondernemers Veelgestelde vragen over het laten maken van een website Bart van den Bosch Inhoud 1. Zelf doen of uitbesteden? 4 2. Webdesigners 7 3. Wat is Wordpress 10 4. Maken van

Nadere informatie

Het gaat eindelijk weer over echtheid

Het gaat eindelijk weer over echtheid Het gaat eindelijk weer over echtheid Internet heeft de wereld veel transparanter gemaakt, de sociale media maken mensen weerbaar. Traditionele reclame wordt dan ook steeds vaker leugenachtig gevonden.

Nadere informatie

Frans de Hoyer GW Management. E-Mail Marketing (mysterye-mail) E-Mailnieuwsbrief Social media voor de Automotive. De wereld is veranderd

Frans de Hoyer GW Management. E-Mail Marketing (mysterye-mail) E-Mailnieuwsbrief Social media voor de Automotive. De wereld is veranderd Frans de Hoyer GW Management E-Mail Marketing (mysterye-mail) E-Mailnieuwsbrief Social media voor de Automotive De wereld is veranderd 1 We kopen online We plaatsen alles online 2 Dit onderdeel valt ineens

Nadere informatie

Ik weet dat het soms best wel allemaal wat ingewikkeld kan lijken.

Ik weet dat het soms best wel allemaal wat ingewikkeld kan lijken. WELKOM Bedankt om dit gratis e-book te downloaden! J Ik weet dat het soms best wel allemaal wat ingewikkeld kan lijken. Als anderen vertellen over de hosting van hun website, en updates doen en backups

Nadere informatie

NIEUWSBRIEF. Woord van de voorzitter. Nieuwe teamindelingen & trainingstijden. In dit nummer: mei 2013 editie 7 2013-2014. staan vanaf. ca.

NIEUWSBRIEF. Woord van de voorzitter. Nieuwe teamindelingen & trainingstijden. In dit nummer: mei 2013 editie 7 2013-2014. staan vanaf. ca. NIEUWSBRIEF In dit nummer: mei 201 editie 7 Woord van de voorzitter 1 Marianne Jansen 2 Woord van de voorzitter Joost Wissink Oproep: oude nieuwsbrieven Bill s Bar Beach Volleybal Toernooi Opfriscursus

Nadere informatie

Dit ebook heb ik geschreven op 28/10/2013 van 8:26 uur tot 9.58 uur

Dit ebook heb ik geschreven op 28/10/2013 van 8:26 uur tot 9.58 uur Dit ebook heb ik geschreven op 28/10/2013 van 8:26 uur tot 9.58 uur Inhoud Ik heb geen tijd om een ebook te schrijven!... 3 Waarom heb ik het recht om je dit te vertellen?... 4 Template voor schrijven

Nadere informatie

Voorbereidende les bij:

Voorbereidende les bij: Voorbereidende les bij: 1 U heeft een bezoek aan de tentoonstelling 24 uur met Willem in het Nationaal Archief gepland. Wij verheugen ons op uw komst, u bent van harte welkom! Om uw bezoek aan het Nationaal

Nadere informatie

10 Innovatielessen uit de praktijk 1

10 Innovatielessen uit de praktijk 1 10 Innovatielessen uit de praktijk 1 Geslaagde gastoudermeeting levert veel ideeën op voor innovatie! Wat versta ik onder innoveren? Innoveren is hot. Er zijn vele definities van in omloop. Goed om even

Nadere informatie

Liturgie voor de scholendienst 2015

Liturgie voor de scholendienst 2015 Liturgie voor de scholendienst 2015 Kerk van de Nazarener & Christelijke Basisschool De Vliet Klaaswaal Zondag 1 februari Thema: Bestaat God (eigenlijk wel)? Welkomstwoord Uitleg over de kerk Kinderopwekking

Nadere informatie

Samen werken aan de mooiste database

Samen werken aan de mooiste database Samen werken aan de mooiste database Inleiding Het is erg vervelend wanneer in een zakelijke brief uw naam verkeerd gespeld wordt, of als u op de werkvloer steeds post ontvangt op naam van uw voorganger.

Nadere informatie

Meer succes met je website

Meer succes met je website Meer succes met je website Hoeveel geld heb jij geïnvesteerd in je website? Misschien wel honderden of duizenden euro s in de hoop nieuwe klanten te krijgen. Toch levert je website (bijna) niets op Herkenbaar?

Nadere informatie

Ontdek de Bibliotheek. Ontdek de Bibliotheek. Ontdek de Bibliotheek

Ontdek de Bibliotheek. Ontdek de Bibliotheek. Ontdek de Bibliotheek Ontdek de Bibliotheek Ontdek de Bibliotheek Ontdek de Bibliotheek Welkom in de bibliotheek. Je gaat op ontdekking in de bibliotheek. Hierbij doe je een onderzoek naar verschillende soorten media; zoals

Nadere informatie

Intuïtief Website Stappen Plan voor een Doorlopende Stroom Klanten

Intuïtief Website Stappen Plan voor een Doorlopende Stroom Klanten Intuïtief Website Stappen Plan voor een Doorlopende Stroom Klanten 2015 Annie Massop Hart en Ziel Marketing - Alle rechten voorbehouden - 1 Inleiding Dit stappenplan sluit aan op de workshop Hoe je intuïtief

Nadere informatie

Hoe bouw je een goede website/webshop?

Hoe bouw je een goede website/webshop? Hoe bouw je een goede website/webshop? Een website/blog zit zo in elkaar, maar om er dan een goede, mooie en succesvolle website van te maken is een tweede. Hierbij komt veel meer kijken dan dat men denkt.

Nadere informatie

Ook op uw laatste plekje nog een klant?

Ook op uw laatste plekje nog een klant? Ook op uw laatste plekje nog een klant? We pakten nog net die laatste voorstelling mee! We konden nog last-minute een balletje slaan! op het laatste moment lekker én met een flinke korting uit eten...

Nadere informatie

Online Storytelling met uw interactief jaarverslag

Online Storytelling met uw interactief jaarverslag REACH TOUCH MOVE Interactief Jaarverslag Online Storytelling met uw interactief jaarverslag Maximale Reach, Touch en Move in de financiële verantwoording van een jaar Waarom uw jaarverslag interactief?

Nadere informatie

FOOD2MARKET INNOVATIE TRAINING. 14 november 2013

FOOD2MARKET INNOVATIE TRAINING. 14 november 2013 FOOD2MARKET INNOVATIE TRAINING 14 november 2013 Edwin Palsma The Food Agency Specialisten in food marketing Wij verbinden voedingskennis, technologie, marketing en sales om de marktpositie van agro & food

Nadere informatie

Janny van der Molen. een inspirerende bruggenbouwer

Janny van der Molen. een inspirerende bruggenbouwer Janny van der Molen een inspirerende bruggenbouwer Verhalen die ertoe doen Kinderen en jongeren inspireren het beste uit zichzelf en anderen te halen, dat is wat Janny van der Molen met haar boeken wil

Nadere informatie

Blog handleiding voor de Groenteman

Blog handleiding voor de Groenteman Blog handleiding voor de Groenteman In deze speciale bloggers handleiding voor de groenteman leest u informatie over wat dit sociale medium precies inhoudt en hoe u als groente en/of fruitspecialist een

Nadere informatie

HEY WAT KAN JIJ EIGENLIJK GOED? VERKLAP JE TALENT IN 8 STAPPEN

HEY WAT KAN JIJ EIGENLIJK GOED? VERKLAP JE TALENT IN 8 STAPPEN E-blog HEY WAT KAN JIJ EIGENLIJK GOED? VERKLAP JE TALENT IN 8 STAPPEN In talent & groei Het is belangrijk om je talent goed onder woorden te kunnen brengen. Je krijgt daardoor meer kans om het werk te

Nadere informatie

De digitale kiosk: Collectieve digitale distributie van content van Vlaamse & Nederlandse cultuurtijdschriften

De digitale kiosk: Collectieve digitale distributie van content van Vlaamse & Nederlandse cultuurtijdschriften De digitale kiosk: Collectieve digitale distributie van content van Vlaamse & Nederlandse cultuurtijdschriften Workshop De Brakke Grond, Amsterdam, 21 mei 2015 Workshop - Inhoud 1. Presentatie (20 minuten)

Nadere informatie

Trends in Digitale Media; nieuwe opportunities voor TV

Trends in Digitale Media; nieuwe opportunities voor TV Trends in Digitale Media; nieuwe opportunities voor TV Second screen breekt definitief door Het aantal bezitters van ipads en andere tablets is per december 2011 gestegen tot 1.7 miljoen Nederlanders (14%

Nadere informatie

Online Marketing. Door: Annika Woud ONLINE MARKETING

Online Marketing. Door: Annika Woud ONLINE MARKETING Online Marketing Door: Annika Woud 1 Inhoudsopgaven 1 Wat is online marketing? 2 Hoe pas je online marketing toe op een website? Hoe pas je het toe? SEO Domeinnaam HTML Google Analytics Advertenties op

Nadere informatie

expositie boek theater - documentaire

expositie boek theater - documentaire expositie boek theater - documentaire De tijd daarna laat het verloop van hiv en aids zien door de afgelopen jaren heen. Voor het project zijn 30 hiv dragers geïnterviewd en beschreven door Erwin Kokkelkoren.

Nadere informatie

ONLINE MARKETING ANGELCOACHING

ONLINE MARKETING ANGELCOACHING ONLINE MARKETING ANGELCOACHING MARCA VAN DEN BROEK Met mijn bedrijf AngelCoaching zet ik me in voor succesvol ondernemen als kunstenaar//creatief. WAAR GAAT HET OM? Zichtbaarheid Onderscheidend (en authentiek)

Nadere informatie

Inbound marketing. Door Dennis Hoekstra twitter.com/mediaans

Inbound marketing. Door Dennis Hoekstra twitter.com/mediaans Door Dennis Hoekstra twitter.com/mediaans Inhoud 1. Inbound vs. outbound marketing 3 2. Wat is inbound marketing? 4 3. Marketing tijdens een recessie 6 4. Inbound marketing in 2012 7 Over de auteur: Dennis

Nadere informatie

het boek is een platform

het boek is een platform het boek is een platform ontwikkeling van boeken en tijdschriften in het digitale tijdperk In het digitale tijdperk krijgen boeken en tijdschriften gezelschap van digitale producten die qua content verwant

Nadere informatie

Frankwatching. Volledige automatisering e-mailmarketing

Frankwatching. Volledige automatisering e-mailmarketing Frankwatching Volledige automatisering e-mailmarketing Efficiënte promotie van nieuwe artikelen via e-mail CMS Koppeling bespaart een uur werk per nieuwsbrief Customized content door uitgebreide segmentatie

Nadere informatie

Samen werken aan de mooiste database

Samen werken aan de mooiste database Samen werken aan de mooiste database Inleiding Het is erg vervelend wanneer uw naam verkeerd gespeld wordt in een brief of wanneer u post ontvangt voor uw voorganger die al geruime tijd weg is. Dit soort

Nadere informatie

De Nieuwe Buren. Creatieve vrijheid

De Nieuwe Buren. Creatieve vrijheid De Nieuwe Buren Zoals al eerder gezegd, wij zijn De Nieuwe Buren B.V. Wij doen het graag een beetje anders. Iedereen die bij ons werkt zit nog op school. In 2007 zijn wij opgericht door het Mediacollege

Nadere informatie

Mijn goede voornemens! Werkboek

Mijn goede voornemens! Werkboek ! Werkboek Voor een bruisend en krachtig bedrijfsjaar Marlies van der Meer http://www.meeradvies.com 1 Inhoud Mijn aanbod... 2 Mijn klanten... 4 Mijn inspiratie... 6 Mijn tijdsbesteding... 8 Wie is Marlies

Nadere informatie

Hoe bedrijven social media gebruiken

Hoe bedrijven social media gebruiken Hoe bedrijven social media gebruiken SMO_214 Powered by Pondres Onderzoek Rob van Bakel Auteurs Milou Vanmulken Sjors Jonkers Beste lezer, Ook in 214 publiceren Pondres en MWM2 het Social Media Onderzoek.

Nadere informatie

Organiseren. werkt! Krijg meer overzicht,, structuur en (tijd) winst! Germo Bekendam Karlijn L Ortye

Organiseren. werkt! Krijg meer overzicht,, structuur en (tijd) winst! Germo Bekendam Karlijn L Ortye Organiseren werkt! Krijg meer overzicht,, structuur en (tijd) winst! Germo Bekendam Karlijn L Ortye Inhoud 1. Organiseren is keuzes maken 6. Planning en digitaal organiseren 7. E-mail organiseren Pagina

Nadere informatie

ESSAY. Hoe kan Oxford House efficiënter online communiceren naar zijn potentiele opdrachtgevers? Essay. Lexington Baly 1592180

ESSAY. Hoe kan Oxford House efficiënter online communiceren naar zijn potentiele opdrachtgevers? Essay. Lexington Baly 1592180 ESSAY Hoe kan Oxford House efficiënter online communiceren naar zijn potentiele opdrachtgevers? Essay Lexington Baly 1592180 Seminar: Dream Discover Do Essay Docent: Rob van den Idsert Effectief gebruik

Nadere informatie

3 vragen die managers hun medewerkers nooit stellen

3 vragen die managers hun medewerkers nooit stellen 3 vragen die managers hun medewerkers nooit stellen en die het managen veel simpeler en succesvoller maken! Door Esther Mallant 2012 Esther Mallant www.hrmallant.nl Introductie De 3 vragen die managers

Nadere informatie

Digitale innovatie in de bancaire sector in Nederland: kansen en bedreigingen

Digitale innovatie in de bancaire sector in Nederland: kansen en bedreigingen Digitale innovatie in de bancaire sector in Nederland: kansen en bedreigingen Tony de Bree, 19 november 2014 Nog niet zolang geleden werd er door traditionele spelers in Nederland en over de hele wereld

Nadere informatie

Nationaal Onderzoek Over Het Nieuwe Werken 2012

Nationaal Onderzoek Over Het Nieuwe Werken 2012 Nationaal Onderzoek Over Het Nieuwe Werken 2012 Alle feiten en cijfers Gegevens Datum : 20 juni 2012 Auteur : Redactie Inhoud Inleiding... 4 Onderzoek... 4 Verantwoording... 4 Belangrijkste conclusies...

Nadere informatie

Juryrapport. van de Senaat namens de Nederlandse Kinderjury 2007

Juryrapport. van de Senaat namens de Nederlandse Kinderjury 2007 Juryrapport van de Senaat namens de Nederlandse Kinderjury 2007 Bij deze 20 e editie van de Nederlandse Kinderjury verschijnt voor het tweede achtereenvolgende jaar een juryrapport. Dit juryrapport is

Nadere informatie

Connie PALMEN schreef in een kwarteeuw zes grote romans, een novelle, verhalen, essays, Logboek van een onbarmhartig jaar en het Boekenweekessay 2017.

Connie PALMEN schreef in een kwarteeuw zes grote romans, een novelle, verhalen, essays, Logboek van een onbarmhartig jaar en het Boekenweekessay 2017. Connie PALMEN schreef in een kwarteeuw zes grote romans, een novelle, verhalen, essays, Logboek van een onbarmhartig jaar en het Boekenweekessay 2017. Als romanschrijver en als filosoof is Connie Palmen

Nadere informatie

CASE STUDY JOANKNECHT & VAN ZELST DENKT VOORUIT

CASE STUDY JOANKNECHT & VAN ZELST DENKT VOORUIT Exact Online CASE STUDY JOANKNECHT & VAN ZELST DENKT VOORUIT www.exactonline.nl 2 EXACT ONLINE CASE STUDY ACCOUNTANCY GROEI DOOR PROACTIEF ADVIES Het gaat goed bij Joanknecht & Van Zelst: dit Eindhovens

Nadere informatie

Toekomst van uw biologische boerderijwinkel.

Toekomst van uw biologische boerderijwinkel. Toekomst van uw biologische boerderijwinkel. Naam: William Ton (1604410) Docent: Rob van den Idsert Specialisatie: Concept Periode: 2015-D Datum: 27-05-2015 Toekomst van uw biologische boerderijwinkel.

Nadere informatie

Educatieve e-books via Bookshelf een evolutie in leren

Educatieve e-books via Bookshelf een evolutie in leren Educatieve e-books via Bookshelf een evolutie in leren Blended Learning in het het hoger onderwijs 14 april 2015 Susan Breeuwsma, manager digitale media Hans Willem Cortenraad, directeur 22 november 2012

Nadere informatie

Cultuur is een eerste levensbehoefte

Cultuur is een eerste levensbehoefte 10 Cultuur is een eerste levensbehoefte Interview Tekst Kelly Bakker Foto s Tessa Wiegerinck Journalist, cultuurkenner en ondernemer in één Je stapt in die achtbaan en kan dan eigenlijk niet meer anders

Nadere informatie

Subject: Uitnodiging BiebPanel onderzoek: tevredenheid over de bibliotheek

Subject: Uitnodiging BiebPanel onderzoek: tevredenheid over de bibliotheek Vragenlijst onderzoek 2016-1 Subject: Uitnodiging BiebPanel onderzoek: tevredenheid over de bibliotheek Geachte heer/mevrouw [ACHTERNAAM], Graag nodigen wij u uit om deel te nemen aan het volgende onderzoek

Nadere informatie

We zien een datagedreven wereld vol kansen. Toepassingscentrum voor big data oplossingen

We zien een datagedreven wereld vol kansen. Toepassingscentrum voor big data oplossingen We zien een datagedreven wereld vol kansen Toepassingscentrum voor big data oplossingen We zien succesvolle organisaties groeien door big data 50% van de meest succesvolle organisaties Volg ons op twitter:

Nadere informatie

Flitsende en bruisende dienstverlening

Flitsende en bruisende dienstverlening Beleidsprogramma A+O fondsen Flitsende en bruisende dienstverlening Door: Rieke Veurink/ Fotografie: Shutterstock / Kees Winkelman Niet meer alleen het oude faciliteren, maar op weg gaan naar iets nieuws.

Nadere informatie

LinkedIn voor ZZP ers

LinkedIn voor ZZP ers LinkedIn voor ZZP ers LinkedIn voor ZZP ers Jan Willem Alphenaar Schrijver: Jan Willem Alphenaar Coverontwerp: Jan Willem Alphenaar Coverfoto: Henk-Jan Winkeldermaat - Punkmedia ISBN: 9789463189798 Jan

Nadere informatie

1.1. Onze missie is: werken aan het normaliseren van hiv door het stigma aan te pakken.

1.1. Onze missie is: werken aan het normaliseren van hiv door het stigma aan te pakken. BELEIDSKADER 2015-2019 STICHTING HELLO GORGEOUS Titel: Doe normaal over hiv! Inleiding In Nederland leven naar schatting 25.000 mensen met hiv, waarvan 6.000 niet op de hoogte zijn van hun hiv-status.

Nadere informatie

Leespromotie Kinderboekenweek Groep 6

Leespromotie Kinderboekenweek Groep 6 L e e s p a a d e Feest! Leespromotie Kinderboekenweek Groep 6 voor alle lessen: leesboeken, waaronder boeken rond het thema van de Kinderboekenweek; kerntitels behorend bij het thema van de Kinderboekenweek

Nadere informatie

Bij meester Wolf in het atelier De kinderen gaan helemaal los.

Bij meester Wolf in het atelier De kinderen gaan helemaal los. Anne Marie van Cappelle annemarievancappelle@ziggo.nl 070-3460845 06-41850198 Bij meester Wolf in het atelier De kinderen gaan helemaal los. Groep 4 van de Rotterdamse basisschool De Wilgenstam werkt één

Nadere informatie

1 3 N u t t i g e LinkedIn Tips. Haal direct meer uit je netwerk!

1 3 N u t t i g e LinkedIn Tips. Haal direct meer uit je netwerk! 1 3 N u t t i g e LinkedIn Tips Haal direct meer uit je netwerk! Inleiding Allereerst wil ik u bedanken voor het downloaden van dit e-book. Na weken van voorbereiding kunnen we dan nu eindelijk dit e-book

Nadere informatie

Club Nieuws Voetbal Media Fanservice Betrokken Zakelijke Relaties Kids Club Contact. 1 van 6 16-8-2010 13:15

Club Nieuws Voetbal Media Fanservice Betrokken Zakelijke Relaties Kids Club Contact. 1 van 6 16-8-2010 13:15 1 van 6 16-8-2010 13:15 Club Nieuws Voetbal Media Fanservice Betrokken Zakelijke Relaties Kids Club 2 van 6 16-8-2010 13:15 Clubgegevens Organisatie Missie Historie Clublied Speellocaties Hertog II Wie

Nadere informatie

Aanbod onderwijs 2015/2016

Aanbod onderwijs 2015/2016 Aanbod onderwijs 2015/2016 Pagina LEESBEVORDERING EN TAALONTWIKKELING Lezen is van groot belang voor de ontwikkeling van het kind en zijn schoolprestaties. Met ons enthousiasme en expertise voor taal,

Nadere informatie

Wij hebben met veel plezier aan dit boek geschreven en hopen dat we je er verder mee helpen. Heel veel leesplezier!

Wij hebben met veel plezier aan dit boek geschreven en hopen dat we je er verder mee helpen. Heel veel leesplezier! INLEIDING Google AdWords is een zeer krachtig advertentieplatform. Bijna geen enkel ander advertentienetwerk kan tippen aan AdWords. De vele functies maken het mogelijk om je doelgroep heel gericht te

Nadere informatie

(VIDEO) Review ZEEF Wat is ZEEF en wat kan je hiermee?

(VIDEO) Review ZEEF Wat is ZEEF en wat kan je hiermee? Inhoud Inleiding Voor Wie is ZEEF? Wat kan ik op ZEEF vinden? Hoe werkt ZEEF voor een bezoeker? Hoe werkt ZEEF voor een expert? Voordelen ZEEF Nadelen ZEEF Conclusie ZEEF Eigen ervaringen met ZEEF Bronnen

Nadere informatie

De ambtenaar als ambassadeur aan de slag met social business Door: Jochem Koole

De ambtenaar als ambassadeur aan de slag met social business Door: Jochem Koole De ambtenaar als ambassadeur aan de slag met social business Door: Jochem Koole Sociale media hebben individuen meer macht gegeven. De wereldwijde beschikbaarheid van gratis online netwerken, zoals Facebook,

Nadere informatie

Rapportage online marktonderzoek Wat maakt succes?

Rapportage online marktonderzoek Wat maakt succes? Rapportage online marktonderzoek Wat maakt succes? December 2007 / Januari 2008 Door: Marco Bouman, Impulse, Strategie & Marketing Februari 2008 2008 Marco Bouman, alle rechten voorbehouden Het is niet

Nadere informatie

nformatie» Solidariteit» Geluk Ogen en oren amen» Collega's» Minder werkdruk Balans uisterend oor Hulp» Klaarstaan voor elkaar

nformatie» Solidariteit» Geluk Ogen en oren amen» Collega's» Minder werkdruk Balans uisterend oor Hulp» Klaarstaan voor elkaar Werkplezier» Samenwerken Samen Collega's choolcontactpersoon Tijd Gezelligheid» T isterend oor Hulp» Klaarstaan voor elkaar I st» Overzicht Steuntje in de rug Goed Prachtig vak» Geluk Betrokken Solidariteit

Nadere informatie

Groeien naar lean & meaningful management support

Groeien naar lean & meaningful management support Groeien naar lean & meaningful management support LEAN AND MEANINGFUL 07 DEF.indd 1 25-08-14 17:47 LEAN AND MEANINGFUL 07 DEF.indd 2 25-08-14 17:47 Groeien naar lean & meaningful management support Annemarie

Nadere informatie

Leiderschap in Turbulente Tijden

Leiderschap in Turbulente Tijden De Mindset van de Business Leader Leiderschap in Turbulente Tijden Onderzoek onder 175 strategische leiders Maart 2012 Inleiding.. 3 Respondenten 4 De toekomst 5 De managementagenda 7 Leiderschap en Ondernemerschap

Nadere informatie

maatschappijwetenschappen havo 2018-I

maatschappijwetenschappen havo 2018-I Opgave 2 Reorganisatie bij Telegraaf Media Groep Bij deze opgave horen figuur 1 en de teksten 2 tot en met 4. Inleiding De Telegraaf kampt, net als veel andere kranten, al jaren met dalende oplages (zie

Nadere informatie

PORTFOLIO Zuid NL Communicatie

PORTFOLIO Zuid NL Communicatie PORTFOLIO Zuid NL Communicatie www.zuidnl.nl Oktober 2014 Zorghuisgroep Deurne Opdracht: Schrijven van een communicatieplan, waarmee alle betrokken doelgroepen bereikt worden ten behoeve van de transformatie

Nadere informatie

Informatiebrief. In deze informatiebrief de volgende onderwerpen:

Informatiebrief. In deze informatiebrief de volgende onderwerpen: Je ontvangt deze email omdat wij elkaar persoonlijk kennen. Stel je deze informatief niet op prijs, meld je dan af via de daarvoor bestemde link. Is dit e-mailadres niet correct? Mail ons dan even, alvast

Nadere informatie

Mijn manier Onze wereld uitgedaagd. Welke rol speelt de ondernemer? - Bilderbergconferentie 2016

Mijn manier Onze wereld uitgedaagd. Welke rol speelt de ondernemer? - Bilderbergconferentie 2016 Mijn manier Onze wereld uitgedaagd. Welke rol speelt de ondernemer? - Bilderbergconferentie 2016 Hasmik Matevosyan, mode-onderzoekster Mode-industrie zonder verspilling Hasmik Matevosyan (1987) studeerde

Nadere informatie

Leuk en veilig op social media, hoe doe je dat? Twitter, Facebook, LinkedIn

Leuk en veilig op social media, hoe doe je dat? Twitter, Facebook, LinkedIn Leuk en veilig op social media, hoe doe je dat? Twitter, Facebook, LinkedIn Social media voor ouderen? 2 S o c i a l e n e t w e r k e n Communicatie tussen mensen, bedrijven en organisaties in een online

Nadere informatie

nieuwe media battle succes op social media tlekkerst restauratief

nieuwe media battle succes op social media tlekkerst restauratief 48 Sushi nieuwe media battle succes op social media tlekkerst restauratief 49 Een rood-actie, een sushibattle - zomaar enkele succesvolle socialmedia-acties van Japas in Ermelo. De tijd van strooien met

Nadere informatie

Boeken Suzanne Vermeer

Boeken Suzanne Vermeer Boeken Suzanne Vermeer 1 / 6 2 / 6 3 / 6 Boeken Suzanne Vermeer Suzanne Vermeer is een schrijverspseudoniem in het thrillergenre, waaronder verschillende schrijvers gepubliceerd hebben. Tot zijn overlijden

Nadere informatie

FMIS als facilitaire tool. Tips voor aanschaf en implementatie

FMIS als facilitaire tool. Tips voor aanschaf en implementatie FMIS als facilitaire tool Tips voor aanschaf en implementatie Inhoud Voorwoord Rondetafelgesprek FMISmonitor 2012 Cijfers, trends en ontwikkelingen Nederlandse FMIS-markt FMIS en het hbo-fm-onderwijs Tien

Nadere informatie

9 redenen waarom jouw website geen klanten oplevert.

9 redenen waarom jouw website geen klanten oplevert. 9 redenen waarom jouw website geen klanten oplevert. Introductie Een goed ingerichte website met een goed uitgevoerde marketingstrategie is het ideale marketing tool voor ondernemers. Een goede website

Nadere informatie

Slimmer Acquisitie van Passie naar Winst in 1 jaar. 28 tips. GRATIS bezoekers naar je site zonder Google? www.slimmeracquisitie.nl

Slimmer Acquisitie van Passie naar Winst in 1 jaar. 28 tips. GRATIS bezoekers naar je site zonder Google? www.slimmeracquisitie.nl 28 tips GRATIS bezoekers naar je site zonder Google? Hieronder geef ik je een aantal van mijn slimmer acquisitie praktijken die goed werken. De tips hebben niets te maken met SEO, oftewel beter gevonden

Nadere informatie

Dia 1 Introductie max. 2 minuten!

Dia 1 Introductie max. 2 minuten! 1 Dia 1 Introductie max. 2 minuten! Vertel: Deze les gaat vooral over het gebruik van sociale media. Maar: wat weten jullie eigenlijk zelf al over sociale media? Laat de leerlingen in maximaal een minuut

Nadere informatie

Samen goed voor elkaar!

Samen goed voor elkaar! Nieuwsbrief 1 8 oktober 2015 De wekelijkse nieuwsbrief van de Sint Maartenschool. In deze nieuwsbrief Beste ouders en verzorgers Uw school is ingeloot! Thema avond van 26 november Afscheid nemen Kinderboekenweek

Nadere informatie

HOE DE KANS OP EEN SUCCESVOLLE ERP- IMPLEMENTATIE TE VERGROTEN

HOE DE KANS OP EEN SUCCESVOLLE ERP- IMPLEMENTATIE TE VERGROTEN WHITEPAPER HOE DE KANS OP EEN SUCCESVOLLE ERP- IMPLEMENTATIE TE VERGROTEN..HET EFFECT VAN VREEMDE OGEN.. Copyright 2014 OPDIC W www.implementatie-erp.nl E info@implementatie-erp.nl Hoe de kans op een succesvolle

Nadere informatie

Praktische Social Media Tips 8 december 2011

Praktische Social Media Tips 8 december 2011 Praktische Social Media Tips 8 december 2011 Leon Tindemans Wie ben ik? Time To Market Leon Tindemans Oktober 2010 Herwijnen @TTMCommunicatie in/ttmcommunicatie user/ttmcommunicatie 1 Diverse klanten Al

Nadere informatie

RAPPORT. Aan het bestuur van Stichting Go and Tell Zeewolde. inzake de jaarrekening 2014

RAPPORT. Aan het bestuur van Stichting Go and Tell Zeewolde. inzake de jaarrekening 2014 RAPPORT Aan het bestuur van inzake de jaarrekening 2014 INHOUDSOPGAVE RAPPORT 1 Opdracht 2 Algemeen 3 Cash-flow 4 Fiscale positie BIJLAGEN Jaarrekening 1 Balans per 31 december 2014 2 Staat van inkomsten

Nadere informatie

Hyves handleiding voor de Groenteman

Hyves handleiding voor de Groenteman Hyves handleiding voor de Groenteman In deze speciale Hyves handleiding voor de groenteman leest u informatie over wat dit sociale medium precies inhoudt en hoe u als groente en/of fruitspecialist Hyves

Nadere informatie

LinkedIn Simpel: Je Profiel. EBoekje voor starters Annet van Betuw

LinkedIn Simpel: Je Profiel. EBoekje voor starters Annet van Betuw LinkedIn Simpel: Je Profiel EBoekje voor starters Annet van Betuw Februari 2015 Over dit boekje Dit Eboekje is de weergave van de webinars LinkedIn Simpel: Je Profiel van 24 september 2014 en 8 oktober

Nadere informatie

ZAKELIJK TWITTEREN KUN JE GEBRUIKEN VOOR VERSCHILLENDE DOELEN.

ZAKELIJK TWITTEREN KUN JE GEBRUIKEN VOOR VERSCHILLENDE DOELEN. ZAKELIJK TWITTEREN KUN JE GEBRUIKEN VOOR VERSCHILLENDE DOELEN. In de eerste plaats om in contact te komen met anderen met dezelfde interesses. Twitter is erg geschikt om snel met elkaar van gedachten te

Nadere informatie

Enkele vragen aan Kristin Harmel

Enkele vragen aan Kristin Harmel Enkele vragen aan Kristin Harmel Waar gaat Zolang er sterren aan de hemel staan over? Zolang er sterren aan de hemel staan gaat over Hope McKenna- Smith, eigenaresse van een bakkerij in Cape Cod. Ze komt

Nadere informatie